Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 20 kwietnia 2017 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie w Warszawie, Sąd Gospodarczy, XVI Wydział Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący – SSO Marta Sadowska

po rozpoznaniu 20 kwietnia 2017 r. w Warszawie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W.

o zapłatę

w przedmiocie wniosku powoda o zabezpieczenie roszczenia

oddalić wniosek.

SSO Marta Sadowska

UZASADNIENIE

Pismem z dnia 12 kwietnia 2017 r. powód (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W., wniósł o udzielenie zabezpieczenia roszczenia dochodzonego w niniejszym postępowaniu, poprzez wydanie postanowienia o zakazie wykluczania uprawnionego na podstawie art. 24 ust. 5 pkt 4 ustawy Prawo zamówień publicznych z postępowań i udzielenie zamówienia publicznego do czasu prawomocnego zakończenia niniejszego postępowania sądowego o sygn. akt XVI GC 1176/15.

Uzasadniając wniosek powód wskazał, że w niniejszym postępowaniu powód dochodzi zapłaty kwoty 1.724.129,00 zł tytułem wynagrodzenia dla powoda, wynikającego z faktur, których nie uregulował pozwany. Podał, że strony postępowania łączyła umowa w sprawie zamówienia publicznego, którego przedmiotem było świadczenie regularnych usług przewozu osób, rzeczy i małych zwierząt, na trasie W.-M.-W., w ramach komunikacji zastępczej. Powód wskazał, że pozwany rozwiązał umowę w trybie natychmiastowym bez najmniejszej nawet próby wypełnienia procedury polubownej, przewidzianej § 11 ust. 3 umowy czy zasygnalizowania istnienia sporu. Pozwany przywołał jako podstawę rozwiązania umowy, działania, które stanowiły, w ocenie powoda, prawidłowe wykonywanie Umowy, zgodnie z jej treścią i praktyką przyjętą między stronami i bez skonkretyzowania swoich zarzutów. W ocenie powoda w ramach bieżących procedur audytowych zapisanych w § 6 ust. 3 – ust. 5 umowy, pozwany nigdy nie odnotował ani nie zarzucał istotnych nieprawidłowości w wykonywaniu umowy. Nadto w ocenie powoda, pozwany nie przedstawił ani żadnych dowodów na nienależyte wykonywanie umowy ani na poparcie wysokości rzekomej szkody w wysokości 1.969.630,00 zł.

Powód podkreślił, że posiada także interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia. Wskazał, że istnienie tego interesu wyraża się w tym, że ochrona prawna zapewniana przez orzeczenie zostanie udzielona zbyt późno i w związku z tym wierzyciel poniesie szereg niekorzystnych skutków. Interes prawny w uzyskaniu niezwłocznej, choć tymczasowej ochrony prawnej, polegać miał na zapobieżeniu niekorzystnym skutkom naruszającej prawo i interes uprawnionego czynności obowiązanego, powodującej lub umożliwiającej wykluczenie go z kolejnych postępowań o udzielenie zamówień publicznych. Powód podkreślił, ze bez udzielenia mu ochrony przed stosowaniem wobec niego wykluczenia na podstawie art. 24 ust. 5 pkt 4 ustawy Prawo zamówień publicznych, grozi mu możliwość wystąpienia nieodwracalnych skutków w postaci niemożliwości uczestniczenia w kolejnych postępowaniach a w rezultacie brak możliwości ubiegania się o zamówienia publiczne, których wykonywanie stanowi podstawę działalności gospodarczej, prowadzonej przez uprawnionego. Wskazał, że w przypadku braku możliwości składania ofert w postępowaniach nie ma możliwości ustalenia, czy powód w innych okolicznościach uzyskałby objęte nimi zamówienia i na jakich warunkach by je uzyskał, niemożliwe byłoby skuteczne dochodzenie przez niego, ewentualnych utraconych korzyści od pozwanego, ze względu na brak możliwości precyzyjnego ustalenia ich wysokości. Jednocześnie powód wskazał, że w przypadku nieudzielenia zabezpieczenia, nie będzie mógł skutecznie przeciwdziałać wykluczeniu go z postępowań w drodze odwołań składanych do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej (wniosek, k. 1441).

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Wniosek o zabezpieczenie podlegał oddaleniu.

Na wstępie rozważań należy podkreślić, że roszczenie którego dotyczy niniejsze postępowanie jest roszczeniem o zapłatę. Powód jest zatem uprawniony do złożenia, w toku postępowania w niniejszej sprawie, wniosku o zabezpieczenie roszczenia pieniężnego. Tymczasem powód pismem z dnia 12 kwietnia 2017 r., wniósł o zabezpieczenie roszczenia w sposób charakterystyczny dla roszczeń niepieniężnych. Powyższe świadczy o niezrozumieniu przez powoda specyfiki dochodzonego przez niego roszczenia. Przede wszystkim, wbrew stanowisku strony powodowej, wyrażonemu w treści wniosku o zabezpieczenie, uznać należy, że stwierdzenie braku podstaw do rozwiązania umowy z przyczyn leżących po jego stronie, nie jest odrębnym roszczeniem. W ocenie Sądu, powód dokonał niejako „odseparowania” tego roszczenia od roszczenia pieniężnego, tymczasem stanowisko to jest błędne albowiem w toku niniejszego postępowania powód wystąpił jedynie z powództwem o zapłatę. Niewątpliwie w niniejszym postępowaniu Sąd będzie musiał dokonać ustaleń czy istniały podstawy do rozwiązania umowy z przyczyn leżących po stronie powoda. Poczynienie takiego ustalenia konieczne jest bowiem dla stwierdzenia czy zasadne jest roszczenie o zapłatę, samo w sobie nie stanowi natomiast odrębnego roszczenia.

Zgodnie z treścią art. 730 i art. 730 ¹ § 1 k.p.c., udzielenia zabezpieczenia może żądać każda strona lub uczestnik postępowania, jeżeli uprawdopodobni roszczenie oraz interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia, zaś z mocy art. 730 ¹ § 2 k.p.c. interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia istnieje wtedy, gdy brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni wykonanie zapadłego w sprawie orzeczenia lub w inny sposób uniemożliwi lub poważnie utrudni osiągnięcie celu postępowania w sprawie. Wreszcie, stosownie do art. 755 § 1 k.p.c., jeżeli przedmiotem zabezpieczenia nie jest roszczenie pieniężne, sąd udziela zabezpieczenia w taki sposób, jaki stosownie do okoliczności uzna za odpowiedni, nie wyłączając sposobów przewidzianych dla zabezpieczenia roszczeń pieniężnych.

Z treści wyżej cytowanych przepisów wynika, że warunkiem udzielenia zabezpieczenia roszczenia jest konieczność jednoczesnego spełnienia określonych w nim przesłanek, to jest uprawdopodobnienie roszczenia oraz wykazanie interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczenia. Uprawdopodobnienie należy pojmować, jako środek zastępczy dowodu w ścisłym znaczeniu, niedający pewności a wyłącznie prawdopodobieństwo twierdzenia o jakimś fakcie i stanowi odstępstwo od ogólnej reguły dowodzenia stwierdzonych faktów na korzyść tej strony, której ustawa zezwala w określonym wypadku na uprawdopodobnienie faktu, na który się powołuje zamiast udowadniania go. Uprawdopodobnienie jest słabszą formą od udowodnienia, bo Sąd nie wymaga na tym etapie postępowania, niepodważalnych dowodów istnienia roszczenia. Jednak uprawdopodobnienie oznacza uzasadnienie zgłoszonych twierdzeń o istnieniu roszczenia, dające przekonanie o jego prawdopodobieństwie, a nawet pewność, będące wynikiem postępowania zmierzającego do poznania rzeczywistości, ale bez zachowania szczegółowych przepisów o postępowaniu dowodowym. Roszczenie jest uprawdopodobnione, jeżeli prima facie istnieje znaczna szansa jego istnienia. Wymóg uprawdopodobnienia roszczenia wiąże się z koniecznością uprawdopodobnienia faktów, z których jest ono wywodzone. Należy przy tym zaznaczyć, iż uprawdopodobnienie nie przesądza udowodnienia mogącego być podstawą do pozytywnego rozstrzygnięcia co do meritum sprawy. Istotą postępowania zabezpieczającego jest bowiem to, że sąd dokonuje jedynie pobieżnej (wstępnej) analizy dostarczonego przez wnioskodawcę materiału dowodowego (postanowienie SA we Wrocławiu z dnia 7 maja 2012 r. I Acz 782/12).

W niniejszej sprawie należy przyjąć, że powód uprawdopodobnił dochodzone roszczenie.

Należy w tym miejscu podkreślić, że przytoczone w uzasadnieniu pozwu okoliczności i załączone do niego dokumenty, w postaci faktur VAT, umowy nr (...) z dnia 19 lutego 2015 roku, umowy nr (...) oraz wypowiedzenia umowy wraz z wezwaniem do zapłaty, uprawdopodabniają roszczenie powoda względem pozwanego. Z tego też względu Sąd uznał, że uprawniony dokonał należytego uprawdopodobnienia roszczenia o którego zabezpieczenie wnosi.

Uprawniony nie zdołał jednak uprawdopodobnić istnienia interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczenia. Nie przedstawił bowiem żadnych dowodów które uprawdopodobniłyby, iż brak udzielenia zabezpieczenia spowoduje niepożądane skutki które uniemożliwiłyby mu osiągnięcie celu postępowania w niniejszej sprawie i stanowiły nieodwracalną szkodę dla powoda. Z tej przyczyny wniosek powoda podlegał oddaleniu.

Sąd oddalił wniosek powoda także z uwagi na fakt, iż wskazany przez niego sposób zabezpieczenia roszczenia, nie jest zgodny z okolicznościami przedmiotowej sprawy. Istota roszczenia, które ma być zabezpieczone – roszczenia o stwierdzenie braku podstaw do rozwiązania umowy z przyczyn leżących po stronie powoda, odbiega całkowicie od charakteru roszczenia będącego przedmiotem sporu w niniejszej sprawie a mianowicie roszczenia o zapłatę.

W tym miejscu podkreślić należy, iż w niniejszej sprawie okoliczność istnienia roszczenia o zapłatę generuje niejako potrzebę ustalenia w toku postępowania, czy istniały podstawy do rozwiązania umowy z przyczyn leżących po stronie powoda. Ustalenie to nie staje się jednak odrębnym powództwem a taka konstatacja płynie z treści stanowiska zaprezentowanego przez powoda w treści przedmiotowego wniosku o zabezpieczenie. Powód zmierza bowiem do uzyskania zabezpieczenia roszczenia niepieniężnego, które niejako „wyodrębnia” z roszczenia o zapłatę objętego pozwem. Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, iż sposób zabezpieczenia wskazany we wniosku ma niezasadny charakter, gdyż został wskazany jako dopuszczalny dla roszczeń niepieniężnych, tymczasem spór w niniejszej sprawie skoncentrowany jest wokół roszczenia pieniężnego.

Zgodnie z treścią art. 755 § 1 k.p.c., jeżeli przedmiotem zabezpieczenia nie jest roszczenie pieniężne, sąd udziela zabezpieczenia w taki sposób, jaki stosownie do okoliczności uzna za odpowiedni, nie wyłączając sposobów przewidzianych dla zabezpieczenia roszczeń pieniężnych. W szczególności sąd może:

1) unormować prawa i obowiązki stron lub uczestników postępowania na czas trwania postępowania;

2) ustanowić zakaz zbywania przedmiotów lub praw objętych postępowaniem;

3) zawiesić postępowanie egzekucyjne lub inne postępowanie zmierzające do wykonania orzeczenia;

4) uregulować sposób roztoczenia pieczy nad małoletnimi dziećmi i kontaktów z dzieckiem;

5) nakazać wpisanie stosownego ostrzeżenia w księdze wieczystej lub we właściwym rejestrze.

Natomiast zgodnie z treścią art. 747 k.p.c. Zabezpieczenie roszczeń pieniężnych następuje przez:

1) zajęcie ruchomości, wynagrodzenia za pracę, wierzytelności z rachunku bankowego albo innej wierzytelności lub innego prawa majątkowego;

2) obciążenie nieruchomości obowiązanego hipoteką przymusową;

3) ustanowienie zakazu zbywania lub obciążania nieruchomości, która nie ma urządzonej księgi wieczystej lub której księga wieczysta zaginęła lub uległa zniszczeniu;

4) obciążenie statku albo statku w budowie hipoteką morską;

5) ustanowienie zakazu zbywania spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu;

6) ustanowienie zarządu przymusowego nad przedsiębiorstwem lub gospodarstwem rolnym obowiązanego albo zakładem wchodzącym w skład przedsiębiorstwa lub jego częścią albo częścią gospodarstwa rolnego obowiązanego.

Wskazany przez powoda sposób zabezpieczenia polegający na wydaniu postanowienia o zakazie wykluczania uprawnionego na podstawie art. 24 ust. 5 pkt 4 ustawy Prawo zamówień publicznych z postępowań i udzielenie zamówienia publicznego do czasu prawomocnego zakończenia niniejszego postępowania sądowego o sygn. akt XVI GC 1176/15, dotyczy roszczenia niepieniężnego. Tymczasem w niniejszej sprawie powód wystąpił z roszczeniem o zapłatę. Sposób zabezpieczenia roszczenia wskazany we wniosku, nie mieści się w ramach katalogu przewidzianego dla sposobów zabezpieczenia roszczeń pieniężnych i z tej przyczyny wniosek o zabezpieczenie podlegał oddaleniu.

W związku z powyższym na podstawie powołanych przepisów postanowiono jak w sentencji.

SSO Marta Sadowska

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

(...)