Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

Pozwem złożonym w dniu 29 sierpnia 2014 roku powód (...) E. a.s. z siedzibą w T. wniósł o wydanie nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym i zasądzenie od pozwanego (...) spółka akcyjna z siedzibą w L. kwoty 800.000 złotych wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 9 maja 2014 roku do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, iż pozwany przeprowadził postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego w trybie przetargu nieograniczonego na dostawę urządzeń układów pomiarowych energii elektrycznej – liczniki statyczne w podziale na 2 zadania dla 8 Oddziałów (...) S.A. w 2014/2015 roku. Powód wziął udział w przedmiotowym postępowaniu składając ofertę w zakresie zadania nr II: Dostawy urządzeń układów pomiarowych energii elektrycznej – liczniki bezpośrednie, statyczne, energii czynnej i biernej, wielostrefowe, 3-fazowe z wbudowanym zegarem sterującym i rejestracją profili dla Oddziałów (...) S.A. Powód wniósł ustalone przez pozwanego dla tego zadania wadium w kwocie 800.000 zł. Pismem z dnia 13 grudnia 2013 roku (...) Oddział Ł.-Miasto, działając na podstawie art. 26 ust. 3 Prawa zamówień publicznych, wezwała powoda do uzupełnienia brakujących dokumentów w terminie do 27 grudnia 2013 roku. W odpowiedzi na wezwanie, powód uzupełnił jedynie osiem z dziesięciu wymaganych dokumentów. Pismem z dnia 31stycznia 2014 roku pozwany zawiadomił o rozstrzygnięciu postępowania i odrzuceniu oferty powoda, z uwagi na to, że jej treść nie odpowiadała treści Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia (dalej: SIWZ). Powód traktował przedmiotowe postępowanie za zakończone i oczekiwał na zwrot wadium, tymczasem pozwany pismem z dnia 14 marca 2014 roku poinformował powoda o zatrzymaniu jego wadium w wysokości 800.000 zł.

W uzasadnieniu swojego żądania strona powodowa podniosła, iż żądana przez nią kwota 800.000 zł stanowi równowartość kwoty zatrzymanego, jej zdaniem niezasadnie, przez pozwanego w postępowaniu o udzielenia zamówienia publicznego wadium. Powód podniósł, że w jego działaniu nie można się doszukać działania zawinionego, polegającego na celowym i umyślnym niewykonaniu wezwania pozwanego do złożenia dokumentów i oświadczeń. Przeciwnie, zdaniem powoda, uczynił on zadość wezwaniu, przedkładając osiem z dziesięciu żądanych dokumentów. Złożenie Deklaracji zgodności CE, odpowiadającej wymaganiom wynikającym z załącznika F lub D lub H1 do Dyrektywy M., nie było możliwe z uwagi na nieukończenie certyfikacji produkty przed upływem składania ofert. Jednakże powód, jako podstawę do rozpoczęcia certyfikacji, w dniu 4 grudnia 2013 roku w ofercie przedstawił zaświadczenie Czeskiego Instytutu (...) z siedzibą w B. z dnia 4 grudnia 2013 roku. Powód wskazał także, iż nie załączył oprogramowania do obsługi liczników pracującego pod systemem operacyjnym W. M. , albowiem nie byłby w stanie spełnić wymagań Zamawiającego w zakresie posiadanego oprogramowania na dzień składania ofert. Ponadto, z dokumentów załączonych do oferty powoda wynikał zakres dostępnego oprogramowania dla oferowanego przez niego urządzenia, tj. W. (...) i nowsze. Istotne zdaniem powoda jest również to, że jego uchybienia nie miały żadnego wpływu na przebieg postępowania przetargowego, gdyż cena jego oferty plasowała go dopiero na trzecim miejscu bez jakichkolwiek szans na uzyskanie zamówienia (pozew, k. 2-7).

W odpowiedzi na pozew z dnia 4 grudnia 2014 roku pozwana (...) S.A. wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz o zasadzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Pozwana argumentowała, że była uprawniona do zatrzymania wadium, albowiem na skutek leżących wyłącznie po stronie powoda okoliczności, w terminie wynikającym z wezwania, nie przedstawił on dokumentów potwierdzających, że oferowane przez niego towary spełniają wymogi SIWZ w zakresie deklaracji zgodności oraz oprogramowania do obsługi urządzeń pomiarowych (odpowiedź na pozew z dnia 4 grudnia 2014 roku).

W odpowiedzi na stanowisko strony pozwanej, powód pismem z dnia 19 stycznia 2015 roku podtrzymał wszelkie twierdzenia i wnioski zawarte w pozwie, twierdząc iż zatrzymanie przez pozwanego wadium nastąpiło z naruszeniem art. 46 ust. 4a Prawa zamówień publicznych, a pozwany zatrzymując wadium uzyskał w rezultacie nienależną korzyść (pismo procesowe powoda z dnia 19 stycznia 2015 roku).

W odpowiedzi na pismo powódki, pozwana podtrzymała swoje dotychczasowe stanowisko w sprawie i wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz o zasadzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Pozwany wskazał, że wezwanie skierowane do powoda w trybie art. 26 ust. 3 Prawa zamówień publicznych było uzasadnione i nie zmierzało do obejścia prawa, natomiast powód nie wykazał, aby brak odpowiedzi na wezwanie do uzupełnienia SWIZ w zakresie pkt 3 i 9, powstał z przyczyn nie leżących po jego stronie (pismo procesowe pozwanego z dnia 23 lutego 2015 r.).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 30 października 2013 roku (...) S.A. publikując w Dzienniku Urzędowym Wspólnot Europejskich Ogłoszenie o zamówieniu – zamówienie sektorowe Polska-Ł.: Liczniki energii nr (...) (...) (...), wszczęła w trybie przetargu nieograniczonego, postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego na dostawę urządzeń układów pomiarowych energii elektrycznej – liczniki statyczne w podziale na 2 zadania dla 8 Oddziałów (...) S.A. w 2014/2015 roku. Postępowanie prowadzone było pod numerem (...) przez (...) S.A. Oddział Ł.-Miasto (ogłoszenie z dnia 30 października 2013 roku na witrynie (...) k. 139).

Przedmiotem zamówienia, stosownie do treści Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia były dwa niezależne zadania:

- Zadanie I: Dostawa urządzeń układów pomiarowych energii elektrycznej – liczniki bezpośrednie, statyczne, energii czynnej, wielostrefowe, 1-fazowe z wbudowanym zegarem sterującym i rejestracją profili dla Oddziałów (...) S.A.

- Zadanie II: Dostawa urządzeń układów pomiarowych energii elektrycznej – liczniki bezpośrednie, statyczne, energii czynnej i biernej, wielostrefowe, 3-fazowe z wbudowanym zegarem sterującym i rejestracją profili dla Oddziałów (...) S.A. (okoliczność niesporna).

Zgodnie z SWIZ, za ofertę najkorzystniejszą w danym zadaniu miała zostać uznana oferta z najniższą ceną jednostkową brutto (okoliczność niesporna).

Powód wziął udział w przedmiotowym postępowaniu składając ofertę w zakresie zadania nr II. W dniu 29 listopada 2014 roku wniósł ustalone przez pozwanego dla tego zadania wadium o wartości 800.000 zł w formie gwarancji bankowej (oferta powoda k. 9-18, okoliczność niesporna).

Do oferty powód załączył instrukcję o nazwie „EMTools SW podręcznik użytkownika”, z której wynikało, że aplikacja EMTools jest (...) spółki (...), która pośredniczy klientowi podczas prostych możliwości pozyskiwania danych z liczników (...) S. (...) lub także ustawienia parametrów licznika. Instrukcja ta w pkt 2 określała wymogi oprogramowania opartego na systemie W. (...) i nowszych wersjach (EMTools SW podręcznik użytkownika k. 24-34).

Pismem z dnia 13 grudnia 2013 roku (...) Oddział Ł.-Miasto na podstawie art. 26 ust. 3 Ustawy prawo zamówień publicznych z dnia 29 stycznia 2004 roku (Dz.2013 r. poz. 907, 984 i 1047) wezwała powoda do uzupełnienia brakujących dokumentów w terminie do 27 grudnia 2013 roku:

1) Potwierdzenie opłacenia polisy ubezpieczeniowej Wykonawcy od odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej działalności związanej z przedmiotem zamówienia – (pkt. 10.12. SIWZ).

2) Wzorcowe pliki parametryzacyjne do liczników dla następujących grup taryfowych (...), C23, zgodne z obowiązującą (...) S.A., zawierające parametry określone w SIWZ – (pkt. 13.2.e) SIWZ).

3) Deklarację zgodności CE, potwierdzającą zgodność oferowanego wyrobu z wymaganiami określonymi dyrektywą 2004/22/WE z dnia 31 marca 2004 r. w sprawie przyrządów pomiarowych (D.U.L 135/1 z 30.04.2004, rozdz. 13 tom 34). Załączone do ofert Deklaracje zgodności CE muszą odpowiadać wymaganiom wynikającym z załącznika F lub D lub H1 do Dyrektywy M., w zależności od wyboru procedur oceny zgodności przez producenta – (pkt. 13.2.h) SIWZ).

4) Oświadczenie Wykonawcy, że oferowane urządzenia zostały wykonane zgodnie z obowiązującymi na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej przepisami, między innymi:

a) Ustawą Prawo o Miarach z dnia 11 maja 2001 r. (Dz. U. z 2004 r. nr 243, poz. 2441 z późniejszymi zmianami),

b) Rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 7 stycznia 2008 r. w sprawie wymagań, którym powinny odpowiadać liczniki energii elektrycznej czynnej prądu przemiennego oraz szczegółowego zakresu badań i sprawdzeń wykonywanych podczas prawnej kontroli metrologicznej tych przyrządów pomiarowych (Dz. U. z 2008 r. Nr 11, poz. 63),

c) Rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 7 stycznia 2008 r. w sprawie prawnej kontroli metrologicznej przyrządów pomiarowych (DZ. U. z 2008 r. Nr 5, poz. 29) oświadczenie pkt. 13.4. SIWZ.

5) Oświadczenie Wykonawcy, że oferowane urządzenia zostały wykonane zgodnie z normami, a w szczególności z normą PN- (...) lub PN- (...) oraz PN- (...)-61 lub normami ją zastępującymi wydanymi przez Polski Komitet Normalizacyjny – (pkt. 13.5. SIWZ i modyfikacją SIWZ z dnia 28.11.2013 r.).

6) Oświadczenie Wykonawcy, że jest uprawnionym do zapewnienia Zamawiającemu licencji w zakresie objętym umową, a sam przedmiot licencji nie ma wad prawnych i fizycznych - ( pkt. 13.6. SIWZ).

7) Wzorcowe pliki parametryzacyjne do liczników dla grup taryfowych (...), C23 (dalej nazywanych C): zgodnie z Taryfa obowiązującą w (...) S.A. dla poszczególnych Oddziałów. Pliki wzorcowe powinny zawierać tabele przełączeń stref czasowych dla grup taryfowych, rejestry energii, rejestr mocy zgodnie z wymogami dla rejestrów zawartymi w szczegółowych wymaganiach dla urządzeń układów pomiarowych energii zawartymi w załączniku nr 1 (odpowiednio dla każdego zadania) – (pkt. 13.9. SIWZ).

8) Opis protokołów komunikacyjnych w zakresie odczytu wszystkich danych rejestrowanych przez urządzenie dostarczone w ramach zadań I – II wraz z opisem formatu plików odczytowych – (pkt. 13.10 SIWZ).

9) Oprogramowanie do obsługi liczników pracujące pod systemem operacyjnym W. M. – (pkt. 4 ppkt. a) załącznika nr 1 „Wymagania Zamawiającego w zakresie dostaw liczników statycznych Zadania 1 i 2”).

10) Parafowany Harmonogram dostaw dla Oddziału Zamawiającego – załączniki nr: 10/B do SIWZ rok 2014 – (pkt. 18.3. k) SIWZ).

(pismo pozwanego z dnia 13 grudnia 2013 r. k. 35).

W odpowiedzi na wezwanie Zamawiającego, powód uzupełnił dokumenty wskazane w pkt. 1,2,4-8,10, nie załączył natomiast dokumentów określonych w pkt. 3 - Deklaracji zgodności CE, potwierdzającej zgodność oferowanego wyrobu z wymaganiami określonymi dyrektywą 2004/22/WE z dnia 31 marca 2004 r. w sprawie przyrządów pomiarowych (D.U.L 135/1 z 30.04.2004, rozdz. 13 tom 34) oraz w pkt. 9 - Oprogramowania do obsługi liczników pracującego pod systemem operacyjnym W. M. – (pkt. 4 ppkt. a) załącznika nr 1 „Wymagania Zamawiającego w zakresie dostaw liczników statycznych Zadania 1 i 2”) (dokumentacja uzupełniająca k. 36-46, okoliczność niesporna).

Pismem z dnia 24 stycznia 2014 roku pozwany zwrócił się do powoda z wnioskiem o przedłużenie okresu ważności wadium albo wniesienie nowego wadium na przedłużony okres związania ofertą, albowiem termin ważności wadium upływał 31 marca 2014 roku. Powód, oświadczeniem z dnia 27 stycznia 2014 roku, wyraził zgodę na przedłużenie terminu związania ofertą oraz okresu ważności wadium o okres kolejnych 60 dni. Powód przedłożył ponadto pismo C. obchodni banka a.s. z dnia 28 stycznia 2014 roku o przedłużeniu ważności gwarancji bankowej nr (...) na kwotę 800.000 zł do dnia 10 kwietnia 2014 roku (oświadczenie powoda z dnia 27 stycznia 2014 r. k. 47, pismo C. obchodni banka a.s. z dnia 28 stycznia 2014 roku wraz z tłumaczeniem k. 50-51).

Pismem z 22 listopada 2013 roku skierowanym do Wykonawcy pozwana udzieliła odpowiedzi na zadane przez niego pytania. Na pytanie 2 dotyczące oprogramowania do oferowanych liczników energii elektrycznej będącej przedmiotem zamówienia Zamawiający odpowiedział, że wymaga dostarczenia oprogramowania na system W. M. wraz z ofertą (pismo z 22 listopada 2013 r. k. 140-142).

Pismem z dnia 31 stycznia 2014 roku pozwany zawiadomił powoda o wyborze najkorzystniejszej oferty w przedmiotowym postępowaniu, przedstawionej przez (...) S.A. oraz o odrzuceniu oferty powoda z uwagi na to, ze jej treść nie odpowiadała treści SIWZ – dołączone wraz z ofertą dokumenty i oprogramowanie nie spełnia wymagań SIWZ (zawiadomienie o wyborze oferty najkorzystniejszej z dnia 31 stycznia 2014 r. k. 52-55).

Pozwany, pismem z dnia 14 marca 2014 roku poinformował powoda, że działając na podstawie art. 46 ust. 4 w zw. z art. 26 ust. 3 Ustawy prawo zamówień publicznych, zatrzymuje wniesione przez powoda wadium w wysokości 800.000 zł, z powodu nieuzupełnienia dokumentów wymaganych przez Zamawiającego w (...), tj.:

1) Deklaracji zgodności CE, potwierdzającej zgodność oferowanego wyrobu z wymaganiami określonymi dyrektywą 2004/22/WE z dnia 31 marca 2004 r. w sprawie przyrządów pomiarowych (D.U.L 135/1 z 30.04.2004, rozdz. 13 tom 34). Załączone do ofert Deklaracje zgodności CE muszą odpowiadać wymaganiom wynikającym z załącznika F lub D lub H1 do Dyrektywy M., w zależności od wyboru procedur oceny zgodności przez producenta – (pkt. 13.2.h) SIWZ).

2) Oprogramowania do obsługi liczników pracujące pod systemem operacyjnym W. M. – (pkt. 4 ppkt. a) załącznika nr 1 „Wymagania Zamawiającego w zakresie dostaw liczników statycznych Zadania 1 i 2”) (pismo pozwanego z dnia 14 marca 2014 r.).

Pismem z dnia 24 marca 2014 roku, pozwany wezwał C. obchodni banka a.s. do wypłaty kwoty 800.000 zł, tytułem Gwarancji Bankowej Nr (...) wniesionej przez (...) S. (...) a.s. jako wadium do przetargu, powołując się na art. 46 ust. 4a Prawa zamówień publicznych. W dniu 16 kwietnia 2014 roku bank poinformował powoda o zgłoszonym żądaniu, natomiast pismem z dnia 17 kwietnia 2014 roku - o anulowaniu gwarancji bankowej. Następnie, dnia 18 kwietnia 2014 roku, przelał kwotę 800.000 zł na rachunek bankowy pozwanego, informując o tym powoda oraz obciążając jego rachunek bankowy o numerze (...) kwotą 800.000 zł (wezwanie do wypłaty kwoty gwarancji z dnia 24 marca 2014 r. k. 57, pismo C. obchodni banka a.s. z dnia 16 kwietnia 2014 r. wraz z tłumaczeniem k. 59-60, pismo C. obchodni banka a.s. z dnia 17 kwietnia 2014 r. wraz z tłumaczeniem k. 69-70, potwierdzenie przelewu z dnia 18 kwietnia 2014 r. wraz z tłumaczeniem k. 61-64, pismo C. obchodni banka a.s. z dnia 18 kwietnia 2014 r. wraz z tłumaczeniem k. 66-67, potwierdzenie obciążenia rachunku powoda z dnia 18 kwietnia 2014 r. wraz z tłumaczeniem k. 72-73).

Powód, pismem z dnia 27 kwietnia 2014 roku, wezwał pozwanego do dobrowolnego zwrotu zatrzymanego wadium. Powód wyjaśnił, iż złożenie Deklaracji zgodności CE, odpowiadającej wymaganiom wynikającym z załącznika F lub D lub H1 do Dyrektywy M., nie było możliwe z uwagi na niezakończenie jeszcze certyfikacji produktu. Powód podniósł, iż jako podstawę do rozpoczęcia certyfikacji w dniu 4 grudnia 2013 roku w ofercie przedstawił zaświadczenie Czeskiego Instytutu (...) z siedzibą w B. z dnia 4 grudnia 2013 roku. Powód wskazał także, że nie załączył także oprogramowania do obsługi liczników pracującego pod systemem operacyjnym W. M. , albowiem ten system operacyjny jest najmniej rozpowszechniony i wymaga 6-tygodniowej pracy programatora. Ponadto, oferta (...) S. (...) a.s. nie przejawiała się jako najkorzystniejsza (plasowała się dopiero na trzecim miejscu), dlatego zapewnienie oprogramowania do obsługi liczników współpracujących z systemem operacyjnym W. M. oznaczałoby poniesienie kolejnych kosztów przez spółkę. Ustosunkowując się do pisma, pozwany wskazał, iż w odpowiedzi na wezwanie z dnia 13 grudnia 2013 r., Wykonawca nie odniósł się w żaden sposób do dwóch wymaganych dokumentów ani nie udowodnił braku możliwości uzupełnienia dokumentów z przyczyn nieleżących po jego stronie. Pismem z dnia 10 czerwca 2014 roku powód ponownie zwrócił się do pozwanego z zamiarem polubownego załatwienia sprawy, jednakże pozwany podtrzymał wcześniej wyrażone stanowisko w sprawie (pismo powoda z dnia 27 kwietnia 2014 r. k. 74-77, pismo pozwanego z dnia 9 maja 2014 roku k. 78-79, pismo powoda z dnia 10 czerwca 2014 r. k. 80-81, pismo pozwanego z dnia 2 lipca 2014 r.).

Powyższy stan faktyczny (w zasadzie niesporny pomiędzy stronami) Sąd ustalił w oparciu o zebrany w sprawie materiał dowodowy w postaci dokumentów, których wiarygodności i istnienia żadna ze stron nie kwestionowała. Sąd nie znalazł podstaw, by powyższym dowodom odmówić wiarygodności i mocy dowodowej.

Sąd oddalił zgłoszone przez powoda wnioski o dopuszczenie dowodu z zeznań świadków z uwagi na to, iż zakreślone w tezie dowodowej okoliczności, na które świadkowi zostali powołani nie mają znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy (treści złożonej oferty / niesporne/ oraz rodzaju wdrożonego u powoda oprogramowania zamawianego urządzenia na dzień składania ofert /nieistotne i de facto niekwestionowane/).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Na podstawie dokonanych ustaleń należy stwierdzić, że powództwo zasługuje na uwzględnienie. Podkreślić należy, że w zasadzie stan faktyczny nie był sporny między stronami, podobnie jak kwota roszczenia, wątpliwości budziła jedynie interpretacja przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 roku Prawo zamówień publicznych (tekst jedn. Dz. U. z 2013 r. poz. 907) – dalej p.z.p.

W orzecznictwie oraz literaturze dominuje pogląd, iż sprawa o zwrot wadium zatrzymanego przez zamawiającego na podstawie art. 46 ust. 4a p.z.p. (a ściślej o zasądzenie jego wartości) jest sprawą cywilną w sensie materialnoprawnym i formalnym (art. 1 k.p.c.). Pogląd o dopuszczalności sądowego dochodzenia roszczenia o zwrot wadium bez konieczności czy potrzeby uprzedniego wykorzystywania przez powoda środków ochrony prawnej przewidzianych w p.z.p. został wyrażony w wielu orzeczeniach Sądu Najwyższego bądź wprost bądź pośrednio - przez nie kwestionowanie faktu przeprowadzenia postępowania sądowego w sprawie zainicjowanej pozwem o zasądzenie równowartości wadium i merytorycznego rozstrzygnięcia sporu przez sądy powszechne (por. wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 11 maja 2012 r., II CSK 491/11, z dnia 7 lipca 2011 r., II CSK 675/10, z dnia 22 listopada 2012 r., II CSK 448/12, z dnia 14 marca 2013 r., I CSK 444/12, z dnia 13 października 2011 r., V CSK 475/10, z dnia 10 maja 2013 r., I CSK 422/12; M. S., Kwalifikacja sprawy o zwrot zatrzymanego wadium, Lex).

Pogląd ten jest aktualny także pod rządami znowelizowanych przepisów p.z.p. (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 listopada 2012 r., IV CSK 121/12, Lex, postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 12 lutego 2014 r., IV CSK 291/12).

Sąd Okręgowy podziela pogląd o dopuszczalności drogi sądowej bez konieczności wcześniejszego postępowania przed Krajową Izbę Odwoławczą.

Obowiązujące przepisy dotyczące wadium zawarte w kodeksie cywilnym oraz w ustawie z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych - dalej p.z.p., przewidują obowiązek jego zwrotu po zakończeniu postępowania, ale jednocześnie dają organizatorowi przetargu lub odpowiednio zamawiającemu, przywilej jego zatrzymania w pewnych ściśle określonych przypadkach. Zgodnie z treścią art. 46 ust. 1 pkt 1 p.z.p. zamawiający zwraca wadium wszystkim wykonawcom niezwłocznie po wyborze oferty najkorzystniejszej, przy czym obowiązek ten nie dotyczy wykonawcy, którego oferta uznana została za najkorzystniejszą (P. B., Zwrot wadium w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego, Lex: 105079).

W drodze nowelizacji ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych – dalej p.z.p. – ustawą z dnia 4 września 2008 r. o zmianie ustawy – Prawo zamówień publicznych oraz niektórych innych ustaw do art. 46 p.z.p. dodany został ust. 4a, który uprawniał zamawiającego do zatrzymania wadium wraz z odsetkami, jeżeli wykonawca w odpowiedzi na wezwanie, o którym mowa w art. 26 ust. 3 p.z.p., nie złożył dokumentów lub oświadczeń, o których mowa w art. 25 ust. 1 p.z.p., lub pełnomocnictw, chyba że udowodnił, że wynika to z przyczyn nieleżących po jego stronie (P. P., Wyłączenie możliwości zatrzymania wadium, Lex: 155843).

Zgodnie natomiast z art. 25 ust. 1 p.z.p., w postępowaniu o udzielenie zamówienia, zamawiający może żądać od wykonawców oświadczeń lub dokumentów niezbędnych do przeprowadzenia postępowania. W wypadku, gdy wykonawca w ofercie nie złożył wymaganych przez zamawiającego dokumentów lub oświadczeń, zamawiający wzywa wykonawcę do ich złożenia w wyznaczonym terminie chyba, że mimo ich złożenia oferta podlega odrzuceniu albo konieczne byłoby unieważnienie postępowania (art. 26 ust. 3 p.z.p.). Za odrzuconą uznaje się ofertę wykonawcy wykluczonego, zaś warunki wykluczenia określa art. 24 p.z.p. stanowiąc, jako jeden z nich, nie wykazanie przez wykonawcę spełnienia warunków udziału w postępowaniu (art. 24 ust. 2 pkt 4 i ust. 4 p.z.p.).

Zatrzymanie wadium powinno być czynnością, która nie jest oderwana od celu, jaki przyświecał wprowadzeniu tej instytucji. Wskazać należy, że przepis art. 46 ust. 4a p.z.p. został wprowadzony w celu przeciwdziałania zmowom wykonawców. Jak czytamy w uzasadnieniu z dnia 24 kwietnia 2008 roku do projektu nowelizacji prawa zamówień publicznych z dnia 4 września 2008 r., „grupa wykonawców działających w porozumieniu może powodować, iż zamówienie udzielane jest w porozumieniu wykonawcy, który zaoferował najwyższą cenę. Wykonawcy ci mogą bowiem celowo składać oferty bez wymaganych dokumentów, a następnie po zapoznaniu się z ofertami konkurentów bez poniesienia konsekwencji wycofać się z postępowania, podlegając jedynie wykluczeniu na podstawie art. 24 ust. 2 pkt 4 p.z.p. Celem regulacji zawartej w art. 46 ust. 4a p.z.p., jest zrównanie sytuacji wykonawcy, który nie przedstawił żądanych dokumentów lub oświadczeń potwierdzających spełnianie warunków udziału w postępowaniu z sytuacją wykonawców, którzy uchylają się od zawarcia umowy, bądź nie wnoszą zabezpieczenia należytego wykonania umowy" (M. S., Podstawy zatrzymania wadium wraz z odsetkami, Lex: 208784).

Na temat właściwej wykładni art. 46 ust. 4a p.z.p. Sąd Najwyższy wypowiedział się szerzej w wyrokach z 7 lipca 2011 r., II CSK 675/10 (Lex) i z 22 listopada 2012 r., II CSK 448/12 (Lex). Zagadnienie to było rozważane także w orzecznictwie Krajowej Izby Odwoławczej.

W motywach wyroku z 22 listopada 2012 r., II CSK 448/12, Sąd Najwyższy wyjaśnił, że „przepis ten, o charakterze bezwzględnie obowiązującym, został wprowadzony do prawa zamówień publicznych w celu ograniczenia możliwości dokonywania zmów przetargowych polegających na porozumieniu wykonawców prowadzącym do udzielenia zamówienia temu, kto zaoferuje najwyższą cenę. Zanim wszedł on w życie wykonawcy mogli celowo składać oferty bez wymaganych dokumentów lub oświadczeń i po zapoznaniu się z ofertami konkurentów, wycofać się z postępowania przetargowego bez żadnych konsekwencji. W doktrynie i orzecznictwie podkreśla się, że uprawnienie do zatrzymania wadium przez zamawiającego ma charakter zarówno sankcyjny i dyscyplinujący, jak i restrykcyjny. Konsekwencją jest konieczność ścisłej jego interpretacji oraz oceny zaistnienia przesłanek zatrzymania wadium przy uwzględnieniu konkretnych okoliczności danej sprawy”. Ponadto, Sąd Najwyższy dalej wskazał, że „artykuł 46 ust. 3 p.z.p. opiera się na zasadzie winy wykonawcy - obowiązek zatrzymania wadium powstaje tylko w przypadku zawinionego działania. W każdym wypadku podlegają zatem badaniu przyczyny nie wykonania wezwania, bowiem obowiązek zatrzymania wadium przez zamawiającego nie zachodzi w przypadku, gdy niewykonanie wezwania było następstwem okoliczności, na które wykonawca nie miał i nie mógł mieć wpływu. Interpretacja tego przepisu wymaga uwzględnienia jego celu, a zatem powinien być stosowany wyłącznie w celu zapobiegania zmowom wykonawców. Do przyjęcia zawinienia wykonawcy konieczna jest zatem jego całkowita bierność, umyślność i celowość oraz nasilenie złej woli w nie podporządkowaniu się wezwaniu zamawiającego”.

W nawiązaniu do argumentacji przytoczonej w powołanym wyżej wyroku Sądu Najwyższego z 22 listopada 2012 r., II CSK 448/12, Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 10 maja 2013 r. I CSK 422/12) stwierdził, że „wykładnia art. 46 ust. 4a p.z.p. wymaga uwzględnienia celu jego wprowadzenia do systemu prawnego. Przepis ten z uwagi na wysoką sankcyjność i restrykcyjność powinien być stosowany wyłącznie dla zapobiegania zmowom wykonawców. Obowiązek zatrzymania wadium powstaje zatem tylko w przypadku zawinionego działania wykonawcy polegającego na nieuzupełnieniu dokumentów i oświadczeń, o złożenie których wykonawca został zasadnie wezwany przez zamawiającego na podstawie art. 26 ust. 3 p.z.p., gdy to zaniechanie wykonawcy zmierza do obejścia prawa, w szczególności przez stworzenie warunków ku temu, by zamówienie udzielone zostało temu wykonawcy, kto zaoferuje najwyższą cenę. W każdym wypadku odmowy zwrotu wadium zatrzymanego w związku z niewywiązaniem się przez wykonawcę z obowiązku uzupełnienia dokumentów i oświadczeń badaniu podlegają także przyczyny niewykonania wezwania, bowiem obowiązek zatrzymania wadium przez zamawiającego nie powstaje wówczas, gdy niewykonanie wezwania było następstwem okoliczności, na które wykonawca nie miał i nie mógł mieć wpływu. Do przyjęcia zawinienia wykonawcy konieczna jest zatem jego całkowita bierność, umyślność i celowość oraz nasilenie złej woli w nie podporządkowaniu się wezwaniu zamawiającego. (...) W konsekwencji należy uznać, że zatrzymanie wadium na podstawie art. 46 ust. 4a u.z.p. będzie uzasadniało tylko zawinione działanie wykonawcy polegające na celowym i umyślnym niewykonaniu wezwania zamawiającego do złożenia dokumentów i oświadczeń. Nie bez znaczenia dla oceny, czy zamawiający może zatrzymać wadium jest wpływ uchybienia wykonawcy na przebieg postępowania przetargowego (tak też Krajowa Izba Odwoławcza w wyroku z 27 września 2010 r., KIO/UZP 1990/10, Wspólnota 2010, nr (...), s. 43 oraz w wyroku z 24 sierpnia 2011 r., KIO 1712/11)”. Sąd orzekający w sprawie uznał także, iż „z orzecznictwa Sądu Najwyższego wynika zatem, że nie każde uchybienie wykonawcy w realizacji wezwania, o którym mowa w art. 26 ust. 3 p.z.p. uzasadnia zastosowanie art. 46 ust. 4a u.z.p. Ocenie w kontekście zawinienia muszą podlegać wszystkie okoliczności, którymi wykonawca tłumaczy niewykonanie wezwania o uzupełnienie oświadczeń i dokumentów oraz związane z czasem opóźnienia i wpływem na przebieg postępowania przetargowego”.

W wyroku z 7 lipca 2011 r., II CSK 675/10, Sąd Najwyższy wskazał, że „o istnieniu ryzyka zmowy wykonawców - czemu przeciwdziałać ma omawiana regulacja - można byłoby mówić w całkowitej bierności wykonawcy, gdyby umyślnie i celowo nie podporządkował się wezwaniu zamawiającego. Przyjęcie odmiennego stanowiska i uznanie, że do zatrzymania wadium może dojść w każdej sytuacji, gdy wykonawca nie wypełni należycie wezwania zamawiającego, stwarza pole do nadużyć ze strony zamawiającego. Możliwe staje się wówczas wykorzystywanie instytucji wadium jako sposobu na uzyskanie nienależnego przysporzenia. Odmiennej wykładni nie dałoby się pogodzić z dyrektywą zacieśniającego tłumaczenia regulacji wyjątkowych (exceptiones non sunt extentendae) o szczególnie restrykcyjnym charakterze, do których niewątpliwie należy zaliczyć art. 46 ust. 4a u.p.z.p”.

Należy zatem uznać, że decyzja o zatrzymaniu wadium powinna być podjęta dopiero po wnikliwej analizie, czy zaistniała obiektywnie uzasadniona podstawa do wezwania wykonawcy w trybie art. 26 ust. 3 oraz wpływu niezłożenia dokumentów lub oświadczeń, o których mowa w art. 25 ust. 1, lub pełnomocnictw na postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego. Konsekwencją nieprawidłowego i pochopnego zastosowania tego przepisu nie może bowiem być doprowadzenie do powstania negatywnych skutków w sferze ekonomicznej wykonawcy w sytuacji, gdy dołożyli oni należytej staranności w uzyskaniu określonych dokumentów, złożyli je i mimo to dokumenty te nie potwierdzają spełnienia postawionego przez zamawiającego wymogu. Zgodnie bowiem z orzecznictwem Krajowej Izby Odwoławczej, akceptowanym również przez sądy powszechne (zob. wyrok SA w Poznaniu z dnia 20 maja 2010 r., I ACa 357/10), wadium podlega zatrzymaniu na podstawie art. 46 ust. 4a tylko w wypadku zawinionego zaniechania złożenia żądanych dokumentów przez wezwanego wykonawcę (Józef Edmund Nowicki, Komentarz do art. 46 ustawy - Prawo zamówień publicznych).

Krajowa Izba Odwoławcza wskazuje często na konieczność ostrożnego interpretowania art. 46 ust. 4a oraz rozważania instytucji zatrzymania wadium jako zabezpieczenia przed zmowami przetargowymi, a nie jako dodatkowego źródła dochodów dla Zamawiających. I tak na przykład w wyroku z dnia 22 marca 2011 r. ( (...) (...)) stwierdzono, że: „zatrzymanie wadium nie może stanowić dodatkowego i łatwego źródła dochodów dla Zamawiających. Interpretacji tego przepisu należy bowiem dokonywać przy zastosowaniu zarówno wykładni literalnej, jak i celowościowej i „eliminować takie ustalenia interpretacyjne tekstów prawnych, przy których przyjęciu skutki stosowania odpowiedniego przepisu byłyby wadliwe, a w szczególności prowadziłyby do skutków niezamierzonych" (uchwała SN z dnia 21 grudnia 1999 roku sygn. I KZP 45/99). Tak więc decyzja taka (o zatrzymaniu wadium) winna być podjęta przez Zamawiającego dopiero po wnikliwej analizie czy zaistniała obiektywnie uzasadniona podstawa do wezwania wykonawcy w trybie art. 26 ust. 3 ustawy P.z.p., oraz wpływu braku uzupełnienia dokumentów wymienionych w art. 46 ust 4a ustawy P.z.p. na postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego. Konsekwencją nieprawidłowego i pochopnego zastosowania tego przepisu nie może być bowiem doprowadzenie do powstania negatywnych skutków w sferze ekonomicznej wykonawców w sytuacji, gdy dołożyli oni należytej staranności w uzyskaniu określonych dokumentów, złożyli je i mimo to dokumenty te nie potwierdzają spełnienia postawionego przez Zamawiającego wymogu. Tym samym zarzut ten potwierdził się.".

Podobnie w zakresie zatrzymania wadium wskazano również w wyroku z dnia 17 września 2013 r. (KIO (...)): Izba stwierdza, że zamawiający dokonał niezasadnie zatrzymania wadium odwołującego, gdyż nie można odwołującemu zarzucić umyślnego i celowego niepodporządkowania się wezwaniu zamawiającego. Nie spełnione zostały przesłanki celu tego przepisu tj w szczególności przeciwdziałania zmowom przetargowym. Przyjęcie odmiennego stanowiska i uznanie, że do zatrzymania wadium może dojść w każdej sytuacji, gdy wykonawca nie wypełni należycie wezwania zamawiającego, stwarza pole do nadużyć ze strony zamawiającego”.

Za celowościową interpretacją przepisu przemawia wyrok (...) z dnia 15 kwietnia 2009 r., który stanowi, że art. 46 ust. 4a p.z.p. ma charakter restrykcyjny oraz dolegliwy finansowo dla wykonawcy i z tego powodu powinien być interpretowany w sposób zgodny z wykładnią celowościową, a mianowicie z punktu widzenia celu, dla którego został wprowadzony, tj. wyłącznie w celu zapobiegania zmowom wykonawców. Podobnie w wyroku z dnia 27 kwietnia 2009 r. (...) stwierdziła, że „Zatrzymanie wadium jest dotkliwą sankcją dla wykonawców, pozbawiającą ich konkretnych środków finansowych. Z tego też względu wszelkie przesłanki nakazujące zamawiającemu zatrzymywanie wadium muszą być wykładane ściśle wedle reguł wykładni gramatycznej i językowej i nie mogą być podstawą do zastosowania wykładni rozszerzającej" oraz w wyroku z dnia 21 maja 2009 r.: „Literalna wykładnia tego restrykcyjnego przepisu zezwala na zatrzymanie wadium tylko w przypadku niezłożenia dokumentu na wezwanie zamawiającego".

Należy także wskazać na bardzo istotną kwestię, która zpodnosi G. M.: „Inne podejście do kwestii możliwości zatrzymania wadium byłoby także niekorzystne dla rynku zamówień publicznych, gdyż mogłoby to spowodować niechęć wykonawców- szczególnie tych słabszych finansowo, do składania ofert, ponieważ składając ofertę i wnosząc wadium nie mieliby gwarancji, że zatrzymanie wadium nastąpi tylko w sytuacji celowego i umyślnego nieuzupełnienia dokumentów, pomijając sytuacje kiedy uzupełnienie to nie będzie możliwe czy to z przyczyny krótkiego terminu na wykonanie wezwania czy to wystąpienia rozbieżności co do interpretacji treści postanowień SIWZ" (G. M., Z. i niezasadne zatrzymywanie wadium w kontekście art. 46 ust. 4a p.z.p., Lex: 139689).

Potwierdzeniem tego, że celem wprowadzenia do ustawy art. 46 ust. 4a p.z.p. było od początku jedynie ograniczenie możliwości zmów przetargowych polegających na porozumieniu wykonawców prowadzącym do udzielenia zamówienia temu, kto zaoferuje najwyższą cenę jest jego nowelizacja ustawy z dnia 29 sierpnia 2014 roku. W prawdzie nowy przepis wszedł w życie dnia 19 października 2014 r. i ma zastosowanie do postępowań, które zostały wszczęte (ogłoszone) po tej dacie, jednakże odzwierciedla on pierwotny zamiar ustawodawcy. Zgodnie bowiem z intencją ustawodawcy wyrażonej w druku sejmowym nr (...) z dnia 4 lutego 2014 r. zajęciu podlega wadium tylko tego wykonawcy, którego oferta byłaby wybrana jako najkorzystniejsza, gdyby skutkiem nieuzupełnienia dokumentów na wezwanie do ich uzupełnienia albo skutkiem sprzeciwu wobec uzasadnionego poprawienia nieistotnej omyłki była konieczność odrzucenia tej oferty. Doprecyzowanie przepisu art. 46 ust. 4a p.z.p. ma między innymi zapobiegać zajmowaniu wadium wniesionego przez wykonawców, których oferty zostały uznane za mniej korzystne, a w rezultacie ma przeciwdziałać praktyce zajmowania wadium w sposób świadczący o nienależnym przysporzeniu korzyści zamawiającemu w rozumieniu art. 405 i dalszych ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny – dalej k.c. – bez faktycznej podstawy prawnej (P. K. (1), Ryzyko zajęcia wadium wykonawcy wzywanego do uzupełnienia dokumentów, Lex: 179416). Należy zaznaczyć, iż nowelizacja przepisu art. 46 ust. 4a p.z.p. jeszcze bardziej wzmocniła jego restrykcyjny charakter, a przede wszystkim uwidoczniony został cel funkcjonowania tej regulacji. Celem zatrzymania wadium na podstawie art. 46 ust. 4a p.z.p. jest nadal przeciwdziałanie zmowom wykonawców(M. S. (2), Podstawy zatrzymania wadium wraz z odsetkami, Lex: 208784).

W przedmiotowej sprawie w ocenie Sądu zachowanie powoda, dążącego w sposób rzeczywisty do uzyskania zamówienia, nie stanowi wypełnienia dyspozycji przepisu art. 46 ust. 4a p.z.p. Nie można bowiem mówić o całkowitej bierności wykonawcy, jego umyślności czy też nasileniu złej woli z jego strony. W niniejszym stanie faktycznym nie zaistniała zarówno sytuacja braku w ogóle jakiejkolwiek reakcji na wezwanie, ani sytuacja złożenia w odpowiedzi przypadkowych dokumentów, niedotyczących potwierdzenia spełniania warunków udziału w przedmiotowym postępowaniu o udzielenie zamówienia. Otóż w odpowiedzi na wezwanie Zamawiającego, powód złożył dokumenty złożył osiem spośród dziesięciu dokumentów wskazanych przez pozwanego, które materialnie posiadał. Złożenie Deklaracji zgodności CE, odpowiadającej wymaganiom wynikającym z załącznika F lub D lub H1 do Dyrektywy M., nie było możliwe z uwagi na nieukończenie certyfikacji produktu przed upływem składania ofert. Powód jednak jako podstawę do rozpoczęcia certyfikacji w dniu 4 grudnia 2013 roku w ofercie przedstawił zaświadczenie Czeskiego Instytutu (...) z siedzibą w B. z dnia 4 grudnia 2013 roku. Pozwany miał zatem świadomość, że powód na dzień składania oferty nie posiada wymaganej deklaracji, a mimo to wezwał go do uzupełnienia dokumentu Nie można także uznać, że nieuzupełnienie tego dokumentu było zależne od strony powodowej. Powód nie załączył także oprogramowania do obsługi liczników pracującego pod systemem operacyjnym W. M. , albowiem nie byłby w stanie spełnić wymagań Zamawiającego w zakresie posiadanego oprogramowania na dzień składania ofert. Jednakże, z dokumentów załączonych do oferty powoda wynikał zakres dostępnego oprogramowania dla oferowanego przez niego urządzenia, tj. W. (...) i nowsze. Nie może umknąć uwadze także fakt, że powód, oświadczeniem z dnia 27 stycznia 2014 roku, wyraził zgodę na przedłużenie terminu związania ofertą oraz okresu ważności wadium o okres kolejnych 60 dni i przedłożył pismo C. obchodni banka a.s. z dnia 28 stycznia 2014 roku o przedłużeniu ważności gwarancji bankowej nr (...) na kwotę 800.000 zł do dnia 10 kwietnia 2014 roku, czym zaznaczył swoją aktywność w dalszym postępowaniu przetargowym.

Trudno nie dostrzec, że na te same argumenty powoływał się konsekwentnie w swych pismach, podnosząc dodatkowo, że jego postępowanie nie miało żadnego wpływu na wybór przez zamawiającego najkorzystniejszej oferty, gdyż cena jego oferty plasowała go dopiero na trzecim miejscu bez jakichkolwiek szans na uzyskanie zamówienia. Właściwy jest co prawda pogląd, że wykonawca nie może samodzielnie oceniać szans na wygranie w przetargu i na tej podstawie nie wykonać wezwania zamawiającego, jednakże nie mogło to jednak, wobec celowościowej wykładni przepisu, zmienić kierunku rozstrzygnięcia. Jak wyeksponował Sąd Najwyższy - ocenie, w kontekście zawinienia, muszą podlegać wszystkie okoliczności wskazane przez wykonawcę, oraz związane z czasem opóźnienia i wpływem na przebieg postępowania przetargowego (wyrok Sądu Najwyższego z 22 listopada 2012 r., II CSK 448/12). Jak słusznie zauważył P. K., uchylenie się od uzupełnienia dokumentów na wezwanie zamawiającego przez wykonawcę, którego oferta jest sklasyfikowana na odległej pozycji w rankingu ofert, de facto ma znikomy wpływ na wynik postępowania o udzielenie zamówienia. Zajęcie wadium takiego wykonawcy można z wielkim prawdopodobieństwem uznać za nienależne przysporzenie zamawiającemu korzyści majątkowej (P. K., Ryzyko zajęcia wadium wykonawcy wzywanego do uzupełnienia dokumentów, Lex: 179416).

W świetle zgromadzonego w niniejszej sprawie materiału dowodowego Sąd Okręgowy nie znalazł podstaw, by uznać, że zaniechanie wykonawcy zmierzało do obejścia prawa, w szczególności poprzez zmowę z innymi wykonawcami lub w celu uzyskania zamówienia przez wykonawcę, który złożył ofertę z wyższą ceną, zwłaszcza że oferta powoda była trzecia w rankingu cenowym. Należy również wskazać, iż wygrała firma, oferująca niższą cenę niż strona powodowa. Zauważyć także należy, że przedmiotowej sprawie pozwana nie wykazała, by doznała jakiejkolwiek szkody z tytułu niezłożenia przez powoda dokumentów w terminie, bowiem już 31 stycznia 2014 roku doszło do wyboru wykonawcy, a więc kilka dni po zwróceniu się do powoda z wnioskiem o przedłużenie terminu związania ofertą oraz o przedłużenie okresu ważności wadium.

Uwzględniając zatem omówiony szeroko cel wprowadzenia do systemu prawnego art. 46 ust. 4a ustawy Prawa o zamówieniach publicznych, nie sposób uznać, że przystąpienie powoda do przetargu nosiło cechy pozorności i że spełnione zostały przesłanki uzasadniające zatrzymanie wniesionego przez niego wadium. W takiej sytuacji nie można przyjąć, że przepis art. 46 ust. 4a analizowanej ustawy został zastosowany zgodnie z jego celem, tym bardziej, że wadium stanowiło znaczącą, jak na warunki polskie, sumę pieniężną – 800.000 zł, której powód został pozbawiony.

Zgodnie z art. 405 k.c. kto bez podstawy prawnej uzyskał korzyść majątkową kosztem innej osoby, obowiązany jest do wydania korzyści w naturze, a gdyby to nie było możliwe, do zwrotu jej wartości. Przepis ten stosuje się w szczególności – zgodnie z art. 410 § 1 k.c. – do świadczenia nienależnego. Z kolei – zgodnie z art. 410 § 2 k.c. – świadczenie jest nienależne, jeżeli ten, kto je spełnił, nie był w ogóle zobowiązany lub nie był zobowiązany względem osoby, której świadczył, albo jeżeli podstawa świadczenia odpadła lub zamierzony cel świadczenia nie został osiągnięty, albo jeżeli czynność prawna zobowiązująca do świadczenia była nieważna i nie stała się ważna po spełnieniu świadczenia.

Mając na względzie powyższe Sąd, na podstawie art. 410 § 2 k.c. zasądził na rzecz powoda dochodzoną pozwem kwotę 800.000 złotych z tytułu zatrzymanego wadium (zwrot nienależnego świadczenia, którego podstawa prawna nie została urzeczywistniona / kondykcja ob causa datorum/, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 listopada 2012 r., II CSK 448/12).

O odsetkach od zasądzonej kwoty Sąd orzekł na podstawie art. 481 i art. 455 k.c., zgodnie z którymi jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Jeżeli termin spełnienia świadczenia nie jest oznaczony ani nie wynika z właściwości zobowiązania, to dłużnik powinien spełnić świadczenie niezwłocznie po wezwaniu. Wymagalność roszczenia o zwrot korzyści następuje od chwili uzyskania wzbogacenia. Wezwanie kierowane do wzbogaconego wyznaczy termin spełnienia jego świadczenia. Powód wezwał pozwaną do dobrowolnego zwrotu zatrzymanego wadium pismem z dnia 27 kwietnia 2014 roku wyznaczając termin 9 maja 2014 r., a zatem od dnia następnego pozwana pozostawała w zwłoce ze spełnieniem świadczenia i od tej daty powodowi należą się odsetki ustawowe.

Z uwagi na powyższe Sad zasądził na rzecz powoda kwotę 800.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 10 maja 2014 roku do dnia zapłaty i oddalił powództwo w pozostałej części, to jest w zakresie odsetek za 1 dzień.

O kosztach postępowania Sąd I instancji orzekł w oparciu o art. 98 § 1 k.p.c., zgodnie to z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Mając na względzie, że pozwana (...) S.A. przegrała proces w całości, obowiązana jest zwrócić powodowi koszty związane z niniejszym postępowaniem, na które to złożyła się opłata sądowa od pozwu w kwocie 40.000 zł obliczona na podstawie art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t. jedn. Dz.U. z 2014 r., poz. 1025 ze zm.) oraz wynagrodzenie pełnomocnika powoda w kwocie 7.200 zł na podstawie Rozporządzenie w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu z dnia 28 września 2002 r. (Dz.U. z 2013 roku, poz. 461) oraz 17 złotych tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

Z/ odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełn. stron.