IV Ka 536/21 - uzasadnienie Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim z 2021-10-15

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 536/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok łączny Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 09 czerwca 2021 roku w sprawie sygn. akt VII K 82/21.

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

P. P.

fakt odbywania orzeczonych wobec skazanej kar

wydruk z systemu NOE - SAD

107-117

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.1.1.1.

wydruk z systemu NOE - SAD

wiarygodny, urzędowy dokument potwierdzający pobyt skazanej w izolacji penitencjarnej

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Zarzuty naruszenia przepisów prawa materialnego, a mianowicie:

- art. 85 § 1 i 2 k.k. w zw. z art. 86 § 1 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. oraz w zw. z art. 81 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 19.06.2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz uproszczonym postępowaniu o zatwierdzeniu układu w związku z wystąpieniem COVID-19 poprzez ich niewłaściwe zastosowanie w przedmiotowej sprawie,

- art. 87 § 1 k.k. poprzez połączenie węzłem kary łącznej również 45 dni zastępczej kary pozbawienie wolności orzeczonej w miejsce kary ograniczenia wolności wyrokiem Sądu Rejonowego w Nowym Sączu Wydział II Karny z dnia 20 grudnia 2019 r., sygn. akt II K 1115/19 oraz kary ograniczenia wolności orzeczonej wyrokiem Sądu Rejonowego w Chojnicach Wydział II Karny z dnia 13.01.2020 r. sygn. akt II K 835/19, pomimo braku podstaw prawnych do łączenia węzłem kary łącznej kar zastępczych pozbawienia wolności oraz kary jednostkowej innego rodzaju.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Przede wszystkim, w odniesieniu do zarzutu sprecyzowanego w apelacji obrońcy skazanej P. P., a jak wynika z analizy treści skargi dotyczącego naruszenia prawa materialnego, przypomnieć należy, że uchybienie takie może polegać na błędnej subsumcji określonego zachowania pod przepis prawa, na zastosowaniu określonego przepisu prawa, pomimo że ustawa nie pozwala na jego zastosowanie lub na niezastosowaniu określonego przepisu prawa, gdy ustawa nakazuje jego zastosowanie (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26.04.1977 r., I KR 65/77, OSNPG 1977, Nr 10, poz. 90). Nie dochodzi do naruszenia prawa materialnego w sytuacji, kiedy strona kwestionuje poczynione w sprawie ustalenia faktyczne domagając się zastosowania określonego przepisu prawa materialnego. Nie dochodzi do naruszenia prawa materialnego także wówczas, gdy ustawa stwarza organowi postępowania tylko możliwość zastosowania określonego przepisu. A zatem, o obrazie prawa materialnego można mówić jedynie wtedy, gdy do prawidłowo ustalonego stanu faktycznego sąd wadliwie zastosował normę prawną lub bezzasadnie jej nie zastosował (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 23.07.1974 r., V KR 212/74, opubl. OSNKW 1974, Nr 12, poz. 233; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 09.01.2002 r., V KKN 319/99, Legalis). Orzeczenie musi być oparte na trafnych i niekwestionowanych ustaleniach faktycznych (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 15.02.2007 r., IV KK 234/06, Legalis). Zarzut obrazy prawa materialnego może powstać tylko na bazie niekwestionowanych ustaleń. Innymi słowy, musi mieć zakotwiczenie w niespornych ustaleniach faktycznych. Zwalczanie ustaleń nie stwarza punktu zaczepienia dla zarzutu obrazy prawa materialnego, dla którego bazą (punktem wyjścia) są ustalenia (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 04.01.2007 r., V KK 177/06, Legalis).

Niewątpliwie na gruncie analizowanej sprawy - w której przedmiotem analizy przy wydawaniu wyroku łącznego w sprawie VII K 82/21 były skazania wyrokami: Sądu Rejonowego dla Wrocławia - Krzyki we Wrocławiu z dnia 20.12.2018 r. w sprawie VII K 518/18, Sądu Rejonowego w Białymstoku z dnia 11.12.2019 r. w sprawie XIII K 1146/19, wyrokiem Sądu Rejonowego dla Wrocławia - Krzyki we Wrocławiu z dnia 09.03.2020 r. w sprawie VII K 1096/19, wyrokiem Sądu Rejonowego w Nowym Tomyślu z dnia 01.06.2020 r. w sprawie II K 616/19, wyrokiem Sądu Rejonowego w Pruszkowie z dnia 19.11.2019 r. w sprawie II K 1774/19, wyrokiem Sądu Rejonowego w Kielcach z dnia 04.11.2020 r. w sprawie II K 694/20, wyrokiem Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 09.11.2020 r. w sprawie VII K 948/20, wyrokiem Sądu Rejonowego w Nowym Sączu z dnia 20.12.2019 r. w sprawie II K 1115/19 oraz Sądu Rejonowego w Chojnicach z dnia 13.01.2020 r. w sprawie II K 835/19 - przypomnieć należało fakt, iż ustawą z dnia 20 lutego 2015 roku o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r., poz. 396) z dniem 1 lipca 2015 roku doszło do nowelizacji przepisów dotyczących wydawania wyroku łącznego (rozdział 60) uregulowanych w ustawie z dnia 6 czerwca 1997 roku Kodeks Postępowania Karnego (Dz. U. z 1997 r., Nr 89, poz. 555 z późn. zm.) oraz przepisów rozdziału IX (art. 85 – 92a) ustawy z dnia 6 czerwca 1997 roku Kodeks Karny (Dz. U. z 1997 r., Nr 88, poz. 553 z późn. zm.). Natomiast zgodnie z treścią art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r. poz. 396) przepisów rozdziału IX ustawy Kodeks karny, tj. rozdziału zatytułowanego „Zbieg przestępstw oraz łączenie kar i środków karnych”, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, nie stosuje się do kar prawomocnie orzeczonych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, chyba że zachodzi potrzeba orzeczenia kary łącznej w związku z prawomocnym skazaniem po dniu wejścia w życie niniejszej ustawy. Przy czym, takowych w przedmiotowej sprawie nie było.

Dodatkowo, na kanwie tej sprawy istotnie należało zwrócić szczególną uwagę na okoliczność, że ponownie doszło do nowelizacji przepisów dotyczących wydawania wyroku łącznego (rozdział 60) uregulowanych w ustawie z dnia 6 czerwca 1997 roku Kodeks Postępowania Karnego (Dz. U. z 1997 r., Nr 89, poz. 555 z późn. zm.) oraz przepisów rozdziału IX (poprzez zmianę art. 85, art. 86, art. 89a § 1, art. 91 § 2 oraz dodanie art. 91a) ustawy z dnia 6 czerwca 1997 roku Kodeks Karny (Dz. U. z 1997 r., Nr 88, poz. 553 z późn. zm.) z dniem 24 czerwca 2020 roku (tu niestety Sąd Rejonowy popełnił omyłkę w uzasadnieniu błędnie określając przedmiotową cenzurę czasową na dzień 25.08.2020 r., a więc datę opublikowania tekstu jednolitego ustawy - co jednak jest prawnie irrelewantne dla zapadłego w niniejszej sprawie wyroku). Jednocześnie w myśl art. 81 ust. 1 Ustawy z dnia 19 czerwca 2020 r. (Dz. U. z 2020 r. poz. 1086) o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz uproszczonym postępowaniu o zatwierdzeniu układu w związku z wystąpieniem COVID-19 przepisy rozdziału IX ustawy zmienianej w art. 38, w brzmieniu dotychczasowym, stosuje się do kar prawomocnie orzeczonych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy.

Zestawienie cytowanych powyżej norm prawnych i ich implementacja na grunt analizowanej sprawy - w której w dniu orzekania w sprawie VII K 82/21 (tj. w dniu 09 czerwca 2021 roku) wobec skazanej P. P. istniały prawomocne skazania opisane powyżej - dowodzi, że Sąd Rejonowy co można wyinterpretować z rozważań zawartych w uzasadnieniu za podstawę prawną słusznie przyjął przepisy ustawy Kodeks Karny w brzmieniu obowiązującym do dnia 23 czerwca 2020 roku.

Reasumując w przedmiotowej sprawie nie doszło do naruszenia normy wyrażonej art. 85 § 1 i 2 k.k. w zw. z art. 86 § 1 i 4 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. Bowiem nie ulega wątpliwości poprawność opinii Sądu Rejonowego co do tego, iż w niniejszej sprawie należało stosować przepisy ustawy karnej w brzmieniu obowiązującym do dnia 23 czerwca 2020 roku, przy czym, niewątpliwie wobec tego, że chronologicznie pierwszy został wydany wyrok w dniu 20.12.2018 r. (i dotyczył czynu z dnia 30 maja 2017 roku), zastosowanie znalazły przepisy dotyczące orzekania kary łącznej obowiązujące po dniu 15 kwietnia 2016 roku, a przed dniem 24 czerwca 2020 roku, jako w przypadku skazanej będące względniejszymi. W takim układzie faktów, zaktualizowała się tym samym potrzeba dokonania rozważań uwzględniających przepis art. 4 § 1 k.k. Tym samym postąpienie Sądu pierwszej instancji w tym względzie, jest również zgodne z brzmieniem art. 81 ust. 1 Ustawy z dnia 19 czerwca 2020 r. (Dz. U. z 2020 r. poz. 1086) o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz uproszczonym postępowaniu o zatwierdzeniu układu w związku z wystąpieniem COVID-19.

Natomiast nie ma zupełnie racji apelujący jakoby Sąd meriti połączył węzłem kary łącznej 45 dni zastępczej kary pozbawienie wolności orzeczonej w miejsce kary ograniczenia wolności wyrokiem Sądu Rejonowego w Nowym Sączu z dnia 20 grudnia 2019 r., sygn. akt II K 1115/19 oraz kary ograniczenia wolności orzeczonej wyrokiem Sądu Rejonowego w Chojnicach Wydział II Karny z dnia 13.01.2020 r. sygn. akt II K 835/19. Bowiem co wynika jasno i klarownie z treści zaskarżonego wyroku, ale też jego pisemnych motywów Sąd Rejonowy połączył węzłem kary łącznej skazania na jednostkowe kary pozbawienia wolności opisane w punktach 1-4 oraz skazania na kary ograniczenia wolności opisane w punktach 8-9 (a więc skazania wyrokiem Sądu Rejonowego w Nowym Sączu z dnia 20 grudnia 2019 r., sygn. akt II K 1115/19 oraz wyrokiem Sądu Rejonowego w Chojnicach z dnia 13.01.2020 r. sygn. akt II K 835/19). Łączeniu zaś podlegały - wbrew stanowisku skarżącego wyartykułowanemu w apelacji - jednostkowe kary pierwotnie orzeczone we wszystkich wskazanych powyżej wyrokach (z całą pewnością nie podlegała łączeniu zastępcza kara pozbawienia wolności w rozmiarze 45 dni orzeczona w zamian za karę 3 miesięcy ograniczenia wolności wymierzoną wyrokiem Sądu Rejonowego w Nowym Sączu w sprawie II K 1115/19), a więc wyłącznie kary pozbawienia wolności wraz z karami ograniczenia wolności zgodnie z zasadami wyrażonymi w art. 85 § 1 i 2 k.k., art. 86 § 1 k.k. i art. 87 § 1 k.k.

Wniosek

Wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku w punktach 1 i 2 poprzez:

- ustalenie, że zastosowanie w sprawie znajdą przepisy w brzmieniu przed 24.06.2020 r.

- w zakresie punktu 1 połączenie skazanej kar pozbawienia wolności orzeczonych wyrokami opisanymi w punktach 1-4 wyroku łącznego i wymierzenie skazanej kary łącznej 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności,

- w zakresie punktu 2 wyeliminowanie z zakresu orzeczenia wyroków z punktów 8 i 9 (kar ograniczenia wolności),

- umorzenie postępowania o wydanie wyroku łącznego wobec skazanej w pozostałym zakresie - z uwagi na brak warunków do wydania wyroku łącznego.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wyrok słuszny, a apelacja obrońcy skazanej P. P. w tym zakresie bezzasadna z powodów wskazanych szczegółowo powyżej.

3.2.

Zarzut naruszenia przepisów prawa procesowego, a mianowicie art. 572 k.p.k. poprzez jego niezastosowanie i nie umorzenie postępowania w zakresie wyroku Sądu Rejonowego w Nowym Sączu Wydział II Karny z dnia 20 grudnia 2019 r., sygn. akt II K 1115/19 oraz wyroku Sądu Rejonowego w Chojnicach Wydział II Karny z dnia 13.01.2020 r. sygn. akt II K 835/19 jako wyroków nie podlegających łączeniu węzłem kary łącznej.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Odnosząc się do powyższego zarzutu w pierwszej kolejności wskazać należy, iż o spełnieniu warunków wymierzenia kary łącznej przesądza zawsze prawo materialne (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 01.12.2004 r.,, IV KK 278/04, Legalis). Przepis art. 572 k.p.k. ma zastosowanie tylko wtedy, gdy w ogóle brak jest warunków do wydania wyroku łącznego, a więc gdy z orzeczonych wobec skazanego wyroków nie można orzec żadnej kary łącznej (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 04.09.2007 r., V KK 261/07, niepubl.). W przypadku spełnienia warunków z art. 85-89 k.k. sąd jest obowiązany do wydania wyroku łącznego, co oznacza brak swobody w doborze skazań podlegających łączeniu i niemożność pominięcia części z nich (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11.07.2008 r.,, III KK 82/08, Legalis). Jednocześnie w świetle wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 11 czerwca 2019 r., sygn. akt P 20/17 (OTK-A 2019/29) nadal istnieje możliwość łączenia kar pozbawienia wolności z karami ograniczenia wolności, przy stosowaniu zamiennika, o jakim mowa w art. 87 § 1 k.k., ale sąd orzekający nie jest już do tego zobligowany. W każdej sytuacji winien więc analizować, czy w realiach danej sprawy należy dokonać połączenia kar pozbawienia wolności z karami ograniczenia wolności i orzec karę łączną pozbawienia wolności, czy też odrębnie orzec kary łączne pozbawienia wolności i ograniczenia wolności, jeśli zachodzą po temu warunki (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 26.09.2019 r., II Aka 363/19, Legalis). Przy czym, w przypadku łączenia w wyroku łącznym kary pozbawienia wolności i kary ograniczenia wolności sądy nie powinny czynić tego w sposób automatyczny, lecz każdorazowo rozważyć, czy łączenie tych kar na zasadzie przewidzianej w KPK jest uzasadnione na kanwie przedmiotowej sprawy (tak też w wyroku Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 02.09.2019 r., II Aka 240/19, Legalis).

W aspekcie powyższego Sąd Rejonowy prawidłowo połączył węzłem kary łącznej zarówno skazania na jednostkowe kary pozbawienia wolności opisane w punktach 1-4, ale też skazania na kary ograniczenia wolności opisane w punktach 8-9 (a więc skazania wyrokiem Sądu Rejonowego w Nowym Sączu z dnia 20 grudnia 2019 r., sygn. akt II K 1115/19 oraz wyrokiem Sądu Rejonowego w Chojnicach z dnia 13.01.2020 r. sygn. akt II K 835/19). W tym zaś zakresie nie doszło do uchybienia normie wyrażonej w art. 572 k.p.k. W tym miejscu, zauważyć należy, iż łączeniu podlegały - wbrew stanowisku skarżącego wyartykułowanemu w apelacji - jednostkowe kary pierwotnie orzeczone we wszystkich wskazanych powyżej wyrokach (z całą pewnością nie podlegała łączeniu zastępcza kara pozbawienia wolności w rozmiarze 45 dni orzeczona w zamian za karę 3 miesięcy ograniczenia wolności wymierzoną wyrokiem Sądu Rejonowego w Nowym Sączu w sprawie II K 1115/19), a więc wyłącznie kary pozbawienia wolności wraz z karami ograniczenia wolności zgodnie z zasadami wyrażonymi w art. 85 § 1 i 2 k.k., art. 86 § 1 k.k. i art. 87 § 1 k.k.

Wniosek

Wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku w punktach 1 i 2 poprzez:

- ustalenie, że zastosowanie w sprawie znajdą przepisy w brzmieniu przed 24.06.2020 r.

- w zakresie punktu 1 połączenie skazanej kar pozbawienia wolności orzeczonych wyrokami opisanymi w punktach 1-4 wyroku łącznego i wymierzenie skazanej kary łącznej 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności,

- w zakresie punktu 2 wyeliminowanie z zakresu orzeczenia wyroków z punktów 8 i 9 (kar ograniczenia wolności),

- umorzenie postępowania o wydanie wyroku łącznego wobec skazanej w pozostałym zakresie - z uwagi na brak warunków do wydania wyroku łącznego.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wyrok słuszny, a apelacja obrońcy skazanej P. P. w tym zakresie bezzasadna z powodów wskazanych szczegółowo powyżej.

3.3.

Zarzut rażącej niewspółmierność orzeczonej kary polegającej na wymierzeniu skazanej wyrokiem kary łącznej kary 2 lat pozbawienia wolności przy zastosowaniu zasady asperacji, podczas gdy jak wynika ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, możliwym było zastosowanie zasady absorpcji.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zauważyć należy, iż zgodnie z utrwalonym orzecznictwem, zmiana kary w instancji odwoławczej jest możliwa tylko wtedy, gdy kara wymierzona przez Sąd I instancji jest rażąco niewspółmierna. Nie może więc następować w każdym wypadku, w którym jest możliwa wedle własnej oceny Sądu odwoławczego, lecz wtedy tylko, gdy kara orzeczona nie daje się zaakceptować z powodu różnicy pomiędzy nią, a karą sprawiedliwą, różnicy o randze zasadniczej i rażącej, wręcz ,,bijącej w oczy”. Sąd odwoławczy nie może zatem dokonywać korekty kary o charakterze ,,kosmetycznym”, np. o 1 - 2 miesięcy, przy karze pobawienia wolności wymierzonej w latach (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 04.07.1972 r., V KRN 230/72, opubl. LEX Nr 21497; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 02.02.1995 r., opubl. KZS 4/96 poz. 42; wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 21.09.2000 r., II AKa 154/00, opubl. KZS 2000/10/37).

Zważyć też trzeba, że decydujące znaczenie dla wymiaru kary łącznej mają przede wszystkim cele zapobiegawcze i wychowawcze, które kara ma osiągnąć w stosunku do skazanego, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Natomiast wypracowane wcześniej przez orzecznictwo i doktrynę koncepcje wymiaru kary łącznej w oparciu o bliższą, lub dalszą więź przedmiotowo – podmiotową i czasowo – przestrzenną, zachodzącą pomiędzy poszczególnymi czynami jednostkowymi, także mogą mieć tu znaczenie, jednakże, co najwyżej, pomocnicze. Bowiem kara łączna powinna być postrzegana jako swoiste podsumowanie działalności przestępczej sprawcy. Stanowi ona wyraz potępienia w stosunku do postępowania sprawcy, jak również podkreśla nieopłacalność przestępczej działalności. Z drugiej strony, orzeczona kara łączna powinna być niezbędna dla osiągnięcia celów indywidualnego oddziaływania. W procesie orzekania kary łącznej sąd powinien mieć na względzie, czy w danym przypadku zachodzą okoliczności, które przemawiają za zsumowaniem dolegliwości, czy też przeciwnie – w imię racjonalizacji karania, wskazują na konieczność pochłonięcia części kar. Stosowanie zatem kumulacji albo absorpcji, jako że są to rozwiązania skrajne, wymaga istnienia szczególnych przesłanek przemawiających za jednym, albo drugim rozstrzygnięciem.

Jak słusznie wskazał Sąd meriti w niniejszej sprawie, brak przesłanek do zastosowania zasady pełnej absorpcji. Nie jest nią, ani dotychczasowa linia życiowa skazanej, ani relacje pomiędzy czynami, za które wymierzono kary podlegające łączeniu. Wymiar kary łącznej orzeczonej w oparciu o zasadę absorpcji, to przypadek wymagający wyjątkowo korzystnych i łagodzących okoliczności po stronie sprawcy. Przy wymierzaniu kary łącznej (gdzie łączeniu podlegały kary po 6 miesięcy pozbawienia wolności (trzy takie kary), kara 8 miesięcy pozbawienia wolności, kara 3 miesięcy ograniczenia wolności, oraz kara 10 miesięcy ograniczenia wolności, zastosowanie zaś zasady pełnej absorpcji, nie jest też żadnym obowiązkiem sądu orzekającego, czy też punktem wyjścia przy dokonywaniu prawidłowej oceny wymiaru kary łącznej. Jest przy tym oczywiste, że orzeczenie kary łącznej, nie musi przynosić skazanemu korzyści, to jest orzeczenia kary łącznej w wymiarze niższym od arytmetycznej sumy poszczególnych kar (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 23.03.2016 r. IV KK 70/16, Legalis Nr 1444864). Tym samym, w ślad za Sądem pierwszej instancji wskazać należy, iż skazana (mimo młodego wieku) jest osobą wielokrotnie karaną. Przy czym, przestępstwa za które wymierzono kary podlegające łączeniu to czyny przeciwko mieniu (a w związku z tym, sposób ich popełnienia był podobny) popełnione na przestrzeni ponad dwóch lat. Prawidłowo zatem uznał Sąd I instancji, iż istnieje stosunkowo bliski związek przedmiotowo - podmiotowym między tymi przestępstwami (pod względem rodzaju naruszonych dóbr prawnych, sposobu działania sprawcy, przy czym, brak tożsamości pokrzywdzonych), jakkolwiek związek czasowy jest już zdecydowanie odległy, a przestępcza działalność skazanej była rozciągnięta na przestrzeni wielu miesięcy i około dwóch lat. Jak wynika z uzasadnienia zaskarżonego wyroku Sąd I instancji, oprócz innych elementów, brał także pod uwagę, iż skazana przebywając w izolacji penitencjarnej prezentuje deklaratywnie krytyczny stosunek do popełnionych przestępstw, a zachowanie jej oceniono jako umiarkowane, co też Sąd meriti uwzględnił je przy wymiarze orzeczonej kary łącznej w wymiarze 2 lat. Podobnie na aprobatę zasługuje ocena okoliczności podmiotowo - przedmiotowych, a w rezultacie również wymiar orzeczonej łącznej kary grzywny określonej w punkcie 4 zaskarżonego wyroku (w tym zakresie obrońca skazanej nie kwestionował rozstrzygnięcia).

Zachowanie skazanej w warunkach penitencjarnych nie wyróżnia się w jakiś ponadprzeciętny sposób. Dbałość o porządek w celi mieszkalnej, poszanowanie regulaminu i przełożonych oraz nieprezentowanie konfliktowych sytuacji jest postępowaniem, którego należy wymagać od skazanej które nie powinno zależeć wyłącznie od jej dobrej woli. Wypełnianie obowiązków nie może być postrzegane jako jedyny czynnik świadczący o poprawie zachowania skazanej z uwagi na całościową ocenę zachowania skazanej. Dlatego też względy prewencji ogólnej i indywidualnej, które są jednym z głównych celów resocjalizacji, również przemawiają za dłuższym pobytem skazanego w zakładzie karnym, niż by to wynikało z zasad pełnej absorpcji.

Wobec powyższego, Sąd Okręgowy w pełni przychyla się do stanowiska Sądu I instancji, iż zarówno wzgląd na cele zapobiegawcze i wychowawcze, które kara ma osiągnąć w stosunku do skazanej P. P., potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa, jak i bliski związek przedmiotowo – podmiotowy, ale brak ścisłego związku czasowo – przestrzennego w przypadku wyroków podlegających łączeniu, wskazanych w punktach 1, 2, 3, 4, 8 i 9 wykluczał zastosowanie wobec skazanej zasady całkowitej absorpcji, obligował natomiast do przyjęcia zasady asperacji (częściowej absorpcji i częściowej kumulacji). Należy podnieść, że orzeczenie kary łącznej w oparciu o zasadę całkowitej absorpcji nie tylko byłoby nieuzasadnione w świetle przytoczonych okoliczności, ale też przyczyniłoby się do wyrobienia w skazanej mylnego przekonania, że wielość przestępstw popłaca.

Wniosek

Wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku w punktach 1 i 2 poprzez:

- ustalenie, że zastosowanie w sprawie znajdą przepisy w brzmieniu przed 24.06.2020 r.

- w zakresie punktu 1 połączenie skazanej kar pozbawienia wolności orzeczonych wyrokami opisanymi w punktach 1-4 wyroku łącznego i wymierzenie skazanej kary łącznej 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności,

- w zakresie punktu 2 wyeliminowanie z zakresu orzeczenia wyroków z punktów 8 i 9 (kar ograniczenia wolności),

- umorzenie postępowania o wydanie wyroku łącznego wobec skazanej w pozostałym zakresie - z uwagi na brak warunków do wydania wyroku łącznego.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Argumentacja Sądu meriti co do wyboru zasady wymiaru kary łącznej zasługuje na aprobatę, o czym była mowa w rubryce powyżej, a w związku z tym wyrok w tym zakresie słuszny, a apelacja obrońcy skazanej P. P. bezzasadna.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Utrzymanie w mocy rozstrzygnięć zawartych w punktach od 1 do 6 wyroku.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Sąd Odwoławczy nie dopatrzył się żadnych podstaw do podzielenia zarzutów i wniosków zawartych w apelacji obrońcy skazanego (szczegółowo z powodów wskazanych w punktach 3.1.-3.3.) i dlatego zaskarżony wyrok utrzymano w mocy.

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

3

W oparciu o przepisy art. 624 § 1 k.p.k. i art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych (tekst jednolity: Dz. U. Nr 49 poz. 223 z 1983 roku z późniejszymi zmianami), mając na względzie sytuację osobistą (długotrwały pobyt w izolacji penitencjarnej) i możliwości finansowe skazanej P. P. (aktualnie brak dochodów), Sąd Okręgowy zwolnił ją od obowiązku wnoszenia opłaty za drugą instancję oraz od obowiązku zwrotu wydatków poniesionych przez Skarb Państwa.

7.  PODPIS

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca skazanej P. P..

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok łączny Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 09 czerwca 2021 roku w sprawie sygn. akt VII K 82/21.

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Karol Depczyński
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim
Data wytworzenia informacji: