Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 24 maja 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Rzeszowie I Wydział Cywilny w składzie następującym

po rozpoznaniu w dniu 24 maja 2013 roku na posiedzeniu niejawnym sprawy

z powództwa K. K.

przeciwko A. S. i G. P.

o zapłatę

na skutek zażalenia pozwanego A. S.

na postanowienie Sądu Okręgowego w Rzeszowie

z dnia 11 marca 2013r., sygn. akt I C 1805/12

p o s t a n a w i a:

o d d a l i ć zażalenie.

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy zwolnił pozwanego A. S. od uiszczenia wydatku na opinię biegłego grafologa, w pozostałym zakresie oddalił wniosek pozwanego o zwolnienie go od kosztów sądowych i oddalił wniosek o ustanowienie pełnomocnika z urzędu.

W uzasadnieniu Sąd dokonał analizy sytuacji materialnej i rodzinnej pozwanego A. S., nie znajdując przy tym okoliczności, które stanowiłyby podstawę do uwzględnienia jego wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych w całości. Mając jednak na uwadze, że pozwany obecnie nie pracuje Sąd Okręgowy uznał za zasadne zwolnienie go od wydatków na opinię biegłego grafologa.

Sąd Okręgowy nie znalazł także podstaw do ustanowienia pozwanemu pełnomocnika z urzędu, gdyż udział takiego pełnomocnika w sprawie nie jest potrzebny w myśl art. 117 § 5 kpc. Pozwany prawidłowo redaguje pisma procesowe (m.in. apelację), zgłasza wnioski i dowody.

Na powyższe postanowienie pozwany złożył zażalenie, w którym zakwestionował odmowę zwolnienia go od kosztów sądowych w całości i ustanowienia pełnomocnika z urzędu. W uzasadnieniu zażalenia pozwany wskazał, że jest mu potrzebna pomoc profesjonalnego pełnomocnika, z uwagi na zawiłość niniejszej sprawy. Wyjaśnił, iż to nie on redaguje pisma do sądu, tylko korzysta z pomocy innych osób, które znają przepisy prawne.

Mając powyższe na uwadze pozwany A. S. wniósł o zwolnienie go od kosztów sądowych w całości i ustanowienie pełnomocnika z urzędu.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Zażalenie jest bezzasadne.

W pierwszej kolejności należy zauważyć, że na obecnym etapie postępowania pozwany - oprócz wydatków na biegłego - nie ma obowiązku uiszczania jakichkolwiek kosztów sądowych i dlatego brak jest uzasadnienia, aby z góry zwalniać go od ewentualnych kosztów, jakie mogą, ale nie muszą wystąpić w dalszej fazie procesu. Zauważyć bowiem należy, iż zwolnienie od uiszczenia kosztów sądowych następuje po dokładnej analizie aktualnej sytuacji materialnej strony, w odniesieniu do konkretnej kwoty, której obowiązek zapłaty wystąpił na danym etapie postępowania.

Niezależnie od tego, pozwany w swym oświadczeniu z dnia 22 lutego 2013r. o stanie rodzinnym, majątku i dochodach (k. 334) nie ujawnił dochodów żony, pozostającej z nim i dziećmi we wspólnym gospodarstwie domowym, choć w piśmie z dnia 10 maja 2012r. jej wynagrodzenie określił na poziomie 4.000 – 5.000 zł netto miesięcznie (k. 293). Powyższa okoliczność nie może pozostawać bez wpływu na możliwości płatnicze strony, domagającej się zwolnienia od kosztów sądowych.

W związku z powyższym słusznie Sąd Okręgowy uznał, że przedmiotowy wniosek pozwanego o zwolnienie go od kosztów sądowych w całości był nieuzasadniony.

Odnosząc się natomiast do zażalenia w zakresie odmowy ustanowienia dla pozwanego pełnomocnika z urzędu, to w ocenie Sądu Apelacyjnego brak jest podstaw do jego uwzględnienia.

Ustawową przesłanką ustanowienia adwokata lub radcy prawnego dla strony jest potrzeba udziału w sprawie takiego pełnomocnika (art. 117 § 5 kpc). Oceny, czy taka potrzeba zachodzi Sąd dokonuje biorąc pod uwagę zarówno przymioty osobiste strony, a szczególnie jej nieporadność w formułowaniu żądań i przedstawianiu okoliczności faktycznych sprawy, jak i charakter samej sprawy.

W okolicznościach niniejszego postępowania podzielić należy ocenę Sądu Okręgowego, że powyżej wymienione przesłanki nie występują. Analiza akt prowadzi do wniosku, że pozwany jest osobą zorientowaną w procedurze sądowej, nie ma trudności z formułowaniem żądań, wniosków procesowych, czy przedstawianiem dowodów na poparcie swoich twierdzeń. Z licznych pism procesowych, w tym środków odwoławczych wynika, iż prawidłowo określa on swoje wnioski i żądania wraz z ich uzasadnieniem. Nie można więc uznać, że pozwany jest nieporadny i wymaga pomocy fachowego pełnomocnika, tym bardziej, że niniejsza sprawa toczy się już od 2009r., zaś pozwany aktywnie w niej uczestniczył. Natomiast jeśli faktycznie korzysta z pomocy innych osób przy formułowaniu treści pism procesowych, to świadczy to o tym, że pozwany jest osobą zaradną, która potrafi zorganizować sobie potrzebną pomoc prawną we własnym zakresie.

Należy przy tym zaznaczyć, że pozwany może bronić samodzielnie swoich praw także na rozprawach, choćby przy pomocy dopuszczalnych w oparciu o art. 5 k.p.c. pouczeń ze strony sądu.

Z tych też względów Sąd Apelacyjny oddalił zażalenie na mocy art. 385 kpc w zw. z art. 397 § 2 kpc.