Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK ŁĄCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 lutego 2017 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział V Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący Sędzia SO Paweł Lasoń

Protokolant stażysta Iwona Jasińska

po rozpoznaniu w dniu 8 lutego 2017 roku w Piotrkowie Trybunalskim na rozprawie

sprawy z wniosku A. B.

przeciwko Prezesowi Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego Oddziałowi Regionalnemu w Ł.

o przeliczenie emerytury

na skutek odwołań A. B.

od decyzji Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego Oddziału (...) w Ł.

z dnia 18 maja 2016 roku sygn. (...) oraz z dnia 20 maja 2016 roku sygn. (...)

oddala odwołania.

Sygn. akt VU 537/16

UZASADNIENIE

Decyzją o ponownym ustaleniu wysokości emerytury rolniczej z dnia 18 maja 2016 roku Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego przeliczył wysokość emerytury rolniczej A. B..

Decyzją z dnia 20 maja 2016 roku Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego odmówił A. B. prawa do ponownego ustalenia wysokości świadczenia emerytalnego wskazując, iż nie przedstawił on nowych dowodów mających wpływ na wysokość świadczenia.

Od powyższych decyzji A. B. wniósł odwołania, w których wskazał, że nie zgadza się z zaskarżonymi decyzjami i wniósł o ponowne przeliczenie i ustalenie emerytury rolniczej.

W odpowiedzi na odwołania KRUS wniósł o oddalenie odwołań w całości i łączne ich rozpoznanie i rozstrzygnięcie.

Postanowieniem z dnia 8 lutego 2017 roku Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych postanowił połączyć do łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia spraw z odwołania A. B. od decyzji z dnia 18 maja 2016 roku o ponownym przeliczeniu emerytury rolniczej oraz od decyzji z dnia 20 maja 2016 roku o ponownym ustaleniu świadczenia i prowadzić je pod wspólnym nr V U 537/16.

Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych ustalił następujący stan faktyczny:

A. B., urodzony dnia (...), złożył w dniu 6 stycznia 1998 roku wniosek o emeryturę rolniczą.

(dowód: wniosek o emeryturę k. 9 akt KRUS)

Decyzją z dnia 13 stycznia 1998 roku KRUS przyznał wnioskodawcy emeryturę rolniczą od dnia 31 grudnia 1997 roku, tj. od dnia zaprzestania działalności rolniczej, bezterminowo. Część składkowa emerytury wyniosła 50,92 % emerytury podstawowej tj. kwotę 190,78 złotych.

Do ustalenia części składkowej przyjęto:

- 3.74 lat prowadzenia gospodarstwa rolnego lub pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16 roku życia przed dniem 1 lipca 1977 roku po 0,5 % emerytury podstawowej za każdy rok, jednak nie wcześniej niż 25 lat przed spełnieniem warunków nabycia prawa do emerytury rolniczej lub renty inwalidzkiej,

- 5,50 lat opłacania składki na Fundusz Emerytalny Rolników przypadające w okresie od 1 lipca 1977 roku do 31 grudnia 1982 roku po 1% emerytury podstawowej za każdy rok,

- 8,48 lat opłacania składki na Fundusz Ubezpieczenia Społecznego Rolników w okresie od 1 stycznia 1983 roku do 31 grudnia 1990 roku łącznie po % emerytury podstawowej za każdy rok,

- 2,75 lat podlegania ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu po dniu 31 grudnia 1990 roku po 1% emerytury podstawowej za każdy rok,

- 21,55 lat podlegania innemu ubezpieczeniu społecznemu, który to okres przelicza się półtorakrotnie i wynosi 32,32 po 1% emerytury podstawowej za każdy rok.

Wskaźnik wymiaru części składkowej wyniósł 0,51.

Część uzupełniająca wyniosła 318,43 zł tj. 85% emerytury podstawowej wynoszącej 374,63 zł.

Emerytura do wypłaty wynosiła miesięcznie 364,55 zł.

(dowód: decyzja z dnia 13 stycznia 1998 roku, k. 39 akt KRUS)

Decyzją z dnia 8 września 2005 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. przyznał wnioskodawcy od dnia 1 sierpnia 2005 roku, tj. od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek, emeryturę pracowniczą. W przedmiotowej decyzji ZUS poinformował, że z uwagi na uprawnienia wnioskodawcy do świadczenia rolnego KRUS wyda decyzję stwierdzającą prawo lub brak prawa do wypłaty świadczeń w zbiegu. W przypadku wystąpienia zbiegu świadczeń KRUS podejmie ich wypłatę, a w razie braku zbiegu zostanie podjęta wypłata jednego świadczenia wyższego lub wybranego przez skarżącego.

ZUS do ustalenia podstawy wymiaru emerytury przyjął wynagrodzenie, które stanowiło podstawę wymiaru składek z 10 lat kalendarzowych tj. od stycznia 1988 roku do grudnia 1997 roku. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wyniósł 24,69%. Podstawa wymiaru obliczona przez pomnożenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru przez kwotę bazową wynoszącą 1903,03 zł, wynosiła 469,86 zł.

Do ustalenia wysokości emerytury Zakład uwzględnił 21 lat i 7 miesięcy tj. 259 miesięcy okresów składkowych.

Wysokość świadczenia do wypłaty wyniosła 495,57 zł.

(dowód: decyzja ZUS z dnia 8 września 2005 roku, k. 62 akt KRUS)

Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego dnia 22 września 2005 roku wydał decyzję odmawiającą A. B. prawa do wypłaty świadczeń w zbiegu. Prezes KRUS uzasadniając decyzję wskazał, że w razie zbiegu prawa do emerytury lub rety przyznanej na podstawie ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników, z prawem do emerytury lub renty z innego ubezpieczenia społecznego, uprawnionemu wypłaca się jedno świadczenie – wyższe lub wybrane przez uprawnionego. Prezes KRUS podniósł, że decyzją z dnia 13 stycznia 1998 roku KRUS przyznał wnioskodawcy emeryturę rolniczą, która obecnie wynosi 658,18 zł. Natomiast decyzją z dnia 8 września 2005 roku ZUS przyznał skarżącemu prawo do emerytury zgodnie z przepisami ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z FUS w kwocie 495,57 zł.

W związku z powyższym Prezes KRUS wskazał, że wysokość pobranej przez ubezpieczonego emerytury rolniczej jest wyższa, w związku z czym Oddział KRUS będzie kontynuował wypłatę emerytury rolniczej.

(dowód: decyzja KRUS z dnia 22 września 2005 roku, k. 63 akt KRUS)

Wnioskodawca nie złożył odwołania od powyższej decyzji.

(okoliczność bezsporna)

Dnia 24 marca 2016 roku A. B. złożył do Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, wniosek o ponowne przeliczenie emerytury rolniczej z uwzględnieniem składek odprowadzonych do ZUS przez okres 21 lat 8 miesięcy i 12 dni.

(dowód: wniosek z dnia 24 marca 2016 roku, k. 72 akt KRUS)

Pismem z dnia 30 marca 2016 roku, KRUS w T., w odpowiedzi na wniosek skarżącego poinformował, że okres składkowy, którego dotyczył jego wniosek z dnia 24 marca 2016 roku został już zaliczony do wysokości świadczenia decyzją z dnia 13 stycznia 1998 roku. Organ podniósł, iż świadczenie jest wypłacane w prawidłowej wysokości i zgodnie z obowiązującymi przepisami, w związku z czym jego wniosek nie zasługuje na uwzględnienie.

(dowód: pismo z dnia 30 marca 2016 roku, k. 75 akt KRUS)

W odpowiedzi na pismo z dnia 30 marca 2016 roku wnioskodawca dnia 22 kwietnia 2016 roku ponowne wniósł o przeliczenie emerytury z uwzględnieniem zatrudnienia, w trakcie którego odprowadzał składki do ZUS.

(dowód: pismo wnioskodawcy z dnia 22 kwietnia 2016 roku, k. 76 akt KRUS)

Decyzją z dnia 18 maja 2016 roku Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego rozpatrując wniosek skarżącego z dnia 22 kwietnia 2016 roku ponowne przeliczył wysokość jego emerytury rolniczej.

Do uprawnień i wysokości świadczenia emerytalnego zliczono odwołującemu następujące okresy

a) podlegania innemu ubezpieczeniu społecznemu:

- od dnia 24 czerwca 1956 roku do dnia 5 października 1973 roku w (...) Fabryce (...) w P.

- od dnia 21 lipca 1993 roku do dnia 31 marca 1994 roku - opłacanie składek z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej

- od dnia 1 maja 1994 roku do dnia 29 grudnia 1997 roku – opłacanie składek z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej.

Ustalono, że łączny okres podlegania ubezpieczeniu społecznemu wnioskodawcy wynosi 21 lat 7 miesięcy i 21 dni, co daje wskaźnik do wyliczenia części składkowej w wysokości 21,64 %.

b) pracy w rolnictwie:

- od dnia 6 października 1973 roku do dnia 30 czerwca 1977 roku,

- od dnia 1 lipca 1977 roku do dnia 31 grudnia 1982 roku,

- od dnia 1 stycznia 1983 roku do dnia 31 grudnia 1990 roku,

- od dnia 1 stycznia 1991 roku do dnia 30 września 1993 roku.

Łączny okres pracy w rolnictwie wyniósł 19 lat 11 miesięcy i 25 dni.

Do ustalenia części składkowej przyjęto:

- 3.74 lat prowadzenia gospodarstwa rolnego lub pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16 roku życia przed dniem 1 lipca 1977 roku po 0,5 % emerytury podstawowej za każdy rok, jednak nie wcześniej niż 25 lat przed spełnieniem warunków nabycia prawa do emerytury rolniczej lub renty inwalidzkiej,

- 5,50 lat opłacania składki na Fundusz Emerytalny Rolników przypadające w okresie od 1 lipca 1977 roku do 31 grudnia 1982 roku po 1% emerytury podstawowej za każdy rok,

- 8,48 lat opłacania składki na Fundusz Ubezpieczenia Społecznego Rolników w okresie od 1 stycznia 1983 roku do 31 grudnia 1990 roku łącznie po 1% emerytury podstawowej za każdy rok,

- 2,75 lat podlegania ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu po dniu 31 grudnia 1990 roku po 1% emerytury podstawowej za każdy rok,

- 21,64 lat podlegania innemu ubezpieczeniu społecznemu, który to okres przelicza się półtorakrotnie i wynosi 32,46 po 1% emerytury podstawowej za każdy rok.

Uwzględniając powyższe okresy część składkowa wyniosła 51,06%, natomiast wskaźnik wymiaru części składkowej wyniósł 0,51 (1,87+5,50+8,48+2,75+32,46 = 51,06).

Część uzupełniająca wyniosła 750,18 zł. Wskaźnik części uzupełniającej emerytury rolniczej wyniósł 85%.

Uwzględniając dodatek pielęgnacyjny w kwocie 208,67 zł, wysokość świadczenia od 1 czerwca 2016 roku wyniosła 1223,96 zł.

Tytułem wyjaśnienia organ rentowy wskazał, że zaskarżoną decyzją dokonano korekty okresów przyjętych do ustalenia wysokości świadczenia na podstawie dokumentów, które wpłynęły do KRUS w latach 1997-1998. Organ podniósł, że dokonanie korekty nie miało jednak wpływu na wysokość podbieranej przez odwołującego emerytury rolniczej.

(dowód: decyzja z dnia 18 maja 2016 roku wraz z załącznikami, k.78-80 akt KRUS, raport ustalenia wysokości świadczenia, k. 77 akt KRUS)

Decyzją z dnia 20 maja 2016 roku Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego odmówił wnioskodawcy prawa do ponownego ustalenia wysokości świadczenia z uwagi na to, że wnioskodawca nie przedstawił nowych dowodów mających wpływa na wysokość świadczenia.

(dowód: decyzja z dnia 20 maja 2016 roku, k .83-84v akt KRUS)

Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych dokonał oceny dowodów i zważył co następuje:

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 24 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników z dnia 20 grudnia 1990 roku (Dz.U. z 2016 r. poz. 277 ze zm.) emerytura rolnicza, renta rolnicza z tytułu niezdolności do pracy, oraz renta rolnicza szkoleniowa składa się z części składkowej i części uzupełniającej, ustalonych zgodnie z art. 25 i 26. Dla każdej z tych części ustala się wskaźnik wymiaru.

W myśl art. 25 ust. 1 powołanej ustawy część składkową ustala się przyjmując po 1% emerytury podstawowej za każdy rok podlegania ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu, z uwzględnieniem ust. 2-7. Niepełne lata przelicza się odpowiednio, z uwzględnieniem art. 21a.

Zgodnie z ust. 2 do liczby lat, o których mowa w ust. 1, dolicza się liczbę lat:

1) podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników indywidualnych i członków ich rodzin w okresie od dnia 1 stycznia 1983 r. do dnia 31 grudnia 1990 r.;

2) prowadzenia gospodarstwa rolnego lub pracy w gospodarstwie rolnym w okresie od dnia 1 lipca 1977 r. do dnia 31 grudnia 1982 r., za który była opłacana składka na Fundusz Emerytalny Rolników;

3) (uchylony)

4) prowadzenia gospodarstwa rolnego lub pracy w gospodarstwie rolnym - bez podlegania innemu ubezpieczeniu społecznemu - po ukończeniu 16. roku życia, przypadających przed dniem 1 lipca 1977 r., jednak nie wcześniej niż 25 lat przed spełnieniem warunków nabycia prawa do emerytury rolniczej lub renty inwalidzkiej rolniczej.

Ustęp 3 powołanej regulacji stanowi natomiast, że jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 2 pkt 1, za rolnika i jego małżonka opłacono roczną składkę na ubezpieczenie społeczne rolników indywidualnych i członków ich rodzin w wysokości wyższej niż 120 % przeciętnej emerytury podstawowej w danym roku, zamiast jednego roku przyjmuje się okres dłuższy, odpowiadający wskaźnikowi indywidualnego wymiaru składki w danym roku. Wskaźnik ten oblicza się w następujący sposób:

1)kwotę opłaconej składki rocznej wymierzonej od hektarów przeliczeniowych i działów specjalnych oraz od osób ubezpieczonych w danym gospodarstwie rolnym, z wyjątkiem domowników, dzieli się przez liczbę tych osób; przy ustalaniu kwoty opłaconej składki wlicza się również kwoty przyznanych ulg i zwolnień, nie wlicza się jednak nieopłaconej części składki za 1990 r., jeżeli jej opłacenie było dobrowolne;

2)tak obliczoną kwotę dzieli się przez 120 % przeciętnej emerytury podstawowej

w danym roku.

Zgodnie z ust. 2a do liczby lat, o których mowa w ust. 1, dolicza się również liczbę

lat:

1) podlegania ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu określonych w przepisach o systemie ubezpieczeń społecznych, podlegania ubezpieczeniu społecznemu lub zaopatrzeniu emerytalnemu przed dniem 1 stycznia 1999 r. oraz podlegania zaopatrzeniu emerytalnemu przepadającemu po tej dacie,

2) działalności kombatanckiej, działalności równorzędnej z tą działalnością, a także okresy zaliczane do okresów tej działalności oraz podlegania represjom wojennym i okresu powojennego, określone w przepisach o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego,

3) odbywania czynnej służby wojskowej w Wojsku Polskim lub okresy jej równorzędne albo zastępczych form tej służby, przypadających przed dniem 1 stycznia 1999 r.

- jeżeli z tego tytułu ubezpieczonemu nie przyznano emerytury lub renty na podstawie odrębnych przepisów.

W myśl ust. 4, okresy, o których mowa w ust. 2a pkt 1, przelicza się w wymiarze półtorakrotnym. Nie dotyczy to jednak okresów podlegania ubezpieczeniu społecznemu z tytułu pobierania świadczeń dla bezrobotnych.

Zgodnie z art. 33 ust. 2 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników w razie zbiegu prawa do emerytury lub renty przysługującej na podstawie ustawy z prawem do emerytury lub renty z innego ubezpieczenia społecznego, uprawnionemu wypłaca się jedno świadczenie - wyższe lub wybrane przez uprawnionego.

Art. 44 ust. 2 powołanej ustawy wskazuje natomiast, że prawo do świadczeń z ubezpieczenia lub ich wysokość ustala się ponownie, na wniosek osoby zainteresowanej albo z urzędu, jeżeli po uprawomocnieniu się decyzji zostaną przedstawione nowe dowody lub ujawnione nowe okoliczności, mające wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokość.

Spór w przedmiotowej sprawie dotyczył wysokości emerytury rolniczej wnioskodawcy A..

Skarżący uprawniony do emerytury rolniczej od dnia 13 stycznia 1998 roku wnioskował o ponowne przeliczenie należnego mu z tytułu emerytury rolniczej świadczenia w związku z tym, że odprowadzał on przez 21 lat składki do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz do KRUS, a nie zostało to uwzględnione przy określaniu wysokości emerytury rolniczej.

KRUS wskazywał natomiast, iż wnioskodawca nie przedstawił nowych dowodów mających wpływ na wysokość świadczenia, wobec czego odmówiono mu ponownego ustalenia wysokości emerytury rolniczej.

W ocenie Sądu zaskarżone decyzje zostały wydane zgodnie z obowiązującymi przepisami. Z dokumentacji emerytalnej wnioskodawcy jasno wynika bowiem, iż organ rentowy już w decyzji z dnia 13 stycznia 1998 roku o przyznaniu prawa do emerytury rolniczej uwzględnił okresy składkowe, na które powołuje się skarżący w odwołaniu.

Podkreślić również należy, że dnia 8 września 2005 roku ZUS przyznał wnioskodawcy emeryturę pracowniczą na podstawie 21 lat i 7 miesięcy okresów składkowych. Jednakże, jak wskazano przytoczonych wyżej regulacjach, w przypadku zbiegu prawa do emerytury rolniczej z prawem do emerytury lub renty z innego ubezpieczenia społecznego, świadczenia te nie podlegają zsumowaniu, jak chce tego wnioskodawca lecz wypłacane zostaje jedno świadczenie – wyższe lub wybrane przez uprawnionego. W związku z tym, że wysokość emerytury rolniczej była wyższa KRUS kontynuował wypłatę emerytury rolniczej.

W związku z powyższym podkreślić należy, że organ rentowy słusznie odmówił wnioskodawcy ponownego ustalenia wysokości świadczenia z tytułu emerytury rolniczej, gdyż zgodnie z decyzją o ponownym przeliczeniu świadczenia wnioskodawca nie przedstawił nowy dowodów mających wpływ na wysokość emerytury. Nowym dowodem nie jest jak już wyżej wskazano fakt opłacania przez skarżącego składek na ubezpieczenia z ZUS, ponieważ ta okoliczność została już uwzględniona przez Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego przy pierwszym obliczaniu wysokości emerytury rolniczej.

Biorąc powyższe pod uwagę, Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴§1 k.p.c. oddalił odwołanie jako bezzasadne.

.