Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 czerwca 2018 roku

Sąd Rejonowy dla Łodzi-Widzewa w Łodzi, I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodnicząca : S.S.R. Kinga Grzegorczyk

Protokolant : staż. Ewelina Arkit

po rozpoznaniu w dniu 15 czerwca 2018 roku w Łodzi

na rozprawie

sprawy z powództwa A. P.

przeciwko Towarzystwu (...) Spółce Akcyjnej w W.

o zapłatę 50132 złotych

1.  zasądza od Towarzystwa (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz A. P. kwotę 50132 (pięćdziesiąt tysięcy sto trzydzieści dwa) złote z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 3 września 2016 roku do dnia zapłaty,

2.  zasądza od Towarzystwa (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz A. P. kwotę 7924 (siedem tysięcy dziewięćset dwadzieścia cztery) złote tytułem zwrotu kosztów procesu,

3.  nakazuje pobrać od Towarzystwa (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi-Widzewa w Łodzi kwotę 35 (trzydzieści pięć) złotych tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych.

Sygn. akt I C 753/17

UZASADNIENIE

W dniu 15 listopada 2017 r. A. P. wystąpiła przeciwko Towarzystwu (...) Spółce Akcyjnej w W. z pozwem o zapłatę kwoty 50132 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 3 września 2016 r. do dnia zapłaty oraz zwrot kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego. W uzasadnieniu pełnomocnik powódki podniósł, że w dniu 3 maja 2016 r. na posesji przy ul. (...) w Ł. doszło do kradzieży z włamaniem do garażu, w wyniku którego skradziony został motocykl B. (...) o nr rej. (...), należący do powódki. Przed kradzieżą pojazd był prawidłowo zabezpieczony, znajdował się w zamkniętym garażu na ogrodzonej posesji, której pilnowały dwa psy oraz zainstalowane były dwie kamery monitoringu. Powódka zgłosiła szkodę stronie pozwanej z AC pojazdu. Ubezpieczyciel odmówił wypłaty odszkodowania, powołując się na przepis § 8 ust. 1 pkt 3 o.w.u. zgodnie z którym wypłata odszkodowania następuje po złożeniu wszystkich kluczyków pojazdu w liczbie nie mniejszej niż podana we wniosku o ubezpieczenie. Chociaż we wniosku tym podano dwa komplety kluczyków (kart – sterowników), to na chwilę obecną w posiadaniu powódki jest zaledwie jedna karta, która wystarcza do uruchomienia motoru.

[pozew k.2-3 odwr.]

Strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Pełnomocnik strony pozwanej oświadczył, że nie jest kwestionowana wysokość dochodzonego roszczenia. Podniósł natomiast, że zgodnie z § 8 ust. 1 pkt 3 o.w.u. wypłata odszkodowania następuje po wyrejestrowaniu pojazdu i po przeniesieniu na ubezpieczyciela prawa własności pojazdu. Wraz z umową przenoszącą prawo własności ubezpieczony powinien wydać ubezpieczycielowi posiadane przez siebie m. in. wszystkie oryginalne i dorabiane komplety kluczyków i sterowników służących do otwarcia lub uruchomienia pojazdu oraz wszystkie urządzenia służące do uruchomienia zamontowanych w pojeździe zabezpieczeń antykradzieżowych w liczbie nie mniejszej, niż podana we wniosku ubezpieczeniowym (o ile ubezpieczający nie zgłosił zagubienia kluczyków lub sterowników zgodnie z § 9 ust. 4).

[odpowiedź na pozew k.27-28]

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 3 grudnia 2015 r. A. P. zawarła z Towarzystwem (...) Spółką Akcyjną w W. umowę ubezpieczenia autocasco swojego motocykla marki B., o numerze rejestracyjnym (...), na okres od 3 grudnia 2015 r. do 2 grudnia 2016 r. Suma ubezpieczenia została określona na kwotę 50134 zł. Pojazd został ubezpieczony według wartości brutto. Charakter użytkowania pojazdu został określony jako zwykły. W polisie – na podstawie pisemnego oświadczenia powódki – wskazano, że do motocykla są dwa oryginalne komplety kluczyków.

[dowód: polisa z oświadczeniami w aktach szkodowych CD k.31]

Zgodnie z § 3 ust. 1 pkt 3 ogólnych warunków ubezpieczenia, ochroną ubezpieczeniową w zakresie AC objęte są szkody polegające m. in. na utracie ubezpieczonego pojazdu na skutek kradzieży. Natomiast stosownie do przepisu § 8 ust. 1 pkt 3 ppkt e) w przypadku kradzieży pojazdu wypłata odszkodowania następuje po wyrejestrowaniu pojazdu i po przeniesieniu na A. prawa własności pojazdu. Wraz z umową przenoszącą prawo własności ubezpieczony powinien wydać A. posiadane przez siebie wszystkie oryginalne i dorabiane komplety kluczyków i sterowników służących do otwarcia lub uruchomienia pojazdu oraz wszystkie urządzenia służące do uruchomienia zamontowanych w pojeździe zabezpieczeń przeciwkradzieżowych w liczbie nie mniejszej niż podana we wniosku ubezpieczeniowym (o ile ubezpieczający nie zgłosił zagubienia kluczyków lub sterowników zgodnie z § 9 ust. 4).

[dowód: OWU w aktach szkodowych CD k.31]

W dniu kradzieży na nieruchomości przy ul. (...) w Ł. nocował M. P. – znajomy powódki. Nieruchomość jest objęta monitoringiem poprzez zainstalowany system kamer. Nagrania z monitoringu nie obejmowały jednak samego zdarzenia. Na teren prowadzą dwie bramy wjazdowe. W jednym budynku na tej posesji mieści się przetwórnia. Na jej górze jest część biurowa i mieszkalna. Drugi budynek, w którym jest usytuowany garaż, ma bramę garażową na pilota oraz drzwi zamykane na klucz. Psy przebywające na posesji mają zadaszony kojec, który przylega do ogrodzenia. Około godziny 2 w nocy M. P. usłyszał odgłosy walenia. Myślał, że ktoś chce się włamać do budynku przez dobudowywaną część zakładu. Przez okno zobaczył jakąś osobę i zadzwonił po Policję. Zgodnie z zaleceniami Policji nie wychodził na zewnątrz, tylko czekał na funkcjonariuszy. Po ich przyjeździe obeszli razem teren. W garażu stał samochód ale brakowało motocykla i platformowego wózka transportowego. Belki, które wcześniej na nim się znajdowały, zostały zdjęte i pozostawione w garażu. Na ziemi leżały części blokady od motocykla. Dzień wcześniej M. P. zauważył przed garażem plastikowe elementy. Wieczorem przed kradzieżą dodatkowo zabezpieczył drzwi garażowe listewką, aby nie można było ich otworzyć. Podczas włamania z garażu została wyniesiona również wiertarka i piła spalinowa, które były przygotowane do wyniesienia i znajdowały się przy ogrodzeniu przy kojcach dla psów.

[dowód: zdjęcia k.11-21, zeznania świadka K. S. k.62 i M. P. k.62-63]

Postanowieniem z dnia 14 czerwca 2016 r. dochodzenie w sprawie dokonania w okresie 2-3 maja 2016 r. w Ł. kradzieży motocykla marki B. nr rej. (...) wraz z kaskiem na szkodę powódki zostało umorzone z powodu niewykrycia sprawców.

[dowód: postanowienie k.33 załączonych akt Komendy Miejskiej Policji w Ł. sygn. KRS II-251/16]

Zakupiony przez powódkę motocykl był z salonu, podemonstracyjny. Do pojazdu były dwa kluczyki – główny i awaryjny, które nie są identyczne. W przypadku motocykli z systemem bezkluczykowym jest główny kluczyk tzw. radiowy, który wystarczy nosić w kieszeni i odpowiednim przyciskiem z odpowiedniej odległości można uruchomić zapłon motocykla. Kluczyk awaryjny jest kluczykiem, który należy przyłożyć do odpowiedniego miejsca w motocyklu, aby go uruchomić awaryjnie. W motocyklu zamontowana była blokada kierownicy. Aby ją odblokować, trzeba mieć przy sobie kluczyk główny i przez jednokrotne przyciśnięcie przycisku zastępującego stacyjkę, odblokowuje się motocykl.

[dowód: zeznania świadka G. T. k.61-61 odwr.]

Powódka nie pamięta czy przy zakupie motocykla otrzymała dwa kluczyki, w tym awaryjny. Jeżeli tak było, to klucz awaryjny był w zakładzie wraz z dokumentami pojazdu. Dostęp do zakładu w tym czasie miała tylko powódka, jej córka i M. P..

[dowód: zeznania powódki k.64]

Powódka zgłosiła szkodę stronie pozwanej w dniu 5 maja 2016 r.

[dowód: zgłoszenie szkody w aktach szkodowych CD k.31]

W toku postępowania likwidacyjnego powódka zawarła ze stroną pozwaną umowę przeniesienia własności pojazdu, zgodnie z którą zgodnie z § 8 o.w.u. z chwilą wypłaty odszkodowania powódka przenosi na rzecz A. Polska prawo własności do pojazdu marki B. o nr rej. (...).

[dowód: umowa w aktach szkodowych CD k.31]

Strona pozwana po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego odmówiła powódce wypłaty odszkodowania za skradziony motocykl.

[okoliczność bezsporna]

Sąd pominął zeznania świadków Ł. K., A. U. i J. L. – funkcjonariuszy Policji, którzy nie pamiętali żadnych okoliczności przedmiotowej kradzieży motocykla powódki.

Sąd Rejonowy zważył co następuje:

W rozpoznawanej sprawie strona pozwana nie kwestionowała, że zawarła z powódką umowę ubezpieczenia motocykla marki B. o numerze rejestracyjnym (...), do której zastosowanie mają postanowienia ogólnych warunków ubezpieczenia oraz że powódka zgłosiła szkodę – kradzież opisanego motocykla w dniu 5 maja 2016 r.

Pełnomocnik strony pozwanej oświadczył również, że ubezpieczyciel nie kwestionuje wysokości dochodzonego roszczenia.

Spór między stronami dotyczył możliwości wypłaty powódce odszkodowania za skradziony pojazd, w sytuacji, gdy oddała ona ubezpieczycielowi tylko jeden kluczyk, tzw. główny, bez kluczyka awaryjnego, chociaż podczas podpisywania umowy ubezpieczenia deklarowała, że posiada oba kluczyki.

Zgodnie z § 8 ust. 1 pkt 3 ppkt e) o.w.u., na który to przepis powoływała się strona pozwana, w przypadku kradzieży pojazdu wypłata odszkodowania następuje po wyrejestrowaniu pojazdu i po przeniesieniu na A. prawa własności pojazdu. Wraz z tą umową przenoszącą prawo własności, ubezpieczony powinien wydać A. posiadane przez siebie wszystkie oryginalne i dorabiane komplety kluczyków i sterowników służących do otwarcia lub uruchomienia pojazdu oraz wszystkie urządzenia służące do uruchomienia zamontowanych w pojeździe zabezpieczeń przeciwkradzieżowych w liczbie nie mniejszej niż podana we wniosku ubezpieczeniowym (o ile ubezpieczający nie zgłosił zagubienia kluczyków lub sterowników zgodnie z § 9 ust. 4).

W rozpoznawanej sprawie jest poza sporem, że zawierając ze stroną pozwaną umowę ubezpieczenia autocasco przedmiotowego pojazdu, powódka oświadczyła, że posiada dwa komplety kluczyków do tego motocykla. Faktem jest, że pomimo tego oddała stronie pozwanej tylko jeden kluczyk.

Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 19 stycznia 2006 r. (IV CK 345/05, Legalis nr 173185) orzekł, że „w zdecydowanej większości przypadków brak możliwości przedłożenia kluczyków i dokumentów samochodu będzie dowodem na to, że ubezpieczony nienależycie zabezpieczył samochód przed kradzieżą. W takich sytuacjach ubezpieczyciel - powołując się na postanowienia ogólnych warunków umowy ubezpieczenia będzie mógł skutecznie zwolnić się od odpowiedzialności. Natomiast gdy ubezpieczony dołożył należytej staranności w zabezpieczeniu samochodu, a mimo to razem z samochodem pobawiono go władztwa nad dokumentami i kluczykami, ogólne warunki umowy ubezpieczenia nie mogą zwalniać ubezpieczyciela od odpowiedzialności. Będzie tak m. in. wówczas, gdy samochód wraz z dokumentami i kluczykami został powierzony osobie godnej zaufania (np. komisantowi, przechowawcy) lub gdy zabrano go ubezpieczonemu razem z kluczami i dokumentami z dobrze zabezpieczonego garażu domowego.”

W rozpoznawanej sprawie, zważywszy na okoliczności kradzieży spornego pojazdu, nie tylko nie można wykluczyć, a wręcz jest to wysoce prawdopodobne, że sprawcy kradzieży wraz z pojazdem ukradli również kluczyk awaryjny, który był przechowywany w zakładzie na terenie posesji, z której dokonano kradzieży. Ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wynika bowiem, że kradzież ta była bardzo dobrze zaplanowana i przygotowana przez sprawców. Należy przypomnieć, że świadek M. P. dzień wcześniej zauważył popsute plastikowe elementy leżące przed garażem, co skłoniło go do dodatkowego zabezpieczenia drzwi do garażu wieczorem, bezpośrednio poprzedzającym kradzież. Nie można wykluczyć, że kluczyk awaryjny został skradziony przez sprawców dzień wcześniej bądź też wraz z motocyklem. Podkreślić w tym miejscu należy, że pomieszczenia zakładu, w których był przechowywany kluczyk awaryjny wraz z dokumentami pojazdu, były zamykane na klucz, niedostępne dla osób postronnych, a zatem nie można przyjąć, że zarówno ten kluczyk, jak i dokumenty motocykla nie były przechowywane w sposób należyty, a zatem aby powódka nienależycie zabezpieczyła motocykl przed kradzieżą. Zgodnie z powołanym orzeczeniem Sądu Najwyższego, ubezpieczyciel nie może się więc w tej sytuacji zwolnić od odpowiedzialności i odmówić wypłaty odszkodowania.

Ponadto należy zauważyć, że przytoczony zapis § 8 ust. 1 pkt 1 ppkt e) o.w.u. nie nakłada na powódkę obowiązku, a jedynie przewiduje jej powinność. Co więcej - żaden z przepisów o.w.u. nie przewiduje także żadnych sankcji w przypadku, kiedy poszkodowany nie zda wszystkich kluczy od skradzionego pojazdu, w szczególności żadne postanowienie o.w.u. w takim przypadku nie wyłącza odpowiedzialności ubezpieczyciela ani nie daje mu możliwości wstrzymania się z wypłatą odszkodowania. Podkreślić również należy, że wzorzec cytowanych wyżej ogólnych warunków ubezpieczenia został opracowany wyłącznie przez stronę pozwaną, a jego postanowienia nie są przedmiotem negocjacji między stronami przy zawieraniu umowy ubezpieczenia.

Sąd miał również na uwadze, że zgodnie z wymogami o.w.u., powódka w toku postępowania likwidacyjnego zawarła ze stroną pozwaną umowę przeniesienia własności pojazdu, zgodnie z którą z chwilą wypłaty odszkodowania powódka przenosi na rzecz A. Polska prawo własności do pojazdu marki B. o nr rej. (...). Ponadto, na marginesie powyższych rozważań, dodać należy, że gdyby się okazało, że powódka w sposób świadomy zatrzymała i nie oddała drugiego kluczyka od motocykla, to w sytuacji gdyby okoliczność ta wpłynęła na zwiększenie szkody, bądź nieuprawnione uzyskanie przez powódkę odszkodowania, to taki czyn powódki będzie stanowił czyn karalny i powódka poniesie wówczas karne konsekwencje swojego działania.

Reasumując, Sąd uznał, że brak jest podstaw, aby przyjąć, że strona pozwana jako ubezpieczyciel nie ponosi odpowiedzialności ubezpieczeniowej za zaistniałą kradzież motocykla objętego umową ubezpieczenia zawartą z powódką i aby zachodziły podstawy do odmowy wypłaty powódce odszkodowania za skradziony pojazd.

Mając powyższe na uwadze oraz z uwagi na to, że strona pozwana nie kwestionowała wysokości dochodzonego odszkodowania, Sąd zasądził od strony pozwanej na rzecz powódki kwotę 50132 zł.

O odsetkach Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 k.c., zgodnie z którym, jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Zgodnie z o.w.u. strona pozwana zobowiązana była do wypłaty odszkodowania w terminie 30 dni od daty zgłoszenia szkody (§ 8 ust. 14 o.w.u. zgodny z art. 817 k.c.). Powódka zgłosiła szkodę stronie pozwanej w dniu 5 maja 2016 r., a zatem żądanie zasądzenia odsetek ustawowych za opóźnienie od dnia 3 września 2016 r. jest w pełni zasadne.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. przewidującego zasadę odpowiedzialności stron za wynik procesu. Powódka wygrała proces w całości. Łącznie poniosła koszty procesu w kwocie 7924 zł (2507 zł – opłata od pozwu, 5400 zł – koszty zastępstwa procesowego i 17 zł – opłata skarbowa od pełnomocnictwa). Strona pozwana zobowiązana jest więc zapłacić na rzecz powódki kwotę 7924 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 300 ze zm.) w zw. z art. 98 k.p.c. Sąd nakazał pobrać od strony pozwanej na rzecz Skarbu Państwa kwotę 35 zł tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych (wynagrodzenie dla świadka J. L.).