Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 6 czerwca 2016 roku (znak (...)) Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. stwierdził, że A. W. jest dłużnikiem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenie zdrowotne. Zadłużenie wraz z należnymi odsetkami za zwłokę naliczonymi na dzień wydania decyzji wynosi łącznie 5 835,75 zł, w tym z tytułu składek:

- na ubezpieczenie zdrowotne w ramach zakresów numerów deklaracji 01.-39

- za okres od 2006-05 do 2007-08 w kwocie: 2 836,75 zł

- odsetki za zwłokę: 2 999,00 zł

- kosztów upomnienia: 0,00 zł

- kosztów egzekucyjnych: 0,00 zł

Na podstawie art. 23 ust. 1 ustawy organ rentowy wskazał, że odsetki naliczane będą nadal do dnia zapłaty, włącznie z tym dniem. Odsetki za zwłokę winny być naliczone na zasadach i w wysokości określonych w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 roku ordynacja podatkowa (dz. U. z 2015 r., poz. 613 z późn. zm.).

W uzasadnieniu decyzji organ rentowy podniósł, że na podstawie art. 46 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych płatnik składek jest obowiązany według zasad wynikających z przepisów ustawy obliczać, potrącać z dochodów ubezpieczonych, rozliczać oraz opłacać należne składki za każdy miesiąc kalendarzowy. Zgodnie z art. 32 w/w ustawy do składek na Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, Fundusz Emerytur Pomostowych oraz na ubezpieczenia zdrowotne w zakresie: ich poboru, egzekucji, wymierzania odsetek za zwłokę i dodatkowej opłaty, przepisów karnych, dokonywania zabezpieczeń na wszystkich nieruchomościach, ruchomościach i prawach zbywalnych dłużnika oraz stosowania ulg i umorzeń stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące składek na ubezpieczenia społeczne.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. zawiadomił o wszczęciu z urzędu postępowania w sprawie określenia wysokości należności z tytułu składek na ubezpieczenie zdrowotne, wzywając jednocześnie do złożenia pisemnych wyjaśnień w sprawie przyczyn nieopłacenia składek, pod rygorem wydania decyzji w sprawie określenia wysokości należności z tytułu składek na podstawie dotychczas zgromadzonych dowodów. Płatnik składek A. W. nie dopełnił obowiązku określonego w art. 46 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych , w związku z tym Zakład Ubezpieczeń Społecznych działając na podstawie art. 83 ust. 1 ww. ustawy określił wysokość zadłużenia z tytułu składek na ubezpieczenie zdrowotne.

(decyzja – k. 5 -5 verte akt ZUS)

Decyzją z dnia 11 lipca 2016 (znak (...)) roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. stwierdził, że A. W. jest dłużnikiem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenie zdrowotne. Zadłużenie wraz z należnymi odsetkami za zwłokę naliczonymi na dzień wydania decyzji wynosi łącznie 374,25 zł, w tym z tytułu składek:

- na ubezpieczenie zdrowotne w ramach zakresów numerów deklaracji 01-39

- za okres od 2006-04 w kwocie: 174,25 zł

- odsetki za zwłokę: 200,00 zł

- kosztów upomnienia: 0,00 zł

- kosztów egzekucyjnych: 0,00 zł

(decyzja – k. 1 akt ZUS)

Uznając decyzję z dnia 6 czerwca 2016 roku za krzywdzącą A. W. w dniu 12 lipca 2016 roku złożył od niej odwołanie zarzucając jej opisywanie nieprawdy. Skarżący podniósł, że w okresie od maja 2006 roku do sierpnia 2007 roku nie prowadził żadnej działalności gospodarczej. Ponadto dodał, że nic mu nie wiadomo o zaistnieniu jakichś dodatkowych faktów, które podważyłyby dotychczasowe ustalenia. W uzasadnieniu odwołania skarżący wskazał, że w wymienionym okresie pracował w Centrum Zajęć Pozaszkolnych nr 1 w Ł. w wymiarze ½ etatu, a także w Spółdzielni Mieszkaniowej im. (...). Chrobrego w Ł. w wymiarze ½ etatu , a także w Zespole Szkół Ogólnokształcących nr (...) w Ł. i nie miałby czasu i sił jeszcze dodatkowo prowadzić działalność gospodarczą. Skoro miał pracę i zarabiał pieniądze, to nie było najmniejszego powodu, by jeszcze prowadzić jakąkolwiek działalność gospodarczą. Skarżący wniósł o odwołanie niniejszej decyzji i uznanie jej za niezgodną ze stanem faktycznym.

(odwołanie – k. 2)

W dniu 19 września 2016 roku A. W. złożył odwołanie od decyzji z dnia 11 lipca 2016 roku zarzucając jej opisywanie nieprawdy, ponieważ skarżący w wyżej wymienionym okresie nie prowadził działalności gospodarczej.

(odwołanie – k. 2 akt sprawy o sygn. VIII U 2288/16)

W odpowiedzi na odwołanie z dnia 12 lipca 2016 roku w dniu 4 sierpnia 2016 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. wniósł o oddalenie odwołania. W uzasadnieniu organ rentowy podniósł argumentację jak w zaskarżonej decyzji dodając, że w okresie ustalenia prowadzenia działalności gospodarczej wszczęte zostało postępowanie wyjaśniające.

(odpowiedź na odwołanie – k. 5 – 5 verte)

W odpowiedzi na odwołanie z dnia 19 września 2016 roku organ rentowy wniósł o jego oddalenie oraz łączne rozpoznanie sprawy ze sprawą o sygn. akt VIII U 1837/16. W uzasadnieniu organ rentowy, przytaczając argumentację jak w zaskarżonej decyzji wskazał, że wg stanu na dzień 14 września 2016 roku na koncie płatnika składek figuruje zaległość na funduszu ubezpieczenia zdrowotnego za okres od kwietnia 2006 roku do sierpnia 2007 roku w kwocie 3.011,00 zł plus odsetki za zwłokę liczone od następnego dnia po terminie płatności składki do dnia zapłaty włącznie. Zadłużenie powstało w wyniku uzupełnienia z urzędu dokumentów rozliczeniowych na podstawie złożonej przez płatnika korekty okresów podlegania ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej od 1 września 2007 roku do 31 sierpnia 2008 roku. Ponadto ustalono, że za lata 2005 – 2008 A. W. złożył zeznania podatkowe wykazujące przychód, koszty i dochód z prowadzonej działalności gospodarczej. W związku z figurującym zadłużeniem w dniu 22 kwietnia 2016 roku organ rentowy wszczął postępowanie w celu określenia wysokości z tytułu należnych składek za okres od kwietnia 2006 roku do sierpnia 2007 roku. Na przedstawione w złożonych odwołaniach zarzuty dotyczące okresów prowadzenia działalności i obowiązku opłacenia składek organ rentowy w dniu 5 września 2016 roku wydał decyzję, którą potwierdzono uprzednio ustalony okres ubezpieczenia, a w konsekwencji zasadność wymaganych należności.

(odpowiedź na odwołanie – k. 4 – 4 verte akt sprawy o sygn. VIII U 2288/16)

Sąd Okręgowy VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Ł. postanowieniem z dnia 2 marca 2017 roku połączył sprawę VIII U 2288/16 do łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia ze sprawą VIII U 1837/16 i postanowił dalej prowadzić sprawy pod numerem VIII U 1837/16 (art. 219 kpc).

(postanowienie – k. 14 akt sprawy o sygn. VIII U 2288/16)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

A. W. obecnie pobiera emeryturę.

(bezsporne)

Pismem z dnia 22 kwietnia 2016 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. zawiadomił A. W. o wszczęciu z urzędu postępowania w sprawie określenia wysokości należności z tytułu składek na ubezpieczenie zdrowotne. Organ rentowy wezwał płatnika składek MAESTRO PHU do złożenia w terminie 7 dni pisemnych wyjaśnień w sprawie przyczyn nieopłacenia składek, pod rygorem wydania decyzji w sprawie określenia wysokości należności z tytułu składek na ubezpieczenie zdrowotne na podstawie dotychczas zgromadzonych dowodów.

(zawiadomienie o wszczęciu postępowania – k. 1 akt ZUS)

Z kolei pismem z dnia 17 maja 2016 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych zawiadomił, że został wyznaczony stronie 7-dniowy termin, licząc od dnia otrzymania niniejszego zawiadomienia, na wypowiedzenie się co do zebranych dowodów i materiałów w sprawie określenia wysokości należności z tytułu składek na ubezpieczenie zdrowotne.

(zawiadomienie o zakończeniu postępowania dowodowego – k. 3akt ZUS)

Wnioskodawca nie opłacił składki na ubezpieczenie zdrowotne za okres: kwiecień 2006 roku w kwocie 174,25 zł oraz od maja 2006 roku do sierpnia 2007 roku w kwocie 2 836,75 zł

(bezsporne)

Zadłużenie z ww. tytułu za okres od maja 2006 roku do sierpnia 2007 wraz z należnymi odsetkami za zwłokę naliczonymi na dzień 6 czerwca 2016 roku wynosi 5 835,75 zł, natomiast zadłużenie za kwiecień 2006 roku wraz z należnymi odsetkami za zwłokę naliczonymi na dzień 11 lipca 2016 roku wynosi 374,25 zł.

(bezsporne )

Decyzją nr (...) z dnia 5 września 2016 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. stwierdził, że A. W., jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą nie mająca ustalonego prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, dla której podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowi zadeklarowana kwota nie niższa niż 60 % kwoty przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia podlega obowiązkowo ubezpieczeniom/u emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu w okresach:

- 31.12. 1998 rok – 7.04.1999 rok

- 1.05.1999 rok – 3.05.1999 rok

- 30.12. 1999 rok – 27.03.2000 rok

- 1.07.2000 rok – 31.08.2000 rok

- 1.07.2001 rok – 2.09.2001 rok

- 1.07.2002 rok – 1.09.2002 rok

W uzasadnieniu decyzji organ rentowy podniósł, że z dokumentów będących w posiadaniu Oddziału wynika, że odwołujący się posiada wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej prowadzonej przez Ministra Gospodarki z datą rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej (...).09.1995r. w zakresie działalność wspomagająca wystawianie przedstawień artystycznych.

Z ustaleń dokonanych w Urzędzie Skarbowym Ł. wynika, że w latach 1999-2000, 2002-2003 A. W. figurował jako osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą opodatkowaną zryczałtowanym podatkiem dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne – ryczałt ewidencjonowany. Natomiast w latach 2001, 2005-2007 figurował, jako osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą opodatkowaną podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Za lata 1999-2000, 2002-2003 skarżący złożył roczne zeznania podatkowe wykazując przychód w roku 1999. Za lata 2001, 2005-2008 odwołujący złożył zeznania podatkowe PIT-36 wykazując przychód, koszty i dochód z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej.

Z dokumentów zewidencjonowanych w systemie informatycznym Zakładu wynika, że z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności wnioskodawca zgłosił się jako płatnik składek, z datą rozpoczęcia wykonywania działalności od 07.09.1995r. oraz wyrejestrował się jako płatnik składek od 01.09.2008r. z kodem przyczyny wyrejestrowania – zaprzestanie prowadzenia pozarolniczej działalności. Z ww. tytułu wnioskodawca zgłosił się do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych od 31.12.1998r. i ubezpieczenia zdrowotnego od 01.01.1999r. Ponadto złożył on zgłoszenie korekty okresów podlegania ubezpieczeniom społecznym i/lub ubezpieczeniu zdrowotnemu ( (...)), na podstawie którego został zapisany okres podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności od 01.09.2007r.do31.08.2008r.

Z dokumentów zewidencjonowanych w systemie informatycznym Zakładu wynika, że A. W. został zgłoszony do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego od 08.04.1999r. do 30.04.1999r. z tytułu wykonywania umowy zlecenia na rzecz płatnika składek PW ŁÓDŹ (NIP (...)). Płatnik składek PĘDZIWIATRY (NIP (...)) zgłosił wnioskodawcy do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego z tytułu wykonywania umowy zlecenia od 28.03.2000r. do 31.10.2000r. oraz za miesiące 07/2000r. i 08/2000r. nie złożył za wnioskodawcę dokumentów rozliczeniowych.

Ponadto wnioskodawca został zgłoszony do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, jako pracownik od 04.05.1999r. do 24.01.2000r. Płatnik składek w imiennym raporcie miesięcznym za miesiące od 05/1999r. do 12/1999r. wykazał podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne w wysokości – 325.00 zł. Za miesiąc 01/2000r. w kwocie – 390,85 zł (wymiar czasu pracy ½ etatu). Płatnik składek SM IM.B.CHROBREGO (NIP (...)) zgłosił wnioskodawcę do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, jako pracownika w okresach od 11.09.2000r. do 30.06.2001r., od 03.09.2001r. do 30.06.2002r., od 02.09.2002r. do 31.08.2007r., od 05.09.2007r. do 31.08.2008r. W złożonych za wnioskodawcę raportach imiennych o należnych składkach za miesiące od 10/2000r. do 08/2008r. wykazał podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne w przeliczeniu na okres miesiąca wyższe niż minimalne wynagrodzenie za pracę (do 31.12.2002r. najniższe wynagrodzenia za pracę). A. W. pobiera emeryturę od 01.09.2007r.

Organ rentowy podniósł, że w myśl art. 9 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych w brzmieniu obowiązującym do 31 października 2005r., osoba spełniająca warunki do objęcia obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z kilku tytułów m.in. z tytułu umowy zlecenia i prowadzenia pozarolniczej działalności, była objęta obowiązkowo ubezpieczeniami z tego tytułu, który powstał najwcześniej. Mogła ona jednak dobrowolnie, na swój wniosek, być objęta ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi także z pozostałych, wszystkich lub wybranych tytułów lub zmienić tytuł ubezpieczeń.

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, w brzmieniu obowiązującym do 29.12.1999r., osoby pozostające w stosunku pracy spełniające jednocześnie warunki do objęcia ich obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym rentowymi z innych tytułów, były obejmowane ubezpieczeniami tylko z tytułu stosunku pracy. Mogły one dobrowolnie, na swój wniosek, być objęte ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi również z innych tytułów.

Jak wyjaśnił ZUS oznacza to, że osoba prowadząca pozarolniczą działalność, która w okresie od 01.01.1999r. do 29.12.1999r. pozostawała jednocześnie w stosunku pracy, obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym podległa z tytułu pracy w ramach stosunku pracy. Z tytułu prowadzonej działalności ubezpieczenia emerytalne i rentowe były dobrowolne; przy czym nie miał tutaj znaczenia wymiar czasu pracy ani przychód wynikający z zawartej umowy o pracę.

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych w brzmieniu obowiązującym od dnia 30.12.1999r., osoby pozostające w stosunku pracy spełniające jednocześnie warunki do objęcia ich obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z innych tytułów, są obejmowane ubezpieczeniami tylko z tytułu stosunku pracy. Mogą one dobrowolnie, na swój wniosek, być objęte ubezpieczeniami emerytalnym rentowymi również z innych tytułów, z zastrzeżeniem ust. 1a.

W świetle ust. 1 a powołanego art. 9 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych pracownicy, których podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu stosunku pracy w przeliczeniu na okres miesiąca jest niższa od minimalnego wynagrodzenia (do 31.12.2002r. najniższego wynagrodzenia), podlegają również obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z innych tytułów, z zastrzeżeniem ust. 1b.

Powyższe oznacza, że osoba prowadząca pozarolniczą działalność pozostająca jednocześnie w stosunku pracy jest obejmowana obowiązkowo ubezpieczeniami społecznymi z tytułu tej działalności, jeżeli podstawa wymiaru składek na jej ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu stosunku pracy, w przeliczeniu na okres miesiąca jest niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę. W pozostałych przypadkach tzn. gdy podstawa wymiaru składek ze stosunku pracy, w przeliczeniu na okres miesiąca jest równa lub wyższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę, osoba prowadząca pozarolniczą działalność nie podlega obowiązkowi ubezpieczeń z tego tytułu, może być jednak objęta ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z tytułu prowadzonej działalności dobrowolnie, na a swój wniosek.

Na podstawie art. 9 ust. 5 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych osoba prowadząca pozarolniczą działalność, mająca ustalone prawo do emerytury podlega dobrowolnie ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowym.

W związku z powyższym w okresach od 08.04.1999r. do 30.04.1999r., od 04.05.1999r. do 29.12.1999r., od 28.03.2000r. do 30.06.2000r., od 01.09.2000r. do 30.06.2001r., od 03.09.2001r. do 30.06.2002r., od 02.09.2002r. do 31.08.2008r. A. W. nie podlegał ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności. Obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu podlega on zarówno z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności, jak i z umów o pracę i umów zleceń.

(kserokopia decyzji – k. 9 – 11 verte)

Wnioskodawca nie zaskarżył powyższej decyzji, nie występował również do NFZ o ustalenie, iż nie podlegał ubezpieczeniu zdrowotnemu w okresie od kwietnia 2006 r. do sierpnia 2007 roku.

(okoliczność bezsporna)

Powyższych ustaleń Sąd Okręgowy dokonał na podstawie dowodów z dokumentów zawartych w aktach organu rentowego i załączonych do akt sprawy. Podkreślić należy, że zebrany w sprawie materiał dowodowy nie pozwolił podważyć ustaleń organu rentowego zawartych w treści zaskarżonej decyzji. Co istotne, wnioskodawca w trakcie procesu nie negował wyliczenia wysokości swojego zadłużenia ustalonego zaskarżonymi decyzjami, a jedynie podnosił, że we wskazanych okresach nie prowadził działalności gospodarczej.

Tym samym stanowisko skarżącego odnosiło się do kwestii nie objętych zaskarżoną decyzją, gdyż organ rentowy jedynie poinformował o dalszych konsekwencjach braku uregulowania należności z tytułu składek na ubezpieczenie zdrowotne, poprzez uruchomienie procedury przymusowego ściągnięcia należności w trybie przepisów ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji lub egzekucji sądowej w trybie przepisów ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. kodeks postępowania cywilnego. W tej sytuacji okoliczność ta nie mogła być wzięta pod uwagę przy rozstrzygnięciu niniejszego sporu.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie wnioskodawcy jest nieuzasadnione i jako takie podlega oddaleniu.

Zgodnie z art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009 r. nr 205, poz. 1585 z późn. zm.) do składek na Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz na ubezpieczenie zdrowotne w zakresie: ich poboru, egzekucji, wymierzania odsetek za zwłokę i dodatkowej opłaty, przepisów karnych, dokonywania zabezpieczeń na wszystkich nieruchomościach, ruchomościach i prawach zbywalnych dłużnika, odpowiedzialności osób trzecich i spadkobierców oraz stosowania ulg i umorzeń stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące składek na ubezpieczenia społeczne.

Na mocy art. 6 ust. 1 pkt. 5 i art. 12 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych z dnia 13 października 1998 r. (tekst jednolity Dz. U. z 2009 r., Nr 205, poz. 1585, ze zm.) osoby fizyczne prowadzące pozarolniczą działalność na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu.

Okres podlegania obowiązkowi ubezpieczeń określa przepis art. 13 pkt. 4 zgodnie z którym osoby prowadzące pozarolniczą działalność obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu podlegają w okresie od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności, z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej.

Na mocy art. 46 ust. 1 płatnik składek jest obowiązany według zasad wynikających z przepisów ustawy obliczać, potrącać z dochodów ubezpieczonych, rozliczać oraz opłacać należne składki za każdy miesiąc kalendarzowy.

Natomiast w myśl art. 83 ust. 1 pkt. 3 Zakład wydaje decyzje w zakresie indywidualnych spraw dotyczących w szczególności ustalania wymiaru składek i ich poboru, a także umarzania należności z tytułu składek (…)

Na podstawie art. 66 ust. 1c ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych (t.j. Dz.U.2008.164.1027 z poźn. zm.) obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego podlegają m.in. osoby spełniające warunki do objęcia ubezpieczeniami społecznymi lub ubezpieczeniem społecznym rolników, które są osobami prowadzącymi działalność pozarolniczą lub osobami z nimi współpracującymi, z wyłączeniem osób, które zawiesiły wykonywanie działalności gospodarczej na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej.

Powyższe oznacza, że skoro wnioskodawca w spornym okresie miał zarejestrowaną działalność gospodarczą, to spełniał on warunki do objęcia go ubezpieczeniami społecznymi, a tym samym podlegał w tym okresie obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego. Jedyną możliwością, aby nie podlegał on ubezpieczeniu zdrowotnemu było zawieszenie działalności gospodarczej na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej. Na takie zawieszenie wnioskodawca jednak w toku postępowania nie wskazywał.

Bez wpływu na orzeczenie w niniejszej sprawie jest również ustalenie w decyzji ZUS nr (...) z dnia 5 września 2016 roku , że A. W. w okresach od 08.04.1999r. do 30.04.1999r., od 04.05.1999r. do 29.12.1999r., od 28.03.2000r. do 30.06.2000r., od 01.09.2000r. do 30.06.2001r., od 03.09.2001r. do 30.06.2002r., od 02.09.2002r. do 31.08.2008r. nie podlegał ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności, z uwagi na podleganie ubezpieczeniom z innych tytułów. Decyzja powyższa nie ustalała bowiem, że odwołujący nie prowadził działalności gospodarczej w spornym okresie, a jedynie, że nie podlegał obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym z tytułu jej prowadzenia z uwagi na podleganie ubezpieczeniom społecznym z innych tytułów. Okres prowadzenia działalności gospodarczej wynikający ze wskazanej decyzji, a obejmujący również okres od kwietnia 2006 roku do sierpnia 2007 roku, nie został przez skarżącego zakwestionowany.

Na mocy art. 74 ust. 1 do ubezpieczenia zdrowotnego osób objętych ubezpieczeniami społecznymi lub ubezpieczeniem społecznym rolników, osób wymienionych w art. 75 i art. 76 oraz członków ich rodzin stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące zasad, trybu i terminu zgłaszania do ubezpieczeń społecznych lub do ubezpieczenia społecznego rolników oraz wyrejestrowywania z tych ubezpieczeń, z zastrzeżeniem art. 75 ust. 1-2a, art. 77 i art. 86 ust. 6.

Na podstawie art. 79 ust. 1 składka na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 9 % podstawy wymiaru składki, z zastrzeżeniem art. 82 i 242.

2. Składka jest miesięczna i niepodzielna.

W myśl art. 81 ust. 2 podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne osób, o których mowa w art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. c, stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 75 % przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski". Składka w nowej wysokości obowiązuje od dnia 1 stycznia do dnia 31 grudnia danego roku.

Na podstawie art. 109 ust. 1 Dyrektor oddziału wojewódzkiego Funduszu rozpatruje indywidualne sprawy z zakresu ubezpieczenia zdrowotnego. Do indywidualnych spraw z zakresu ubezpieczenia zdrowotnego zalicza się sprawy dotyczące objęcia ubezpieczeniem zdrowotnym i ustalenia prawa do świadczeń.

2. Do spraw, o których mowa w ust. 1, nie należą sprawy z zakresu wymierzania i pobierania składek na ubezpieczenie zdrowotne należące do właściwości organów ubezpieczeń społecznych.

Jak wynika z cytowanych przepisów obowiązujące uregulowania prawne przewidują podział kompetencji w zakresie ubezpieczenia zdrowotnego pomiędzy dwa organy: Narodowy Fundusz Zdrowia i Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Ustalanie podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu podlega wyłącznie orzecznictwu NFZ. ZUS pełni niejako wtórną rolę. Ustala i pobiera składki od tego ubezpieczenia. Do jego kompetencji nie należy jednak ustalanie podstawy prawnej podlegania temu ubezpieczeniu. Od decyzji każdego z tych podmiotów przewidziane jest odwołanie w innym trybie i do innego organu. W przypadku decyzji o podleganiu ubezpieczeniu zdrowotnemu zgodnie z art. 109 ust. 5 ustawy „o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych” odwołanie wnosi się do Prezesa Funduszu w terminie 7 dni od dnia jej otrzymania. Natomiast odwołanie od decyzji ZUS wnosi się na ogólnych zasadach do sądu okręgowego.

W tym zakresie wypowiedział się Sąd Apelacyjny w Gdańsku w wyroku z dnia 29 stycznia 2014 r., w sprawie III AUa 823/13, gdzie stwierdził, iż „należy odróżnić kwestię objęcia ubezpieczeniem zdrowotnym, i kwestię obowiązku płacenia składki na ubezpieczenie zdrowotne. Narodowy Fundusz Zdrowia nie jest instytucją władną do orzekania o obowiązku odprowadzania składek na jakiekolwiek ubezpieczenie ani też do pobierania tych składek, gdyż należy to do kompetencji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.” ( LEX nr 1428031)

Podobnie także Sąd Apelacyjny w Łodzi w wyroku z dnia 17 października 2013 r., w sprawie III AUa 1821/12, orzekł, że „o ile do kompetencji ZUS nie należą sprawy dotyczące samego objęcia ubezpieczeniem zdrowotnym, o tyle Zakład może wydawać decyzje dotyczące wymierzania, pobierania składek na ubezpieczenie zdrowotne i prowadzenia rozliczeń z płatnikami składek. Decyzje te mogą być zaskarżane zgodnie z art. 83 ust. 2 u.s.u.s.”( LEX nr 1400342)

Przytoczyć należy także wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 12 lipca 2012 r., w sprawie II GSK 761/11, w którym wyrażono pogląd, iż „decyzje, o których stanowi art. 38 ust. 1 u.s.u.s., wydawane są przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych i jak wynika z art. 68 ust. 1 pkt 1 lit. c tej ustawy dotyczą one wymierzania, pobierania składek na ubezpieczenie zdrowotne i prowadzenia rozliczeń z płatnikami składek. Decyzje te mogą być zaskarżane zgodnie z art. 83 ust. 2 tej ustawy tylko w zakresie wymierzania i pobierania składek na ubezpieczenie zdrowotne. Do kompetencji ZUS nie należą natomiast sprawy dotyczące samego objęcia ubezpieczeniem zdrowotnym. W tym zakresie właściwym jest Dyrektor Oddziału Wojewódzkiego Funduszu .”( LEX nr 1244826)

Istota sporu sprowadzała się do ustalenia, czy organ rentowy słusznie stwierdził, że A. W. jest dłużnikiem ZUS z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenie zdrowotne za wskazane w decyzji okresy.

Sąd ustalił, że na podstawie art. 66 ust. 1c ustawy o świadczeniach zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych A. W. w okresie prowadzenia działalności gospodarczej od kwietnia 2006 roku do sierpnia 2007 roku był zobowiązany do opłacenia składki na ubezpieczenie zdrowotne, skoro nie zawiesił swojej działalności gospodarczej. Jako podstawę rozstrzygnięcia należy przyjąć ustalenie, że w okresie od kwietnia 2006 roku do sierpnia 2007 roku wnioskodawca prowadził działalność gospodarczą.

Odwołujący się nie przedstawił żadnych dowodów potwierdzających nieprawidłowość obciążenia go obowiązkiem składkowym. Zgodnie natomiast z dyspozycją art.6 KC to na odwołującym się ciążył ciężar dowodowy w przedmiotowej sprawie, zatem to on winien udowodnić okoliczności, z których wywodzi skutki prawne. Sąd nie jest zaś zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 232 kpc).

W szczególności wnioskodawca na żadnym etapie postępowania nie wskazywał, żeby wystąpił do NFZ o ustalenie, iż w spornym okresie nie podlegał on ubezpieczeniu zdrowotnemu.

Podkreślić należy, iż ZUS zajmuje się jedynie poborem składek zdrowotnych, ale nie jest właściwy do merytorycznego rozpoznawania spraw dotyczących podlegania obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego, więc skarżący chcąc wykazać, że nie podlegał w spornym okresie ubezpieczeniom zdrowotnym, powinien złożyć wniosek o ustalenie niepodlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu za sporny okres do Narodowego Funduszu Zdrowia. W związku z tym, że odwołujący takiego wniosku nie złożył, zarówno ZUS, jak i Sąd są związani zgłoszeniem wnioskodawcy do ubezpieczenia zdrowotnego. Prawidłowość naliczenia składek nie była natomiast przez odwołującego kwestionowana. Jeśli wnioskodawca pragnął udowodnić, iż w spornym okresie nie prowadził działalności gospodarczej to mógł to uczynić jedynie na podstawie wniosku inicjującego postępowanie przed NFZ.

Trzeba zauważyć, iż za lata 2005 – 2008 A. W. posiada wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej prowadzonej przez Ministra Gospodarki z datą rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej (...).09.1995r. w zakresie działalność wspomagająca wystawianie przedstawień artystycznych. Z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności wnioskodawca zgłosił się jako płatnik składek, z datą rozpoczęcia wykonywania działalności od 07.09.1995r. oraz wyrejestrował się jako płatnik składek od 01.09.2008r. z kodem przyczyny wyrejestrowania – zaprzestanie prowadzenia pozarolniczej działalności. Z ww. tytułu wnioskodawca zgłosił się do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych od 31.12.1998r. i ubezpieczenia zdrowotnego od 01.01.1999r.

Jak wynika wprost z powołanych przepisów skarżący, spełniający warunki do objęcia go ubezpieczeniami społecznymi, jako osoby prowadzącej działalność pozarolniczą, której wykonywania nie zawiesił na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej, podlegał obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu nie tylko z tytułu umów o pracę i umów zleceń, ale również z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności.

W oparciu o poczynione ustalenia i obowiązujące przepisy prawa Sąd Okręgowy uznał, że skarżone decyzje są prawidłowe.

W tym stanie rzeczy Sąd, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c., oddalił odwołania.

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć wnioskodawcy z pouczeniem o sposobie, terminie wniesienia apelacji.

7 VIII 2017 roku

A.M. – niezaakceptowane