Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

do całości wyroku

Decyzją z dnia 11 maja 2021 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych w S. na podstawie art. 83 ust. 1 oraz art. 32 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2021r. poz.432.) stwierdził, że K. D. jest dłużnikiem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy.

Zadłużenie wraz z należnymi odsetkami za zwłokę naliczonymi na dzień wydania decyzji wynosi łącznie 52 481,81 zł, w tym:

1) z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne w ramach zakresów numerów deklaracji 01-39 za okres od 07.2012 r. do 08.2016 r. w kwocie: 32.294,01 zł

- odsetek za zwłokę: 17 842,00 zł

2) składek na ubezpieczenie zdrowotne w ramach zakresów numerów deklaracji 01-39 za okres od 4.2016 do 8.2016 r. w kwocie: 1444,75 zł

- odsetek za zwłokę: 560,00 zł

3) z tytułu składek na Fundusz Pracy w ramach zakresów numerów deklaracji 01-39 za okres od 04. 2016 r. do 08.2016 r. w kwocie: 248,05 zł

- odsetek za zwłokę: 93,00 zł

ZUS wskazał, że na podstawie art. 23 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, odsetki naliczane będą nadal do dnia zapłaty włącznie z tym dniem. Odsetki za zwłokę naliczane są na zasadach i w wysokości określonych w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2020 r. poz. 1325.).

/decyzja k. 9 wraz z zestawieniem należności k. 11 podteczka 3 akt ZUS/

Odwołanie od powyższej decyzji w części dotyczącej wyliczenia zadłużenia z tytułu składek za okres od 07.2012 do 12.2015 r. wniósł - reprezentowany przez pełnomocnika, K. D..

Zaskarżonej decyzji w tej części zarzucił:

1. naruszenie przepisów prawa materialnego tj. art. 24 ust. 4, 5e i 5f w zw. z art. 31 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U.2021.423 tj. z dnia 2021.03.08, ze zm.) (dalej jako ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych) i w zw. z art. 59 § 1 pkt 9 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (DZ.U.2020.1325, tj. z dnia 2020.07.31, ze zm.) (dalej jako o.p.) poprzez ich niewłaściwe zastosowanie polegające na wyliczeniu zadłużenia z tytułu nieuregulowanych składek na ubezpieczenia społeczne za okres od lipca 2012r. do grudnia 2015r. wraz z ustawowymi odsetkami za zwłokę, naliczonymi od zaległych składek, pomimo upływu 5-letniego terminu na ich dochodzenie, liczonego od daty ich wymagalności do dnia wydania decyzji zobowiązującej do zapłaty tej należności, skutkującego wygaśnięciem zadłużenia za w/w okres,

2. naruszenie przepisów postępowania, mające istotny wpływ na treść wydanego rozstrzygnięcia, tj. art. 7, 77 § 1 w zw. z art. 180 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (DZ.U. 2021.735 tj. z dnia 2021.04.21, ze zm.) (dalej jako k.p.a.) poprzez ich niewłaściwe zastosowanie polegające na niedokonaniu wyczerpujących ustaleń odnośnie wszystkich istotnych kwestii, wymaganych dla prawidłowego rozstrzygnięcia sprawy, w tym prawidłowego obliczenia terminów wymagalności i przedawnienia zaległych składek na ubezpieczenie społeczne, co skutkowało wydaniem decyzji stwierdzającej istnienie po stronie odwołującego zobowiązania pieniężnego wobec organu rentowego w zawyżonej, nieadekwatnej do faktycznie istniejącego obowiązku składkowego wysokości.

W związku z powyższym odwołujący podniósł zarzut przedawnienia należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne za okres od lipca 2012r. do grudnia 2015r. wraz z odsetkami ustawowymi za zwłokę, i wniósł o zmianę decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Inspektorat w S., w przedmiocie stwierdzenia zadłużenia wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy poprzez stwierdzenie, iż K. D. nie jest zobowiązany do zapłaty składek na ubezpieczenie społeczne wraz z odsetkami za zwlokę za okres od lipca 2012r. do grudnia 2015r.

/ odwołanie k. 3 – 10/

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie i zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu swego stanowiska w odpowiedzi na podniesiony zarzut przedawnienia wskazał, iż Zakład w dniu 29.05.2017 wszczął postępowanie administracyjne w sprawie ustalenia okresu podlegania ubezpieczeniom społecznym przez K. D. z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej. Płatnik odebrał zawiadomienie w sprawie wszczęcia postępowania 8.06.2017 r. Następnie w dniu 4.02.2021 r. została wydana decyzja o podleganiu obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej w okresie od 01.11.2002 r. do 30.06. 2007 r.; od 01.10.2007 r. do 30.12.2015 r.; od 01.02.2016 r. do 05.08.2016 r. Decyzja stała się prawomocna w dniu 6.03.2021r. Zadłużenie na koncie płatnika powstało w wyniku sporządzenia z urzędu dokumentów rozliczeniowych ZUS DRA przez Zakład na podstawie w/w decyzji. Po przeanalizowaniu salda konta płatnika sporządzono wniosek o odpisanie przedawnionych należności z tytułu składek nr (...)-RKS-97, który obejmował należności:

- za okres od 11.2002 r. do 06.2007 r.; od 10.2007 r. do 06.2012 r. na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych

- za okres od 11.2002 r. do 06.2007 r.; od 10.2007 r. do 12.2015 r.; od 02.2016 r. do 03.20 1 6 r. na Fundusz Ubezpieczenia Zdrowotnego

- za okres od 11.2002 r. do 06.2007 r.; od 10.2007 r. do 12.2015 r.; od 02.2016 r. do

03.2016r. na Fundusz Pracy.

Do należności za okres od 07.2012 r. do 08.2016 r. został wprowadzony okres zawieszenia, od daty odebrania przez płatnika zawiadomienia o wszczęciu postępowania, tj. 8.06.2017 r. do daty uprawomocnienia się decyzji, tj. 6.03.2021 r. z uwagi na decyzję ustalającą obowiązek podlegania ubezpieczeniom - art. 24 ust. 5f ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, co skutkowało zawieszeniem biegu terminu przedawnienia należności na Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, natomiast na Funduszu Ubezpieczenia Zdrowotnego i Funduszu Pracy za okres od 04.2016 r. do 08.2016 r. A zatem 5 letni okres przedawnienia został wydłużony o okres wszczęcia postępowania w do dnia uprawomocnienia się w/w decyzji.

W dniu 9.04.2021 r. skierowano do płatnika zawiadomienie o wszczęciu postępowania nr: (...), które płatnik odebrał w dniu 12.04.2021 r., następnie skierowano pismo o zakończeniu postępowania nr: (...) z 22.04.2021 r., które zostało odebrane przez płatnika 26.04.2021 r. W dniu 11.05.2021 r. skierowano do płatnika decyzję na całość zadłużenia nr (...) z dnia 11.05.2021 r., którą doręczono płatnikowi 12.05.2021 r. Te działania również zawiesiły bieg terminu przedawnienia od 26.04.2021 r., tj. od daty odebrania przez płatnika zawiadomienia o wszczęciu postępowania w sprawie określenia wysokości nieopłaconych składek (art. 24 ust. 5f ustawy o sus). Płatnik złożył odwołanie w dniu 14.06.2021 r. (wpływ do ZUS). Tym samym składki za wskazany w zaskarżonej decyzji okres nie uległy przedawnieniu.

/odpowiedź na odwołanie k. 12 -15/

Sąd Okręgowy w Łodzi ustalił następujący stan faktyczny :

Wnioskodawca K. D. w okresie od 01.11.2002 r. do 30.06. 2007 r.; od 01.10.2007 r. do 30.12.2015 r.; od 01.02.2016 r. do 05.08.2016 r. prowadził pozarolniczą działalność gospodarczą.

/ bezsporne/

K. D. nie opłacił składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne i Fundusz pracy za wskazane okresy.

/ bezsporne, raport rozliczeń należności płatnika k. 19- 36 akt ZUS/

W dniu 29.05.2017 Zakład Ubezpieczeń Społecznych wszczął postępowanie administracyjne w sprawie ustalenia okresu podlegania ubezpieczeniom społecznym przez K. D. z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej. Płatnik odebrał zawiadomienie w sprawie wszczęcia postępowania 8.06.2017 r.

Bezsporne, korespondencja e -mail prowadzona w ramach postepowania przed ZUS k. 2 akt ZUS

Wskazane postępowanie administracyjne zostało zawieszone w dniu 12.07.2017 r. – płatnik otrzymał informację w tym przedmiocie 13.07.2017 r. zaś z dniem 17.12.2020 r. podjęto postępowanie w sprawie – płatnik odebrał informację o wznowieniu postępowania 4.01.2021r.

bezsporne, korespondencja e -mail prowadzona w ramach postępowania przed ZUS k. 2 podteczka 2 akt ZUS

W dniu 4.02.2021 r. została wydana decyzja (...) r. w sprawie podlegania K. D. obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej w okresie od 01.11.2002 r. do 30.06. 2007 r.; od 01.10.2007 r. do 30.12.2015 r.; od 01.02.2016 r. do 05.08.2016 r. Decyzja stała się prawomocna w dniu 6.03.2021r.

bezsporne, informacja k. 1 podteczka 2 akt ZUS

Na podstawie w/w decyzji Zakład sporządził z urzędu dokumenty rozliczeniowe ZUS DRA ujawniające zadłużenie na koncie płatnika.

/ bezsporne/

Po przeanalizowaniu salda konta płatnika sporządzono wniosek o odpisanie przedawnionych należności z tytułu składek nr (...)-RKS-97, który obejmował należności:

- za okres od 11.2002 r. do 06.2007 r.; od 10.2007 r. do 06.2012 r. na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych

- za okres od 11.2002 r. do 06.2007 r.; od 10.2007 r. do 12.2015 r.; od 02.2016 r. do 03.20 1 6 r. na Fundusz Ubezpieczenia Zdrowotnego

- za okres od 11.2002 r. do 06.2007 r.; od 10.2007 r. do 12.2015 r.; od 02.2016 r. do 03.2016r. na Fundusz Pracy.

bezsporne wniosek o odpisanie przedawnionych należności z tytułu składek k. 3-3-11 podteczka 2 akt ZUS

Co do pozostałych należności za okres od 07.2012 r. do 08.2016 r. na Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz na Fundusz Ubezpieczenia Zdrowotnego i Fundusz Pracy za okres od 04.2016 r. do 08.2016 r. organ uznał, iż z uwagi na okres zawieszenia, od daty odebrania przez płatnika zawiadomienia o wszczęciu postępowania, tj. 8.06.2017 r. do daty uprawomocnienia się decyzji ustalającej obowiązek podlegania ubezpieczeniom, tj. 6.03.2021 r. - nie uległy one przedawnieniu.

W dniu 9.04.2021 r. skierowano do płatnika zawiadomienie nr: (...) o wszczęciu postępowania w sprawie określenia wysokości należność z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, które płatnik odebrał w dniu 12.04.2021 r.

zawiadomienie k. 1 z potwierdzeniem odbioru 4-5 podteczka 3 akt ZUS

Natomiast pismo o zakończeniu postępowania nr: (...) z 22.04.2021 r., płatnik odebrał w dniu 26.04.2021 r.

zawiadomienie k. 6 z potwierdzeniem odbioru k. 7-8 podteczka 3 akt ZUS

Zaskarżoną decyzję z dnia 11.05.2021 r. w przedmiocie całości zadłużenia doręczono płatnikowi w dniu 12.05.2021 r.

zaskarżona decyzja k. 19 z potwierdzeniem odbioru k. 13-14 podteczka 3 akt ZUS

Określone przez ZUS zadłużenie wraz z należnymi odsetkami za zwłokę naliczonymi na dzień wydania zaskarżonej decyzji wynosi łącznie 52 481,81 zł, w tym:

1) z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne w ramach zakresów numerów deklaracji 01-39 za okres od 07.2012 r. do 08.2016 r. w kwocie: 32.294,01 zł i odsetek za zwłokę: 17 842,00 zł

2) składek na ubezpieczenie zdrowotne w ramach zakresów numerów deklaracji 01-39 za okres od 4.2016 do 8.2016 r. w kwocie: 1444,75 zł

- odsetek za zwłokę: 560,00 zł

3) z tytułu składek na Fundusz Pracy w ramach zakresów numerów deklaracji 01-39 za okres od 04. 2016 r. do 08.2016 r. w kwocie: 248,05 zł

- odsetek za zwłokę: 93,00 zł

zaskarżona decyzja k. 19 zestawienie należności k. 11 podteczka 3

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 6 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (zwanej dalej ustawą systemową) obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność gospodarczą.

W świetle art. 12 ustawy systemowej, obowiązkowo ubezpieczeniu wypadkowemu podlegają osoby podlegające ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. Na mocy art. 13 pkt 4 tej ustawy, osoby prowadzące działalność pozarolniczą podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności. Stosownie do treści art. 8 ust. 6 pkt 1 u.s.u.s., w brzmieniu obowiązującym w spornych latach, za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność uważa się osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych.

Jeżeli płatnik składek nie złoży w terminie deklaracji rozliczeniowej, nie będąc z tego obowiązku zwolniony, Zakład dokonuje wymiaru składek z urzędu w wysokości wynikającej z ostatnio złożonej deklaracji rozliczeniowej, bez uwzględnienia wypłaconych zasiłków oraz zasiłków rodzinnych i pielęgnacyjnych, zawiadamiając o tym płatnika (art. 48 ust. 1 ustwy systemowej). Art. 23 ust. 1 stanowi, że od nieopłaconych w terminie składek należne są od płatnika składek odsetki za zwłokę na zasadach i w wysokości określonych w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa, z wyłączeniem art. 56a. Z kolei art. 24 ust. 2 ustawy systemowej wskazuje, że składki oraz odsetki za zwłokę, koszty egzekucyjne, koszty upomnienia i dodatkowa opłata nieopłacone w terminie, podlegają ściągnięciu w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji lub egzekucji sądowej.

Art. 66 ust. 1 pkt 1 lit c ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1285) w brzmieniu obowiązującym w spornym okresie stanowił, że obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego podlegały osoby spełniające warunki do objęcia ubezpieczeniami społecznymi, które były osobami prowadzącymi działalność pozarolniczą lub osobami z nimi współpracującymi, z wyłączeniem osób, które zawiesiły wykonywanie działalności gospodarczej na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej.

Zgodnie z dyspozycją art. 104 ust. 1 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 roku o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1100) obowiązkowe składki na Fundusz Pracy, ustalone od kwot stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe bez stosowania ograniczenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, wynoszących w przeliczeniu na okres miesiąca co najmniej najniższe wynagrodzenie, opłacają pracodawcy, a składki na Fundusz Pracy opłaca się za okres trwania obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych w trybie i na zasadach przewidzianych dla składek na ubezpieczenia społeczne.

Zgodnie z art. 104 ust. 1 pkt 3 ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy obowiązkowe składki na Fundusz Pracy opłacają inne niż wymienione w pkt 1 i 2 osoby podlegające ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym lub zaopatrzeniu emerytalnemu. Odnosi się to do m.in. do osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą (zob. wyrok SA w Katowicach z 4 października 2012 r., III AUa 22/12, LEX nr 1236501).

Stosownie do art. 107 ust. 1 u.p.z. składki na Fundusz Pracy opłaca się za okres trwania obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych w trybie i na zasadach przewidzianych dla składek na ubezpieczenia społeczne. Ust. 4 zd. 1 tego przepisu stanowi, że od składek na Fundusz Pracy nieopłaconych w terminie ZUS pobiera odsetki za zwłokę, na zasadach i w wysokości określonych w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa. Poboru składek na Fundusz Pracy dokonuje Zakład Ubezpieczeń Społecznych na wyodrębniony rachunek bankowy prowadzony dla składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, w okresach miesięcznych, łącznie ze składkami na ubezpieczenie społeczne i zaopatrzenie emerytalne, oraz przekazuje zebrane tytułem składek kwoty na Fundusz Pracy, po potrąceniu bieżących składek na ubezpieczenie społeczne, od zasiłków i zasiłków szkoleniowych.

Według art. 32 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych do składek na Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz na ubezpieczenie zdrowotne w zakresie: ich poboru, egzekucji, wymierzania odsetek za zwłokę i dodatkowej opłaty, przepisów karnych, dokonywania zabezpieczeń na wszystkich nieruchomościach, ruchomościach i prawach zbywalnych dłużnika, odpowiedzialności osób trzecich i spadkobierców oraz stosowania ulg i umorzeń stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące składek na ubezpieczenia społeczne.

W świetle znajdującego odpowiednie zastosowanie na mocy art. 31 i 32 ustawy systemowej przepisu art. 26 ordynacji podatkowej, podatnik odpowiada całym swoim majątkiem za wynikające ze zobowiązań podatkowych podatki.

Przekładając powyższe na grunt przedmiotowej sprawy wskazać należy, że organ rentowy decyzją z dnia 11 maja 2021 r. r. - na podstawie art. 83 ust. 1 oraz art. 32 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych określił zadłużenie wnioskodawcy K. D. (jako płatnika składek) z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz na Fundusz Pracy stwierdzając, że dotyczy to okresu od 07/2012 do 8/2016 z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne i od 4/2016 r. do 8/2016 r. w pozostałym zakresie. Strona odwołująca się ostatecznie nie zgłosiła zastrzeżeń wobec wysokości i okresów zaległości, podnosząc zarzut przedawnienia składek na ubezpieczenie społeczne za okres od 7/2012 do 12/2015 r.

W niniejszej sprawie organ rentowy przeprowadził postępowanie kontrolne, zawiadamiając wnioskodawcę o wszczęciu postępowania w sprawie określenia wysokości należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, określając okresy zaległości, kwoty i tytuły. Wnioskodawca w toku postępowania przed organem rentowym nie wykazał faktu zapłaty powyższych należności, a zatem organ rentowy wydał zaskarżoną decyzję.

Odnosząc się natomiast do podniesionego przez odwołującego zarzutu przedawnienia roszczeń Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne za okres od 7/2012 do 12/2015 r., należy wskazać, że zgodnie z treścią art. 24 ustawy systemowej należności z tytułu składek, czyli składki, odsetki za zwłokę, koszty egzekucyjne, dodatkowe opłaty i opłaty prolongacyjne, których płatnik składek nie uregulował w terminie podlegają ściągnięciu w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji lub egzekucji sądowej. Zakład Ubezpieczeń Społecznych może na drodze egzekucji administracyjnej lub sądowej dochodzić należności z tytułu składek tylko wówczas, gdy nie uległy one przedawnieniu. W odróżnieniu od przedawnienia cywilnoprawnych roszczeń majątkowych, w przypadku których upływ terminu przedawnienia nie powoduje wygaśnięcia zobowiązania, przedawnienie należności z tytułu składek powoduje wygaśnięcie zobowiązania składkowego, zgodnie z art. 59 § 1 pkt 9 Ordynacji Podatkowej w zw. z art. 31 ustawy systemowej. Tym samym w przypadku zobowiązań dotyczących przedawnionych składek nie ma w ogóle możliwości ich dochodzenia. Upływ terminu przedawnienia należności składkowych ze stosunku ubezpieczenia społecznego, uniemożliwia też skuteczną zmianę podstawy wymiaru składek na te ubezpieczenia. /III AUa 505/19 - wyrok SA Katowice z dnia 21-12-2020/

Odnosząc się do powyższego wskazać należy, iż kwestię przedawnienia należności na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne i Fundusz Pracy zawarto w art. 24 ust. 4-6 ustawy systemowej. Przepis ten znajduje zastosowanie wprost do składek na ubezpieczenia społeczne, zaś odpowiednio do składek na ubezpieczenie zdrowotne (art. 93 ust. 2 u.s.o.z.;) i Fundusz Pracy (art. 32 u.s.u.s.).

Zgodnie z art. 24 ust. 4 w brzmieniu obowiązującym od 1.01.2012 r. należności z tytułu składek ulegają przedawnieniu po upływie 5 lat, licząc od dnia, w którym stały się wymagalne, z zastrzeżeniem ust. 5-6.

Termin przedawnienia należności w przypadkach określonych w art. 24 ust. 5a-6 ustawy ulega przerwaniu lub zawieszeniu. Przerwanie biegu przedawnienia ma ten skutek, że po ustaniu okoliczności powodującej przerwanie biegu przedawnienia, termin przedawnienia biegnie od nowa. Zawieszenie biegu terminu przedawnienia sprawia zaś, że w terminie przedawnienia nie uwzględnia się co prawda okresu, w którym bieg przedawnienia był zawieszony, ale uwzględnia się okres przedawnienia, który poprzedzał okres zawieszenia. / patrz w tym zakresie III AUa 175/14 - wyrok SA Rzeszów z dnia 17-07-2014/

Odnosząc powyższe rozważania do zaległości K. D. z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, za kwestionowany przez niego okres od 7/2012 r. do 12/2015 r. należy zauważyć, że stosownie do treści art. 47 ust. 1 pkt 1 u.s.u.s. termin ich wymagalności to odpowiednio każdy następny dzień po terminie płatności. Od tych dat rozpoczął bieg 5-letni termin przedawnienia, który na gruncie art. 24 ust. 4 u.s.u.s. upływałby odpowiednio w z upływem 5 lat w poszczególnych miesiącach od roku 2017 do 2021 ( składka za grudzień wymagalna jest w styczniu). Stąd zaległe składki na ubezpieczenia społeczne należne od K. D. za sporny okres przedawniłyby się odpowiednio w tych terminach – o ile bieg terminu przedawnienia nie zostałby przerwany lub zawieszony.

Na gruncie rozpoznawanego przypadku organ rentowy podniósł, iż zaskarżona decyzja jest prawidłowa bowiem do należności za okres od 07/2012 r. do 08/2016 r. został wprowadzony okres zawieszenia, od daty odebrania przez płatnika zawiadomienia o wszczęciu postępowania, tj. 8.06.2017 r. do daty uprawomocnienia się decyzji, tj. 6.03.2021 r. z uwagi na decyzję ustalającą obowiązek podlegania ubezpieczeniom z dnia 4.02.2021 r. A zatem 5 letni okres przedawnienia został wydłużony o okres wszczęcia postępowania do dnia uprawomocnienia się w/w decyzji. W ocenie organu także działania związane z wydaniem zakażonej decyzji wpłynęły na zawieszenie okresu przedawnienia od 26.04.2021 r., tj. od daty odebrania przez płatnika zawiadomienia o wszczęciu postępowania w sprawie określenia wysokości nieopłaconych składek. Płatnik złożył odwołanie w dniu 14.06.2021 r. Tym samym składki za wskazany w zaskarżonej decyzji okres nie uległy przedawnieniu.

Z materiału dowodowego wynika, że w dniu 29.05.2017 Zakład Ubezpieczeń Społecznych wszczął postępowanie administracyjne w sprawie ustalenia okresu podlegania ubezpieczeniom społecznym przez K. D. z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej. Płatnik odebrał zawiadomienie w sprawie wszczęcia postępowania 8.06.2017 r. Wskazane postępowanie administracyjne zostało zawieszone w dniu 12.07.2017 r. – płatnik otrzymał informacje w tym przedmiocie 13.07.2017 r. zaś z dniem 17.12.2020 r. podjęto postępowanie w sprawie – płatnik odebrał informację o wznowieniu postępowania 4.01.2021r. W dniu 4.02.2021 r. została wydana decyzja (...) r. (...)- (...) w sprawie podlegania K. D. obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej w okresie od 01.11.2002 r. do 30.06. 2007 r.; od 01.10.2007 r. do 30.12.2015 r.; od 01.02.2016 r. do 05.08.2016 r. Decyzja stała się prawomocna w dniu 6.03.2021r. Następnie w dniu 9.04.2021 r. skierowano do płatnika zawiadomienie nr: (...) o wszczęciu postępowania w sprawie określenia wysokości należność z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, które płatnik odebrał w dniu 12.04.2021 r. Natomiast pismo o zakończeniu postępowania nr: (...) z 22.04.2021 r., płatnik odebrał w dniu 26.04.2021 r. Zaskarżoną decyzję z dnia 11.05.2021 r. w przedmiocie całości zadłużenia doręczono płatnikowi 12.05.2021 r.

Istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia ma zatem treść art. 25 ust. 5f ww. ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, w myśl którego, w przypadku wydania przez Zakład decyzji ustalającej obowiązek podlegania ubezpieczeniom społecznym, podstawę wymiaru składek lub obowiązek opłacania składek na te ubezpieczenia, bieg terminu przedawnienia ulega zawieszeniu od dnia wszczęcia postępowania do dnia, w którym decyzja stała się prawomocna.

Wedle zaś aktualnego poglądu wyrażonego m.in. w wyroku Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 13.03.2019 r. w sprawie o sygn. akt III AUa 803/18, który Sąd Okręgowy w niniejszym postępowaniu w pełni podziela „za datę zawieszenia biegu przedawnienia należności składkowych należy przyjąć datę wydania decyzji ustalającej obowiązek podlegania ubezpieczeniom społecznym, podstawę wymiaru składek lub obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia, gdyż wydanie decyzji jest momentem „wszczęcia postępowania”, o którym mowa w przepisie art. 24 ust. 5f ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, a nie podjęcie czynności zmierzających do wydania takiej decyzji.”

Sąd Apelacyjny w uzasadnieniu omawianego wyroku podkreślił, że w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych w orzecznictwie Sądu Najwyższego oraz sądów powszechnych przesłanka w postaci użytego w omawianym przepisie zapisu „od dnia wszczęcia postępowania” była już przedmiotem wykładni. Sąd Apelacyjny podzielił zapatrywania wyrażone przez Sąd Najwyższy w motywach wyroku z dnia 29 maja 2013 r., I UK 613/12, że wedle tego przepisu zawieszenie biegu terminu przedawnienia zależy od wszczęcia postępowania o podstawę wymiaru składek lub obowiązek ich opłacenia i następuje z momentem wydania decyzji w tym przedmiocie, zaś prawomocność decyzji decyduje wyłącznie o zakończeniu stanu zawieszenia. Inaczej rzecz ujmując, stosownie do treści art. 24 ust. 5f ustawy systemowej, wydanie przez organ rentowy decyzji ustalającej podstawę wymiaru składek lub obowiązek ich opłacenia rozpoczyna zawieszenie biegu terminu przedawnienia składek objętych tą decyzją i stan ten kończy się z dniem jej uprawomocnienia. Organ rentowy, a w konsekwencji sąd ubezpieczeń społecznych może więc stwierdzić przedawnienie składek tylko wtedy, jeśli nastąpiło ono przed wydaniem decyzji wszczynającej postępowanie o ustalenie podstawy wymiaru składek lub obowiązku ich opłacenia. W poprzednim stanie prawnym zwrócił na to uwagę Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 29 stycznia 2007 r., II UK 116/06 (OSNP 2008 nr 3-4, poz. 47), stwierdzając, że okres przedawnienia, o którym mowa w art. 24 ust. 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych jest liczony od dnia wymagalności należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne do dnia wydania decyzji zobowiązującej do zapłaty tej należności, nie są natomiast liczone okresy przypadające po wydaniu decyzji (Legalis nr 750296). Podobne zapatrywania wyraził Sąd Apelacyjny w Szczecinie w wyroku z dnia 19 września 2017 r., III AUa 47/17, przyjmując, że wedle art. 24 ust. 5f ustawy systemowej, zawieszenie biegu terminu przedawnienia zależy od wszczęcia postępowania o podstawę wymiaru składek lub obowiązek ich opłacenia i następuje z momentem wydania decyzji w tym przedmiocie (Legalis nr 1692650, analogicznie Sąd Apelacyjny w Gdańsku w wyroku z dnia 4 marca 2015 r., III AUa 1607/14, Sąd Apelacyjny w Białymstoku w wyroku z dnia 1 lipca 2014 r., III AUa 142/14).

Sąd Apelacyjny w Łodzi zapatrywania te podzielił uznając, że za datę zawieszenia biegu przedawnienia należności składkowych należy przyjąć datę wydania decyzji ustalającej obowiązek podlegania ubezpieczeniom społecznym, podstawę wymiaru składek lub obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia, gdyż wydanie decyzji jest momentem „wszczęcia postępowania”, o którym mowa w analizowanym przepisie, a nie podjęcie czynności zmierzających do wydania takiej decyzji. Wedle Sądu Apelacyjnego w Łodzi inna wykładnia omawianego przepisu jest nazbyt elastyczna a co za tym idzie nie do zaakceptowania co do elementów instytucji przedawnienia, która chroni dłużnika przed zbytnim rozwlekaniem w czasie możliwości dochodzenia należności, przy czym termin przedawnienia należności składkowych i tak jest dość długi. Z drugiej zaś strony płatnik ma prawo oczekiwać, że organ rentowy inicjując postępowanie administracyjne w przedmiocie podlegania ubezpieczeniom, podstaw wymiaru lub samych składek nie będzie długotrwale zwlekał z wydaniem decyzji dlatego, że termin przedawnienia i tak już nie biegnie. (por. też wyrok SA we Wrocławiu z 4 kwietnia 2012 r., III AUa 1714/11, LEX nr 1714/11 wyrok SN z 2.09.2020 r. I UK 53/19 Legalis 2471260)

W tym stanie rzeczy podniesiony przez wnioskodawcę zarzut przedawnienia składek należy w okolicznościach sprawy niniejszej podzielić. Biorąc pod uwagę okres zawieszenia biegu terminu przedawnienia składek, przypadający od 4.02.2021 r. (a nie jak chce organ rentowy od dnia 8.06.2017 r. tj daty odebrania przez płatnika zawiadomienia o wszczęciu postepowania) do daty uprawomocnienia się decyzji tj. 6.03.2021 r. , składki na ubezpieczenia społeczne za okres od 07/2012 do 12/2015 r., objęte przedawnieniem 5 - letnim, w dacie wydania decyzji w przedmiocie podlegania ubezpieczeniom tj. 4.02.2021 r. jak i spornej decyzji z dnia 11.05.2021 r. były już przedawnione, a tym samym bezwzględnie na etapie wydania zaskarżonej decyzji nie można było ich dochodzić.

Mając na uwadze powyższe rozważania Sąd Okręgowy, na podstawie przepisu art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c., orzekł jak w punkcie 1 sentencji.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i § 3 kpc w zw. z § 2 pkt. 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22.10.2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 2015 r. poz.1800).

J.L.

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełn ZUS prezez PI