Treść orzeczenia IV Ka 385/20 - Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

IV Ka 385/20 - uzasadnienie Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim z 2020-08-12

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 385/20

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1. CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 09 kwietnia 2020 roku w sprawie sygn. akt VII K 779/19.

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

2. Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

. STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Obraza prawa procesowego - art. 7 k.p.k. zasady swobodnej oceny dowodów oraz art. 4 k.p.k., przez błędną ocenę zgromadzonego materiału dowodowego poprzez jej dowolność, w szczególności błędną ocenę wyjaśnień oskarżonego, zeznań świadków W. W. (1), K. S. (1), M. W. (1), nieosobowego materiału dowodowego w postaci badań materiału genetycznego w samochodzie sprawcy wypadku, opinii biegłego psychologa oraz opinii biegłego chirurga.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Twierdzenia skarżącego koncentrujące się na wykazaniu naruszenia przepisów postępowania (wskazujące na rzekomą wadliwość procedowania), nie przedstawiają jakichkolwiek przekonujących argumentów, podważających prawidłowość i słuszność rozumowania Sądu I instancji. Sąd Rejonowy w sposób rzetelny i kompleksowy dokonał wartościowania zarówno osobowych, jak i nieosobowych źródeł dowodowych zebranych na gruncie analizowanej sprawy, a następnie poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne w tym zakresie. Dokonane zaś przez Sąd Rejonowy ustalenia - w zakresie sprawstwa i winy oskarżonego T. W. w pełni odpowiadają zebranym w sprawie dowodom, a nade wszystko są wynikiem wszechstronnej ich analizy. Apelujący w żadnej mierze nie zdołał skutecznie wykazać, aby rozumowanie Sądu I instancji, przy ocenie zgromadzonych w sprawie dowodów było nietrafne, bądź nieracjonalne, gdyż zarzuty przedstawione w apelacji, po ich gruntownej analizie i zestawieniu ze stosunkowo obszernym materiałem dowodowym, opierają się wyłącznie na odmiennej, subiektywnej i selektywnej ocenie zebranych w sprawie dowodów. Zważyć trzeba, iż przekonanie Sądu meriti o możliwości przypisania oskarżonemu zrealizowania znamion czynów mu przypisanych, pozostaje pod ochroną prawa procesowego, jako że nie wykracza poza ramy zasady swobodnej oceny dowodów wyrażone w treści art. 7 k.p.k. Jednocześnie zaś konkluzje Sądu Rejonowego stanowią wynik rozważenia wszystkich okoliczności, a nade wszystko zostały wyczerpująco i rzeczowo – z uwzględnieniem wskazań wiedzy, doświadczenia życiowego i prawidłowego rozumowania – uzasadnione w pisemnych motywach zaskarżonego wyroku. Przy czym, należy podnieść, że przekonanie sądu o wiarygodności określonych dowodów i niewiarygodności innych pozostaje pod ochroną prawa procesowego, a więc mieści się w ramach swobodnej oceny dowodów jedynie wtedy, gdy jest poprzedzone ujawnieniem w toku rozprawy całokształtu okoliczności i to w sposób podyktowany obowiązkiem dochodzenia prawdy, stanowi wynik rozważenia wszystkich okoliczności przemawiających zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego, jest wyczerpująco i logicznie – z uwzględnieniem wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego – argumentowane w uzasadnieniu (zobacz: OSNKW 7-9/1991, poz.41 ). Pamiętać należy, iż konsekwencją zasady prawdy (art. 2 § 2 k.p.k.) jest wymóg, aby ustalenia faktyczne, w oparciu o które następuje orzekanie, były udowodnione, tylko wówczas można przyjąć, że są one prawdziwe, czyli zgodne z rzeczywistością. Zobowiązuje ona organy procesowe do dołożenia – niezależnie od woli stron – maksymalnych starań i wyczerpania wszelkich dostępnych środków poznania prawdy. Organy procesowe w ramach swobodnej oceny dowodów są ustawowo zobligowane do ukształtowania przekonania dopiero na podstawie wszystkich przeprowadzonych dowodów ocenianych według zasad prawidłowego rozumowania z pełnym wykorzystaniem dostępnej wiedzy i doświadczenia życiowego (art. 7 k.p.k.). Kodeks nie narzuca żadnych dyrektyw, które nakazywałyby określone ustosunkowanie się do konkretnych dowodów i nie wprowadza różnic co do wartości poszczególnych dowodów. Zasada prawdy materialnej jest adresowana do wszelkich organów procesowych. Nie da się jednak zawsze bezwzględnie ustalić przebiegu zdarzenia, lecz niekiedy tylko w takim zakresie, na jaki zezwalają na to zebrane dowody oraz dostępna wiedza i ukształtowane na jej podstawie doświadczenie życiowe. W toku prowadzonych czynności uprawnione organy mają jednak obowiązek wnikliwego zbadania i uwzględnienia wszystkich okoliczności zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego (art. 4 k.p.k.). Wyrok musi być wynikiem analizy całokształtu ujawnionych okoliczności, a więc i tych które go podważają. Pominięcie istotnych dla sprawy okoliczności, mogących mieć wpływ na rozstrzygnięcie w kwestii winy, stanowi oczywistą obrazę przepisu art. 410 k.p.k.

W aspekcie powyższego sąd odwoławczy, w pełni zgadza się z przeprowadzoną przez Sąd I instancji oceną przeprowadzonych w sprawie dowodów.

Odnosząc się do szczegółów wskazać należy, iż właściwym postąpieniem Sądu Rejonowego było uznanie wyjaśnień oskarżonego T. W. złożonych w dniach 16 stycznia 2019 roku oraz 17 stycznia 2019 roku - a więc bezpośrednio po zatrzymaniu w dniu 15 stycznia 2020 roku - za pełnowartościowy dowód pozwalający na czynienie na jego podstawie ustaleń faktycznych. Wyjaśnienia te dawały podstawę do ustalenia, iż to właśnie oskarżony T. W. w godzinach porannych w dniu 13 stycznia 2019 roku prowadził samochód osobowy marki V. (...) doprowadzając do zdarzenie będącego przedmiotem osądu, w wyniku którego jedna z osób poszkodowanych tym zdarzeniem doznała obrażeń skutkujących śmiercią (W. A.), zaś druga (P. W.) obrażeń skutkujących ciężką długotrwałą chorobą. Oskarżony podczas pierwszego przesłuchania wyjaśnił, że to on tej nocy, kiedy doszło do inkryminowanego zdarzenia kierował samochodem oraz, że wcześniej spożywał sporą ilość alkoholu wraz ze swoim bratem M. W. (2), napotkanym przypadkowo kolegą S. S. i poznanym pod sklepem mężczyzną narodowości ukraińskiej. Po zakończeniu spotkania oskarżony miał ochotę jeszcze napić się piwa wobec czego, udał się do domu po samochód i wraz z bratem pojechał na najbliższą stację benzynową, gdzie dokonał jego zakupu. Następnie kontynuując jazdę postanowił pojechać do swojej byłej dziewczyny. Było już bardzo późno wobec czego oskarżony zatrzymał się tylko pod jej domem. Dalej oskarżony rzekomo już nic nie pamiętał. Świadomość odzyskał dopiero w okolicy sklepu (...) przy znajdującej się tam koparce i wówczas zorientował się, że przednia szyba samochodu jest rozbita, przy czym uznał, że najwyraźniej musiał uderzyć w koparkę. Natomiast podczas przesłuchania w dniu 17 stycznia 2019 roku ponownie przyznał się do popełnienia zarzucanych mu czynów i potwierdził treść uprzednio złożonych wyjaśnień. Zaprzeczył nadto, aby to jego brat M. W. (2) prowadził w nocy z 12/13 stycznia 2019 roku samochód podnosząc, że nie posiada on samochodu. Z kolei podczas przesłuchania w dniu 02 kwietnia 2019 roku oskarżony nie chciał już odpowiedzieć na pytanie, czy przyznaje się do zarzucanych mu czynów i nie chciał rozmawiać na temat wypadku. Stwierdził jedynie, że podtrzymuje uprzednio złożone wyjaśnienia. Tymczasem dopiero w czasie konfrontacji przeprowadzonej z bratem M. W. (2) w dniu 12 lipca 2019 roku, oskarżony diametralnie zmienił swoje dotychczasowe wyjaśnienia, wskazując, że w nocy kiedy doszło do zdarzenia będącego przedmiotem osądu, kierowcą samochodu marki V. (...) był jego brat M. W. (2). Jednocześnie oskarżony stwierdził, że to jego brat udał się po samochód do garażu, aby podjechać na stację paliw i dokonać zakupu piwa a następnie kontynuował dalszą jazdę. Przy czym, oskarżony argumentował, że wcześniej zdecydował przyznać się do winy, ponieważ szkoda mu było brata, że trafi do więzienia, a zmiana jego stanowiska w tym względzie wynikała, z faktu, że jak to określił "zawiódł się na nim, gdyż ten nie wykazał żadnej wdzięczności ani pomocy, wobec czego postanowił powiedzieć jak było naprawdę". Treść powyższych wyjaśnień, w zestawieniu z oceną innych dowodów zebranych dowodów, nie pozostawia wątpliwości, iż te złożone podczas konfrontacji związane są z przyjętą przez oskarżonego taktyka i stanowią linię obrony. Oskarżony mając już wówczas obrońcę z urzędu, który to z pewnością uprzedził podsądnego o surowych konsekwencjach karnych w razie skazania za spowodowanie wypadku w stanie nietrzeźwości, w dodatku przy zaistnieniu tragicznych jego następstw, dokonał przemyśleń i postanowił uniknąć poniesienia odpowiedzialności karnej przerzucając całą winę na brata.

Podkreślić bowiem należy, iż podstawę do czynienia ustaleń faktycznych w zakresie kierowania przez oskarżonego w czasie przedmiotowego wypadku drogowego samochodem osobowym marki V. (...) stanowiły nie tylko wyjaśnienia oskarżonego, w których przyznał się do stawianych mu zarzutów, ale też między innymi zeznania świadka W. W. (1), który wskazał, że syn M. W. (2) nie posiada prawa jazdy i umiejętności kierowania pojazdem. Znamienne jest również i to, że świadek - ojciec T. W. i M. W. (2) - nigdy nie widział tego ostatniego za kierownicą oraz podał, że samochód osobowy marki V. (...) użytkowany jest tylko przez jego syna T.. Nie sposób przyjąć, aby świadek posiadał interes w złożeniu takiej treści zeznań i nie zostały ujawnione żadne okoliczności, które podważałyby depozycje tego źródła dowodowego (obaj mężczyźni to synowie W. W. (1)). Poza tym, istotnie jego zeznania korespondowały też z depozycjami świadka S. S., który to stwierdził, że nie widział nigdy, aby M. W. (2) jeździł samochodem oraz potwierdził, że nie posiada on uprawnień do kierowania pojazdami mechanicznymi. Podobnie zeznawał również świadek D. A. wskazując, że "nie widział M. W. (2) za kółkiem" (vide k. 933).

W tym kontekście niewiarygodne (i tak też słusznie ocenił je Sąd meriti) okazały się depozycje K. S. (1) - kolegi oskarżonego - co do tego, że to M. W. (2) kierował samochodem należącym do oskarżonego tej nocy, kiedy doszło do wypadku będącego przedmiotem osądu w niniejszej sprawie. Zważyć należy, iż świadek został zgłoszony dopiero na etapie postępowania sądowego. T. W. ani słowem nie wspominał o nim w uprzednio złożonych wyjaśnieniach oraz o tym, że byli rzekomo z bratem na spotkaniu z wymienionym. Tym samym uznać należy, iż świadek miał tylko wesprzeć linię obrony skonstruowaną w sposób nieudolny przez oskarżonego.

Również zeznania M. W. (1), w zakresie dotyczącym spotkania T. i M. W. (2) z K. S. (1), nie mogły zostać potraktowane całkowicie bezkrytycznie i obdarzone przymiotem wiarygodności. Nie bez znaczenie w tej kwestii pozostaje fakt, iż świadek M. W. (1) posiada wyraźnie negatywne nastawienie do zamieszkującego w jej sąsiedztwie K. S. (2) (z powodu jego niewłaściwego zachowania), a w związku z tym, jej relacje mogły być (i słusznie tak zostały ocenione przez Sąd Rejonowy) motywowane chęcią przedstawienia go w złym świetle. Tym samym, do depozycji M. W. (1) należało zatem podejść z dużą dozą ostrożności również i z tego względu, że miała możliwość obserwowania przebiegu rozprawy przed Sądem (uczestnicząc w niej) i niewątpliwie mogła sugerować się określonymi faktami, o których wiedzę pozyskała w tym czasie. A zatem, pomimo że świadek z jednej strony potwierdziła rzekome spotkanie K. S. (1) z braćmi W. (wskazała, że byli pod blokiem wraz z S. S. - który na ten temat nic nie powiedział, a z jego zeznań nie wynika, aby taki fakt miał miejsce - a więc niejako wsparła wersję oskarżonego o spotkaniu), to z drugiej strony podniosła, że za kierownicę wsiadł T. W.. Ponadto, świadek wskazała, iż podczas prowadzonej z nią rozmowy K. S. (1) miał być przekonany, co do tego że T. W. nie odpowie za spowodowanie wypadku, ponieważ będzie on zeznawał na jego korzyść, a zatem będzie wspierał przyjętą przez niego linię obrony. Potwierdza to nie tylko konieczność zanegowania wartości dowodowej zeznań świadka K. D. (który w istocie z rozbrajającą szczerością przyznał, że przed sprawą widział się w areszcie z T. W., rozmawiali o wypadku, że T. mówił mu, że tego nie zrobił tylko jego brat - rozmawiali bez świadków), ale też właśnie M. W. (1), która zapewne w sposób niezbyt roztropny usiłowała go pogrążyć, uwikłać w sprawę. W tym kontekście ocena relacji obu świadków dokonana przez Sąd I instancji - pomimo zaniechania przeprowadzenia konfrontacji między nimi - nie jest bynajmniej dowolna, lecz rzeczowa, poparta słusznymi argumentami i logiczna.

W ocenie odwoławczego, nie było również żadnych podstaw do kwestionowania, uzyskanej w toku postępowania, pisemnej opinii Laboratorium Kryminalistycznego Komendy Wojewódzkiej Policji w Ł. z przeprowadzonych badań z zakresu genetyki sądowej, dlatego też Sąd Rejonowy słusznie ocenił ją jako pełną, jasną i wewnętrznie spójną, a w rezultacie uznał za pełnowartościowy materiał dowodowy. Podkreślić należy, iż opinia ta w żadnym z wniosków w niej zawartych nie dostarczyła informacji, które wykluczyłyby sprawstwo oskarżonego. Należy zauważyć, że opinia nie została ograniczona do stwierdzenia, że w toku badań ze śladu dowodowego wyizolowano tylko DNA M. W. (2). Biegli jednoznacznie wypowiedzieli się, że w materiale dowodowym pobranym z kierownicy pojazdu, drążka zmiany biegów stwierdzili mieszaninę DNA pochodzące od co najmniej trzech osób (w tym też M. W. (2)) i że nie można wykluczyć w tej mieszaninie obecności DNA T. W., z uwagi na to, że w mieszaninie tej zidentyfikowano allele, które to występują w jego profilu DNA. Niewątpliwie nie można tracić z pola widzenia faktu, że w zabezpieczono w/w ślady dopiero dwa dni po zdarzeniu mającym miejsce w dniu 13 stycznia 2019 roku około godziny 05:00 (po tym, jak wytypowano uczestniczący w nim pojazd i dokonano zatrzymania T. W. w dniu 15 stycznia 2019 r. o godzinie 14:50, zaś M. W. (2) w tym samym dniu o godzinie 13:35), a mianowicie w dniu 15 stycznia 2019 roku, a zatem, możliwe jest, że na miejscu kierowcy przez ponad dwie doby mógł usiąść każdy (w tym też brak oskarżonego) pozostawiając tam swoje DNA. Zważywszy na powyższe, wskazać należy, iż dowód ten ma charakter pomocniczy, wspierający inne dowody uzyskane na kanwie niniejszej sprawy prowadzące do konkluzji, że kierującym w czasie wypadku komunikacyjnego był T. W., a nie jego brat M. W. (2).

Nie sposób również pominąć całokształtu zachowania oskarżonego podczas konfrontacji przeprowadzonej z - upośledzonym umysłowo na granicy upośledzenia w stopniu umiarkowanym i lekkim - M. W. (2). Analiza niewerbalnej komunikacji oskarżonego ze świadkiem - dokonana przez biegłego psychologa – wskazywała, iż podsądny wywierał presję na świadka podczas ich przesłuchania. Elementem potwierdzającym taki wniosek był szczególny układ rąk oskarżonego skierowany w świadka poprzez wyprostowanie palców wskazujących przy jednoczesnym skrzyżowaniu pozostałych oraz żelazny sposób utrzymywania z nim kontaktu wzrokowego. Poza tym, biegły psycholog dostrzegł, iż oskarżony zdecydowanie kontrolował swoje wypowiedzi. Tymczasem osoba przesłuchiwana, zeznając szczerze, nie kontroluje swojego zachowania, odpowiada na zadawane pytania bezpośrednio i w szybkim tempie, bez dłuższych pauz na zastanawianie się. Odnotować również należy, iż świadek M. W. (2) w czasie przesłuchania bardzo się stresował, co wskazuje na to, że czegoś się obawiał. Oczywiście relacje tego źródła dowodowego nie mogły być brane pod uwagę z uwagi na skorzystanie przez świadka na rozprawie sądowej z prawa do odmowy składania zeznań (art. 182 § 1 k.p.k.). Tym niemniej wartościowaniu pod względem dowodowym podlegała opinie psychologiczne dotyczące nie tylko T. W., ale też M. W. (2). Wszak nie sposób przemilczeć, że z opinii odnośnie świadka M. W. (2) wynika, że osoba upośledzona umysłowo w stopniu lekkim powinna mieć trudności z kierowaniem pojazdem mechanicznym, zarówno w zakresie rozumienia przepisów drogowych, jak i technicznego aspektu kierowania pojazdem mechaniczny (koordynacji wzrokowo - ruchowej), co wzmaga jeszcze spożycie alkoholu i to w większym stopniu niż u osób prawidłowo funkcjonujących. Powyższe zaś jest kolejnym dowodem na to, że wersja zdarzenia prezentowana przez oskarżonego - negująca kierowanie pojazdem w chwili wypadku - nie jest przekonująca.

Ustosunkowując się do zarzutu skarżącego odnośnie dokonanej oceny opinii biegłego chirurga R. K. wskazać należy, że w swojej opinii biegły wyraźnie podkreślił, iż ślady krwi ujawnione w centralnej części lusterka wstecznego, jak i w prawym jego narożniku, skłaniają do przyjęcia, że jednak M. W. (2) siedział na miejscu pasażera. Biegły dochodząc do takiego wniosku, jasno i logicznie wskazał, iż rzeczone lusterko nie jest kanciaste, ma obłą ramkę plastikową a zatem mało prawdopodobne jest to, aby wymieniony skaleczył się w okolicy nosa właśnie poprzez uderzenie w to lusterko. Poza tym, biegły zaznaczył, iż lusterko wsteczne jest ruchome dla celów regulacji i przy nacisku odchyla się i odsuwa. Stąd też przy uderzeniu w nie głową powinno się ono odchylić. W takim stanie rzeczy, prawdopodobna jest wersja, że rana w okolicy nosa M. W. (2), powstała w następstwie odpryśnięcia kawałka szkła z rozbitej przedniej szyby i w takich warunkach nie można przyjąć, iż M. W. (2) przed wypadkiem siedział na miejscu kierowcy.

Wniosek

O zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego T. W. od zarzucanego mu czynu opisanego w punkcie I wyroku ewentualnie o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Sąd Rejonowy prawidłowo przeprowadził i ocenił zgromadzone w sprawie dowody, rozważył wszystkie ustalone na ich podstawie okoliczności przemawiające zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego, a swoje przekonanie co do ich wiarygodności - w sensie pozytywnym i negatywnym, logicznie i wyczerpująco umotywował w pisemnych motywach orzeczenia, przy czym uczynił to z uwzględnieniem wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego. Następnie na podstawie tychże dowodów, poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne co do sprawstwa i winy oskarżonego w zakresie zarzucanych mu czynów.

3.2.

Naruszenie prawa procesowego art. 5 § 2 k.p.k. przez obciążenie oskarżonego niedającymi się wyjaśnić okolicznościami w postaci ustalenia, czy pojazdem kierował oskarżony, czy jego brat M. W. (2).

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Nie ma też racji skarżący, podnosząc zarzut obrazy art. 5 § 2 k.p.k. Otóż do naruszenia powołanego przepisu mogłoby dojść wówczas, gdyby Sąd I instancji powziął nie dające się usunąć wątpliwości i poczytał je na niekorzyść oskarżonego albo powinien stwierdzić istnienie takich wątpliwości, a następnie rozstrzygnąć je na jego korzyść, ale tego nie uczynił. Do uchybienia zasadzie in dubio pro reo nie dochodzi więc wówczas, gdy tylko strona żywi takie wątpliwości, w szczególności na skutek odmiennej oceny materiału dowodowego. Tymczasem w sprawie nie występują tego rodzaju wątpliwości, które niweczyłyby prawidłową ocenę dowodów i trafne ustalenia faktyczne. Wyrażona w art. 5 § 2 k.p.k. zasada, nie nakłada na sąd obowiązku przyjęcia wersji najkorzystniejszej dla oskarżonego, lecz zakaz czynienia niekorzystnych domniemań w sytuacji, gdy stan dowodów nie pozwala na ustalenie faktów. Nie budzi bowiem zastrzeżeń okoliczność, że tego rodzaju wątpliwości, o których mowa w art. 5 § 2 k.p.k. winien mieć Sąd, a nie strona postępowania.

Wniosek

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

W aspekcie powyższego, przeprowadzone przez sąd merytoryczny postępowanie dowodowe nosi cechy pełności i kompletności. Zebrane dowody poddane zostały ocenie spełniającej rygory określone przepisem art. 7 k.p.k., która nie wykazała istnienia niedających się usunąć wątpliwości o charakterze obiektywnym, dotyczących okoliczności mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia w zakresie sprawstwa oskarżonego. Sąd rejonowy dogłębnie i wszechstronnie przeanalizował całość dostępnego materiału dowodowego przy zastosowaniu zasad poprawnego rozumowania, doświadczenia życiowego i wskazań wiedzy specjalistycznej zawartej w opiniach przeprowadzonych w sprawie.

3.3.

Naruszenie art. 6 k.p.k. i art. 374 § 1 k.p.k. przez nie sprowadzenie oskarżonego na rozprawę pomimo, iż jego obecność była obowiązkowa (sprostowanie apelacji w tym względzie na rozprawie apelacyjnej w dniu 30 czerwca 2020 roku - vide k. 1170 verte).

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zgodnie z treścią art. 374 § 1 k.p.k. oskarżony ma prawo brać udział w rozprawie, zaś przewodniczący lub sąd mogą uznać jego obecność za obowiązkową (a zatem obecność oskarżonego co do zasady nie jest obowiązkowa - poza wyjątkiem wskazanym w art. 374 § 1ak.p.k.). Natomiast zgodnie z brzmieniem art. 353 § 3 i 5 k.p.k. doręczając oskarżonemu pozbawionemu wolności, którego obecność na rozprawie nie jest obowiązkowa, zawiadomienie o terminie rozprawy, należy pouczyć go o prawie do złożenia w terminie 7 dni od daty doręczenia tego zawiadomienia wniosku o doprowadzenie go na rozprawę, a wniosek o doprowadzenie powinien być złożony w terminie 7 dni od daty doręczenia wezwania lub zawiadomienia. Oczywiście pamiętać należy, iż sąd jest nie tylko organem rozpoznającym oskarżenie i przeprowadzającym postępowanie w tym zakresie, ale równocześnie gwarantem zapewnienia oskarżonemu możliwości korzystania z przyznanych mu i przysługujących uprawnień procesowych (art. 42 ust. 3 Konstytucji, art. 6 k.p.k.). Ich suma wyrażona w prawie do obrony składa się z szeregu uprawnień procesowych, których fundamentem jest prawo do znajomości stawianych oskarżonemu zarzutów i prawo do udziału w rozprawie, na której sąd zarzuty te rozpoznaje (tak też w postanowieniu Sądu Najwyższego z dnia 02.12.2019 r., II KK 93/19, Legalis).

Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy wskazać należy, iż zarządzeniem z dnia 12 listopada 2019 r. wyznaczono termin rozprawy głównej określając ją na dzień 06 grudnia 2019 roku, na którą oskarżony nie został wezwany (taką decyzję podjął przewodniczący składu orzekającego), zaś oskarżony T. W. - prawidłowo pouczony (vide k. 798-800) nie wystąpił z wnioskiem o doprowadzenie go na termin rozprawy w dniu 06 grudnia 2019 roku, a zatem jego nieobecność na rozprawie wynikała z jego autonomicznej decyzji. Podkreślić też należy, iż oskarżony uczestniczył w kolejnych rozprawach przed Sądem I instancji w dniach 30 grudnia 2019 roku, 06 lutego 2020 roku i i 03 kwietnia 2020 roku i ani on, ani jego obrońca nie wnosili o powtórzenie czynności dowodowych przeprowadzonych na rozprawie w dniu 06 grudnia 2020 roku. W tej sytuacji nie doszło do naruszenia gwarancji procesowych oskarżonego, a w szczególności jego prawa do obrony w postaci umożliwienia osobistego uczestniczenia w czynnościach procesowych przeprowadzanych na rozprawie, gdyż sam zainteresowany z tego uprawnienia zrezygnował. A zatem, nie zostało wykazane, jakoby nieobecność oskarżonego na rozprawie sądowej w dniu 06 grudnia 2019 roku (w której miał jedynie prawo - a nie obowiązek - uczestniczyć), a w której uczestniczył obrońca z urzędu oskarżonego, stanowiła uchybienie procesowe mające znaczenie dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy, bądź, aby zaistniały okoliczności wskazujące, aby nie został prawidłowo o niej zawiadomiony bądź pouczony o uprawnieniach i obowiązkach i aby miało to wpływ na orzeczenie Sądu I instancji, ewentualnie, aby obowiązkowy był jego udział w rozprawie sądowej.

Wniosek

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek niezasadny z powodów wskazanych powyżej.

3.4.

Naruszenie prawa procesowego art. 4 k.p.k. i art. 170 § 1 k.p.k. przez oddalenie wniosków dowodowych w zakresie przesłuchania na rozprawie biegłego chirurga celem złożenia ustnej opinii uzupełniającej, przeprowadzenia konfrontacji pomiędzy S. S., M. W. (1) i K. S. (1) na podstawie nieznanej w k.p.k. podstawie „stanu epidemii".

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Przede wszystkim, zważyć należy, iż rację ma obrońca oskarżonego, że w art. 170 § 1 k.p.k. ustawodawca określił katalog przyczyn oddalenia wniosku dowodowego, który ma charakter zamknięty. Oznacza to zatem, że wniosek dowodowy nie może zostać oddalony przez organ procesowy z powodu okoliczności nieprzewidzianych w tym przepisie. Jednakże, pomimo podjęcia ostatecznie negatywnej decyzji (uprzednio na rozprawie w dniu 06 lutego 2020 roku) w przedmiocie wniosków dowodowych obrońcy oskarżonego przez Sąd Rejonowy na rozprawie w dniu 03 kwietnia 2020 roku (bez wskazania prawidłowej podstawy prawnej oraz bez jasnego i znajdującego oparcie w przepisach prawa uzasadnienia) takie procedowanie Sądu meriti nie stanowiło obrazy przepisów prawa procesowego, które miało wpływ na treść rozstrzygnięcia. Otóż podnieść należy, że niewątpliwie w odniesieniu do kwestii uzupełniającej ustnej opinii biegłego R. K. dopuszczenie dowodu z takowej winno nastąpić w sytuacji, gdyby była ona niejasna, niepełna lub zachodziła sprzeczność w samej opinii bądź różnymi opiniami w tej samej sprawie. Tymczasem o ile Sąd I instancji początkowo bezrefleksyjnie taki dowód zamierzał przeprowadzić (vide k. 934), niemniej jednak w ocenie sądu odwoławczego - w świetle analizy opinii pisemnych biegłego (vide k. 125, k. 128, k. 530-532) oraz zgromadzonych dowodów - nie było to konieczne. A zatem Sąd I instancji winien wniosek dowodowy w tym zakresie oddalić, ale nie na podstawie art. 170 § 1 k.p.k., lecz na podstawie art. 201 k.p.k. Niewątpliwie zatem decyzje procesowe podejmowane przez Sąd Rejonowy w tym względzie cechuje brak staranności i dbałości o wskazanie nie tylko właściwej podstawy prawnej, ale też klarownej argumentacji (nie wystarczyło wszak powołać się na istniejący stan epidemiologiczny na terenie kraju), co jednak nie przesądza o zaistnieniu uchybień tego rodzaju, które skutkowałyby obrazą przepisów postępowania, mających wpływ na rozstrzygnięcie.

Podobnie rzecz się ma w odniesieniu do planowanej konfrontacji pomiędzy świadkami M. W. (1), K. D. i S. S.. W tym miejscu podnieść należy, iż art. 172 k.p.k. nie nakłada na sąd obowiązku przeprowadzenia konfrontacji świadków czy też oskarżonych (osób przesłuchiwanych) w każdym wypadku sprzeczności, lecz tylko w sytuacji, gdy może to przyczynić się do prawidłowego ustalenia stanu faktycznego. Przeprowadzenie lub nieprzeprowadzenie konfrontacji pozostawione jest zatem ocenie organu procesowego co do celowości tej czynności w konkretnej sprawie (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 15.03.2018 r., II KK 91/18, opubl. Legalis; wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 21.12.2018 r., II AKa 263/18, opubl. Legalis). W aspekcie powyższego, odnosząc się w tym miejscu do kwestii podnoszonych w zarzucie skarżącego wskazać należy, iż w celu zminimalizowania zagrożenia wynikającego z rozprzestrzeniania się na terenie kraju wirusa SARS-CoV-2 (koronawirus) funkcjonowanie sądów zostało w mocnym stopniu ograniczone. Wprowadzone zostały między innymi ograniczenia w możliwości wstępu stron, uczestników postępowania, świadków, biegłych, obrońców i pełnomocników oraz prokuratorów. W tej sytuacji Sąd Rejonowy nie miał możliwości przeprowadzenia konfrontacji ze świadkami S. S., M. W. (1) oraz K. S. (1) wobec czego musiał zrezygnować z wykonania tej czynności procesowej. Poza tym, mając na względzie powyższe, konfrontacja jest czynnością fakultatywną, uzależnioną od oceny organu procesowego, który nie ma obowiązku jej przeprowadzenia w każdym wypadku sprzeczności w oświadczeniach dowodowych, nawet jeśli zainteresowane strony tego się domagają. Skoro zatem przepis art. 172 k.p.k. nie ma charakteru kategorycznego i nie zawiera adresowanego do organu procesowego nakazu określonego działania lub zaniechania, to trudno uznać, że Sąd go naruszył w analizowanym przypadku.

Wniosek

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek niezasadny z przyczyn wskazanych powyżej.

3.5.

Obraza prawa procesowego art. 170 § 1 pkt 2 k.p.k. przez błędne stwierdzenie, iż sprawdzenie połączeń telefonicznych M. W. (1) z synem nie miało znaczenia dla ustaleń w sprawie.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Podzielić należy stanowisko Sądu pierwszej instancji, iż okoliczność nawiązywania połączeń telefonicznych M. W. (1) z jej synem P. W., w nocy kiedy miało dojść do zaistnienia wypadku komunikacyjnego z jego udziałem, pozostaje bez znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy. Z zeznań wymienionej matki pokrzywdzonego, złożonych na rozprawie w dniu 06 lutego 2020 roku wynika, iż kontaktowała się ona z synem w celu upewnienia się, że wszystko u niego w porządku. Na ten moment nie miała żadnej wiedzy na temat wypadku. Była niespokojna z powodu przebywania syna P. W. poza domem w porze nocnej, a więc kontaktowała się z nim żeby mieć pewność, że nic się złego nie dzieje. Nie jest to okoliczność nietypowa - wbrew stanowisku obrony - w przypadku rodziców wykazujących troskę o własne dzieci, podobnie jak fakt pobytu świadka M. W. (1) na klatce schodowej i obserwacja osób pod blokiem w środku nocy. Niemniej jednak zważyć należy, iż w istocie rzeczy Sąd Rejonowy zdeprecjonował zeznania tegoż świadka w części dotyczącej spotkania braci W. z K. S. (1) (vide k. 1070). Powyższe zaś oznacza, że jej obciążające oskarżonego depozycje nie stanowiły podstawy do czynienia ustaleń faktycznych co do przebiegu wydarzeń poprzedzających spowodowanie wypadku drogowego.

Wniosek

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek niezasadny z przyczyn wskazanych powyżej.

3.6.

Błąd w ustaleniach faktycznych mających istotny wpływ na treść zaskarżonego wyroku, to jest:

a) w zakresie przebiegu spotkania oskarżonego z bratem i kolegami, powrotu do domu i jeżdżenia samochodem po raz drugi kiedy doszło do wypadku,

b) w zakresie braku umiejętności u brata oskarżonego do prowadzenia samochodu.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Sąd Okręgowy nie dostrzegł w zarzucie żadnych rzeczowych i celnych argumentów, które dyskwalifikowałyby stanowisko Sądu I instancji w zakresie ustalonych faktów. Poza tym analiza materiału dowodowego sprawy (przedstawiona w rozważaniach podjętych w rubryce 3.1) nie stwarza w żadnej mierze podstaw do uznania, że sąd miałby dokonać błędnych ustaleń faktycznych w zakresie przewidzianym w zarzucie. Sąd Rejonowy przeprowadził postępowanie dowodowe w sposób prawidłowy i trafnie ocenił zgromadzone w sprawie dowody, rozważył wszystkie ustalone na ich podstawie okoliczności przemawiające zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego, a swoje przekonanie co do ich wiarygodności - w sensie pozytywnym i negatywnym - logicznie i wyczerpująco umotywował w pisemnych motywach orzeczenia, przy czym uczynił to z uwzględnieniem wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego. Następnie na podstawie tychże dowodów, poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne co do sprawstwa i winy oskarżonego w zakresie przypisanych mu czynów. Sąd Okręgowy w pełni podziela ocenę materiału dowodowego dokonaną przez Sąd Rejonowy, jak i odtworzony na podstawie tego materiału stan faktyczny. Kontrola odwoławcza wykazała także, że Sąd Rejonowy dokonując ustaleń faktycznych działał zgodnie z zasadą swobodnej oceny dowodów, w ramach i na podstawie obowiązującego prawa oraz zasad doświadczenia życiowego. Stąd też rozumowanie Sadu Rejonowego, które doprowadziło do dokonania ustaleń faktycznych na kanwie przedmiotowej sprawy, znajduje pełne odzwierciedlenie w treści uzasadnienia, w którym Sąd Rejonowy w sposób syntetyczny i trafny odniósł się do poszczególnych dowodów, a Sąd odwoławczy w pełni ocenę tą aprobuje.

Wniosek

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

W sprawie brak jest podstaw do zmiany wyroku Sądu Rejonowego i uniewinnienia oskarżonego. Sąd Rejonowy prawidłowo ustalił stan faktyczny na podstawie rzetelnej oceny dowodów, a tym samym wniosek o zmianę wyroku jest bezpodstawny.

3.7.

Rażąca niewspółmierność kary wymierzonej oskarżonemu T. W. poprzez jej surowość.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Odnosząc się do zarzutu rażącej niewspółmierności stwierdzić należy, iż jest on chybiony. Zdaniem sądu odwoławczego, w przedmiotowej sprawie, Sąd Rejonowy prawidłowo wyważył okoliczności przedmiotowe i podmiotowe sprawy przy ocenie stopnia społecznej szkodliwości czynów oskarżonego T. W. i słusznie uznał, że adekwatną reakcją karną będzie kara łączna w wymiarze 9 lat pozbawienia wolności.

Pamiętać trzeba, że z racji na ocenny charakter zasad wymiaru kary, niewspółmierność kary musi być natury zasadniczej, tzn. w stopniu niedającym się zaakceptować. W orzecznictwie podkreśla się ugruntowany pogląd, iż „rażąca niewspółmierność kary występuje wtedy, gdy kara orzeczona nie uwzględnia w należyty sposób stopnia społecznej szkodliwości przypisywanego czynu oraz nie realizuje wystarczająco celu kary, ze szczególnym uwzględnieniem celów zapobiegawczych i wychowawczych. Pojęcie niewspółmierności rażącej oznacza znaczną, wyraźną i oczywistą, a więc niedającą się zaakceptować dysproporcję między karą wymierzoną a karą sprawiedliwą, czyli zasłużoną.” (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 30.05.2017 r., sygn. II KK 156/17, opubl. Legalis nr 1604497). Zarzut rażącej niewspółmierności kary, jako zarzut z kategorii ocen można trafnie podnosić, gdy wymierzona kara nie uwzględnia w sposób właściwy zarówno okoliczności popełnienia przypisanego czynu, jak i osobowości sprawcy – innymi słowy, gdy jest w odczuciu społecznym karą niesprawiedliwą (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11.04.1985 r., V KRN 178/85, Lex 20053). Jak wskazuje się w orzecznictwie, zarzut niewspółmierności nie wymaga wskazania nowych, nieustalonych przez sąd okoliczności, polegać bowiem może na wykazaniu, że okoliczności prawidłowo ustalone mają takie znaczenie i ciężar gatunkowy, których orzeczona kara bądź nie uwzględnia w ogóle, bądź uwzględnia je w stopniu niedostatecznym (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 23.10.1974 r., V KRN 78/74, Lex 18899). Podkreślić również należy, iż orzekanie o karze ma charakter indywidualny i jest procesem do pewnego stopnia subiektywnym, obejmującym dokonanie wyboru oraz zastosowanie odpowiedniej represji karnej właściwej dla konkretnej sytuacji i konkretnego sprawcy. Z tych powodów zasady i dyrektywy orzekania w przedmiocie kary zawarte w art. 53 k.k. pozostawiają organowi orzekającemu pewien zakres swobody w procesie jej wymierzania.

W aspekcie powyższego kara łączna 9 lat pozbawienia wolności wymierzona oskarżonemu przez Sąd pierwszej instancji nie nosi cech rażącej niewspółmierności w sensie jej surowości Zważyć należy, iż oskarżonemu T. W. przypisano wyjątkowo społecznie szkodliwe czyny: prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości oraz spowodowanie w takim stanie wypadku komunikacyjnego ze skutkiem śmiertelnym (zginął młody niewinny człowiek) i ucieczkę z miejsca wypadku. Przy czym, społeczna szkodliwość (art. 115 § 2 k.k.) jest to cecha czynu, wyrażająca się w tym, że jest on „szkodzący komuś”, konkretnej osobie lub szerszej społeczności. Społeczna szkodliwość może występować w różnym stopniu, może być ona wysoka, znaczna, nieznaczna, niekiedy znikoma. Warunkiem odpowiedzialności karnej jest, aby czyn charakteryzował się szkodliwością społeczną więcej niż znikomą. Czyn, którego społeczna szkodliwość jest znikoma nie stanowi przestępstwa.

Przy ocenie zaś stopnia społecznej szkodliwości Sąd bierze pod uwagę zarówno okoliczności przedmiotowe, jak i podmiotowe. Do okoliczności przedmiotowych, mających wpływ na ocenę społecznej szkodliwości, należy zaliczyć rodzaj i charakter naruszonego dobra (im cenniejsze dobro tym wyższa szkodliwość), rozmiaru wyrządzonej lub grożącej szkody (im większa szkoda tym wyższa szkodliwość), wagę naruszonych przez sprawcę obowiązków, czy rodzaj naruszonych reguł ostrożności (im ważniejsze społecznie są te reguły, tym wyższa szkodliwość). Do okoliczności podmiotowych również ważnych dla oceny społecznej szkodliwości czynu, zaliczyć należy w szczególności zamiar (zamiar bezpośredni, a zwłaszcza przemyślany, znamionuje wyższą szkodliwość, zaś zamiar ewentualny, niekiedy powstały przypadkowo pod wpływem emocji czy impulsu, wskazuje na szkodliwość niższą - nadto motywację, a więc im motywy czynu są bardziej naganne, niskie, godne potępienia, tym wyższa szkodliwość. I przeciwnie – czyn wypływający z motywacji zasługującej na uwzględnienie, z jakichś szlachetnych pobudek wskazuje na mniejszą społeczną szkodliwość).

Na stopień społecznej szkodliwości przestępstwa nie mają wpływu właściwości i warunki osobiste sprawcy, środowiskowa opinia o nim, jego wiek, dotychczasowy i obecny tryb jego życia (w tym uprzednia niekaralność sprawcy), a także okoliczności, które pojawiły się po popełnieniu czynu, a mianowicie takie jak przyznanie się sprawcy do winy, a nawet dobrowolne naprawienie przez sprawcę szkody wyrządzonej przestępstwem (rekompensata), wyrażona przez niego skrucha, czy też ewentualne pogodzenie się z pokrzywdzonym. Są to bowiem okoliczności mające pierwszoplanowe znaczenie przy ustaleniu ewentualnego wymiaru kary oraz przy badaniu podstaw pozytywnej prognozy kryminologicznej ( postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 25 czerwca 2008 roku, V KK 1/08, Legalis 107488).

W odczuciu społecznym sprawca, który zbiega z miejsca zdarzenia wypadku ze skutkiem śmiertelnym nie może liczyć na jakiekolwiek złagodzenie odpowiedzialności (nie ma i nigdy nie będzie pobłażliwości w tym względzie), wręcz przeciwnie winien liczyć się z zaostrzeniem odpowiedzialności. Nadto, zauważyć należy, iż oskarżony mimo spożycia dużej ilości alkoholu zdecydował się na prowadzenie pojazdu – dopuszczając się tym samym naruszenia zasad bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Oskarżony wprowadził się w stan nietrzeźwości samodzielnie, mając pełną świadomość skutków, jakie wywołuje spożycie alkoholu. Zachowanie podsądnego wskazuje, że jest osobą, której życie i zdrowie innych uczestników ruchu drogowego było w inkryminowanym okresie całkowicie obojętne. Następstwa jego zachowania były tragiczne, mianowicie śmierć W. A. i spowodowanie dotkliwych i długotrwałych obrażeń u P. W.. Mimo licznych apeli w mediach, każdego dnia dochodzi w Polsce do tragicznych w skutkach wypadków drogowych i to wskutek naruszania elementarnych reguł bezpieczeństwa w ruchu drogowego. W tej sytuacji zapewnienie bezpieczeństwa na drogach zależy w dużej mierze od stanowczej reakcji organów wymiaru sprawiedliwości na przestępcze łamanie zasad ruchu drogowego. Z tego powodu, względy prewencji ogólnej przemawiają za surowym sankcjonowaniem umyślnego naruszanie elementarnych reguł ruchu drogowego, stojących na straży życia i zdrowia ludzkiego, tak jak to ma miejsce w przedmiotowej sprawie. Z tych też względów Sąd Rejonowy słusznie orzekł wobec oskarżonego wyważoną karę łączną w wymiarze 9 lat pozbawienia wolności. Tylko taka może zrealizować wszystkie cele kary i jest zgodna z kryteriami sądowego wymiaru kary zawartymi w art. 53 k.k., a więc jest ze wszech miar sprawiedliwa.

W tym miejscu podkreślić natomiast należy, iż w aspekcie powyższych wywodów, środek karny w postaci dożywotniego zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w strefie ruchu lądowego, ustalonym przez Sąd meriti jest dolegliwy, lecz adekwatny do okoliczności czynów oskarżonego. Nie budzi wątpliwości, iż osoba poruszająca się pojazdem mechanicznym i naruszająca w sposób rażący zasady bezpieczeństwa ruchu drogowego (w tym przypadku na skutek nietrzeźwości, w następstwie czego dochodzi do tragicznego w skutkach wypadku drogowego stwarza realne niebezpieczeństwo dla innych uczestników ruchu (które w istocie rzeczy, w tym przypadku, zmaterializowało się). Zatem rolą sądu staje się skuteczne wykluczenie takich osób spośród osób poruszających się po drogach publicznych, aby zapewnić faktyczne bezpieczeństwo na drogach, a jednocześnie w celu zapewnienia oskarżonemu możliwości refleksji nad swoim postępowaniem. W aspekcie powyższych okoliczności, stwierdzić należy, iż lekceważenie zasad ostrożności i bezpieczeństwa w komunikacji przez oskarżonego wymaga orzeczenia środka karnego zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w strefie ruchu lądowego. Tym samym wykluczenie oskarżonego z ruchu drogowego dożywotnio jako niezdyscyplinowanego uczestnika, nie przestrzegającego wymogów bezpieczeństwa w trakcie poruszania się pojazdami mechanicznymi, faktycznie będzie stanowiło dla niego dolegliwą represję. Zdaniem Sądu Okręgowego, zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w powyższym wymiarze będzie adekwatny do stopnia społecznej szkodliwości czynów u inkryminowanych oskarżonemu oraz stopnia jego zawinienia. Słusznie też kierując się względami kompensacyjnymi Sąd Rejonowy orzekł nawiązki na rzecz pokrzywdzonych w wysokości określonej orzeczeniem sądowym.

Wniosek

O zmianę wyroku i wymierzenie oskarżonemu T. W. kary adekwatnej do popełnionego czynu.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Brak podstaw do zmiany wyroku. Wyrok jest słuszny i zasługuje na utrzymanie w mocy w tym zakresie.

4. OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5. ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Utrzymanie w mocy rozstrzygnięć zawartych w punktach od 1 do 9 i od 11 do 13.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Wyrok we wskazanym zakresie słuszny, apelacja obrońcy oskarżonego bezzasadna. Sąd I instancji przeprowadził w przedmiotowej sprawie postępowanie dowodowe w sposób wszechstronny i wyczerpujący, a następnie zgromadzony materiał dowodowy poddał rzetelnej analizie i na tej podstawie wyprowadził całkowicie słuszne wnioski zarówno co do winy oskarżonego w zakresie popełnienia przypisanych mu przestępstw, subsumcji prawnej jego zachowania pod wskazane przepisy prawne, jak i w konsekwencji orzeczonych kar jednostkowych i kary łącznej, środków karnych i kompensacyjnych. Przedmiotem rozważań zaprezentowanych przez Sąd Rejonowy w pisemnym uzasadnieniu zaskarżonego wyroku były nie tylko dowody obciążające oskarżonego, ale i dowody przeciwne, zostały one ocenione w zgodzie z zasadami logicznego rozumowania, wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego.

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.15.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Uchylenie rozstrzygnięcia zawartego w punkcie 10 wyroku na skutek zażalenia wniesionego przez pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego P. W..

Zwięźle o powodach zmiany

Sąd Rejonowy wydał nieprawidłowe rozstrzygnięcie w zakresie zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu oskarżycielowi posiłkowemu P. W.. Zważyć należy, iż koszty wynagrodzenia ustanowionego z urzędu adwokata tudzież radcy prawnego ponosi Skarb Państwa. Bowiem zgodnie z treścią art. 618 § 1 pkt 11 k.p.k. wydatki Skarbu Państwa obejmują w szczególności wypłaty dokonane z tytułu nieopłaconej przez strony pomocy prawnej udzielonej z urzędu przez adwokatów lub radców prawnych. Tym samym oskarżony nie był zobowiązany dokonywać żadnej opłaty na rzecz oskarżyciela posiłkowego P. W. z tytułu ustanowienia mu pełnomocnika z urzędu.

0.0.15.2.2.

Przedmiot i zakres zmiany

Zasądzenie od Skarbu Państwa na rzecz radcy prawnego A. A. (1) kwoty 826,56 tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżycielowi posiłkowemu P. W. z urzędu w postępowaniu przed Sądem pierwszej instancji.

Zwięźle o powodach zmiany

W niniejszej sprawie oskarżyciel posiłkowy P. W. posiadał pełnomocnika z urzędu w osobie radcy prawnego A. A. (1), a zatem należało zasądzić na jej rzecz koszty nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej stronie. Przy czym, wysokość minimalnych kosztów należnych pełnomocnikowi oskarżyciela posiłkowego, ustalonych na podstawie § 2 pkt 1 i 2 w zw. z § 4 ust. 1 i 3 w zw. z § 17 ust. 2 pkt 3, § 17 ust. 7, § 20 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu z dnia 3 października 2016 r. (Dz. U. z 2019 r. poz. 68 z późn. zm.) przedstawia się następująco: opłata za postępowanie przed Sądem I instancji - 420 złotych, 20% za każdy kolejny, poza pierwszą rozprawą termin, w którym pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego brał udział – łącznie 4 terminy, co stanowi kwotę - 252 złote oraz podatek VAT w wysokości 154,56 złotych, co łącznie uczyniło kwotę 826,56 złotych.

0.0.15.2.3.

Przedmiot i zakres zmiany

Podwyższenie kwoty zasądzonej w punkcie 14 zaskarżonego wyroku Sądu I instancji od oskarżonego T. W. na rzecz Skarbu Państwa tytułem zwrotu wydatków poniesionych przed Sądem I instancji do kwoty 13.219,46 złotych.

Zwięźle o powodach zmiany

Sąd Okręgowy dokonał zmiany w powyższym zakresie, gdyż suma wydatków poniesionych w przedmiotowej sprawie uległa modyfikacji na skutek korekty wyroku Sądu I instancji opisanej w punktach 5.2.1. i 5.2.2. A zatem, wydatki poniesione przez Skarb Państwa od wszczęcia postępowania uległy podwyższeniu o koszty nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżycielowi posiłkowemu przez radcę prawnego z urzędu.

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6. Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Na podstawie § 17 ust. 2 pkt 4 w zw. z § 4 ust. 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 03 października 2016 roku w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (t.j. Dz. U. z 2019 r., poz. 18 z późn. zm.) ustalono koszty nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu T. W. z urzędu w postępowaniu odwoławczym w kwocie 516,60 złotych, którą zasądzono na rzecz adwokata M. M..

Koszty zastępstwa procesowego w postępowaniu odwoławczym zasądzone od oskarżonego T. W. na rzecz oskarżycielki posiłkowej A. A. (2) zostały naliczone w oparciu o § 11 ust. 2 pkt 4 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015 r., poz. 1800 z późn. zm.).

Na podstawie § 17 ust. 2 pkt 4 w zw. z § 4 ust. 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 03 października 2016 roku w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (t.j. Dz. U. z 2019 r., poz. 18 z późn. zm.) ustalono koszty nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżycielowi posiłkowemu P. W. z urzędu w postępowaniu odwoławczym w kwocie 516,60 złotych, którą zasądzono na rzecz adwokata A. A. (1).

W oparciu o przepis art. 624 § 1 k.p.k. i art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973r. o opłatach w sprawach karnych (tekst jednolity: Dz. U. Nr 49, poz. 223 z 1983r. z późniejszymi zmianami), Sąd Okręgowy zwolnił oskarżonego T. W. od wydatków Skarbu Państwa poniesionych w postępowaniu odwoławczym oraz od opłaty za drugą instancję mając na względzie, iż ich uiszczenie w jego sytuacji osobistej i finansowej (osadzenie w izolacji penitencjarnej i brak źródeł dochodów, brak majątku, a także posiadanie na utrzymaniu małoletniego dziecka - obowiązek alimentacyjny), oraz zważywszy na obciążenia fiskalne związane z przedmiotowym skazaniem (nawiązki na rzecz pokrzywdzonych w łącznej kwocie 50.000 złotych i koszty procesu w kwocie 28.705,48 złotych), byłoby dla niego zbyt uciążliwe.

7. PODPIS

0.11.3. Granice zaskarżenia
Kolejny numer załącznika					1
Podmiot wnoszący apelację					Obrońca oskarżonego T. W..
Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja					Wyrok Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 09 kwietnia 2020 roku w sprawie sygn. akt VII K 779/19.
0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść		☒ w całości
		☐ w części	☐		co do winy
			☐		co do kary
			☐		co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia
0.11.3.2. Podniesione zarzuty
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji
☐	art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu
☐	art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu
☒	art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia
☒	art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia
☒	art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka
☐	art. 439 k.p.k.
☐	brak zarzutów
0.11.4. Wnioski
☒	uchylenie			☒	zmiana

Dodano: 17 września 2020, Opublikował(a): Karol Depczyński
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim
Data wytworzenia informacji: 30 czerwca 2020