Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 11 stycznia 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Rzeszowie I Wydział Cywilny w składzie następującym

po rozpoznaniu w dniu 11 stycznia 2013 roku na posiedzeniu niejawnym sprawy

sprawy z powództwa D. M. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą (...) Usługi (...), (...) i inne w K.

przeciwko (...) Sp. z o.o. w R.

o zapłatę

na skutek zażalenia pozwanego

na postanowienie Sądu Okręgowego w Rzeszowie VI Wydział Gospodarczy

z dnia 16 listopada 2012 r., sygn. akt VI GC 157/12

p o s t a n a w i a:

o d d a l i ć zażalenie.

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy - Sąd Gospodarczy w Rzeszowie oddalił wniosek pozwanego o zwolnienie od kosztów sądowych.

Według ustaleń Sądu na koniec 2011 r. aktywa trwałe spółki wynosiły 724.827,21 zł, w tym aktywa rzeczowe - 183.301,01 zł. Aktywa obrotowe spółki wynosiły natomiast 4.374,161,75 zł, w tym zapasy w kwocie 1.128.229,45 zł. Spółka posiadała środki pieniężne i inne aktywa pieniężne w wysokości 92.340,31 zł. Wprawdzie spółka posiadała zobowiązania w wysokości 6.126.72,84 zł, jednakże osiągnęła przychód netto ze sprzedaży produktów w wysokości 16.356.431,44 zł. Jakkolwiek wynik działalności gospodarczej ostatecznie wskazuje na stratę w kwocie 471.726,26 zł, to Sąd Okręgowy wyraził pogląd, że wygenerowanie wysokich kosztów jest kwestią racjonalności prowadzonej działalności gospodarczej i mimo wykazania straty nie ma powodów do zwolnienia spółki od kosztów sądowych, które na tym etapie sprowadzają się do opłaty od apelacji w kwocie 12.000 zł.

W zażaleniu na powyższe postanowienie pozwany wniósł o jego zmianę poprzez zwolnienie go od opłaty od apelacji w całości, względnie uchylenia postanowienia i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji. Zarzucając naruszenie art. 103 i art. 109 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tj. jedn. Dz. U. z 2010 r., nr 90, poz. 594 ze zm.) skarżący podniósł, że spodziewał się innego rozstrzygnięcia sprawy i nie przewidywał konieczności wniesienia apelacji. Ponadto zła sytuacja finansowa spółki, która dwa kolejne lata rozpoczęła ze stratą, nie pozwala na poczynienie oszczędności na koszty sądowe. Według skarżącego, stwierdzając, że przedłożone dowody nie dają podstaw do należytej oceny finansowej spółki, Sąd powinien wezwać ją do przedłożenia stosownych dokumentów księgowych.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Spółka, która domaga się zwolnienia od kosztów sądowych, powinna przedstawić wszechstronne dowody dla wykazania braku dostatecznych środków na poniesienie tych kosztów (art. 103 powołanej ustawy). Oczekiwanie pozwanego, że Sąd zastąpi jego inicjatywę dowodową i wezwie go o stosowne dokumenty nie znajduje uzasadnienia w obowiązujących przepisach, tym bardziej w sytuacji, kiedy pozwany jest profesjonalnym podmiotem gospodarczym i w dodatku reprezentuje go fachowy pełnomocnik, będący radcą prawnym.

Z przedłożonych dokumentów wynika, że pozwana spółka jest przedsiębiorstwem dużych rozmiarów, posiadającym trwałe aktywa warte ponad 7 mln zł i uzyskującym przychody rzędu ponad 12 mln zł w 2010 r. i ponad 16 mln zł w 2011 r. (k.205). Z przychodów tych finansowana jest jej bieżąca działalność. Ta bieżąca działalność obejmuje również prowadzenie przez spółką sporów przed sądem dotyczących tej działalności. Zawsze więc trzeba liczyć się z koniecznością zabezpieczenia środków na ten cel.

Skoro spółka mimo podnoszonych trudności kontynuuje działalność, z której straty rokrocznie ulegają zmniejszeniu, i reguluje inne swoje zobowiązania, to powinna też ponosić koszty sądowe. Nie ma bowiem podstaw by przyjmować, że inne zobowiązania strony mają pierwszeństwo przed należnościami Skarbu Państwa z tytułu kosztów sądowych.

Trzeba też mieć na uwadze, że podmiot będący spółką prawa handlowego, tak jak pozwany w przedmiotowej sprawie, twierdząc że spółka nie dysponuje bieżącymi środkami na opłatę sądową winien wykazać, że nie jest w stanie uzyskać tych środków od wspólników, zanim zwróci się o pomoc do Skarbu Państwa. Z treści zaś zarówno wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych, jak i zażalenia nie wynika, aby pozwana spółka i jej wspólnicy podjęli jakiekolwiek działania w tym kierunku.

Z tych względów zażalenie należało oddalić, na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c.