Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 marca 2015r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący	SSO Jerzy Zalasiński
Protokolant	sekr. sądowy Anna Wąsak

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 12 marca 2015r. w S.

odwołania J. K.

od decyzji Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego

z dnia 22 grudnia 2014 r. Nr (...)-1

w sprawie J. K.

przeciwko Prezesowi Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego

o wysokość renty rolniczej

I. zmienia zaskarżoną decyzję i ustala J. K. prawo do wypłaty części uzupełniającej renty rolniczej od dnia 1 grudnia 2014 roku;

II. zasądza od Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego na rzecz J. K. 60 (sześćdziesiąt) zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt IV U 113/15

UZASADNIENIE

Zaskarżoną decyzją z dnia (...). organ rentowy Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego przyznał J. K. prawo do renty rolniczej i zawiesił wypłatę części uzupełniającej tej renty. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy podniósł, że ubezpieczony prowadzi działalność rolniczą, ponieważ jest właścicielem gruntów powyżej 1 ha. Od decyzji z dnia 22.12.2014r. odwołanie złożył ubezpieczony J. K. wnosząc o jej zmianę przyznanie ubezpieczonemu prawa do renty rolniczej w pełnej wysokości.

W uzasadnieniu odwołania podniósł, że nie prowadzi działalności rolniczej. Właścicielka gospodarstwa rolnego jest jego żona I. K., a J. K. podlegał ubezpieczeniu rolniczemu jako domownik. Ubezpieczony z powodu uzależnienia od alkoholu nie wykonywał żadnych prac w gospodarstwie żony. Gospodarstwo to użytkuje A. M.. Organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie wnosił o jego oddalenie. W uzasadnieniu podniósł, że J. K. nie zaprzestał prowadzenia działalności rolniczej, o czym świadczy fakt, że jest właścicielem gospodarstwa rolnego o powierzchni przekraczającej 1 ha.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny.

Ubezpieczony J. K. podlegał ubezpieczeniu społecznemu rolników jako domownik od dnia 17.02.1999r. Właścicielką gospodarstwa rolnego (majątek odrębny) jest jego żona I. K.. Ubezpieczony co najmniej od dnia 22.10.2014r. nie prowadzi działalności rolniczej. W tym dniu doznał poważnego urazu czaszkowo-mózgowego. Obecnie przebywa w ZOL. Jest całkowicie niezdolny do pracy i do samodzielnej egzystencji. Wcześniej nadużywał alkoholu. Gospodarstwo rolne użytkuje A. M.. Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o zeznania świadków: K. K. (k.12v-13), E. K. (k.13), I. K. (k.13v), A. M. (k. 13v-14) oraz dokumentów znajdujących się w aktach KRUS.

Sąd Okręgowy zważył co następuje.

Odwołanie jest uzasadnione.

Bezspornym jest, że ubezpieczony J. K. jest uprawniony do renty rolniczej. Zgodnie z art. 28 ustawy z dnia 20 grudnia 1990r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (tekst jednolity Dz.U. z 2013r. poz. 1403 ze zm.) wypłata renty rolniczej ulega częściowemu zawieszeniu, jeżeli uprawniony prowadzi działalność rolniczą. Z kolei przepis art. 28 ust.4 cytowanej ustawy stanowi, że emeryt lub rencista zaprzestał prowadzenia działalności rolniczej, jeżeli ani on, ani jego małżonek nie jest właścicielem (współwłaścicielem) lub posiadaczem gospodarstwa rolnego w rozumieniu przepisów o podatku rolnym i nie prowadzi działu specjalnego, nie uwzględniając:

1)gruntów wydzierżawionych, na podstawie umowy pisemnej zawartej co najmniej na 10 lat i zgłoszonej do ewidencji gruntów i budynków, osobie niebędącej:

a)małżonkiem emeryta lub rencisty,

b)jego zstępnym lub pasierbem,

c)osobą pozostającą z emerytem lub rencistą we wspólnym gospodarstwie domowym,

d)małżonkiem osoby, o której mowa w lit. b lub c;

2)gruntów trwale wyłączonych z produkcji rolniczej na podstawie odrębnych przepisów, w tym zalesionych gruntów rolnych;

3)gruntów i działów specjalnych należących do małżonka, z którym emeryt lub rencista zawarł związek małżeński po ustaleniu prawa do emerytury lub renty rolniczej z ubezpieczenia;

4)własności (udziału we współwłasności) nieustalonej odpowiednimi dokumentami urzędowymi, jeżeli grunty będące przedmiotem tej własności (współwłasności) nie znajdują się w posiadaniu rolnika lub jego małżonka.

W ocenie Sądu Okręgowego przepis art. 28 ust. 4 ustawy należy interpretować w zgodzie z art. 6 pkt 1 i 3, w którym podmiotem ubezpieczenia nie jest właściciel lub posiadacz gospodarstwa rolnego, lecz wyłącznie osoba prowadząca działalność rolniczą w posiadanym gospodarstwie rolnym, oraz w zgodzie z art. 38 pkt 1, ustanawiającym domniemanie, że właściciel gruntów zaliczonych do użytków rolnych lub zarejestrowany dzierżawca takich gruntów prowadzi na nich działalność. Domniemanie to można obalić przedstawiając dowody, iż pomimo własności gospodarstwa rolnego nie prowadzi się działalności rolniczej. Zawieszenie wypłaty świadczeń nie dotyczy osoby jedynie będącej właścicielem gospodarstwa rolnego lub jego małżonkiem, lecz tylko takiej, która gospodarstwo rolne prowadzi, więc powinno przynosić i z reguły przynosi jej dochód. Posiadacz gospodarstwa rolnego, który utracił możliwość jego prowadzenia i uzyskiwania tą drogą środków utrzymania, zachowuje prawo do świadczeń w pełnej wysokości. W kwestii tej wielokrotnie wypowiadał się Sąd Najwyższy. Dokonując wykładni art. 28 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników w wyrokach z dnia 8 stycznia 1997 r., II UKN 39/96 (OSNAPiUS 1997 nr 16, poz. 299) i z dnia 27 maja 1997 r., II UKN 145/97 (OSNAPiUS 1998 nr 8, poz. 247) stwierdził, że przesłanką stosowania tego przepisu i zawieszenia wypłaty części składkowej emerytury lub renty jest prowadzenie działalności rolniczej, nie jest nią natomiast samo posiadanie lub dysponowanie własnością gospodarstwa. W konsekwencji przyjął, że w odwołaniu od decyzji o częściowym zawieszeniu wypłaty świadczeń właściciel lub posiadacz gospodarstwa rolnego może dowodzić, że nie prowadzi w nim działalności rolniczej. W uchwale z dnia 06.05.2004r. sygn. akt II UZP 5/04 (OSNP 2004/22/389) Sąd Najwyższy stwierdził, że wypłata części uzupełniającej świadczenia rolnika, który będąc właścicielem lub posiadaczem gospodarstwa rolnego faktycznie nie prowadzi w nim działalności rolniczej w rozumieniu art. 6 pkt 3 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (jednolity tekst: Dz. U. z 1998 r. Nr 7, poz. 25 ze zm.) nie ulega zawieszeniu na podstawie art. 28 ust. 1 i 3 w związku z ust. 4 tej ustawy. Przywołane wyżej orzecznictwo Sąd Okręgowy podziela w całej rozciągłości.

Zdaniem Sądu Okręgowego ubezpieczony udowodnił, że w spornym okresie nie prowadził działalności rolniczej. Sąd dał wiarę zeznaniom świadków, że ubezpieczony na skutek choroby alkoholowej od kilku lat nie pracował na gospodarstwie rolnym, nie uczestniczył w jego zarządzaniu, ani nie pobierał pożytków z tego gospodarstwa. W dniu 22.10.2014r. uległ wypadkowi na skutek czego nie porusza się samodzielnie, nie mówi, przebywa w zakładzie opiekuńczo-leczniczym. Od kilku lat gospodarstwo to użytkuje A. M..

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy na mocy art. 477 ¹⁴ par.2 kpc orzekł jak w wyroku. O kosztach procesu Sąd orzekł na mocy art. 98 kpc.