Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 listopada 2016r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący SSO Elżbieta Wojtczuk

Sędziowie: SO Jacek Witkowski

SO Katarzyna Antoniak (spr.)

Protokolant: st. sekr. sąd. Marta Żuk

po rozpoznaniu w dniu 25 października 2016r. w Siedlcach

na rozprawie

sprawy z powództwa S. C.

przeciwko (...) S.A. w W.

o zaległe wynagrodzenie

na skutek apelacji powódki

od wyroku Sądu Rejonowego w Siedlcach IV Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 9 grudnia 2015r. sygn. akt IV P 647/13

I.  oddala apelację,

II.  zasądza od powódki S. C. na rzecz pozwanego (...) S.A. w W. kwotę 450 (czterysta pięćdziesiąt) złotych tytułem kosztów zastępstwa procesowego za drugą instancję.

J. W. K. A. E. W.

Sygn. akt: IV Pa 5/16 UZASADNIENIE

Wyrokiem z 9 grudnia 2015r. Sąd Rejonowy w Siedlcach oddalił powództwo S. C. (poprzednio: W.) skierowane przeciwko (...) SA w W. o zaległe wynagrodzenie, a w części objętej cofnięciem powództwa postępowanie umorzył. Ponadto odstąpił od obciążania powódki kosztami procesu, a koszty postępowania przejął na rachunek Skarbu Państwa.

Rozstrzygnięcie to było wynikiem następujących ustaleń i wniosków Sądu Rejonowego:

W pozwie z 28 sierpnia 2013r. skierowanym przeciwko pozwanej (...) S.A. Zakład Produkcji (...) w S. pełnomocnik powódki S. W. domagał się zasądzenia od (...) S.A. w W. na rzecz powódki kwoty 22 000 złotych z ustawowymi odsetkami od 1 lipca 2013r. do dnia zapłaty oraz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa prawnego według norm przepisanych. W uzasadnieniu pozwu wskazano, że powódka została zatrudniona przez (...) S.A. w W. na podstawie umowy o pracę na czas określony z dniem 8 października 2007r. na stanowisku młodszego handlowca z wynagrodzeniem zasadniczym, premią ustalaną zgodnie z postanowieniami regulaminu premiowania stanowiącego załącznik do zakładowego układu zbiorowego pracy oraz innymi składnikami określonymi w tym układzie. Następnie strony zawarły umowę o pracę na czas nieokreślony. W dniu 4 listopada 2011r. z inicjatywy pozwanej powódka zawarła umowę szkoleniową, na podstawie której pozwana zobowiązała powódkę do odbycia studiów menadżerskich MBA. Powódka została zobowiązana do przepracowania u pozwanej 3 lat po ukończeniu nauki pod rygorem zwrotu kosztów szkolenia, które pozwana sfinansowała w wysokości 80 % ,tj. w kwocie 14 800 złotych. Umowa o pracę uległa rozwiązaniu z dniem 30 czerwca 2013r. na mocy porozumienia stron. W dniu 20 czerwca 2013r. pozwana wystawiła notę księgową nr (...), którą obciążyła powódkę kwotą 14 800 złotych tytułem zwrotu kosztów szkolenia. Powódka dokonała potrącenia tej kwoty z należną jej premią za 2012r. Pozwana uznała to potrącenie oświadczając, że uwzględni je w rozliczeniu premii za 2012r. przyznając tym samym słuszność żądań powódki. Mimo wezwania do zapłaty pozwana nie zapłaciła powódce kwoty 36 735 złotych tytułem premii za 2012r., 10 685 złotych tytułem premii za okres od stycznia do maja 2013r. oraz premii za czerwiec 2013r.

W odpowiedzi na pozew, pozwana reprezentowana przez pełnomocnika wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniu stanowiska wskazano, że zasady premiowana pracowników zostały określone w 2012r. w Poleceniu Służbowym Nr 12/11 Prezesa Zarządu z 25 sierpnia 2011r. oraz w Poleceniu Służbowym Nr 5/12 z 2 marca 2012r. Stosownie do pkt 4b załącznika do obu Poleceń przyznanie premii powódce zatrudnionej na stanowisku nierobotniczym – handlowca uzależnione jest od wysokości przychodów ze sprzedaży (premia od sprzedaży) i od zysku netto (premia od zysku) Zakładu za okres, którego premia dotyczy. Jeśli zakład wykazuje negatywny wynik netto, część składowa premii naliczona od sprzedaży automatycznie redukuje się o 25 %.

Premia roczna wskazana w umowie o pracę wyrażona jest wzorem:

P = 0,5 x (0,0005 x S – 27000) + 0,5 x 0,009 x Z

P – premia,

S – przychody ze sprzedaży w 2012r.,

Z – zysk/strata netto.

Stosownie do powyższego wzoru powódce przysługiwała roczna premia regulaminowa w wysokości 24 508,53 złotych. Pozwana wypłaciła powódce w 2012r. kwotę 10 262 złotych. Zgodnie ze swym oświadczeniem z 20 czerwca 2012r. powódka potrąciła kwotę 14 800 złotych przysługującą jej z tytułu premii regulaminowej za 2012r. z należnościami pozwanej w tej samej wysokości z tytułu zwrotu kosztów szkolenia. Dodatkowo w październiku 2013r. pozwana wypłaciła powódce kwotę 1 545,33 złotych. Tym samym pozwana uregulowała premię regulaminową za 2012r.

W piśmie procesowym z 18 lutego 2014r. pełnomocnik powódki wskazał, że żądanie powódki obejmuje premię regulaminową za 2012r., premię uznaniową za 2012r., premię regulaminową za 2011r. oraz premię regulaminową za okres od 1 stycznia 2013r. do 30 czerwca 2013r. W kolejnym piśmie procesowym z 2 czerwca 2014r. pełnomocnik powódki wskazał, że żądanie powódki obejmuje premię regulaminową i uznaniową za 2011r., premię regulaminową za 2012r., premię regulaminową i uznaniową za 2013r. i wniósł o zasądzenie kwoty 5 320,05 złotych brutto z ustawowymi odsetkami od 1 lipca 2013r., ustawowych odsetek od kwoty 1 545,33 złotych od 1 lipca 2013r. do 11 października 2013r., ustawowych odsetek od kwoty 4 587,62 złotych od 1 lipca 2013r. do 21 marca 2014r. oraz cofnął powództwo w pozostałej części.

W piśmie procesowym z 22 lipca 2014r. pełnomocnik pozwanej dokonał potrącenia kwoty 4 487,47 złotych z kwotą 3 726,51 złotych netto (5.320,05 zł brutto) z tytułu premii regulaminowej i uznaniowej za 2011 i 2013r.

Ostatecznie pełnomocnik powódki domagał się zasądzenia od pozwanej na rzecz powódki kwoty 9 907,26 złotych z ustawowymi odsetkami od kwoty 5 996,33 złotych od 1 sierpnia 2012r. do dnia zapłaty, od kwoty 3 507,48 złotych od 1 sierpnia 2014r. do dnia zapłaty, od kwoty 39,08 złotych od 11 października 2013r. do dnia zapłaty i od kwoty 364,37 złotych od 12 marca 2014r. do dnia zapłaty oraz zasądzenia kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Pełnomocnik pozwanej wniósł o oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych.

Sąd Rejonowy ustalił, że powódka S. C. była zatrudniona w (...) S.A. w W. od 8 października 2007r. do 30 czerwca 2013r. ostatnio na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony na stanowisku młodszego handlowca. Umowa o pracę uległa rozwiązaniu na mocy porozumienia stron. Pozwana przyznała powódce prawo do premii uregulowanej w postanowieniach regulaminu premiowania stanowiącego załącznik do Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy z 16 lutego 2007r. Na mocy porozumienia zmieniającego z 10 lutego 2011r. pozwana przyznała powódce w okresie od 1 sierpnia 2010r. do 30 czerwca 2011r. prawo do premii rocznej naliczonej wg zasad określonych w pkt 4 załącznika do Polecenia Służbowego Nr 3/11 Prezesa Zarządu z 9 lutego 2011r. w sprawie rozszerzenia pilotażowego systemu premiowania. Na mocy porozumienia zmieniającego z 26 sierpnia 2011r. pozwana przyznała powódce w okresie od 1 lipca 2011r. do 31 grudnia 2011r. prawo do premii rocznej naliczonej wg zasad określonych w pkt 4 załącznika do Polecenia Służbowego Nr 12/11 Prezesa Zarządu z 25 sierpnia 2011r. w sprawie rozszerzenia pilotażowego systemu premiowania. W dniu 4 listopada 2011r. strony zawarły umowę szkoleniową, na mocy której pozwana zobowiązała powódkę do odbycia studiów menadżerskich MBA do 30 października 2013r. i pokryła koszty kształcenia w wysokości 80 % ,tj. w kwocie 14 800 złotych. Powódka zobowiązała się do przepracowania 3 lat po ukończeniu nauki. Pozwana zastrzegła sobie prawo żądania zwrotu powyższej kwoty w przypadku wcześniejszego rozwiązania umowy o pracę ,tj. przed 30 października 2013r. Na mocy porozumienia zmieniającego z 2 marca 2012r. pozwana przyznała powódce w 2012r. prawo do premii rocznej naliczonej wg zasad określonych w pkt 4 załącznika do Polecenia Służbowego Nr 5/12 Prezesa Zarządu z 2 marca 2012r. w sprawie rozszerzenia pilotażowego systemu premiowania – Premiowanie pracowników zatrudnionych na stanowiskach nierobotniczych. Na mocy porozumienia zmieniającego z 1 sierpnia 2012r. pozwana przyznała powódce prawo do w/w premii bezterminowo. Na mocy porozumienia zmieniającego z 7 stycznia 2013r. strony zmieniły stanowisko pracy S. W. na handlowca w Biurze Sprzedaży Krat Pomostowych Segment Produkcji, a powódkę objęły swym działaniem postanowienia nowego Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy z 30 listopada 2012r. obowiązującego od 1 stycznia 2013r. W związku z rozwiązaniem umowy o pracę z dniem 30 czerwca 2013r. pozwana wystawiła notę księgową nr (...), w której obciążyła powódkę kwotą 14 800 złotych tytułem zwrotu kosztów szkolenia. Pismem z 20 czerwca 2013r. powódka dokonała potrącenia tej kwoty z należną jej premią brutto za 2012r. Pismem z 24 czerwca 2013r. pozwana oświadczyła, że kwota 14.800 złotych zostaje odjęta od należnej premii regulaminowej za 2012r., a nota obciążeniowa nr (...) zostaje anulowana.

W przedstawionym stanie faktycznym Sąd Rejonowy stwierdził, że roszczenie powódki sprecyzowane ostatecznie w piśmie procesowym pełnomocnika powódki z 9 listopada 2015r. (na k.370-371 akt sprawy) okazało się nieuzasadnione.

Sąd Rejonowy wskazał, że podstawą do przyznania i naliczenia powódce premii za 2011r. była treść Polecenia Służbowego Nr 12/11 Prezesa Zarządu (...) S.A. z 25 sierpnia 2011r. w sprawie rozszerzenia pilotażowego systemu premiowania (na k.32-35). Zgodnie z jego pkt 1 lit.a premia dla pracowników zatrudnionych na stanowiskach nierobotniczych składała się z części regulaminowej stanowiącej 70 % naliczenia premii i z części uznaniowej stanowiącej 30 % naliczenia premii. W myśl pkt 1 lit.c część uznaniowa premii nie jest przyznawana, jeśli „Spółka ma wynik negatywny” (k.32v). Sąd podkreślił, że mowa tu o wyniku finansowym całego zakładu pracy zorganizowanego jako spółka akcyjna, a nie wyniku finansowym Zakładu Z2 będącego jednostką organizacyjną pozwanej działającego jako spółka prawa handlowego, w którym pracowała powódka. Na podstawie w/w aktu prawnego biegła z zakresu księgowości obliczyła wysokość premii rocznej należnej powódce na kwotę 51 465,33 złotych, w tym premia regulaminowa – 36 025,73 złotych i premia uznaniowa – 15 439,60 złotych (opinia na k.233). Wysokość premii regulaminowej nie była sporna między stronami. Sąd Rejonowy wskazał dalej, że jak wynika z Komunikatu nr 237 posiedzenia Komisji Nadzoru Finansowego z 21 października 2014r. (na k.254v) pozwana ,tj. cała spółka akcyjna za 2011r. wykazała się stratą. Co prawda fakt ten został ujawniony dopiero w korekcie bilansu na dzień 31 grudnia 2011r. dokonanym w sprawozdaniu finansowym Spółki i w sprawozdaniu skonsolidowanym za 2012r. opublikowanym w dniu 18 marca 2013r., lecz mimo opóźnionego dokonania bilansu za 2011r. ostatecznie wynik finansowy pozwanej okazał się jednak negatywny, bo ujemny. Zatem zgodnie z treścią pkt 1 lit.c Polecenia Służbowego Nr 12/11 Prezesa Zarządu (...) S.A. z 25 sierpnia 2011r. w sprawie rozszerzenia pilotażowego systemu premiowania powódka nie nabyła prawa do części uznaniowej premii za 2011r. w kwocie 15.439,60 zł, skoro pozwana Spółka za ten rok wykazała się wynikiem negatywnym.

Sąd pierwszej instancji podniósł dalej, że w toku procesu okazało się, iż tytułem premii za 2011r. powódka otrzymała kwotę 39 886 złotych tytułem premii regulaminowej. Ustalając wysokość otrzymanej przez powódkę kwoty Sąd miał na uwadze, że po pierwsze powódka przyznała, iż tytułem premii regulaminowej otrzymała łączną kwotę 32 413 złotych (na k.319). Po drugie, Sąd uwzględnił wypłaty z tego tytułu w kwotach 2 491 złotych (por. lista płac za czerwiec 2012r. - na k.44) oraz 4 982 złotych (por. lista płac z 21 czerwca 2013r. - na k.340). Sąd wskazał w tym miejscu, że świadek K. D., zajmująca się u pozwanej sprawami kadrowymi i płacowymi, posługując się wydrukami zdjęć z systemu kadrowo – płacowego (na k.356-360) szczegółowo wyjaśniła, z jakich tytułów zostały wypłacone powódce powyższe kwoty (na k.361v-362v), a zeznania tego świadka Sąd ocenił jako wiarygodne i przekonujące. Porównując następnie sumę kwot 32 413 złotych, 2 491 złotych oraz 4 982 złotych z kwotą należnej powódce premii regulaminowej za 2011r. ,tj. 36 025,73 złotych Sąd Rejonowy doszedł do wniosku, że doszło do nadpłaty ze strony pozwanej w kwocie 3.860,27 złotych brutto. Tym samym żądanie powódki zasądzenia premii regulaminowej i uznaniowej za 2011r. okazało się zatem bezzasadne.

W zakresie premii za 2012r. Sąd Rejonowy wskazał, że podstawą do przyznania i naliczenia powódce premii za 2012r. była treść Polecenia Służbowego Nr 5/12 Prezesa Zarządu (...) S.A. z 2 marca 2012r. w sprawie rozszerzenia pilotażowego systemu premiowania (na k.36-39) regulującego te kwestie w sposób identyczny jak poprzednio obowiązujące Polecenie Służbowe Nr 12/11 Prezesa Zarządu (...) S.A. z 25 sierpnia 2011r. Sąd podniósł, że na podstawie w/w aktu prawnego biegła z zakresu księgowości obliczyła wysokość premii rocznej na kwotę 31 194,95 złotych (na k.233) ,tj. 21 802,49 złotych netto (na k.75v). Wysokość tego świadczenia nie była sporna między stronami procesu. Z tego tytułu pozwana zapłaciła powódce następujące kwoty: 10 262 złotych, 1 545,33 złotych i 4 587,62 złotych, co stanowi sumę w wysokości 16 394,95 złotych brutto (na k.75-75v). Uwzględniając potrącenie kwoty 14 800 złotych netto z tytułu pokrytych przez pozwaną kosztów szkolenia powódki Sąd Rejonowy doszedł do przekonania, że pozwana w całości wypłaciła powódce należną premię regulaminową za 2012r., z czym powódka się zgodziła (na k.320). Na marginesie Sąd pierwszej instancji podniósł, że potrącenie kwoty 14 800 złotych nastąpiło wadliwie ,tj. nie od kwoty netto, lecz brutto, co spowodowało nadpłatę w kwocie 4.487,47 złotych. Jak bowiem przekonująco zeznał świadek L. M. premia należna powódce była zaliczana w kwocie brutto, a koszty szkolenia w kwocie netto (na k.175). Logiczne jest zatem, że w celu dokonania potrącenia kosztów szkolenia należało je zatem odjąć od premii wyliczonej w kwocie netto. Sąd Rejonowy zauważył, że pozwana spełniła częściowo należną premię za 2012r. już po wniesieniu powództwa ,tj. po 28 sierpnia 2013r. w następujących terminach: 11 października 2013r. - w kwocie 1 545,33 złotych brutto i 12 marca 2014r. - w kwocie 4 587,62 złotych brutto. Żądanie powódki obejmowało jedynie ustawowe odsetki od tych kwot. Sąd Rejonowy podniósł, że obliczenie przez powódkę dochodzonych odsetek od kwoty brutto, a nie netto nie było wadliwe. Jak bowiem wskazał Sąd Najwyższy w uzasadnieniu uchwały z 7 sierpnia 2001r. (III ZP 13/01, OSNP 2002/2/35) pojęcie wynagrodzenia „brutto” w ogóle nie występuje w przepisach prawa pracy i ma raczej znaczenie potoczne. Prawo pracy posługuje się tylko pojęciem wynagrodzenia za pracę jako takiego. Zatem ustawowe odsetki w przypadku opóźnienia pracodawcy w zapłacie premii należało także obliczyć od jej wysokości wyrażonej w kwocie brutto. Sąd pierwszej instancji podniósł, że zgodnie z pkt 4 lit.i Polecenia Służbowego Nr 5/12 Prezesa Zarządu (...) S. A. z 2 marca 2012r. w sprawie rozszerzenia pilotażowego systemu premiowania (na k.39) rozliczenie roczne premii - naliczenie i wypłacenie - nastąpi na wniosek Dyrektora Zakładu po zatwierdzeniu rocznego sprawozdania finansowego Spółki przez Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy. Wypłata rozliczenia rocznego nastąpi do 10 dnia drugiego miesiąca po miesiącu, w którym zakończyło się Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy zatwierdzające sprawozdanie finansowe za rok, którego premia dotyczy. Jak wynika z akt sprawy Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy pozwanej zatwierdzające sprawozdanie finansowe za 2012r. zakończyło się w czerwcu 2013r. (na k.344). Był to fakt nie kwestionowany przez powódkę. Zatem początkowy okres obliczenia ustawowych odsetek winien biec od 10 sierpnia 2013r., a nie od 1 sierpnia 2013r. Dokonując ponownego przeliczenia wysokości ustawowych odsetek od wypłaconych przez pozwaną po wniesieniu powództwa kwot tytułem premii za 2012r. Sąd ustalił, iż wysokość ta wyniosła odpowiednio 34,12 złotych (w miejsce kwoty 39,08 złotych) i 349,66 złotych (w miejsce kwoty 364,37 złotych), tj. łącznie 383,78 złotych (w miejsce kwoty 403,45 złotych). Sąd Rejonowy miał jednak na uwadze, że zarówno z tytułu premii regulaminowej za 2011r., jak i premii rocznej za 2012r. powstała nadpłata znacznie przekraczająca obliczoną wyżej sumę. Tym samym żądanie ustawowych odsetek okazało się nieuzasadnione.

W odniesieniu do premii za 2013r. Sąd Rejonowy wskazał, że podstawę do nabycia przez powódkę premii za 2013r. były zapisy Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy z 30 listopada 2012r. Zgodnie z treścią Załącznika Nr 4.5 podstawą do naliczania premii dla handlowców jest wskaźnik określający wysokość premii należnej w wysokości 0,026 % oraz wartość sprzedaży Z-2. Premia dla każdego pracownika dzieli się na trzy części: R1 – część regulaminowa 1, U – część uznaniowa i R2 – część regulaminowa 2. Warunkiem wypłaty premii R2 jest zrealizowanie przez Zakład (...) planu na dany rok w zakresie zysku netto. Z kolei część uznaniowa wypłacana jest na wniosek Szefa Sprzedaży z uwzględnieniem zrealizowanej sprzedaży przez poszczególnych handlowców i realizacją zadań wyznaczonych poprzez Szefa Sprzedaży i Dyrektora Zakładu (...). Wniosek zatwierdza DZ2 (na k.114). Biegła z zakresu księgowości wyliczyła wysokość premii R1 na kwotę 8 556,75 złotych, premii U na kwotę 4 278,36 złotych i premii R2 na kwotę 4 278,36 złotych (na k.233). Wysokość tak wyliczonych składników nie była kwestionowana przez strony. Sporne okazało się jedynie spełnienie przesłanek do nabycia premii U i premii R2. W tym zakresie Sąd Rejonowy poczynił własne ustalenia nie kierując się poglądami biegłej zaprezentowanymi w sporządzonych opiniach. I tak, tytułem premii R1 pozwana wypłaciła powódce kwotę 8 270,94 złotych (na k.76 i 344), na którą składały się kwoty: 1 821,24 złotych, 2 380,70 złotych i 4 069 złotych (na k.82). Porównując wysokość należnej powódce premii R1 z kwotą wypłaconą Sąd obliczył, że do zapłaty pozostała różnica w wysokości 285,81 złotych. Z uwagi na ustaloną wyżej sumę nadpłaty ze strony pozwanej, Sąd uznał, iż ta różnica została przez pracodawcę zaspokojona.

Zdaniem Sądu Rejonowego powódka nie wykazała, aby nabyła prawo do premii U i R2. Powódka nie przedstawiła żadnego dowodu na okoliczność, że mimo ustania jej stosunku pracy w czerwcu 2013r., zrealizowała sprzedaż i zadania wyznaczone na ten rok przez Szefa Sprzedaży i Dyrektora Zakładu (...). Co prawda powódka twierdziła, że w 2013r. funkcjonowała karta z celami do zrealizowania, lecz nie wykazała istnienia takiego dokumentu. Z kolei kierownik działu sprzedaży A. K. wyjaśniła, że w 2013r. zadania nakładane na handlowców miały formę ustnych poleceń, co stoi w sprzeczności z oświadczeniem powódki. A. K. opisała, że w sytuacji, gdy powódka odeszła z pracy, plany nie były zrealizowane i przejął je inny handlowiec (k.368). W aktach sprawy brak jest także wniosku Szefa Sprzedaży o wypłatę powódce tej części premii zatwierdzonego przez Dyrektora Z2. Wobec niespełnienia powyższych przesłanek powódka nie nabyła prawa do premii U za 2013r. Jeżeli chodzi o prawo do premii R2 Sąd Rejonowy wskazał, że od 1 stycznia 2013r. nastąpiło połączenie zakładów Z1, Z2 (w którym pracowała powódka) i Z3 w Segment Produkcji (na k.75v i 251). Zatem niemożliwe stało się wyliczenie zysku netto Z2. Co prawda w aktach sprawy znajduje się wykaz sprzedaży Zakładu (...) za okres od stycznia do czerwca 2013r. (na k.100), lecz nie jest on tożsamy z wynikiem zrealizowania przez Zakład (...) planu na 2013r. w zakresie zysku netto. Ponieważ powódka nie wykazała, aby Zakład (...) zrealizował za 2013r. plan w zakresie zysku netto, to tym samym nie zostały spełnione wszystkie przesłanki nabycia premii R2.

Mając powyższe na uwadze Sąd Rejonowy oddalił wszystkie żądania powódki, a w części objętej cofnięciem powództwa, na podstawie art.355§1 kpc umorzył postępowanie.

Ustalając stronę przegrywającą niniejszy proces Sąd Rejonowy miał na uwadze, że pierwotnie powódka domagała się kwoty 22 000 złotych. W toku procesu ,tj. po 30 sierpnia 2013r. pozwana zapłaciła powódce następujące kwoty: 11 października 2013r – 1 545,33 złotych (k. 86) i 12 marca 2014r. – 4 587,62 złotych (k.87) ,tj. łącznie 6 132,95 złotych. Oznacza to, że powódka przegrała przedmiotowy spór w 72 %. Mimo takiego wyniku procesu zgodnie z zasadą słuszności na podstawie art.102 kpc Sąd Rejonowy nie obciążył powódki kosztami zastępstwa procesowego pozwanej. W uzasadnieniu powyższego stanowiska podniósł, że niniejszy spór miał dość skomplikowany charakter. Wytaczając powództwo powódka była subiektywnie przekonana o jego słuszności, co a limine okazało się bardzo trudne do zweryfikowania. Dopiero zgromadzony materiał dowodowy, a w szczególności wypłaty dokonane przez pozwaną w toku procesu oraz opinia biegłej księgowej, pozwoliły na ostateczne ustalenie wysokości uzasadnionych żądań powódki. Znacznie miała także postawa pracodawcy, który początkowo twierdził, iż roszczenia powódki są w całości niezasadne, aby w toku procesu jednak częściowo je zaspokoić. Pozwany także częściowo podawał błędne dane odnośnie swej kondycji finansowej (por. komunikat nr 237 KNF z 21 października 2014r. - na k.252-255), co niewątpliwie miało wpływ na przekonanie powódki o słuszności jej stanowiska.

Od powyższego wyroku apelację złożyła powódka S. C., reprezentowana przez pełnomocnika, zaskarżając go w zakresie pkt I – oddalającego jej roszczenie i zarzucając mu mającą wpływ na treść wyroku obrazę przepisów postępowania, a mianowicie art.6 kc, art.229 kpc, art.231 kpc, art.233§1 kpc, art.316§1 kpc i art.328§2 kpc poprzez nienależyte rozważenie i ocenienie całokształtu zebranego w sprawie materiału dowodowego i poczynienie jednostronnie niekorzystnych dla powódki ustaleń faktycznych sprawy wyłącznie w oparciu o uznane bezpodstawnie za wiarygodne dowody w sprawie w postaci: zeznań świadków K. D. i L. M. oraz złożonych do akt sprawy przez pozwanego wydruków zdjęć - „zrzutów ekranowych” z systemu kadrowo-płacowego, których zdaniem powódki nie można uznać za pełnoprawny dowód w sprawie, błędne odczytanie zapisów treści dokumentu w postaci Polecenia służbowego nr 12/11 Prezesa zarządu pozwanej z 25 sierpnia 2011r. w sprawie rozszerzenia pilotażowego systemu premiowania – przy jednoczesnym bezpodstawnym odmówieniu wiarygodności zeznaniom powódki i pominięciu przy ustaleniu stanu faktycznego sprawy dowodów w postaci pisemnych opinii biegłej z zakresu księgowości A. D. z 27 grudnia 2014r. i 2 czerwca 2015r. i dokumentów, na które powołała się biegła w treści opinii oraz złożonych do akt sprawy przez powódkę dokumentów w postaci miesięcznych raportów (...) oraz części zeznań świadka A. K., co w konsekwencji doprowadziło do przekroczenia przez Sąd pierwszej instacji granic swobodnej oceny dowodów i poczynienia zupełnie dowolnych, błędnych i sprzecznych z treścią zebranego materiału dowodowego sprawy ustaleń faktycznych polegających na przyjęciu, że:

-

przyznanie przez pozwanego i wypłata na rzecz powódki premii uznaniowej za 2011r. uzależniona była od wyniku finansowego pozwanej spółki jako całości, nie zaś od wyniku finansowego Zakładu (...) Z2, będącego jednostką organizacyjną pozwanej, w którym to zakładzie pracowała powódka,

-

z uwagi na ujemny (negatywny) wynik finansowy pozwanej jako całości uzyskany w 2011r. powódka nie nabyła prawa do części uznaniowej premii za 2011r. i jej żądanie z tego tytułu okazało się bezzasadne,

-

w zakresie należnej powódce premii regulaminowej za 2011r. doszło do nadpłaty ze strony pozwanej w kwocie 3 860,27 złotych, a w związku z tym żądanie powódki z tego tytułu okazało się bezzasadne,

-

potrącenie przez powódkę kwoty 14 800 złotych należnej pozwanej z tytułu zwrotu pokrytych przez pozwaną kosztów szkolenia powódki z kwotą 14 800 złotych brutto należną powódce z tytułu premii regulaminowej za 2012r. nastąpiło w sposób nieprawidłowy ,tj. od kwoty premii brutto zamiast od kwoty premii netto, co w konsekwencji spowodowało nadpłatę przez pozwaną na rzecz powódki premii regulaminowej za 2012r. w kwocie 4 487,47 złotych,

-

powódka nie wykazała, że nabyła prawo do premii uznaniowej (U) za 2013r. oraz do premii regulaminowej (R2) za 2013r., bowiem nie przedstawiła żadnego dowodu na okoliczność, że mimo ustania jej stosunku pracy w czerwcu 2013r. zrealizowała sprzedaż i zadania wyznaczone na ten rok przez szefa Sprzedaży i Dyrektora Zakładu (...),

podczas gdy z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynikało, że:

-

przyznanie przez pozwaną i wypłata na rzecz powódki premii uznaniowej za 2011r. uzależniona była od wyniku finansowego Zakładu (...) Z2 będącego jednostka organizacyjną pozwanej, w którym to zakładzie pracowała powódka, nie zaś od wyniku finansowego pozwanej Spółki jako całości,

-

pomimo ujemnego (negatywnego) wyniku finansowego pozwanej Spółki jako całości uzyskanego w 2011r. powódka nabyła prawo do części uznaniowej premii za 2011r. i jej żądanie z tego tytułu jest zasadne,

-

w zakresie należnej powódce premii regulaminowej za 2011r. nie doszło do nadpłaty ze strony pozwanej tej premii w kwocie 3 860,27 złotych, a w związku z tym żądanie powódki z tego tytułu jest zasadne,

-

potrącenie przez powódkę kwoty 14 800 złotych należnej pozwanej z tytułu zwrotu pokrytych przez pozwaną kosztów szkolenia powódki z kwotą 14 800 złotych brutto należną powódce z tytułu premii regulaminowej za 2012r. nastąpiło w sposób prawidłowy, co w konsekwencji nie spowodowało żadnej nadpłaty przez pozwaną na rzecz powódki w zakresie wypłaconej jej premii regulaminowej za 2012r.,

-

powódka nabyła prawo do premii uznaniowej (U) za 2013r. oraz do premii regulaminowej (R2) za miesiące od stycznia do czerwca 2013r. (kiedy pracowała u pozwanej) z uwagi na fakt, że w okresie tym zrealizowała zrealizowała sprzedaż i zadania wyznaczone jej na ten czas przez szefa Sprzedaży i Dyrektora Zakładu (...), zaś w odniesieniu do całego 2013r. wszystkie zadania w zakresie sprzedaży wyznaczone pracownikom działu, w w którym pracowała powódka zostały przez nich zrealizowane i co do tego nie było żadnych uwag i zastrzeżeń ze strony władz pozwanej spółki.

Wskazując na powyższe powódka wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku w pkt I poprzez zasądzenie od pozwanej na jej rzecz kwoty 9 907,26 złotych z ustawowymi odsetkami:

-

od kwoty 5 996,33 złotych od 1 sierpnia 2012r. do dnia zapłaty,

-

od kwoty 3 507,48 złotych od 1 sierpnia 2014r. do dnia zapłaty,

-

od kwoty 39,08 złotych od 11 października 2013r. do dnia zapłaty,

-

od kwoty 364,37 złotych od 12 marca 2014r. do dnia zapłaty

oraz zasądzenie od pozwanej na jej rzecz kosztów procesu za instancję odwoławczą, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Pełnomocnik pozwanej wniósł o oddalenie apelacji oraz zasądzenie od powódki na rzecz pozwanej kosztów postępowania apelacyjnego według norm przepisanych.

Pozwany wniósł o oddalenie apelacji.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja powódki podlegała oddaleniu jako bezzasadna.

Sąd Okręgowy w Siedlcach podziela całość ustaleń faktycznych i ocenę prawną przedstawione przez Sąd Rejonowy w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, co powoduje, że nie zachodzi potrzeba ich powtarzania. W przekonaniu Sądu Okręgowego, Sąd pierwszej instancji nie dopuścił się zarzucanych mu w apelacji naruszeń przepisów prawa materialnego i procesowego, a dokonana przez niego ocena materiału dowodowego dokonana została zgodnie z zasadami logiki i doświadczenia życiowego i uwzględniała wszystkie okoliczności sprawy. Nieuzasadniony jest zarzut apelującej jakoby Sąd Rejonowy dokonał jednostronnych niekorzystnych dla powódki ustaleń i oparł te ustalenia wyłącznie na bezpodstawnie uznanych za wiarygodne dowodach w postaci zeznań świadków K. D. i Ł. M. oraz wydruków zdjęć przedstawiających zrzuty ekranowe z systemu kadrowo-płacowego. Analiza akt sprawy ukazuje obszerność zgromadzonego materiału dowodowego, z którego większość stanowią dowody z dokumentów, a uzasadnienie zaskarżonego wyroku wskazuje, że ustalenia Sąd Rejonowego znajdują oparcie w szeregu dowodach z dokumentów oraz dowodach osobowych, w tym zeznaniach świadków oraz zeznaniach powódki. Okoliczność, że świadkowie K. D. i Ł. M. są pracownikami pozwanego nie podważa sama w sobie wiarygodności zeznań tych osób. Tego rodzaju argumentacja, niepoparta oceną dowodu w świetle całokształtu okoliczności sprawy, prowadziłaby do łatwego deprecjonowania wszystkich dowodów osobowych przeprowadzanych na wniosek przeciwnika procesowego. W przekonaniu Sądu Okręgowego nieuzasadniony jest również zarzut apelacyjny dotyczący błędnego odczytania przez Sąd Rejonowy treści dokumentu w postaci Polecenia służbowego nr 12/11 Prezesa zarządu pozwanej z 25 sierpnia 2011r. w sprawie rozszerzenia pilotażowego systemu premiowania, co miało doprowadzić do błędnego ustalenia, że wypłata na rzecz powódki premii uznaniowej za 2011r. uzależniona była od wyniku finansowego pozwanej jako Spółki, a nie od wyniku finansowego Zakładu (...) Z2 będącego jednostką organizacyjną pozwanej, w której pracowała powódka. Należy wskazać, że zgodnie z pkt 4 lit. b tegoż polecenia (na k.34-34v) dotyczącego premiowania handlowców – w ramach pracowników zatrudnionych na stanowiskach nierobotniczych - pula premii dla handlowców uzależniona jest od wielkości przychodów ze sprzedaży (premia od sprzedaży) i od zysku netto (premia od zysku) zakładu za okres, którego premia dotyczy. Zauważyć jednak należy, że pkt 4 w/w aktu poprzedzony jest pkt 1 określającym zasady ogólne premiowania pracowników zatrudnionych na stanowiskach nierobotniczych (na k.32v), który w ppkt oznaczonym lit.c stanowi, że część uznaniowa premii, nie jest przyznawana, jeżeli Spółka ma wynik negatywny. Z przytoczonych regulacji wynika, że pula premii dla handlowców obliczana była m.in. od zysku netto (w zakresie części premii określanej premią od zysku) określonego zakładu, ale przesłanką nabycia prawa do premii uznaniowej dotyczącą ogółu pracowników pozwanej zatrudnionych na stanowiskach nierobotniczych było osiągnięcie przez pozwaną jako Spółkę pozytywnego wyniku finansowego. W przeciwnym wypadku ,tj. w sytuacji osiągnięcia negatywnego wyniku przez Spółkę pracownicy nie nabywali prawa do części uznaniowej premii. W świetle takich regulacji i wobec ustalenia, że za 2011r. pozwana odnotowała negatywny wynik finansowy Sąd Rejonowy prawidłowo stwierdził, że powódka nie nabyła prawa do premii uznaniowej za 2011r., a ponadto, że wobec wypłacenia jej przez pozwaną kwoty 39 886 złotych tytułem premii regulaminowej, w sytuacji gdyż należna premia regulaminowa – wyliczona przez biegłą księgową – wynosiła 36 025,73 złotych – doszło do nadpłaty tejże premii w kwocie 3 860,276 złotych.

W ocenie Sądu Okręgowego nieuzasadniony jest ponadto zarzut powódki co do błędnego ustalenia przez Sąd Rejonowy, iż potrącenie przez powódkę kwoty 14 800 złotych należnej pozwanej z tytułu zwrotu pokrytych przez nią kosztów szkolenia powódki z kwotą 14 800 złotych brutto należną powódce z tytułu premii regulaminowej za 2012r. nastąpiło w sposób nieprawidłowy ,tj. od kwoty premii brutto zamiast od kwoty premii netto. W przekonaniu Sądu drugiej instancji pogląd Sądu Rejonowego w tej kwestii jest prawidłowy. Należy podkreślić, że roszczenie pracownika o zapłatę wynagrodzenia formułowane jest w kwocie brutto i w takiej kwocie jest co do zasady obliczane i zasądzane przez sąd na wypadek sporu. Fizycznie jednak pracownik otrzymuje od pracodawcy wynagrodzenie w kwocie netto ,tj. po odliczeniu od niego składek na ubezpieczenie społeczne i zaliczki na podatek dochodowy i nie ma roszczenia o wypłatę kwoty brutto. Zgodnie z art.498§2 kc w zw. z art.300 kpc wskutek potrącenia obie wierzytelności umarzają się nawzajem do wysokości wierzytelności niższej. W niniejszej sprawie wierzytelnością niższą była wierzytelność przysługująca pozwanej od powódki z tytułu zwrotu kosztów szkolenia, a zatem kwota 14 800 złotych (wierzytelność powódki obejmowała kwotę premii za 2012r. wyliczoną ostatecznie na 31 194 złotych brutto, co stanowi 21 802,49 złotych netto). Aby cel potrącenia został zrealizowany ,tj. aby doszło do wzajemnego umorzenia obu wierzytelności do wysokości wierzytelności niższej ,tj. do kwoty 14 800 złotych nie było możliwe dokonanie potrącenia w/w kwoty przysługującej pozwanej nominalnie w kwocie 14 800 złotych z kwotą 14 800 złotych brutto należną powódce tytułem premii, gdyż oznaczałoby to, że ponad kwotę netto (obliczoną od kwoty 14 800 złotych brutto) pozwana nie uzyskałaby celu potrącenia, jakim jest wzajemne umorzenie wierzytelności do wysokości kwoty.

Sąd Okręgowy nie podzielił wreszcie zarzutów powódki co do błędnego ustalenia przez Sąd Rejonowy, że powódka nie wykazała, iż spełniła przesłanki nabycia prawa do premii uznaniowej (U) za 2013r. oraz do premii regulaminowej (R2) za 2013r. ,tj. nie przedstawiła dowodu na okoliczność, że mimo ustania jej stosunku pracy w czerwcu 2013r. zrealizowała sprzedaż i zadania wyznaczone na ten rok przez szefa Sprzedaży i Dyrektora Zakładu (...). Nie powtarzając argumentacji Sądu Rejonowego wskazać należy na zeznania powódki, w których wskazała, że w 2013r. pracownicy otrzymywali od szefa sprzedaży karty wskazujące wartość sprzedaży na poszczególnych pracowników obejmujące cały rok i po roku karty te były rozliczane, a osiągnięcie celu było określane procentowo (zeznania k.367v). Pomijając w tym miejscu, że powódka nie przepracowała całego 2013r. wskazać należy, że w toku procesu nie przedłożono w/w karty zawierającej cele postawione przed powódką na w/w rok, ani nie złożono wniosków w kierunku ustalenia stopnia realizacji tych celów. Przesłuchana w imieniu pozwanego A. K. jakkolwiek pozytywnie oceniła pracę powódki, to nie była w stanie stwierdzić, czy powódka zrealizowała postawione przed nią w 2013r. cele (choćby proporcjonalnie do okresu zatrudnienia) – vide: zeznania k.368. Sama zaś powódka wyraziła przypuszczenie cyt.: „Wydaje mi się, że w 2013r. zrealizowałam cele proporcjonalnie do okresu zatrudnienia” (k.367v). Co do opinii biegłej księgowej, która dokonała obliczenia premii za 2013r. i którą to opinię, w ocenie apelującej, Sąd Rejonowy pominął w zakresie premii należnej powódce za 2013r. wskazać należy, że dowód z opinii biegłej podlega ocenie sądu jak każdy dowód w sprawie. Zdaniem biegłej było dokonanie rachunkowych obliczeń wg obowiązujących u pozwanej metod obliczenia premii i obliczenia takie zostały przez biegłą dokonane. Natomiast ocena co do zaistnienia przesłanek nabycia prawa do premii należała do Sądu. Podkreślić przy tym należy, że w treści opinii biegła wskazała, iż na potrzeby opinii przyjęła, że zadania nałożone na powódkę zostały przez nią zrealizowane (strona 2 i 3 opinii z 27 grudnia 2014r. - na k. 233-234 akt sprawy). W tych okolicznościach ustalenia biegłej oparte częściowo na założeniach, nie mogą stanowić automatycznej podstawy żądań powódki.

Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd Okręgowy na podstawie art.385 kpc apelację powódki oddalił.

O kosztach zastępstwa procesowego za drugą instancję Sąd Okręgowy orzekł zgodnie z wynikiem sprawy ,tj. na podstawie 98§1 i 3 kpc w zw. z art.99 kpc i §6 pkt 4 w zw. §12 ust.1 pkt rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U. z 2013r., poz.490 ze zm.).