Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

  Sygn. akt VIII U 901/15

Decyzją numer (...) z dnia 17 grudnia 2014 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. stwierdził, że P. R. podlega jako zleceniobiorca u płatnika składek (...) Sp. z o.o. z siedzibą w Ł. obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym tj. ubezpieczeniu emerytalnemu, ubezpieczeniom rentowym i ubezpieczeniu wypadkowemu w okresie od 7 czerwca 2006 r. do 17 listopada 2006 r., od 1 stycznia 2008 r. do 1 czerwca 2008 r. i od 1 stycznia 2009 r. do 24 marca 2010 r. oraz, że z w/w tytułu miesięczne podstawy wymiaru składek wynoszą:

1.  Na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne tj. emerytalne, rentowe i wypadkowe:

- za miesiące 06-11 /2006r. – 0,00 zł

- za miesiące 01 -02/2008r. – 0,00 zł

- za miesiąc 03/2008r. – 85.290,00 zł

- za miesiące 04-06/2008r. – 0,00 zł

- za miesiące 01-04/2009r. – 0,00 zł

- za miesiąc 05/2009r. – 36.000,00 zł

- za miesiąc 06/2009r. -14.400,00 zł

- za miesiące 07-08/2009r. – 0,00 zł

- za miesiąc 12/2009r. – 20.400,00 zł

- za miesiące 01 -03/2010r. – 0,00 zł

2. na obowiązkowe ubezpieczenie wypadkowe:

- za miesiąc 03/2008 r. – 95.000,00 zł

3. na ubezpieczenie zdrowotne:

- za miesiące 06-11/2006r. – 0,00 zł

- za miesiące 01 -02/2008r. – 0,00 zł

- za miesiąc 03/2008r. – 75.686,35 zł

- za miesiące 04-06/2008r. – 0,00 zł

- za miesiące 01-04/2009r. - 0,00 zł

- za miesiąc 05/2009r. – 31.946,40 zł

- za miesiąc 06/2009r. -12.778,56 zł

- za miesiące 07-08/2009r. – 0,00 zł

- za miesiąc 12/2009r. - 18.102,96 zł

- za miesiące 01-03/2010r. – 0,00 zł

W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że na podstawie analizy dokumentów zgromadzonych w systemie informatycznym Zakładu stwierdzono, że w okresie od 7 czerwca 2006 r. do 1 czerwca 2008 r. oraz 1 stycznia 2009 r. do 31 stycznia 2014 r. ubezpieczony został zgłoszony do ubezpieczenia zdrowotnego jako zleceniobiorca u płatnika składek (...) Sp. z o.o. z siedzibą w Ł.. Stwierdzono również, że w okresie od 7 czerwca 2006 r. do 17 listopada 2006 r., od 1 stycznia 2008 r. do 1 czerwca 2008 r. oraz od 1 stycznia 2009 r. do 24 marca 2010 r. ubezpieczony nie posiadał innego tytułu do podlegania obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym. Natomiast w okresie od 18 listopada 2006 r. do 31 grudnia 2007 r., od 1 sierpnia 2010 r. do 30 listopada 2011 r. oraz od 7 grudnia 2011 r. do 31 stycznia 2014 r. wnioskodawca był zgłoszony do obowiązków ubezpieczeń społecznych z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy. Zaś w okresie od 25 marca 2010 r. do 31 lipca 2010 r. oraz od 1 grudnia 2011 r. do 6 grudnia 2011 r. zgłosił się do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej. Tym samym w okresie od 7 czerwca 2006 r. do 17 listopada 2006 r., od 1 stycznia 2008 r. do 1 czerwca 2008 r. oraz od 1 stycznia 2009 r. do 24 marca 2010 r. tytułem do podlegania przez wnioskodawcę obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym było wykonywanie pracy na podstawie umowy zlecenia na rzecz płatnika składek (...) Sp. z o.o. Natomiast w okresie od 18 listopada 2006 r. do 31 grudnia 2007 r. oraz od 25 marca 2010 r. do 31 stycznia 2014 r. z tytułu wykonywania umowy zlecenia na rzecz w/w płatnika składek ubezpieczenia społeczne miały charakter dobrowolny.

Nadto organ rentowy dodał, że z systemu informatycznego organu rentowego wynika, że z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej ubezpieczony dokonał zgłoszenia do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych w okresie od 15 stycznia 1999 r. do 31 grudnia 2001 r. i od 25 marca 2010 r. do 31 lipca 2010 r. i od 1 grudnia 2011 r. do 6 grudnia 2011 r. oraz do obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego w okresie od 1 sierpnia 2010 r. do 30 listopada 2011 r., od 7 grudnia 2011 r. do 30 czerwca 2014 r.

/decyzja – k. 14 – 20 akt ZUS/

Decyzją nr (...) z dnia 1 kwietnia 2015 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. uchylił decyzję z dnia 17 grudnia 2014 r. nr D/712/2014 r. w części stwierdzającej, że w okresie od 15 stycznia 2009 r. do 24 marca 2010 r. P. R. podlega jako zleceniobiorca u płatnika składek (...) Sp. z o.o. z siedzibą w Ł. obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym tj. emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu, w pkt 1 i w pkt 3 w części dotyczącej ustalonych podstaw wymiaru składek za miesiące od 02/2009 r. do 03/2010 r. odpowiednio na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne tj. emerytalne, rentowe i wypadkowe oraz na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne.

Organ rentowy dodał, że w pozostałej części decyzja pozostaje w mocy.

W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że decyzją ostateczną z dnia 17 grudnia 2014 r. organ rentowy stwierdził, że P. R. jako zleceniobiorca u płatnika składek (...) Sp. z o.o. z siedzibą w Ł. podlega od 7 czerwca 2006 r. do 17 listopada 2006 r., od 1 stycznia 2008 r. do 1 czerwca 2008 r. i od 1 stycznia 2009 r. do 24 marca 2010 r. obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym tj. emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu oraz ustalił w pkt 1, pkt 2 i w pkt 3 miesięczne podstawy wymiaru składek.

Organ rentowy wskazał, że od powyższej decyzji odwołanie złożyła (...) Sp. z o.o. jako płatnik składek i w odwołaniu wskazała, że w okresie od 1 stycznia 2009 r. do 24 marca 2010 r. P. R. prowadził indywidualną działalność gospodarczą, z tytułu której podlegał ubezpieczeniom obowiązkowym oraz był zobowiązany do wpłacania składek na w/w ubezpieczenia.

W wyniku ponownej analizy dokumentów zewidencjonowanych w systemie informatycznym Zakładu stwierdzono, że w dniu 7 stycznia 2015 r. ubezpieczony dokonał zgłoszenia jako płatnik składek i do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych tj. emerytalnego, rentowych i wypadkowego oraz do obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej od 1 stycznia 2009 r. i wyrejestrowania z w/w ubezpieczeń od dnia 1 sierpnia 2010 r. Powyższego zgłoszenia dokonał wnioskodawca w oparciu o wpis do ewidencji działalności gospodarczej nr (...). Ubezpieczony złożył również dokumenty rozliczeniowe za miesiące od 01/2009r. do 07/2010 r. w których obliczył i rozliczył wnioskodawca za siebie składki na w/w ubezpieczenia. Jak wynika z ustaleń poczynionych przez Oddział w Oddziale Ewidencji Działalności Gospodarczej Urzędu Miasta Ł. w/w wpis ubezpieczony posiadał Pan w okresie od 15 stycznia 2009 r. do 9 lutego 2011 r.

/decyzja – k. 29 – 30 akt ZUS/

Odwołania od w/w decyzji złożył płatnik składek i zaskarżył decyzje w całości. W uzasadnieniu wskazał, że z informacji uzyskanych przez płatnika składek od ubezpieczonego wynika, że od 1 stycznia 2008 r. do 1 lipca 2008 r. P. R. był zatrudniony na podstawie umowy o pracę u E. R. prowadzącej działalność gospodarczą pod firmą (...) i tytułem wynagrodzenia otrzymywał wynagrodzenie równe co najmniej najniższemu wynagrodzeniu z tytułu umowy o pracę. Płatnik dodał, że z tego tytułu ubezpieczony podlegał powszechnym ubezpieczeniom, a na E. R. ciążyły obowiązki płatnika, w szczególności obowiązek pobierania i wpłacania składek obowiązkowych. Nadto płatnik wskazał, że w okresie od 1 stycznia 2009 r. do 24 marca 2010 r., zgodnie z oświadczeniem P. R. prowadził pod firmą (...) działalność gospodarczą z tytułu której podlegał ubezpieczeniom obowiązkowym i był zobowiązany do opłacania składek na ubezpieczenia.

Powyższe oznacza, że (...) sp. z o.o. nie ciążył obowiązek pobierania składek i wykonywania innych obowiązków wynikających z ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

W konsekwencji skarżący wniósł o zmianę zaskarżonej decyzji i zasądzenie od organu rentowego na rzecz płatnika składek kosztów postępowania według norm przepisanych.

/odwołanie – k. 2 – 4, k. 2 – 7 w aktach VIII U 1439/15/

W odpowiedzi na odwołania organ rentowy wniósł o ich oddalenie, przytaczając argumentację jak w uzasadnieniu skarżonych decyzji.

/odpowiedź na odwołanie – k. 47 – 48, k. 10 w aktach VIII U 1439/15/

Postanowieniem z dnia 28 stycznia 2016 r. Sąd Okręgowy połączył sprawę o sygn. akt VIII U 1439/15 do łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia ze sprawą o sygn. akt VIII U 901/15.

/postanowienie – k. 28 w aktach VIII U 1439/15/

Na rozprawie w dniu 12 września 2018 r. pełnomocnik płatnika poparł odwołanie, natomiast pełnomocnik ZUS wniósł o oddalenie odwołania oraz o wzajemne zniesienie kosztów pomiędzy płatnikiem a ZUS, nadto wniósł o zasądzenie od P. R. kwoty 900 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego. Wskazał ogólną wartość przedmiotu sporu na kwotę 54.387 zł, przy czym w wyniku zmiany decyzji wartość ta uległa zmniejszeniu o połowę.

/protokół rozprawy z dnia 12 września 2018 r. – 00:13:40 – 00:24:07 – płyta CD – k. 119/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny

P. R. od 18 listopada 2006 r. był zgłoszony do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych jako pracownik u płatnika składek E. R..

/bezsporne/

W dniu 8 kwietnia 2009 r. płatnik E. R. dokonała wyrejestrowania P. R. z obowiązkowych ubezpieczeń społecznych z datą wsteczną od 1 stycznia 2008 r.

/dokument (...) k. 10 w aktach VIII U 3096/15, zeznania J. K. z dnia 12 września 2018 r. – 00:06:04 – 00:13:40 – płyta CD – k. 119/

W dniu 15 stycznia 2015 r. E. R. złożyła wniosek o objęcie P. R. obowiązkowym ubezpieczeniem emerytalnym, rentowymi, chorobowym i wypadkowym od 1 stycznia 2008 r. do 30 czerwca 2008 r.

/niesporne, dokumentacja – k. 25 – 26/

Prawomocną decyzją z dnia 23 września 2015 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. stwierdził, że P. R. jako pracownik u płatnika składek E. R. nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu, wypadkowemu od 1 stycznia 2008 r. do 30 czerwca 2008 r.

/bezsporne/

Odwołanie od w/w decyzji złożył ubezpieczony P. R. i wyrokiem z dnia 25 października 2016 r. Sąd Okręgowy w Łodzi VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w sprawie VIII U 3096/15 oddalił odwołanie P. R..

/okoliczności bezsporne wyrok wraz z uzasadnieniem – k. 44, k. 49 – 53 w aktach VIII U 3096/15/

Następnie prawomocną decyzją z dnia 19 października 2017 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. stwierdził, że P. R. nie podlega ubezpieczeniom społecznym (emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu) oraz dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu, jako osoba współpracująca z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność u płatnika składek E. R..

/bezsporne/

Odwołanie od w/w decyzji złożył ubezpieczony P. R. i wyrokiem z dnia 18 kwietnia 2018 r. Sąd Okręgowy w Łodzi VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w sprawie VIII U 2367/17 oddalił odwołanie P. R..

/ okoliczność bezsporna, wyrok – k. 20 w aktach VIII U 2367/17, k. 103/

Ubezpieczony P. R. posiadał wpis do Ewidencji Działalności Gospodarczej w okresie od 15 stycznia 2009 r. do 9 lutego 2011 r. i w dniu 7 stycznia 2015 r. dokonał zgłoszenia z tego tytułu jako płatnik składek i do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych tj. emerytalnego, rentowych i wypadkowego oraz do obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej od 1 stycznia 2009 r. i wyrejestrowania z w/w ubezpieczeń od 1 sierpnia 2010 r.

/bezsporne/

Płatnik składek (...) Sp. z o.o. współpracował z P. R. przez kilkanaście lat i w okresie od 7 czerwca 2006 r. do 1 czerwca 2008 r. oraz od 1 stycznia 2009 r. do 31 stycznia 2014 r. zawierał z ubezpieczonym umowy zlecenia.

/bezsporne, zeznania J. K. – k. 87 w zw. z zeznaniami J. K. z dnia 12 września 2018 r. – 00:06:04 – 00:13:40 – płyta CD – k. 119/

W dniu 2 stycznia 2007 r. płatnik składek (...) Sp. z o.o. zwany zamawiającym zawarł z P. R. zwanym wykonawcą umowę zlecenia na okres od 2 stycznia 2007 r. do 31 marca 2008 r. W ramach zawartej umowy ubezpieczony zobowiązał się wykonać prace obejmujące zarządzanie projektem szkoleniowym realizowanym przez (...) sp. z o.o. w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich 2004 – 2006, Priorytetu 2 – Rozwój społeczeństwa opartego na wiedzy, Działanie 2.3 – Rozwój kadr nowoczesnej gospodarki, Schematu A – Doskonalenie umiejętności i kwalifikacji kadr: „Do sukcesu poprzez wiedzę – program rozwoju kadr firmy (...)”. Strony ustaliły wynagrodzenie w wysokości łącznie brutto 25.000,00 zł. Wynagrodzenie było płatne w całości po wykonaniu umowy.

/umowa zlecenie – k. 13 – 15/

W dniu 2 stycznia 2007 r. P. R. przy zawieraniu w/w umowy złożył oświadczenie, w którym wskazał, że jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę, w której określono mu wynagrodzenie w kwocie co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę.

/oświadczenie – k. 16, k. 17, zeznania J. K. – k. 87 w zw. z zeznaniami J. K. z dnia 12 września 2018 r. – 00:06:04 – 00:13:40 – płyta CD – k. 119/

W dniu 3 września 2007 r. płatnik składek (...) Sp. z o.o. zwany zamawiającym zawarł z P. R. zwanym wykonawcą umowę zlecenia na okres od 3 września 2007 r. do 30 marca 2008 r. W ramach zawartej umowy ubezpieczony zobowiązał się wykonać prace obejmujące zarządzanie projektem szkoleniowym realizowanym przez (...) sp. z o.o. w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich 2004 – 2006, Priorytetu 2 – Rozwój społeczeństwa opartego na wiedzy, Działanie 2.3 – Rozwój kadr nowoczesnej gospodarki, Schematu A – Doskonalenie umiejętności i kwalifikacji kadr: „Inwestycja w kadry – inwestycją w rozwój Grupy Atlas”. Strony ustaliły wynagrodzenie w wysokości łącznie brutto 108.000,00 zł. Wynagrodzenie było płatne w całości po wykonaniu umowy.

/umowa zlecenie – k. 6 – 8/

W dniu 3 września 2007 r. P. R. przy zawieraniu w/w umowy złożył oświadczenie, w którym wskazał, że jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę, w której określono mu wynagrodzenie w kwocie co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę.

/oświadczenie – k. 9, k. 10, zeznania J. K. – k. 87/

W dniu 10 grudnia 2008 r. płatnik składek (...) Sp. z o.o. z siedzibą w Ł. zwany zleceniodawcą zawarł z P. R. zwanym zleceniobiorcą umowę zlecenia na okres od 10 grudnia 2008 r. do 14 grudnia 2010 r. W ramach zawartej umowy ubezpieczony zobowiązał się do zarządzania projektem „Najważniejszy jest człowiek – program rozwoju kadr firmy (...)” finansowanym ze środków (...). Strony ustaliły wynagrodzenie w wysokości 600,00 zł za każdy przepracowany dzień. Wynagrodzenie było wypłacane z dołu po zakończeniu każdego miesiąca za czynności wykonane w danym miesiącu.

/umowa zlecenie – k. 18 – 19/

Na mocy aneksu z dnia 15 grudnia 2008 r. do w/w umowy z dnia 10 grudnia 2008 r. w/w strony zgodnie ustaliły termin rozpoczęcia umowy na dzień 15 stycznia 2009 r.

/aneks do umowy zlecenie – k. 23/

W miesiącach styczeń, luty, marzec, kwiecień oraz sierpień 2009 r. P. R. nie otrzymywał wynagrodzenia z tytułu umowy zlecenia.

/pismo – k. 11/

W okresie od 7 czerwca 2006 r. do 1 czerwca 2008 r. oraz 1 stycznia 2009 r. do 31 stycznia 2014 r. ubezpieczony został zgłoszony do ubezpieczenia zdrowotnego jako zleceniobiorca u płatnika składek (...) Sp. z o.o. z siedzibą w Ł..

/bezsporne/

W okresie od 7 czerwca 2006 r. do 17 listopada 2006 r., od 1 stycznia 2008 r. do 1 czerwca 2008 r. oraz od 1 stycznia 2009 r. do 14 stycznia 2009 r. ubezpieczony nie posiadał innego tytułu do podlegania obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym niż umowy zlecenia łączące go z płatnikiem składek.

/bezsporne/

Sąd Okręgowy zważył, co następuje

W świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego oraz poczynionych na jego podstawie ustaleń odwołania są niezasadne i podlegają oddaleniu.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 4 i art. 12 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych z dnia 13 października 1998 r. (tekst jednolity Dz. U. z 2017 r. poz. 1778) osoby wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu.

Stosownie do art. 12 ust. 1 i ust. 3 powołanej ustawy w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2009 r, zleceniobiorcy podlegający ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegali również obowiązkowo ubezpieczeniu wypadkowemu, w przypadku gdy praca wykonywana była w siedzibie lub miejscu prowadzenia działalności zleceniodawcy. Natomiast w myśl w/w art. 12 ust. 1 powołanej ustawy w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2010 r. zleceniobiorcy podlegający ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają również obowiązkowo ubezpieczeniu wypadkowemu.

W myśl art. 11 ust. 2 powołanej ustawy dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu podlegają na swój wniosek osoby objęte obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi, wymienione w art. 6 ust. 1 pkt 2, 4, 5, 8 i 10.

Z mocy art. 13 pkt 2 wspomnianej ustawy zleceniobiorcy obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu podlegają od dnia oznaczonego w umowie jako dzień rozpoczęcia jej wykonywania do dnia rozwiązania lub wygaśnięcia tej umowy.

Natomiast zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych – osoby pozostające w stosunku pracy spełniające jednocześnie warunki do objęcia ich obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z innych tytułów, są obejmowane ubezpieczeniami tylko z tytułu stosunku pracy. Mogą one dobrowolnie, na swój wniosek, być objęte ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi również z innych tytułów, z zastrzeżeniem ust. 1a. W świetle ust. 1a powołanego artykułu pracownicy, których podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu stosunku pracy w przeliczeniu na okres miesiąca jest niższa od minimalnego wynagrodzenia, podlegają również obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z innych tytułów, z zastrzeżeniem ust. 1b.

Zgodnie z art. 9 ust. 2a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą, która jednocześnie wykonuje pracę na podstawie umowy zlecenia, podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzenia tej działalności, jeżeli z tytułu wykonywania umowy zlecenia podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe jest niższa od obowiązującej tę osobę najniższej podstawy wymiaru składek dla osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą.

Na podstawie zaś art. 66 ust. 1 pkt. 1e ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych z dnia 27 sierpnia 2004 roku (tekst jednolity Dz. U. z 2017 roku, poz. 1938) osoby spełniające warunki do objęcia ubezpieczeniami społecznymi, które są osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, podlegają obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego.

Zgodnie zaś z art. 81 ust. 1, ust. 5 i ust. 6 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1938 ze zm.), do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne zleceniobiorców stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób, bez stosowania ograniczenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne pomniejsza się o kwoty składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i chorobowe, finansowanych przez ubezpieczonych nie będących płatnikami składek, potrąconych przez płatników ze środków ubezpieczonego, zgodnie z przepisami o systemie ubezpieczeń społecznych.

W świetle art. 82 ust. 1 cytowanej ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, w przypadku gdy ubezpieczony uzyskuje przychody z więcej niż jednego tytułu do objęcia obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego, o którym mowa w art. 66 ust. 1, składka na ubezpieczenie zdrowotne opłacana jest z każdego z tych tytułów odrębnie. Oznacza to, że w przypadku jednoczesnego wykonywania umowy zlecenia i zatrudnienia na podstawie umowy o pracę składka na ubezpieczenie zdrowotne należna jest z obu tytułów.

Z kolei na podstawie art. 104 ust. 1 pkt lc ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2018 r. poz. 1265 ze zm.) obowiązkowe składki na Fundusz Pracy, ustalone od kwot stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, bez stosowania ograniczenia o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, wynoszące w przeliczeniu na okres miesiąca, co najmniej minimalne wynagrodzenie za pracę opłacają pracodawcy za osoby wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia, do której zgodnie z przepisami ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. - Kodeks cywilny stosuje się przepisy dotyczące zlecenia. W sytuacji gdy podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne jest niższa niż kwota minimalnego wynagrodzenia płatnik składek nie jest zobowiązany do odprowadzania składki na Fundusz Pracy.

Ponadto w myśl art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 13 lipca 2006r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy (tekst jednolity Dz. U z 2018 poz. 1433 ze zm.) pracodawcy objęci działaniem ustawy są zobowiązani opłacać składkę na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych od wypłat stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe za osoby wykonujące umowę zlecenie bez stosowania ograniczenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Stosownie do art. 36 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych każda osoba objęta obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowym podlega zgłoszeniu do ubezpieczeń społecznych. Obowiązkiem płatnika składek – z mocy art. 46 ust. 1 i art. 47 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych – jest obliczanie, rozliczanie i opłacanie należnych składek za każdy miesiąc kalendarzowy oraz przesyłanie w wyznaczonym terminie deklarację rozliczeniową, imienne raporty miesięczne oraz opłacanie składek za dany miesiąc.

Zgodnie z art. 18 ust. 1 i 3 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe osób wykonujących pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, stanowi przychód, o którym mowa w art. 4 pkt 9 (to jest przychód w rozumieniu przepisów
o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu umowy agencyjnej lub umowy zlecenia), jeżeli w umowie określono odpłatność za jej wykonywanie kwotowo, w kwotowej stawce godzinowej lub akordowej albo prowizyjnie.

Natomiast art. 20 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych stanowi, iż podstawę wymiaru składek ubezpieczenie wypadkowe stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i ubezpieczenia rentowe, z zastrzeżeniem ust. 2.

Analizując zebrany w sprawie materiał dowodowy Sąd uznał, iż stan sprawy uzasadnia przyjęcie, że w spornych okresach (w których P. R. z odwołującym się płatnikiem składek łączyły umowy zlecenia) tj. 7 czerwca 2006 r. do 17 listopada 2006 r., od 1 stycznia 2008 r. do 1 czerwca 2008 r., od 1 stycznia 2009 r. do 14 stycznia 2009 r., odwołujący się płatnik składek powinien (oprócz prawidłowo dokonanego zgłoszenie ubezpieczonego do obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego) zgłosić jednocześnie P. R. do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i rozliczyć z tego tytułu składki. Nie ulega bowiem wątpliwości, że w w/w okresach ubezpieczony nie posiadał innego tytułu do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych. W dniu 8 kwietnia 2009 r. płatnik E. R. dokonała bowiem wyrejestrowania P. R. z obowiązkowych ubezpieczeń społecznych z datą wsteczną od 1 stycznia 2008 r.

Jeśli chodzi o okres od 15 stycznia 2009 r. do 24 marca 2010 r. to organ rentowy na skutek odwołania płatnika składek uchylił decyzją z dnia 1 kwietnia 2015 r. decyzję z dnia 17 grudnia 2014 r. w części stwierdzającej, że w okresie od 15 stycznia 2009 r. do 24 marca 2010 r. P. R. podlega jako zleceniobiorca u płatnika składek (...) Sp. z o.o. z siedzibą w Ł. obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym tj. emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu, gdyż w tym okresie ubezpieczony prowadził działalność gospodarczą i w dniu 7 stycznia 2015 r. dokonał zgłoszenia z tego tytułu jako płatnik składek i do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych tj. emerytalnego, rentowych i wypadkowego oraz do obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej. P. R. zgłosił się do ubezpieczeń od 1 stycznia 2009 r., a wyrejestrował się z w/w ubezpieczeń od 1 sierpnia 2010 r. Organ rentowy nie uwzględnił jednak okresu od 1 stycznia 2009 r. do 14 stycznia 2009 r. jako prowadzenia działalności gospodarczej, gdyż ubezpieczony P. R. posiadał wpis do Ewidencji Działalności Gospodarczej od 15 stycznia 2009 r. do 9 lutego 2011 r. i dopiero od tej daty mógł dokonać zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych.

W ocenie Sądu Okręgowego przepisy z zakresu ubezpieczeń społecznych, w tym ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, mają charakter przepisów bezwzględnie obowiązujących, co oznacza, iż w sytuacjach w nich określonych muszą być one stosowane przez organ rentowy i okoliczność złożenia przez ubezpieczonego u płatnika składek oświadczenia niezgodnego ze stanem faktycznym w przedmiocie posiadania innego tytułu do ubezpieczenia, pozostaje bez znaczenia dla ustalenia istnienia obowiązku ubezpieczenia społecznego. Ustalenie bowiem obowiązku ubezpieczenia społecznego nie jest w żadnej mierze od takich oświadczeń zależne.

Bez znaczenia przy tym pozostaje okoliczność, że P. R. podał płatnikowi nieprawdziwą informację co do podlegania w spornych okresach ubezpieczeniom społecznym z innego tytułu. Oczywiście płatnik ma prawo czuć się oszukany przez zleceniobiorcę, jednak charakter przepisów z zakresu ubezpieczeń społecznych nie pozostawia wątpliwości, że w efekcie płatnik jest zobowiązany do zapłaty nieuiszczonych składek na ubezpieczenie społeczne.

Natomiast podstawę wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne, zgodnie z art. 18 ust. 1 i 3 ustawy, stanowi osiągnięty na podstawie badanej umowy przychód.

Z tych względów, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c., Sąd Okręgowy orzekł jak w pkt 1 wyroku.

W przedmiocie kosztów Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. i zasądził w pkt 2 wyroku od P. R. na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddziału w Ł. kwotę 900 zł z tytułu zwrotu kosztów zastępstwa procesowego - stosownie do treści § 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. 2013 r., poz. 490 j.t.), zgodnie ze stanem prawnym obwiązującym do czasu zakończenia postępowania w danej instancji.

W pkt 3 Sąd Okręgowy na podstawie art. 100 k.p.c. orzekł o kosztach zastępstwa procesowego pomiędzy (...) sp. z o.o. w Ł. a ZUS I Oddziałem w Ł..

Przepis ten stanowi, że w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone. Sąd może jednak włożyć na jedną ze stron obowiązek zwrotu wszystkich kosztów, jeżeli jej przeciwnik uległ tylko co do nieznacznej części swego żądania albo gdy określenie należnej mu sumy zależało od wzajemnego obrachunku lub oceny sądu.

Jeśli strony w równym lub zbliżonym stopniu wygrały i przegrały proces, a jednocześnie w takim samym stosunku poniosły koszty procesu, koszty te powinny zostać wzajemnie zniesione. Realny wynik wzajemnego zniesienia kosztów procesu nie może być inny niż wynik ich rozdzielania w takim stosunku, w jakim każda ze stron procesu przegrała (zob. postanowienie SN z dnia 10 maja 1985 r., II CZ 56/85, Lex nr 8716).

W niniejszej sprawie na skutek odwołania płatnika składek od decyzji z 17 grudnia 2014 r. organ rentowy decyzją z dnia 1 kwietnia 2015 r. uchylił w/w decyzję uwzględniając częściowo żądania płatnika. To zaś oznacza, że strony w zbliżonym stopniu przegrały, jak i wygrały proces. W związku z tym zasadnym było zniesienie wzajemnie między stronami kosztów zastępstwa procesowego.