Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 stycznia 2018 roku

Sąd Rejonowy w Tomaszowie Mazowieckim w II Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący: SSR Anna Gąsior – Majchrowska

Protokolant: st. sekr. sądowy Maria Rytych

przy udziale Prokuratora Marka Wysłockiego i W. D.

po rozpoznaniu w dniach: 06.10.2017 r., 19.10.2017 r. i 18.01.2018 r.

sprawy:

S. P.

syna S. i K. z domu K.

urodzonego w dniu (...) w N.

oskarżonego o to, że:

W okresie czasu od dnia 01 maja 2014 roku do dnia 22 stycznia 2017 roku w miejscowości S. gm. Ż., uporczywie uchylał się od wykonania ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego na rzecz byłej żony H. P. w kwocie po 250 złotych miesięcznie, ustalonych wyrokiem Sądu Rejonowego w T. M. sygn. akt III RC(...) z dnia 07 maja 2009 roku, przez co naraził ją na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych

tj. o przestępstwo określone w art. 209 § 1 kk

1.  oskarżonego S. P. uniewinnia od popełnienia zarzucanego mu czynu opisanego w akcie oskarżenia;

2.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz oskarżonego S. P. kwotę 4.500 (cztery tysiące pięćset) złotych poniesioną przez oskarżonego w sprawie z tytułu ustanowienia obrońcy;

3.  wydatkami poniesionymi w toku postępowania obciąża Skarb Państwa.

  Sygn. akt II K 152/17

  Oskarżyciel publiczny – Prokurator Prokuratury Rejonowej w Tomaszowie Mazowieckim postawił oskarżonemu S. P. zarzut popełnienia czynu polegającego na tym, że :

- w okresie czasu od dnia 01 maja 2014 roku do dnia 22 stycznia 2017 roku w miejscowości S. gm. Ż., uporczywie uchylał się od wykonania ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego na rzecz byłej żony H. P. w kwocie po 250 złotych miesięcznie, ustalonych wyrokiem Sądu Rejonowego w T. M.. sygn. akt III (...) z dnia 07 maja 2009 roku, przez co naraził ją na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych to jest czynu określonego w art. 209 § 1 k.k.

* * *

W dniu 30 stycznia 2018 roku oskarżyciel publiczny – Prokurator Prokuratury Rejonowej w Tomaszowie Mazowieckim wystąpił z wnioskiem o sporządzenie uzasadnienia wyroku, wskazując, że wniosek dotyczy całości wyroku.

* * *

W toku przewodu sądowego Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny :

Wyrokiem z dnia 29 grudnia 2005 roku Sąd Rejonowy w T. M. w sprawie III RC(...) zasądził alimenty od S. P. na rzecz H. P. w kwocie po 200 złotych miesięcznie poczynając od dnia 26 września 2005 roku płatne z góry do 20-go dnia każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat.

(kserokopia wyroku w sprawie III RC(...)– k. 10 akt sprawy II K (...), k. 4 akt sprawy III RC (...);

zeznania świadka H. P. – k. 35-36, k. 112v.-113 akt sprawy II K (...);

wyjaśnienia oskarżonego S. P. – k. 112-122v. akt sprawy II K (...))

W dniu 7 maja 2009 roku przed Sądem Rejonowym w T. M. w sprawie III RC (...) została zawarta ugoda, zgodnie z którą S. P. zobowiązał się między innymi do płacenia na rzecz swojej żony H. P. podwyższonych alimentów w kwocie po 250 złotych miesięcznie poczynając od dnia 1 czerwca 2009 roku z ustawowymi odsetkami w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat, pozostałe warunki płatności pozostawiając bez zmian.

(kserokopia protokołu w sprawie III RC (...) – k. 10 akt sprawy II K (...);

zeznania świadka H. P. – k. 35-36, k. 112v.-113 akt sprawy II K (...);

wyjaśnienia oskarżonego S. P. – k. 112-122v. akt sprawy II K (...))

Wyrokiem z dnia 31 sierpnia 2012 roku Sąd Okręgowy w P. T. w sprawie I C (...) rozwiązał przez rozwód związek małżeński S. P. i H. P. zawarty w dniu 4 września 1982 roku z winy S. P. i nie orzekł o sposobie korzystania ze wspólnego mieszkania stron.

Wyrok ten uprawomocnił się w dniu 22 września 2012 roku.

(odpis wyroku w sprawie I C (...) – k. 110 akt sprawy II K (...);

zeznania świadka H. P. – k. 35-36, k. 112v.-113 akt sprawy II K (...);

wyjaśnienia oskarżonego S. P. – k. 112-122v. akt sprawy II K(...))

S. P. urodził się w dniu (...). Jest rozwiedziony. Posiada wykształcenie podstawowe – odlewnik. Nie pracuje – jest zarejestrowany jako osoba bezrobotna. Utrzymuje się z prac dorywczych, z których osiąga dochód 600-700 złotych miesięcznie. Nie ma żadnego majątku.

Nie był leczony psychologicznie, psychiatrycznie, neurologicznie, ani odwykowo.

(dane osobopoznawcze – k. 65 akt sprawy II K(...);

informacje podane przez oskarżonego S. P. do protokołu – k. 112 akt sprawy II K (...))

S. P. nie był dotychczas karany.

(dane o karalności – k. 64, k. 106 akt sprawy II K (...))

S. P. nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu i złożył wyjaśnienia zgodne z ustalonym stanem faktycznym.

(wyjaśnienia oskarżonego S. P. – k. 112-122v. akt sprawy II K 152/17)

Sąd Rejonowy dokonał następującej oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego i zważył, co następuje:

Dokonując ustaleń faktycznych w niniejszej sprawie Sąd opierał się na zgromadzonym w sprawie i pozytywnie ocenionym materiale dowodowym.

W ocenie Sądu na przymiot wiarygodności zasługują zarówno zeznania świadka H. P., jak również wyjaśnienia oskarżonego S. P. .

Jednocześnie podnieść należy, iż depozycje pokrzywdzonej H. P. oraz oskarżonego S. P. są wiarygodne, albowiem znajdują potwierdzenie w pozostałych, uznanych za przekonywujące dowodach nieosobowych w postaci zebranych w sprawie dokumentów, a mianowicie w postaci kserokopii odpisów prawomocnych wyroków oraz odpisów prawomocnych wyroków, danych o karalności i danych osobopoznawczych. Sąd przyznał moc dowodową wyżej wymienionym dokumentom, gdyż nie stwierdził żadnych nieprawidłowości w ich sporządzeniu, a nadto ich treść nie była kwestionowana przez strony. Za wiarygodne uznano również te dokumenty, które nie stanowiły podstawy do czynienia ustaleń faktycznych, gdyż w świetle orzeczenia rozwodowego Sądu Okręgowego nie miały znaczenia dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy, a zatem, wniosek o wszczęcie postępowania, zaświadczenie o dokonanych wpłatach, zaświadczenie, notatka urzędowa z załącznikami – ksero, informacja i zaświadczenie (...) w Ż., informacja o stanie zaległości w sprawie egzekucyjnej, karta rozliczeniowa, informacja z PUP w Ł., notatka urzędowa, informacje MOPS w Ł..

Znamiennym jest, iż już na etapie postępowania przygotowawczego organ prowadzący i nadzorujący to postępowanie posiadał informację, że H. P. i S. P. rozwiedli się. Pomimo wiedzy w tym względzie, której źródłem są akta przedmiotowej sprawy, a w szczególności przekonujące zeznania H. P., nie pokuszono się o zweryfikowanie tej kwestii. Tymczasem okoliczność powyższa miała niezaprzeczalnie fundamentalne znaczenie dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy.

Na kanwie przedmiotowej sprawy zważyć należy, iż zasadniczą kwestią było ustalenie, czy analizując działanie oskarżonego S. P. będące przedmiotem osądu, w oparciu o ustalenia faktyczne dokonane w toku niniejszego postępowania, można konkludować, iż wyczerpuje ono znamiona przestępstwa z art. 209 § 1 k.k. w brzmieniu obowiązującym do dnia 30 maja 2017 roku (data zakończenia rzekomego przestępnego działania wskazana przez oskarżyciela publicznego to 22 stycznia 2017 roku).

Zgodnie z treścią art. 209 § 1 k.k. kto uporczywie uchyla się od wykonania ciążącego na nim z mocy ustawy lub orzeczenia sądowego obowiązku opieki przez niełożenie na utrzymanie osoby najbliższej lub innej osoby i przez to naraża ją na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych podlega karze grzywny, ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności do lat 2.

Określone w cytowanym przepisie znamiona przestępstwa niealimentacji sformułowane są w sposób klarowny.

Chodzi o ustalenie, czy oskarżony w okresie objętym zarzutem uchylał się od ciążącego na nim z mocy ustawy lub orzeczenia sądowego obowiązku opieki przez niełożenie na utrzymanie osoby najbliższej lub innej osoby, czy było to uchylanie się uporczywe i czy następstwem tego zachowania stało się narażenie na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych.

Przenosząc powyższe, na grunt przedmiotowej sprawy stwierdzić należy, iż Prokuratur Prokuratury Rejonowej w Tomaszowie Mazowieckim całkowicie bezpodstawnie, wbrew normie wyrażonej w art. 2 pkt 1 k.p.k., postawił oskarżonemu S. P. zarzut uporczywego uchylania się od wykonania obowiązki alimentacyjnego, który na nim od dnia 22 września 2012 roku już nie ciążył ani z mocy ustawy, ani orzeczenia sądowego.

Bowiem, co należy wyraźnie i jednoznacznie podkreślić, obowiązek alimentacyjny S. P. wobec H. P. ustalony wyrokiem Sądu Rejonowego w T. M. z dnia 29 grudnia 2005 roku w sprawie III RC (...) w kwocie po 200 złotych oraz ugodą zawartą przed Sądem Rejonowym w T. M. w dniu 7 maja 2009 roku w sprawie III RC (...) w kwocie po 250 złotych miesięcznie wygasł z dniem 22 września 2012 roku.

Podzielić wszak należy stanowisko wyrażone w uchwale Sądu Najwyższego z dnia 13 lipca 2011 roku (III CZP 39/11, opubl. OSNIC 2012/3/33) , iż z chwilą uprawomocnienia się wyroku orzekającego rozwód obowiązek przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny (art. 27 k.r.i.o.) wygasa. Powyższe zostało potwierdzone również wyrokiem Sądu Rejonowego w T. M.z dnia 19 października 2017 roku w sprawie III RC(...).

Tak więc o kontynuacji obowiązku alimentacyjnego po orzeczeniu rozwodu nie może być mowy.

W aspekcie powyższego Sąd stoi na stanowisku, że analiza zebranego w sprawie materiału dowodowego prowadzi do wniosku, iż działanie oskarżonego S. P. nie nosiło znamion czynu zabronionego stypizowanego w przepisie art. 209 § 1 k.k.

Mając powyższe ustalenia i rozważania na uwadze, Sąd orzekł jak w sentencji wyroku i oskarżonego S. P. uniewinnił od popełnienia zarzucanego mu czynu.

W oparciu o treść art. 632 pkt 2 k.p.k. w zw. z art. 616 § 1 pkt 2 k.p.k., zgodnie z którym w razie uniewinnienia oskarżonego lub umorzenia postępowania koszty procesu, w tym również uzasadnione wydatki stron, w tym z tytułu ustanowienia w sprawie jednego obrońcy, w sprawach z oskarżenia publicznego ponosi Skarb Państwa, a także zważywszy na stanowisko wyrażone w postanowieniu Sądu Najwyższego z dnia 30.10.2017 r. (WO 14/17, opubl. OSNKW 2018/2/15), zasądzono od Skarbu na rzecz S. P. kwotę 4.500 złotych tytułem zwrotu udokumentowanych kosztów wynagrodzenia obrońcy, zaś wydatkami poniesionymi w toku postępowania obciążono Skarb Państwa.