Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 1 czerwca 2015 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. stwierdził, że M. L., od dnia 23 stycznia 2015 r., jako pracownik nie podlega ubezpieczeniom społecznym: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu z tytułu zatrudnienia u płatnika składek (...) S.C. W. L. , T. (...). W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał na krótki okres pomiędzy zatrudnieniem M. L. ( 2 stycznia 2015 r.) , a wystąpieniem niezdolności do pracy z powodu choroby przypadającej w okresie ciąży ( 27 stycznia 2015 r.). Organ rentowy wskazał ,że M. L. została zatrudniona na stanowisku architekta w oparciu o umowę o pracę z datą rozpoczęcia pracy od 23 stycznia 2015 r. , w pełnym wymiarze czasu pracy z wynagrodzeniem w wysokości 2 100,00 zł brutto. Zaświadczenia o niezdolności do pracy zostały wystawione wnioskodawczyni za następujące okresy od 27 stycznia 2015 r. do 30 stycznia 2015 r. , od 25 lutego 2015 r. do 24 marca 2015 r. oraz od 7 kwietnia 2015 r. do 19 maja 2015 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych podniósł , że M. L. w dniu 4 lutego 2015 r. wystawiono zaświadczenie o braku przeciwwskazań do wykonywania pracy na stanowisku architekt plus komputer oraz , że została zgłoszona do ubezpieczeń społecznych po ustawowym terminie tj. w dniu 9 lutego 2015 r. Ponadto, jak zaznaczył organ rentowy, przed zatrudnieniem M. L., powierzone jej obowiązki wykonywał właściciel firmy , a po wystąpieniu niezdolności do pracy M. L. nie zatrudniono pracownika w jej miejsce. Zdaniem organu rentowego, pracodawca nie miał realnej potrzeby zatrudnienia pracownika na powierzonym M. L. stanowisku. Zdaniem organu rentowego, powyższe argumenty świadczą o pozorności zawartej umowy o pracę.

/decyzja k.86 - 92 akt ZUS/

W dniu 1 lipca 2015 r. do organu rentowego wpłynęło odwołanie M. L. od w/w decyzji , w którym wniosła o jej zmianę . M. L. wskazała , że posiadała kwalifikacje do wykonywania powierzonych jej obowiązków pracowniczych. Zdaniem skarżącej faktycznie wykonywała ona powierzone jej obowiązki pracownicze , a świadczą o tym wykonane przez nią rysunki architektoniczne. Wnioskodawczyni świadczyła umówioną pracę , pod kierownictwem pracodawcy , który z jej pracy korzystał i wypłacał jej wynagrodzenie. W ocenie wnioskodawczyni powyższą decyzję należy uznać za wadliwą, z uwagi na popełnienie przez organ rentowy szeregu błędów w ustaleniach faktycznych , które w konsekwencji doprowadziły do naruszeń prawa materialnego.

/odwołanie k.2-16/

W odpowiedzi na odwołanie , która wpłynęła do tutejszego Sądu w dniu 17 lipca 2015 r., organ rentowy wniósł o jego oddalenie , przytaczając argumentację jak w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

/ odpowiedź na odwołanie k.71-72 odwrót/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

W. L. prowadzi działalność gospodarczą polegającą na działalności w zakresie architektury oraz realizacji projektów budowlanych związanych ze wznoszeniem budynków od dnia 1.06.2005r. pod nazwą firmy (...). Do grudnia 2015 r., równoległe , w tej samej siedzibie, wspólnie z T. T., prowadziła działalność pod firmą (...) , T. (...) o numerze Regon (...) i NIP (...) .

/ zeznania W. L. min.00:25:46 – 00:38:40 płyta CD k.146 , wpis do (...) k.2 oraz k.4 akt ZUS/

M. L. jest z wykształcenia architektem. M. L. od dnia 4 września 2013 r. posiada uprawnienia budowlane. W momencie rozpoczynania pracy w firmie (...) wnioskodawczyni legitymowała się doświadczeniem zawodowym w pracy projektanta oraz asystenta projektanta.

/okoliczności bezsporne , a nadto dokumentacja pracownicza wnioskodawczyni/

W związku z faktem , iż M. L. nie wykupiła członkostwa w Izbie Architektów, nie posiada prawa do popisywania się pod wykonywanymi przez siebie projektami.

/zeznania wnioskodawczyni min.00:04:10 – 00:10:03 płyta CD k.146 w związku z jej informacyjnymi wyjaśnieniami min.00:05:03 – 00:27:04 płyta CD k.94/

W grudniu 2014 r. W. L. otrzymała zlecenia na wykonanie projektów dotyczących Centrum Handlowego (...) w L.”. Z uwagi na fakt , iż wnioskodawczyni w 2007r. , jeszcze jako studentka współpracowała z W. L. , na podstawie zawartych trzech umów o dzieło, i, w ramach tejże aktywności, wykonywała podobne , związane z projektowaniem lokali handlowych, prace, W. L. uznała, że wnioskodawczyni jest odpowiednim kandydatem do zatrudnienia jej w firmie zainteresowanej. Z uwagi na w/w okoliczności W. L. postanowiła zatrudnić wnioskodawczynię

/ zeznania zainteresowanej min.00:25:46 – 00:38:40 płyta CD k.146 w związku z jej informacyjnymi wyjaśnieniami min.00:29:32 – 00:44:03 płyta CD k.94/

W dniu 23 stycznia 2015 r. pomiędzy firmą (...) spółką cywilną , a M. L. zawarto umowę o pracę na czas nieokreślony od dnia 23 stycznia 2015 r. W treści umowy wskazano ,że M. L. będzie świadczyć umowę o pracę w wymiarze pełnego etatu na stanowisku architekta z wynagrodzeniem w wysokości 2 100,00 zł brutto.

/umowa o pracę w dokumentacji osobowej wnioskodawczyni/

M. L. odbyła wstępne szkolenie w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy.

/karta szkolenia wstępnego w dokumentacji osobowej wnioskodawczyni/

W chwili podpisywania umowy o pracę o fakcie zajścia w ciążę przez M. L. wiedziała zarówno wnioskodawczyni jak i zainteresowana.

/zeznania wnioskodawczyni min.00:04:10 – 00:10:03 płyta CD k.146 w związku z jej informacyjnymi wyjaśnieniami min.00:05:03 – 00:27:04 płyta CD k.94 , zeznania zainteresowanej min.00:25:46 – 00:38:40 płyta CD k.146 w związku z jej informacyjnymi wyjaśnieniami min.00:29:32 – 00:44:03 płyta CD k.94/

Zaświadczenie lekarskie z dnia 4 lutego 2015 r. wskazuje na brak przeciwwskazań do wykonywania przez M. L. obowiązków pracowniczych na stanowisku architekta (plus komputer). Wnioskodawczyni nie wskazała , że w trakcie badania lekarskiego w dniu 4 lutego 2015 r. przebywała na zwolnieniu lekarskim. Dolegliwości zdrowotne, na jakie cierpiała wnioskodawczyni, nie miały wpływu na jej zdolność do pracy na powierzonym jej stanowisku.

/zaświadczenie lekarskie k.32 akt osobowych wnioskodawczyni , zeznania świadka E. D. k.136 odwrót – k.137 odwrót/

Płatnik składek zgłosił wnioskodawczynię do ubezpieczeń społecznych w dniu 9 lutego 2015 r.

/ustalenia w aktach ZUS/

W spornym okresie w firmie płatnika oprócz wnioskodawczyni na podstawie umów o pracę zatrudnieni byli: A. G. , J. W. , B. M. oraz A. S..

/listy płac k.56-70 , dokumentacja pracownicza B. M. k.109 oraz dokumentacja pracownicza A. S. k.109 zeznania świadków: B. M. k.135-135 odwrót , A. S. k.135 odwrót – k.136/

M. L. , w ramach obowiązków pracowniczych, wykonywała projekty ( rysunki) 18 lokali handlowych zlokalizowanych w Galerii (...) ,,T. Zamkowe w L.”. W kolejnym okresie pracy w ww. firmie wnioskodawczyni wykonywała rysunki, w ramach projektu wykonawczego do dużego projektu Centrum Handlowego - galerii handlowej, zlokalizowanej w miejscowości J. . Wnioskodawczyni nie tylko zajmowała się kres leniem rysunków, ale także nadzorowała rysunki wykonywane przez B. M. i A. S.. W trakcie realizacji , projekt był wielokrotnie przerabiany , z uwagi na inne uwagi nowego najemcy . Wnioskodawczyni uaktualniała rysunki, dodatkowo kreśląc : rzuty parteru, widoki elewacji , zestawienia stolarki. Wnioskodawczyni ukończyła wszystkie rysunki.

Powierzone obowiązki pracownicze wnioskodawczyni wykonywała przez 8 godzin , w godzinach od 8 do 16, w siedzibie firmy. Za swoją pracę otrzymywała wynagrodzenie .

/zeznania wnioskodawczyni min.00:04:10 – 00:10:03 płyta CD k.146 w związku z jej informacyjnymi wyjaśnieniami min.00:05:03 – 00:27:04 płyta CD k.94 , zeznania zainteresowanej min.00:25:46 – 00:38:40 płyta CD k.146 w związku z jej informacyjnymi wyjaśnieniami min.00:29:32 – 00:44:03 płyta CD k.94 oraz zeznania świadków: B. M. k.135-135 odwrót , A. S. k.135 odwrót – k.136/

W ramach wykonywania swoich obowiązków pracowniczych, M. L. koordynowała pracę B. M. oraz A. S. ( będących z wykształcenia architektami) w zakresie realizowanych projektów ( rysunków). Ale sama podlegała nadzorowi pracowniczemu ze strony W. L..

/ zeznania wnioskodawczyni min.00:04:10 – 00:10:03 płyta CD k.146 w związku z jej informacyjnymi wyjaśnieniami min.00:05:03 – 00:27:04 płyta CD k.94 oraz zeznania świadków: B. M. k.135-135 odwrót , A. S. k.135 odwrót – k.136/

O ostatecznym kształcie realizowanych przez firmę, projektów ,i w praktyce efektów pracy – wnioskodawczyni , decydowała W. L. , gdyż to ona kontaktowała się z klientami – inwestorami.

/zeznania zainteresowanej min.00:25:46 – 00:38:40 płyta CD k.146 oraz zeznania wnioskodawczyni min.00:04:10 – 00:10:03 płyta CD k.146 w związku z jej informacyjnymi wyjaśnieniami min.00:05:03 – 00:27:04 płyta CD k.94/

Wnioskodawczyni była niezdolna do pracy w następujących okresach : od 27 stycznia 2015 r. do 30 stycznia 2015 r. , od 25 lutego 2015 r. do 24 marca 2015 r. oraz od 7 kwietnia 2015 r. do 19 maja 2015 r.

/ustalenia w aktach ZUS/

Skierowanie do szpitala zostało wystawione wnioskodawczyni w dniu 21 stycznia 2015 r. , a w dniu 27 stycznia 2015 r. M. L. została przyjęta do szpitala z bólami w dole brzucha. Zwolnienie lekarskie wystawiono na okres 14 dni. W sytuacji wskazania przez wnioskodawczynię ww. dolegliwości nie powinna otrzymać zgody na pracę. Wnioskodawczyni zgłosiła się do szpitala w dniu 15 marca 2015 r. będąc w 14 tygodniu ciąży przy czym zgłoszone przez nią dolegliwości nie zagrażały ciąży. Zarówno w styczniu jak i marcu 2015 r. wnioskodawczyni powinna otrzymać zwolnienie lekarskie.

/zeznania świadka M. Z. k.136 – 136 odwrót , dokumentacja medyczna k.105/

W firmie zainteresowanej nie jest prowadzona lista obecności pracowników. W czasie nieobecności wnioskodawczyni w pracy, B. M. oraz A. S. wykonywali czynności samodzielnie. Zainteresowana nie zatrudniła pracownika w miejsce nieobecnej wnioskodawczyni.

/ zeznania zainteresowanej min.00:25:46 – 00:38:40 płyta CD k.146/

W 2014 r. przychód firmy (...) wyniósł 2 269 524,54 zł , a dochód 326 506,86 zł.

/księga przychodów i rozchodów – raport za 2014 r. k.40 akt ZUS/

Dokumentacja projektowa Budynku Handlowo – Usługowego w J. wskazuje ,że głównym projektantem jest W. L. , a projekt został opracowany przez M. L..

/dokumentacja projektowa k.43-45/

Dokumentacja projektowa Centrum Handlowego (...) w L.” wskazuje ,że głównym projektantem jest W. L. , a w skład zespołu projektowego wchodzi M. L..

/dokumentacja projektowa k.43-45/

Wnioskodawczyni urodziła dziecko w dniu 7 września 2015 r.

/okoliczność bezsporna/

Powyższych ustaleń Sąd Okręgowy dokonał na podstawie dowodów z dokumentów zawartych w aktach organu rentowego i załączonych do akt sprawy, oraz w oparciu o zeznania świadków: B. M. ,A. S. , M. Z. , E. D. , W. L. oraz wnioskodawczyni. W ocenie Sądu, zgromadzony w sprawie materiał dowodowy potwierdził, że M. L. podjęła i faktycznie wykonywała pracę w firmie (...) spółka cywilna.

W postępowaniu wykazano następujące okoliczności:

1)  zatrudnienie M. L. nie było podjęte dla pozoru; z uwagi na posiadane kompetencje, faktycznie wykonywała , powierzone jej obowiązki pracownicze ,

2)  fakt świadczenia pracy oraz okoliczności rozwiązania umowy o pracę potwierdziły zeznania pracowników zatrudnionych w tym czasie w firmie płatnika tj. B. M. oraz A. S..

Sąd dał wiarę spójnym, niesprzecznym i wzajemnie się uzupełniającym zeznaniom świadków B. M. oraz A. S. , zainteresowanej oraz wnioskodawczyni.

W tym miejscu wskazać należy ,że wprawdzie pracodawca nie dopełnił ciążących na nim obowiązków dotyczących zgłoszenia wnioskodawczyni do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych , czy też dopuścił ją do pracy bez ważnych badań lekarskich , ale pomimo to twierdzenie ,że wnioskodawczyni świadczyła pracę jest w pełni uzasadnione. Powyższego twierdzenia nie zmienia również fakt ,że wnioskodawczyni w chwili zawierania umowy cierpiała na pewne dolegliwości natury zdrowotnej , których ujawnienie przez nią mogłoby skutkować brakiem uzyskania zaświadczenia dopuszczającego ją do pracy ( obiektywnie wnioskodawczyni była jednak zdolna do pracy).Z całą stanowczością podkreślić jednak należy ,że przedmiotem niniejszego postępowania było ustalenie czy wnioskodawczyni faktycznie świadczyła pracę , a to w niniejszym postępowaniu udowodniono.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Odwołanie zasługiwało na uwzględnienie.

Przedmiotem niniejszego postępowania było ustalenie czy wnioskodawczyni faktycznie podjęła i wykonywała powierzone jej obowiązki pracownicze z tytułu zatrudnienia w firmie (...) spółka cywilna.

Zgodnie z art. 6 ust 1 pkt.1 i art. 13 pkt.1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2015 r. , poz.121 ze zm.) obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnym, rentowym, chorobowym i wypadkowym - podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są pracownikami w okresie od nawiązania stosunku pracy do dnia jego ustania.

Stosownie zaś do treści art. 1 ust 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. Nr 60 poz. 636 z późn. zm.) osobom tym, w razie choroby lub macierzyństwa, przysługują świadczenia pieniężne na warunkach i w wysokości określonych ustawą. W myśl art. 4 w ust 1 i 2 ustawy zasiłkowej ubezpieczony podlegający obowiązkowo ubezpieczeniu nabywa prawo do zasiłku chorobowego po upływie 30 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego.

Przez nawiązanie stosunku pracy, zgodnie z art.22§1 k.p. pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca - do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem. W myśl § 1 ¹ art. 22 k.p. zatrudnienie w warunkach określonych w § 1 jest zatrudnieniem na podstawie stosunku pracy, bez względu na nazwę zawartej przez strony umowy. Równocześnie w myśl § 1 ² art.22 k.p. nie jest dopuszczalne zastąpienie umowy o pracę umową cywilnoprawną przy zachowaniu warunków wykonywania pracy, określonych w § 1.

W kwestii cech odróżniających umowę o pracę od innych umów ukształtowało się bardzo bogate orzecznictwo sądowe. Przede wszystkim, zgodnie z utrwalonym w orzecznictwie Sądu Najwyższego poglądem, o wyborze rodzaju podstawy prawnej zatrudnienia decydują zainteresowane strony (art. 353 ¹ k.c. w związku z art. 300 k.p.), kierując się nie tyle przesłanką przedmiotu zobowiązania, ile sposobu jego realizacji (por. wyrok Sądu Najwyższego z 13 kwietnia 2000 r., I PKN 594/99, OSNAPiUS 2001 nr 21, poz. 637). Zatrudnienie nie musi mieć charakteru pracowniczego. Praca może być bowiem świadczona także na podstawie umów cywilnoprawnych (por. wyrok Sądu Najwyższego z 9 grudnia 1999 r., I PKN 432/99, OSNAPiUS 2001 nr 9, poz. 310). Decydujące jednak znaczenie należy przypisać woli stron i zamiarowi ukształtowania w określony sposób treści łączącego je stosunku prawnego, zamiarowi towarzyszącemu zawarciu i kontynuowaniu stosunku umownego. Dopiero w razie ustalenia, że w łączącym strony stosunku prawnym - nazwanym przez nie umową o pracę - zdecydowanie nie występowały elementy typowe dla stosunku pracy (art. 22 k.p.), występowały natomiast elementy obce stosunkowi pracy (np. brak podporządkowania), nie jest możliwa ocena, że zawarta została umowa o pracę. Wówczas, dla ustalenia, że stron nie łączył stosunek pracy, nie jest konieczne precyzyjne nazwanie łączącej strony umowy cywilnoprawnej (por. wyrok Sądu Najwyższego z 14 lutego 2001 r., I PKN 256/00, OSNAPiUS 2002 nr 23, poz. 564).

Umowa, na podstawie której jest świadczona praca, nie może mieć mieszanego charakteru, łączącego elementy umowy o pracę i umowy cywilnoprawnej (por. wyrok Sądu Najwyższego z 23 stycznia 2002 r., I PKN 786/00, OSNP 2004 nr 2, poz. 30). W świetle art.22§1 ¹ k.p. oceny charakteru umowy należy dokonywać nie tylko na podstawie przyjętych przez jej strony postanowień, które mogą mieć na celu stworzenie pozoru innej umowy, lecz także na podstawie faktycznych warunków jej wykonywania (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 maja 2010 r. I PK 8/10, LEX nr 602668).

W orzecznictwie Sądu Najwyższego jako podstawowe cechy stosunku pracy odróżniające go od innych stosunków prawnych wymienione zostały: dobrowolność; osobiste świadczenie pracy w sposób ciągły, powtarzający się; podporządkowanie, wykonywanie pracy pod kierownictwem pracodawcy, w miejscu i czasie wyznaczonym przez niego; ryzyko pracodawcy; odpłatny charakter zatrudnienia (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 23 października 2006 r. sygn. I PK 110/06 opubl. M.P.Pr. (...); wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 października 2009 r. sygn. III PK 39/09, LEX 578140). W wyroku z dnia 25 listopada 2005 r. I UK 68/05 (Lex 177165) Sąd Najwyższy stwierdził, iż wykonywanie pracy pod kierownictwem pracodawcy (pracy podporządkowanej) jest cechą o charakterze konstrukcyjnym dla istnienia stosunku pracy. Z kolei w uzasadnieniu do wyroku z dnia 7 marca 2006 r. sygn. I PK 146/05 (OSNP 2007/5-6/67) Sąd Najwyższy przypomniał, iż cechami charakterystycznymi dla stosunku pracy – wskazywanymi w orzecznictwie – są także: obowiązek osobistego wykonywania pracy, zakaz wyręczania się osobami trzecimi; bezwzględne obowiązywanie zasady odpłatności; pracowniczy obowiązek starannego działania, a nie osiągnięcia rezultatu, oraz obciążenie pracodawcy ryzykiem prowadzenia działalności; wykonywanie pracy skooperowanej, zespołowej; ciągłość świadczenia pracy; występowanie pewnych cech charakterystycznych dla stosunku pracy, np. wypłaty wynagrodzenia za godziny nadliczbowe. Sąd Najwyższy wskazał także, że o kwalifikacji stosunku prawnego jako stosunku pracy decyduje przede wszystkim sposób wykonywania zatrudnienia. Strony mogą więc złożyć wyraźne oświadczenia woli co do ukształtowania podstawy prawnej zatrudnienia. Jednak nawet bez wyraźnego wyrażenia woli przez strony (złożenia oświadczeń woli w tym zakresie) stosunek prawny może być kwalifikowany jako stosunek pracy, jeżeli strony wykonują go w sposób charakterystyczny dla tego stosunku prawnego.

W orzecznictwie Sądu Najwyższego przyjmuje się nadto, że dla włączenia do ubezpieczenia społecznego niezbędna jest przynależność do określonej w ustawie systemowej grupy podmiotów podlegających obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym. O tym czy strony istotnie nawiązały stosunek pracy stanowiący tytuł ubezpieczeń społecznych nie decyduje samo formalne zawarcie umowy o pracę, wypłata wynagrodzenia, przystąpienie do ubezpieczenia i opłacenie składki, wystawienie świadectwa pracy, ale faktyczne i rzeczywiste realizowanie elementów charakterystycznych dla stosunku pracy, a wynikających z art.22§1 k.p. Sam bowiem fakt, że oświadczenia stron umowy o pracę zawierają określone w art.22 kp formalne elementy umowy o pracę nie oznacza, że umowa taka jest ważna. Jeżeli bowiem strony umowy o pracę przy składaniu oświadczeń woli mają świadomość tego, że osoba określona w umowie o pracę jako pracownik pracy świadczyć nie będzie, a osoba wskazana jako pracodawca nie będzie korzystać z jej pracy, i do podjęcia i wykonywania pracy nie doszło a jedynym celem umowy było umożliwienie skorzystania ze świadczeń z ubezpieczenia społecznego, to umowę taką uważa się za zawartą dla pozoru - art.83§1 k.c. Umowa taka nie stanowi tytułu do objęcia ubezpieczeniami społecznymi (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 marca 2008 r. sygn. II UK 148/07, niepubl.; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 sierpnia 2005 r. sygn. II UK 321/04, OSNP 2006, nr 11-12, poz. 190; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28 lutego 2001 r. sygn. II UKN 244/00, opubl: OSNP 2002, Nr 20, poz. 496; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 lutego 2010 r. sygn. II UK 204/09, LEX nr 590241).

Przy czym nie jest to jedyna postać pozorności umowy o pracę. Pozorność umowy o pracę ma miejsce nie tylko wówczas, gdy mimo jej zawarcia praca w ogóle nie jest świadczona, ale również wtedy, gdy jest faktycznie świadczona, lecz na innej podstawie niż umowa o pracę. W każdym przypadku decydujące znaczenie ma treść umowy i okoliczności faktyczne jej wykonywania (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 października 2006 r., sygn. I UK 120/06, opubl. OSNP 2007 nr 19-20, poz. 294; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 lipca 2009 r., sygn. I UK 43/09, LEX nr 529772; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 maja 2011 r. sygn. II UK 20/11, opubl. LEX nr 885004).

W rozpoznawanej sprawie organ rentowy zakwestionował ważność umowy o pracę zawartej (z datą rozpoczęcia wykonywania obowiązków pracowniczych określoną na 23 stycznia 2015 r.) pomiędzy firmą (...) spółką cywilną , a M. L. stojąc na stanowisku, iż jej podpisanie oraz zgłoszenie wnioskodawczyni do ubezpieczeń społecznych było czynnościami pozornymi dokonanymi jedynie w celu uzyskania świadczeń z ubezpieczenia chorobowego.

W ocenie Sądu Okręgowego, w świetle dokonanych ustaleń faktycznych, nie ma podstaw do uznania, że zawarta między M. L. , a firmą (...) spółką cywilną umowa o pracę nie była realizowana. Z dokonanych ustaleń wynika bowiem , że M. L. , w ramach obowiązków pracowniczych, wykonywała projekty ( rysunki) 18 lokali handlowych zlokalizowanych w Galerii (...) ,,T. Zamkowe w L.”. W kolejnym okresie pracy w ww. firmie wnioskodawczyni wykonywała rysunki, w ramach projektu wykonawczego do dużego projektu Centrum Handlowego - galerii handlowej, zlokalizowanej w miejscowości J. . Wnioskodawczyni nie tylko zajmowała się kreśleniem rysunków, ale także nadzorowała rysunki wykonywane przez B. M. i A. S.. W trakcie realizacji , projekt był wielokrotnie przerabiany , z uwagi na inne uwagi nowego najemcy . Wnioskodawczyni uaktualniała rysunki, dodatkowo kreśląc : rzuty parteru, widoki elewacji , zestawienia stolarki. Wnioskodawczyni ukończyła wszystkie rysunki.

Z dokonanych ustaleń wynika, że powierzone obowiązki pracownicze wnioskodawczyni wykonywała przez 8 godzin , w godzinach od 8 do 16, w siedzibie firmy. Za swoją pracę otrzymywała wynagrodzenie .

Z dokonanych ustaleń wynika, że w ramach wykonywania swoich obowiązków pracowniczych, M. L. koordynowała pracę B. M. oraz A. S. ( będących z wykształcenia architektami) w zakresie realizowanych projektów ( rysunków). Ale sama podlegała nadzorowi pracowniczemu ze strony W. L., która decydowała o ostatecznym kształcie realizowanych przez firmę, projektów ,i w praktyce efektów pracy – wnioskodawczyni , gdyż to ona kontaktowała się z klientami – inwestorami i znała ich preferencje : architektoniczne, ale i estetyczne .

Wskazać należy, że M. L. posiadała ,z uwagi na wykształcenie i doświadczenie zawodowe , kompetencje do wykonywania powierzonych jej obowiązków pracowniczych. Sprowadzały się one głównie do wykonywania projektów ( rysunków) zgodnie z wytycznymi otrzymanymi od pracodawcy tj. W. L. , a także do nadzorowania innych pracowników w zakresie wykonywanych przez nich rysunków. Podkreślić należy ,że firma płatnika posiadała odpowiednie środki finansowe do zatrudnienia pracownika , a u podstaw zatrudnienia wnioskodawczyni legł fakt ,iż firma płatnika realizowała określone projekty , które wiązały się z potrzebą zatrudnienia pracownika.

Nawet gdyby przyjąć ,iż rzeczywistym celem zawartej umowy o pracę była wyłącznie chęć uzyskania świadczeń z ubezpieczenia społecznego to dążenie do uzyskania świadczeń z ubezpieczenia społecznego (bądź uzyskania wyższych świadczeń), jako cel podjęcia zatrudnienia, nie świadczy o zamiarze obejścia prawa, jeżeli umowa o pracę jest faktycznie realizowana , a tak było w przypadku W. L.. Chęć uzyskania świadczeń z ubezpieczenia społecznego, jako motywacja do podjęcia zatrudnienia, nie świadczy o zamiarze obejścia prawa, a dążenie kobiety ciężarnej do uzyskania przez zawarcie umowy o pracę, ochrony gwarantowanej pracowniczym ubezpieczeniem społecznym nie może być uznane za zmierzające do dokonania czynności sprzecznej z prawem albo mającej na celu jego obejście, jeżeli umowa ta prowadzi do faktycznej realizacji zatrudnienia spełniającego cechy stosunku pracy , a zebrany w sprawie materiał dowodowy pozwala stwierdzić/por. wyroki: z dnia 13 maja 2004 r. II UK 365/2003 Monitor Prawniczy 2006/5 str. 260; z dnia 25 stycznia 2005 r. II UK 141/2004 OSNP 2005/15 poz. 235; z dnia 28 kwietnia 2005 r. I UK 236/2004 OSNP 2006/1-2 poz. 28, z dnia 9 sierpnia 2005 r. III UK 89/2005 OSNP 2006/11-12 poz. 192; z dnia 24 stycznia 2006 r. I UK 105/2005, z dnia 14 lutego 2006 r. III UK 150/2005; z dnia 30 maja 2006 r. II UK 161/2005, z dnia 2 czerwca 2006 r. I UK 337/2005 Wokanda 2006/12 str. 29; z dnia 8 stycznia 2007 r. I UK 207/2006 z dnia/.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c., zaskarżoną decyzję ZUS zmienił i orzekł , że M. L. podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym: emerytalnemu, rentowemu, chorobowemu i wypadkowemu od dnia 23 stycznia 2015 roku jako pracownik płatnika składek (...) Spółka Cywilna W. L., T. T..

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c., zgodnie z zasadą odpowiedzialności stron za wynik postępowania. Sąd zasądził od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddziału w Ł. na rzecz M. L. kwotę 60 (sześćdziesięciu) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego. Wysokość wynagrodzenia pełnomocnika Sąd ustalił w oparciu o treść §12 ust.2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (tekst jednolity Dz.U. 2013 roku , poz. 461 ze zm.), mając na uwadze treść §2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 29 lipca 2015 roku zmieniającego rozporządzenie w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U. z 2015 roku, poz.1079) oraz treść § 21 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie ( Dz. U. z 2015 roku , poz.1800).

ZARZĄDZENIE

1.  Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi ZUS.

2.  Wypożyczyć pełnomocnikowi ZUS akta rentowe.