Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 16 kwietnia 2019 r 2018 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. na podstawie art. 83, 83a ust.2, art. 83 b ust. 1 , art. 123 ustawy z dnia 10.1998 o systemie ubezpieczeń społecznych w zw. Z art. 61a ust.1 i art. 157 kpa po rozpatrzeniu wniosku E. J. z dnia 28.03.2019 r w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji , odmówił wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji nr (...) z dnia 21.12.2018 r o niepodleganiu obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu E. J. z tytułu wykonywania umowy o pracę na rzecz (...) W. D. w okresie 1.10.2013 – 31.10.2013. W uzasadnieniu organ rentowy podniósł, że art. 83a ust. 2 ograniczył możliwość wszczęcia postępowania w sprawie nieważności decyzji, ale wyłącznie w sytuacji gdy nie zostało od nich wniesione odwołanie. Z uwagi na fakt, że toczy się odwołanie dotyczące decyzji z dnia 21.12.2018 r , brak jest podstaw do wszczęcia postępowania. /decyzja w aktach ZUS/

W dniu 3 czerwca 2019 r. wnioskodawczyni wniosła odwołanie od powyższej decyzji, wnosząc o jej zmianę i stwierdzenie nieważności decyzji z dnia 21.12.2018 r /odwołanie k.3/

Odpowiadając na odwołanie, pismem z dnia 1 lipca 2019 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych – II Oddział w Ł. wniósł o jego oddalenie i o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych, argumentując jak w zaskarżonej decyzji. /odpowiedź na odwołanie k.7/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Decyzją z dnia 21.12.2018 r nr (...) ZUS II Oddział w Ł. stwierdził, że E. J. jako pracownik u płatnika składek PPHU (...) nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym w okresie 1.10.2013 – 31.10.2013 z podstawą wymiaru 1620 zł./decyzja w aktach ZUS/

Wnioskodawczyni wniosła odwołanie od powyżej decyzji, wnosząc o jej zmianę i ustalenie, że podlega w spornym okresie ubezpieczeniom społecznym. Odwołanie jest rozpoznawane przez Sąd Okręgowy w Łodzi. Aktualnie postępowanie jest zawieszone w związku z niniejszym postepowaniem. /okoliczność bezsporna/

W dniu 28 marca 2019 r ubezpieczona złożyła wniosek o stwierdzenie nieważności decyzji z dnia 21.12.2018 r , podnosząc, że decyzja ta została wydana pomimo, iż w tym samym stanie faktycznym sprawy pomiędzy stronami było już prowadzone postępowanie, wyjaśniające powyższą kwestię. /wniosek w aktach ZUS/

Zaskarżoną decyzją z dnia 16 kwietnia 2019 r 2018 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. na podstawie art. 83, 83a ust.2, art. 83 b ust. 1 , art. 123 ustawy z dnia 10.1998 o systemie ubezpieczeń społecznych w zw. Z art. 61a ust.1 i art. 157 kpa po rozpatrzeniu wniosku E. J. z dnia 28.03.2019 r w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji , odmówił wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji nr (...) z dnia 21.12.2018 r o niepodleganiu obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu E. J. z tytułu wykonywania umowy o pracę na rzecz (...) W. D. w okresie 1.10.2013 – 31.10.2013. W uzasadnieniu organ rentowy podniósł, że art. 83aust. 2 ograniczył możliwość wszczęcia postępowania w sprawie nieważności decyzji, ale wyłącznie w sytuacji gdy nie zostało od nich wniesione odwołanie. Z uwagi na fakt, że toczy się odwołanie dotyczące decyzji z dnia 21.12.2018 r , brak jest podstaw do wszczęcia postępowania. /decyzja w aktach ZUS/

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie nie jest zasadne.

Zgodnie z art. 83a ustawy z dnia 13.10.1998 o systemie ubezpieczeń społecznych /Dz.U.2019 poz. 300 t.j/ prawo lub zobowiązanie stwierdzone decyzją ostateczną Zakładu ulega ponownemu ustaleniu na wniosek osoby zainteresowanej lub z urzędu, jeżeli po uprawomocnieniu się decyzji zostaną przedłożone nowe dowody lub ujawniono okoliczności istniejące przed wydaniem tej decyzji, które mają wpływ na to prawo lub zobowiązanie.(ust.1)

Decyzje ostateczne Zakładu, od których nie zostało wniesione odwołanie do właściwego sądu, mogą być z urzędu przez Zakład uchylone, zmienione lub unieważnione, na zasadach określonych w przepisach Kodeksu postępowania administracyjnego (ust.2).

Odmowa wszczęcia postępowania w sprawie unieważnienia decyzji, inaczej mówiąc stwierdzenie braku przesłanek do unieważnienia decyzji, w konsekwencji odmowa zmiany ustalenia istniejącego stanu prawnego co do obowiązku uiszczenia składek na ubezpieczenie zdrowotne, jest także decyzją wydaną na podstawie art. 83a ust. 2 u.s.u.s./tak Wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 3 marca 2016 r.,III AUa 698/15/

Od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wydanej na podstawie art. 83a ust. 2 u.s.u.s. w przedmiocie nieważności decyzji przysługuje odwołanie do właściwego sądu pracy i ubezpieczeń społecznych. Nie ma tu administracyjnego postępowania w jego - według Kodeksu postępowania administracyjnego koniecznych - stadiach instancyjnych, nie ma też nadzwyczajnych weryfikacji decyzji wadliwych, w specjalnych - również dwuinstancyjnych - trybach. Wszystko na etapie postępowania administracyjnego należy do Zakładu, a jedynym środkiem odwoławczym jest "odwołanie do sądu" (por. art. 83 ust. 2), które przenosi rozpoznanie roszczeń (zobowiązań), co do których ZUS wydał decyzje, na drogę postępowania sądowego. Organ rentowy może więc, z zachowaniem warunków określonych w ustawie systemowej (art. 83a ust. 2), "unieważnić" własną decyzję z przyczyn, o których mowa w art. 156 § 1 k.p.a. Zasada wyjaśnienia przez sąd ubezpieczeń społecznych istoty sprawy dotyczącej prawa, zobowiązania albo roszczenia strony, znajduje właściwe zwieńczenie w kompetencji sądu do rozstrzygnięcia o zasadności odwołania w formach określonych w art. 477 ¹⁴ k.p.c. z wyjątkiem wskazanym w jego § 4. Wyposażenie sądu ubezpieczeń społecznych w kompetencję merytorycznego rozstrzygania spraw z ubezpieczenia społecznego dotyczy każdej sprawy, także sprawy wynikającej z odwołania od decyzji w przedmiocie unieważnienia decyzji, stwierdzając że zasada rozstrzygania przez sąd w postępowaniu cywilnym w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych o prawach lub obowiązkach stron na podstawie przepisów prawa materialnego oznacza, iż indywidualna norma prawna zawarta w orzeczeniu sądu ma charakter materialny, ustalający treść indywidualnego stosunku prawnego ubezpieczenia społecznego. Ma to i ten skutek, że przedmiotem rozpoznania w sprawie odwołania od decyzji organu rentowego unieważniającej poprzednią decyzję tego organu nie jest legalność tej pierwszej decyzji, lecz samo roszczenie, prawo lub obowiązek strony, o których organ rentowy miał obowiązek rozstrzygnąć w tej drugiej decyzji - unieważniającą pierwszą i rozpoznającą istotę sprawy, a więc istnienie (nieistnienie) wynikającego z przepisów prawa materialnego określonego prawa lub zobowiązania stwierdzonego wadliwą decyzją organu rentowego)./tak

Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 lipca 2019 r.,II UK 35/18/

Cytowana regulacja art. 83 a ust.2 ustawy systemowej w sposób jednoznaczny jako warunek zastosowania nadzwyczajnego trybu wzruszenia decyzji, w postaci stwierdzenia nieważności, przewiduje status decyzji, której ma działanie organu rentowego dotyczyć jako ostatecznej. Za ostateczną w rozumieniu cytowanego przepisu należy uznać decyzję od której strona nie wniosła odwołania w trybie art. 477 ⁹ k.p.c. ani nie podważyła jej skuteczności w inny prawem przewidziany sposób. W rozpoznawanej sprawie w odniesieniu do decyzji, której stwierdzenia nieważności domaga się ubezpieczona, tj. z dnia 21. 12. 2018 r. wniosła odwołanie, w ramach rozpoznania którego toczy się postępowanie w sprawie podlegania ubezpieczeniom społecznym. Nie można zatem przyjąć, że spełnił się warunek przewidziany przez art. 83a ust. 2 ustawy systemowej, o którym mowa wyżej. Decyzja z dnia 21. 12. 2018 r., której dotyczyło żądanie nie jest bowiem ostateczna i zostało od niej złożone odwołanie. W tym stanie rzeczy brak było podstaw do zastosowania nadzwyczajnego trybu wzruszenia decyzji organu rentowego przy zastosowaniu art. 156 § 1 pkt 2 k.p.a./tak wyrok i uzasadnienie -Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 23 lutego 2017 r.III AUa 236/16/

Wszczęcie postępowania w trybie art. 83a ust. 2 u.s.u.s. możliwe jest wyłącznie z urzędu przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Warunkiem jego wszczęcia jest jednakże niezaskarżenie decyzji będącej przedmiotem tego postępowania do sądu./tak Wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 25 kwietnia 2017 r.III AUa 2023/16/

Mając powyższe na uwadze, brak było podstaw do uwzględnienia odwołania oraz do prowadzenia postępowania dowodowego w jakimkolwiek zakresie, zatem zgłoszone wnioski dowodowe zostały oddalone (brak zastrzeżenia w trybie art. 162 kpc), a Sąd orzekł, jak w sentencji, na podstawie art. 477 ^{14 § 1} k.p.c., oddalając odwołanie.

W przedmiocie kosztów procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i § 3 k.p.c. w zw. z § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych. (tekst jednolity Dz. U. z 2018 r., poz.265).