Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 25 kwietnia 2017 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie, XII Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: SSO Agnieszka Domańska

Protokolant: Daniel Wiśniewski

bez udziału Prokuratora

po rozpoznaniu w sprawie o czyn z art. 296 § 1 i § 3 k.k.

wniosku prokuratora Prokuratury Okręgowej w Warszawie del. do Prokuratury (...) w W.

w przedmiocie zwolnienia z obowiązku zachowania tajemnicy radcowskiej

na podstawie art. 180 § 2 k.p.k. a contrario

postanawia

nie uwzględnić wniosku prokuratora o zwolnienie z obowiązku zachowania tajemnicy radcy prawnego A. S. z zakresie przesłuchania w charakterze świadka na okoliczność świadczonych usług prawnych na rzecz (...) S.A. z związku z procesem nabycia przez ww. spółkę udziałów w (...).

UZASADNIENIE

Do tutejszego Sądu wpłynął wniosek prokuratora Prokuratury Okręgowej w Warszawie del. do Prokuratury (...) w W. w przedmiocie wyrażenia zgody na zwolnienie radcy prawnego A. S. z obowiązku zachowania tajemnicy zawodowej.

We wniosku prokurator wskazał, iż nadzoruje postępowanie w sprawie podejrzenia popełnienia przestępstwa nadużycia uprawnień lub niedopełnienia obowiązków przez osoby obowiązane do zajmowania się sprawami majątkowymi lub działalnością gospodarczą (...) S.A. z siedzibą w W., w związku z nabyciem w dniu 30.12.2014 r. przez (...) S.A. udziałów w spółce (...) w wyniku czego (...) S.A. została wyrządzona szkoda majątkowa w wielkich rozmiarach do (...)zł, tj. o czyn z art. 296 § 1 i § 3 k.k.

W uzasadnieniu prokurator podał, że w toku śledztwa wykonano szereg czynności procesowych, w tym przesłuchano szereg świadków. Wskazał, że jednym ze świadków, który posiada istotną wiedzę na temat procesu nabycia przez (...) S.A. udziałów w (...)jest radca prawny A. S., którą z (...) S.A. wiązała umowa o świadczenie usług prawnych zawarta w ramach prowadzonej działalności pod nazwą Kancelaria Radcy Prawnego A. S. z siedzibą w W. przy ul. (...). Zaznaczył, że wiedza radcy prawnego A. S. na okoliczność procesu nabycia przez (...) S.A. udziałów w (...)ma istotne znaczenie dla dalszych ustaleń stanu faktycznego w sprawie, a okoliczności te nie mogą być ustalone na podstawie innego dowodu.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

na wstępie wskazać należy, iż przepis art. art. 180 § 2 k.p.k. zezwala na zwolnienie z tajemnicy radcy prawnego, co do faktów objętych tajemnicą zawodową tylko wtedy, gdy spełnione są kumulatywnie dwie powiązane ze sobą przesłanki, a więc gdy uchylenie takie jest niezbędne dla dobra wymiaru sprawiedliwości oraz okoliczność, co do której następuje zwolnienie, nie może być ustalona na podstawie innego dowodu.

Prokurator składając wniosek o zwolnienie z tajemnicy zawodowej zobowiązany jest wykazać słuszność swego wniosku. Powinien on bowiem wskazać na istnienie przesłanek warunkujących wydanie pozytywnego rozstrzygnięcia w zakresie zwolnienia z tajemnicy zawodowej. Obowiązkiem wnioskodawcy jest zatem podanie na jakiej podstawie faktycznej wywodzi, że zwolnienie z tajemnicy jest niezbędne dla wymiaru sprawiedliwości, a określonych okoliczności nie można ustalić na podstawie innych dowodów (por. postanowienie Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 19 .06.2013 r., sygnatura akt II AKz 303/13).

Prokurator w swoim wniosku wskazał jedynie, że wiedza radcy prawnego A. S. na okoliczność procesu nabycia przez (...) S.A. udziałów w (...)ma istotne znaczenie dla dalszych ustaleń stanu faktycznego w sprawie, a okoliczności te nie mogą być ustalone na podstawie innego dowodu. W ocenie Sądu, wskazując jedynie powyższą okoliczność prokurator w swym wniosku nie wykazał, iż interesujących go informacji nie można uzyskać w oparciu o inne dowody, a jedynym sposobem na dojście do ustalenia prawdy materialnej jest uzyskanie zeznań ww. radcy prawnego.

Jak wynika ze zgromadzonego materiału dowodowego w sprawie przesłuchano m.in. M. K. (1) /pracownik (...) S.A./, J. D. /pracownik (...) S.A., który wskazywał na niekorzystną transakcję nabycia (...)przez (...) S.A./, P. W. / (...) S.A./, P. F. /Naczelnika Wydziału (...)/, M. K. (2) (koordynator prac wewnętrznych zespołu przy projekcie (...).V./, M. K. (3) /współautor ekspertyzy dotyczącej poprawności metodologicznej raportu z wyceny (...).V. sporządzonej przez (...)/, J. R. /Dyrektor Biura Realizacji Projektu/, A. P. (1) /pracownik (...) S.A. – uczestniczył w pracach dot. nabycia udziałów w spółce (...) Ł. Z. (partner w (...)), T. K. /kierownik zespołu projektu, który świadczył usługi doradztwa transakcyjnego na rzecz (...) S.A. przy analizie i negocjowaniu zbycia udziałów (...), W. S. /złożył zeznania odnośnie ekspertyzy dotyczącej poprawności metodologicznej raportu z wyceny (...). Szereg okoliczności nabycia udziałów przez (...) S.A. w (...). wynika z ww. zeznań. W sprawie pojawiają się jednak również nazwiska innych osób bezpośrednio związanych z (...) S.A., tj. m.in. A. P. (2) /Prezes Zarządu (...) S.A./, członkowie Zarządu – J. N., Ł. H., W. D., D. B., Ł. S., które być może posiadają kluczowe w sprawie wiadomości, a których to osób do daty złożenia wniosku nie przesłuchano. W postanowieniu o przedłużeniu śledztwa do 22 maja 2017 roku prokurator wskazał m.in. na potrzebę przesłuchania A. P. (2) i Ł. S. (wezwany pierwotnie na 6 grudnia 2016 roku, nie odebrał wezwania), a zatem także dostrzega zasadność przeprowadzenia dalszych czynności w śledztwie, innych aniżeli przesłuchanie radcy prawnego A. S.. Wskazać należy, że Sąd nie został poinformowany o ewentualnym poszerzeniu zakresu materiału dowodowego po złożeniu przez prokuratora wniosku o zwolnienie z tajemnicy radcy prawnego, a zatem orzeka w oparciu o dowody przedstawione wraz z wnioskiem przez prokuratora w dniu 20 lutego 2017 roku.

Prowadzący postępowanie przygotowawcze winien w ocenie Sądu przed wystąpieniem z wnioskiem o zwolnienie radcy prawnego A. S. z obowiązku zachowania tajemnicy zawodowej wyczerpać wszystkie źródła dowodowe w celu ustalenia i zaprezentowania Sądowi stanu faktycznego sprawy. Warunkiem zwolnienia z ww. obowiązku – jak już wyżej wspomniano – jest uznanie, że okoliczność, co do której następuje zwolnienie, nie może być ustalona na podstawie innego dowodu. Niemożność dokonania takiego ustalenia musi być obiektywną niemożnością, tj. nie istnieje źródło dowodowe, które mogłoby dostarczyć informacji na dany temat. Obowiązek wykazania, że okoliczność nie może być ustalona na podstawie innego dowodu ciąży na prokuratorze, który w przedmiotowej sprawie z nałożonego obowiązku nie wywiązał się. Oskarżyciel publiczny uzasadnienie swojego wniosku ograniczył jedynie do stwierdzenia, że wiedza radcy prawnego A. S. ma istotne znaczenie dla sprawy, a okoliczności te nie mogą być ustalone na podstawie innego dowodu. Gołosłowny wniosek prokuratora nie wskazuje na zaistnienie przesłanki niemożności ustalenia okoliczności sprawy na podstawie innych dowodów, co skutkowało uznaniem wniosku prokuratora za przedwczesny.

Nie można zapominać, iż zawód radcy prawnego jest zawodem, gdzie gwarancja zachowania tajemnicy zawodowej jest jednym z jego głównych atrybutów, dlatego też decyzja o zwolnieniu z obowiązku zachowania tajemnicy zawodowej nie może być wydana w sposób pochopny.

Powyższe stanowisko Sądu nie wyklucza możliwości ponownego wystąpienia z wnioskiem o zwolnienie z tajemnicy zawodowej, jeżeli w toku dalszego postępowania okaże się, że ustalenie danej okoliczności niezbędnej i istotnej dla postępowania, nie jest jednak możliwe bez jej uchylenia.

Mając na uwadze powyższe, orzeczono jak na wstępie.