Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 listopada 2016 r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący	SSO Jerzy Zalasiński
Protokolant	sekr. sądowy Monika Świątek

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 4 listopada 2016 r. w S.

odwołania A. D.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

z dnia 24 września 2015 r. Nr (...)

w sprawie A. D.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o prawo do emerytury

zmienia zaskarżoną decyzję i ustala A. D. prawo do emerytury od dnia 01 września 2015 roku.

Sygn. akt IV U 1294/15

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 24 września 2015r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S., działając na podstawie art. 184 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w zw. z § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, odmówił A. D. prawa do emerytury, wskazując, że ubezpieczona nie udowodniła, iż do dnia 1 stycznia 1999 r. osiągnęła 15-letni staż pracy w warunkach szczególnych, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku. Do pracy w szczególnych warunkach zaliczono 6 lat, 7 miesięcy i 25 dni, nie uwzględniając okresów od 3.02.1976r. do 1.07.1979r., od 1.10.1979r. do 31.01.1982r., a także od 15.05.1989r. do 14.11.1991r., gdyż wówczas ubezpieczona była zatrudniona na stanowiskach: robotnik do zawodu, pomoc przędzarza, przędzarz rezerwowy, dziewiarz rezerwowy, które nie zostały wskazane w Zarządzeniu Ministra Przemysłu Chemicznego i Lekkiego z dnia 7.07.1987r. jako stanowiska uprawniające do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym.

Odwołanie od w/w decyzji złożyła A. D., wnosząc o jej zmianę i przyznanie prawa do wcześniejszej emerytury. Zaskarżonej decyzji zarzucono niezasadne pominięcie ponad ośmiu lat pracy w szczególnych warunkach, tj. okresu brakującego do pełnego 15-letniego stażu uprawniającego do emerytury w szczególnych warunkach (k. 1 akt sprawy).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, powołując argumentację zawartą w zaskarżonej decyzji (odpowiedź organu rentowego na odwołanie, k. 2-3 akt sprawy).

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

Ubezpieczona A. D., ur. (...), w dniu 10 września 2015r. wystąpiła do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. z wnioskiem o ustalenie prawa do emerytury. Na podstawie przedłożonych dokumentów organ rentowy ustalił, że na dzień 1 stycznia 1999 r. ubezpieczona udowodniła staż ubezpieczeniowy w wymiarze 20 lat, 11 miesięcy i 22 dni, w tym 17 lat, 4 miesięcy i 14 dni okresów składkowych oraz 3 lata, 7 miesięcy i 8 dni okresów nieskładkowych. Ponadto organ rentowy ustalił, że do dnia 1 stycznia 1999 r. ubezpieczona udowodniła staż pracy w warunkach szczególnych w wymiarze 6 lat, 7 miesięcy i 25 dni. Do pracy w szczególnych warunkach nie uwzględniono okresów od 3.02.1976r. do 1.07.1979r. (praca na stanowisku robotnik do zawodu, pomoc przędzarza), od 1.10.1979r. do 31.01.1982r. (praca na stanowisku przędzarz rezerwowy), a także od 15.05.1989r. do 14.11.1991r. (staż na dziewiarni, dziewiarz rezerwowy), gdyż wówczas ubezpieczona była zatrudniona na stanowiskach, które nie zostały wskazane w Zarządzeniu Ministra Przemysłu Chemicznego i Lekkiego z dnia 7.07.1987r. jako stanowiska uprawniające do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym. Z uwagi na brak wymaganego przepisami okresu pracy w szczególnych warunkach w wymiarze co najmniej 15 lat decyzją z 24 września 2015 r. organ rentowy odmówił A. D. prawa do emerytury (decyzja z 24.09.2015r., k. 14 akt emerytalnych).

Ubezpieczona w okresie od 3 lutego 1976r. do 31 lipca 1995r. była zatrudniona w Zakładach (...) w S.. We wskazanym zakładzie pracy zgodnie z angażami zajmowała następujące stanowiska: od 3.02.1976r. - robotnik do zawodu, od 01.06.1976r. - pomoc przędzarza - przędzarz na maszynach obrączkowych, od 2.07.1979r. - przędzarz, od 01.10.1979r. - przędzarz rezerwowy, od 1.02.1982r. - przędzarz, od 2.01.1985r. – przędzarz na maszynach obrączkowych, od 1.01.1986r. – przędzarz na maszynach obrączkowych, od 5.04.1988r. – prządka na maszynach obrączkowych, od 15.05.1989r. - staż na dziewiarni, od 15.10.1989r. - dziewiarz rezerwowy, od 15.11.1991r. - prządka na maszynach obrączkowych. Zgodnie z umową z dnia 3 lutego 1976r. w okresie od 3 lutego 1976r. do 2 maja 1976r. ubezpieczona odbywała naukę zawodu, zaś od dnia 3 maja 1976r. - wstępny staż pracy w Wydziale Przędzalni. Wówczas ubezpieczona wykonywała czynności pracownicze wskazane przez instruktora-szkolącego (mistrza) i pod jego kierownictwem, przy czym już wtedy była zatrudniona w pełnym wymiarze czasu pracy (codziennie po 8 godzin) realizując pracę na maszynie przędzalniczej. Tak samo wyglądała organizacja pracy, gdy wnioskodawczyni odbywała naukę i staż w Wydziale Dziewiarni od dnia 15.05.1989r. do 14.10.1989r. Ubezpieczona posiadała stosowne wykształcenie do wykonywania tego typu pracy, gdyż w 1973r. ukończyła (...) Szkołę Zawodową w S. w zawodzie dziewiarza maszynowego. Od dnia 22.03.1983r. ubezpieczonej na okres ciąży powierzono stanowisko pakowacza w Oddziale Pracy (...), ponownie pracę pakowacza wnioskodawczyni wykonywała od dnia 1.05.1985r. W trakcie zatrudnienia ubezpieczona przebywała na urlopie wychowawczym w okresach od 18.02.1984r. do 1.01.1985r., od 05.04.1986r. do 4.04.1988r. oraz od 11.10.1988r. do 14.05.1989r. Pracodawca wystawił A. D. świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach, w którym uwzględnił również sporne okresy od 3.02.1976r. do 1.07.1979r., od 1.10.1979r. do 31.01.1982r. oraz od 15.05.1989r. do 14.11.1991r., jednocześnie wskazując, że ubezpieczona wykonywała prace obejmujące obróbkę surowców włókienniczych i ich przędzenie oraz produkcję i wykańczanie wyrobów włókienniczych ujęte w wykazie A, dziale VII poz. 1 i 4 załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (świadectwo pracy, k. 21 za wnioskiem o świadczenie przedemerytalne; świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach, k.8 akt emerytalnych; dokumenty zgromadzone w aktach osobowych; zeznania świadka Z. G., k. 18-18v akt sprawy; wyjaśnienia i zeznania ubezpieczonej, k. 9-9v i 18v akt sprawy).

Ubezpieczona będąc zatrudniona w Zakładach (...) w S. pracowała na Wydziale Przędzalni i (...). W trakcie zatrudnienia na stanowiskach robotnik do zawodu, pomoc przędzarza, przędzarz rezerwowy i dziewiarz rezerwowy ubezpieczona wykonywała czynności pracownicze na maszynach przędzalniczych i dziewiarskich, wówczas cały czas pracując na produkcji w pełnym wymiarze czasu pracy. Nie było okresów oczekiwania na maszynę, gdyż zawsze była praca na którejś z maszyn przędzalniczych (zeznania świadka Z. G., k. 18-18v akt sprawy; wyjaśnienia i zeznania ubezpieczonej, k. 9-9v i 18v akt sprawy).

Ubezpieczona nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego (okoliczność bezsporna, nadto: oświadczenie zawarte we wniosku o emeryturę, k. 2 akt emerytalnych).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dokumenty zgromadzone w aktach organu rentowego oraz dokumenty znajdujące się w aktach osobowych ubezpieczonej, których kopie zostały przesłane z archiwum zakładkowego (...) Urzędu Wojewódzkiego w W., jak również na podstawie spójnych i wiarygodnych zeznań świadka Z. G. i ubezpieczonej A. D..

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie A. D. zasługiwało na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 184 ust. 1 i 2 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2015 r., poz. 748 j.t.) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku emerytalnego przewidzianego w art. 32, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy, tj. w dniu 1 stycznia 1999 r., osiągnęli okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn oraz osiągnęli okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27 ustawy, a także nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego albo złożyli wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa. W myśl powołanego wyżej art. 32 ust.1 i 4 ustawy pracownikom zatrudnionym w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przysługuje emerytura w wieku 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn, a w myśl przywołanego wyżej art. 27 ustawy wymagany okres składkowy i nieskładkowy wynosi co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn. Zgodnie z § 4 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8, poz.43 ze zm.) pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A załącznika do rozporządzenia, nabywa prawo do emerytury w w/w wieku, jeżeli ma wymagany okres zatrudnienia (co najmniej 20 lat kobieta), w tym co najmniej 15 lat pracy w warunkach szczególnych. Ponadto zgodnie z § 2 ust. 1 przedmiotowego rozporządzenia okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku.

Rozstrzygnięcie niniejszej sprawy wymagało ustalenia, czy ubezpieczona spełnia przesłankę wymaganego co najmniej 15-letniego okresu pracy w warunkach szczególnych. Poza sporem pozostawało bowiem, że A. D. osiągnęła wymagany ustawą wiek w dniu 25 grudnia 2011 r., spełniła przesłankę „ogólnego” stażu pracy, wykazując 20 lat, 11 miesięcy i 22 dni okresów składkowych i nieskładkowych, jak również nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego.

Do pracy w szczególnych warunkach organ rentowy zaliczył staż w wymiarze 6 lat, 7 miesięcy i 25 dni, nie uwzględniając okresów od 3.02.1976r. do 1.07.1979r., od 1.10.1979r. do 31.01.1982r., a także od 15.05.1989r. do 14.11.1991r., gdyż wówczas ubezpieczona była zatrudniona na stanowiskach: robotnik do zawodu, pomoc przędzarza, przędzarz rezerwowy, dziewiarz rezerwowy, które nie zostały wskazane w Zarządzeniu Ministra Przemysłu Chemicznego i Lekkiego z dnia 7.07.1987r. jako stanowiska uprawniające do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym.

Przeprowadzone postępowanie dowodowe dało podstawy do ustalenia, że ubezpieczona A. D., będąc zatrudniona w Zakładach (...) w S. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywała prace polegające na obróbce surowców włókienniczych i ich przędzeniu oraz produkcji i wykańczaniu wyrobów włókienniczych, w tym także w okresach zatrudnienia na stanowiskach robotnik do zawodu, pomoc przędzarza, przędzarz rezerwowy, dziewiarz rezerwowy, których organ rentowy nie uwzględnił. Dotyczy to okresów od 03.02.1976r. do 01.07.1979r., od 01.10.1979r. do 31.01.1982r. oraz od 15.05.1989r. do 14.11.1991r. Spójne i wiarygodne zeznania świadka i ubezpieczonej potwierdziły, iż również w w/w okresach A. D. przez cały czas pracowała przy maszynach przędzalniczych i dziewiarskich. Nie może przy tym ujść uwadze, że była to praca zgodna z posiadanym przez nią wykształceniem zawodowym – dziewiarz maszynowy. Niewątpliwie także z dokumentów zgromadzonych w aktach osobowych ubezpieczonej wynika, że w okresie przyuczenia do zawodu swoje obowiązki pracownicze wykonywała w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku. Podkreślenia wymaga, że o zakwalifikowaniu pracy do pracy w warunkach szczególnych nie decyduje nazwa stanowiska, czy też angaż, lecz faktycznie wykonywane przez osobę ubezpieczoną czynności pracownicze. W ocenie Sądu także w/w sporne okresy podlegały zaliczeniu do pracy w szczególnych warunkach, gdyż wówczas A. D. pracując w Wydziale Przędzalni i (...) wykonywała prace ujęte w wykazie A dziale VII poz. 1 i 4 stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, tj. obróbkę surowców włókienniczych i ich przędzenie oraz prace przy produkcji i wykańczaniu wyrobów włókienniczych. Co więcej również pracodawca uznał, że właśnie taki był zakres czynności ubezpieczonej w spornych okresach, co wynika ze świadectwa wykonywania prac w szczególnych warunkach z dnia 14.07.1995r. znajdującego się w aktach emerytalnych.

Sąd nie zaliczył do pracy w szczególnych warunkach okresów urlopu wychowawczego, jak również okresów, gdy ubezpieczona z uwagi na ciążę została skierowana do pracy na stanowisku pakowacza w Oddziale Pracy (...). Odnośnie okresów zasiłkowych, kiedy to ubezpieczona pobierała zasiłek macierzyński, to okresy te podlegają uwzględnieniu przy ustalaniu okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach, bowiem przypadały one w całości przed 1991r. Zgodnie zaś z art. 32 ust. 1a pkt 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS przy ustalaniu okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach nie uwzględnia się okresów niewykonywania pracy, za które pracownik otrzymał wynagrodzenie lub świadczenia z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, ale dopiero po dniu 14 listopada 1991r.

Po doliczeniu spornych okresów zatrudnienia oraz okresów zasiłkowych przypadających przed 1991r. do okresu uznanego dotychczas przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. jako staż pracy w szczególnych warunkach (6 lat, 7 miesięcy i 25 dni) ubezpieczona na dzień 1 stycznia 1999r. wykazała co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Pozostałe przesłanki do uzyskania prawa do emerytury zostały przez nią spełnione w chwili złożenia wniosku, czego organ rentowy nie kwestionował.

Mając na uwadze powyższe Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 kpc zmienił zaskarżoną decyzję i ustalił A. D. prawo do emerytury od dnia 1 września 2015r., tj. od miesiąca złożenia wniosku o emeryturę.