Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 lutego 2015 r.

Sąd Okręgowy w Rzeszowie VI Wydział Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Andrzej Borucki

Sędziowie: SO Anna Walus-Rząsa (spr.)

SO Anna Harmata

Protokolant: st. sekr. sądowy Joanna Mikulska

po rozpoznaniu w dniu 26 lutego 2015 r. w Rzeszowie

na rozprawie

sprawy z powództwa: A. K.

przeciwko: P. w P.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego co do punktu I wyroku Sądu Rejonowego
w Rzeszowie V Wydziału Gospodarczego z dnia 31 lipca 2014 r., sygn. akt
V GC 543/13

I.  oddala apelację,

II.  zasądza od pozwanego P. w P. na rzecz powoda A. K. kwotę 300 zł (trzysta złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.

Sygn. akt VI Ga 409/14

UZASADNIENIE

Powód A. K. prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą F.domagał się zasądzenia na swoją rzecz od pozwanego P.z siedzibą w P. kwoty 12.522,40 zł wraz z ustawowymi odsetkami od kwoty 6.568,20 zł od dnia 16.06.2012 r. do dnia zapłaty, od kwoty 3.936 zł od dnia 07.08.2012 r. do dnia zapłaty i od kwoty 2.017,20 zł od dnia 08.08.2012 r. do dnia zapłaty. Wniósł także o zasądzenie na swoją rzecz kosztów procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniu pozwu podał, iż pozwany zakupił u powoda opony, za które ten wystawił faktury VAT o nr (...) z dnia 25.05.2012 r. na kwotę 6.568,20 zł z terminem płatności na dzień 15.06.2012 r., o nr FS (...) z dnia 30.07.2012 r. na kwotę 3.936 zł z terminem płatności na dzień 06.08.2012 r. i nr FS (...) z dnia 31.07.2012 r. na kwotę 2.017,20 zł z terminem płatności na dzień 07.08.2012 r. Podniósł, że pomimo upływu wskazanych wyżej terminów płatności pozwany nie uiścił należności mimo kierowanych do niego wezwań do zapłaty. Początkowy termin żądania w zakresie ustawowych odsetek za opóźnienie powód oznaczył jako dzień następny po dniu wymagalności każdego z roszczeń.

Nakazem zapłaty z dnia 22 stycznia 2013 r. sygn. akt VGNc 5121/12 pozwany został zobowiązany do zapłaty na rzecz powoda kwoty 12.521,40 zł wraz z ustawowymi odsetkami od kwoty 6.568,20 zł od dnia 16.06.2012 r. do dnia zapłaty, od kwoty 3.936 zł od dnia 07.08.2012 r. do dnia zapłaty i od kwoty 2.017,20 zł od dnia 08.08.2012 r. do dnia zapłaty wraz z kwotą 2.474 zł tytułem kosztów postępowania w terminie dwóch tygodni od dnia doręczenia mu przedmiotowego nakazu albo do wniesienia w tymże terminie sprzeciwu.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwany wniósł o oddalenie powództwa podnosząc zarzut potrącenia oraz odstąpienia od umowy wskazując jednocześnie, że te czynności materialno-prawne zostały dokonane przez pozwanego w piśmie pozaprocesowym z dnia 18.03.2013 r. oraz z dnia 20.03.2013 r. W konsekwencji pozwany wskazał na brak podstaw prawnych do uwzględnienia żądania powoda ze względu na nieistnienie dochodzonego pozwem roszczenia. W uzasadnieniu przyznał, że dokonał u powoda zakupu opon bieżnikowanych do samochodów ciężarowych i naczep objętych fakturami VAT wskazanymi w pozwie, na łączną kwotę 12.541,40 zł. Wskazał, iż pismem z dnia 18.03.2013 r. skierowanym do powoda odstąpił od zawartej z nim umowy sprzedaży 6 sztuk opon bieżnikowanych do naczep w rozmiarze (...)objętych fakturą VAT nr (...) r. z 25.05.2012 r. na kwotę 6.568,20 zł oraz dokonał potrącenia wierzytelności przysługującej pozwanemu względem powoda uznanej i potwierdzonej przez powoda w treści jego pisma z dnia 31.07.2012 r., w którym zawarte było zobowiązanie powoda do zapłaty na rzecz pozwanego kwoty 7.555,89 zł tytułem zwrotu uiszczonej przez pozwanego należności wynikających z faktur VAT nr (...) z dnia 22.11.2011 r. i FV (...) z dnia 13.12.2011 r. z wierzytelnościami przysługującymi powodowi względem pozwanego a wynikającymi z faktur VAT objętych pozwem nr (...) z dnia 30.07.2012 r. i nr FV (...) z dnia 31.07.2012 r. w łącznej wysokości 5.953,20 zł. Pozwany naprowadził, że podstawą dokonanego w treści pisma z dnia 31.07.2012 r. przez powoda uznania własnego zobowiązania w stosunku do pozwanego był protokół zdania opon, nota memoriałowa, wezwania do zapłaty i stwierdzona przez samego powoda wadliwość opon. W świetle twierdzeń pozwanego to również stwierdzona wadliwość opon (polegająca na odklejaniu się bieżnika od konstrukcji opony skutkująca stwarzaniem zagrożenia dla użytkowników dróg) sprzedanych stronie pozwanej objętych fakturą VAT nr (...) r. legła u podstaw dokonanego przez pozwanego odstąpienia od umowy sprzedaży ww. opon w wykonaniu uprawnienia z rękojmi. Pozwany wskazał, iż stwierdzoną wadliwość niezwłocznie zgłosił powodowi pismem z dnia 07.09.2012 r. i wezwał go do wymiany wadliwych opon na wolne od wad. Podniósł, że te wady mają charakter istotny i są wadami technologicznymi procesu bieżnikowania.

W odpowiedzi na sprzeciw powód podniósł brak skuteczności odstąpienia pozwanego od umowy sprzedaży ze względu na niewyczerpanie przez ww. drogi postępowania reklamacyjnego, a przez to utratę przez pozwanego jako kupującego uprawnień z tytułu rękojmi za wady fizyczne rzeczy w związku z brakiem spełnienia warunków z art. 563 § 2 k.c. Wskazał także, iż pismo z dnia 07.09.2012 r. stanowiące notyfikację wad zostało skierowane na dawny adres siedziby firmy powoda, a nie na adres wskazany w ewidencji (zmiana głównego miejsca wykonywanej działalności gospodarczej nastąpiła 13.08.2012 r.) w związku z czym powód nie odebrał go. Powód przyznał, że dopiero po zapoznaniu się z treścią pisma z dnia 14.12.2012 r. powziął informację o rzekomej wadliwości opon bieżnikowanych do naczep o rozmiarze (...). Nadto w jego przekonaniu i zgodnie z treścią warunków sprzedaży niezbędnym elementem realizacji reklamacji tychże opon było dostarczenie ich do firmy powoda, co miało zostać potwierdzone w treści faktury VAT nr (...) r. Powód zakwestionował fakt wadliwości opon. Podniósł również, iż opony bieżnikowane do naczep o rozmiarze(...)objęte fakturą VAT nr (...) z dnia 25.05.2012 r. zostały wykonane przez producenta Fabrykę (...) S.A. posiadającego certyfikat datowany na dzień 11.01.2009 r. wystawiony przez (...) zaświadczający, że system ww. firmy został oceniony i uznany jako zgodny z wymaganiami (...)w zakresie bieżnikowania i naprawy opon do samochodów metodą zimną i gorącą. Powód zakwestionował też zasadność zarzutu potrącenia podnosząc, iż nie uznał żądania pozwanego, a jedynie złożył mu propozycję ugodowego załatwienia sporu.

Sąd Rejonowy ustalił, iż bezspornym w sprawie było, że w dniu 25.05.2012 r. powód wystawił pozwanemu fakturę VAT nr (...) r. Jako miejsce jej wystawienia wskazano miejscowość K. 952 i podbito firmową pieczątką zawierającą taki sam adres. Faktura obejmowała sprzedaż pozwanemu dwóch opon bieżnikowych (...)za kwotę 2189,40 zł i czterech opon bieżnikowych (...)za kwotę 4.378, 80 zł. Faktura płatna była do dnia 15.06.2012 r. W dniu 30.07.2012 r. powód wystawił pozwanemu fakturę VAT nr (...) r. Jako miejsce jej wystawienia wskazano miejscowość (...)i podbito firmową pieczątką zawierającą taki sam adres. Faktura obejmowała sprzedaż pozwanemu czterech opon bieżnikowych (...)za kwotę 3.936 zł. Faktura była płatna do dnia 06.08.2012 r. W dniu 31.07.2012 r. powód wystawił pozwanemu fakturę VAT nr (...) r. Jako miejsce jej wystawienia wskazano miejscowość (...)i podbito firmową pieczątką zawierającą taki sam adres. Faktura obejmowała sprzedaż pozwanemu opon bieżnikowych (...)za kwotę 2017,20 zł. Faktura była płatna do dnia 07.08.2012 r. Przedmiotowe faktury zgodnie z wolą stron wyrażoną w ich treści stanowiły jednocześnie potwierdzenie otrzymania towaru. Wskazano na nich również, że warunkiem realizacji gwarancji jest dostarczenie kompletnej reklamowanej opony do siedziby firmy powoda. Poza sporem pozostawało także, iż pozwany do dnia wyrokowania nie uregulował na rzecz powoda ww. kwot objętych fakturami VAT.

Wyrokiem z dnia 31 lipca 2014r. Sąd Rejonowy w Rzeszowie V Wydział Gospodarczy zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 4.378,86 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 16 lutego 2012r. do dnia zapłaty, oddalił powództwo w pozostałym zakresie , zasądził od powoda na rzecz pozwanego koszty procesu oraz nakazał pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 477,36 zł tytułem brakującej zaliczki na poczet opinii biegłego i kwoty 101, 26 zł tytułem zaliczki na poczet wynagrodzenia świadka.

Z ustaleń Sądu Rejonowego wynika, że pozwany pismem z dnia 7.09.2012r. notyfikował powodowi wady dotyczące opon bieżnikowanych objętych fakturą vat nr (...) wskazując, iż odkleja się od nich bieżnik. Pismo zostało nadane listem poleconym na adres pierwotnego miejsca wykonywania przez powoda działalności gospodarczej przy ul. (...), (...)-(...) R., dwukrotnie awizowane i zwrócone jako niepodjęte w terminie. Powód nie rozpatrzył tej reklamacji. Pierwsze problemy z oponami objętymi w/w fakturą pojawiły się w połowie sierpnia 2012r. Pracownicy pozwanego informowali go niezwłocznie o stwierdzonych wadach. Pozwany zlecił sporządzenie prywatnej opinii rzeczoznawcy, który stwierdził w oponach wady technologiczne procesu bieżnikowania. Dysponując taką informacją pozwany pismem z dnia 14.12.2012r. zgłosił te wady powodowi po raz kolejny , a także wniósł o zwrot zapłaconej za wadliwe opony ceny. Przedmiotowe pismo skierowane zostało na adres ul. (...), (...)-(...) R., było dwukrotnie awizowane i zwrócone jako nie podjęte w terminie. W piśmie nadanym przez kuriera dnia 18.03.2013 r. na adres K. 952, (...)-(...) K. pozwany (w nawiązaniu do pisma z dnia 07.09.2012 r. i z dnia 14.12.2012 r.) skierowanym do powoda w związku z całkowitą jego bezczynnością w zakresie wymiany wadliwych opon złożył oświadczenie o odstąpieniu od zawartej z ww. umowy sprzedaży 6 sztuk opon bieżnikowanych do naczep w rozmiarze (...)objętych fakturą VAT nr (...). Z kolei w nawiązaniu do pisma powoda z dnia 31.07.2012 r. w tym samym piśmie tj. piśmie nadanym przez kuriera dnia 18.03.2013 r. złożył oświadczenie, że potrąca swoją wierzytelność z tytułu zapłaty należności objętych fakturami VAT nr (...) z wierzytelnościami przysługującymi powodowi względem niego z faktur VAT nr (...). Powód zapoznał się z treścią ww. oświadczeń.

Mając na uwadze powyższe należy wskazać, że w piśmie datowanym na dzień 31.07.2012 r. sam powód wskazał, iż łącznie zobowiązania jego firmy w stosunku do pozwanej spółki wynoszą 6.143 netto, zaś suma zobowiązań pozwanego w stosunku do powoda wynosi 12.984,61 brutto. Wniósł on również o sporządzenie kompensaty zobowiązań pozwanego ze zobowiązaniami powoda i dokonanie wpłaty stanowiącej różnicę pomiędzy ww. kwotami na swój rachunek bankowy. Wierzytelności pozwanego wynikały z uwzględnionych reklamacji dotyczących opon. Tym samym więc złożone oświadczenie o potrąceniu przez pozwanego w piśmie z dnia 18.03.2013r. uwzględniało jedynie powyższe żądanie powoda.

Do badań przeprowadzonych z udziałem biegłego niezbędnych dla sporządzenia opinii w sprawie pozwany okazał opony w rozmiarze (...),5 o symbolu bieżnika o konturze (...) rowkowe i takie też stały się przedmiotem analizy w sporządzonej przez biegłego opinii.

Badanie opony na (...) C. (...), (...) (...), nr (...), nr W. (...), z bieżnikiem kontur (...), z technologią bieżnikowania na zimno ujawniło bieżnik zwarty w miejscu uszkodzenia, miejscowo mocniej zużyty, co świadczy o wybrzuszeniu bieżnika opony napompowanej w wyniku miejscowego odseparowania bieżnika od karkasu. Powyższe dyskwalifikuje oponę z dalszej eksploatacji. Była ona eksploatowana na właściwym ciśnieniu, nie posiada uszkodzeń mechanicznych, ale posiada miejscowo zużyty bieżnik. Świadczy to o odseparowaniu się pasa bieżnika karkasu i stanowi wadę produkcyjną spowodowaną niewłaściwie wykonanym procesem produkcyjnym, względnie błędnie zweryfikowanym karkasem. Opona pozostaje uszkodzona w 100%. Badanie opony na karkasie G. (...), (...) (...), nr (...), nr W. (...), z konturem (...), z technologią bieżnikowania na zimno ujawniło separację bieżnika w strefie barkowej na długości ok 15 cm, ubytek części barku opony. Powyższe dyskwalifikuje oponę pomimo dobrego stanu karkasu. Posiada ona widoczne uszkodzenie mechaniczne powstałe w wyniku eksploatacyjnego najechania na ostrą krawędź, czyli wadę eksploatacyjną. Opona z oznaczeniem (...) (...) uległa uszkodzeniu mechanicznemu i to na jego skutek bark bieżnika od karkasu uległ rozwarstwieniu. Nie jest tak, że inaczej miałoby to miejsce w przypadku niebieżnikowanej opony, czy opony nowej, zawsze tego rodzaju uszkodzenie może być początkiem lub podstawową przyczyną dalszych uszkodzeń, które powstają już samoistnie o ile doszło do nich na skutek mechanicznego zadziałania. Uszkodzenie mechaniczne jest konsekwencją zadziałania punktowego od czoła barku opony i powoduje nawet kilkucentymetrowe odkształcenie, które doprowadza do odseparowania bieżnika od karkasu. W przypadku wady polegającej na mechanicznym uszkodzeniu nie można w 100% stwierdzić, że najpierw było uszkodzenia mechaniczne, a później odseparowanie, ale istnieje duże prawdopodobieństwo, że najpierw powstało uszkodzenie mechaniczne, a później doszło do odseparowania. Przedmiotowa opona nie posiada wady produkcyjnej, ale nie nadaje się też do dalszej eksploatacji. Badanie opony na karkasie B. (...), (...) (...), nr opony (...), nr W. (...), z konturem (...) i z technologią bieżnikowania na zimno wykazało widoczne odseparowanie powierzchniowe płata bieżnika na długości 7 cm w strefie barkowej wynikające z mechanicznego uszkodzenia eksploatacyjnego oraz widoczne zarysowania i ubytki płata barku przy braku śladów uszkodzeń mechanicznych i przy dobrym stanie karkasu. Opona posiada 60% wadę eksploatacyjną, nie posiada wady produkcyjnej, możliwa jest jej eksploatacja lokalna. Badanie opony na karkasie M. (...), (...), nr opony (...), nr W. (...), o konturze (...) i technologii bieżnikowania na zimno ujawniło widoczne odseparowanie powierzchniowe płata bieżnika na długości 5 cm i 35 cm w strefie barkowej tj. wadę produkcyjną spowodowaną niewłaściwie wykonanym procesem produkcyjnym. Opona z taką wadą nie powinna być eksploatowana na długich trasach międzynarodowych, nadaje się do eksploatacji lokalnej. W oponie ujawniono nieco zawyżone ciśnienie eksploatacyjne niemające wpływu na powstanie usterki. Wada produkcyjna wynosi 40%. Badanie opony na karkasie G. (...), (...) (...), nr opony (...), nr W. (...) z konturem (...)i z technologią bieżnikowania na zimno wykazało bieżnik całkowicie odseparowany na szerokości pasa ok. 19 cm, widoczne rozległe miejsca korozji na opasaniu stalowym co świadczy o ingerencji wilgoci na pas bieżnika. Opona pozostaje bez wewnętrznych śladów napraw, ale posiada 100% wadę produkcyjną spowodowaną niewłaściwie wykonanym procesem produkcyjnym i powyższe wyklucza jej dalszą eksploatację. Badanie opony na karkasie M. (...), (...) (...), nr W. (...) z konturem (...) i z technologią bieżnikowania na zimno ujawniło rozległe powierzchniowe zarysowania separacji bieżnika w strefie barkowej oraz brak śladów uszkodzeń mechanicznych, a także niewielkie zaniżenie ciśnienia eksploatacyjnego koła. Opona posiada 30% wadę produkcyjną, która nie wyklucza dalszej, lokalnej eksploatacji.

Przedmiotowe opony posiadają naniesiony na siebie znak homologacji producenta typu (...).

W oparciu o opinię biegłego Sąd Rejonowy ustalił, że nie istnieje żaden sposób przyporządkowania opon (...) bądź (...) jeśli są w takim samym rozmiarze jak na fakturze, czy sprzedane w ślad za określoną fakturą, bo rok produkcji, czy wzór karkasu nie będzie miał znaczenia, w pierwszym przypadku z uwagi na fakt, iż jest to opona bieżnikowana, a w drugim za wyjątkiem pasa nakładanego na zimno. Nie ma możliwości ustalenia na podstawie wyglądu opon, czy innych dokumentów, takiej okoliczności, czy pochodzą one z jednego okresu, czy z różnych. Opony stanowiące przedmiot badania biegłego posiadały taki sam bieżnik, różniły się karkasem. Wadliwość opon można oceniać w stosunku do pojedynczych produktów opon np. na skutek nie dość dokładnej kontroli karkasu pod kątem uszkodzeń głębszych, bądź precyzyjnego nałożenia surówki. Wskazane przez biegłego opony (opona na karkasie G. (...), opona na karkasie B. (...), dwie opony na karkasie M. (...)) nie mogą być wykorzystane w ruchu międzynarodowym, bo stwierdzone wady dyskwalifikują je jako niebezpieczne, zaś w ruchu krajowym przy obowiązkowej codziennej kontroli mogłyby być jeszcze wykorzystane na krótszych trasach.

Oznaczenia (...) i (...) są widoczne na pasie opony bieżnikowanej.

Przedmiotem sprzedaży objętej fakturą VAT nr (...) dokonanej przez powoda na rzecz pozwanego były dwie opony pięciorowkowe tj. opona na karkasie M. (...), (...) (...), nr W. (...) z konturem(...)i opona na karkasie M. (...), (...), nr opony (...), nr W. (...), o konturze (...).

Fabryka (...) S.A. otrzymywała certyfikaty na bieżnikowanie i naprawę opon do samochodów ciężarowych metodą zimną i gorącą. Zmieniła swoje oznaczenie na (...) S.A. z siedzibą w W..

Podstawę dla ustalenia stanu faktycznego sprawy stanowiły dowody z dokumentów pisemna i ustna opinia biegłego powołanego w sprawie, a także zeznania przesłuchanych w sprawie osób.

Sąd Rejonowy uznał, że powództwo zasadne jest jedynie w części.

Pierwszym z zarzutów jakie zgłosiła strona pozwana był zarzut wygaśnięcia zobowiązania w wyniku skutecznie złożonego w dniu 18.03.2013 r. oświadczenia o odstąpieniu od umowy sprzedaży z dnia 25.05.2012 r. Przedmiotem tej umowy była sprzedaż dwóch opon bieżnikowych (...) za łączną cenę 2189,40 zł i czterech opon bieżnikowych (...), (...) za łączną kwotę 4.378,80 zł. Jak ustalono, w piśmie z dnia 18.03.2013 r., pozwany złożył materialnoprawne oświadczenie o odstąpieniu od zawartej z powodem umowy sprzedaży 6 sztuk opon bieżnikowanych do naczep w rozmiarze (...) objętych fakturą VAT nr (...). Przedmiotowe pismo zostało nadane listem poleconym na adres (...), (...)-(...) K. i zwrócone jako niepodjęte w terminie.

Oceniając skuteczność odstąpienia pozwanego od umowy w tej części Sąd Rejonowy uznał, że odstąpienie było zasadne.

Sąd Rejonowy ustalił, że pozwany w sposób prawidłowy notyfikował wady opon objętych fakturą vat nr (...) przyjmując, że powód nie uprzedził pozwanego o zmianie swojego adresu stąd też ponosi negatywne konsekwencje a w tym przypadku ryzyko niezapoznania się z treścią oświadczenia woli pozwanego - w zakresie notyfikacji wad - skierowanego pod adres już nieaktualny.

Ustalając obowiązek udowodnienia przez pozwanego istnienia wad opon objętych fakturą nr (...) Sąd Rejonowy oparł się na opinii biegłego a także na przyznaniu przez powoda na rozprawie w dniu 29 lipca 2014r. , ze przedmiotem sprzedaży z tej faktury były dwie z sześciu opon będących przedmiotem zleconej opinii o nr (...). Co do pozostałych dwóch opon Sąd Rejonowy uznał opierając się na opinii biegłego, że wady produkcyjne w tym przypadku nie zostały wykazane a jedynie eksploatacyjne, a co do dwóch kolejnych opon pozwany nie udowodnił by były przedmiotem sprzedaży z dnia 25.05.2012r.

Pozwany odstąpił od umowy w piśmie z dnia 18.03.2013 r. i takim żądaniem powód był związany. W tej sytuacji skuteczność działań sprzedawcy musiała zostać oceniona z zastosowaniem niezwłocznej wymiany rzeczy lub niezwłocznego usunięcia wady. Termin niezwłocznie wymieniony w art. 560 k.c. jest terminem niedookreślonym, a jego interpretacja jest uzależniona od indywidualnej sytuacji stron umowy i jej przedmiotu, jednak nie oznacza to, iż może być on dowolnie kształtowany przez zobowiązanego. Od ujawnienia się wad do powołania się w procesie na dokonane odstąpienie od umowy upłynął okres kilkunastu miesięcy, natomiast pomiędzy pierwszym zawiadomieniem o wadzie a odstąpieniem przez pozwanego od umowy okres trzymiesięczny. Należy więc uznać, że powód nie skorzystał z kontruprawnienia niweczącego skutki oświadczenia o odstąpieniu od umowy.

Jak ustalił Sąd Rejonowy pozwany wadliwe opony odebrał z chwilą wystawienia faktury VAT nr (...) tj. w dniu 25.05.2012 r. Powód słuchany na rozprawie wskazał, że wydaje mu się, iż otrzymał oświadczenie pozwanego o odstąpieniu od umowy. W takiej sytuacji można mówić o skutecznym odstąpieniu od umowy sprzedaży z dnia 25.05.2012 r. w części dotyczącej sprzedaży dwóch wadliwych opon.

Zgodnie z przepisem art. 565 k.c. jeżeli spośród rzeczy sprzedanych tylko niektóre są wadliwe i dają się odłączyć od rzeczy wolnych od wad, bez szkody dla stron obu, uprawnienie kupującego do odstąpienia od umowy ogranicza się do rzeczy wadliwych. Z taką sytuacją mamy do czynienia w przedmiotowej sprawie. Skoro pozwany nie wykazał, by cztery opony bieżnikowe(...) objęte fakturą VAT nr (...) były wadliwe to co do nich nie mógł skutecznie odstąpić od umowy, gdyż prawo do odstąpienia od umowy może być generalnie realizowane wyłącznie w zakresie dotyczącym rzeczy, w których została stwierdzona wada. W odniesieniu do pozostałych (niewadliwych) przedmiotów sprzedaży umowa sprzedaży pozostaje w mocy. Dalej idące żądanie pozwu należało oddalić.

Pozwany zarzucił w toku sporu również, że po wyczerpaniu wszelkich dostępnych sobie środków dowodowych nie jest w stanie ustalić, czy sprzedane mu opony posiadają świadectwo homologacji, gdyż przedłożone przez producenta dokumenty nie stanowią takiego świadectwa.

Sąd Rejonowy uznał, że rację ma pozwany, kiedy twierdzi, że przedłożone w wyniku realizacji zobowiązania Sądu przez producenta opon bieżnikowanych dokumenty nie stanowią świadectwa homologacji. Niemniej jednak dokładna analiza akt (fotografie sporządzone przez biegłego sądowego stanowiące integralną część jego opinii) pozwala na stwierdzenie, że przedmiotowe opony zaopatrzone zostały w znak homologacji, o którym wyżej mowa – (...), który wszakże możliwy jest do uzyskania jedynie po pozytywnie udzielonej homologacji. Sąd Rejonowy uznał więc, iż w przedmiotowych oponach nie wystąpiła zgłaszana przez pozwanego wada. Tym samym złożone z ostrożności procesowej oświadczenie o odstąpieniu od umowy z dnia 25.05.2012 r. należało uznać za nieskuteczne. Co więcej byłoby ono również w tym przypadku nieskuteczne z uwagi na upływ rocznego terminu zawitego na realizację uprawnień z tytułu rękojmi za wady rzeczy sprzedanej liczonego od momentu wydania tych rzeczy kupującemu.

Kolejnym zarzutem zgłoszonym przez pozwanego był zarzut potrącenia a właściwie zarzut nieistnienia roszczenia powoda ze względu na umorzenie wierzytelności przed wszczęciem procesu. Sąd ustalił, że strona powodowa w piśmie datowanym na dzień 31.07.2012 r. i doręczonym pozwanemu dokonała rozliczenia wnosząc o zgodne z nią księgowanie i zapłatę brakującej sumy pieniężnej, co z resztą pełnomocnik procesowy strony powodowej przyznał na rozprawie głównej. W ocenie Sądu Rejonowego to właśnie strona powodowa w przedmiotowym piśmie dokonała potrącenia własnych wierzytelności jakie wynikają z faktury VAT o nr (...) i z faktury VAT o nr (...) a dochodzonych w sprawie z wierzytelnościami pozwanego obejmującymi należność wobec powoda objętą fakturami VAT (...). Powód w piśmie z dnia 31.07.2012 r. wskazał, iż łącznie zobowiązania jego firmy w stosunku do pozwanego wynoszą 6.143 zł netto, zaś suma zobowiązań pozwanego wobec powoda wynosi łącznie 12.984,61 brutto oraz wniósł o sporządzenie kompensaty zobowiązań pozwanego ze zobowiązaniami powoda do wysokości wierzytelności niższej. Mając to wszystko na uwadze nie można takich działań podjętych przez powoda potraktować inaczej jak tylko skutecznie dokonane potrącenie.

Skoro skutkiem dokonanego przez powoda potrącenia było stworzenie nowej treści stosunku prawnego między stronami procesu (umorzenie wzajemnych wierzytelności do kwoty wierzytelności niższej) to w takiej sytuacji oświadczenie materialnoprawne pozwanego dokonane w piśmie z dnia 18.03.2013 r. zredagowanym w nawiązaniu do pisma powoda z dnia 31.07.2012 r. było bezskuteczne podobnie jak nieskuteczny był podniesiony zarzut potrącenia, który przecież dotyczy przedmiotu procesu, a jedynie w razie swojej zasadności zwalnia pozwanego od uczynienia zadość prawu powoda.

Nie budzi wątpliwości, że poprzez potrącenie nie dochodzi do realizacji zobowiązania, gdyż nie jest ono zapłatą ani surogatem zapłaty, niemniej jednak wywołuje tożsamy skutek w postaci wygaśnięcia zobowiązania. Mając to na uwadze Sąd Rejonowy uznał, że strona powodowa domagając się zapłaty od pozwanego kwoty 3.936 zł od dnia 07.08.2012 r. do dnia zapłaty (z faktury VAT nr (...)) i kwoty 2.017,20 zł od dnia 08.08.2012 r. do dnia zapłaty (z faktury VAT nr (...)) w istocie rzeczy dochodziła od niego wykonania zobowiązania, które wygasło i to na skutek podjętych przez nią jeszcze przed wszczęciem procesu działań. W tym zakresie powództwo podlegało oddaleniu.

Mając powyższe na uwadze w pkt I sentencji wyroku Sąd Rejonowy zasądził na rzecz powoda od pozwanego kwotę 4.378,80 zł (cena zakupu czterech opon bieżnikowych nr (...)) wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 16.06.2012 r. do dnia zapłaty. O odsetkach Sąd Rejonowy orzekł na podstawie art. 481 § 1 k.c. i zasądził je od następnego dnia po upływie terminu wymagalności dochodzonego roszczenia. W pkt II sentencji wyroku Sąd Rejonowy w pozostałym zakresie powództwo oddalił jako niezasadne.

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu znalazło swoją podstawę w treści przepisu art. 100 zd. 1 k.p.c. Na koszty procesu złożyły się: opłata sądowa od pozwu (627 zł), wynagrodzenie pełnomocników procesowych obu stron w stawce minimalnej wraz z opłatami skarbowymi od pełnomocnictwa (po 2.417 zł), wydatki na poczet opinii biegłego (2477,36 zł), niezbędny koszt przejazdu profesjonalnego pełnomocnika strony w celu wzięcia udziału w trzech rozprawach (łącznie 426,24 zł), koszt stawiennictwa świadka na rozprawę (101, 26 zł) tj. łącznie 8.465,86 zł. Powód żądał 12.522,40 zł, Sąd zasądził na jego rzecz 4.378, 80 zł. Powód wygrał więc sprawę jedynie w 34,96 %.

Pozwany poniósł koszty procesu w łącznej wysokości 5.421,86 zł na które złożyły się: wynagrodzenie pełnomocnika procesowego w stawce minimalnej wraz z opłatą skarbową od pełnomocnictwa (2.417 zł), wydatki na poczet opinii biegłego (2477,36 zł), niezbędny koszt przejazdu profesjonalnego pełnomocnika strony w celu wzięcia udziału w trzech rozprawach (łącznie 426,24 zł), koszt stawiennictwa świadka zawnioskowanego przez stronę pozwaną na rozprawę (101, 26 zł). Pozwany przegrał sprawę w 34,96 %, winien więc ponieść koszty procesu w kwocie 2.959,66 zł (34,96 % x 8.465,86 zł). Powód tytułem zwrotu kosztów procesu winien więc uiścić na rzecz pozwanego kwotę 2.462,22 zł, o czym Sąd orzekł w pkt III sentencji wyroku.

W pkt IV wyroku Sąd Rejonowy na podstawie art. 113 ust. 2 pkt 1 nakazał pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa-Sądu Rejonowego w Rzeszowie kwotę 578,62 zł, w tym kwotę 477,36 zł tytułem brakującej części wydatków na poczet opinii biegłego powołanego w sprawie i kwotę 101,26 zł tytułem kosztów stawiennictwa świadka na rozprawę z uwagi na fakt, że to czynności procesowe strony pozwanej spowodowały powstanie ww. wydatków.

Apelację od powyższego wyroku wniósł pozwany i zaskarżając wyrok w zakresie pkt I sentencji zarzucił:

I.  naruszenie przepisów prawa procesowego tj:

1.  art. 233 kpc poprzez dokonanie przez Sąd sprzecznych z zebranym w sprawie materiałem dowodowym ustaleń polegających na:

a)  przyjęciu, iż bezspornym było w sprawie odebranie przez pozwanego od powoda towaru wskazanego na fakturze vat nr (...) z dnia 25maja 2012r., podczas gdy pozwany zaprzeczył, iż dokonał u powoda zakupu czterech opon czterorowkowych ( pozwany zakupił u powoda jedynie opony pięciorowkowe). Bezpodstawnie więc Sąd uznał za wiarygodne jedynie zeznania powoda oraz treść wystawionej przez niego faktury vat o nr (...) z dnia 25 maja 2012r. nie dając wiary zeznaniom pozwanego, czego w żaden sposób nie uzasadnił. Tak więc twierdzenie Sądu, że odebranie przez pozwanego towaru wskazanego w fakturze vat o nr (...) było okolicznością bezsporną, jest sprzeczne z zeznaniem strony pozwanej.

b)  Bezpodstawnym przyjęciu , iż przyczyną odseparowania bieżnika od karkasu w oponie B. (...),(...) (...), nr (...), nr W. (...), z konturem (...)oraz oponie G. (...), (...) (...) nr (...), nr W. (...) z konturem (...)jest wada mechaniczna ( eksploatacyjna), w sytuacji, gdy opinia biegłego sądowego inż. M. O. nie wyklucza, iż przyczyną odseparowania bieżnika od karkasu może być wada produkcyjna. I tak Sąd przyjął za biegłym, że w oponie na karkasie B. (...), (...) (...), nr (...), nr W. (...), z kontuarem (...) i z technologią bieżnikowania na zimno stwierdzono wadę mechaniczną eksploatacyjną w 60% wynikającą z mechanicznego uszkodzenia podczas gdy biegły w swej opinii nie dostrzega uszkodzeń mechanicznych – „brak śladów uszkodzeń mechanicznych” ( str. 9 opinii).

Mając na uwadze powyższe pozwany wniósł:

- zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa również w części objętej zaskarżeniem,

- ewentualnie o uchylenie zaskarżonego orzeczenia w części objętej zaskarżeniem i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

Ponadto pozwany wniósł o zasądzenie od powoda kosztów procesu za instancję odwoławczą wg norm przepisanych , a w razie uchylenia objętego apelacją orzeczenia i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji o pozostawienie temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach instancji odwoławczej.

W odpowiedzi na apelację powód wniósł o oddalenie apelacji iż zasądzenie kosztów postępowania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

W niniejszej sprawie rozpoznając apelację pozwanego Sąd Okręgowy wziął pod uwagę zarzuty apelacji podniesione w piśmie z dnia 27.08.2014r. O uzupełnienie tej apelacji pozwany został wezwany zarządzeniem z dnia 17.09.2014r., w którym Sąd Rejonowy wezwał pozwanego do uzupełnienia braków formalnych apelacji poprzez jej podpisanie w obu egzemplarzach, zgodnie z zasadami reprezentacji z KRS, przedłożenie odpisu apelacji oraz uiszczenie opłaty od apelacji w kwocie 219 zł – w terminie 7 dni pod rygorem odrzucenia apelacji. W uzupełnieniu powyższych braków pozwany dodatkowo w piśmie procesowym z dnia 30.09.2014r. przedstawił dalsze zarzuty, których nie było w apelacji wniesionej w terminie.

W niniejszej sprawie pozwany otrzymał odpis wyroku z uzasadnieniem w dniu 13.08.2014r. ( k. 344) . Termin do wniesienia apelacji upływał w dniu 27.08.2014r. i w tym też terminie apelacja została wniesiona ( k. 357). W dniu 23.09.2014r. ( k. 361) pozwany otrzymał wezwanie do uzupełnienia braków formalnych apelacji, o których wyżej wspomniano i braki te uzupełnił pismem z 30.09.2014r., w zakreślonym terminie, który upływał dnia 30.09.2014r. (k. 394).

Z powyższego wynika więc, że dodatkowe zarzuty podniesione w piśmie uzupełniającym braki formalne zostały złożone po upływie terminu do wniesienia apelacji, a więc były spóźnione i dlatego Sąd Okręgowy nie odniósł się do nich.

Mając na uwadze zarzuty apelacji strony pozwanej wniesione w przewidzianym przepisami terminie, Sąd Okręgowy uznał je za bezzasadne.

Z ustaleń Sądu Rejonowego wynika, że przedmiotem sporu w niniejszej sprawie były trzy faktury, na podstawie których powód domagał się zapłaty ceny za sprzedane pozwanemu opony. Sąd Rejonowy w sposób zasadny uznał, że co do dwóch faktur objętych pozwem zobowiązanie wygasło na skutek potrącenia a należności w nich wskazane umorzyły się z należnościami powoda szczegółowo wskazanymi w piśmie z dnia 31.07.2012r. , w którym został zgłoszony zarzut potrącenia. Potrąceniu uległy należności z dwóch faktur objętych sporem nr (...) i (...) z należnościami powoda objętymi fakturami vat (...).

W zakresie pozostałej faktury vat nr (...) nastąpiło odstąpienie od umowy przez pozwanego w tym zakresie – jak zasadnie ustalił Sąd Rejonowy. Skoro odstąpienie od umowy, co do towaru objętego wskazaną wyżej fakturą nastąpiło, w dalszej kolejności pozwany winien był wykazać czy istniały wady opon wskazanych w fakturze vat (...). Sąd Rejonowy w sposób prawidłowy uznał, że pozwany odstąpił od umowy w zakresie sprzedaży tych opon , a wcześniej notyfikował wady opon objętych tą fakturą.

Jednakże Sąd Okręgowy podziela stanowisko Sądu Rejonowego, oparte na opinii biegłego, iż pozwany wykazał wady poprodukcyjne jedynie dwóch opon, zaś co do pozostałych opon wady nie zostały przez niego wykazane. W szczególności biegły nie był w stanie ustalić, czy okazane mu opony pięciorowkowe oznaczone jako (...) pochodzą z tego samego okresu sprzedaży czy z różnych okresów mimo, że miały taki sam bieżnik a różniły się karkasem.

Strona powodowa przyznała, że przedmiotem sprzedaży z faktury nr (...) były dwie z sześciu opon będących przedmiotem zleconej opinii tj. opona nr (...) i (...). Co do dwóch pozostałych opon pozwany nie wykazał ich wadliwości produkcyjnej, a jedynie eksploatacyjną, a co do dwóch kolejnych nie udowodnił, by były przedmiotem sprzedaży na podstawie faktury (...) z 25.05.2012r.

Zarzut apelacji dotyczący tego, że pozwany nie zakupił opon objętych fakturą nr (...) jest bezzasadny i podniesiony jedynie na użytek tego procesu. Zauważyć należy, że w reklamacjach notyfikujących wady jak również w piśmie dotyczącym odstąpienia od umowy pozwany podnosił jedynie wady produkcyjne wskazanych w fakturze opon, natomiast nigdy nie podnosił, że opon tych nie zakupił. Na obecnym etapie stwierdzenie czy odebrane przez pozwanego opony były cztery czy pięciorowkowe jest niemożliwe jednakże skoro pozwany notyfikował wady produkcyjne tych opon to wynika z tego, że je odebrał.

Nie zasługują na uwzględnienie zarzuty pozwanego, co do tego , że w oponach nr (...) i (...) były wady produkcyjne albowiem z opinii biegłego jednoznacznie wynika, że opony te miały wady eksploatacyjne.

W zakresie zarzutu dotyczącego stwierdzenia przez biegłego, iż w oponie o numerze W. (...) ( nr (...)) nie było uszkodzeń mechanicznych należy wskazać na to, iż sprzeczność tą biegły wyjaśnił na rozprawie podczas przesłuchania podając, że na stronie 9 opinii wystąpił błąd gdzie powinno być stwierdzenie, uszkodzenie opony powstało w wyniku mechanicznego uszkodzenia eksploatacyjnego a więc opona uległa uszkodzeniu na skutek jej eksploatacji.

Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy uznał apelację strony pozwanej za bezzasadną i dlatego tez na podstawie art. 385 kpc apelację oddalił.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 98 w związku z art. 108 kpc.