Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 kwietnia 2018 roku.

Sąd Okręgowy w Lublinie VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie: Przewodniczący – Sędzia S.O. Zofia Kubalska

Protokolant – starszy sekretarz sądowy Maria Jamroz

po rozpoznaniu w dniu 5 kwietnia 2018 roku w Lublinie

sprawy G. P.

z udziałem następców prawnych T. P.: G. P. i K. P. (1)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w B.

o ustalenie istnienia obowiązku ubezpieczenia społecznego

na skutek odwołania G. P.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w B.

z dnia 24 lipca 2017 roku znak (...)- (...)

I.  zmienia zaskarżoną decyzję i ustala, że G. P., jako osoba współpracująca z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność u płatnika składek T. P., nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu od 12 sierpnia 2015 roku;

II.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w L. na rzecz G. P. kwotę 180 (sto osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt VIII U 2510/17 PO SPROSTOWANIU

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 kwietnia 2018 roku.

Sąd Okręgowy w Lublinie VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie: Przewodniczący – Sędzia S.O. Zofia Kubalska

Protokolant – starszy sekretarz sądowy Maria Jamroz

po rozpoznaniu w dniu 5 kwietnia 2018 roku w Lublinie

sprawy G. P.

z udziałem następców prawnych T. P.: G. P. i K. P. (1)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w B.

o ustalenie istnienia obowiązku ubezpieczenia społecznego

na skutek odwołania G. P.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w B.

z dnia 4 listopada 2015 roku znak (...)- (...)

I.  zmienia zaskarżoną decyzję i ustala, że G. P., jako osoba współpracująca z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność u płatnika składek T. P., nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu od 12 sierpnia 2015 roku;

II.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w L. na rzecz G. P. kwotę 180 (sto osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt VIII U 2510/17

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 4 listopada 2015 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. na podstawie przepisów ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2015 r. poz. 121, ze zm.) stwierdził, że G. P. jako osoba współpracująca z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność u płatnika składek T. P. podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu od dnia 12 sierpnia 2015 roku (decyzja – k. 46 akta ZUS).

Odwołanie od powyższej decyzji wniosła G. P. wnosząc o jej zmianę i stwierdzenie, że podlega od 12 sierpnia 2015 roku obowiązkowemu ubezpieczeniu emerytalnemu, rentowemu i wypadkowemu jako osoba zatrudniona na podstawie stosunku pracy. W uzasadnieniu odwołania wskazała, iż nie była osobą współpracującą z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność u płatnika składek T. P., zaś jest osobą bliską T. P. zatrudnioną u niego w ramach stosunku pracy (odwołanie – k. 2 - 4 a.s.).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wnosił o jego oddalenie podtrzymując argumentację zawartą w zaskarżonej decyzji (odpowiedź na odwołanie - k. 5 a.s).

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

T. P. zgłosił do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego G. P. jako pracownika zatrudnionego na podstawie umowy o pracę od 12 sierpnia 2015 roku. W zgłoszeniu do ubezpieczeń G. P. został wskazany jej adres zameldowania: ul. (...), (...)-(...) C.. Taki sam adres został podany w zgłoszeniu do ubezpieczeń T. P. jako jego adres zameldowania oraz jako adres siedziby firmy podany w zgłoszeniu płatnika składek (uzasadnienie decyzjo – k. 46 – 47 a.ZUS).

Po przeprowadzonym postępowaniu wyjaśniającym Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. w dniu 4 listopada 2015 roku wydał decyzję nr (...), na podstawie której ustalił, że wnioskodawczyni jako pracownik u płatnika składek T. P. nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniu emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu od 12 sierpnia 2015 roku (decyzja – k. 44 a. ZUS). Powyższa decyzja organu rentowego nie została zaskarżona i stała się prawomocna.

Zaskarżoną decyzją z dnia 4 listopada 2015 roku nr (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych stwierdził, że G. P. jako osoba współpracująca z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność u płatnika składek T. P. podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu od dnia 12 sierpnia 2015 roku (decyzja k. 46 a. ZUS).

Małżonkowie T. P. oraz G. P. na podstawie aktu notarialnego z dnia 20 lipca 2007 roku posiadają rozdzielność majątkową (akt notarialny – k. 7 a. ZUS.). Ubezpieczona oraz zainteresowany od 2007 roku pozostają w separacji faktycznej, nie mieszkali razem oraz prowadzili osobne gospodarstwa domowe. T. P. mieszkał w C. przy ulicy (...), zaś G. P. w C. przy ul. (...). Wnioskodawczyni oraz zainteresowany od początku separacji faktycznej rozliczali się z Urzędem Skarbowym oddzielnie (zeznania wnioskodawczyni – k. 30 v. – 31 a.s. oraz 99, zeznania następcy prawnego zainteresowanego K. P. (2) – k. 99 – 99 v.a.s.).

T. P. od 2012 roku prowadził jednoosobową działalność gospodarczą, której przedmiotem była sprzedaż internetowa sprzętu AGD. Powyższa działalność została zarejestrowana na adres pod którym mieszkała wnioskodawczyni. (zeznania wnioskodawczyni – k. 30 v. – 31 a.s.).

W dniu 16 grudnia 2013 roku G. P. zawarła z T. P. umowę o pracę na czas nieokreślony, na stanowisku menadżer-sprzedawca, z wynagrodzeniem wynoszącym 3400 zł brutto miesięcznie (umowa o pracę z dnia 16 grudnia 2013 roku w aktach osobowych – koperta k. 77 a.s.).

Stosunek pracy wnioskodawczyni został rozwiązany z końcem maja 2015 roku, na mocy porozumienia stron. Następnie wnioskodawczyni korzystała z zasiłku dla bezrobotnych (zeznania wnioskodawczyni – k. 30 v. – 31 a.s. oraz 99).

Na podstawie kolejnej umowy o pracę z dnia 12 sierpnia 2015 roku G. P. została ponownie zatrudniona przez T. P. na czas nieokreślony, w pełnym wymiarze czasu pracy, na stanowisku menager-magazynier-sprzedawca z wynagrodzeniem 4600 zł brutto miesięcznie (umowa o pracę z dnia 12 sierpnia 2015 roku w aktach osobowych – koperta k. 77 a.s.).

W zakresie czynności wnioskodawczyni z dnia 12 sierpnia 2015 roku wskazano, iż do jej obowiązków należały takie czynności jak: organizacja i nadzór nad wykonywaniem wszystkich prac związanych z prowadzeniem działalności handlowej, którego celem jest maksymalizacja osiąganego zysku; znajomość i przestrzeganie przepisów z zakresu prawa pracy, kodeksu pracy oraz handlowych związanych z prowadzeniem jednostki handlowej; znajomość i ścisły nadzór nad przestrzeganiem przepisów BHP; organizowanie dostaw towarów do magazynu; nadzór nad sprawnym odbiorem towarów z zachowaniem kontroli jakości towarów; ustalenie detalicznych cen jednostkowych poszczególnych towarów; prowadzenie codziennego rozliczenia oraz potwierdzenie od dostawców faktu otrzymania towarów (zakres czynności z dnia 12 sierpnia 2015 roku w aktach osobowych – koperta k. 77 a.s.).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o powołane dowody. Za wiarygodne Sąd uznał zeznania złożone przez wnioskodawczynię G. P., i następcę prawnego zainteresowanego K. P. (1) oraz świadka G. B. uznając je za jasne, pełne, logiczne oraz spójne z dowodami w postaci dokumentów.

Sąd obdarzył również wiarą zgromadzone w sprawie dowody nieosobowe w postaci dokumentów, znajdujące się w aktach organu rentowego oraz aktach sprawy. Były one przechowywane przez uprawniony podmiot, nie noszą śladów podrobienia ani przerobienia. Ich treść nie była kwestionowana przez żadną ze stron, nie budziły one również wątpliwości Sądu.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie G. P. zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt. 5 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2017 r., poz. 1778) obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają, z zastrzeżeniem art. 8 i 9, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność oraz osobami z nimi współpracującymi. Natomiast zgodnie z art. 12 ust. 1 obowiązkowo ubezpieczeniu wypadkowemu podlegają osoby podlegające ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. Jednocześnie art. 13 pkt. 5 cyt. ustawy stanowi, że ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu osoby współpracujące podlegają obowiązkowo od dnia rozpoczęcia współpracy przy prowadzeniu pozarolniczej działalności lub wykonywaniu umowy agencyjnej albo umowy zlecenia do dnia zakończenia tej współpracy. Artykuł 11 ust. 2 wprowadza przy tym możliwość dobrowolnego podlegania ubezpieczeniu chorobowemu dla osób współpracujących, na ich wniosek.

W świetle art. 8 ust. 11 cyt. ustawy za osobę współpracującą z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność uważa się małżonka, dzieci własne, dzieci drugiego małżonka i dzieci przysposobione, rodziców, macochę i ojczyma oraz osoby przysposabiające, jeżeli pozostają z nimi we wspólnym gospodarstwie domowym i współpracują przy prowadzeniu tej działalności; nie dotyczy to osób, z którymi została zawarta umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych na mocy art. 83 ust. 1 pkt 1 ustawy systemowej posiada uprawnienie do wydawania decyzji w zakresie indywidualnych spraw dotyczących w szczególności zgłaszania do ubezpieczeń społecznych.

W niniejszej sprawie organ rentowy poddał w wątpliwość poprawność zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych G. P. jako pracownika zatrudnionego przez współmałżonka T. P. i decyzją Nr (...) z dnia 4 listopada 2015 roku stwierdził, że w/w od 12 sierpnia 2015 roku nie podlega ubezpieczeniom społecznym z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę u swojego męża T. P. (decyzja ta jest prawomocna).

Następnie zaskarżoną decyzją z dnia 4 listopada 2015 roku nr (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych stwierdził, że G. P. jako osoba współpracująca z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność u płatnika składek T. P. podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu od dnia 12 sierpnia 2015 roku.

Z uwagi na zakres zaskarżonej decyzji, ocenie Sądu w niniejszej sprawie podlegało jedynie to, czy wnioskodawczynię można zakwalifikować jako osobę współpracująca z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność oraz czy w związku z tym podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu od dnia 12 sierpnia 2015 roku.

Przywołać w tym miejscu należy treść wyroku Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 19 października 2015 roku zgodnie z którym „współpraca z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność nie wynika z czynności prawnej, lecz jest konsekwencją faktycznej współpracy podmiotów wymienionych w treści art. 8 ust. 11 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych, pozostających z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność we wspólnym gospodarstwie domowym, przy wykonywaniu tej działalności. Do uznania za osobę współpracującą z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność konieczne jest, aby osoba ta była m.in. małżonkiem, pozostawała z nim we wspólnym gospodarstwie domowym oraz współpracowała przy prowadzeniu tej działalności” (wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku - III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 19 października 2015 roku, sygn. akt III AUa 766/15, Legalis Numer 1359870).

Istotną kwestią dla ustalenia istnienia obowiązkowych ubezpieczeń społecznych osoby współpracującej z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność, jest fakt pozostawania tej osoby z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność we wspólnym gospodarstwie domowym. Cechami charakterystycznymi dla prowadzenia wspólnego gospodarstwa domowego może być udział i wzajemna ścisła współpraca w załatwianiu codziennych spraw związanych z prowadzeniem domu, niezarobkowanie i pozostawanie w związku z tym na całkowitym lub częściowym utrzymaniu osoby z którą się gospodarstwo domowe prowadzi a wszystko to dodatkowo uzupełnione cechami stałości, które tego typu sytuację charakteryzuje (zob. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi - III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 8 kwietnia 2014 roku, sygn. akt III AUa 682/13, Legalis Numer 1024113).

Wskazać należy, iż na etapie postępowania wyjaśniającego przed organem rentowym wnioskodawczyni oraz zainteresowany informowali, że mają ustanowioną rozdzielność majątkową i nie prowadzą wspólnego gospodarstwa domowego, nie decydują wspólnie odnośnie kwestii finansowych i pomimo pozostawania w związku małżeńskim posiadają dwie odrębne masy majątkowe.

Powyższe okoliczności zostały potwierdzone w przeprowadzonym postępowaniu dowodowym w niniejszej sprawie. Małżonkowie T. P. oraz G. P. na podstawie aktu notarialnego z dnia 20 lipca 2007 roku posiadają rozdzielność majątkową. Ubezpieczona oraz zainteresowany od 2007 roku pozostają w separacji faktycznej, od tego też czasu nie mieszkali razem oraz prowadzili osobne gospodarstwa domowe. T. P. mieszkał w C. przy ulicy (...), zaś G. P. w C. przy ul. (...). Wnioskodawczyni oraz zainteresowany od początku separacji faktycznej osobno rozliczali się z Urzędem Skarbowym.

Z uwagi na fakt, iż T. i G. P. nie prowadzili wspólnego gospodarstwa domowego Sąd uznał, że wnioskodawczyni jako osoba współpracująca z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność u płatnika składek T. P. nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu od dnia 12 sierpnia 2015 roku.

Wskazać przy tym również należy, iż fakt ustalenia, że skarżąca nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym jako osoba współpracująca z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność, nie przesądza jednocześnie o uznaniu, iż G. P. podlega tym ubezpieczeniom jako pracownik u płatnika składek T. P.. Sąd nie dokonywał ustaleń w tym zakresie, ponieważ kwestia ta pozostawała poza zakresem zaskarżonej decyzji (decyzja organu rentowego z dnia 4 listopada 2015 roku nr (...), na podstawie której organ ustalił, że wnioskodawczyni jako pracownik u płatnika składek T. P. nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniu emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu od 12 sierpnia 2015 roku nie została zaskarżona).

Mając powyższe na uwadze, Sąd Okręgowy w Lublinie na podstawie powołanych przepisów oraz art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. orzekł jak w sentencji wyroku.

Sąd Okręgowy orzekł o obowiązku zwrotu kosztów procesu od pozwanego na rzecz wnioskodawczyni w wysokości 180 złotych - zgodnie z treścią art. 98 § 1 i 3 k.p.c. oraz § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015 r., poz. 1800) obowiązującego w dacie wszczęcia postępowania w sprawie. Na niezbędne koszty dochodzonych praw przez pozwanego składają się koszty zastępstwa procesowego w wysokości 180 zł złotych.