Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 81/20

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Radomsku z dnia 6 grudnia 2019 roku sygn.. akt II K 1281/18

1.2  Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji.

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. - obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. - błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. - rażąca niewspółmierności kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Wskazać oskarżonego.

Wskazać fakt.

Dowód ze wskazaniem numeru karty, na której znajduje się dowód.

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Wskazać oskarżonego.

Wskazać fakt.

Dowód ze wskazaniem numeru karty, na której znajduje się dowód.

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Wskazać fakt

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu.

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Wskazać fakt

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu.

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1. zarzut obrazy przepisów postępowania tj. art. 7 k.p.k. i art. 410 k.p.k. w odniesieniu do oceny zeznań pokrzywdzonego J. M. (1) i wyjaśnień oskarżonej E. J.,

2. zarzut błędu w ustaleniach faktycznych poprzez przyjęcie, że oskarżona nie dopuściła się zarzucanego jej przestępstwa

☒ 1, 2 zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny lub niezasadny.

Zarzuty sformułowane w apelacji prokuratora okazały się zasadne. Zaskarżone orzeczenie zapadło bowiem z naruszeniem reguły obligującej sąd do wszechstronnego rozważenia i wyjaśnienia wszystkich istotnych okoliczności sprawy. Wykracza ono poza ramy swobodnej oceny dowodów i nie przedstawia ich wszechstronnej analizy. Tymczasem przekonanie sądu pozostaje pod ochroną prawa procesowego, a więc mieści się w granicach sformułowanej w art. 7 k.p.k. swobodnej oceny dowodów, tylko wówczas gdy między innymi stanowi wynik rozważenia wszystkich okoliczności przemawiających zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego ( art. 4 k.p.k. ) oraz jest wyczerpująco i logicznie, z uwzględnieniem wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego uargumentowane w uzasadnieniu wyroku ( art. 424 & 1 pkt. 1 k.p.k. ).

Wymogów powyższych sąd pierwszej instancji nie spełnił.

Słusznie wywodzi skarżący, iż sąd rejonowy bezkrytycznie przyznał walor wiarygodności wyjaśnieniom oskarżonej E. J. powołując się na jej stanowczą i konsekwentną negację popełnienia zarzucanego czynu w całym przebiegu procesu, przy czym uczynił to pomimo, że pozostałe dowody zgromadzone w sprawie, a w szczególności zeznania pokrzywdzonego J. M. (2) i odnosząca się do jego osoby opinia sądowo – psychologiczna, a nadto depozycje pracowników szkoły, której uczniem był chłopiec, a nauczycielem oskarżona tj. E. U., M. M., M. Ł., E. B., winny ukształtować przekonanie o sprawstwie.ww..Tok rozumowania tego sądu przy ocenie relacji małoletniego ma charakter uproszczony i jednostronny i jako taki nie daje się zaakceptować. Sprowadza się bowiem do bezpodstawnego stwierdzenia, że jego wersja dotycząca uderzenia go przez oskarżoną w twarz była w wielu fragmentach zmienna i nielogiczna. Ową ocenę wyprowadził z braku stanowczości po stronie chłopca twierdzącego podczas tego samego przesłuchania przed sądem, odbywającego się w obecności psychologa na etapie postępowania przygotowawczego ( na rozprawie głównej ujawnionego ), że został uderzony przez oskarżoną prawą ręką w prawy policzek, a w obliczu dalszych pytań odnoszących się do mechanizmu zadania ciosu, zasłonił się niepamięcią co do tego, w który policzek i którą ręką otrzymał uderzenie.

Sąd merytoryczny nieprawidłowo zinterpretował przekaz werbalny płynący z przesłuchania małoletniego świadka odnośnie sposobu użycia przez nauczycielkę przemocy, zakładając jakoby ten sugerował trafienie go spodnią częścią jej dłoni . Tymczasem lektura procesowej relacji J. M. (2) nie uprawnia do takowej konkluzji, gdyż poza stwierdzeniem w ramach swobodnej wypowiedzi o uderzeniu go w prawy policzek, nie podał on żadnych innych szczegółów. Dopiero na pytania uczestniczącego w czynności przesłuchania prokuratora, stwierdził iż uderzenie zostało zadane prawą ręką, po czym stracił pewność w który policzek został uderzony( protokół przesłuchania w trybie art. 185b k.p.k. z dnia 3 lipca 2018 roku karta 90 ).

Nie można zatem wykluczyć, wbrew stanowisku tego sądu, że wystąpiła możliwość wyprowadzenia uderzenia na skos , po przekątnej - choćby grzbietem czyli zewnętrzną częścią prawej dłoni w prawy policzek..

W ocenie sądu odwoławczego najistotniejsze w procesie wartościowania tego dowodu jest jednak brak wątpliwości po stronie chłopca co do faktu zadania mu przez oskarżoną rozważanego uderzenia ręką w twarz i stanowcza wypowiedź, iż wcześniejsza próba złapania go za ucho, z powodu wykonanego z jego strony uniku, nie powiodła się oskarżonej. Taki sam przekaz, jakkolwiek nie obfitujący w szczegóły, ale stanowczy i konsekwentny, dostarczył również protokół przesłuchania małoletniego z dnia 6 czerwca 2018 roku w postępowaniu dyscyplinarnym, prowadzonym przez Komisję Dyscyplinarną dla (...) przy Wojewodzie (...) ( protokół przesłuchania świadka karta 210 – 213 ).

Tożsamy sposób zachowania nauczycielki zaprezentował małoletni również swojej matce M. J., gdy ta poinformowana przez wychowawczynię klasy IV a Zespołu Szkolno – Przedszkolnego w K., przeprowadziła z nim rozmowę ( zeznania świadka M. J. karta 4 – 5, 162 – 163 ).

Prawdomówność ww. potwierdzają także zeznania pracowników szkoły: dyrektora E. U. ( karta 9 – 11, 172 -175 ), jego zastępcy M. Ł., (karta 40 – 41, 168 – 169 ) wychowawcy klasy M. M. ( karta 34 - 35 , 175 - 177 ) i pedagoga szkolnego E. B. ( karta 177 - 178 ), którzy niezwłocznie po powzięciu wiedzy o zaistniałym zdarzeniu rozpytali nie tylko J. M. (2), który potwierdził uderzenie go w twarz przez polonistkę, ale także grupę innych uczniów klasy, którzy widzieli tak właśnie zadany przez oskarżoną cios ich koledze. Jeden z nich J. O. został nawet przesłuchany w postępowaniu dyscyplinarnym, opowiedział że widział to uderzenie i wymienił personalia kolegów i koleżanek, którzy tak jak on byli bezpośrednimi obserwatorami zaistniałego incydentu z użyciem przemocy ( protokół przesłuchania świadka ujawniony na rozprawie głównej karta181 – 182, 171 ).

Niebagatelne znaczenie w procesie wartościowania dowodu z zeznań świadka J. M. (2) mają wnioski opinii sądowo – psychologicznej, które sąd rejonowy, jak słusznie zauważył skarżący, zupełnie pominął. a które pozwalają zrozumieć dlaczego 11 letni chłopiec miał problem z bardziej precyzyjnym i szczegółowym opisem sposobu działania oskarżonej. Opiniująca wskazała, że poziom rozwoju tego ostatniego orientacyjnie mieści się w granicach szeroko rozumianej normy, co powoduje że jest on zdolny do zeznawania w sposób odpowiadający stadium akcji tzn. jest zdolny relacjonować dane dotyczące działania osób biorących udział w zdarzeniu, która to umiejętność pojawia się około 10 roku życia. Jego zeznania dają gwarancję wierności w odniesieniu do opisu zachowania i działania swojego oraz innych osób. Dziecko w tym wieku nie zawsze jest natomiast w stanie prawidłowo ujmować chronologię i przyczynowość zdarzeń, nie zawsze prawidłowo umieszcza zdarzenia w czasie, może nie rozumieć hierarchicznej struktury zdarzeń, bowiem zdolności te w pełni rozwiną się w późniejszym etapie rozwojowym. Biegła psycholog uznała jego zeznania jako odzwierciedlające sytuację, w której bezpośrednio uczestniczył i jako stanowiące z psychologicznego punktu widzenia wiarygodne źródło informacji w sprawie. Nie stwierdziła u niego zdolności do konfabulacji lub fantazjowania ( opinia karta 114 – 116 ).

Rozważania sądu merytorycznego odnoszące się do hipotetycznego przypadkowego zetknięcia ręki oskarżonej z twarzą pokrzywdzonego na skutek jego ruchu czy uniku w reakcji na ruch tej ostatniej, niekoniecznie zasadnie przez niego zinterpretowany jako podjęty z zamiarem wytargania go za ucho, tj. zetknięcia pozbawionego cech uderzenia celowego, wymierzonego z premedytacją i rozmysłem – noszą znamiona dowolności.

Wniosek

wniosek o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny lub niezasadny.

Wyrok podlega uchyleniu z uwagi na zasadność zarzutu błędnej oceny dowodów, która doprowadziła do ustalenia, że oskarżona nie naruszyła nietykalności cielesnej J. M. (2) , gdyż nie zadała mu umyślnie uderzenia ręką w twarz, a w konsekwencji do jej uniewinnienia od zarzucanego czynu. Określona przepisem art. 454 & 1 k.p.k. reguła ne peius nie pozwoliła sądowi odwoławczemu na wydanie wyroku skazującego. W tej sytuacji stosownie do regulacji prawnej art. 437 & 2 k.p.k .jedynym możliwym rozstrzygnięciem było uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu w Radomsku do ponownego rozpoznania.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

Wskazać wszystkie okoliczności, które sąd uwzględnił z urzędu, niezależnie od granic zaskarżenia
i podniesionych zarzutów (art. 439 k.p.k., art. 440 k.p.k.).

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności.

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.3  1

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy.

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.3.1  1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany.

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia.

4.

Konieczność warunkowego umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i warunkowego umorzenia ze wskazaniem podstawy prawnej warunkowego umorzenia postępowania.

5.

☒ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia.

Wadliwa ocena dowodów i jej następstwa w postaci błędnych ustaleń w zakresie zarzucanego czynu i uniewinnienie oskarżonej od naruszenia nietykalności cielesnej małoletniego J. M. (2).

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Rozpoznając sprawę ponownie sąd rejonowy dokona oceny wyjaśnień oskarżonej i zeznań pokrzywdzonego, uwzględniając dowody i wynikające z nich okoliczności powołane w rubryce 3 niniejszego uzasadnienia, bacząc by była ona niesprzeczna z zasadami określonymi art. 7 i 410 k.p.k., w oparciu o nią poczyni ustalenia faktyczne i wyda odpowiadające im rozstrzygnięcie, odnoszące się do wszystkich dowodów przeanalizowanych przez sąd odwoławczy. Rzecz sprowadza się do ponownej analizy zgromadzonego i zabezpieczonego materiału dowodowego, co usuwa konieczność prowadzenia postępowania dowodowego od początku. Zasadnym wydaje się skorzystanie przez sąd rejonowy z regulacji przepisu art. 442 & 2 k.p.k..

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia z wyroku

Lp.

Wskazać punkt rozstrzygnięcia z wyroku.

Przytoczyć okoliczności.

6.  Koszty Procesu

Wskazać oskarżonego.

Wskazać punkt rozstrzygnięcia z wyroku.

Przytoczyć okoliczności.

7.  PODPIS