IV Ka 635/20 - uzasadnienie Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim z 2020-12-31

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 635/20

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego w Radomsku z dnia 12 sierpnia 2020 roku w sprawie II K 318/20

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

rażącej niewspółmierności kary w stosunku do stopnia społecznej szkodliwości oraz winy poprzez orzeczenia zbyt wysokiej kary, która nie odzwierciedla należycie stopnia społecznego niebezpieczeństwa czynu oraz nie uwzględnia w wystarczającej mierze obu celów kary z art. 53 kk w zakresie prewencji ogólnej i szczególnej, które uzasadniają w przedmiotowej sprawie warunkowe umorzenie postepowania karnego i które to rozstrzygnięcie jest represją adekwatną do stopnia zawinienia oskarżonego i społecznej szkodliwości czynu, a przede wszystkim następstw, jakie wystąpiły po ujawnieniu zarzuconego oskarżonemu czynu;

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Apelacja obrońcy oskarżonego nie zasługuje na uwzględnienie.

Na wstępie należy podnieść, iż sąd I instancji prawidłowo ustalił okoliczności popełnienia przedmiotowego zdarzenia (a tym samym sprawstwo oskarżonego), które w skardze apelacyjnej nie były kwestionowane, tak więc nie są przedmiotem szczegółowych rozważań sądu okręgowego.

W związku z faktem, że skarżący nie kwestionuje ustalonego stanu faktycznego, sąd okręgowy ograniczy się do stwierdzenia, że sąd rejonowy w sposób prawidłowy oraz dokładny przeprowadził postępowanie dowodowe, wnikliwie i wszechstronnie rozważył wszystkie dowody oraz okoliczności ujawnione w toku rozprawy, dokonując następnie na ich podstawie właściwych ustaleń faktycznych, tak co do samego przebiegu zdarzenia, jak i rozstrzygając kwestie sprawstwa i winy oskarżonego.

Co do zarzutu obrazy art. 438 pkt 4 kpk wskazać należy, że w orzecznictwie trafnie podkreśla się, że zarzut rażącej niewspółmierności kary, jako zarzut z kategorii ocen, można zasadnie podnosić wówczas, gdy kara jakkolwiek mieści się w granicach ustawowego zagrożenia, to nie uwzględnia w sposób właściwy zarówno okoliczności popełnienia przestępstwa, jak i osobowości sprawcy, innymi słowy - gdy w społecznym odczuciu jest karą niesprawiedliwą ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 kwietnia 1985 r., V KRN 178/85, OSNKW 1985, nr 7-8, poz.60).

Niewspółmierność zachodzi zatem wówczas, gdy suma zastosowanych kar i innych środków, wymierzonych za przypisane przestępstwa, nie odzwierciedla należycie stopnia szkodliwości społecznej czynu i nie uwzględnia w wystarczającej mierze celów kary { vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 30 listopada 1990 r., Wr 363/90, OSNKW 1991, nr 7-9, poz. 39). Nie chodzi przy tym o każdą ewentualną różnicę co do jej wymiaru, ale o różnicę ocen tak zasadniczej natury, iż karę dotychczas wymierzoną nazwać można byłoby - również w potocznym znaczeniu tego słowa - "rażąco" niewspółmierną, to jest niewspółmierną w stopniu nie dającym się wręcz zaakceptować ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 2 lutego 1995 r., II KRN 198/94, LEX nr 20739).

Chodzi przy tym o niewspółmierność zarówno niekorzystną dla oskarżonego, jak i korzystną dla niego, ale niekorzystną z punktu widzenia dobra wymiaru sprawiedliwości, a więc interesu publicznego.

Mając na uwadze powyższe rozważania stwierdzić należy, że zarzut obrońcy oskarżonego jest niezasadny.

Wywody skarżącego w żadnym razie nie dowodzą wadliwości zaskarżonego orzeczenia, a sprowadzają się tylko do prezentacji wyobrażeń o finale postępowania karnego, który satysfakcjonowałaby oskarżonego i jego obrońcę, a więc chęci, aby postępowanie karne zakończone zostało na stwierdzeniu podstaw do jego warunkowego umorzenia. W ocenie sądu odwoławczego, dokonując ustaleń co do warunków osobistych i właściwości oskarżonego oraz okoliczności popełnienia czynu, sąd rejonowy nie pominął w zasadzie żadnych istotnych i mogących mieć wpływ na treść wyroku okoliczności zarówno łagodzących, jak i obciążających.

Skarżący stara się umniejszyć odpowiedzialność oskarżonego za inkryminowany mu czyn powołując się na stwierdzone u oskarżanego zaburzenia depresyjne nawracające, których podłożem, jak wnosić można z wyjaśnień oskarżonego i treści wniesionej apelacji są m.in.: permanentne problemy z synem, który ma 20 lat, jednakowoż nie wykazuje samodzielności życiowej, bytowej, finansowej z uwagi na uzależnienie od narkotyków. Dostrzegając złożoność sytuacji i mając świadomość wyzwań, jakie stają przed rodzicami dziecka (już dorosłego) wykazującego taki problem, także związanych z aspektem emocjonalnego funkcjonowania, to jednakowoż od strony prawno – karnej, jak wynika z treści opinii biegłych psychiatrów oskarżony wykazuje wszelkie podstawy do możliwości przypisania mu zawinienia, a w chwili czynu jego stan należy uznać za stabilny. Oskarżony na bieżąco przyjmuje leki przeciwdepresyjne, a jego leczenie przyniosło pożądany skutek. Zresztą czyn, jakiego się dopuścił nie był związany z przeciwdziałaniem jakiejkolwiek sytuacji związanej z synem, a chęcią uspokojenia nastrojów, jakie powstały na tle roszczeń niezadowolonego kontrahenta.

Jak wynika z dokumentacji medycznej zaburzenia emocjonalne rozpoznano u oskarżonego już kilka lat temu i wdrożono ich leczenie, które dało poprawę stanu zdrowia. Ostatnie zaostrzenie objawów związane było ze śmiercią matki oskarżonego.

Jak wynika z wyjaśnień oskarżonego wizyta w siedzibie firmy poirytowanego kontrahenta i konieczność podjęcia sporej kwoty gotówki była głównym bodźcem do podjęcia decyzji o kierowaniu pojazdem mimo cofnięcia uprawnień celem wypłaty z banku znacznej sumy pieniędzy. Tyle tylko, że oskarżony jest przedsiębiorcą z wieloletnim, bo z ok. 30 – letnim stażem pracy, doświadczonym w prowadzeniu firmy o profilu usługowym ( budowlanym ), która zatrudnia od 10 do 20 osób. Prowadzenie na taką skalę firmy o specyficznym profilu wymusza decyzyjność i konfrontowanie się z sytuacjami stresogennymi. Wiedza i doświadczenie życiowe skłania do uznania, że skoro mimo stwierdzonego schorzenia u oskarżonego, permanentnych problemów osobistych, oskarżony jest jednak w stanie w nieprzerwany sposób i od wielu lat, prowadzić rozwijającą się firmę, która stanowi główne źródło utrzymania rodziny, to jest też w stanie jednak radzić sobie na bieżąco ze wspomnianymi wyzwaniami i nie „tracić głowy”. Tym bardziej, że nic nie stało na przeszkodzie, aby to żona P. B. pojechała do banku podjąć pieniądze (posiadając do tego stosowne upoważnienie, pełnomocnictwo) lub w tym celu podwiozła męża, jak też można było skorzystać z usług fachowego przewoźnika, jeżeli rzeczywiście była potrzeba pozostania w firmie i uspokajania nastrojów „kontrahenta”. Oskarżony zatrudnia też określoną liczbę pracowników, których mógł poprosić o pomoc, chociażby w obsłudze petenta. Dlatego też w pełni należy podzielić ocenę sądu meriti, że podnoszonych przez oskarżonego i apelanta okoliczności nie sposób uznać za nadzwyczajne, które mogłyby skutkować takim obniżeniem stopnia społecznej szkodliwości popełnionego czynu, aby rozważać możliwość warunkowego umorzenia postępowania.

W treści środka odwoławczego skarżący w nadmierny sposób stara się przecenić te argumenty, które w ocenie obrońcy mają usprawiedliwić niewłaściwe zachowania oskarżonego, zupełnie pomijając, w jakich okolicznościach doszło do ujawnienia faktu kierowania przez oskarżonego pojazdem bez uprawnień.

Otóż oskarżony nie tylko z pełną premedytacją, mając świadomość zapadłego wobec niego orzeczenia administracyjnego, prowadził pojazd mechaniczny w ruchu lądowym, nie posiadając ku temu uprawnień, ale swą brawurową jazdą naruszył przy okazji przepisy ustawy prawo o ruchu drogowym, dopuszczając się wykroczenia z art. 97 kw w ten sposób, że omijał pojazdy oczekujące na otwarcie przejazdu kolejowego, wjeżdżając na pas ruchu dla kierunku przeciwległego. Na tym nie kończy się nonszalanckie zachowanie P. B. (2), bowiem oskarżony zatrzymany do kontroli zaczął pieszo uciekać przed funkcjonariuszami policji, prowokując za sobą policyjny pościg.

W realiach niniejszej sprawy, nie pozostaje cienia wątpliwości, że P. B. (2) przyświecał cel w postaci co najmniej uniknięcia odpowiedzialności, w szczególności uniemożliwienia lub utrudnienia ustalenia okoliczności nieposiadania uprawnień do kierowania pojazdem. Jego zachowanie było intencjonalne. Taki wniosek wynika z realiów przedmiotowej sprawy .

Suma podjętego karygodnego zachowania oskarżonego, sprawia, że nie może być mowy o uznaniu, że wina i społeczna szkodliwość czynu nie są znaczne oraz całokształt ujawnionych okoliczności nie daje przekonania, że pomimo umorzenia postępowania P. B. (2), będzie przestrzegał porządku prawnego, w szczególności nie popełni przestępstwa, mimo, że jest osobą niekaraną, prowadzącą ustabilizowany tryb życia, a okoliczności popełnienia czynu nie budzą wątpliwości.

Należy zważyć, że istotą warunkowego umorzenia postępowania, zgodnie z założeniami ustawodawcy, jest likwidowanie konfliktu wywołanego przestępstwem. Znajduje ono zastosowanie tam, gdzie nie ma potrzeby ze względu na cele kary, jej wymierzenia, a nawet kontynuowania postępowania karnego i doprowadzenia do wyroku skazującego. Podstawowym zatem celem wyżej wymienionej instytucji jest cel wychowawczy, którego spełnienie oceniane jest poprzez sprawdzenie funkcjonowania sprawcy w okresie próby. Jest to szansa dana sprawcy, by pomyślnym upływem okresu próby udowodnił, że zrozumiał naganność swego postępowania i tym samym dał gwarancję akceptowania w przyszłości obowiązujących norm prawnych.

Słusznie więc sąd rejonowy bacząc na całokształt okoliczności sprawy uznał, że wymierzenie kary oskarżonemu w istocie jest konieczne, a cele postępowania nie zostaną osiągnięte poprzez warunkowe umorzenie postępowania.

W ocenie sądu odwoławczego, mając na uwadze okoliczności popełnionego przestępstwa, nawet przy uwzględnieniu takich wpływających czynników na korzyść jak wskazane przez sąd meriti, wymierzenie oskarżonemu kary i to najłagodniejszego rodzaju nie może być uznane za nadmiernie surowe. Orzekając karę sąd rejonowy jednocześnie obszernie i wyczerpująco zanalizował okoliczności obciążające i łagodzące odpowiedzialność oskarżonego, a sąd odwoławczy analizę tę i jej wnioski w całej rozciągłości podziela. Takie okoliczności poprzedzające ujawnienie inkryminowanego czynu, jak brawurowa jazda połączona z popełnieniem wykroczenia, utrudnianie kontroli poprzez ucieczkę muszą znaleźć swój wyraz poprzez wymierzenie kary sprawiają, że zastosowana w sprawie represja karna jest właściwa.

Wysokość wymierzonej w niniejszej sprawie kary uwzględnia stopień zawinienia sprawcy i społecznej szkodliwości czynu, oraz jest adekwatna do możliwości majątkowych oskarżonego. Wymierzona kara realizuje w wystarczającej, a zarazem i koniecznej mierze cele kary w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa z jednoczesnym uwzględnieniem celów zapobiegawczych i wychowawczych, jakie ma ona wobec sprawcy osiągnąć. Przywołane okoliczności, rzutujące na zasadność wymierzenia kary grzywny, uzasadniały także orzeczenie obligatoryjnego środka karnego zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów w rozmiarze minimalnym.

Słuszny jest rodzaj oraz okres ustanowionego środka karnego, jako adekwatny do stopnia naruszenia norm, a tym samym potencjalnego niebezpieczeństwa, jakie stwarza oskarżony jako uczestnik ruchu drogowego.

Wobec powyższego zaskarżony wyrok – jako słuszny i podpowiadający prawu utrzymano w mocy.

Wniosek

o zmianę wyroku i warunkowe umorzenie postępowania karnego

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wyrok jest słuszny, także w zakresie rozstrzygnięcia o karze i środku karnym, apelacja zmierzająca do zmiany wyroku i warunkowego umorzenia postepowania nie zasługuje na uwzględnienie.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

wyrok i wszystkie rozstrzygnięcia

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

apelacja nie zdołała podważyć słuszności zaskarżonego wyroku

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

pkt 2 i 3

O wydatkach związanych z reprezentację oskarżonego przez adwokata z urzędu sąd okręgowy orzekł na podstawie art. 618 § 1 pkt 11 kpk, § 17 ust 2 pkt 4 w zw z § 4 ust 1,2,3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu uznając, że z uwagi na charakter sprawy i nakład pracy adwokata, adekwatna jest kwota na poziomie jednokrotność stawki minimalnej.

Jednocześnie uwzględniając sytuację materialną oskarżonego posiadającego stały dochód pozwalający także na poniesienie wydatków związanych z leczeniem osobistym i pomocą finansową dla syna bez uszczerbku niezbędnego utrzymania, sąd okręgowy nie znalazł podstaw do odstąpienia od obciążenia oskarżonego kosztami sądowymi za postępowanie odwoławcze na które złożyła się opłata w kwocie 150 zł. oraz wydatki w postaci ryczałtu i kosztów obrony z urzędu.

7.  PODPIS

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

wyrok Sądu Rejonowego w Radomsku z dnia 12 sierpnia 2020 roku w sprawie II K 318/20

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Karol Depczyński
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim
Data wytworzenia informacji: