Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 stycznia 2019 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie - Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów

w składzie:

Przewodniczący: SSO Witold Rękosiewicz

Protokolant: protokolant sądowy M. Ż.

po rozpoznaniu w dniu 25 stycznia 2019 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z odwołania (...).pl sp. z o.o. z siedzibą w P. (dawniej: Grupa (...) sp. z o.o. z siedzibą w P.)

przeciwko Prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów

o stwierdzenie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów

na skutek odwołania powoda od decyzji Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z dnia 9 lutego 2016 r. nr (...)

I.  Oddala odwołanie.

II.  Zasądza od (...).pl spółki z o.o. z siedzibą w P. na rzecz Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów kwotę 1 440 zł (jeden tysiąc czterysta czterdzieści) tytułem kosztów zastępstwa procesowego.

SSO Witold Rękosiewicz.

Sygn. akt XVII AmA 51/16

UZASADNIENIE

Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (Prezes UOKiK, pozwany) na podstawie art. 26 ust. 1 w zw. z art. 24 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 184, dalej: uokik ) w zw. z art. 3 ustawy z dnia 10 czerwca 2014 r. o zmianie ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów oraz ustawy Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. z 2014 r. poz. 945) po przeprowadzeniu postępowania w sprawie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów, decyzją z dnia 9 lutego 2016 r. nr (...):

I.  uznał za praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów działanie Grupa (...) sp. z o.o. z siedzibą w P. ((...), Przedsiębiorca, powód) polegające na braku zamieszczania w Regulaminie (...) informacji o zasadach udzielania konsumentom ostrzeżeń oraz zawieszania ich kont na skutek ubiegania się przez sprzedających o zwrot prowizji w związku z niewykonaniem umowy zawartej za pośrednictwem serwisu (...).pl, co stanowi naruszenie art. 8 ust. 3 pkt 2 ustawy z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1422, dalej „ustawa o świadczeniu usług”) oraz godzi w zborowe interesy konsumentów i nakazał zaniechanie jej stosowania,

II.  nałożył na (...) obowiązek publikacji niniejszej decyzji w całości, na koszt Przedsiębiorcy na jego stronie internetowej w ciągu 14 od daty uprawomocnienia się decyzji w ten sposób, że odnośnik do treści decyzji powinien zostać umieszczony na stronie głównej oraz utrzymywania jej na przedmiotowej stronie internetowej przez okres 1 (jednego) miesiąca od daty opublikowania na stronie internetowej,

III.  obciążył (...) kosztami postępowania w sprawie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów w kwocie 51,95 zł i zobowiązał Przedsiębiorcę do zwrotu tej kwoty w termii e 14 dni od daty uprawomocnienia się decyzji.

Grupa (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. (obecnie: (...).pl sp. z o.o. z/s w P.) w złożonym odwołaniu zaskarżyła decyzję Prezesa UOKiK w całości. Zaskarżonej decyzji powód zarzucił naruszenie:

A.  art. 8 ust. 3 pkt 2 ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną poprzez ich błędną interpretację i niewłaściwe przyjęcie, że:

- regulamin świadczenia usług drogą elektroniczną przez powoda powinien zawierać regulację dotyczącą ostrzeżeń udzielanych konsumentom,

- regulacja dotycząca ostrzeżeń udzielanych konsumentom lub zawieszenia konta winna określać wszelkie przypadki zdarzeń skutkujących udzieleniem ostrzeżenia lub zawieszeniem konta,

- niedopuszczalne jest odwołanie się w treści regulaminu do zdarzeń polegających na naruszeniu jego postanowień, bez wskazania pełnej listy takich zdarzeń,

a w konsekwencji, że treść pkt 8 regulaminu serwisu (...).pl jest niewystarczająca, a powód jest zobowiązany do zawarcia w regulaminie bardziej szczegółowych informacji o zasadach udzielania konsumentom ostrzeżeń oraz zawieszania ich kont na skutek ubiegania się przez sprzedających o zwrot prowizji w związku z niewykonaniem umowy zawartej za pośrednictwem serwisu (...).pl, prowadzonego przez powoda,

B.  art. 24 ust. 1 i 2 uokik poprzez błędne przyjęcie, że zachowania określone w pkt I decyzji stanowią bezprawne działanie Przedsiębiorcy, a w konsekwencji naruszenie zbiorowych interesów konsumentów przez powoda,

C.  art. 7 w zw. z art. 77 § 1 kpa, art. 8 i art. 11 kpa w zw. z art. 26 ust. 2 uokik poprzez bezzasadne uznanie, że obowiązek zamieszczenia linku do decyzji na stronie internetowej (...).pl, nałożony w pkt II decyzji „nie będzie wiązał się z koniecznością poniesienia przez [powoda] dodatkowych istotnych kosztów i pozostanie irrelewantny do [jego] sytuacji ekonomicznej”, podczas gdy organ w ogóle nie badał kwestii uprawnienia powoda do korzystania, w tym do wprowadzania zmian na stronie (...).pl oraz okoliczności, czy zamieszczenie linku do decyzji na stronie (...).pl. byłoby dla powoda w jakikolwiek sposób uciążliwe, podczas gdy w rzeczywistości powód nie ma takich uprawnień w odniesieniu do oprogramowania będącego podstawą funkcjonowania serwisu, ponieważ serwis ten i oprogramowanie, które wyświetla treść strony (...).pl, należą do innego podmiotu z grupy kapitałowej powoda, a umowa licencyjna nie pozwala powodowi na tak istotną ingerencję w treści i linki zamieszczane na stronie (...).pl.

Na podstawie podniesionych zarzutów powód wniósł o:

1.  zmianę zaskarżonej decyzji w całości - w oparciu o zarzuty wskazane w pkt A i B i wydanie orzeczenia co do istoty sprawy w ten sposób, że :

a)  cała dotychczasowa treść pkt I decyzji zostanie zastąpiona przywołaniem stawianych powodowi zarzutów i stwierdzeniem, iż opisane zachowania nie stanowią praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów,

b)  uchylone zostaną pkt II i III decyzji.

2.  zasądzenie na rzecz powoda kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych, w tym opłat skarbowych od pełnomocnictw.

Powód wskazał, że w ramach prowadzonej działalności gospodarczej udostępnia użytkownikom serwisu ( sprzedającym i kupującym) platformę transakcyjną. Zakres i sposób świadczenia usług, w tym sposób przeprowadzenia transakcji jest opisany w Regulaminie (...). Zadaniem powoda jako administratora serwisu jest zapewnienie pewności obrotu w ramach platformy transakcyjnej w ten sposób, aby zawierane za pośrednictwem serwisu umowy były realizowane. W tym celu Przedsiębiorca podejmuje działania pozwalające na weryfikację sprzedających, system ocen użytkownika przez innych użytkowników, którzy zawarli z nim umowę, umożliwia stworzenie przez użytkownika swojego profilu w celu umieszczenia w nim informacji o sobie i prowadzonej działalności. (...) rzetelnie informuje użytkowników o zasadach korzystania z serwisu, w tym o konsekwencjach zachowań niepożądanych. Powód wskazał, że zgodnie z Regulaminem, jeśli umowa nie zostanie zawarta, sprzedający może ubiegać się o zwrot pobranej przez (...) prowizji. W internetowym formularzu zwrotu prowizji sprzedający zaznacza, jaki jest powód ubiegania się o zwrot prowizji. W każdym przypadku (...) wysyła do kupującego prośbę o ustosunkowanie się do wersji podanej przez sprzedającego. Gdy kupujący potwierdza, że nie wywiązał się z umowy, (...) rozważa, czy zaszły wskazane w Regulaminie przesłanki i podejmuje decyzję o przyznaniu tzw. ostrzeżenia. O przyczynach udzielenia ostrzeżenia kupujący jest informowany. Powód wskazał, że w przypadku udzielenia kupującemu 5 ostrzeżeń (...) może zablokować konto użytkownika. Szczegółowe informacje o udzielaniu zastrzeżeń i blokowaniu konta znajdują się w części serwisu (...).pl „(...)”, w której użytkownicy mogą znaleźć informacje na często zadawane pytania. Powód podniósł, iż w ocenie Prezesa UOKiK zamieszczone w art. 8.4 Regulaminu (...) uregulowanie, dotyczące sankcji jest niewystarczające, a konsument nie ma pełnej informacji, jakie zachowania mogą być uznane za naruszające postanowienia Regulaminu i mogące doprowadzić do zawieszenia konta. Brak wskazania w regulaminie szczegółowego mechanizmu udzielania ostrzeżeń i zawieszania konta użytkownika stanowi naruszenie art. 8 ust. 3 pkt 2 ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną, a informacje te mogą mieć kluczowe znaczenie dla użytkowników. Zdaniem powoda, wbrew zarzutom Prezesa UOKiK Regulamin (...) jasno wskazuje, że do zawieszenia konta może dojść w sytuacji naruszenia przez użytkownika postanowień Regulaminu. (...) podaje na stronie przykłady działań użytkowników, które mogą prowadzić do udzielenia ostrzeżeń lub zawieszenia konta, a w części serwisu o nazwie „(...)” znajdują się odpowiedzi na często zadawane pytania, dotyczące konkretnych problemów. W każdym przypadku udzielenia ostrzeżenia lub zamiaru zawieszenia konta użytkownik jest informowany o powodach takiego działania serwisu i możliwości złożenia wyjaśnień. Zdaniem powoda sprecyzowanie zasad udzielania ostrzeżeń w „(...)” zamiast kazuistycznych ustaleń w Regulaminie (...) pozwala powodowi lepiej i szybciej reagować na ewentualne nadużycia użytkowników oraz indywidualnie podchodzić do każdej sprawy, w której można było udzielić ostrzeżenia. Powód podkreślił, że w sytuacji, gdy kupujący korzysta z prawa do odstąpienia od umowy lub składa reklamację, nie są na niego nakładane żadne sankcje. Powód stwierdził, że wbrew opinii Prezesa UOKiK kupujący ma możliwość oceny swojej sytuacji, gdy nie wykonuje umowy zawartej za pośrednictwem serwisu. Opisane w „(...)” przypadki dotyczą wyłącznie sytuacji, w których kupujący nie wywiązał się w sposób zawiniony z zawartej umowy. Przedsiębiorca podkreślił, że zawieszenie konta użytkownika nie leży w jego interesie. Swoje usługi świadczy bezpłatnie, więc zawieszenie możliwości korzystania z usług (...) nie prowadzi do powstania u użytkownika żadnej szkody i innych negatywnych konsekwencji. Rozwiązanie w formie zawieszenia konta (...) stosuje dopiero w sytuacjach ostatecznych, kiedy użytkownik nagminnie narusza interes innych użytkowników, np. często nie płaci za zakupiony towar lub nie odbiera towaru. Powołując się na treść art. 8 ust. 3 ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną powód podniósł, że z przepisów tej ustawy nie wynika obowiązek wskazywania w regulaminie świadczenia usług drogą elektroniczną zasad udzielania użytkownikom ostrzeżeń, zawieszania świadczenia im usług ani innych szczegółowych okoliczności wskazywanych przez Prezesa UOKiK. Zdaniem powoda, skoro przepisy nie precyzują, że przedsiębiorca obowiązany jest do informowania konsumenta o działaniach, jakie może podjąć w razie naruszenia przepisów regulaminu, oraz sankcjach i okolicznościach ich stosowania, to należy przyjąć, że taki obowiązek na przedsiębiorcy nie spoczywa. Nie można więc stawiać powodowi zarzutu niezamieszczenia takiej informacji w Regulaminie. W ocenie powoda w Regulaminie (...) znajdują się wszystkie elementy wymienione w art. 8 ust. 3 ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną oraz dodatkowe elementy wynikające z innych ustaw. Wyliczenie zawarte w art. 8 ust. 3 pkt 2 ustawy o świadczeniu usług droga elektroniczną ma charakter przykładowy. Skoro brak szczegółowego wyliczenia, jakie informacje o warunkach świadczenia usług powinien otrzymać użytkownik, nie można ustalić, w jakim przypadku Przedsiębiorca dopuszcza się naruszenia art. 8 ust. 3 pkt 2 ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną. Powód wskazał, iż nie może przewidzieć i kazuistycznie wyliczyć wszystkich sytuacji faktycznych, które powinny skutkować skierowaniem do użytkownika ostrzeżenia lub zastosowania sankcji w postaci zawieszenia konta użytkownika. Z tego względu określone w Regulaminie przesłanki nałożenia sankcji zostały sformułowane w sposób nieostry. Umożliwia to zasygnalizowanie użytkownikom, że w sytuacji naruszenia Regulaminu (...) może nałożyć sankcje w postaci ograniczenia możliwości korzystania z usług serwisu.

Zdaniem powoda zarzucane w zaskarżonej decyzji działanie polegające na braku zamieszczania w Regulaminie informacji o zasadach udzielania konsumentom ostrzeżeń i zawieszania ich kont na skutek ubiegania się przez sprzedających o zwrot prowizji w związku z niewykonaniem umowy zawartej za pośrednictwem serwisu (...).pl nie wypełnia przesłanek wymienionych w art. 24 ust. 2 pkt 1-3 uokik. Użytkownicy serwisu są rzetelnie i w pełni informowani w Regulaminie i w części „(...)” o zasadach korzystania z usług serwisu. Powołując się na przyjętą w orzecznictwie definicję bezprawności, jako sprzeczności z normami prawa lub zasadami współżycia społecznego powód stwierdził, że działanie (...) nie jest bezprawne. Ponownie wskazał, że przepisy prawa nie nakładają na usługodawców internetowych obowiązku szczegółowego podawania sytuacji, w jakich udzielają użytkownikom ostrzeżeń lub zawieszają świadczenie usług. Dodał, że w zakładce „(...)” użytkownicy są każdorazowo informowani o przyczynach nałożenia sankcji i mają możliwość wyjaśnienia sytuacji. Powód ocenił, że prawidłowo wykonuje swoje obowiązki ustawowe, a Regulamin (...) zawiera postanowienia wymagane na podstawie art. 8 ust. 3 pkt 2 ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną. Zaskarżona decyzja nie może nakładać na powoda obowiązków, które nie wynikają z przepisów prawa, więc braku zamieszczenia w regulaminie tych informacji nie można uznać za bezprawne i nie wypełnia przesłanek praktyki naruszającej zbiorowe interesy konsumentów.

Powód zarzucił, iż Prezes UOKiK nie zapytał w toku postępowania, czy publikacja treści decyzji na stronie internetowej www (...).pl wiązałaby się z koniecznością poniesienia przez niego dodatkowych kosztów, czy powód jest uprawniony do używania domeny internetowej (...).pl oraz jaki ma wpływ na decyzję o treści jej strony głównej. Powód oświadczył, że zamieszczenie dodatkowego linku na stronie głównej jest dla niego bardzo utrudnione. Ma również ograniczony wpływ na treści wyświetlane w serwisie (...).pl. (...) niedokonania ustaleń w tej kwestii Prezes UOKiK nie ma podstaw do twierdzenia, że po stronie powoda nie powstaną „dodatkowe istotne koszty”. Na tej podstawie powód zarzucił Prezesowi UOKiK naruszenie art. 7 i art. 77 ust. 1 kpa, zasady pogłębiania zaufania obywateli do organów państwa (art. 8 kpa) i zasady przekonywania (art. 11 kpa). Stwierdził, iż Prezes UOKiK nie uwzględnił, że strona (...).pl jest źródłem głównych przychodów powoda i umieszczenie na stronie głównej odnośnika do zaskarżonej decyzji będzie miało wpływ na wynik finansowy powoda.

Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie i zasądzenie od powoda kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Pozwany podtrzymał stanowisko wyrażone w zaskarżonej decyzji.

Wskazał, że w celu uzyskania dostępu do platformy udostępnianej przez powoda użytkownicy zawierają z (...) umowę o charakterze adhezyjnym. Warunkiem zawarcia umowy jest zaakceptowanie warunków określonych w Regulaminie (...), który w rozumieniu przepisów ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną powinien określać wszelkie warunki, na których Przedsiębiorca świadczy użytkownikom usługę dostępu do platformy (...).pl. Minimalny zakres treści regulaminu określa art. 8 ust. 3 ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną. Zawarte w tym przepisie wyliczenie warunków świadczenia usług ma charakter otwarty. Postanowienia regulaminu świadczenia usług powinny odzwierciedlać zasady działalności ustalone przez przedsiębiorcę. W myśl art. 8 ust. 4 ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną usługodawca ma obowiązek świadczyć usługi drogą elektroniczną zgodnie z regulaminem. Usługobiorca związany jest tylko tymi postanowieniami regulaminu, które są w nim zawarte i zostały mu udostępnione. Wynikający z art. 8 ust. 3 pkt 2 ustawy obowiązek należy w ocenie Prezesa UOKiK rozumieć w ten sposób, że warunki świadczenia usług powinny być w określone w regulaminie kompleksowo i w odniesieniu do każdego z aspektów świadczenia usługi. Prezes UOKiK stwierdził, że art. 8 ust. 3 pkt 2 ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną stanowi podstawę prawną dla wymogu określenia przez usługodawcę w regulaminie usług świadczonych drogą elektroniczną wszelkich warunków, na jakich usługodawca rzeczywiście tę usługę świadczy. Wobec tego Prezes UOKiK nie zgodził się ze stanowiskiem powoda, że skoro ustawodawca nie precyzuje, jakie informacje powinien uzyskać użytkownik od usługodawcy, nie można ustalić, w jakim przypadku dochodzi do naruszenia obowiązku informacyjnego. Wskazał, że to przedsiębiorca określa warunki świadczenia usługi. Jeżeli usługodawca ustala określone warunki świadczenia usługi, lecz nie podaje ich w regulaminie udostępnianym odbiorcom usług, narusza art. 8 ust.3 pkt 2 ustawy świadczeniu usług drogą elektroniczną. Poprzez brak zamieszczenia w Regulaminie informacji o zasadach udzielania użytkownikom ostrzeżeń i zawieszania ich kont w razie ubiegania się przez sprzedających o zwrot prowizji ze względu na niewykonanie umowy zawartej za pośrednictwem serwisu (...) dopuszcza się naruszenia art. 8 ust. 3 pkt 2 ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną. Prezes UOKiK stwierdził, że skoro powód przewiduje i stosuje szczegółową regulację dotycząca działań podejmowanych w stosunku do użytkowników, którzy nie wykonują umów zawartych za pośrednictwem platformy, Regulamin (...) powinien zawierać regulację dotyczącą ostrzeżeń udzielanych konsumentom. Zaznaczył, iż stwierdzona w decyzji praktyka dotyczy tego konkretnego stanu faktycznego. Jeśli powód nie stosowałby sankcji wobec użytkowników, nie ciążyłby na nim obowiązek uregulowania tej kwestii w Regulaminie. Pozwany zauważył, że stosowana przez powoda w odniesieniu do użytkowników procedura ostrzeżeń i zawieszania możliwości korzystania z usług (...) związana jest z niewykonaniem innej umowy, niż umowa pomiędzy konsumentem i (...). Wskazał, że w Regulaminie przewidziano jedynie sankcje z tytułu naruszenia postanowień Regulaminu oraz gdy konto lub działalność użytkownika w ramach (...) wymaga dodatkowej weryfikacji danych podawanych w trakcie rejestracji. Prezes UOKiK zacytował postanowienie 8.4 Regulaminu (...) regulujące kwestię zawieszenia możliwości korzystania z konta. Stwierdził, że przypadki niewykonania umowy zawartej za pośrednictwem serwisu (...).pl, które mogą skutkować udzieleniem ostrzeżenia nie mieszczą się w zakresie pojęcia naruszania postanowień Regulaminu. Pozwany stwierdził, iż Regulamin nie reguluje zasad związanych z wykonaniem umowy zawartej pomiędzy użytkownikami serwisu za jego pośrednictwem i nie odnosi się do sytuacji, gdy dochodzi do niewykonania umowy zawartej pomiędzy użytkownikami portalu. Odnosi się jedynie do kwestii przedkontraktowych i procesu zawierania umowy między użytkownikami. Zdaniem Prezesa UOKiK z treści Regulaminu użytkownicy nie mogą wywodzić obowiązku wykonania umów zawartych za pośrednictwem platformy (...).pl. Nie mogą się zorientować, że możliwość nałożenia na nich sankcji wymienionych w Regulaminie jest uzależniona od wykonania umowy oraz konkretnego zachowania się kontrahenta, polegającego na wystąpieniu o zwrot uiszczonej prowizji. Na podstawie przedstawionej argumentacji Prezes UOKiK stwierdził, że za działania naruszające postanowienia Regulaminu nie mogą być uznane działania, które nie są przedmiotem jego regulacji, w szczególności takie, jak niewykonanie umowy zawartej za pośrednictwem serwisu. W zw. z tym za bezpodstawne uznał pozwany twierdzenie powoda, że poprzez odwołanie się w Regulaminie (...) do klauzuli generalnej „działań naruszających postanowienia Regulaminu” powód uwzględnił w Regulaminie warunki świadczenia usług w zakresie zasad udzielania konsumentom ostrzeżeń oraz zawieszania ich kont w sytuacji ubiegania się przez sprzedających o zwrot prowizji ze względu na niewykonanie umowy zawartej za pośrednictwem (...).pl. Pozwany zgodził się z powodem, że nie można oczekiwać, iż wszystkie przypadki naruszenia mogą być „z góry” wymienione w treści umowy lub w regulaminie. Ale zauważył, że aby można było mówić o naruszeniu warunków regulaminu, należy jednak uprzednio odpowiednio określić w regulaminie te warunki. Wskazał, iż ustalenie nieprzewidzianych w Regulaminie, lecz stosowanych w praktyce warunków umowy jest łatwe, ponieważ zostały one szczegółowo unormowane i opisane przez (...) w zakładce „(...)”, w której znajdują się szczegółowe informacje o zasadach udzielania konsumentom ostrzeżeń oraz zawieszania ich kont w skutek ubiegania się przez sprzedających o zwrot prowizji w zw. z niewykonaniem umowy. Prezes UOKiK wskazał szczegółowo okoliczności, które powinny obejmować te informacje. Argument powoda, że informacje dotyczące możliwości udzielania ostrzeżeń i zawieszania kont użytkowników zostały wyczerpująco określone w „(...)”, w kontekście oceny realizacji przez (...) obowiązku wynikającego z art. 8 ust. 3 pkt 2 ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną był, zdaniem Prezesa UOKiK, bez znaczenia. Pozwany podkreślił, że w przypadku usług świadczonych droga elektroniczną istotne jest przekazanie informacji na temat warunków świadczenia tych usług w odpowiedniej formie, poprzez zamieszczenie ich w Regulaminie. Podsumowując Prezes UOKiK wskazał, że stwierdzona w decyzji praktyka nie polegała na braku wyartykułowania w Regulaminie wszelkich zdarzeń polegających na naruszeniu Regulaminu, a na braku określenia w Regulaminie warunków świadczenia usługi poprzez wskazanie zasad i okoliczności udzielania konsumentom ostrzeżeń oraz zawieszania konta w przypadku ubiegania się przez sprzedających o zwrot prowizji w zw. z niewykonaniem przez kupującego umowy zawartej za pośrednictwem serwisu (...).pl.

Odnosząc się do zarzutu naruszenia art. 24 ust. 1 i 2 uokik pozwany wskazał, że w znaczeniu przepisów ustawy o świadczeniu usług Regulamin (...) jest regulaminem świadczenia usług drogą elektroniczną. Niezamieszczenie w Regulaminie okoliczności wymienionych przez powoda, które należy uznać za warunki świadczenia usług drogą elektroniczną, jest sprzeczne z art. 8 ust. 3 pkt 2 ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną i wobec spełnienia przesłanek wymienionych w art. 24 ust. 2 uokik uznał Prezes UOKiK za działanie naruszające zbiorowe interesy konsumentów.

W odniesieniu do zarzutu naruszenia przepisów kpa pozwany wskazał, że zgodnie z art. 84 uokik w postępowaniu przed Prezesem UOKiK w sprawach dotyczących dowodów stosuje się odpowiednio przepisy art. 227-315 k.p.c. W tym zakresie nie znajdują zastosowania przepisy dotyczące dowodów z kodeksu postępowania administracyjnego. Zarzucanie w odwołaniu naruszenia art. 77 kpa uznał pozwany za bezzasadne w sytuacji gdy w postępowaniu poprzedzającym wydanie zaskarżonej decyzji nie miał nawet możliwości zastosowania powołanego przez powoda przepisu. Dodał, że istotne dla prowadzonego postępowania okoliczności ustalił na podstawie informacji pochodzących od powoda oraz dane ujawnione w Centralnej Informacji KRS. Zauważył, że ze względu na powiązania własnościowe pomiędzy (...) spółką (...), na którą zarejestrowana jest domena (...).pl, a powodem nie można uznać, iż w ramach jednej grupy kapitałowej zmiana treści strony głównej serwisu (...).pl i publikacja decyzji wpłynie na sytuację ekonomiczną powoda. W ocenie pozwanego wykonanie obowiązku w sposób określony w decyzji jest proporcjonalne do dokonanego naruszenia oraz łatwiejsze organizacyjnie i mniej obciążające finansowo dla powoda niż np. publikacja jej w prasie ogólnopolskiej.

Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów ustalił następujący stan faktyczny:

Powód (...).pl spółka z o.o. z siedzibą w P. (dawniej Grupa (...) sp. z o.o.) prowadzi serwis transakcyjny pod nazwą (...).pl. (...) udostępnia użytkownikom platformę transakcyjną, za pomocą której użytkownicy serwisu mają możliwość zawierania umów sprzedaży towarów na odległość. Usługi realizowane przez (...) mają charakter usług świadczonych drogą elektroniczną. Użytkownikami serwisu mogą być zarówno konsumenci jak i przedsiębiorcy. W zależności od sytuacji każdy z użytkowników może być sprzedawcą lub kupującym. Dostęp do prowadzonej przez powoda platformy ma obecnie (...) użytkowników. Za pośrednictwem platformy zawieranych jest codziennie kilkaset tysięcy umów. Powód jest administratorem serwisu. Podejmuje działania zmierzające do zorganizowania zawierania transakcji w taki sposób, aby zawarte za pośrednictwem (...).pl umowy były wykonywane. Zasady świadczenia przez Przedsiębiorcę usługi udostępniania platformy przedstawione są w opracowanym przez niego Regulaminie stanowiącym wzorzec umowny. Zawarcie z (...) umowy o dostępie do platformy ma charakter adhezyjny i wymaga od użytkowników zaakceptowania postanowień ustalonego przez Przedsiębiorcę Regulaminu. Za usługi dotyczące organizacji transakcji Przedsiębiorca pobiera od sprzedającego opłaty i prowizje określone w Załączniku nr (...)do Regulaminu. W części VII Załącznika nr (...)do Regulaminu uregulowano procedurę zwrotu sprzedającemu pobranej od niego prowizji. W celu otrzymania zwrotu prowizji sprzedający musi przesłać (...) Formularz Zwrotu Prowizji, w którym wskazuje przyczynę niezrealizowania transakcji. Informacje złożone przez sprzedającego są weryfikowane przez kupującego, który jest proszony o ich potwierdzenie. W piśmie z dnia 17 kwietnia 2014 r. (k. 36 akt adm.) (...) wyjaśniło, że w sytuacji gdy na skutek dokonanych ustaleń pobrana prowizja zostanie zwrócona, w stosunku do kupującego Przedsiębiorca rozważy, czy spełnione zostały przesłanki do przyznania ostrzeżenia. W stosowanych wzorcach umownych Regulaminu z Załącznikami Przedsiębiorca uregulował procedurę zwrotu prowizji. W piśmie z 12 listopada 2012 r. (k. 17-19 akt adm.) powód poinformował, że Regulamin zawiera wyłącznie zapisy traktujące o procedurze zwrotu prowizji i nie zawiera zapisów o warunkach zwrotu prowizji w kontekście odstąpienia od umowy. W Regulaminie brak postanowień o zasadach udzielania kupującym ostrzeżeń oraz zawieszania ich kont w sytuacji, gdy sprzedający występuje o zwrot prowizji w związku z niewykonaniem przez kupującego umowy. Przed zmianą, o której powód poinformował w piśmie z dnia 15 kwietnia 2015 r. Regulamin nie przewidywał sankcji w postaci ostrzeżenia. W toku prowadzonego przez Prezesa UOKiK postępowania wszczętego postanowieniem z 31 marca 2014 r. treść Regulaminu i postanowienia pkt 8.4, w którym mowa o sankcjach, była przez Przedsiębiorcę zmieniana od dnia 23 marca 2015 r., 4 stycznia 2014 r. i 4 lutego 2014 r. W dacie wydania zaskarżonej decyzji (...) stosowało postanowienie pkt 8.4 Regulaminu w brzmieniu: „ W przypadku, gdy działania Użytkownika naruszają postanowienia Regulaminu bądź w uzasadnionych przypadkach, gdy konto lub działalność Użytkownika w ramach (...) wymaga dodatkowej weryfikacji danych, o których mowa w art. 2.2 lub 2.3 Grupa (...) może:

a.  upomnieć Użytkownika za pośrednictwem poczty elektronicznej,

b.  udzielić Użytkownikowi ostrzeżenia za pośrednictwem poczty elektronicznej,

c.  ograniczyć na czas określony lub nieokreślony funkcjonalność konta Użytkownika w zakresie dostępu do poszczególnych usług świadczonych w ramach (...),

d.  uzależnić korzystanie z (...) od potwierdzenia przez Użytkownika jego wiarygodności innymi dowodami,

e.  uzależnić korzystanie z (...) od potwierdzenia przez Użytkownika faktu wywiązania się z umowy zawartej w wyniku Transakcji,

f.  zawiesić na czas nieokreślony lub określony jedno, kilka bądź wszystkie Konta tego Użytkownika.

Ponadto zgodnie z treścią pkt 8.4 Regulaminu „ Zawieszenie konta może nastąpić w następstwie naruszenia zapisów niniejszego Regulaminu, w szczególności w wyniku uporczywego naruszania zasad opisanych w Załącznikach nr (...) i nr (...) (...) do Regulaminu.” Zasady udzielania kupującym ostrzeżeń zostały opisane przez (...) również na stronie internetowej Przedsiębiorcy w zakładce (...), w której znajduje się informacja: „Jeżeli z określonych powodów transakcja nie została zrealizowana, sprzedający może wystąpić do serwisu o zwrot prowizji. Otrzymasz wówczas od (...) e-mail, w którym poprosimy Cię o udzielenie odpowiedzi na pytanie czy transakcja została sfinalizowana lub czy potwierdzasz powód niezrealizowania umowy podany przez sprzedającego. W przypadku, gdy nie odpowiesz na wiadomość w ciągu 7 dni lub gdy zwrot prowizji zostanie rozpatrzony na korzyść sprzedającego – otrzymasz ostrzeżenie. Otrzymanie ostrzeżenia w wyniku procedury zwrotu prowizji, uruchomionej przez 5 różnych sprzedających, powoduje blokadę konta.”. W innym miejscu w tej samej zakładce (...) informacja dotycząca ostrzeżeń zastała powtórzona w niemal niezmienionej formie: „ Pamiętaj: Otrzymanie ostrzeżeń w wyniku procedury zwrotu prowizji, uruchomionej przez 5 różnych sprzedających powoduje zablokowanie konta.”. W zakładce (...) > Dobre praktyki i zasady na (...) pod pytaniem: Kiedy możemy ograniczyć lub zawiesić Twoje konto? zamieszczone są ostrzeżenia o możliwości automatycznego zawieszenia konta na skutek procedury zwrotu prowizji o treści: (…) Ponadto konto użytkownika jest zawieszane automatycznie, gdy: (…) kupujący otrzyma ostrzeżenie na skutek procedury zwrotu prowizji, uruchomionej przez 5 różnych sprzedających (…). Z powyższego wynika, że jeżeli sprzedający ubiega się o zwrot prowizji w związku z niewykonaniem umowy zawartej za pośrednictwem (...), kupujący może otrzymać od (...) ostrzeżenie transakcyjne poprzedzone wysłaniem do niego prośby o wyjaśnienie, czy transakcja została zrealizowana i potwierdzenie podanej przez sprzedającego przyczyny niezrealizowania umowy. Pod pojęciem niewykonania umowy, które wywołuje skutek w postaci udzielenia ostrzeżenia rozumie się sytuacje zależne od kupującego (kupujący nie zapłacił, lub nie odebrał przesyłki pobraniowej). (...) nie udziela ostrzeżenia jeżeli umowa nie została zrealizowana ze względu na skorzystanie przez kupującego z prawa do odstąpienia od umowy, reklamacji lub stwierdzenia uszkodzenia towaru w transporcie albo z przyczyny niezależnej od woli kupującego. Udzielenie 5 ostrzeżeń w wyniku procedury zwrotu prowizji uruchomionej przez 5 różnych sprzedających powoduje zawieszenie konta kupującego na czas określony lub nieokreślony. W przypadku gdy kupujący w ciągu 7 dni od otrzymania ostrzeżenia złoży wyjaśnienie powodów niezrealizowania transakcji lub wywiąże się z umowy, udzielone ostrzeżenie będzie traktowane jako niebyłe, (...) automatycznie anuluje udzielone ostrzeżenie po upływie 180 dni od jego wystawienia. Ponadto kupujący może zwrócić się do sprzedającego z prośbą o unieważnienie ostrzeżenia otrzymanego w wyniku procedury zwrotu prowizji. W sprawie jednego ostrzeżenia można wystosować maksymalnie 3 prośby w odstępie 24 godzin.

Po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego Prezes UOKiK wydał w dniu 9 lutego 2016 r. decyzję, w której stwierdził, że w Regulaminie określającym zasady świadczenia usług (...) nie zamieszcza informacji o zasadach udzielania konsumentom ostrzeżeń oraz zawieszania ich kont na skutek ubiegania się przez sprzedających o zwrot prowizji w związku z niewykonaniem umowy zawartej za pośrednictwem serwisu (...).pl, co stanowi naruszenie art. 8 ust.3 pkt 2 ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną i stanowi praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów, oraz nakazał zaniechanie stosowania tej praktyki.

W piśmie procesowym z dnia 6 grudnia 2018 r. powód poinformował, że w skutek przejęcia Grupy (...) sp. z o.o. (nr KRS: (...)) przez (...).pl sp. z o.o. z siedzibą w P. (nr KRS: (...)) na mocy art. 494 § 1 k.s.h. spółka przejmująca wstąpiła w miejsce dotychczasowego powoda, który z dniem przejęcia został wykreślony z KRS. Powód oświadczył, że cofa zawarty w odwołaniu wniosek o dopuszczenie dowodu z zeznań świadka, pracownika dotychczasowego powoda.

Na podstawie ustalonego stanu faktycznego Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, że Regulamin określający zasady wykonywania przez (...) działalności polegającej na świadczeniu usług drogą elektroniczną nie zawiera postanowień dotyczących udzielania ostrzeżenia i zawieszania konta kupującego na skutek wystąpienia przez sprzedającego o zwrot prowizji w przypadku niezrealizowania z przyczyn leżących po stronie kupującego, umowy zawartej za pośrednictwem platformy (...).pl. Mimo, że (...) przewiduje procedurę zwrotu prowizji oraz udzielania ostrzeżeń i zawieszania konta kupującego w razie zaistnienia określonych przesłanek, o których mowa w zakładce (...) na stronie internetowej Przedsiębiorcy, w Regulaminie zamieszczone są jedynie ogólne informacje możliwości zastosowania tego rodzaju sankcji wobec konsumentów. Na podstawie zamieszczonych w Regulaminie informacji konsument nie ma możliwości ustalenia, w jakich okolicznościach, na skutek spełnienia jakich przesłanek Przedsiębiorca jest uprawniony do zastosowania sankcji w postaci udzielenia ostrzeżenia lub zawieszenia jego konta na czas określony lub nieokreślony. Jak trafnie wskazał w odpowiedzi na odwołanie Prezes UOKiK, zawarte w Regulaminie pojęcia mają charakter ogólny, są nieostre i nie pozwalają konsumentowi na zrozumienie jego praw i obowiązków w określonym stanie faktycznym, wynikającym z przyjętego przez Przedsiębiorcę rozwiązania dotyczącego świadczenia usług. W treści Regulaminu i Załączników szczegółowo została uregulowana procedura zwrotu przez (...) prowizji. Brak jednak informacji o zasadach udzielania kupującym ostrzeżeń oraz zawieszania ich kont na skutek ubiegania się przez sprzedających o zwrot prowizji w związku z niewykonaniem umowy przez kupującego. Informacje dotyczące stosowanych przez Przedsiębiorcę sankcji zostały zamieszczone w pkt 8.4 Regulaminu (...). Z tego postanowienia Regulaminu wynika, że (...) może zastosować wobec konsumenta (użytkownika) działania w postaci udzielenia ostrzeżenia i ograniczenia na czas określony lub nieokreślony dostępu do świadczonych usług w wymienionych w pkt 8.4 przypadkach. W pkt 8.4 oraz następnych postanowieniach Regulaminu nie zamieszczono jednak żadnych informacji wskazujących, że działanie w postaci udzielenia ostrzeżenia lub zawieszenia konta (...) może zastosować w sytuacji, gdy sprzedający wystąpi o zwrot pobranej prowizji w związku z niewykonaniem przez kupującego umowy zawartej za pośrednictwem serwisu. Z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, że w sytuacji wystąpienia przez sprzedającego o zwrot prowizji ze wskazanej powyżej przyczyny Przedsiębiorca przewiduje w odniesieniu do kupującego możliwość udzielenia ostrzeżenia lub zawieszenia konta. Ustawa o świadczeniu usług drogą elektroniczną w art. 8 nakłada na usługodawcę obowiązek udzielenia informacji o warunkach świadczenia usług w postaci regulaminu. Zgodnie z art. 8 ust. 3 pkt 2 wymienionej ustawy regulamin określa m.in. warunki świadczenia usług drogą elektroniczną. Na mocy tego przepisu na usługodawcę został nałożony obowiązek określenia w regulaminie w sposób pełny warunków, na jakich świadczona jest usługa w celu zapewnienia konsumentowi możliwości zapoznania się ze wszystkimi zasadami świadczenia przez przedsiębiorcę usług drogą elektroniczną. W Regulaminie (...) wśród okoliczności, których zaistnienie uprawnia Przedsiębiorcę do udzielenia ostrzeżenia lub ograniczenia funkcjonalności konta nie wymieniono sytuacji wystąpienia sprzedającego o zwrot pobranej prowizji w związku z niewykonaniem umowy przez kupującego mimo, że tego rodzaju działanie zostało przez Przedsiębiorcę przewidziane i jest stosowane. W odniesieniu do konsumenta/użytkownika informacje te mają bardzo istotne znaczenie w zakresie właściwego korzystania z usług serwisu. Prowadzą do podniesienia poziomu jego świadomości w zakresie korzystania z usług (...). Ponadto, jak trafnie wskazano w zaskarżonej decyzji, w Regulaminie (...) brak wskazania na istnienie powiązania pomiędzy otrzymaniem ostrzeżenia a sankcją w postaci zawieszenia konta. Dopiero z wyjaśnień zamieszczonych w Zakładce (...) wynika, w jakich okolicznościach powód decyduje się na udzielenie ostrzeżenia, oraz że pomiędzy udzieleniem ostrzeżenia a zawieszeniem konta istnieje określony związek. Regulamin nie zawiera jednak żadnych informacji, że po udzieleniu 5 ostrzeżeń od 5 różnych sprzedających (...) może zawiesić konto użytkownika. Brak w literalnej treści Regulaminu pełnej informacji o zasadach świadczenia przez (...) usług drogą elektroniczną powoduje, że nawet po bardzo uważnym zapoznaniu się z Regulaminem konsument/użytkownik pozbawiony jest możliwości przewidzenia wszystkich konsekwencji swojego zachowania oraz oceny, czy nałożona na niego sankcja w postaci zawieszenia konta została zastosowana zgodnie z zasadami przyjętymi w Regulaminie (...). Zamieszczone w Regulaminie postanowienia zawierają ogólne informacje o działaniach, które mogą być podjęte przez (...) w przypadku naruszenia przez użytkownika postanowień Regulaminu. Nie pozwalają jednak użytkownikowi na dokonanie własnej oceny, czy jego zachowanie uprawniało (...) do podjęcia działań w postaci udzielenia ostrzeżenia lub zawieszenia konta. Postanowienia Regulaminu nawet nie wspominają o zasadzie 5 ostrzeżeń przed zawieszeniem konta. Regulamin nie zawiera więc jasnych kryteriów, na jakich (...) może podjąć działania w stosunku do kupującego, jeśli na skutek niewykonania przez niego umowy sprzedający wystąpi o zwrot pobranej prowizji. Poprzez takie sformułowanie treści postanowień Regulaminu Przedsiębiorca przyznał sobie uprawnienie do jednostronnej oceny, czy i w jakim stopniu użytkownik naruszył postanowienia Regulaminu oraz podejmowania decyzji, w jakiej sytuacji, po zaistnieniu jakich okoliczności udzieli ostrzeżenia lub zawiesi konto użytkownika. Stawia to konsumenta, który nie jest profesjonalistą, w gorszym położeniu i jest przejawem nierównego traktowania konsumenta jako słabszej strony umowy. Brak zamieszczenia w Regulaminie jasnych informacji dotyczących zastosowania działań w postaci udzielenia ostrzeżenia lub zawieszenia konta pozbawia użytkownika możliwości ustalenia, jak powinien postępować, czego unikać, żeby nie narazić się na ostrzeżenie lub zawieszenie. Konsument nie ma również możliwości oceny, czy spełnił kryteria upoważniające (...) do pojęcia w stosunku do niego wymienionych w Regulaminie działań. Wobec braku określenia w Regulaminie przejrzystych zasad i kryteriów udzielania ostrzeżeń i zawieszania konta użytkownik/konsument może się czuć skonfundowany. Został uprzedzony o możliwości otrzymania ostrzeżenia lub zawieszenia konta, ale nie jest poinformowany, jakie konkretnie jego zachowanie uprawniało (...) do podjęcia tego działania. Nie ma możliwości oceny, czy zasłużył na ostrzeżenie lub zawieszenie konta i może się odnieść wrażenie, że został potraktowany niesprawiedliwie. W ocenie Sądu zasady dotyczące udzielania ostrzeżeń i zawieszania konta należą do warunków świadczenia usług droga elektroniczną i powinny być zamieszczone w regulaminie świadczenia tych usług. Działanie polegające na informowaniu o zasadach udzielania ostrzeżeń i zawieszania konta w innym miejscu, niż w regulaminie należy uznać za niewystarczające do przyjęcia, że przedsiębiorca prawidłowo wypełnia regulację ustawową. Na podstawie dokonanych ustaleń uznać należy, że działanie (...), polegające na niezamieszczeniu przez powoda w Regulaminie świadczenia usług informacji o zasadach udzielania konsumentom ostrzeżeń oraz zawieszania ich kont na skutek ubiegania się przez sprzedających o zwrot prowizji w związku z niewykonaniem umowy zawartej za pośrednictwem serwisu (...).pl, narusza dyspozycję art. 8 ust. 2 pkt 3 ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną. Brak wykonania nałożonego wymienionym przepisem obowiązku jest naruszeniem normy ustawowej i daje podstawę do uznania stwierdzonego w zaskarżonej decyzji działania (...) za bezprawne. Na powyższą ocen nie ma wpływu fakt, że na stronie internetowej (...) w zakładce (...)znajdują się informacje, z których wynika, jakiego rodzaju działania (sankcje) Przedsiębiorca może zastosować w sytuacji wystąpienia przez sprzedającego o zwrot prowizji pobranej w związku z niewykonaniem przez kupującego umowy zawartej za pośrednictwem serwisu.

Zgodnie z art. 24 ust. 2 uokik przez praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów rozumie się godzące w nie sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami zachowanie przedsiębiorcy. Chodzi więc o działanie lub zaniechanie podmiotu będącego przedsiębiorcą, które jest bezprawne lub prowadzi do naruszenia interesów jednej ze stron umowy. Okoliczność, że powód jest przedsiębiorcą nie była w sprawie kwestionowana. Ponadto z dokonanych ustaleń wynika, że stwierdzone w zaskarżonej decyzji działanie powoda było bezprawne. Ponadto brak zamieszczenia w Regulaminie informacji dotyczących zasad udzielania ostrzeżenia lub zawieszania konta może wywołać w konsumenci odczucie lekceważącego i przedmiotowego traktowania oraz wrażenie, że został oszukany. Takie działanie jest ocenianie w doktrynie jako naruszające interesy konsumentów i sprzeczne z dobrymi obyczajami. Powód w ramach wykonywanej działalności gospodarczej świadczy usługi dla nieograniczonej grupy konsumentów. Oznacza to, że działanie (...) dotyczy interesów wszystkich konsumentów, którzy korzystają lub potencjalnie mogą być odbiorcami usług świadczonych przez Przedsiębiorcę i których interes mogło naruszyć. Pod pojęciem interesu konsumentów należy rozumieć interes prawny, powiązany z interesem o charakterze ekonomicznym i z tego powodu uznany przez ustawodawcę za zasługujący na ochronę i zabezpieczenie. Podkreślić należy, że do uznania, iż działania przedsiębiorcy naruszały zbiorowy interes konsumentów nie jest wymagane wykazanie wystąpienia po stronie konsumenta konkretnej szkody. Do stwierdzenia stosowania niedozwolonej praktyki naruszającej zbiorowe interesy konsumentów wystarczające jest wykazanie, że istniało zagrożenie naruszenia tych interesów. Mając na uwadze dokonane ustalenia uznać należało, że stwierdzone w zaskarżonej decyzji zachowanie (...), jako spełniające przesłanki wymienione w art. 24 ust. 2 uokik, stanowiło zakazaną praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów. Powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 10 kwietnia 2008 r. sygn. akt III SK 27/07 dotyczącym pojęcia zbiorowego interesu konsumentów.

Podnoszone w odwołaniu zarzuty naruszenia art. 8 ust. 2 pkt 3 ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną oraz art. 24 ust. 1 i 2 uokik należało więc uznać za niezasadne.

Dokonując oceny zarzutu naruszenia przy wydawaniu zaskarżonej decyzji wskazanych w odwołaniu przepisów kodeksu postępowania administracyjnego w zw. z art. 26 ust. 2 uokik wskazać należy, iż w przypadku wydania decyzji o uznaniu stosowanej przez przedsiębiorcę praktyki za naruszającą zbiorowe interesy konsumentów Prezes UOKiK może na podstawie art. 26 ust. 2 uokik nałożyć na przedsiębiorcę obowiązek publikacji decyzji na koszt tego przedsiębiorcy. Wobec dokonanych ustaleń Prezes UOKiK, na podstawie wskazanego przepisu był więc uprawniony do nałożenia na (...) określonego w pkt II decyzji obowiązku publikacji decyzji w sposób w niej opisany. W ocenie Sądu zgodzić się należy z Prezesem UOKiK, że nałożony na powoda obowiązek doprowadzi do przekazania szerokiemu kręgowi konsumentów informacji o działaniach (...) uznanych za praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów. Umożliwi jednocześnie spełnienie funkcji informacyjnej i edukacyjnej w stosunku do Przedsiębiorcy nie będąc dla niego źródłem zbyt dużego obciążenia finansowego dla powoda. Zmiany własnościowe, które zaszły w ramach grupy kapitałowej po wydaniu zaskarżonej decyzji, nie powinny mieć wpływu na wykonanie nałożonego w decyzji na powoda obowiązku i nie spowodują znacznego obciążenia finansowego. Ponadto realizacja obowiązku publikacji decyzji będzie czytelna informacją dla konsumentów i przedsiębiorców o sposobie przekazywania konsumentom o warunkach świadczenia usług drogą elektroniczną, oraz skutkach niedochowania przez przedsiębiorców właściwych standardów przekazywania informacji dotyczących tych warunków. Dodać należy, że podnoszone w odwołaniu na poparcie zarzutu stawianego w pkt C okoliczności nie mogły stanowić podstawy do uchylenia zaskarżonej decyzji w tym zakresie. Zgodnie bowiem z ugruntowanym w orzecznictwie poglądem (vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 maja 1991 roku sygn. akt III CRN 120/91 OSNC 1992 Nr 5, poz. 87; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 7 października 1998 roku sygn. akt I CKN 265/98 OSP 2000 Nr 5 poz. 68; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 11 sierpnia 1999 roku sygn. akt 351/99 OSNC 2000 Nr 3 poz. 47; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 stycznia 2001 roku sygn. akt I CKN 1036/98 LEX Nr 52708; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 września 2005 roku, sygn. akt III SZP 2/05 OSNP 2006/19-20/312) Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (SOKiK) nie może ograniczyć sprawy wynikającej z odwołania od decyzji Prezesa Urzędu, tylko do funkcji sprawdzającej prawidłowość postępowania administracyjnego, które poprzedzało postępowania sądowe. Celem prowadzonego przed SOKiK postępowania nie jest przeprowadzenie kontroli postępowania administracyjnego, ale merytoryczne rozstrzygnięcie sprawy, której przedmiotem jest spór między stronami powstający dopiero po wydaniu zaskarżonej decyzji. SOKiK jest sądem cywilnym i prowadzi sprawę cywilną, wszczętą w wyniku wniesienia odwołania od decyzji Prezesa Urzędu, w tym wypadku Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, według reguł kontradyktoryjnego postępowania cywilnego, a nie sądem legalności decyzji administracyjnej, jak to czynią sądy administracyjne w postępowaniu sądowo-administracyjnym. Tylko takie odczytanie relacji pomiędzy postępowaniem administracyjnym i postępowaniem sądowym może uzasadniać dokonany przez racjonalnego ustawodawcę wybór między drogą postępowania cywilnego i drogą postępowania sądowo-administracyjnego dla wyjaśnienia istoty sprawy. W świetle powyższego nawet gdyby przyjąć, iż w postępowaniu administracyjnym doszło do uchybień proceduralnych to, o ile nie stanowią one podstawy do stwierdzenia nieważności decyzji, nie mogą one prowadzić do uchylenia decyzji i nie mogą być przedmiotem postępowania sądowego mającego na celu merytoryczne rozstrzygnięcie sporu, bowiem Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów zobowiązany jest do wszechstronnego zbadania wszystkich istotnych okoliczności sprawy, przy uwzględnieniu zasad rozkładu ciężaru dowodu i obowiązku stron w postępowaniu dowodowym.

Zawarte w odwołaniu zarzuty naruszenia przepisów k.p.a. nie dają również podstawy do uchylenia pkt III zaskarżonej decyzji, dotyczącego obciążenia powoda kosztami przeprowadzonego postępowania administracyjnego wysokości określonej w decyzji.

Ponadto w ocenie Sądu, zamieszczenie w Regulaminie (...) przejrzystych informacji o zasadach udzielania ostrzeżeń i zawieszania konta użytkowników przyczyni się do wzrostu zaufania konsumentów do tego Przedsiębiorcy i podniesienia poziomu usług świadczonych przez (...) drogą elektroniczną. Takie działanie może przysporzyć (...) nowych odbiorców usług, leży więc również w interesie samego Przedsiębiorcy.

Mając na uwadze przedstawione okoliczności Sąd Okręgowy, wobec braku podstaw do uwzględnienia, oddalił odwołanie jako bezzasadne - art. 479 ^31a § 1 k.p.c.

O kosztach zastępstwa procesowego orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c. stosownie do wyniku sporu. Wysokość wynagrodzenia pełnomocnika pozwanego ustalono na podstawie

§ 14 ust.2 pkt.1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015 r. (Dz. U. z 2015 r. poz. 1804) w brzmieniu pierwotnym, obowiązującym w dniu wniesienia odwołania i pozostającym w mocy do dnia 27 października 2016 r.

SSO Witold Rękosiewicz.