Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 24 marca 2017 r Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. ustalił wartość kapitału początkowego na dzień 1 stycznia 1999 r dla G. M. (1), jako podstawę wymiaru przyjęto kwotę 1382,17 zł, a wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego wynosi 113,21 % (wyliczony za lata 1979 – 1988), z uwzględnieniem 266 miesięcy okresów składkowych, 5 miesięcy okresów nieskładkowych, współczynnika proporcjonalnego wieku oraz okresu składkowego i nieskładkowego – 81,51%, 24 % kwoty bazowej – 293,01 zł, średniego dalszego trwania życia – 209 miesięcy. Kapitał początkowy ustalono mnożąc 24% kwoty bazowej, czyli 293,01 złotych przez współczynnik 81,51 % oraz pomnożenie 1,3% podstawy wymiaru kapitału w wysokości 1382,17 złotych za każdy rok okresów składkowych i pomnożenie 0,7% podstawy wymiaru w wysokości 1382,17 złotych za każdy rok okresów nieskładkowych, a następnie dodanie obliczonych w ten sposób poszczególnych kwot, co dało wynik w wysokości 641,18 złotych. Tak obliczoną wartość pomnożono przez liczbę miesięcy średniego dalszego trwania życia, co pozwoliło na ustalenie wartości kapitału początkowego w kwocie 134.006,62 zł.

Do ustalenia wartości kapitału początkowego nie uwzględniono okresów:

- od 2.11.1975 – 15.05. 1976 r , gdyż przedłożone świadectwo pracy nie spełnia wymogów formalnych,

- od 24.04.1985 – 30.04.1985, 13.12.1985 – 31.12.1985, gdyż nie została opłacona składka na ubezpieczenie społeczne,

- od 25.07.1986 – 31.07.1986 – gdyż w tym okresie przebywała na urlopie bezpłatnym.

/decyzja – k. 37 akt ZUS /

W dniu 24 kwietnia 2017 roku G. M. (1) wniosła odwołanie od decyzji z dnia 24 marca 2017 r, domagając się uwzględnienia w kapitale początkowym okresu od dnia 2 listopada 1975 r do 15 maja 1976 r

/odwołanie – k. 2/.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. w odpowiedzi na odwołanie wniósł o oddalenie odwołania od tej decyzji, wywodząc jak w zaskarżonej decyzji, podnosząc, nadto, że z legitymacji ubezpieczeniowej wynika wyłącznie początkowy okres zatrudnienia, a świadectwo pracy nie zawiera imiennej pieczątki osoby upoważnionej do wystawienia świadectwa pracy.

/ odpowiedź na odwołanie – k. 3 / .

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

G. M. (1) (nazwisko rodowe M.) urodziła się w dniu (...)

/okoliczność bezspo rna /

W dniu 15 maja 1976 r zostało wystawione świadectwo pracy dla G. M. (2) za okres zatrudnienia od dnia 2 listopada 1975 r do 15 maja 1976 r, w Barze (...), na stanowisku pomoc kuchni. Świadectwo zostało opatrzone dwoma pieczątkami „P. Oddział III Kawiarnie w Ł. Rejon w P. Bar (...)”. Jedna z pieczątek opatrzona jest ręcznym podpisem.

/świadectwo – k. 10 akt ZUS /

W legitymacji ubezpieczeniowej wnioskodawczyni widnieje wpis w poświadczeniu o uprawnieniu do świadczeń leczniczych - data „15.12.1975” przy pieczątce Przedsiębiorstwa (...) Oddział III Kawiarnie w Ł. oraz w poświadczeniu o okresach zatrudnienia przy tej samej pieczątce „1.11.1975” „pom.kuchni”.

/ legitymacja ubezpieczeniowa – k.50 akt ZUS/

Wnioskodawczyni w okresie od dnia 2 listopada 1975 r do 15 maja 1976 była zatrudniona w Barze (...), na stanowisku pomoc kuchni, w pełnym wymiarze czasu pracy. Pracowała na dwie zmiany. Nie korzystała ze zwolnień lekarskich ani z urlopów bezpłatnych w tym czasie.

/zeznania świadka E. B. – e – prot . z dnia 22.08.17 00:14:16 – 00:18:33, J. M. – 00:18:33 – 00:22:30, zeznania wnioskodawczyni - e – prot . z dnia 22.08.17 00:23:18 – 00:26:51 w zw. z 00:01:24/

W dniu 24 lutego 2015 r G. M. (1) złożyła wniosek o ustalenie kapitału początkowego.

/wniosek – k. 1 akt ZUS/

Decyzją z dnia 12 maja 2016 r Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. ustalił wartość kapitału początkowego na dzień 1 stycznia 1999 r dla G. M. (1), jako podstawę wymiaru przyjęto kwotę 1382,17 zł, a wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego wynosi 113,21 % (wyliczony za lata 1979 – 1988), z uwzględnieniem 236 miesięcy okresów składkowych, 5 miesięcy okresów nieskładkowych, współczynnika proporcjonalnego wieku oraz okresu składkowego i nieskładkowego – 76,28 %, 24 % kwoty bazowej – 293,01 zł, średniego dalszego trwania życia – 209 miesięcy. Kapitał początkowy ustalono mnożąc 24% kwoty bazowej, czyli 293,01 złotych przez współczynnik 76,28 % oraz pomnożenie 1,3% podstawy wymiaru kapitału w wysokości 1382,17 złotych za każdy rok okresów składkowych i pomnożenie 0,7% podstawy wymiaru w wysokości 1382,17 złotych za każdy rok okresów nieskładkowych, a następnie dodanie obliczonych w ten sposób poszczególnych kwot, co dało wynik w wysokości 641,18 złotych. Tak obliczoną wartość pomnożono przez liczbę miesięcy średniego dalszego trwania życia, co pozwoliło na ustalenie wartości kapitału początkowego w kwocie 121416,46 zł.

/decyzja – k. 23 akt ZUS /

W dniu 1 czerwca 2016 r ubezpieczona złożyła wniosek o ponowne ustalenie kapitału początkowego. Wniosła o uwzględnienie przepracowanych okresów 2.11. 1975 – 15.05.1976 oraz okresu 1.02.1978 – 31.07.1991.

/wniosek – k. 24 akt ZUS /

Decyzją z dnia 24 marca 2017 r Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. ustalił wartość kapitału początkowego na dzień 1 stycznia 1999 r dla G. M. (1), jako podstawę wymiaru przyjęto kwotę 1382,17 zł, a wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego wynosi 113,21 % (wyliczony za lata 1979 – 1988), z uwzględnieniem 266 miesięcy okresów składkowych, 5 miesięcy okresów nieskładkowych, współczynnika proporcjonalnego wieku oraz okresu składkowego i nieskładkowego – 81,51%, 24 % kwoty bazowej – 293,01 zł, średniego dalszego trwania życia – 209 miesięcy. Kapitał początkowy ustalono mnożąc 24% kwoty bazowej, czyli 293,01 złotych przez współczynnik 81,51 % oraz pomnożenie 1,3% podstawy wymiaru kapitału w wysokości 1382,17 złotych za każdy rok okresów składkowych i pomnożenie 0,7% podstawy wymiaru w wysokości 1382,17 złotych za każdy rok okresów nieskładkowych, a następnie dodanie obliczonych w ten sposób poszczególnych kwot, co dało wynik w wysokości 641,18 złotych. Tak obliczoną wartość pomnożono przez liczbę miesięcy średniego dalszego trwania życia, co pozwoliło na ustalenie wartości kapitału początkowego w kwocie 134.006,62 zł.

Do ustalenia wartości kapitału początkowego nie uwzględniono okresów:

- od 2.11.1975 – 15.05. 1976 r , gdyż przedłożone świadectwo pracy nie spełnia wymogów formalnych,

- od 24.04.1985 – 30.04.1985, 13.12.1985 – 31.12.1985, gdyż nie została opłacona składka na ubezpieczenie społeczne,

- od 25.07.1986 – 31.07.1986 – gdyż w tym okresie przebywała na urlopie bezpłatnym.

/decyzja – k. 37 akt ZUS /

Decyzją z dnia 26 kwietnia 2017 r Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. ustalił ponownie wartość kapitału początkowego na dzień 1 stycznia 1999 r dla G. M. (1), jako podstawę wymiaru przyjęto kwotę 1382,17 zł., z uwzględnieniem 267 miesięcy okresów składkowych, 5 miesięcy okresów nieskładkowych, współczynnika proporcjonalnego wieku oraz okresu składkowego i nieskładkowego – 81,51%, 24 % kwoty bazowej – 293,01 zł, średniego dalszego trwania życia – 209 miesięcy. Kapitał początkowy ustalono mnożąc 24% kwoty bazowej, czyli 293,01 złotych przez współczynnik 81,51 % oraz pomnożenie 1,3% podstawy wymiaru kapitału w wysokości 1382,17 złotych za każdy rok okresów składkowych i pomnożenie 0,7% podstawy wymiaru w wysokości 1382,17 złotych za każdy rok okresów nieskładkowych, a następnie dodanie obliczonych w ten sposób poszczególnych kwot, co dało wynik w wysokości 642,70 złotych. Tak obliczoną wartość pomnożono przez liczbę miesięcy średniego dalszego trwania życia, co pozwoliło na ustalenie wartości kapitału początkowego w kwocie 134.324,30zł.

Do ustalenia wartości kapitału początkowego nie uwzględniono okresów:

- od 16.12.1975 – 15.05. 1976 r , gdyż przedłożone świadectwo pracy nie spełnia wymogów formalnych,

- od 24.04.1985 – 30.04.1985, 13.12.1985 – 31.12.1985, gdyż nie została opłacona składka na ubezpieczenie społeczne,

- od 25.07.1986 – 31.07.1986 – gdyż w tym okresie przebywała na urlopie bezpłatnym.

Wskazano, że dokonano doliczenia stażu pracy w Przedsiębiorstwie (...) zgodnie z zapisem w legitymacji ubezpieczeniowej.

/decyzja – k. 48 akt ZUS /

Sąd Okręgowy dokonał następującej oceny dowodów i zważył, co następuje:

Odwołanie zasługiwało na uwzględnienie.

W przedmiotowej sprawie kwestią sporną była okoliczność zaliczenia okresu zatrudnienia ostatecznie od dnia 16 grudnia 1975 roku do 15 maja 1976 roku jako okresu składkowego - przy obliczeniu kapitału początkowego.

Okres do dnia 2 listopada 1975 r – 15 grudnia 1975 roku został uwzględniony jako okres składkowy na mocy decyzji kapitałowej z dnia 26 kwietnia 2017 r i z tych przyczyn Sąd w punkcie 1 na podstawie art. 477 ¹³ § 1 k.p.c. umorzył postępowanie co do tego okresu.

Zgodnie z art. 173 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach
z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz.U.2017.1383 t.j) dla ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 r., którzy przed dniem wejścia w życie ustawy opłacali składki na ubezpieczenie społeczne lub za których składki opłacali płatnicy składek, ustala się kapitał początkowy.Kapitał początkowy stanowi równowartość kwoty obliczonej według zasad określonych w art. 174 pomnożonej przez wyrażone w miesiącach średnie dalsze trwanie życia ustalone zgodnie z art. 26 ust. 3 dla osób w wieku 62 lat.

Wartość kapitału początkowego ustala się na dzień wejścia w życie ustawy.

Pierwszej waloryzacji kapitału początkowego dokonuje się od dnia 1 czerwca 2000 r. przez pomnożenie tego kapitału wskaźnikiem wzrostu przeciętnego wynagrodzenia z 1999 r., pomniejszonego o naliczone i potrącone od ubezpieczonego składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i chorobowe, w stosunku do przeciętnego wynagrodzenia za 1998 r.

Drugiej waloryzacji przeprowadzanej od dnia 1 czerwca 2001 r. dokonuje się na zasadach określonych w art. 25 ust. 3-5, 9 i 10 oraz w art. 25a.

Trzeciej waloryzacji przeprowadzanej od dnia 1 czerwca 2002 r. oraz kolejnych dokonuje się na zasadach określonych w art. 25 ust. 3-8 i 10 oraz w art. 25a. Kapitał początkowy ewidencjonowany jest na koncie ubezpieczonego.

W wyniku przeprowadzonej waloryzacji kapitał początkowy nie może ulec obniżeniu.

Zgodnie art. 174 kapitał początkowy ustala się na zasadach określonych w art. 53, z uwzględnieniem ust. 2-12.

Przy ustalaniu kapitału początkowego przyjmuje się przebyte przed dniem wejścia w życie ustawy:

1) okresy składkowe, o których mowa w art. 6;

2) okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 5;

3) okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 1-3 i 6-12, w wymiarze nie większym niż określony w art. 5 ust. 2.

Przy ustalaniu kapitału początkowego do okresów, o których mowa w art. 7 pkt 5 stosuje się art. 53 ust. 1 pkt 2.

Podstawę wymiaru kapitału początkowego ustala się na zasadach określonych w art. 15, 16, 17 ust. 1 i 3 oraz art. 18, z tym że okres kolejnych 10 lat kalendarzowych ustala się z okresu przed dniem 1 stycznia 1999 r.

Do obliczenia kapitału początkowego przyjmuje się kwotę bazową wynoszącą 100% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w II kwartale kalendarzowym 1998 r.

Przy obliczaniu kapitału początkowego część kwoty bazowej wynoszącej 24% tej kwoty mnoży się przez współczynnik proporcjonalny do wieku ubezpieczonego oraz okresu składkowego i nieskładkowego osiągniętego do dnia 31 grudnia 1998 r.

Staż ubezpieczonego, o którym mowa w ust. 8, określa się w pełnych latach, z tym że jeżeli ubezpieczony ma więcej niż 6 miesięcy tego stażu ponad pełne lata, staż ten zaokrągla się w górę.

Staż ubezpieczeniowy i wymagany staż, o których mowa w ust. 8, określa się w dniach, jeżeli jest to dla ubezpieczonego korzystniejsze.

Zgodnie z art. 175 ustawy ubezpieczeni oraz płatnicy składek zobowiązani są do przekazywania Zakładowi, w terminie i trybie ustalonym przez organ rentowy, dokumentacji umożliwiającej ustalenie kapitału początkowego nie później niż do dnia 31 grudnia 2006 r. Przepisy art. 115 ust. 1-3, art. 116 ust. 5, art. 117, 121, 122 ust. 1, art. 123 9 , 124 i 125 stosuje się odpowiednio.

Płatnicy składek są zobowiązani do skompletowania dokumentacji umożliwiającej ustalenie kapitału początkowego dla ubezpieczonych, za których przekazują do Zakładu imienne raporty miesięczne, a następnie przekazania tej dokumentacji na żądanie organu rentowego i w terminie wyznaczonym przez ten organ.

Dla osób, które nie pozostają w ubezpieczeniu, kapitał początkowy ustala się na ich udokumentowany wniosek.

Ustalenie kapitału początkowego następuje w formie decyzji organu rentowego. Organ rentowy wydaje decyzję w sprawie kapitału początkowego w terminie do dnia 31 grudnia 2006 r. Od decyzji organu rentowego przysługują osobie zainteresowanej środki odwoławcze określone w odrębnych przepisach.

Ponowne ustalenie wysokości kapitału początkowego następuje w okolicznościach określonych w art. 114.

W efekcie wznowienia postępowania w trybie art. 114 zapada jedna decyzja merytoryczna, która nie musi uchylać poprzedniej decyzji – wystarczy, że zawiera nowe rozstrzygnięcie co do istoty ./tak SA w Łodzi w wyroku z dnia 25 września 2013 r . III AUa 1750/12/.

Zgodnie z § 22. Rozporządzenia (...) z dnia 11 października 2011 r.w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe/Dz.U.2011.237.1412/ jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, środkiem dowodowym stwierdzającym okresy zatrudnienia na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania oraz spółdzielczej umowy o pracę jest świadectwo pracy, zaświadczenie płatnika składek lub innego właściwego organu, wydane na podstawie posiadanych dokumentów lub inny dokument, w tym w szczególności:

1) legitymacja ubezpieczeniowa;

2) legitymacja służbowa, legitymacja związku zawodowego, umowa o pracę, wpis w dowodzie osobistym oraz pisma kierowane przez pracodawcę do pracownika w czasie trwania zatrudnienia.

Jeżeli ustawa przewiduje możliwość udowodnienia zeznaniami świadków okresu składkowego, od którego zależy prawo lub wysokość świadczenia, dowód ten dopuszcza się pod warunkiem złożenia przez zainteresowanego oświadczenia w formie pisemnej lub ustnej do protokołu, że nie może przedłożyć odpowiedniego dokumentu potwierdzającego ten okres.

W postępowaniu sądowym nie jest dopuszczalne oparcie się wyłącznie na zeznaniach świadków, w sytuacji, gdy z dokumentów wynikają okoliczności przeciwne./tak SA w Szczecinie w wyroku z dnia 20 lipca 2016 r, III AUa 690/15, LEX nr 2121869 /

Z ustaleń wynika, że w dniu 15 maja 1976 r zostało wystawione świadectwo pracy dla G. M. (2) (ubezpieczonej) za okres zatrudnienia od dnia 2 listopada 1975 r do 15 maja 1976 r, w Barze (...), na stanowisku pomoc kuchni. Świadectwo zostało opatrzone dwoma pieczątkami „P. Oddział III Kawiarnie w Ł. Rejon w P. Bar (...)”. Jedna z pieczątek opatrzona jest ręcznym podpisem. Organ rentowy zakwestionował ten dokument z uwagi na brak pieczątki imiennej. Okres zatrudnienia widnieje także w legitymacji ubezpieczeniowej - widnieje wpis w poświadczeniu o uprawnieniu do świadczeń leczniczych - data „15.12.1975” przy pieczątce Przedsiębiorstwa (...) Oddział III Kawiarnie w Ł. oraz w poświadczeniu o okresach zatrudnienia przy tej samej pieczątce „1.11.1975” „pom.kuchni”.

Na okoliczność zatrudnienia w spornym okresie Sąd przeprowadził dowód zeznań wnioskodawczyni oraz świadków, którzy zgodnie zeznali, że w okresie od dnia 2 listopada 1975 r do 15 maja 1976 ubezpieczona była zatrudniona w Barze (...), na stanowisku pomoc kuchni, w pełnym wymiarze czasu pracy, nie korzystała ze zwolnień lekarskich ani z urlopów bezpłatnych w tym czasie. Świadkowie widzieli ubezpieczoną w miejscu zatrudnienia, świadek M. wskazywał na półroczny okres zatrudnienia.

W ocenie Sądu powyższe zeznania nie pozostają w sprzeczności z treścią dokumentów, a jedynie potwierdzają ich treść, a brak pieczątki imiennej na świadectwie pracy nie pozbawia powyższego dokumentu wiarygodności. Przyjęcie jako daty końcowej zatrudnienia dnia 15 grudnia 1975 r w oparciu o zapisy w legitymacji ubezpieczeniowej nie jest uzasadnione, z uwagi na to, że data ta widnieje w części dotyczącej potwierdzenia uprawnień do świadczeń leczniczych, a skoro miała by być to data końcowa zatrudnienia, to nieracjonalnym byłoby umieszczenie jej w zakresie uprawnień leczniczych, skoro miałby być to ostatni dzień pracy.

Organ rentowy nie zgłosił wniosków dowodowych mających wykazać okoliczności przeciwne.

W ocenie Sądu, zatem zasadna była zmiana zaskarżonej decyzji i ustalenie, że przy obliczeniu kapitału początkowego, do okresu składkowego zalicza dodatkowo okres zatrudnienia w okresie 16 grudnia 1975 roku do 15 maja 1976 roku, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c.