Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

Powód R. O. (1), reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika w osobie adwokata K. K., wniósł w dniu 21 sierpnia 2014 r. do tutejszego Sądu pozew przeciwko L. de S. C. de S. y (...) S.A. Oddział w Polsce z siedzibą w W., żądając zasądzenia na swoją rzecz kwoty 24.000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 9 sierpnia 2013 r. do dnia zapłaty z tytułu umowy ubezpieczenia auto – casco, w związku z kradzieżą pojazdu F. (...) nr rej. (...), do której doszło w C., przy ul. (...) w mocy z dnia 3 na 4 lipca 2013 r. Ponadto powód wnosił o zwrot kosztów procesu wg. norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego. (pozew – k. 2-4 akt).

Pozwany L. de S. C. de S. y (...) S.A. Oddział w Polsce, reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika w osobie radcy prawnego R. K., w odpowiedzi na pozew wnosił o oddalenie powództwa i zasądzenia kosztów procesu wg. norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego. (odpowiedź na pozew – k. 34-37v akt)

W dniu 16 grudnia 2014 r. powód R. O. (1) rozszerzył powództwo z dotychczasowej kwoty 24.000,00 zł do kwoty 36.200,00 zł i wnosił o zasądzenie odsetek ustawowych od kwoty 24.000,00 zł od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty i od kwoty 12.200,00 zł od dnia 10 grudnia 2014 r. do dnia zapłaty. (pismo – k. 67 akt, oświadczenie – protokół rozprawy – k. 467 akt)

Pismem z dnia 07 stycznia 2015 r. (data nadania w placówce pocztowej) pozwany L. de S. C. de S. y (...) S.A. Oddział w Polsce w całości podtrzymywał twierdzenia i zarzuty wyrażone w odpowiedzi na pozew, wnosząc o oddalenie powództwa w całości, zarówno w zakresie podstawowym, jak i roszczonym. (pismo – k. 173-174 akt)

Na wniosek pozwanego, postanowieniem z dnia 7 kwietnia 2017 r. Sąd, na podstawie art. 194 § 1 KPC, wezwał do udziału w sprawie w charakterze pozwanego (...) S.A. z siedzibą w W. oraz zwolnił dotychczasowego pozwanego L. de S. C. de S. y (...) S.A. Oddział w Polsce z siedzibą w W. od udziału w sprawie. (postanowienie – k. 488 akt)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Przedmiotem umowy ubezpieczenia, z której wywodzi swoje roszczenie powód jest samochód F. (...) o nr (...) (...). Samochód ten był własnością Belga - T. T. (1), który sprzedał go w dniu 14 kwietnia 2013 r. przed terenem giełdy samochodowej przy autostradzie (...) w Belgii, bez umowy obcokrajowcowi, który prawdopodobnie pochodził z któregoś z państw arabskich, za cenę 4.250,00 euro. Cenę sprzedaży zdeponował we wpłatomacie położonym w pobliżu banku na nazwisko towarzyszącego mu przyjaciela E. R., który to następnie kwotę tę przelał na jego konto.

dowód: oświadczenie właściciela T. T. (1) – k. 42-43 akt, zeznania świadka T. T. (1) – k. 414-416 akt, pismo A. U. z dnia 24 lipca 2013 r. – k. 106 akt, zeznania świadka A. U. – 236-237akt, dowód rejestracyjny pojazdu F. (...) – k. 131 akt

T. T. (2) w dniu 29 kwietnia 2013 r. nie zawierał umowy sprzedaży samochodu F. (...) o nr (...) (...) ani z R. O. (1), ani też z R. W.. Podpis widniejący na umowie sprzedaży złożonej do akt sprawy, z której wywodził swoje roszczenie powód, nie należy do T. T. (1), jak również cena sprzedaży – 6.000,00 zł nie jest ceną za jaką zostało zbyte auto.

dowód: oświadczenie właściciela T. T. (1)– k. 42-43 akt, zeznania świadka T. T. (1) – k. 414-416 akt, oświadczenie T. T. (1) – k. 255, 271 akt

R. O. (1) w dniu 29 kwietnia 2013 r. wszedł w posiadanie samochodu osobowego marki F. (...) nr (...) (...) w ten sposób, że samochód wydał mu R. W.. Powód zapłacił cenę 6000 zł R. W., zapłacił akcyzę oraz zarejestrował samochód pod serią i nr dowodu rejestracyjnego (...) oraz tablicami rejestracyjnymi nr (...).

dowód: zeznania powoda – k. 62-64, 492 akt, zeznania świadka Ł. O. – k.64-65 akt, zeznania świadka R. W. – k. 192-193 akt, dokument potwierdzający zapłatę akcyzy – k. 121-122 akt, decyzja nr (...). (...).2013.EG – k. 120 akt

Powód w dniu 30 kwietnia 2013 r. zawarł z L. de S. C. de S. y (...) S.A. Oddział w Polsce z siedzibą w W. dobrowolną umowę ubezpieczenia AC od zdarzeń losowych, tj. ochrony pojazdu F. (...) o nr rej. (...) wraz z jego wyposażeniem m.in. w zakresie utraty, zniszczenia, uszkodzenia lub kradzieży. Kwota ubezpieczenia opiewała na sumę 25.000,00 zł, natomiast okres ubezpieczenia obowiązywał od 30 kwietnia 2013 r. do 29 kwietnia 2014 r.

dowód: polisa nr (...) – k. 14-17 akt, Ogólne Warunki Ubezpieczeń komunikacyjnych w L. D. – k. 46- 55v akt

W dniu 27 maja 2013 r. strony zawarły aneks do umowy ubezpieczenia AC podwyższając kwotę ubezpieczenia do 36.200,00 zł.

dowód: aneks do umowy ubezpieczenia AC – k. 18-20 akt, pismo z dnia 17 lipca 2013 r. – k. 21 akt

W nocy z 3 na 4 lipca 2013 r. na parkingu samochodowym przed blokiem R. O. (1) samochód osobowy marki F. (...) o nr rej, (...) został ukradziony przez nieustalonych sprawców. Kradzież samochodu została przez powoda zauważona rano dnia 4 lipca 2013 r., o zdarzeniu powód bezzwłocznie powiadomił policję.

bezsporne, w tym zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa – k 1-3, zeznania R. W. – k. 27-28 akt Ds. 1919/13 i II Kp 510/13

Powód w dniu 4 lipca 2013 r. zgłosił szkodę polegającą na kradzieży pojazdu ubezpieczycielowi, który w dniu 8 lipca 2013 r. potwierdził jej przyjęcie i wezwał powoda do przedstawienia odpowiednich dokumentów umożliwiających ustalenie okoliczności zdarzenia oraz swoją odpowiedzialność.

dowód: pismo z dnia 8 lipca 2013 r. – k. 22 akt

Pismem z dnia 29 lipca 2014 r. L. de S. C. de S. y (...) S.A. Oddział w Polsce odmówił wypłaty odszkodowania. Powodem uchylenia się od wypłaty odszkodowania było ustalenie w toku czynności sprawdzających, iż umowa na podstawie której powód stał się właścicielem pojazdu nie była autentyczna. Czynności wyjaśniające dokonywane były m.in. na zlecenie pozwanego przez – A. U. prowadzącą działalność gospodarczą pod formą A. A. in (...) w W., która przesłała T. T. (2) kserokopię dowodu rejestracyjnego pojazdu oraz umowę z dnia 29 kwietnia 2013 r. wraz z pytaniami i prośbą o ustosunkowanie się do nich. W odpowiedzi na powyższe T. T. (2) sporządził odręczne oświadczenie w którym wskazał, że ten samochód był rzeczywiście jego, ale nie sprzedawał go osobie o danych personalnych – R. O. (2), jak również sprzedał auto za inną kwotę, poza tym wskazał, że podpis pod umową nie należy do niego. .

dowód: zeznania świadka A. U. – k. 236-236v akt, pismo A. U. z dnia 24 lipca 2013 r. – k. 106 akt, oświadczenie T. T. (1) – k. 255, 271 akt, zeznania świadka T. T. (1) – k. 414-416 akt

Od powyższej decyzji w dniu 24 marca 2014 r. ubezpieczający złożył odwołanie.

dowód: pismo z dnia 29 lipca 2013 r. – k. 23 akt

W dniu 16 czerwca 2014 r. pozwany ubezpieczyciel utrzymał w mocy poprzednią decyzję i ponownie odmówił wypłaty odszkodowania.

dowód: pismo z dnia 16 czerwca 2014 r. – k. 24-25 akt

W dniu 30 września 2016 r. strona pozwana dokonała na podstawie art. 218 i art. 219 ustawy z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i restrukturyzacyjnej (Dz. U. z 2017 r. poz. 1170 t. j.) zbycia swego portfela ubezpieczeń zawartych na terytorium Polski na rzecz (...) S.A. z siedzibą w W..

dowód: KRS pozwanego – k. 474-478v akt, teks ogłoszenia zamieszczonego w dzienniku Rzeczpospolita dokonanego w trybie art. 219 ust 2 ustawy z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i restrukturyzacyjnej ( Dz. U. z 2017 r. poz. 1170 t. j.) - k. 480-481 akt

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wymienionych wyżej dowodów, tj. oświadczenia właściciela T. T. (1) – k. 42-43, 255, 271 akt, pisma A. U. z dnia 24 lipca 2013 r. – k. 106 akt, dowodu rejestracyjnego pojazdu F. (...) – k. 131 akt, dokumentu potwierdzającego zapłatę akcyzy – k. 121-122 akt, decyzji nr (...). (...).2013.EG – k. 120 akt, polisy nr (...) – k. 14-17 akt, Ogólnych Warunków Ubezpieczeń komunikacyjnych w L. D. – k. 46- 55v akt, aneksu do umowy ubezpieczenia AC – k. 18-20 akt, pisma z dnia 17 lipca 2013 r. – k. 21 akt, zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa – k 1-3, zeznań R. W. – k. 27-28 akt Ds. 1919/13 i II Kp 510/13, pisma z dnia 8 lipca 2013 r. oraz zeznań świadków - T. T. (1) – k. 414-416 akt, A. U. – 236-237akt, Ł. O. – k. 64-65 akt, R. W. – k. 192-193 oraz samego powoda R. O. (1) - k. 62-64, 492 akt.

Okoliczności związane ze zbyciem przez T. T. (1) samochodu osobowego marki F. (...) nr (...) (...), wejściem przez R. O. (1) w dniu 29 kwietnia 2013 r. w posiadanie samochodu osobowego marki F. (...) nr (...) (...), zapłaty akcyzy od tego samochodu, jego rejestracji pod serią i nr dowodu rejestracyjnego (...) oraz tablicami rejestracyjnymi nr (...), jak również zawarciem przez R. O. (2) z L. de S. C. de S. y (...) S.A. Oddział w Polsce z siedzibą w W. dobrowolnej umowy ubezpieczenia AC od zdarzeń losowych, tj. ochrony pojazdu F. (...) o nr rej. (...) wraz z jego wyposażeniem m.in. w zakresie utraty, zniszczenia, uszkodzenia lub kradzieży, aneksu do tej umowy oraz kradzieży tego pojazdu spod bloku R. O. (1) nie były sporne.

Przedmiotem sporu była natomiast okoliczność czy doszło do skutecznego nabycia przez powoda R. O. (1) prawa własności samochodu osobowego marki F. (...) nr (...) (...). Powód wywodził swój tytuł własności z tego, że w dniu 29 kwietnia 2013 r. w mieszkaniu R. W. podpisał umowę sprzedaży samochodu osobowego marki F. (...) nr (...) (...), tj. R. W. przedłożył mu umowę sprzedaży częściowo wypełnioną danymi zbywcy - T. T. (1) i jego podpisem, zaś dane dotyczące jego osoby jako nabywcy zostały w jego obecności wypełnione przez R. W., pod którymi to złożył swój podpis, na potwierdzenie czego przedłożył przedmiotową umowę - k. 256 akt. Ponadto zeznający świadek – jego syn wskazał Ł. O. – „ta umowa to była zawarta między moim ojcem, a poprzednim właścicielem B.”, „ojciec podpisał jako kupujący tę umowę, którą wcześniej podpisał też Belg”, „ta osoba, która faktycznie sprzedawała nam pojazd,, to był pośrednik miedzy poprzednim właścicielem, a ojcem”. Pozwany natomiast powyższe kwestionował, wskazując, że powód nie zawarł umowy sprzedaży tego pojazdu z jego właścicielem – B. T. T. (2), zaś sama umowa jest fałszywa, albowiem podpis T. T. (1) został na niej podrobiony, na potwierdzenie czego wniósł o dopuszczanie dowodu z zeznań świadka T. T. (1), który wskazał, że nigdy nie zawierał pisemnej umowy zbycia swojego pojazdu z osobą o personaliach - R. O. (1), nie zgadza się data zawarcia umowy, cena oraz jego podpis, mężczyzna podczas zeznań wyraźnie wskazał, że sprzedał samochód pod giełdą samochodową bez podpisywania umowy, osobie z któregoś z państw arabskich.

S ąd zważył, co następuje:

W ocenie Sądu, roszczenie powoda R. O. (1) nie zasługiwało na uwzględnienie.

Strony niniejszego procesu łączyła dobrowolna umowa ubezpieczenia AC z dnia 30 kwietnia 2013 r. od zdarzeń losowych, tj. ochrony pojazdu F. (...) o nr rej. (...) wraz z jego wyposażeniem m.in. w zakresie utraty, zniszczenia, uszkodzenia lub kradzieży, której integralną częścią były ogólne warunki ubezpieczeń komunikacyjnych w L. D. z dnia 20 marca 2013 r. i z powyższych też powód wywodzi swoje roszczenie.

W pierwszej kolejności wskazać należy, że źródłem ochrony ubezpieczeniowej jest zawsze umowa (ustawa z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej (Dz. U. z 2017 r. poz. 1170 t. j.). Wymieniona ustawa nie definiuje umowy ubezpieczenia, zawiera ją art. 805 § 1 KC, określający obowiązki stron umowy ubezpieczenia. Zgodnie z tym przepisem przez zawarcie takiej umowy ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenia w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę. Zgodnie z § 2 w/w przepisu świadczenie ubezpieczyciela polega w szczególności na zapłacie:

1) przy ubezpieczeniu majątkowym - określonego odszkodowania za szkodę powstałą wskutek przewidzianego w umowie wypadku;

2) przy ubezpieczeniu osobowym - umówionej sumy pieniężnej, renty lub innego świadczenia w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku w życiu osoby ubezpieczonej.

Natomiast zgodnie z art. 821 KC przedmiotem ubezpieczenia majątkowego może być każdy interes majątkowy, który nie jest sprzeczny z prawem i daje się ocenić w pieniądzu.

Jeśli chodzi konkretnie o ubezpieczenie autocasco to należy ono do segmentu ubezpieczeń majątkowych działu II (Pozostałe ubezpieczenia osobowe oraz ubezpieczenia majątkowe, grupy 3 – Ubezpieczenia casco pojazdów lądowych) - Załącznik do Ustawy z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej (Dz. U. z 2017 r. poz. 1170 t. j.) – Podział ryzyka według działów, grup i rodzajów ubezpieczeń. Ustawodawca w sposób ogólny odniósł się do ubezpieczenia autocasco w Kodeksie cywilnym – umowa ubezpieczenia musi być zgodna z naturą stosunku prawnego, ustawą oraz zasadami współżycia społecznego, czego konsekwencją jest m.in. zakaz stosowania klauzul abuzywnych (art. 385 ³ KC). Tym samym zakres praw i obowiązków ubezpieczenia autocasco kształtowany jest przez strony umowy. Natomiast dodatkowe postanowienia, precyzujące treść łączącego strony stosunku prawnego, mogą być zawarte w ogólnych warunkach ubezpieczenia. Jedynym ograniczeniem jest to, że postanowienia te nie mogą być sprzeczne z postanowieniami tytułu XXVII księgi trzeciej Kodeksu cywilnego (art. 805-834), które mają charakter iuris cogentis. O ile zatem bezwzględnie obowiązujące przepisy nie regulują określonych praw i obowiązków, strony mają w granicach wynikających z art. 353 ¹ KC, swobodę ułożenia łączącego je stosunku prawnego.

W niniejszej sprawie szczegółowe postanowienia dotyczące ubezpieczenia pojazdu F. (...) o nr rej. (...) ustalone zostały w Ogólnych Warunkach Ubezpieczeń komunikacyjnych w L. D. z dnia 20 marca 2013 r. (dalej OWU), które w § 15 ust. 4 pkt 9 wskazywały, że L. D. nie ponosi odpowiedzialności za zdarzenia powstałe w pojeździe stanowiącym własność innej osoby, niż wymieniona jako właściciel w polisie, z wyłączeniem sytuacji, gdy w trakcie trwania odpowiedzialności ubezpieczyciela własność pojazdu przeszła na dotychczasowego posiadacza pojazdu będącego ubezpieczającym.

W niniejszej sprawie samochód powoda marki F. (...) o nr rej. (...) w chwili zdarzenia – kradzieży pozostawał pod ochroną ubezpieczeniową pozwanego, co nie było kwestionowane przez żadną ze storn. Bezspornym przy tym było to, że pojazd był objęty umową ubezpieczenia w granicach określonych w polisie nr (...) oraz OWU z dnia 20 marca 2013 r.

Strona pozwana kwestionowała natomiast swoją odpowiedzialność za szkodę powstałą w nocy z 3 na 4 lipca 2013 r. w postaci kradzieży samochodu marki F. (...) o nr rej. (...), twierdząc, że powód nie udokumentował prawa własności pojazdu, albowiem wbrew przedłożonym przez powoda dokumentom nie doszło do nabycia pojazdu, bowiem przedłożona umowa sprzedaży pojazdu z dnia 29 kwietnia 2013 r. jest fałszywa, brak zatem podstaw do stwierdzenia, że powód był właścicielem tego pojazdu.

W niniejszej sprawie powód R. O. (1) wszedł w posiadanie samochodu osobowego marki F. (...) o nr rej. (...) w dniu 29 kwietnia 2013 r. – powyższe nie ulega wątpliwości. W początkowej fazie zeznań mężczyzna wskazał, że przedmiotowy samochód nabył od Belga T. T. (1), jednakże później zreflektował się i wskazał, że „ja rzeczywiście nie kupiłem samochodu od poprzedniego właściciela tylko od pośrednika pana W. ”, tak samo zeznający świadek – jego syn Ł. O. wskazał – „ ta osoba, która faktycznie sprzedawała nam pojazd,, to był pośrednik miedzy poprzednim właścicielem, a ojcem”. Poza tym sam pierwotny właściciel pojazdu – T. T. (2) wskazał, że zbył ten samochód w dniu 14 kwietnia 2013 r. przed terenem giełdy samochodowej przy autostradzie (...) bez umowy obcokrajowcowi, który prawdopodobnie pochodził z któregoś z państw arabskich, za cenę 4.250,00 euro. Na umowie przedłożonej przez powoda nie widnieje jego podpis, również data jest inna, niż data jej faktycznego zawarcia – 29 kwietnia 2013 r. oraz inna jest cena zbycia.

Natomiast jak wiadomo w obowiązującym w postępowaniu cywilnym kontradyktoryjnym modelu postępowania sądowego o rodzaju i zakresie roszczenia decyduje powód, a ciężar udowodnienia twierdzeń spoczywa na tej stronie, która je zgłasza (art. 6 KC. w zw. z art. 232 zd. 1 KPC) (Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 24 listopada 2010 r. II CSK 297/10.) Jednakże reguła dotycząca ciężaru dowodu nie może być rozumiana w ten sposób, że zawsze, bez względu na okoliczności sprawy, spoczywa na stronie powodowej (Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 20.04.1982 r. I CR 79/82 , Sąd Apelacyjny w Poznaniu w wyroku z dnia 30.09.2010 r. I ACa 572/10). Jeśli pozwany powołał okoliczności faktyczne, które miałyby uzasadnić jego żądanie oddalenia powództwa, wówczas nie wystarczą same gołosłowne stwierdzenia, pozwany powinien udowodnić wskazywane fakty, narażając się na klęskę w procesie jako konsekwencję swojej bierności (odwrócenie ciężaru dowodu). Jeśli strona powodowa udowodniła fakty przemawiające za zasadnością powództwa, to na stronie pozwanej spoczywa ciężar udowodnienia ekscepcji i faktów uzasadniających jej zdaniem oddalenie powództwa (Sąd Apelacyjny w Poznaniu w wyroku z dnia 30.09.2010 r. I ACa 572/10) .

W niniejszej sprawie pozwany wywiązał się z nałożonych obowiązków, albowiem nie tylko zakwestionował ważność umowy sprzedaży samochodu, ale również zażądał m.in. dopuszczenia i przeprowadzenie dowodów z zeznań świadków – A. U. i T. T. (1) na okoliczności dotyczące historii pojazdu na terenie Belgii oraz okoliczności ewentualnej jego sprzedaży. Powyższe osoby jednoznacznie potwierdziły brak autentyczności umowy sprzedaży. Po tym to inicjatywa dowodowa należy do powoda, który winien podjąć działania zmierzające do udowodnienia jego wersji, chociażby poprzez zawnioskowanie przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego grafologa, który by wyraził się w zakresie podpisu zbywcy samochodu pod umową sprzedaży przez niego przedłożoną, on jednakże pozostawał bierny - jedynie powoływał się na przepis art. 169 § 1 KC, który stanowi – jeżeli osoba nieuprawniona do rozporządzania rzeczą ruchomą zbywa rzecz i wydaje ją nabywcy, nabywca uzyskuje własność z chwilą objęcia rzeczy w posiadanie, chyba że działa w złej wierze oraz wskazywał, że w chwili wydania samochodu, działał w dobrej wierze i nie mógł przewidzieć, że rzecz którą nabywa nie stanowi własności zbywcy.

Sąd Najwyższy wielokrotnie wskazywał, w tym zwłaszcza w uchwale składu siedmiu sędziów (zasada prawna) z dnia 30 marca 1992 r. w sprawie o sygn. akt III CZP 18/92, LexPolonica nr 296411, że nabywca używanego samochodu powinien zachować stosownie do okoliczności szczególną ostrożność w celu upewnienia się, czy samochód nie pochodzi z kradzieży i czy skutecznie nabędzie prawo własności. W uzasadnieniu tej uchwały wyjaśniono, że w praktyce oznacza to, np. konieczność sprawdzenia tożsamości zbywcy i jego uprawnienia do rozporządzania danym pojazdem, skontrolowania dowodu rejestracyjnego pojazdu, dokonanie oględzin samochodu, w szczególności sprawdzenia numeru silnika i tabliczki znamionowej, zażądania książeczki gwarancyjnej (chociażby celem odszukania informacji o ewentualnych zmianach właściciela), dowodu przejścia własności samochodu na zbywcę, czy wreszcie dokumentacji dotyczącej sprowadzenia pojazdu z zagranicy.

W niniejszej sprawie powód przyznał, że przedłożone przez R. W. dokumenty dotyczące samochodu były sporządzone w języku niderlandzkim, którego nie znał. Ponadto umowa była wypełniona tylko częściowo – wpisane były tam jedynie dane sprzedawcy – T. T. (1), przy których wypełnieniu i podpisie nie był obecny. Wydaje się również, że samo imię i nazwisko zbywcy – T. T. (2) wskazuje, że to osoba która raczej nie jest obywatelem polskim, tym bardziej winien podczas podpisywania umowy dochować należytą staranność i sprawdzić wszystko powyższe,

Niezależnie jednakże od kwestii ustalenia istnienia bądź nieistnienia po stronie powoda dobrej wiary przy procesie zawierania umowy sprzedaży pojazdu F. z dnia 29 kwietnia 2013 r. wskazać należy, że w wyroku z dnia 15 listopada 2002 r. w sprawie o sygn. akt V CKN 1340/2000 ( OSNC 2004 nr 2 poz. 28) Sąd Najwyższy zwrócił uwagę na to, że art. 169 KC ma zastosowanie tylko wtedy, gdy między wydającym rzecz i obejmującym ją w posiadanie doszło do zawarcia ważnej umowy zobowiązującej do przeniesienia własności albo przenoszącej własności (art. 156 KC).

Sytuację prawną nabywcy skradzionego samochodu rozważał Sąd Najwyższy także na tle ubezpieczenia autocasco w aspekcie uprawnień nabywcy do odszkodowania w razie utraty nabytego samochodu. W uchwale składu 7 sędziów z dnia 31 marca 1993 r., III CZP 1/93, OSNCP 1993, nr 10, poz. 170, z glosą W. Marka, PPH 1994, nr 1, s. 23, Sąd Najwyższy orzekł, że "ubezpieczającemu przysługuje od ubezpieczyciela - z umowy ubezpieczenia autocasco - odszkodowanie także wówczas, gdy w chwili utraty nabytego w dobrej wierze uprzednio skradzionego pojazdu nie uzyskał prawa własności na podstawie art. 169 § 2 k.c., chyba że co innego wynika z umowy". Następnie w uchwale z dnia 30 kwietnia 1993 r., III CZP 41/93, (OSNCP 1993, nr 10, poz. 179), Sąd Najwyższy wyjaśnił, że "nabywca skradzionego samochodu, który przed nastąpieniem zdarzenia wywołującego szkodę stał się jego posiadaczem w złej wierze i nie powiadomił o tym zakładu ubezpieczeń, nie ma uprawnienia do świadczenia z umowy ubezpieczenia autocasco"

W niniejszej sprawie umowa sprzedaży z dnia 29 kwietnia 2013 r. nie jest autentyczna, albowiem nie została podpisana przez T. T. (1). Zatem nawet jeżeli przyjąć, że powód pozostawał w dobrej wierze co do kwestii uprawnienia zbywcy do rozporządzenia rzeczą, to do skutecznego przeniesienia własności pojazdu F. i tak nie doszło z uwagi na fakt, zawarcia nieważnej umowy sprzedaży samochodu.

Tym samym poczynione ustalenia jednoznacznie wskazują, że wbrew przekazanym przez powoda dokumentom nie doszło do nabycia przez powoda pojazdu F. od T. T. (1). Brak zatem podstaw do stwierdzenia, że powód był właścicielem tego pojazdu. Wobec tego zgodnie z treścią § 15 ust. 4 pkt 9 OWU pozwany nie może ponosić odpowiedzialności za skutki zdarzeń powstałych w pojeździe stanowiącym własność innej osoby, niż wymieniona jako właściciel w polisie.

Sąd Najwyższy w wyroku dnia 4 lutego 1999 r. wskazał, że „osoba która ubezpieczyła samochód zawierając z ubezpieczycielem umowę ubezpieczeniową auto – casco, nie może skutecznie żądać od ubezpieczyciela spełnienia świadczeni, skoro nie wykazał, że była właścicielem samochodu (nie zostały spełnione przesłanki z art. 169 KC)”

Zatem w niniejszej sprawie powód nie sprostał regułom dotyczącym ciężaru dowodzenia i nie udowodnił, że skutecznie nabył własność samochodu marki F. (...) o nr rej. (...). Przedstawiona umowa nie jest autentyczna, więc i nabycie prawa własności nie może zostać uznane za prawidłowe. Powyższe przyniosło dla powoda niekorzystne skutki procesowe w postaci oddalenia powództwa.

Zgodnie z art. 98 KPC, strona przegrywająca proces jest zobowiązana zwrócić stronie przeciwnej koszty procesu. Powód przegrał proces w całości, a zatem jest zobowiązany zwrócić pozwanemu koszty poniesione w związku z tą sprawą. Dlatego też Sąd zasądził od powoda na rzecz pozwanego kwotę 2.717,00 zł, tytułem zwrotu kosztów procesu. Na powyższą kwotę składają się: 300,00 zł tytułem kwoty uiszczonej zaliczki na koszty wynagrodzenia tłumacza przysięgłego, 2.400,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, ustalona w oparciu o treść § 6 pkt 5) rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez skarb państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. z 2013 r. poz. 490 z późn. zm.) i kwota 17,00 zł, tytułem zwrotu kosztów opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

Na podstawie art. 83 ust. 2 UKSC w zw. z art. 113 ust. 1 UKSC w zw. z art. 98 KPC Sąd nakazał ściągnąć od powoda na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Ciechanowie kwotę 829,37 zł tytułem zwrotu sum budżetowych, które zostały przeznczone na pokrycie wynagrodzenia tłumacza przysięgłego.

Mając powyższe na uwadze, Sąd orzekł jak w sentencji.

ZARZĄDZENIE

(...)