II AKa 16/21 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Apelacyjny w Warszawie z 2021-04-22
Sygn. akt II AKa 16/21
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 22 kwietnia 2021 r.
Sąd Apelacyjny w Warszawie II Wydział Karny w składzie:
Przewodniczący: SSA – Dorota Tyrała (spr.)
Sędziowie: SA – Dorota Radlińska
SO (del.) – Anna Nowakowska
Protokolant: sekr. sąd. Joanna Zdanowska
przy udziale Prokuratora Szymona Liszewskiego
po rozpoznaniu w dniu 22 kwietnia 2021 r.
sprawy:
T. K.
syna G. i M. z d. R.
urodz. (...) w O.
oskarżonego z art. 13§ 1 k.k. w zw. z art. 148§1 k.k. w zb. z art. 157§1 k.k. w zw. z art. 11§2 k.k.
na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego
od wyroku Sądu Okręgowego Warszawa – Praga w Warszawie
z dnia 22 września 2020 r., sygn. akt V K 194/19
I. utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok;
II. zwalnia oskarżonego T. K. w całości od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów postępowania odwoławczego, wydatkami obciążając Skarb Państwa;
III. zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. M. S. (1), Kancelaria Adwokacka w W. kwotę 738 (siedemset trzydzieści osiem) złotych – w tym zawierającą 23 % VAT – z tytułu nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu T. K. w postępowaniu odwoławczym.
UZASADNIENIE
UZASADNIENIE |
|||
Formularz UK 2 |
Sygnatura akt |
II AKa 16/21 |
|
Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników: |
|||
1. CZĘŚĆ WSTĘPNA |
1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji |
wyrok Sądu Okręgowego Warszawa – Praga w Warszawie z dnia 22 września 2020 r., sygn. akt VK 194/19 |
1.2. Podmiot wnoszący apelację |
☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ oskarżyciel posiłkowy |
☐ oskarżyciel prywatny |
☒ obrońca |
☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ inny |
1.3. Granice zaskarżenia |
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☒ w całości |
|||
☐ w części |
☐ |
co do winy |
||
☐ |
co do kary |
|||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||
1.3.2. Podniesione zarzuty |
||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||
☐ |
art. 438 pkt 3 k.p.k.
– błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||
☐ |
||||
☐ |
brak zarzutów |
1.4. Wnioski |
☐ |
uchylenie |
☒ |
Zmiana |
2. Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy |
Sąd Apelacyjny nie przeprowadzał postępowania dowodowego |
2.1. Ustalenie faktów |
2.1.1. Fakty uznane za udowodnione |
|||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
|
2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione |
|||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
|
2.2. Ocena dowodów |
2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu |
2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2 |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu |
3. STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków |
||
Lp. |
Zarzut |
|
I. |
Naruszenie art. 424§1 pkt 1 k.p.k. poprzez: a. oparcie rozstrzygnięcia o fakty niewskazane wprost w uzasadnieniu wyroku za ustalone; b. brak precyzyjnego wskazania, jakim faktom przytaczanym przez oskarżonego lub obronę Sąd nie dał wiary; c. luki we wskazaniach, na podstawie których dowodów Sądu uznaje dane fakty za udowodnione; d. brak zwięzłych rozważań odnośnie wiarygodności większości dowodów. |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
||
Obrońca nie wykazał, aby kontestowane przez niego uzasadnienie i wskazywana obraza art. 424 k.p.k. miały wpływ na treść wyroku, a jedynie wówczas możliwe jest formułowanie zarzutu opartego na podstawie z art. 438 pkt 2 k.p.k. Już na wstępie przypomnieć należy, że zgodnie z treścią art. 455a k.p.k. nie jest możliwe uchylenie zaskarżonego apelacją wyroku Sądu pierwszej instancji z tego powodu, że jego uzasadnienie nie spełnia wymogów określonych w art. 424 k.p.k. – przepis ten wyraża jednoznaczne stanowisko, że uzasadnienie wyroku nie decyduje o tym, czy możliwa jest kontrola instancyjna zapadłego orzeczenia. Sąd odwoławczy kontroluje bowiem wyrok, a nie jego uzasadnienie. Uzasadnienie jest sporządzane po wydaniu wyroku – nie sposób zatem przyjąć, by czynność następcza – uzasadnienie − mogła wpływać na to, co zostało orzeczone wcześniej − wyrok. Tym samym już tylko z tego powodu zarzut nie może być skuteczny. Wbrew twierdzeniom obrońcy sporządzone w sprawie uzasadnienie pozwala na odtworzenie toku rozumowania Sądu. Argumentacja skarżącego obrońcy kontestująca prawidłowość pisemnych motywów wyroku Sądu I instancji w istocie ogranicza się do krytyki sporządzonego uzasadnienia wyroku, ale nie wykazuje skutecznie uchybień w rozstrzygnięciu Sądu meriti. Wskazać przy tym należy, że kontrola odwoławcza dokonywana przez sąd drugiej instancji wykazała, że Sąd I instancji wskazał jakie fakty uznał za udowodnione lub nieudowodnione, na jakich w tej mierze oparł się dowodach i dlaczego nie uznał dowodów przeciwnych. Wykazując zmienność wyjaśnień oskarżonego składnych na poszczególnych etapach postępowania wskazał powody z jakich wiarą obdarzył wyjaśnienia oskarżonego złożone w toku pierwszego przesłuchania, nadto wyczerpująco uzasadnił dlaczego wyjaśnieniom oskarżonego złożonym później nie sposób dać w pełni wiary. Wbrew twierdzeniom obrońcy Sąd meriti wskazał na wiarygodne dowody, z którymi wyjaśnienia oskarżonego składne przez niego w toku kolejnych przesłuchań są sprzeczne i dlaczego ocenił je jako przyjętą linię obrony (vide punkt 2.2 podpunkt 1.2.1 uzasadnienia). Sąd wyjaśnił także podstawę prawną wyroku oraz rozstrzygnięcie o karze. . |
||
Lp. |
Zarzut |
|
II. |
Naruszenie art. 7 k.p.k. i art. 410 k.p.k. poprzez przyjęcie, że: a. oskarżony jest odpowiedzialny za zaistnienie konfrontacji siłowej z pokrzywdzonym; b. oskarżony miał zamiar ewentualny pozbawienia życia pokrzywdzonego; c. oskarżony trenował sztuki walki; d. do dokonania zabójstwa nie doszło z uwagi na oddalenie się pokrzywdzonego - z pominięciem lub wbrew materiałowi dowodowemu zgromadzonemu w sprawie. |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
||
Zarzut obrońcy nie jest trafny. Ma on charakter polemiczny, bo tworzy wersje alternatywne do tych ustalonych przez Sąd orzekający. Przypomnieć należy, że w przypadku stawiania zarzutu opartego o art. 438 pkt 2 lub pkt 3 k.p.k. aby był on skuteczny nie może sprowadzać się do zakwestionowania stanowiska zaskarżonego wyroku przez lansowanie własnego poglądu na ocenę zebranego materiału dowodowego i możliwe do wyciągnięcia na jej podstawie wnioski, ale konieczne jest wykazanie przez skarżącego jakich konkretnie uchybień w procesie oceny poszczególnych dowodów dopuścił się Sąd meriti. W niniejszej sprawie powyższy warunek nie został spełniony. Podniesione w apelacji zarzuty dotyczące oceny materiału dowodowego sprowadzają się faktycznie do ogólnej negatywnej oceny zawartości uzasadnienia wyroku. Obrońca nie wskazał jednak jakie to dowody, jakiej treści przeciwne były ustaleniom sądu, które jasno zostały opisane w uzasadnieniu wyroku – w szczególności w sprzeczności z jakimi dowodami nieprawidłowo Sąd ustalił, iż oskarżony jest odpowiedzialny za zaistnienie konfrontacji siłowej z pokrzywdzonym, że oskarżony miał zamiar ewentualny pozbawienia życia pokrzywdzonego, a nadto, że do dokonania zabójstwa nie doszło z uwagi na oddalenie się pokrzywdzonego. W tym zakresie obrońca nie wskazuje na błędy w rozumowaniu Sądu I instancji i nie dowodzi naruszenia reguł poprawnego wnioskowania, lecz przedstawia własne oceny zachowania oskarżonego wynikające z fragmentów jego wyjaśnień i na tej podstawie wyprowadza wnioski o błędnych ocenach przeprowadzonych dowodów. I tak:
Reasumując: Kontrola odwoławcza dokonana przez Sąd Apelacyjny nie wykazała, by Sąd meriti ocenił zgromadzony w sprawie materiał dowodowy z pogwałceniem zasad swobodnej oceny dowodów z art. 7 k.p.k. Wnioski wyciągnięte przez Sąd Okręgowy znajdują oparcie w zasadach logiki, doświadczenia życiowego i stąd brak jest podstaw do przyznania racji skarżącemu obrońcy, by była to ocena dowolna a nie swobodna. W świetle przeprowadzonych dowodów trafnie uznał Sąd I instancji, że umyślne zadanie przez oskarżonego ciosów nożem powodujących trzy rany kłute klatki piersiowej po stronie lewej – szczegółowo opisanych w wyroku, ich skutki i lokalizacja prowadzą do jednoznacznego wniosku, iż działanie oskarżonego objęte było zamiarem ewentualnym zabójstwa stypizowanego w art. 148§1 k.k. Brak jest także podstaw do skutecznego zakwestionowania prawidłowości ustaleń Sądu I instancji, iż tak oddalenie się pokrzywdzonego z miejsca zdarzenia, jak też udzielenie mu szybkiej pomocy medycznej spowodowało, że czyn zakończył się na etapie usiłowania z art. 13§1 k.k. To, że skarżący przedstawia własne, odmienne od wyprowadzonych przez Sąd I instancji, wnioski ocenne materiału dowodowego nie oznacza, że tenże Sąd naruszył reguły poprawnego wnioskowania, przez co obraził normę wynikającą z art. 7 k.p.k., a w konsekwencji ustalił sprzeczny z rzeczywistością stan faktyczny. Nie ma w sprawie większego znaczenia akcentowana przez obrońcę okoliczność, iż twierdzenie Sądu o tym, że oskarżony uprawiał sztuki walki jest oparte wyłącznie na „pijackich przechwałkach” oskarżonego nie ma większego znaczenia dla prawidłowo wyciągniętego przez Sąd meriti wniosku, że nawet podstawowa wiedza o ciele ludzkim wskazuje, że nawet jeden cios zadany z odpowiednią siłą w klatkę piersiową może wywołać skutek w postaci śmierci. |
||
Lp. |
Zarzut |
|
III. |
Naruszenie art. 410 k.p.k. w zw. z art. 169§2 k.p.k. poprzez pominięcie zeznań M. S. (2), mogącymi mieć wpływ na ocenę wiarygodności wyjaśnień oskarżonego, w tym rzutujących na ocenę istnienia zamiaru dokonania przestępstwa z art. 148§1 k.k. |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
||
Wbrew twierdzeniom skarżącego obrońcy Sąd I instancji dokonał oceny zeznań świadka M. S. (2) wskazując iż nie miały one znaczenia w sprawie (vide część 2.2. uzasadnienia, ppkt 1.2.1). Treść apelacji jednoznacznie dowodzi, że obrońca oskarżonego czyniąc zarzut, iż zeznania powyższe zostały pominięte przez Sąd I instancji – popada w sprzeczność. Sam bowiem dostrzega – o czym świadczy treść uzasadnieniu apelacji – że nie tyle zaznania powyższe zostały pominięte a ocenione przez Sąd meriti jako nie mające znaczenia w sprawie. Skuteczne podniesienie zarzutu obrazy art. 410 k.p.k. zachodzi tymczasem wówczas, gdy sąd orzekający opiera się na materiale nieujawnionym na rozprawie głównej, albo na części tego materiału. To zaś, że skarżący nie zgadza się z dokonaną oceną nie oznacza ani pominięcia dowodu, ani naruszenia zasady swobodnej oceny dowodów zgodnie z art. 7 k.p.k. W tym zakresie sformułowany zarzut stanowi niczym nie popartą kontynuację przyjętej linii obrony oskarżonego, która opierała się na negacji tez aktu oskarżenia i zaprzeczaniu swojej odpowiedzialności za czyn przypisany mu w wyroku. Podkreślenia wymaga, że M. S. (2) nie była bezpośrednim świadkiem zdarzenia (vide k. 591) – stąd właśnie słuszny wniosek wywiódł na podstawie analizy jej zeznań Sąd I instancji, iż treść składanych przez tego świadka depozycji dowodzi, że nie dysponowała ona żadną wiedzą odnośnie jego przebiegu. Eksponowane przez obrońcę okoliczności w jakich oskarżony powrócił do miejsca swego zamieszkania już po zdarzeniu – w żaden sposób nie pozwalają na wyciąganie takich wniosków jak to prezentuje obrońca w swoim wywodzie, iż powyższe przeczy prawidłowości ustaleń Sądu I instancji co do „zamiaru, choćby ewentualnego, odebrania komuś życia”. Taki sposób argumentacji nie może zostać oceniony inaczej niż polemika z prawidłowymi ustaleniami Sądu meriti. Całkowicie też niezrozumiałe jest oparcie czynionego przez obrońcę zarzutu o normę art. 169§2 k.p.k., która wszak określa warunki formalne wniosku dowodowego. |
||
Lp. |
Zarzut |
|
IV. |
Naruszenie art. 424§2 k.p.k. poprzez pominięcie rozważań dotyczących wymiaru kary, w tym przyczyn dla których nie zastosował art. 25§2 lub 3 k.k., pomimo dokonania ustaleń, iż czyn zarzucony oskarżonemu poprzedził inny czyn zabroniony (uderzenie pięścią w twarz), dokonany przez oskarżonego na pokrzywdzonym. |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
||
Wbrew twierdzeniom skarżącego obrońcy Sąd I instancji przytoczył okoliczności, które miał na względzie przy wymiarze kary – vide uzasadnienie pkt 4. |
||
Wniosek |
||
o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez skazanie oskarżonego wyłącznie w granicach art. 157§1 k.k., tj. za spowodowanie rozstroju zdrowia, a tym samym uniewinnienie oskarżonego od zarzutu z art. 13§2 k.k. w zw. z art. 148§1 k.k. , tj. zarzutu zabójstwa oraz o wymierzenie kary zgodnie ze wspomnianą kwalifikacją czynu, z uwzględnieniem okoliczności łagodzących dotyczących oskarżonego. |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
|
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
||
Wniosek skarżącego obrońcy oskarżonego bezpodstawny wobec bezzasadności podniesionych zarzutów apelacyjnych. |
4. OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU |
|
1. |
Brak okoliczności podlegających uwzględnieniu z urzędu. |
Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności |
|
5. ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO |
|
5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji |
|
1. |
Przedmiot utrzymania w mocy |
Utrzymano w mocy zaskarżony wyrok |
|
Zwięźle o powodach utrzymania w mocy |
|
Wyrok jest prawidłowy, ustalenia faktyczne bezsprzeczne. Kontrola odwoławcza dokonana w sprawie nie potwierdziła zasadności zarzutów przedstawionych w apelacji obrońcy obrazy prawa materialnego, czy też zarzutów opartych o treść art. 438 pkt 2 i 3 k.p.k. Kara wymierzona oskarżonemu tak w odniesieniu do kar jednostkowych, jak i kary łącznej – jest sprawiedliwa i nie nosi cech rażącej surowości. |
|
5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji |
|
Nie dotyczy |
|
1. |
Przedmiot i zakres zmiany |
Zwięźle o powodach zmiany |
|
5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji |
|||
Nie dotyczy |
|||
5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia |
|||
1.1. |
|||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
2.1. |
Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości |
||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
3.1. |
Konieczność umorzenia postępowania |
||
Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia |
|||
4.1. |
|||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania |
|||
Nie dotyczy |
|||
5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku |
|||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
||
III. |
zasądzono od Skarbu Państwa na rzecz adw. M. S. (1), Kancelaria Adwokacka w W. kwotę 738 (siedemset trzydzieści osiem) złotych – w tym zawierającą 23 % VAT – z tytułu nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu T. K. w postępowaniu odwoławczym. |
||
6. Koszty Procesu |
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
II. |
Zwolniono oskarżonego T. K. w całości od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów postępowania odwoławczego, wydatkami obciążając Skarb Państwa; |
7. PODPIS |
Dorota Radlińska Dorota Tyrała Anna Nowakowska |
1.3. Granice zaskarżenia |
||||||
Kolejny numer załącznika |
I |
|||||
Podmiot wnoszący apelację |
Obrońca oskarżonego |
|||||
Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja |
wyrok Sądu Okręgowego Warszawa – Praga w Warszawie z dnia 22 września 2020 r., sygn. akt V K 194/19 |
|||||
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☒ w całości |
|||||
☐ w części |
☐ |
co do winy |
||||
☐ |
co do kary |
|||||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||||
1.3.2. Podniesione zarzuty |
||||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||||
☐ |
||||||
☐ |
brak zarzutów |
|||||
1.4. Wnioski |
||||||
☐ |
uchylenie |
☒ |
Zmiana |
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację: Dorota Tyrała, Dorota Radlińska , Anna Nowakowska
Data wytworzenia informacji: