Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 lipca 2017 r.

Sąd Rejonowy w Ciechanowie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący – SSR Lidia Kopczyńska

Protokolant – st. sek. sąd Monika Chojnacka

po rozpoznaniu na rozprawie

w dniu 28 czerwca 2017 r. w Ciechanowie

sprawy z powództwa J. S.

przeciwko W. N.

o odszkodowanie w kwocie 1.000,00 zł i zadośćuczynienie w kwocie 50.000,00 zł

orzeka:

I.  oddala powództwo;

II.  przyznaje adw. J. M. za pełnienie obowiązków pełnomocnika z urzędu powoda J. S. wynagrodzenie w wysokości 3.600,00 zł (trzy tysiące sześćset złotych) wraz z podatkiem VAT w wysokości 23 % od tej kwoty;

III.  przyznaną w pkt II kwotę nakazuje Skarbowi Państwa – Sądowi Rejonowemu w Ciechanowie wypłacić adw. J. M. z sum budżetowych;

IV.  koszty wynagrodzenia pełnomocnika powoda J. S. orzeczone w pkt II wyroku przejmuje na rachunek Skarbu Państwa;

V.  nie obciąża powoda J. S. nieuiszczonymi kosztami sądowymi, przejmując je na rachunek Skarbu Państwa;

VI.  zasądza od powoda J. S. na rzecz pozwanego W. N. kwotę 3.600,00 zł (trzy tysiące sześćset złotych) tytułem kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt I C 768/16

UZASADNIENIE

Powód J. S., złożył w dniu 24 sierpnia 2015 r. pozew przeciwko W. N. prowadzącemu działalność gospodarczą pod nazwą Biuro Ochrony Mienia i Osób (...) w C. W. N.. Powód wnosił o przyznanie zadośćuczynienia w łącznej kwocie 51000 zł z powodu zniszczenia kurtki i lekarstw oraz uszkodzenia ciała przez pracowników pozwanego. W pozwie powód wnosił o zwolnienie od kosztów procesu oraz ustanowienie pełnomocnika z urzędu.

Postanowieniem z dnia 10 września 2015 r. referendarz sądowy w Sądzie rejonowym w Ciechanowie zwolnił powoda od ponoszenia kosztów sądowych i ustanowił dla niego pełnomocnika z urzędu wskazanego przez Dziekana okręgowej Rady Adwokackiej w P. (postanowienie k. 38 akt).

Dziekan Okręgowej Rady Adwokackiej w P. wyznaczył adwokat J. M. do reprezentowania J. S. (pismo k. 41 akt).

Pełnomocnik z urzędu w osobie adwokata J. M., skonkretyzował pozew w ten sposób, że wnosił o zasądzenie od pozwanego W. N. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą Biuro Ochrony Mienia i Osób (...) w C. W. N. odszkodowania w kwocie 1.000,00 zł tytułem naprawienia szkody powstałej w związku z naruszeniem dóbr osobistych polegającej na zniszczeniu mienia powoda w postaci używanego telefonu komórkowego marki N., leku N. i kurtki zimowej oraz zadośćuczynienia w kwocie 50.000,00 zł za naruszenia dóbr osobistych powoda tj. zdrowia i nietykalności cielesnej. Ponadto wnosił o zasądzenie kosztów procesu oświadczając, że nie zostały one uiszczone ani w całości, ani w części.

Pozwany W. N. prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą Biuro Ochrony Mienia i Osób (...) w C. W. N., reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika z wyboru w osobie adwokata K. K., wnosił o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenia kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Pozwany oświadczył, iż zatrudnieni przez niego pracownicy prowadzą ochronę mienia i osób w Sądzie Rejonowym w Żyrardowie. Przyznał również iż ze względu na naganne zachowanie powoda doszło do interwencji, jednakże w jej trakcie pracownicy nie naruszali integralności cielesnej i nie dopuścili się zniszczenia mienia powoda.

Na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W. N. jest właścicielem firmy o nazwie Biuro Ochrony Mienia i Osób (...), która świadczy usługi w zakresie ochrony osób i mienia. Od 2010 r. firma ta świadczyła usługi ochroniarskie w Sądzie Rejonowym w Żyrardowie. Pracownicy ochrony zobowiązani byli m.in. do przeprowadzania kontroli zarówno interesantów, jak i pracowników przy wejściu do Sądu oraz dbania o ogólne bezpieczeństwo na jego terenie. ( bezsporne)

W dniu 20 grudnia 2012 r. pełniło obowiązki na terenie Sądu Rejonowego w Żyrardowie m.in. dwóch pracowników powoda – W. G. i W. S.. Tego dnia ok 12:30 jako interesant przyszedł do Sądu również powód - J. S.. Chciał on złożyć na Biurze Podawczym stosowne dokumenty oraz przejrzeć akta sprawy, której był stroną. Powód oprócz powyższych miał przy sobie również bagaż w postaci dużej torby podróżnej. Podczas przechodzenia przez bramkę wykrywaczu zaczęła ona piszczeć co sygnalizowało, że w walizce znajdują się jakieś przedmioty. Wówczas na stanowisku ochrony nie było jeszcze skanera i ochroniarze byli zobowiązani do kontroli bagaży jedynie wzrokowo. Powód nie pozwolił na dokładne sprawdzenie zawartości torby. Jedynie wskazał, że znajdują się w niej jakieś słoiki i pojemniki. Na prośbę ochrony zostawił torbę przed bramką i sam przez nią przeszedł. Mimo powyższego bramka nadal piszczała, co sygnalizowało, że powód posiada na / w odzieży przedmioty zawierające m.in. metal. Powód miał na sobie m.in. usztywnioną kamizelkę, bowiem jak twierdził „obawia się o swoje życie”. Mimo próśb i pouczeń ochroniarzy dalej nie chciał poddać się kontroli osobistej i zdjąć kamizelki. Ostatecznie pracownik ochrony wyprosił go z miejsca i nie pozwolił przejść. Mimo powyższego powód nadal - siłą próbował wejść do budynku Sądu. Podczas ponownej próby wejścia ostatecznie wyjął z kieszeni – klucze, telefon i włożył do koszyka, jednakże nie chciał ich pozostawić podczas pobytu w Sądzie pod opieką ochrony, tylko żądał wejścia razem z nimi. Między powodem, a ochroniarzami doszło do sugestywnej wymiany zdań. Przez spowodowaną sytuację pozostali interesanci nie mogli wejść do Sądu. Powód siłą przeszedł przez bramkę i złapał się za rury od kaloryfera znajdującego się na korytarzu Sądu, po czym nie chciał się stamtąd ruszyć. Zachowanie powoda spowodowało zobligowanie ochrony do podjęcia czynności zmierzających do wydalenia go z budynku Sądu. W tym celu pracownicy ochrony wezwali patrol policji. Na skutek interwencji policji powód ostatecznie opuścił budynek Sądu, wkładając do kieszeni telefon. Jeden z pracowników ochrony wystawił walizkę powoda na zewnątrz. Drugi nakazał mu wyjście. Po opuszczeniu budynku Sądu przez powoda nie zostały po nim żadne rzeczy. Przy wychodzeniu nikt nie widział, aby rzeczy J. S. zostały uszkodzone, w tym kurtka oraz telefon. Powyższe zajście trwało ok 10 minut. J. S. wcześniej dwukrotnie – przez swoje zachowanie, nie został wpuszczony na teren Sądu Rejonowego w Żyrardowie. (dowód: zeznania pozwanego W. N. – k. 120, 218-219 akt, zeznania powoda J. S. – k. 198-199 akt, nagranie zeznań powoda J. S.: koperta z CD - k. 200 akt, zeznania świadka W. G. – k. 208 akt, zeznania świadka W. S. – k. 215-218 akt)

J. S. przed przedmiotowym zdarzeniem przeszedł zawał, leczy się na serce, ma orzeczoną niepełnosprawność. (dowód: zeznania powoda J. S. – k. 198-199 akt, nagranie zeznań powoda J. S.: koperta z CD - k. 200 akt, dokumentacja medyczna - k. 10 - 36, 52 - 106 akt)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wymienionych wyżej dowodów, tj. zeznań stron oraz świadków - W. G. i W. S..

Sąd nie dał wiary zeznaniom powoda, że doszło do naruszenia jego nietykalności cielesnej i uszkodzenia mienia, gdyż nie wskazał on na powyższe żadnych dowodów. W sytuacji gdy pozwany poprzez zeznania świadków wykazał, że do zdarzeń opisanych przez powoda nie doszło, Sąd dał wiarę zeznaniom pozwanego i świadków przez niego wskazanych, gdyż ich zeznania były ze sobą zgodne i wzajemnie się uzupełniały.

Sąd natomiast pominął zeznania świadków – A. K. (k. 152 akt) i L. S. (k. 152 akt) – funkcjonariuszy policji KPP w Ż., albowiem zeznali oni, że nie kojarzyli zdarzenia z 20 grudnia 2012 r., nie pamiętali również czy byli wzywani do Sądu na interwencję w związku z tym zdarzeniem, jak również nie przypominali sobie nazwiska (...). Powyższe skutkowało tym, że ich zeznania nie były w ogóle przydatne do rozstrzygnięcia niniejszej sprawy.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

W ocenie Sądu powództwo J. S. nie zasługuje na uwzględnienie. W przedmiotowej sprawie, powód roszczenie o zadośćuczynienie zgłosił na podstawie art. 24 § 1 KC w zw. z art. 448 § 1 KC natomiast roszczenia o odszkodowanie na podstawie 24 § 2 KC w zw. z art. 429 KC.

Zgodnie z pierwszym z powołanych przepisów, tj. art 24 § 1 KC ten, czyje dobro osobiste zostaje zagrożone cudzym działaniem, może żądać zaniechania tego działania, chyba że nie jest ono bezprawne. W razie dokonanego naruszenia może on także żądać, ażeby osoba, która dopuściła się naruszenia, dopełniła czynności potrzebnych do usunięcia jego skutków, w szczególności ażeby złożyła oświadczenie odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie. Na zasadach przewidzianych w kodeksie może on również żądać zadośćuczynienia pieniężnego lub zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny. Z kolei stosownie do treści art. 448 KC w razie naruszenia dobra osobistego sąd może przyznać temu, czyje dobro osobiste zostało naruszone, odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę lub na jego żądanie zasądzić odpowiednią sumę pieniężną na wskazany przez niego cel społeczny, niezależnie od innych środków potrzebnych do usunięcia skutków naruszenia.

Zgodnie z § 2 przepisu art 24 § 1 KC jeżeli wskutek naruszenia dobra osobistego została wyrządzona szkoda majątkowa, poszkodowany może żądać jej naprawienia na zasadach ogólnych. Z kolei stosownie do treści art. 429 KC kto powierza wykonanie czynności drugiemu, ten jest odpowiedzialny za szkodę wyrządzoną przez sprawcę przy wykonywaniu powierzonej mu czynności, chyba że nie ponosi winy w wyborze albo że wykonanie czynności powierzył osobie, przedsiębiorstwu lub zakładowi, które w zakresie swej działalności zawodowej trudnią się wykonywaniem takich czynności.

Jak wskazuje się w doktrynie, przesłankami ochrony dóbr osobistych, które muszą być spełnione łącznie, są:

1) istnienie dobra osobistego,

2) zagrożenie lub naruszenie tego dobra,

3) bezprawność zagrożenia lub naruszenia;

przy czym pierwsze dwie przesłanki udowodnić musi powód dochodzący ochrony, natomiast pozwany winien bronić się wykazując, że jego działanie było zgodne z prawem, albowiem obowiązuje domniemanie bezprawności. Przepis art. 24 KC nie wymaga dla odpowiedzialności winy sprawcy.

Dobra osobiste człowieka wymienia przykładowo art. 23 KC są to w szczególności zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska, pozostają pod ochroną prawa cywilnego niezależnie od ochrony przewidzianej w innych przepisach. Orzecznictwo ustaliło istnienie również innych dóbr. Nie jest natomiast wystarczające w procesie powołanie się na bliżej niesprecyzowane naruszenie „dóbr osobistych", rozumiane jako jakaś krzywda, dyskomfort, ujemne przeżycie psychiczne. Nie jest również wystarczająca sama bezprawność działania sprawcy, bo dla powstania roszczeń konieczny jest skutek działania w postaci naruszenia jednego z dóbr osobistych (tak też Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 7 kwietnia 2009 r., I PK 210/08, M.P.Pr. 2009, nr 12, s. 642). To, jakie dobro zostało naruszone, winno wynikać z udowodnionych okoliczności faktycznych. Ocena, czy doszło do naruszenia dóbr osobistych, ma charakter obiektywny. Powód nie musi udowadniać własnych ujemnych przeżyć psychicznych związanych z zachowaniem sprawczym. Istnienie takich przeżyć jest obojętne dla stwierdzenia naruszenia, ale ich intensywność może rzutować, jako jedna z okoliczności, na rodzaj i zakres zastosowanych środków ochronnych (m.in. wysokość zadośćuczynienia)

W niniejszej sprawie powód J. S. domagał zasądzenia od pozwanego na jego rzecz:

- kwoty 50.000,00 zł zapłaty jako zadośćuczynienia za naruszenie jego dóbr osobistych jakimi są zdrowie, nietykalność osobista, godności wolność osobista oraz

- kwoty 1.000,00 zł jako odszkodowania za naruszeniu dóbr osobistych, polegającej na zmieszczeniu mienia w postaci używanego telefonu komórkowego marki N., leku N. i kurtki zimowej.

Tym samym w pierwszej kolejności należało zatem ustalić czy i jakie dobra osobiste powoda zostały naruszone przez pozwanego. W tym kontekście warto podkreślić, że zarówno w piśmiennictwie jak i w judykaturze utrwalone jest stanowisko, zgodnie z którym przy ocenie zaistnienia naruszenia dobra osobistego należy posługiwać się kryteriami natury obiektywnej, nie zaś jedynie subiektywnymi odczuciami osoby występującej o przyznanie ochrony. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 26 października 2001 r. (V CKN 195/01, LEX nr 53107) stwierdził, że ocena, czy cześć człowieka została zagrożona bądź naruszona, musi być dokonana przy stosowaniu kryteriów obiektywnych. Istotne jest bowiem nie subiektywne odczucie osoby żądającej ochrony prawnej, ale obiektywna reakcja opinii publicznej. Ponadto nie każdy przypadek dyskomfortu psychicznego, jak słusznie zauważył Sąd Apelacyjny w Warszawie (uzasadnienie wyroku z dn. 08.05.2009 r. w sprawie VI ACa 1042/08), spowodowany bezprawnym zachowaniem się innej osoby, jest wystarczającą podstawą do poszukiwania ochrony sądowej dóbr osobistych, bowiem należy mieć na uwadze również zobiektywizowaną ocenę zewnętrzną.

W niniejszej sprawie powód uzasadniając swoje roszczenie wskazał, że w dniu 20 grudnia 2012 r. pracownicy pozwanego podczas wchodzenia do Sądu Rejonowego w Żyrardowie zniszczyli mu mienie w postaci telefonu komórkowego, leku o nazwie N. oraz kurtki, jak również podczas szarpaniny naruszyli jego nietykalność cielesną i spowodowali rozstrój zdrowia. Zgodnie z treścią art. 6 KC oraz art. 232 KPC ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z tego faktu wywodzi skutki prawne. Jak podkreślał Sąd Najwyższy twierdzenie istotnej dla sprawy okoliczności powinno być udowodnione przez stronę to twierdzenie zgłaszającą (wyrok SN z dnia 22 listopada 2001, I PKN 660/00). Zatem to na powodzie spoczywał ciężar dowodu z zakresie wykazania przytaczanych przez siebie działań pozwanego, w których upatruje on naruszenia dóbr osobistych, udowodnienia krzywdy, jaką w swojej ocenie poniósł.

Powód wskazał, że podczas wejścia do Sądu Rejonowego w Żyrardowie doszło do naruszenia jego mienia, jednakże żaden z zeznających świadków powyższego nie potwierdził, wręcz odwrotnie pracownicy pozwanego wskazali, że powód najpierw wyjął rzeczy i włożył do koszyka, zaś przy wychodzenia wszystkie je spakował i zabrał. Świadkowie wskazali jedynie, że faktem było wystawienie przez nich jego bagażu poza teren Sądu, tj. przed drzwi, jednakże powód nie wskazał, jako by właśnie walizka została uszkodzona. Dalej J. S. wskazywał, że w wyniku szarpaniny doszło do rozdarcia jego kurtki, pozwany temu zaprzeczył, tym samym ciężar dowodu przeszedł z powrotem na powoda. Mężczyzna jednak w toku procesu tego nie udowodnił, nie przyniósł kurtki do Sądu w celu jej obejrzenia, nie przedstawił również chociażby jej zdjęć potwierdzających uszkodzenia. Również nie zostały udowodnione przez powoda krzywdy spowodowane naruszeniem nietykalności cielesnej i spowodowaniem rozstroju zdrowia. Cała przedłożona przez niego do akt sprawy dokumentacja medyczna dot. chorób i niepełnosprawności, zawiera początek i przebieg jego leczenia jeszcze przed datą zdarzenia, brak natomiast dokumentacji potwierdzających chociażby obdukcję po szarpaninie w Sądzie. Powyższe nie potwierdza i nie dowodzi, iż jego dobra osobiste w postaci nienaruszalności cielesnej oraz zdrowia zostały naruszone. W związku z powyższym żądanie powoda nie zasługiwało na uwzględnienie i jako takie należało je oddalić o czym orzeczono w pkt I sentencji wyroku.

Postanowieniem z dnia 10 września 2015 r. (k. 38 akt) zwolniono powoda od ponoszenia kosztów sądowych w niniejszej sprawie i ustanowiono dla niego pełnomocnika w osobie adwokata, którym została J. M..

Mając na uwadze powyższe Sąd w pkt II niniejszego wyroku przyznał adwokat J. M. za pełnienie obowiązków pełnomocnika z urzędu powoda wynagrodzenie w wysokości 3.600,00 zł wraz z podatkiem VAT w wysokości 23 % od tej sumy, stosownie do treści rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. z 2013 r. poz. 461 t. j.).

Ponadto z uwagi na zwolnienie powoda od ponoszenie kosztów procesu w niniejszej sprawie Sąd w pkt III i IV sentencji wyroku nakazał wypłacić Skarbowi Państwa – Sądowi Rejonowemu w Ciechanowie kwotę przyznanego wyżej wynagrodzenia pełnomocnikowi powoda z urzędu i orzeczone koszty wynagrodzenia przejął na rachunek Skarbu Państwa.

W pkt V sentencji wyroku Sąd nie obciążył powoda nieuiszczonymi kosztami sądowymi, bowiem jak wskazano wyżej był on zwolniony na mocy postanowienia referendarza sądowego w całości od kosztów sądowych, tym samym koszty te zostały przyjęte na rachunek Skarbu Państwa.

Zgodnie z art. 108 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2016 r. poz. 623 t. j.) zwolnienie od kosztów sądowych nie zwalnia strony od obowiązku zwrotu kosztów procesu przeciwnikowi. W związku z tym, że powód przegrał proces zobowiązany jest zwrócić pozwanemu niezbędne koszty obrony przed sądem zgodnie z art. 98 KPC, o czym orzeczono w pkt VI sentencji wyroku. Na zasądzone koszty procesu złożyły się koszty zastępstwa procesowego w kwocie 3.600,00 zł, ustalone stosownie do rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. z 2013 r. poz. 461 t. j.).

Z tych względów Sąd orzekł jak w wyroku.

ZARZĄDZENIE

(...)