Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

Pozwem złożonym w dniu 14 kwietnia 2014 roku pełnomocnik przedstawicielki ustawowej małoletnich J. M. oraz M. K. M. - wniosła o podwyższenie alimentów od pozwanego P. M., zasądzonych wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 6 października 2009 roku, w sprawie IV C 326/09 z kwoty 550,- złotych do kwoty 1.000,- złotych na rzecz J. M. oraz z kwoty 450,- złotych do 1.200,- złotych miesięcznie począwszy od dnia 1 lutego 2014 roku.

Ostatecznie zmodyfikowała żądanie do kwoty po 1.000,- złotych na każde z dzieci.

(k. 3 - 6 pozew, k. 199 protokół rozprawy)

Pozwany P. M. początkowo uznał powództwo do kwoty 650,- złotych na rzecz małoletniego M. i do kwoty 550,- złotych na rzecz małoletniego J. wniósł o oddalenie powództwa w pozostałym zakresie, później uznał powództwo do kwoty 1500,- złotych.

Ostatecznie uznał powództwo do kwoty 1.400,- złotych łącznie na obydwu synów.

(k. 199, k. 241 protokół rozprawy)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny

Małoletni pochodzą ze związku małżeńskiego pozwanego i przedstawicielki ustawowej, M. M. (2) urodził się (...) a J. M. 25 sierpnia 2004 roku.

(k. 8 – 9 odpisy skrócone aktów urodzenia, k. 10 wyrok rozwodowy)

Sąd Okręgowy w Warszawie wyrokiem z dnia 6 października 2009 roku orzekł rozwód między rodzicami powodów. Powierzył wykonywanie władzy rodzicielskiej obojgu rodzicom, ustalając miejsce zamieszkania małoletnich przy matce. Ponadto Sąd kosztami ich utrzymania obciążył obojga rodziców, ustalając udział ojca na kwotę 550,- złotych miesięcznie na rzecz małoletniego M. i 450,- złotych na rzecz małoletniego J. płatne do rąk matki dziecka do 10 dnia każdego miesiąca.

(k. 10 – wyrok IV C 326/09 SO w Warszawie)

W chwili orzekania rozwodu małoletni M. miał 10 lat, a małoletni J. miał 5 lat. Mieszkali z rodzicami we wspólnym domu jednorodzinnym. W czasie rozwodu mieszkali naprzemiennie z obydwojgiem rodziców.

Małoletni M. chodził do szkoły, a małoletni J. do przedszkola.

(k. 8 – 9 odpisy skrócone aktów urodzenia, k. 10 wyrok rozwodowy, k. 37 – 43 akt rozwodowych opinia RODK , k. 66 – 67 akt rozwodowych zeznania stron)

Obecnie małoletni M. ma 15 lat, a J. ma 10 lat. Przedstawicielka ustawowa małoletnich określa miesięczne koszty utrzymania J. na kwotę 2.080,- złotych, a małoletniego M. na kwotę 1880,- złotych plus koszty utrzymania domu, w którym zamieszkują około 340,- złotych na osobę.

Małoletni jedzą obiady w szkole.

Na koszt utrzymania M. składa się kwota 650,- złotych wyżywienie, przybory szkolne około 40 – 50 złotych miesięcznie, wyprawka szkolna około 600 złotych rocznie, około 200,- złotych odzież, około 100,- złotych kosmetyki, około 30,- złotych telefon, 40,- złotych ubezpieczanie rocznie, 100,- złotych rocznie komitet rodzicielski .

Na koszt utrzymania J. składa się 650,- złotych wyżywienie, 250,- złotych ubranie, udział w klubie (...),- złotych miesięcznie,.

J. jest alergikiem, bierze doraźnie zyrtex, witaminy maści na skórę, miesięczny wydatek z tego tytułu to około 60,- złotych.

Razem dowóz dzieci do szkoły wynosi około 500,- złotych miesięcznie, około 100,- złotych środki chemiczne, obaj chłopcy należą do harcerstwa – składka miesięczna to 30,- złotych.

Koszt utrzymania domu, w którym mieszkają to około 1.000,- złotych miesięcznie, w tym 200 – 300 złotych prąd, 119 złotych gaz, woda około 80 złotych, szambo 100 złotych miesięcznie, śmieci 26 złotych miesięcznie, telefon i internet około 115 złotych.

Kolega matki, który zamieszkuje z powodami i ich mamą przekazuje na utrzymanie miesięcznie około 2300 – 2400 złotych miesięcznie.

(k. 30 – 40 wykazy kosztów utrzymania, k. 41 koszt utrzymania domu, k. 59 zakup węgla, k. 62 podatek k. 49 – 50, k. 88, k. 124 Kp dot. obiadów, k. 86, k. 95 odbiór odpadów komunalnych, k. 89 – 92 opłata za gaz, k. 96 opłata z prąd , k. 172 - 186 rachunki, k. 200 – 201, k. 243 – 244 zeznania przedstawicielki ustawowej)

Małoletni do lutego 2014 roku mieszkali we wspólnym domu wraz z obojgiem rodziców. Od czerwca 2014 roku zamieszkują z matką, jej kolega oraz jego dwójka dzieci.

(k. 200 – 201 zeznania przedstawicielki ustawowej, k. 201 – 202 zeznania pozwanego)

Matka małoletnich K. M. ma obecnie 38 lat, pracowała do końca października 2014 roku na cały etat jako starszy specjalista do spraw przygotowania i realizacji produkcji z dochodem 3.259,62 złotych netto miesięcznie. Otrzymuje alimenty na rzecz synów w kwocie 1.000,- złotych łącznie.

Od 1 listopada 2014 roku w wyniku restrukturyzacji zakładu pracy pracuje na 3/5 etatu z dochodem 3.314,29 złotych.

Do 2014 roku była studentką ratownictwa medycznego.

W styczniu 2014 roku zaciągnęła kredyt na 284.090,91 złotych na spłatę pozwanego z tytułu rozliczenia domu, który stanowił ich współwłasność w okresie małżeństwa z rataą malejącą od 1.563,10 złotych do 1.370,83 złotych. Nie ma innych dzieci.

(k. 11, k. 12 zaświadczenia, k. 13 – 29 umowa kredytu 200 - 201, k. 243 – 244 zeznania przedstawicielki ustawowej, k. 215 pismo)

Pozwany P. M. obecnie ma 42 lata, z zawodu jest policjantem. Pracuje w Komendzie Powiatowej Policji w G.. Zarabia miesięcznie 4.531,39,- złotych. Dodatkowo otrzymuje około 2.000,- złotych rocznie tzw. mundurówki. Dostaje także tzw. 13 pensję

(k. 154 zaświadczenie , k. 155 – 156 umowa najmu, k. 157 przelew, k. 158 – 159 rachunki , k. 170 - 171 PIT k. 202 – 203, k. 244 - 245 zeznania pozwanego)

Pozwany od października 2013 roku pozostaje w konkubinacie z I. R..

(k. 242 zeznania świadka I. R.)

P. M. odkąd wyprowadził się z domu, w którym mieszkał z rodziną wynajmuje mieszkanie. Koszt wynajmu to 800,- złotych plus rachunki.

Od stycznia 2014 roku zamieszkuje w wynajmowanym dwupokojowym mieszkaniu z partnerką I. R. i jej córką, której przekazuje na utrzymanie kwotę 550,- złotych miesięcznie, w czerwcu 2014 roku przekazał jej 3000 złotych.

Pozwany obecnie sporadycznie zabiera synów do siebie. Nie nocują w mieszkaniu pozwanego.

Pozwany jest zdrowy.

(k. 154 zaświadczenie , k. 155 – 156 umowa najmu, k. 157 przelew, k. 158 – 159 rachunki , k. 170 - 171 PIT k. 202 – 203 k. 244 - 250 zeznania pozwanego , k. 242 zeznania świadka I. R.)

Pozwany w wyniku podziału majątku po rozwodzie otrzymał spłatę w kwocie 250.000,- złotych i w związku z tym w 2014 roku rozpoczął budowę domu jednorodzinnego. Do końca 2014 roku zamierza wprowadzić się do budowanego domu. Wtedy planuje częściej zabierać synów do siebie.

(k. 151 decyzja, k. 202 k. 244 - 245 zeznania pozwanego )

W czerwcu 2014 roku pozwany zaciągnął pożyczkę w pracowniczej kasie (...) Pożyczkowej w kwocie 24.000,- złotych. Oprócz tego spłaca kredyt na zakup działki w kwocie 30.000,- złotych z rata miesięczną 1.000,- złotych z tym, że od 1 listopada2014 roku zwiększył jednorazowa ratę spłaty do kwoty 1500,- złotych.

(k. 152, k. 216 zaświadczenia k. 202 k. 244 - 245 zeznania pozwanego)

W dniu 14 października 2014 roku pozwany zaciągnął dwa dodatkowe kredyty – na zakup narożnika i szafy w kwocie 4.098 złotych z rata 102,45 złotych na 40 miesięcy oraz na zakup zmywarki, lodówko – zamrażarki, płyty gazowej i piekarnika elektrycznego w kwocie 4.996 z miesięczną ratą 294,76 złotych na 20 rat.

(k. 217 – 240 umowy)

Pozwany bez uzgodnienia z byłą żoną dokonywał przelewu tytułem kieszonkowego lub prezentów pieniędzy na rzecz synów na ich rachunki bankowe rzędu 100 – 400 złotych. Dodatkowo przelewał na konta synów pieniądze jako prezenty przekazane przez dziadków

(k. 141 – 150 potwierdzenie przelewu k. 202 – 203 k. 244 - 245 zeznania pozwanego)

Od kiedy pozwany wyprowadził się z domu jego kontakty z synami są znacznie rzadziej.

(k. 214 wykaz kontaktów, k. 245 zeznania pozwanego)

Sąd nie uwzględnił złożonych potwierdzeń transakcji (k. 43 – 47, k. 51 – 58, k. 63 – 82, k. 84 – 85, k. 87, k. 93 – 96, k. 97 – 123, k. 125 – 126, k. 187 - 198) albowiem nie wynika z nich nic poza tym, że z karty płatniczej przedstawicielki powodów dokonano zapłaty, a ponadto część z nich w ogóle nie zostało podpisanych np. 110 – 114, k.117 – 118. Nie stanowią dowodu utrzymania synów, albowiem nie wiadomo dla kogo towary zostały zakupione, tym bardziej, że aktualnie małoletni zamieszkują z matka, jej kolega i jego dwoma synami.

Sąd nie uwzględnił także faktury za wykonanie operatu szacunkowego (k. 48), decyzji (k. 42) albowiem nie stanowią kosztów utrzymania małoletnich.

Sąd pominął dokumenty złożone przez pozwanego k. 160, k. 161 albowiem złożone zostały w stanie uniemożliwiającym ich odczytanie.

Pozostałe dowody Sąd uwzględnił, w tym zeznania stron, za wyjątkiem twierdzenia pozwanego, iż nie jest w stanie płacić większych alimentów na rzecz synów oraz twierdzenia przedstawicielki ustawowej wskazanego w pisemnym wykazie, że potrzeby synów przekraczają kwotę 2.000,- złotych.

Sąd zważył co następuje:

Stosownie do treści art. 138 k.r.i op. w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Zmiany te mogą nastąpić zarówno po stronie uprawnionego jak i po stronie zobowiązanego. Zmiany te mogą zachodzić na tle majątkowym, zarobkowym, a także rodzinnym stron tego stosunku.

Podstawą do zasądzenia alimentów od pozwanego na rzecz małoletnich synów jest art. 133 § 1 k.r. i op., zgodnie z którym rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba, że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.

W 2009 roku Sąd Okręgowy w Warszawie orzekając między stronami rozwód nałożył na pozwanego obowiązek alimentacyjny względem małoletnich synów odpowiednio po 450,- złotych oraz po 550,- złotych miesięcznie.

Każdorazowa zmiana w przedmiocie wysokości orzeczonych alimentów musi być poparta faktyczną zmianą w sytuacji materialnej, rodzinnej, majątkowej osoby, która z tej zmiany wywodzi skutki, albowiem zgodnie z art. 135 par 1 k.r.i op. zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobków i majątkowych możliwości zobowiązanego.

Pojęcie usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego jest pojęciem nieostrym, które Sąd winien rozpatrywać indywidualnie w każdej sprawie. W doktrynie przyjmuje się jednak, że są to takie potrzeby, które pozwalają uprawnionemu żyć w godnych warunkach stosowanie do jego wieku, stanu zdrowia oraz wykształcenia.

Termin zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego również nie został jasno zdefiniowany. Możliwości zarobkowe odnoszą się przede wszystkim do dochodów uzyskanych ze stosunku pracy. Zgodnie z orzeczeniem Sądu Najwyższego z dnia 09 stycznia 1959 r. III CR 212/58, OSN 1960, nr 2, poz 48 istotą jest nie tylko aktualna sytuacja zarobkowa wynikająca z oświadczenia przedłożonego w sprawie, ale również jakie możliwości ma dana osoba. Są one determinowane wiekiem zobowiązanego, jego stanem zdrowia, przygotowaniem zawodowym, wykształceniem, możliwością zdobycia pracy w regionie.

Sąd ocenił aktualne usprawiedliwione potrzeby małoletniego J. oraz małoletniego M. M. (2) na kwotę po około 1.700,- złotych na te kwotę składa się około 650,- złotych wyżywienie, około 150,- złotych koszty szkoły ( w tym koszt wyprawki, ubezpieczenia, komitetu rodzicielskiego, bieżących przyborów szkolnych, koszt składki na harcerstwo), około 100,- złotych kosmetyki, około 100,- złotych środki chemiczne, około 200,- złotych ubrania, około 40,- złotych składka klubowa P. na J. oraz około 60,- złotych koszt leków J. w związku z alergią w tym koszty utrzymania domu w którym zamieszkują około 1000,- złotych miesięcznie na pięć osób oraz koszty dojazdów około 500,- złotych z tym że również na pięć osób (przedstawicielka ustawowa dowozi własne dzieci i dzieci kolegi z którym zamieszkuje). A ponadto około 100,- złotych z tytułu korepetycji, udziału w wycieczkach i ewentualnych wyjazdach.

Sąd dał wiarę co do zasady zeznaniom przedstawicielki ustawowej, bowiem nie kwestionuje, iż usprawiedliwione potrzeby małoletnich wzrosły z uwagi na ich wiek, pójście do szkoły w przypadku młodszego syna, czy też koszty związane z leczeniem J.. Z tym, że Sąd ustalił, iż w zakresie przewyższającym kwotę 1700,- złotych twierdzenie jej co do potrzeb dzieci jest wygórowane.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami rodzice obowiązani są do łożenia na utrzymanie dziecka, które nie jest się w stanie samodzielnie utrzymać. Co do zasady koszt utrzymania małoletniego rodzice pokrywają w częścią równych, a ich obowiązkiem jest dołożenie wszelkich starań, by zapewnić dziecku wszelkie usprawiedliwione potrzeby.

Po przeanalizowaniu zebranego w sprawie materiału dowodowego Sąd doszedł do przekonania, iż przedstawicielka ustawowa ma możliwości zarobkowe i majątkowe w mniejszym zakresie niż pozwany.

Sąd nie kwestionuje faktu, że pozwany buduje dom i ponosi z tego tytułu znaczne koszty. Jednak synowie pozwanego nie mogą czekać na środki potrzebne na ich bieżące utrzymanie do czasu wybudowania domu, do czasu przeprowadzki, czy może do czasu spłaty wszystkich kredytów.

W ocenie Sadu możliwości pozwanego są większe niż sam je przedstawia.

Skoro pozwany wiedząc, że toczy się niniejsze postępowanie – w czerwcu 2014 roku zaciągnął pożyczkę w kwocie 30.000,- złotych z ratą 1.000,- złotych, a już po pierwszej rozprawie zwiększył kwotę pożyczki o 10.000,- złotych z ratą 1.500,- złotych, a dzień przed ostatnią rozprawą zaciągnął kolejne dwie pożyczki z miesięczną ratą łącznie około 400 złotych to nie sposób uwierzyć że nie ma możliwości utrzymania synów.

Podkreślenia wymaga, że pozwany od czasu kiedy dowiedział się o toczącym postępowaniu zwiększył swoje zobowiązania pożyczkowo – kredytowe o prawie 2.000,- złotych (1.500,- złotych pożyczka pracownicza oraz około 400,- złotych spłata szafy, narożnika i sprzętu AGD).

Pozwany powinien liczyć się ze swoimi obowiązkami finansowymi wobec synów podejmując decyzje o tak wysokim zadłużeniu, tym bardziej, że wiedział iż ma już wcześniejsze zobowiązanie związane z kredytem na zakup działki.

Dlatego ustalając możliwości finansowe pozwanego Sąd nie wziął pod uwagę wymienionych powyżej zaciągniętych pożyczek i kredytów (łącznie prawie 2000,- złotych).

Sąd dał wiarę zeznaniom pozwanego w części w zakresie jego sytuacji materialnej, zarobkowej oraz rodzinnej, za wyjątkiem twierdzenia, ze nie jest w stanie łożyć na synów więcej niż 1.400,- złotych.

Bezspornym jest, iż usprawiedliwione potrzeby małoletnich M. i J. M. zwiększyły się co jest naturalną konsekwencją wzrostu dziecka, Jak już wskazano Sąd ocenia je aktualnie na kwotę po około 1.700,- złotych.

Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego z dnia 10 października 1969 roku, III CRN 350/69 usprawiedliwione potrzeby dziecka powinny być oceniane nie tylko na podstawie wieku, lecz również miejsca pobytu dziecka, jego środowiska, możliwości zarobkowych zobowiązanych do jego utrzymania i całego szeregu okoliczności każdego konkretnego wypadku. W szczególności pojęcia usprawiedliwionych potrzeb nie można odrywać od pojęcia zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Pojęcia te w praktyce pozostają we wzajemnej zależności i obie przesłanki wzajemnie na siebie rzutują, zwłaszcza przy ustaleniu przez Sąd wysokości alimentów.

Stosownie do treści art. 135 § 2 k.r.o. wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie (…) może polegać w całości lub w części na osobistych staraniach o utrzymanie lub o wychowanie uprawnionego; w takim wypadku świadczenie alimentacyjne pozostałych zobowiązanych polega na pokrywaniu w całości lub w części kosztów utrzymania lub wychowania uprawnionego.

Sąd uwzględniając powyższy przepis oraz to, że od kiedy pozwany wyprowadził się ze wspólnie zajmowanego domu spotyka się z synami sporadycznie, nie zabiera ich do swojego miejsca zamieszkania, a cały ciężar opieki i wychowania synów spoczywa na matce oraz uwzględniając znacznie mniejsze możliwości zarobkowe matki dzieci doszedł do przekonania, iż w niniejszym stanie faktycznym kwota żądana ostatecznie przez przedstawicielkę ustawową małoletnich jest adekwatna do ustalonego stanu faktycznego.

Z powyższych względów Sąd podzielił koszty utrzymania dzieci w ten sposób, że ustalił większy udział finansowy ojca (1.000,- złotych do 700,- złotych).

Przedstawicielka powodów nie wykazała aby zaciągnęła jakiekolwiek pożyczki na potrzeby dzieci przed data wytoczenia powództwa w sprawie niniejszej, nie wykazała także aby pozostały jakieś niezaspokojone potrzeby synów sprzed daty wniesienia powództwa dlatego Sąd uwzględnił powództwo od daty złożenia pozwu w Sądzie, oddalając w pozostałym zakresie to jest za okres wcześniejszy.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 102 k.p.c.

Rygor natychmiastowej wykonalności nadano na podstawie art. 333 § 1 pkt 1 k.p.c.

SSR Agnieszka Banaszczyk

ZARZĄDZENIE

Doręczyć o/wyroku z uzasadnieniem pozwanemu – z pouczeniem o prawie, terminie i sposobie wniesienia apelacji

SSR Agnieszka Banaszczyk