Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

X GC 517/14 - zarządzenie, uzasadnienie Sąd Okręgowy w Łodzi z 2016-05-27

Sygn. akt X GC 517/14

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 11 lipca 2014 roku powód B. T. (1) wniósł o uchylenie ewentualnie o stwierdzenie nieważności uchwał podjętych na Zwyczajnym Zgromadzeniu pozwanej Krajowej Spółki (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ł. w dniu 14 czerwca 2014 roku nr od 1 do 14.

Nadto, wniósł o zasądzenie od pozwanej na swoją rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powód podniósł, że wszystkie uchwalone na Zgromadzeniu Wspólników w dniu 14 czerwca 2014 roku uchwały, zostały podjęte z naruszeniem dobrych obyczajów, godząc w interesy spółki oraz mając na celu pokrzywdzenie mniejszościowych wspólników.

W ocenie powoda, uchwały te są niezgodne z przepisami ustawy.

Powód wskazał, że trzynastu dotychczasowych udziałowców podpisało tego samego dnia tj. 4 stycznia 2014 roku „przyrzeczone umowy” sprzedaży łącznie 433 udziałów. Kupującym była Central (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ł.. Wszystkie umowy nie zawierały w § 5 określenia ceny, w § 6 nie zawierały określenia wysokości zadatku, na ostatnich stronach nie zawierały żadnych podpisów. Ponadto, wraz z tymi umowami do akt rejestrowych nie zostały przedłożone oświadczenia Zarządu wydane na podstawie uchwały Rady Nadzorczej, wyrażające zgodę na zawarcie w/w umów sprzedaży udziałów, co jest wymogiem skuteczności zbycia udziału w myśl § 10 ust. 1 obowiązującej umowy spółki.

Zdaniem powoda, powyższe okoliczności czynią umowy sprzedaży udziałów nieważne. Powód podkreślił, że skoro 13 wskazanych umów sprzedaży udziałów jest nieważnych, to nieważne są również uchwały podjęte na zgromadzeniu w dniu 14 czerwca 2014 roku.

Powód podkreślił, odnośnie uchwały nr (...) w sprawie zmiany umowy spółki, że projekt nowego brzmienia treści umowy spółki załączony do zawiadomienia z dnia 14 maja 2014 roku różni się od tego, który został uchwalony w/w uchwałą. Dotyczy to przede wszystkim treści nowego § 9 umowy oraz § 16 ust. 3 umowy. Zmiana tego drugiego jest szczególnie rażąco niezgodna z prawem, iż jego treść była wprost przedmiotem odrębnego głosowania wspólników bezpośrednio przed głosowaniem nad uchwałą nr (...) – w ramach tego wcześniejszego głosowania o nadanie § 16 ust. 3 takiego właśnie brzmienia oddano 482 głosy „przeciw” przy 116 głosach „za”. Oznacza to, że zmiana nie została uchwalona a jednak trafiła do nowej umowy spółki.

Zdaniem powoda, uchwała ta została podjęta z naruszeniem art. 238 § 2 k. s. h., co winno skutkować stwierdzeniem jej nieważności.

Uchwały nr od 12 do 14 powołujące nowych członków Rady Nadzorczej, w ocenie powoda są niezgodne z przepisami, ponieważ żadna z uchwał nie była ujawniona w porządku obrad przedstawionym w ramach zawiadomienia, uchwałą bezpośrednio poprzedzającą, przyjęty został przez spółkę nowy tekst umowy spółki, który wyłączał istnienie organu w postaci Rady Nadzorczej. Zdaniem powoda, powołanie w takiej sytuacji kogokolwiek do nieistniejącego organu jest niemożliwe i sprzeczne z prawem (pozew k. 2 - 5).

W odpowiedzi na pozew pozwana Spółka wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na swoją rzecz kosztów procesu wg norm przepisanych.

W uzasadnieniu odpowiedzi na pozew pozwana podniosła, że dla skuteczności zbycia udziału nie ma wymogu wpisu do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego. W przypadku, gdyby sąd rejestrowy otrzymując informację o zmianie struktury wspólników w spółce, powziął wątpliwości, co do zgodności przedstawionych umów sprzedaży udziałów w pozwanej spółce z obowiązującymi przepisami prawa, winien żądać oryginałów umów.

Pozwana podniosła, że złożyła uwierzytelniony wypis z umów w celu ujawnienia nowego wspólnika. Sąd rejestrowy nie miał wątpliwości co do zgodności z prawem zawartych umów, wobec czego dokonał wpisu Central (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością jako wspólnika większościowego. Ponadto, zgody stosownych organów spółek zostały ujawnione już na etapie umów przedwstępnych, a powyższe zgody zostały wskazane w preambułach umów zawartych z dotychczasowymi wspólnikami. Dlatego zdaniem pozwanej, Central (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością miała prawo głosu na zgromadzeniu wspólników.

Pozwana podała, że w zaproszeniu na zgromadzenie zostały wskazane wszystkie istotne zmiany umowy spółki. W toku zgromadzenia wspólników, można dokonać zmian w zaproponowanych projektach uchwał, tym bardziej, że projekt zmian pochodzi od zarządu spółki, a zostaje uchwalony uchwałą zgromadzenia wspólników. Naturalne jest, że projekty uchwał są omawiane przez wspólników i wprowadza się je w drodze konsensusu, co może skutkować zmianą ich treści wobec tej zaproponowanej przez zarząd spółki.

Pozwana wskazała, że zmiana porządku obrad była podyktowana dwiema zasadniczymi okolicznościami. Pierwszą z nich była okoliczność braku osób pełniących funkcję członków Rady Nadzorczej pozwanej spółki. Zgodnie z porządkiem obrad, celem zgromadzenia wspólników była zmiana umowy spółki między innymi poprzez usunięcie organu Rady Nadzorczej. Konieczne było, by do czasu dokonania przez Sąd Rejestrowy wpisu (o konstytutywnym charakterze) o zmianie umowy spółki, organ ten mógł funkcjonować. Wobec czego, konieczne było powołanie nowych członków Rady Nadzorczej, gdyż poprzedni złożyli swoje rezygnacje z funkcji z początkiem 2014 roku. Nadto, zgodnie z regulaminem Rady Nadzorczej, kadencja członków rady trwa do czasu najbliższego zgromadzenia wspólników. W konsekwencji niedokonanie wyboru członków Rady Nadzorczej na zgromadzeniu w dniu 14 czerwca 2014 roku doprowadziło do tego, iż Rada Nadzorcza nie mogłaby funkcjonować. Jednym z zadań Rady Nadzorczej było podejmowanie uchwał w sprawie zbycia lub zastawienia udziałów (§ 4 ust. 10 regulaminu Rady Nadzorczej). Wobec tego, uniemożliwienie funkcjonowania organu poprzez niepowołanie jego członków mogłoby doprowadzić do działania na szkodę wspólników, gdyż ich potencjalne wnioski w przedmiocie zbycia udziału nie mogłyby być rozpoznane do czasu konstytutywnego wykreślenia Rady Nadzorczej. Drugą okolicznością był fakt, że jeden ze wspólników Central (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, złożyła w trybie art. 236 § 1 k. s. h. w ustawowym terminie wniosek o umieszczenie w porządku obrad punktu dotyczącego zgłoszenia w propozycji kandydatów na nowych członków Rady Nadzorczej pozwanej spółki. Wobec powyższego, konieczne było rozszerzenie porządku obrad, by nie narazić się na realizację sankcji z art. 237 § 1 k.s.h.

Zdaniem pozwanej, podjęte uchwały były zgodne z interesem spółki i nie krzywdziły żadnego ze wspólników (odpowiedź na pozew k. 125 - 130).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Pozwana Krajowa Spółka (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. została wpisana do rejestru przedsiębiorców prowadzonego w ramach Krajowego Rejestru Sądowego w dniu 3 października 2001 roku pod numerem (...). Przedmiotem jej działalności jest m.in. produkcja odzieży roboczej, bielizny, naprawa i konserwacja maszyn. Kapitał zakładowy spółki wynosi 384.314 zł.

Central (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. jest wpisana w rejestrze jako wspólnik posiadający 433 udziały o łącznej wysokości 245.078 zł (dowód: odpis z KRS pozwanej k. 14-21).

Powód B. T. (1) jest wspólnikiem pozwanej Krajowej Spółki (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ł. posiadającym 45 udziałów. Każdy udział po 566 zł. Łączna wartość udziałów, to kwota 25.470 zł (dowód: protokół k. 33).

Na grudzień 2013r. było ponad 50 wspólników pozwanej spółki, część osób była spoza Ł., jeden udziałowiec był obcokrajowcem mieszkał w USA (dowód: zeznania świadka W. N. (1) k. 309 czas 00:33:31).

W pozwanej spółce funkcjonowała Rada Nadzorcza. Zgodnie z § 19 umowy spółki z dnia 29 czerwca 2012 roku w skład Rady Nadzorczej wchodziło od trzech do pięciu członków wybieranych przez Zgromadzenie Wspólników na trzyletnią kadencję.

Regulamin Rady Nadzorczej pozwanej spółki z dnia 27 lipca 2011 roku stanowił w § 2 pkt. 1 i 2, że w pierwszych dwóch latach po wyborze całego zespołu Rady Nadzorczej co roku ustępuje jedna trzecia cześć członków Rady Nadzorczej wskazanych w drodze losowania. W następnych latach co rok mieli ustępować ci członkowie, których kadencja wygasła. Na miejsce ustępujących wchodzili do Rady Nadzorczej członkowie wybrani przez Zgromadzenie Wspólników w wyborach uzupełniających. Ustępujący członkowie Rady Nadzorczej mogli być wybierani ponownie.

W przypadku ustąpienia członków Rady Nadzorczej w okresie trwania kadencji, jej składu nie uzupełniało się do czasu zmniejszenia się go poniżej 3 osób. W przypadku zmniejszenia się liczby członków Rady Nadzorczej poniżej 3 osób, jej skład uzupełniano osobami wymienionymi w protokole Komisji Skrutacyjnej, które w ostatnich wyborach uzupełniających do Rady Nadzorczej uzyskały kolejno największą ilość głosów. Kadencja tych osób trwała do czasu najbliższego Zgromadzenia Wspólników, w czasie którego dokonywało się wyboru Rady Nadzorczej w trybie ustalonym w § 2 ust. 1. Do szczególnych kompetencji Rady Nadzorczej należało m.in. podejmowanie uchwał w sprawie zbycia lub zastawienia udziałów (§ 4 pkt. 10)- (dowód: umowa spółki k. 190, regulamin k. 141).

W grudniu 2013r. posiedzenia Rady Nadzorczej pozwanej spółki odbywały się w Ł. przy ul. (...), natomiast faktyczna siedziba spółki znajdowała się w Ł. przy ul. (...). Sprzedaż towarów spółka prowadziła na ul. (...) (dowód: zeznania świadka W. N. (1) k. 309 czas 00:30:26).

Zarząd pozwanej spółki funkcjonował na ul. (...) (dowód: zeznania świadka W. N. (1) k. 309 czas 00:27:53).

W grudniu 2013r. na ul. (...) przebywał (...). Administrator był na I piętrze (dowód: zeznania świadka W. N. (1) k. 309 czas 00:28:57).

Spółka przeniosła działalność handlową na ul. (...), ponieważ ul. (...) okazała się nieodpowiednia do tego typu działalności (dowód: zeznania świadka W. N. (1) k. 310 czas 00:51:37).

Administrator zajmował się nieruchomościami na ul. (...) i na ul. (...) (dowód: zeznania świadka W. N. (1) k. 310 czas 00:51:37).

Na ul. (...) był magazyn bieżący, były tam przechowywane części do maszyn szwalniczych, oraz inny towar o mniejszym popycie. Z ul. (...) towar był dowożony na ul. (...) (dowód: zeznania świadka W. N. (1) k. 310 czas 00:49:59).

Nieruchomość na ul. (...) nie byłą nieruchomością opuszczoną, bowiem 75% powierzchni było wynajmowanych innym firmom (dowód: zeznania świadka W. N. (1) k. 310 czas 00:52:19).

Prezes zarządu pozwanej Spółki (...) była stosunkowo często w nieruchomości przy ul. (...). Odbierała tam pocztę. Pracownicy fizyczni W. M. i (...) odbierali pocztę bezpośrednio od doręczyciela (dowód: zeznania świadka W. N. (1) k. 310 czas 00:54:41).

Od 2014r. biuro spółki funkcjonuje na ul. (...). Lokal tam jest wynajmowany (dowód: zeznania świadka W. N. (1) k. 309 czas 00:26:35).

Powód nabył udziały w lipcu 2009r. od swojego wujka, który należał kiedyś do zarządu pozwanej spółki. Miała to być lokata kapitału na przyszłość (dowód: zeznania powoda k. 314 czas 01:52:45).

Powód liczył na podział majątku po likwidacji spółki i miało to nastąpić w ciągu kilku lat. W skład majątku spółki wchodziły nieruchomości o znacznej wartości (dowód: zeznania powoda k. 314 czas 01:53:58).

Gdy powód nabywał udziały w spółce, to majątek spółki był wyceniany na kwotę około 25 mln. złotych. Nieruchomości nie były obciążone hipotekami (dowód: zeznania powoda k. 314 czas 01:57:56).

Powód po nabyciu udziałów uzyskiwał dywidendy, około 3-4 razy (dowód: zeznania powoda k. 314 czas 01:57:56).

Powód zapłacił za jeden udział w dacie nabycia 4000 zł. W 2013r. powód dowiedział się, że Central (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. chce nabyć udziały w pozwanej spółce. Powód chciał sprzedać swoje udziały (dowód: zeznania powoda k. 314 czas 01:53:58).

Powód kierował zapytania ofertowe do (...) w licznie 4-5.Wycenił jeden udział w spółce na kwotę 13.600zł, a następnie obniżył cenę do kwoty 5000zł (dowód: zeznania powoda k. 314 czas 02:00:41).

Za udział zaproponowano mu kwotę 900zł, na co powód się nie zgodził. Usłyszał, że w kolejnym roku cena za jeden udział spadnie do 500zł. Powód nie był zainteresowany nabywaniem kolejnych udziałów w pozwanej spółce, był zdecydowany na sprzedaż swoich udziałów (...), gdyby uzyskał odpowiednią cenę (dowód: zeznania powoda k. 314 czas 01:53:58, czas 01:30:40).

W październiku 2013 roku do pozwanej spółki wpłynęły wnioski trzynastu wspólników pozwanej z spółki z informacją, że chcą sprzedać udziały.

Udziałowcy w osobach członków Rady Nadzorczej i ich rodzin zamierzali sprzedać swoje udziały na rzecz Central (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. (dowód: zeznania powoda k. 313 czas 01:30:40, zeznania świadka W. N. (1). 310 czas 00:36:02).

We wniosku udziałowcy podawali informację o cenie nabycia udziałów (dowód: zeznania świadka W. N. (1) k. 309 czas 00:36:02).

Zgodnie z umową spółki koniecznym było przygotowanie ogłoszenia i wywieszenie w siedzibie spółki informacji o zamiarze zbycia udziałów przez udziałowców (dowód: zeznania świadka W. N. (1) k. 309-310 czas 00:32:57).

W. N. (1) prezes zarządu pozwanej spółki przygotowała ogłoszenie, a następnie osobiście je wywiesiła na drzwiach w oficjalnej siedzibie spółki w Ł. przy ul. (...) (dowód: zeznania świadka W. N. k. 309, 00:25:28 min.).

Central (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością nabyła udziały od następujących wspólników pozwanej spółki: M. N. (29 udziałów), J. K. (1) (33 udziały), M. K. (1) (15 udziałów), G. W. (30 udziałów), K. B. (90 udziałów), A. J. (56 udziałów), A. L. U. (20 udziałów), J. B. (1) (11 udziałów), J. B. (2) (26 udziałów), M. N. (6 udziałów), D. O. (29 udziałów), Z. B. (37udziałów), B. O. (51 udziałów).

Zanim doszło do przeniesienia udziałów Zarząd pozwanej spółki wyraził zgodę na zbycie tych udziałów, działając na podstawie uchwały Rady Nadzorczej pozwanej spółki podjętej stosownie do § 10 ust. 1 umowy spółki (dowód: oświadczenia k. 177- 189, zeznania świadka W. N. k. 00:43:23 min).

Były najpierw zawierane umowy przedwstępne, a następnie po miesiącu umowy przenoszące udziały na (...). Nabywca znalazł kancelarię notarialną, w którym sporządzano akty notarialne. Notariusz dysponował oświadczeniami zarządu, a sprzedawcy uzyskiwali cenę za udziały. Dysponowali odpisami aktów notarialnych zawierających umowę sprzedaży (dowód: oświadczenia k. 177- 189, zeznania świadka W. N. k. 00:43:23 min).

Za jeden udział (...) płaciło 13.000zł (dowód: zeznania prezesa pozwanej spółki k. 315 akt czas 02:28:50).

W dniu 15 lutego 2014 roku pomiędzy Central (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ł. (sprzedającym) a P. M. (1) została zawarta umowa sprzedaży udziału. Wymieniona spółka sprzedała P. M. (1) jeden udział w kapitale zakładowym pozwanej spółki. Na mocy porozumienia z dnia 7 kwietnia 2014 roku umowa sprzedaży udziałów została rozwiązana przez strony, które ją zawarły (dowód: umowa k. 166 . k. 170).

Central (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ł. złożyła w dniu 5 maja 2014 roku wniosek o zwołanie Walnego Zgromadzenia celem uzupełnienia składu Rady Nadzorczej, bo upłynęła kadencja poprzedniej rady. Wprawdzie w nowej umowie spółki nie miało być Rady Nadzorczej, ale ostatecznie uznano, ze organ ten jest konieczny do czasu do rejestracji zmian dotyczących spółki w KRS-ie (dowód: zeznania świadka P. M. k. 311, czas 00:57:59 wniosek k. 165).

Powód w maju 2014 roku otrzymał od pozwanej spółki zawiadomienie z dnia 14 maja 2014 roku o zwołaniu Zwyczajnego Zgromadzenia Wspólników na dzień 14 czerwca 2014 roku, godz. 19:00 w siedzibie spółki mieszczącej się w Ł. przy ul. (...). Zgodnie z jego treścią proponowany porządek obrad miał być następujący:

1)  Otwarcie Zgromadzenia przez Prezesa Zarządu Rady Nadzorczej,

2)  Wybór przewodniczącego Zgromadzenia. Podjęcie uchwały.

3)  Stwierdzenie prawidłowości zwołania Zgromadzenia Wspólników i jego zdolności do podejmowania prawomocnych uchwał.

4)  Wybór protokolanta Zgromadzenia.

5)  Zatwierdzenie porządku obrad. Podjęcie uchwały.

6)  Rozpatrzenie i zatwierdzenie sprawozdania zarządu z działalności spółki za rok 2013. Podjęcie uchwały.

7)  Rozpatrzenie i zatwierdzenie sprawozdania finansowego spółki, w tym bilansu i rachunku zysków i strat za rok 2013. Podjęcie uchwały.

8)  Podjęcie uchwały w sprawie podziału zysku i pokrycia starty.

9)  Udzielenie członkom zarządu absolutorium z wykonania przez nich obowiązków w roku obrotowym 2013. Podjęcie uchwały.

10)  Udzielenie członkom Rady Nadzorczej absolutorium z wykonania przez nich obowiązków w roku obrotowym 2013. Podjęcie uchwały.

11)  Podjęcie uchwały w sprawie zmiany treści (...) spółki z ograniczona odpowiedzialnością z siedzibą w Ł. poprzez uchylenie jej całej treści oraz nadanie jej nowego brzmienia.

12)  Wolne wnioski.

13)  Zakończenie obrad.

W zawiadomieniu wskazano projekt zmiany umowy spółki, którego m.in. § 9 brzmiał: „Wspólnicy wnoszą do spółki wkłady pieniężne lub niepieniężne (aport). Lista wspólników i ilość obejmowanych przez nich udziałów stanowi załącznik nr 1 do niniejszej umowy” a § 16 ust. 2 brzmiał: „Nabycie i zbycie nieruchomości, użytkowania wieczystego lub udziału w nieruchomości, jak również ich obciążenie nie wymaga uchwały wspólników”, § 16 ust. 3 brzmiał „Rozporządzenie prawem lub zaciągniecie zobowiązania do świadczenia o wartości dziesięciokrotnie przewyższającej wysokość kapitału zakładowego spółki nie wymaga uchwały wspólników”. W zawiadomieniu przedstawiono jednolity tekst nowej umowy spółki.

W zawiadomieniu przez przeoczenie nie wskazano, że na Zgromadzeniu Wspólników zostanie dokonany wybór nowych członków Rady Nadzorczej (dowód: zawiadomienie k. 11- 15, zeznania powoda B. T. k. 313, czas 01:33:29, zeznania świadka P. M. (1) k. 311 czas 01:09:44 ).

Dnia 14 czerwca 2014 roku w siedzibie spółki w Ł. przy ul. (...) odbyło się Zwyczajne Zgromadzenie wspólników Krajowej Spółki (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ł.. Na zgromadzeniu tym podjęto następujące uchwały:

1)  nr (...) mocą której postanowiono wybrać na przewodniczącego Walnego Zgromadzenia P. M. (1),

2)  nr (...), mocą której przyjęto zaproponowany porządek obrad.

3)  nr (...), mocą której zatwierdzono sprawozdanie zarządu z działalności spółki w roku obrotowym 2013,

4)  nr (...), mocą której zatwierdzono sprawozdanie finansowe spółki za rok obrotowy 2013,

5)  nr (...), mocą której zysk netto za rok obrotowy 2013 w kwocie 92.692,33 zł przeznaczono w całości na kapitał rezerwowy,

6)  nr (...), mocą której udzielono W. N. (1) absolutorium z wykonania obowiązków prezesa zarządu za okres od 1 stycznia 2013 roku do 31 grudnia 2013 roku,

7)  nr (...), mocą której udzielono B. O. absolutorium z wykonania obowiązków członka Rady Nadzorczej za okres od 1 stycznia 2013 roku do 31 grudnia 2013 roku,

8)  nr (...), mocą której udzielono absolutorium J. K. (1) z wykonania obowiązków członka Rady Nadzorczej za okres od 1 stycznia 2013 roku do 31 grudnia 2013 roku,

9)  nr (...), mocą której udzielono absolutorium członkowi Rady Nadzorczej A. B. za okres od dnia 1 stycznia 2013 roku do 31 grudnia 2013 roku,

10)  nr (...), mocą której udzielono absolutorium członkowi Rady Nadzorczej M. B. za okres od 1 stycznia 2013 roku do 31 grudnia 2013 roku,

11)  nr (...), mocą której zmieniono treść całej umowy pozwanej spółki, której w zmienionym zakresie m.in: § 9 brzmiał: „1) wspólnicy wnoszą do spółki wkłady pieniężne lub niepieniężne (aport) 2) udziały w kapitale zakładowym spółki posiadają (….). § 16 ust. 2 brzmiał: „Nabycie i zbycie nieruchomości, użytkowania wieczystego lub udziału w nieruchomości, jak również ich obciążenie nie wymaga uchwały wspólników”, § 16 ust. 3 brzmiał „Rozporządzenie prawem lub zaciągniecie zobowiązania do świadczenia o wartości dwukrotnie przewyższającej wysokość kapitału zakładowego nie wymaga uchwały wspólników”. Zatwierdzana umowa spółki nie przewidywała funkcjonowania Rady Nadzorczej w spółce.

12)  nr (...), mocą której powołano J. K. (2) w skład Rady Nadzorczej Krajowej Spółki (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ł. na nową kadencję,

13)  nr (...), mocą której powołano A. W. w skład Rady Nadzorczej pozwanej spółki na nową kadencję,

14)  nr (...), mocą której powołano P. M. (1) w skład Rady Nadzorczej pozwanej spółki na nową kadencję (dowód: protokół w formie aktu notarialnego k. 16-39 akt).

Przewodniczącym zgromadzenia został P. M. (1). Powodowi i pozostałym udziałowcom został okazany na zebraniu wniosek Central (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ł. z dnia 5 maja 2014 roku o zwołanie Walnego Zgromadzenia celem uzupełnienia składu Rady Nadzorczej, z uwagi na upływ kadencji poprzedniej rady (dowód: zeznania świadka P. M. (1) k. 311 czas 01:09:44 ).

Przed zgromadzeniem były znane kandydatury ze strony (...) na członków Rady Nadzorczej. Na zgromadzeniu pozostali udziałowcy zgłosili J. F. (dowód: zeznania świadka P. M. (1) k. 312 czas 01:12:12).

Udziałowcy zgłosili także kandydaturę R. P. (dowód: zeznania powoda k. 313 czas 01:37:06).

W trakcie zgromadzenia prezentowane były kandydatury osób do Rady Nadzorczej, udziałowcy mogli zadawać swobodnie pytania, nikt im nie ograniczał prawa głosu (dowód: zeznania świadka P. M. (1) k. 311 czas 01:09:44 ).

Powód nie zgłosił swojej kandydatury na członka Rady Nadzorczej z uwagi na odległość jego miejsca zamieszkania od Ł. (ponad 300 km)-(dowód: zeznania powoda k. 314 akt czas 02:00:41).

Po prezentacji kandydatów były podejmowane uchwały w przedmiocie powołania członków Rady Nadzorczej, ale tylko na czas do rejestracji zmian w umowie spółki, która to umowa nie przewidywała już istnienia tego organu (dowód: zeznania świadka P. M. (1) k. 311 czas 01:09:44 ).

Powód głosował przeciwko wszystkim podjętym na zgromadzeniu uchwałom i zgłosił wobec nich sprzeciw, żądając zaprotokołowania go. Ponadto, powód oświadczył, że 433 głosy oddane przez (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością są nieważne i zostały oddane nieskutecznie (dowód: protokół w formie aktu notarialnego k. 16-39 akt).

Powód jadąc do Ł. założył już, że będzie głosował przeciwko wszystkim tym zmianom, bo był po konsultacji z prawnikiem (dowód: zeznania powoda k. 313 czas 01:40:38).

Motywacją do usunięcia Rady Nadzorczej z umowy spółki była logistyka i względy ekonomiczne, generowanie kosztów przez Radę Nadzorczą. Prezes zarządu chciał mieć wpływ samodzielny na sprzedaż aktywów, by robić to w szybkim tempie. Nowa Rada Nadzorcza wybrana na czas rejestracji zmian w umowie spółki nie pobierała uposażenia (dowód: zeznania powoda k. 313 czas 01:40:38 ).

Aktualnie nieruchomość na ul. (...) wystawiona jest na sprzedaż.

Pozwana stanowi jednostkę Grupy (...) SA. Udzieliła poręczenia Central (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością. Poręczenie to dotyczyło kredytu z dnia 8 kwietnia 2014 roku pomiędzy Bankiem (...) SA a (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością. Kredyt został udzielony na refinansowanie przez (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością poniesionych nakładów na zakup 433 udziałów pozwanej spółki (dowód: sprawozdanie k. 243).

Pozwana spółka w dniu 12 grudnia 2014 roku zawarła umowę kredytową, na zabezpieczenie której została ustanowiona hipoteka umowna o wartości 850.000 zł na nieruchomości pozwanej położonej w Ł. przy Al. (...). W dniu 5 czerwca 2015 roku pozwana zwiększyła kwotę kredytu w związku z czym ustanowiono hipoteką o wartości 54.024.215 zł (dowód: wyciąg z księgi wieczystej k. 225).

Zabezpieczenie hipoteczne nie było bezpłatne, bowiem pozwana spółka w czerwcu 2015r. otrzymała za to 120.000-130.000 zł (dowód: zeznania prezesa pozwanej spółki k. 315 akt czas 02:19:14).

Wartość (...), to 800 mln złotych, a pozwanej spółki według zapisów księgowych 326.000zł (dowód: zeznania prezesa pozwanej spółki k. 315 akt czas 02:19:14).

Od stycznia 2014r. prezesem pozwanej spółki jest M. K. (2). Przyjął strategię rozwoju spółki poprzez wynajem nieruchomości, z czego ma pochodzić 60% , a z działalności handlowej 40%. Spółka miała zatrudnionych 7 pracowników, teraz jest ich 4-5 zatrudnionych na umowy cywilnoprawne. Majątek spółki stanowią nadal 3 nieruchomości, przy czym nieruchomość na ul. (...) wystawiona jest na sprzedaż. Wartość rynkowa tej nieruchomości to kwota 5 mln. złotych (dowód: zeznania prezesa pozwanej spółki k. 315 akt czas 02:23:08- 02:28:17).

Powyższy stan faktyczny sprawy Sąd Okręgowy ustalił w oparciu o powołane dowody.

Oceniając zebrany w sprawie materiał dowodowy należy podnieść, że twierdzenia powoda o tym, że doszło do zbycia udziałów w spółce na rzecz (...) bez uprzednich uchwał Rady Nadzorczej , zgody zarządu spółki i bez ustalenia ceny są niewiarygodne, a to w zestawieniu z dokumentami prywatnymi przedłożonymi w toku postępowania przez stronę pozwaną, zeznaniami świadka W. N. (1). Uznanie, że wypisy z aktów notarialnych obejmują całą treść czynności prawnej byłoby błędnym założeniem. Trudno w ogóle sobie wyobrazić, że przy umowie sprzedaży udziałów nie doszłoby do ustalenia i zapłaty ceny, a notariusz dopuścił do dokonania czynności prawnych bez istotnych elementów danej umowy i nie sprawdził, czy sprzedaż jest zgodna z umową spółki. Nabywca udziałów i zbywca potwierdzili cenę za udział 13.000zł i dokonanie zapłaty. Trudno sobie zresztą wyobrazić, by udziałowcy przenosili udziały bezpłatnie. Sąd rejestrowy oceniał również prawidłowość dokonania czynności prawnej i nie tylko pod kątem formalnym. Nie stwierdził jakichkolwiek uchybień.

Zarzuty powoda, że w siedzibie spółki nie było wywieszonego ogłoszenia o sprzedaży udziałów w spółce nie są poparte żadnym dowodem. Powód nie bywał codziennie na ul. (...), nie wskazał do przesłuchania żadnej osoby, która z uwagi np. na wykonywane stałe zajęcia na ul. (...) mogłaby potwierdzić brak wywieszenia takiej informacji. Jednakże i pozytywne przesądzenie o tej okoliczności nie miałoby żadnego znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy, bowiem powód nie deklarował chęci nabycia udziałów pozwanej spółki, nie był zainteresowany taką transakcją, a wręcz przeciwnie sam chciał zbyć swoje udziały. Takie zatem formalne uchybienie, o ile by zaszło, nie mogło wpłynąć negatywnie na prawa powoda.

Nie jest przedmiotem sporu, że w zawiadomieniu o zgromadzeniu nie wskazano na wybór członków nowej Rady Nadzorczej, a nie jest też objęte sporem, że udziałowcy mniejszościowi mogli zgłaszać swoich kandydatów, mogli zadawać pytania wszystkim kandydatom, nowa (...) miała działać przez krótki okres czasu i nie pobierać żadnego uposażenia. Stąd też wybór tego organu przy zmianie umowy spółki , gdzie w ogóle wyłączono funkcjonowanie tego organu, nie ma większego praktycznego znaczenia przy tak krótkim okresie czasu. Trudno też uznać, by udziałowiec większościowy typował do tego organu nawet na krótki okres czasu osoby niekompetentne, nieposiadające wystarczającej wiedzy i doświadczenia zawodowego, bowiem naruszałby również własne interesy.

Na datę wyrokowania należy uznać twierdzenia powoda o złym ekonomicznym zarządzaniu spółką, utracie wartości udziałów spółki, czy wrogim przejęciu spółki przez (...) za niewielką wartość za gołosłowne i sprzeczne nawet z tym, co sam powód zamierzał zrobić ze swoimi udziałami, które również chciał sprzedać (...) za cenę 13.000zł za udział, a więc za kwotę, za którą (...) nabyło udziały od innych osób. Trudno zatem twierdzić, że udziały poszły za „bezcen”, czy po rażąco niskiej cenie. Powód nie wnioskował o wycenę udziałów w spółce na datę ich objęcia przez (...) i na datę wyrokowania celem wykazania, że wartość jego udziałów w spółce na skutek złej polityki ekonomicznej i złej strategii - rażąco sprzecznej z interesami ekonomicznymi udziałowców mniejszościowych, doprowadziły do spadku wartości rynkowej udziałów. Zresztą, ocena rozwoju spółki, jej sytuacji ekonomicznej , wykazanie błędów w zarządzaniu i wręcz ekonomicznego drenażu pozwanej spółki przez (...), co zdaje się sugerować powód, również wymagałaby wiadomości specjalnych z zakresu ekonomiki przedsiębiorstw. Samo obciążenie nieruchomości hipoteką nie jest dowodem błędnej ekonomicznej polityki, skoro kapitał zewnętrzny pozyskany z kredytu ma służyć realizacji innych ekonomicznie uzasadnionych i opłacalnych przedsięwzięć.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługuje na uwzględnienie.

Podstawą powództwa w niniejszej sprawie jest norma art. 249 § 1 ustawy z dnia 15 września 2000 roku – Kodeks spółek handlowych (Dz.U. Nr 94, poz. 1037 ze zm.), zgodnie z którym uchwała wspólników sprzeczna z umową spółki bądź dobrymi obyczajami i godząca w interesy spółki lub mająca na celu pokrzywdzenie wspólnika może być zaskarżona w drodze wytoczonego przeciwko spółce powództwa o uchylenie uchwały.

Podstawą powództwa w niniejszej sprawie jest także, zgłoszona w ramach powództwa ewentualnego, dyspozycja art. 252 § 1 zd. 1, zgodnie z którym osobom lub organom spółki, wymienionym w art. 250 k. s. h, przysługuje prawo do wytoczenia przeciwko spółce powództwa o stwierdzenie nieważności uchwały wspólników sprzecznej z ustawą.

W pierwszej kolejności powód podniósł, że podjęte uchwały są nieważne, ponieważ za ich podjęciem głosowała Central (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ł., która bezprawnie stała się udziałowcem pozwanej spółki.

Powództwo o stwierdzenie nieważności uchwały jest szczególnym rodzajem powództwa o ustalenie. Przypadek, który reguluje art. 252 k.s.h., dotyczy sytuacji, gdy zapadła uchwała jest sprzeczna z ustawą. W konsekwencji więc podjęcie uchwały sprzecznej z przepisami powoduje na podstawie art. 58 k.c. bezwzględną nieważność uchwały.

Zgodnie z art. 180 k. s. h. zbycie udziału, jego części lub ułamkowej części udziału oraz jego zestawienie powinno być dokonane w formie pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi.

Do dokonania czynności zbycia lub zastawu wymaga się formy pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi. Chodziło przede wszystkim o pewne ograniczenie formalne, które ma przeciwdziałać antydatowaniu czynności prawnych. Wydaje się jednak, że cel taki byłby spełniony już przy wymogu pisma z datą pewną. Należy odróżnić zbycie części udziału lub jego ułamkowej części od zastawu na częściach udziału. Ta ostatnia czynność jest nieważna (por. szerzej A. K., Spółka z o.o. (...) , 2002, s. 307 i n.).

Wymóg zachowania szczególnej formy dla zbycia udziałów, zastrzeżonej w komentowanym przepisie pod rygorem nieważności (art. 73 § 2 zdanie pierwsze k.c. w zw. z art. 2 k.s.h.), nie znajduje natomiast zastosowania do umowy, w której jedna ze stron zobowiązuje się jedynie do nabycia w imieniu własnym, ale na rachunek drugiej strony udziałów w spółce z o.o. (tak słusznie SN w wyroku z dnia 23 stycznia 2014 r., II CSK 264/13, Glosa 2014, nr 12, s. 10). Umowy takie nie obejmują bowiem rozporządzenia prawem objętym zleceniem nabycia.

Z uwagi na to, że z zawarciem umowy zbycia udziałów może wiązać się konieczność dokonania odpowiednich wpisów w rejestrze przedsiębiorców (dotyczy to sytuacji wpisu do rejestru wspólników posiadających samodzielnie lub łącznie z innymi co najmniej 10% kapitału zakładowego - art. 38 pkt 8 lit. c ustawy o KRS), sąd rejestrowy może żądać przedstawienia tej umowy w ramach postępowania rejestrowego (tak SN w uchwale z dnia 6 czerwca 2012 r., III CZP 22/12, Biul. SN 2012, nr 6, s. 7; zob. również aprobującą glosę do tej uchwały P. Błaszczyka, PiP 2013, z. 4, s. 130 i n. oraz aprobujący komentarz P. Popardowskiego, Glosa 2013, nr 3, s. 21-24; zob. również M. Dąbroś, Obrót udziałami spółki z ograniczoną odpowiedzialnością a jawność wewnętrzna i zewnętrzna składu osobowego spółki, PPH 2015, nr 12, s. 19 i n.).

W uchwale z dnia 20 listopada 1992 r. (III CZP 142/92, OSNC 1993, nr 5, poz. 77) Sąd Najwyższy słusznie stwierdził, że: "Nabywca udziału w spółce z o.o. nie ma obowiązku złożenia notarialnego oświadczenia o przystąpieniu do spółki i objęciu nowych udziałów" (wcześniej stanowisko takie SN wyraził w uchwale z dnia 9 czerwca 1989 r., III CZP 55/89, OSNC 1990, nr 6, poz. 81).

W odniesieniu do obciążania udziału prawem zastawu należy nadmienić, że wymóg zachowania formy pisemnej z podpisem notarialnie poświadczonym harmonizuje regulację kodeksu spółek handlowych z przepisami kodeksu cywilnego, który wymaga formy pisemnej z datą pewną (zob. A. Kidyba, Spółka z o.o. Komentarz, 2002, s. 301).(Komentarz do art. 180 ksh A. Kidyba Lex 2015 r.).

Zbycie udziałów nie naruszało, również umowy spółki, bowiem zapadły wymagane umową uchwały Rady Nadzorczej, zarząd spółki wyraził zgodę na zbycie udziałów, informacja o zbywaniu udziałów uprzednio była wywieszona w siedzibie spółki, umowy obejmowały wszystkie niezbędne postanowienia umowne.

W przedmiotowej sprawie sąd rejestrowy wpisał do rejestru przedsiębiorców pozwanej spółki, Central (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ł. jako wspólnika a zarazem nabywcę udziałów pozwanej spółki. Zatem postępowanie rejestrowe zostało zakończone. Sąd rejestrowy miał prawo skontrolować prawidłowość zbycia udziałów. Wpis ten jest wiążący, także w przedmiotowej sprawie. Wobec powyższego, nie prawdziwe jest twierdzenie powoda, jakoby Central (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością nie miała prawa głosu na zgromadzeniu wspólników, gdyż nie była wspólnikiem.

Nie zasadne są twierdzenia powoda, że uchwała nr (...) mocą której zmieniono umowę spółki narusza art. 238 § 2 k.s.h. Powód podnosił, że projekt nowego brzmienia treści umowy spółki załączony do zawiadomienia z dnia 14 maja 2014 roku różni się od tego, który został uchwalony ww uchwałą. Dotyczy to przede wszystkim treści nowego § 9 umowy oraz § 16 ust. 3 umowy.

Zgodnie z art. 238 § 2 k. s. h. w zaproszeniu należy oznaczyć dzień, godzinę i miejsce zgromadzenia wspólników oraz szczegółowy porządek obrad. W przypadku zamierzonej zmiany umowy spółki należy wskazać istotne elementy treści proponowanych zmian.

Wskazany przepis obliguje do podania jedynie istotnych elementów treści proponowanych zmian w przypadku zamierzonej zmiany umowy spółki, należy wnioskować z większego na mniejsze, że w pozostałych przypadkach nawet podanie istotnych elementów treści proponowanych zmian nie jest konieczne. Wystarczy jedynie wskazanie rodzaju zagadnienia, którego dotyczy uchwała (Wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 14 sierpnia 2013 r, V ACa 331/13, LEX nr 1378663). Piśmiennictwo trafnie wskazuje, że nie da się zbudować uniwersalnego określenia, co jest szczegółowym a co tylko ogólnym oznaczeniem porządku obrad. Nie da się też tego uczynić przez jakieś wyliczenie, nawet przykładowe lub "w szczególności". To przecież zależy od rozpatrywanej kwestii, w każdym przypadku innej i wymagającej właściwych dla niej "szczegółów porządku obrad". Nie chodzi też o przesłanie wspólnikom wraz z zaproszeniem na zgromadzenie treści wszystkich uchwał, które mogą być podjęte, bo często się ich jeszcze nie zna. Po to w znacznym stopniu zbiera się zgromadzenie wspólników, jako organ uchwałodawczy spółki z o.o., żeby ustalić treść tych uchwał. Tylko w przypadku zmiany umowy spółki z o.o. wymaga się podania istotnych elementów proponowanej treści zmian, nawet zatem nie dosłownie tej treści (art. 238 § 2 zd. 2 k.s.h.), takie wymaganie dotyczy dopiero zmiany statutu spółki akcyjnej (art. 402 § 2 zd. 2 k.s.h.). Jest to racjonalne rozwiązanie, zachowujące pewną "elastyczność" i dające możliwość procedowania wspólnikom uczestniczącym w zgromadzeniu. Musi się zachować właściwe proporcje między indywidualnym interesem każdego ze wspólników a spółką, w której zgromadzenie wspólników jest organem uchwałodawczym (art. 227 k.s.h.). Jednak udział w zgromadzeniu wspólników jest ich prawem a nieobecność wspólnika może wynikać z różnych przyczyn i nie powinna rodzić dla niego obiektywnie nieprzewidywalnych, negatywnych skutków. Dlatego ustawodawca słusznie sprzeciwia się możliwości podejmowania uchwał w sprawach, o których nieobecny wspólnik nie wiedział. Temu też służy wymaganie podania "szczegółowego" a nie ogólnego porządku obrad. Ma to przeciwdziałać także wszelkim manipulacjom, godzącym w korporacyjny stosunek spółki.

Jest zatem racja w stanowisku doktryny prawa, że porządek obrad zgromadzenia należy sformułować na tyle szczegółowo, na ile w danej sytuacji można to uczynić zgodnie z najlepszą wiedzą na dzień zwoływania tego zgromadzenia. Oznaczenie porządku obrad zgromadzenia wspólników według art. 238 § 2 k.s.h. musi być na tyle dokładne, żeby było jasne, co będzie rzeczywistym przedmiotem obrad, żeby to umożliwiało realne przygotowanie się do dyskusji i do podjęcia ewentualnych uchwał (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 maja 2009 r. I CSK 406/08, LEX nr 510991).

W zaproszeniu na zgromadzenie zostały wskazane wszystkie istotne zmiany umowy spółki. Przedstawiono jednolity tekst nowej umowy. Podjęcie przez zgromadzenie uchwały o zmianie całości tekstu umowy spółki w innym brzmieniu niż w zawiadomieniu w zakresie § 9 i § 16 ust. 3 nie stanowi naruszenia umowy spółki, a tym bardziej art. 238 § 2 ksh. W toku zgromadzenia wspólników, można bowiem dokonać zmian w zaproponowanych projektach uchwał.

Wyeliminowanie z umowy spółki Rady Nadzorczej, która w przypadku tej spółki nie jest obligatoryjna, nie narusza praw powoda, bowiem powód zachowuje uprawnienia z art. 212 ksh.

Kontrola w spółce z o.o. może być realizowana bezpośrednio lub pośrednio przez organy (radę nadzorczą lub komisję rewizyjną). Przepis art. 212 k.s.h. wskazywany jest jako potwierdzenie osobowych elementów występujących w spółce z o.o., Na prawo kontroli składają się trzy uprawnienia: prawo przeglądania ksiąg i dokumentów spółki, sporządzenia bilansu dla swego użytku lub wskazane żądanie wyjaśnień od zarządu (zob. A. Gierat, Korporacyjne uprawnienia kontrolne wspólników spółek kapitałowych, Toruń 2010, s. 196 i n.; P. Pinior, Nadzór wspólników w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, Warszawa 2013, s. 324 i n.; A. Malarewicz-Jakubów, Informacja a kontrola w spółkach kapitałowych, Palestra 2013, z. 3-4, s. 24 i n.).

Określenie "lub" oznacza, że uprawnienia te mogą być realizowane alternatywnie albo łącznie. Wszystkie uprawnienia wyznaczają zakres prawa indywidualnej kontroli (zob. K. Bilewska, Prawo wspólnika do informacji w spółce z o.o. (w:) Prawo handlowe po przystąpieniu..., op. cit., s. 40, zdaniem której nie wydaje się systemowo uprawnione wyróżnianie odrębnej kategorii prawa do informacji w spółce z o.o., lecz raczej traktowanie go jako elementu prawa do indywidualnej kontroli).

Zgodnie z art. 212 k.s.h. przeglądanie ksiąg i dokumentów może odbywać się w siedzibie spółki i prawo to nie obejmuje wynoszenia dokumentów poza siedzibę spółki.

Prawo osobistej kontroli określone w art. 212 k.s.h. nie jest prawem szczególnym przyznanym w umowie poszczególnym wspólnikom, ale standardowym, zwykłym prawem, które na mocy ustawy przysługuje każdemu wspólnikowi, tym samym nie należy do praw przyznanych osobiście wspólnikowi (por. SA w K. w wyroku z dnia 23 sierpnia 2012 r., I ACa 715/12, LEX nr 1236718, w którym podkreślono, że prawo kontroli spółki, o którym mowa w art. 212 k.s.h., jest prawem indywidualnym, przysługującym każdemu wspólnikowi; nie jest ono zależne od posiadania przez danego wspólnika określonego ułamka kapitału zakładowego; nadto jest to prawo działające z mocy ustawy i nie wymaga osobnego uregulowania w umowie spółki względnie akcie założycielskim).

Chociaż jest to prawo osobiste w tym znaczeniu, że należy do praw korporacyjnych składających się na status każdego wspólnika, nie jest prawem przyznanym osobiście wspólnikowi w rozumieniu art. 236 § 2 k.s.h. (zob. sentencja oraz uzasadnienie wyroku SN z dnia 7 maja 2002 r., I CKN 842/00, OSNC 2003, nr 7-8, poz. 106).

Nawet zatem brak Rady NAdorczej w spółce, nie pozbawia powoda możliwości kontrolowani sytuacji majątkowej, ekonomicznej spółki na bieżąco przy skorzystaniu z uprawnień gwarantowanych w art. 212 k.s.h.

Nie prawdziwe są również twierdzenia powoda, że uchwały nr 12/2014, 13/2014, 14/2014 o powołaniu nowych członków Rady Nadzorczej zostały podjęte z naruszeniem art. 238 k. s. h, ponieważ nie zostały ujęte w porządku obrad przedstawionym w zawiadomieniu.

Wychodząc z założenia racjonalności ustawodawcy należy uznać, że nieprawidłowości o charakterze formalnym, mające miejsce przed odbyciem zgromadzenia, na etapie jego zwoływania, nie pociągają za sobą automatycznie sprzeczności uchwały walnego zgromadzenia z ustawą. Samo wadliwe zwołanie zgromadzenia lub podjęcie uchwały w sprawie nieobjętej porządkiem obrad nie stanowi wyłącznej przesłanki eliminacji jej z obrotu. Tego typu nieprawidłowości otwierają natomiast drogę do zaskarżania powziętych na nieprawidłowo zwołanym zgromadzeniu uchwał, tym którzy z tego powodu nie mogli uczestniczyć w podjęciu decyzji. Nie zmienia to jednak faktu, że osoby te muszą wykazać ustawowo określone przesłanki eliminacji tych uchwał z obrotu, a zatem wpływu naruszenia przepisów formalnych na treść uchwały. Oznacza to, że w przypadku wadliwego zwołania zgromadzenia wspólników (np. uchybienie w sposobie zawiadomienia, podjęcie w sposób wadliwy decyzji o zwołaniu zgromadzenia itp.), powód występując z żądaniem stwierdzenia nieważności podjętych na nim uchwał, zobowiązany jest wykazać, że uchwała w związku z zaistniałym uchybieniem proceduralnym narusza jednocześnie jakiś inny przepis ustawy, co czyni ją bezwzględnie nieważną.

Ewentualne mogące wchodzić w grę uchybienia postanowieniom statutu nie stanowią podstawy stwierdzenia nieważności, a innego objętego treścią art. 249 § 1 k.s.h. powództwa. Wpływ na wynik głosowania wyraża się w uzasadnionym okolicznościami faktycznymi twierdzeniu, iż uchybienie formalne spowodowało lub mogło spowodować podjęcie uchwały o określonej treści. Podstawą stwierdzenia nieważności uchwały powinno być więc nie tylko wskazanie naruszenia prawa, ale również wykazanie wpływu tego uchybienia na podjęcie uchwały lub podjęcie uchwały o określonej treści. Ustalenie związku pomiędzy wadliwością formalną uchwały a jej treścią następuje więc in concreto, a nie in abstracto (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 24 października 2012 r. V ACa 417/12 LEX nr 1298248, Biul.SAKa 2013/1/27, OSA 2013/12/56-80).

Choć przesłanki stwierdzenia nieważności uchwały mogą mieć charakter formalny lub materialny, to jednak uchybienia formalne (np. wadliwość zwołania zgromadzenia), także w stadium poprzedzającym podjęcie uchwały, mogą być skuteczną podstawą żądania stwierdzenia nieważności uchwały tylko wówczas, jeśli wywarły wpływ na jej treść. Zwołanie zgromadzenia wspólników w sposób nieprzewidziany w art. 238 § 1 k.s.h. nie powoduje automatycznej nieważności uchwały, ponieważ wadliwość ta nie może mieć jakiegokolwiek wpływu na przebieg samego zgromadzenia, ani na treść kwestionowanej uchwały (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 marca 2009r. CSK 253/08, LEX nr 491551, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 października 2012 r. IV CSK 186/12, LEX nr 1275001).

W przedmiotowej sprawie należy wziąć pod uwagę, że wprowadzenie do porządku obrad zgromadzenia i podejmowanie uchwał o powołaniu nowych członków Rady Nadzorczej, czego uprzednio nie uwzględniono w zawiadomieniu, podyktowane było dwiema zasadniczymi okolicznościami.

Należy podnieść, ze zgodnie z proponowanym porządkiem obrad, celem zgromadzenia wspólników była zmiana umowy spółki między innymi poprzez usunięcie organu – Rady Nadzorczej. Okazało się jednak, co jest zrozumiałym, że koniecznym było, by do czasu dokonania przez Sąd Rejestrowy wpisu (o konstytutywnym charakterze art. 255 § 1 k. s. h.) o zmianie umowy spółki, organ ten był i mógł funkcjonować. Wobec czego, niezbędne było powołanie nowych członków Rady Nadzorczej. Niedokonanie wyboru tych członków na zgromadzeniu w dniu 14 czerwca 2014 roku doprowadziłoby do tego, że Rada Nadzorcza nie mogłaby funkcjonować. Należy przy tym podkreślić, że jednym z zadań Rady Nadzorczej było podejmowanie uchwał w sprawie zbycia lub zastawienia udziałów (§4 ust. 10 regulaminu Rady Nadzorczej). Wobec tego, uniemożliwienie funkcjonowania organu poprzez niepowołanie jego członków mogłoby doprowadzić do działania na szkodę wspólników, gdyż ich potencjalne wnioski w przedmiocie zbycia udziału nie mogłyby być rozpoznane do czasu konstytutywnego wykreślenia Rady Nadzorczej.

Drugą okolicznością był fakt, że jeden ze wspólników Central (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, złożyła w trybie art. 236 § 1 k.s.h. wniosek o umieszczenie w porządku obrad punktu dotyczącego zgłoszenia propozycji kandydatów na nowych członków rady nadzorczej pozwanej spółki. Wskazać należy, że w kontekście powyższych rozważań kwestia zachowania terminu do złożenia tego wniosku nie miała istotnego znaczenia, dlatego Sąd pominął rozważania w tym zakresie. Jak już wskazano jedynie przez przeoczenie nie wpisano tego punktu do porządku obrad, a wniosek (...) w tej kwestii był okazywany wspólnikom na zgromadzeniu.

Jednocześnie uchybienie w postaci braku włączenia do porządku obrad podejmowania uchwał o powołaniu członków Rady Nadzorczej przedstawionego w zawiadomieniu, nie miało wpływu na treść tych uchwał. Podkreślić natomiast należy, że powód zeznał, że jechał na zgromadzenie z nastawieniem, że i tak będzie skarżył wszystkie podejmowane uchwały bez względu na ich treść (e protokół z dnia 1 kwietnia 2016 roku, 01:33:29 min.). Powód nie wykazał by wybrano osoby niekompetentne, niedoświadczone, działające na szkodę spółki, a udziałowcy mniejszościowi byli np. pozbawieni możliwości oceny kandydatów, zadawania im pytań, czy też wskazywania swoich kandydatów.

Istotne jest również to, że brak w obsadzeniu organu spółki kapitałowej w tym Rady Nadzorczej rodzi odpowiedzialność deliktową z art. 594 § 2 k. s. h. członków zarządu spółki.

Wspólnikom zresztą powinno być wiadome, że wygasła kadencja członków Rady Nadzorczej i konieczne będzie powołanie nowych jej członków, do czasu konstytutywnego wpisu do rejestru zmian umowy spółki w tym zmian powodujących, brak Rady Nadzorczej w spółce.

Jeżeli chodzi o zarzut, że osobami powołanymi do Rady Nadzorczej nie byli wspólnicy spółki to stwierdzić należy, że dotychczasowa umowa spółki nie wprowadzała wymogu, że na członków Rady Nadzorczej powoływani mogli być tylko wspólnicy spółki.

Uchwała powołująca nowych członków Rady Nadzorczej była zgodna z dotychczasową umową spółki, która obowiązywała do czasu konstytutywnego wpisu do rejestru przedsiębiorców nowej umowy spółki o treści przyjętej w uchwale nr (...). Dotychczasowa umowa spółki przewidywała funkcjonowanie Rady Nadzorczej.

Powód nie udowodnił również, że zaskarżone uchwały naruszają dobre obyczaje.

Pojęcie dobrych obyczajów jest generalną klauzulą odsyłającą opartą na kryterium ocennym zaczerpniętym z zasad powszechnej obyczajowości. Przez dobre obyczaje należy rozumieć takie zachowania, które wpływają pozytywnie na funkcjonowanie spółki i otoczenie „gospodarcze”, a są z pewnością związane z przestrzeganiem uczciwości „kupieckiej” przy prowadzeniu działalności gospodarczej (J. Szwaja, Kodeks, 1998, t. II, s. 829; zob. również D. Wajda, Dobre obyczaje w spółkach kapitałowych (w:) Prawo handlowe XXI w…, s. 1194 i n.; zob. szerzej A. Koch, Podważanie uchwał Zgromadzeń spółek kapitałowych, Warszawa 2011, s. 184 i n. oraz T. Szczurowski, Wadliwość czynności…, s. 245 i n.). Właściwe jest rozumienie pojęcia dobrych obyczajów jako takiego sposobu postępowania, który da się pogodzić z regułami uczciwego obrotu, zwykle skonkretyzowanych w obowiązujących w tym obrocie zwyczajach, które to reguły uwzględniają charakter danego rodzaju (branży) aktywności gospodarczej, a sama ich treść i sposób wykładni są nakierowane na zapewnienie niezakłóconego jej funkcjonowania, a co za tym idzie – rozwoju (tak słusznie SA w K. w wyroku z dnia 15 listopada 2012 r., I ACa 1036/12, LEX nr 1236699). Należy jednak pamiętać, że regulacja zawarta w tym przepisie nie zawęża pojęcia dobrych obyczajów do norm uczciwego postępowania panujących wśród przedsiębiorców. Dobre obyczaje nie są tworzone ad hoc, ale na przestrzeni określonego czasu, tak że przez ich powtarzalność stają się „dobre”, co należy odnosić jako kierunek dotyczący stosunków obrotu, a w tym spółki. Jeżeli w grupie spółek określonej branży przyjęte są pewne „normy” wewnętrzne, czasem mające wymiar etyczny, należy ich przestrzegać. Zdarzyć się może, że będą one miały formę spisaną. Dobre obyczaje możemy wiązać także z tzw. dobrymi praktykami. Określone zachowania mogą mieścić się co prawda w granicach prawa, to jednak mogą wykraczać poza dobre obyczaje. Chodzi więc o przyzwoite postępowanie, które uwzględnia w odpowiednim stopniu różne interesy służące wszystkim w spółce (tak również SA w W. w wyroku z 10 maja 2013 r., VI ACa 157/12, LEX nr 1342422).

Zdaniem powoda, zaskarżone uchwały są niezgodne z dobrymi obyczajami, albowiem sposób przeprowadzenia wszystkich trzynastu transakcji sprzedaży udziałów na rzecz (...) wskazuje o złej woli co najmniej nabywcy tych udziałów, który za wszelką cenę ukrywa pełną treść zawartych umów sprzedaży. Powód podniósł, że doszło do wrogiego przejęcia udziałów.

W ocenie Sądu, powód nie wskazał, jakie dobre obyczaje zostały naruszone. O jaką złą wolę nabywcy chodzi. Trudno mówić w przedmiotowej sprawie o naruszeniu reguł uczciwego obrotu, z takiej tylko przyczyny, że powód nie akceptuje podmiotu (wspólnika), który nabył udziały. Wydaje się jednak, że ta negatywna ocena (...) i podejmowanych działań, zrodziła się na użytek tej sprawy, która jest de facto skutkiem odmowy nabycia udziałów powoda przez (...).

Należy podnieść, że pokrzywdzenie wspólnika będzie miało miejsce, gdy w wyniku uchwał jego pozycja w spółce zmniejsza się, co może wiązać się z pogorszeniem jego sytuacji udziałowej, bądź osobistej. Może polegać na odebraniu praw lub zwiększeniu obowiązków. Pokrzywdzenie wspólnika to nie tylko powstanie „szkody” w jego majątku, może być również odnoszone do jego pozycji, dobrego imienia, naruszenia zasady równouprawnienia, np. nieprzyznanie dywidendy przy przyznaniu innym. Pokrzywdzenie wspólnika może mieć również miejsce poprzez nałożenie obowiązków, którymi nie obarczono pozostałych. Pokrzywdzenie wspólnika oznacza jakąś jego „krzywdę” rozumianą w aspekcie majątkowym (szkoda) i osobistym (krzywda). Jest to pojęcie nieostre, w związku z czym pomocne przy wypełnianiu jego treści są poglądy judykatury wyrażane w odniesieniu do konkretnych problemów występujących w rozpatrywanych sprawach. Ocena, czy interesy wspólnika zostały naruszone lub zagrożone w związku z podjętą uchwałą, musi być dokonywana z uwzględnieniem wszystkich okoliczności występujących przy podejmowaniu uchwały (tak słusznie SN w wyroku z 15 marca 2002 r., II CKN 677/00, LEX nr 53927; podobnie SA w Krakowie w wyroku z dnia 15 listopada 2012 r., I ACa 1036/12, LEX nr 1236699, w którym podkreślono, że użyte w art. 249 k.s.h. określenie „uchwała mająca na celu pokrzywdzenie wspólnika” nie może być wykładane tylko z punktu widzenia interesów majątkowych tego wspólnika, którego treść uchwały ma dotyczyć; wykładnia ta musi – wraz z koniecznością rozważenia wszystkich istotnych okoliczności konkretnego wypadku – uwzględniać generalną pozycję wspólnika w ramach podmiotu korporacyjnego, którego status ekonomiczny jest tylko jednym z wyznaczników; ocena, czy kwestionowana uchwała ma na celu pokrzywdzenie wspólnika, musi być przeprowadzona w formie odpowiedzi na pytanie, czy podjęto tę uchwałę po to, by pozycję tę osłabić, i w ten sposób doprowadzić do jego pokrzywdzenia, przejawiającego się także w skali korzyści finansowych, jakie wiążą się z tą pozycją).

W odróżnieniu od godzenia w interesy spółki – co może być działaniem przypadkowym, niecelowym – w przypadku pokrzywdzenia wspólnika uchwała taka musi być podjęta z wyraźną wolą pokrzywdzenia (w celu), a nie może mieć wymiaru przypadkowego (zob. A. Kidyba, Kodeks spółek handlowych. Komentarz. Tom I. Komentarz do art. 150 i n. k.s.h., LEX 2007, komentarz do art. 249 k.s.h.). Natomiast sprzeczność uchwały z dobrymi obyczajami występuje wówczas, gdy w obrocie handlowym może być uznana za nieetyczną. Chodzi przy tym jednak raczej nie o ocenę z punktu widzenia etyki przeciętnego, uczciwego człowieka, lecz o oceny nastawione na zapewnienie niezakłóconego funkcjonowania spółki pod względem ekonomicznym (wyrok SN z dnia 8 marca 2005 roku, IV CK 607/04, Lex nr 299387).

Powód wskazał, że podjęte uchwały godzą w interesy spółki i mają skutek w postaci pokrzywdzenia powoda, albowiem uznana za ważną i skuteczną nowa sytuacja prawna w pozwanej spółce oznacza, że zmieniła się struktura własnościowa tej spółki z rozłożonej mniej więcej równomiernie pomiędzy wspólników (nikt nie dysponował bezwzględną większością) na sytuację relacji wspólnik – dominujący/wspólnicy – mniejszościowi, z czego ci drudzy de facto pozbawieni zostali prawa decydowania o sprawach spółki. Decyzje podejmowane w spółce mają wpływ na zmniejszenie wartości jego udziałów, z uwagi na zaciągane przez spółkę długi.

W przedmiotowej sprawie trudno przyjąć, że zaskarżone uchwały zostały podjęte z zamiarem pokrzywdzenia powoda w sytuacji, kiedy dotyczyły wszystkich wspólników. Poza gołosłownym twierdzeniami, powód nie udowodnił, że wartość jego udziału spada. To wykazania tej okoliczności potrzebny był by dowód z opinii biegłego. Przepisy prawa przewidują możliwość sprzedaży udziałów, zmiany co do osób wspólników zakresu posiadanych przez nich udziałów.

Powód nie udowodnił, że zaskarżone uchwały godzą w interesy spółki. Powód nie podał o jakie interesy spółki chodzi. Powołał się jedynie, że wprowadzono do Rady Nadzorczej pozwanej spółki osoby całkowicie obce, niezweryfikowane i nie mające poparcia praktycznie żadnych wspólników poza spółką (...). Zarzut ten jest w zasadzie bez znaczenia. Zauważyć należy, że Rada Nadzorcza została powołana na krótki okres, jedynie do czasu rejestracji przez sąd rejestrowy zaskarżonych uchwał w tym szczególnie zaskarżonej uchwały zmieniającej umowę spółki, która nie przewiduje istnienia Rady Nadzorczej.

Prowadzona polityka finansowa w spółce (zaciąganie kredytów, obciążanie nieruchomości spółki hipotekami) nie ma znaczenia w kontekście godzenia w interesy spółki zaskarżonych uchwał, ponieważ uchwały nie dotyczą podejmowanych decyzji. Ponadto, powód nie udowodnił, jaka jest sytuacja finansowa spółki i czy podejmowane decyzje nie są korzystne dla spółki i jej wspólników. Jedynym wiarygodnym dowodem na tę okoliczność byłby dowód z opinii biegłego.

Ciężar dowodu w zakresie okoliczności, od których zgodnie z art. 249 k. s. h., zależy zasadność powództwa o uchylenie uchwały obciąża osobę, której przysługuje prawo wystąpienia z powództwem o uchylenie takiej uchwały zgodnie z art. 6 k.c. i art. 232 k.p.c. (wyrok SN z dnia 7 maja 2009 roku, III CSK 315/08, L.).

W rozpoznawanej sprawie powód nie udowodnił, że zaskarżone uchwały są sprzeczne z dobrymi obyczajami, i godzą w interesy spółki lub mają na celu pokrzywdzenia wspólnika.

Nie zostały zatem spełnione żądne przesłanki warunkujące stwierdzenie ich nieważności, czy też ich uchylenie, co skutkuje zatem oddaleniem powództwa.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. i § 11 ust. 1 pkt 21 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu - Dz. U. Nr 163, poz. 1348 ze zm.), zasądzając od powoda na rzecz pozwanej kwotę 377,00 złotych. Na koszty te złożyło się wynagrodzenie pełnomocnika procesowego w wysokości 360,00 złotych i opłata od pełnomocnictw w kwocie 17,00 złotych.

ZARZĄDZENIE

1.  Odnotować,

2.  Odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi pozwanego,

3.  Uzasadnienie sporządzone przez sędziego referenta.

27,V,16r.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Paula Adamczewska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Łodzi
Data wytworzenia informacji: