Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

W pierwszej kolejności sąd odwoławczy odniesie się do tych zarzutów skarżącego, w których podnosił wątpliwości, czy funkcjonariusze policji przy wykorzystaniu będącego na ich ówczesnym wyposażeniu laserowego przyrządu do pomiaru prędkości w ruchu drogowym(...) o numerze fabrycznym (...) mogli dokonać miarodajnego pomiaru prędkości, z jaką obwiniony się poruszał.

W tym celu, korzystając z uprawnienia, jakie wynika z przepisu art. 106a kpw, sąd odwoławczy uzupełnił postępowanie dowodowe, przeprowadzając dodatkowo dowody z:

- opinii biegłego sądowego z zakresu urządzeń do pomiaru i rejestracji wykroczeń w ruchu drogowym P. B.;

- dokumentacji związanej z naprawą opisanego na wstępie urządzenia w grudniu w 2014 r.;

- świadectwa legalizacji ponownej, wystawionego w grudniu 2013 r. przez Dyrektora Okręgowego (...) (...) w W., z którego wynika, iż w / w przyrząd do pomiaru prędkości pojazdów w ruchu drogowym, spełnia wymagania wynikające z rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 9 listopada 2007 r. w sprawie wymagań metrologicznych, którym powinny odpowiadać przyrządy do pomiaru prędkości pojazdów w ruchu drogowym oraz szczegółowego zakresu badań i sprawdzeń wykonywanych podczas prawnej kontroli metrologicznej tych przyrządów pomiarowych – okres ważności legalizacji oznaczono do dnia 31 grudnia 2014 r.;

- świadectwa legalizacji ponownej, wystawionego w dniu 20 listopada 2015 r. przez Dyrektora Okręgowego (...) (...)r w W., z którego wynika, iż w / w przyrząd do pomiaru prędkości pojazdów w ruchu drogowym, spełnia wymagania wynikające z rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 17 lutego 2014 r. w sprawie badań, którym powinny odpowiadać przyrządy do pomiaru prędkości pojazdów w ruchu drogowym oraz szczegółowego zakresu badań i sprawdzeń wykonywanych podczas prawnej kontroli metrologicznej tych przyrządów pomiarowych – okres ważności legalizacji oznaczono do dnia 30 listopada 2016 r.; pozyskano też z tego urzędu dodatkową informacją, iż urząd nie jest w stanie stwierdzić, czy urządzenie to przed zgłoszeniem do tej legalizacji ponownej było uszkodzone;

- certyfikatu kalibracji w / w urządzenia, wystawionego w dniu 4 grudnia 2013 r. przez (...) Sp. z o.o. w W., z którego wynika, że urządzenie to zostało przetestowane i spełnia lub przekracza wszystkie parametry specyfikacji technicznej producenta dla pomiarów prędkości i odległości, zapewniając bezpieczne i dokładne pomiary prędkości i odległości; okres ważności certyfikatu zakreślono ze wskazaniem daty 31 grudnia 2014 r.;

- certyfikatu kalibracji w / w urządzenia, wystawionego w dniu 2 grudnia 2014 r. przez (...) Sp. z o.o. w W., z którego wynika, że urządzenie to zostało dokładnie przetestowane i spełnia lub przekracza wszystkie parametry specyfikacji technicznej producenta, zapewniając bezpieczne i dokładne pomiary prędkości i odległości – okres ważności certyfikatu zakreślono ze wskazaniem daty 31 grudnia 2015 r.;

- certyfikatu kalibracji w / w urządzenia, wystawionego w dniu 13 listopada 2015 r. przez (...) Sp. z o.o. w W., z którego wynika, że urządzenie to zostało dokładnie przetestowane i spełnia lub przekracza wszystkie parametry specyfikacji technicznej producenta, zapewniając bezpieczne i dokładne pomiary prędkości i odległości – okres ważności certyfikatu zakreślono ze wskazaniem daty 30 listopada 2016 r., a nadto pozyskano informację od w / w spółki, iż podczas tego przeglądu serwisowego, odbytego przed legalizacją ponowną w listopadzie 2015 r., nie stwierdzono uszkodzeń urządzenia.

Powyższe uzupełnić należy stwierdzeniem, iż sąd I instancji już wcześniej pozyskał świadectwo legalizacji ponownej, wystawione w dniu 8 grudnia 2014 r. przez Dyrektora Okręgowego (...) (...) w K., z którego wynika, iż w / w przyrząd do pomiaru prędkości pojazdów w ruchu drogowym, spełnia wymagania wynikające z rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 17 lutego 2014 r. w sprawie badań, którym powinny odpowiadać przyrządy do pomiaru prędkości pojazdów w ruchu drogowym oraz szczegółowego zakresu badań i sprawdzeń wykonywanych podczas prawnej kontroli metrologicznej tych przyrządów pomiarowych – okres ważności legalizacji oznaczono do dnia 31 grudnia 2015 r.

Wziąwszy pod uwagę wymowę powyżej przeprowadzonych dowodów, Sąd Okręgowy doszedł do wniosku, iż pomiar prędkości, z jaką poruszał się obwiniony, dokonany przy pomocy wyżej wymienionego urządzania był miarodajny, a tym samym ustalenia o zakresie przekroczenia przez obwinionego dopuszczalnej prędkości było prawidłowe.

Po pierwsze, z powyżej przedstawionej dokumentacji wynika, iż w dacie użycia go wobec J. S., urządzenie o przywołanym wyżej numerze fabrycznym posiadało ważne świadectwo legalizacji i certyfikat kalibracji.

Po drugie, decyzją z dnia 3 lipca 2007 r., nr (...) (...), Prezes Głównego Urzędu (...) nadał zatwierdzenie szeregu urządzeniom pomiarowym (...), w tym (...) (...), jako urządzeniom spełniającym wymagania metrologiczne, którym powinny odpowiadać przyrządy do pomiaru prędkości w ruchu drogowym ( zatwierdzenie typu (...) 0740 ) – por. załącznik nr 1 opinii P. B..

Po trzecie, nie ma podstaw do wyprowadzenia wniosków, iż urządzenie to w dniu pomiaru było uszkodzone, w związku z czym mogło działać nieprawidłowo. Wątpliwości z tym związane sygnalizował biegły w swojej opinii, w związku z czym okoliczność ta była przedmiotem weryfikacji sądu odwoławczego. W wyniku sprawdzenia ustalono ( por. dokumentacja przedstawiona przez spółkę (...) – k. 154 – 156 ), że w dniu 1 grudnia 2014 r. przyjęła zlecenie naprawy w / w urządzenia. Z raportu serwisowego spółki wynika, że urządzenie nie uruchamiało się z powodu uszkodzenia mechanicznego – najprawdopodobniej powstałego wskutek upadku lub bardzo silnego uderzenia. Widoczne były uszkodzenia mechaniczne na module optycznym, panelu tylnym i przednim, nadto uszkodzony był kabel (...). W ramach czynności serwisowych dokonano przeglądu technicznego urządzenia, oczyszczono styki połączeń między modułami i naprawiono kabel (...). Przeprowadzono też ponownie kalibrację optyki, weryfikowano parametry, przeprowadzono testy na symulatorze, testy drogowe oraz ponowną legalizację urządzenia. Jak już wyżej podniesiono, w ramach tego serwisu w dniu 2 grudnia 2014 r. (...) Sp. z o.o. w W. wystawiła certyfikat kalibracji w / w urządzenia ( w którym wskazała, że urządzenie to zostało dokładnie przetestowane i spełnia lub przekracza wszystkie parametry specyfikacji technicznej producenta, zapewniając bezpieczne i dokładne pomiary prędkości i odległości ) oraz wystąpiła o legalizację ponowną – w dniu 8 grudnia 2014 r. Dyrektor Okręgowego (...) Miar w K. wydał świadectwo legalizacji ponownej ( z którego wynikało, iż w / w przyrząd do pomiaru prędkości pojazdów w ruchu drogowym, spełnia wymagania wynikające z rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 17 lutego 2014 r. w sprawie badań, którym powinny odpowiadać przyrządy do pomiaru prędkości pojazdów w ruchu drogowym oraz szczegółowego zakresu badań i sprawdzeń wykonywanych podczas prawnej kontroli metrologicznej tych przyrządów pomiarowych ). Po tej usłudze w dniu 15 grudnia 2014 r. spółka (...) wystawiła fakturę za jej wykonanie, zaś urządzenie zostało przekazane KPP w B. do dalszego użytkowania. Jednocześnie z informacji pozyskanej od tej samej spółki wynika, że przy przedstawieniu tego urządzenia do kolejnej kalibracji i legalizacji – co miało miejsce w listopadzie 2015 r. – urządzenie nie nosiło śladów uszkodzeń oraz nie było naprawiane. Skoro więc urządzenie to było użyte wobec J. S. w dniu 20 stycznia 2015 r., to wyprowadzić należy wniosek, iż działo się to krótko po serwisowaniu i naprawie urządzenia przeprowadzonych w grudniu 2014 r., po których urządzenie przeszło pomyślnie wszelkie testy w ramach procedur wystawiania świadectwa kalibracji i legalizacji ponownej. Kolejną zaś kalibrację i legalizację ( w listopadzie 2015 r. ) również przeszło pomyślnie. Z powyższego wnosić należy, iż w dacie użycia wobec obwinionego urządzenie nie było uszkodzone mechanicznie, jak i nie ma podstaw do przyjmowania, że było rozkalibrowane. Wątpliwości z tym związane podnosił co prawda biegły sygnalizując, iż przed rozpoczęciem pomiarów w dniu 20 stycznia 2015 r. funkcjonariusz obsługujący urządzenie nie przeprowadził testów sprawdzających poprawność jego działania, zwłaszcza zaś w zakresie zbieżności wiązki laserowej z plamką w celowniku. Zdaniem biegłego, brak takiego testu nie daje pewności, czy zbieżność była zachowana. Mimo tego sąd odwoławczy wykluczył, że przyrząd był rozkalibrowany lub z innych względów nie działał poprawnie. Ten sam bowiem biegły zauważał, że gdyby urządzenie było wówczas rozkalibrowane, to taki stan rzeczy nie uległby samoistnej naprawie i trwał także w czasie, gdy urządzenie zostało przedstawione do ponownej kalibracji i legalizacji. Tymczasem w ich trakcie ( por. świadectwo legalizacji ponownej z dnia 20 listopada 2015 r. oraz certyfikat kalibracji z dnia 13 listopada 2015 r. ) żadnej tego rodzaju niesprawności nie stwierdzono. Uznano, że w / w przyrząd spełnia wymagania wynikające z rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 17 lutego 2014 r. w sprawie badań, którym powinny odpowiadać przyrządy do pomiaru prędkości pojazdów w ruchu drogowym oraz szczegółowego zakresu badań i sprawdzeń wykonywanych podczas prawnej kontroli metrologicznej tych przyrządów pomiarowych oraz, iż urządzenie to zostało dokładnie przetestowane i spełnia lub przekracza wszystkie parametry specyfikacji technicznej producenta, zapewniając bezpieczne i dokładne pomiary prędkości i odległości.

Co do zarzutów kwestionujących spełnienie przez to urządzenie wymogów identyfikacji „ mierzonego ” pojazdu – jest ono wyposażone w celownik optyczny z widoczną plamką celowniczą, która jest zbieżna z wiązką lasera emitowaną przez soczewkę nadajnika. Pozwala to na precyzyjny wybór celu przez operatora urządzenia. Aby wykonać pomiar prędkości należy wycelować przyrząd – najlepiej na tablicę rejestracyjną wybranego pojazdu – i nacisnąć przycisk spustowy, przytrzymując go ( ciągle celując w wybrany obiekt ) aż do usłyszenia dźwięku. Przy prawidłowo wykonywanych czynnościach pomiarowych przez operatora oraz przy zachowanej sprawności urządzenia, rozwiązania konstrukcyjne i sposób działania urządzenia dają pewność, że zmierzona została prędkość właśnie pojazdu „ celowanego ”, a nie innego poruszającego się w pobliżu, niezależnie od liczby pojazdów na drodze i pasów ruchu. Spełnia to wymóg należytej identyfikacji pojazdu, którego prędkość urządzenie mierzyło. Obwiniony myli stawiany przez ustawodawcę wymóg identyfikacji pojazdu, którego prędkość jest mierzona, z zarejestrowaniem tego zdarzenia np. w formie foto lub video.

Nie były także skutecznymi zarzuty związane z brakiem właściwego przeszkolenia funkcjonariuszy z zakresu obsługi tego urządzenia przed wykonywaniem przez nich czynności pomiarowych na drodze. Na praktyczne mankamenty i niedostatki w zakresie rozwiązań funkcjonujących w ramach (...) garnizonu policji zwracał co prawda uwagę biegły P. B.. Tyle tylko, że ów zarzut ma charakter czysto formalny, albowiem biegły ( por. zwłaszcza punkty 16b, 21, 21a, 23 oraz 26.1 jego opinii, obejmującym wnioski końcowe ) pomimo zastrzeżeń co do sposobu przeszkolenia funkcjonariusza wskazywał, iż z uwagi na czas, miejsca i sposób użycia przez niego tego urządzenia przedmiotowy pomiar prędkości może być co do zasady uznany za prawidłowy i miarodajny. Co do sposobu korzystania z urządzenia, jego zastrzeżenia budziła jedynie omówiona już wyżej kwestia przygotowania się przez policjanta do pracy na drodze, a dotycząca odstąpienia przez niego od przetestowania urządzenia przed rozpoczęciem pomiarów. Okoliczność tę jednak – z powodów wyżej przedstawionych – sąd odwoławczy uznał za pozostającą bez wpływu na poprawność dokonanego pomiaru. Podnieść jednak na przyszłość należy, iż przeprowadzenia wymaganych testów przed rozpoczęciem pracy urządzenia – wykonywanie których zaleca również instrukcja obsługi urządzenia – nie należy bagatelizować. Odstąpienie od ich wykonywania może bowiem doprowadzić do tego, że stwierdzenie nieprawidłowej pracy urządzenia, np. podczas kolejnej legalizacji i kalibracji spowoduje, że dojdzie do skutecznego zakwestionowania poprawności wszystkich pomiarów wykonanych od kalibracji i legalizacji chronologicznie wcześniejszej. Nie będzie bowiem można dokładnie ustalić, kiedy urządzenie przestało funkcjonować poprawnie. Czynienie testów cyklicznie i odnotowanie tego faktu np. w notatnikach służbowych funkcjonariuszy obsługujących urządzenie pozwala na bieżącą kontrolę, czy urządzenie nadal działa w sposób właściwy.

Brak karty zdarzeń drogowych oraz wyciągu książki pracy urządzenia nie miały wpływu na prawidłowość ustaleń sądu I instancji w zakresie oszacowania prędkości, z jaką obwiniony poruszał się w momencie przeprowadzenia wobec niego kontroli.

Sąd Okręgowy obniżył wymierzoną obwinionemu karę mając na uwadze, iż sąd I instancji ustalił, iż wcześniej obwiniony nie był karany, w tym również za wykroczenia drogowe. Przy pierwszym tego typu naruszeniu grzywna oscylująca w dolnych granicach ustawowego zagrożenia będzie wystarczająca, tym bardziej, że obwinionego dotykają dodatkowe obciążenia finansowe związane z obowiązkiem ponoszenia kosztów sądowych.