III AUa 2392/15 - postanowienie z uzasadnieniem Sąd Apelacyjny w Poznaniu z 2016-09-27

Sygnatura akt III AUa 2392/15

POSTANOWIENIE

Dnia 27 września 2016 r.

Sąd Apelacyjny w Poznaniu III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSA Iwona Niewiadowska-Patzer

Sędziowie: SSA Katarzyna Wołoszczak

SSA Jolanta Cierpiał (spr.)

Protokolant: st.sekr. sąd. Alicja Karkut

po rozpoznaniu w dniu 27 września 2016 r. na rozprawie

sprawy P. K.

przeciwko Prezesowi Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego Oddział (...) w

P.

o podleganie ubezpieczeniu społecznemu rolników

na skutek apelacji P. K.

od wyroku Sądu Okręgowego w Poznaniu

z dnia 7 lipca 2015 r. sygn. akt VIII U 10510/14

postanawia:

u c h y l i ć zaskarżony wyrok i umorzyć postępowanie.

SSA Jolanta Cierpiał

SSA Iwona Niewiadowska-Patzer

SSA Katarzyna Wołoszczak

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 13 października 2014 r., znak (...), Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego stwierdził ustanie od dnia 1 września 2014 r. ubezpieczenia społecznego rolników P. K. w zakresie ubezpieczenia wypadkowego, chorobowego, macierzyńskiego i emerytalno – rentowego.

Odwołanie od powyższej decyzji wniósł P. K..

W odpowiedzi na odwołanie pozwany organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania.

Wyrokiem z dnia 7 lipca 2015 r., wydanym w sprawie o sygn. VIII U 10510/14, Sąd Okręgowy w Poznaniu, Wydział VIII Pracy i Ubezpieczeń Społecznych oddalił odwołanie P. K. od decyzji Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego z dnia 13 października 2014 r., znak (...)

Sąd I instancji stwierdził bowiem, że organ rentowy na podstawie informacji przedłożonej przez odwołującego dysponował wiedzą, że umowy dzierżawy obowiązywały jedynie do dnia 31 sierpnia 2014 r. Zaś po tej dacie odwołujący nie powiadomił organu rentowego, czy umowy zostały przedłużone na dalszy okres, pomimo, iż treść stosownego pouczenia była znana odwołującemu. Z treści art. 37 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. z 2015 r. poz. 704 t.j) wynika zaś, że to na odwołującym spoczywał obowiązek informowania, w ciągu 14 dni, o okolicznościach, mających wpływ na podleganie ubezpieczeniu, a więc w szczególności o zawarciu umowy dzierżawy na dalszy okres. Stąd też ubezpieczony był obowiązany powiadomić Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego o przedłużeniu obowiązywania spornych umów, na podstawie których mógł on zostać uznany za rolnika, którego gospodarstwo obejmuje obszar użytków rolnych powyżej 1 ha przeliczeniowego lub dział specjalny, co stanowi warunek objęcia ubezpieczeniem społecznym rolników (art. 7 ust. 1 i art. 16 ust. 1 pkt 1 ustawy), czego jednak zapomniał uczynić. Sąd Okręgowy jednocześnie stwierdził, że z informacji o zawartej umowy dzierżawy, która miała obowiązywać do dnia 31 sierpnia 2014 r., organ rentowy nie był obowiązany domniemywać, że została ona zawarta na dalszy okres. W efekcie organ rentowy słusznie wydał zaskarżoną decyzję o ustaniu od dnia 1 września 2014 r. ubezpieczenia społecznego rolników P. K. w zakresie ubezpieczenia wypadkowego, chorobowego, macierzyńskiego i emerytalno – rentowego, gdyż zgodnie
z art. 3a ust. 1 w/w ustawy ubezpieczenie społeczne rolników ustaje od dnia następującego po dniu, w którym ustały okoliczności uzasadniające podleganie ubezpieczeniu.

Z uwagi na powyższe na podstawie 477 14 § 1 k.p.c. oraz powołanych przepisów Sąd Okręgowy oddalił odwołalnie od zaskarżonej decyzji jako bezzasadne.

Jednocześnie Sąd I instancji wskazał, że w dniu 21 października 2014 r. odwołujący powiadomił Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego o przedłużeniu do dnia 31 sierpnia 2016 r. umowy dzierżawy nr (...) oraz o przedłużeniu do dnia 31 sierpnia 2017 r. umowy dzierżawy nr (...), dołączając zaświadczenia z dnia
16 września 2014 r. Zaś decyzją z dnia 30 października 2014 r., znak (...), Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego stwierdził podleganie przez P. K. ubezpieczeniu społecznemu rolników w zakresie ubezpieczenia wypadkowego, chorobowego, macierzyńskiego i emerytalno – rentowego od dnia 1 września 2014 r. do 31 sierpnia 2016 r.

Apelację od powyższego wyroku wniósł P. K., zaskarżając go w całości i zarzucając mu naruszenie prawa materialnego - art. 37 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników poprzez uznanie za błędną interpretację i wykładnię tego przepisu prezentowaną przez odwołującego, tj. że organ rentowy, posiadając informacje o upływie terminu umowy dzierżawnej, powinien domniemywać, że zmiana nie zaszła i jest kontynuowana działalność rolnicza na takich samych warunkach, jeśli rolnik nie informuje o nowych okolicznościach, a ponadto poprzez brak zawarcia precyzyjnego pouczenia w tym zakresie w decyzjach organu rentowego.

Wskazując na powyższe zarzuty, odwołujący wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje :

Wniesiona przez odwołującego P. K. apelacja skutkowała uchyleniem zaskarżonego wyroku i umorzeniem postępowania w sprawie, jednak z przyczyn innych, niż wskazane w apelacji.

Z uwagi na fakt, że Sąd Apelacyjny nie przeprowadził postępowania dowodowego ani nie zmienił ustaleń faktycznych Sądu I instancji, a w apelacji nie zgłoszono zarzutów dotyczących tych ustaleń, zgodnie z treścią art. 387 § 2 1 k.p.c. uzasadnienie niniejszego orzeczenia ograniczone zostało do wyjaśnienia jego podstawy prawnej wraz z przytoczeniem przepisów prawa.

Na podstawie stanu faktycznego ustalonego przez Sąd I instancji, Sąd Apelacyjny dokonał odmiennej oceny prawnej, niż Sąd Okręgowy.

Wskazać należy bowiem, że z niekwestionowanych ustaleń Sądu I instancji wynika, że w dniu 21 października 2014 r. P. K. powiadomił Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego o przedłużeniu do dnia 31 sierpnia 2016 r. umowy dzierżawy nr (...) oraz o przedłużeniu do dnia 31 sierpnia 2017 r. umowy dzierżawy nr (...), dołączając zaświadczenia z dnia 16 września 2014 r. Zaś decyzją z dnia 30 października 2014 r., znak (...), Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego stwierdził podleganie przez P. K. ubezpieczeniu społecznemu rolników w zakresie ubezpieczenia wypadkowego, chorobowego, macierzyńskiego i emerytalno – rentowego od dnia 1 września 2014 r.
do 31 sierpnia 2016 r.

Z powyższego wynika zatem, że kolejną wydaną decyzją (z dnia 30 października 2014 r.) Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego uwzględnił w całości żądanie odwołującego zgłoszone w niniejszym postępowaniu odnośnie wcześniejszej decyzji (z dnia 13 października 2014 r.), będącej przedmiotem niniejszej sprawy. Zaskarżoną decyzją z dnia 13 października 2014 r. organ rentowy stwierdził bowiem ustanie ubezpieczenia społecznego rolników P. K. (wypadkowego, chorobowego, macierzyńskiego i emerytalno – rentowego) od dnia 1 września 2014 r., zaś decyzją z dnia 30 października 2014 r. stwierdził podleganie przez P. K. ubezpieczeniu społecznemu rolników (w zakresie ubezpieczenia wypadkowego, chorobowego, macierzyńskiego i emerytalno – rentowego) od dnia 1 września 2014 r. do 31 sierpnia 2016 r.

Z treści art. 477 13 § 1 zd. 1 k.p.c. wynika zaś, że zmiana przez organ rentowy zaskarżonej decyzji, polegająca na wydaniu przez organ rentowy przed rozstrzygnięciem sprawy przez sąd decyzji uwzględniającej w całości lub w części żądanie strony, powoduje umorzenie postępowania sądowego w całości lub w części. Przy czym decyzja, o której mowa w art. 477 13 § 1 zd. 1 k.p.c., to nie tylko decyzja zmieniająca, ale każda forma decyzji anulującej decyzję wcześniejszą, byleby z niej wynikało, że rozstrzyga o przedmiocie tej wcześniejszej decyzji i to zgodnie z żądaniem odwołania (por. m. in. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 25 lipca 2012 r., sygn. II UK 333/11, postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 5 maja 2000 r., sygn. II UKN 191/00, postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 16 lipca 1998 r., sygn. II UKN 138/98 oraz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 lipca 2011 r., sygn. III UK 196/10). Zatem gdy nowa decyzja organu rentowego, wydana w toku postępowania sądowego, w istocie uwzględnia w całości żądanie wnioskodawcy zgłoszone w odwołaniu (co nastąpiło w niniejszej sprawie), możliwe jest umorzenie postępowania sądowego na podstawie art. 477 13 § 1 k.p.c. (por. m. in. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 13 marca 2012 r., sygn. II UK 314/11 oraz postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 5 maja 2000 r., sygn. II UKN 191/00).

Z uwagi więc na fakt, że w niniejszej sprawie decyzja z dnia 30 października 2014 r., uwzględniająca w całości żądanie odwołującego w niniejszej sprawie (gdyż wynika z niej podleganie przez odwołującego ubezpieczeniu społecznemu rolników od dnia 1 września 2014 r. do 31 sierpnia 2016 r.), wydana została jeszcze przed rozstrzygnięciem sprawy przez sąd, postępowanie w niniejszej sprawie winno zostać umorzone na podstawie art. 477 13 § 1 zd. 1 k.p.c. Uwzględniając zaś, że takie rozstrzygnięcie (o umorzeniu postępowania w niniejszej sprawie) powinien wydać w niniejszej sprawie już Sąd I instancji, gdyż decyzja z dnia 30 października 2014 r. wydana została jeszcze przed wydaniem wyroku przez ten Sąd, na podstawie art. 386 § 3 k.p.c. w zw. z art. 477 13 § 1 zd. 1 k.p.c. należało zaskarżony wyrok uchylić i postępowanie umorzyć, co uczynił Sąd Apelacyjny w sentencji niniejszego postanowienia.

SSA Jolanta Cierpiał

SSA Iwona Niewiadowska-Patzer

SSA Katarzyna Wołoszczak

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Gabriela Taciak
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny w Poznaniu
Osoba, która wytworzyła informację:  Iwona Niewiadowska-Patzer,  Katarzyna Wołoszczak
Data wytworzenia informacji: