Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

VIII P 18/16 - uzasadnienie Sąd Okręgowy w Łodzi z 2018-02-26

Sygn. akt VIII P 18/16

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 29 kwietnia 2016 r. powód M. B. wniósł o zasądzenie od pozwanego pracodawcy (...) SA z siedzibą we W. kwoty 370.000 zł tytułem zaległej premii. Uzasadniając swoje żądanie powód podał, że w latach 2007-2010 był pracownikiem pozwanego i w oparciu o porozumienie z dnia 28 października 2009 r. miał otrzymać premię wynikową, której mu nie wypłacono.

/pozew- k. 2, koperta- k. 18/

Postanowieniem z dnia 27 czerwca 2016 roku Sąd Okręgowy w Łodzi VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w sprawie VIII Po 3/16 zwolnił powoda od kosztów sądowych w postaci opłaty od pozwu w całości oraz ustanowił dla niego pełnomocnika z urzędu.

/postanowienie – k.107 akt VIII Po 3/16/

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych wraz z opłatą od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł. Podał, że zgodnie z porozumieniem zmieniającym z dnia
28 października 2009 r. powodowi należała się premia za osiągnięcie rezultatu w postaci realizacji etapu inwestycji pod nazwą „Osiedle (...)” w wysokości 50.000 zł za każdy etap oraz za osiągnięcie rezultatu w postaci realizacji etapu inwestycji pod nazwą „Osiedle (...)” w wysokości 30.000 zł za każdy etap – zgodnie z budżetem i harmonogramem inwestycji. Wskazał, że w zakresie „Osiedla (...)” zrealizowany został jeden z pięciu etapów, przy czym od początku do końca realizacja ta miała miejsce po rozwiązaniu stosunku pracy z powodem. Podniósł, że w zakresie „Osiedla (...)” został zrealizowany jeden z czterech etapów, przy czym jego realizacja w większości odbyła się po tym jak rozwiązano stosunek pracy z powodem.

/ odpowiedź na pozew- k. 48-50/

Pismem z dnia 9 stycznia 2017 r. powód zmodyfikował powództwo żądając zasądzenia kwoty 370.000 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 30 kwietnia 2010 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. oraz ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty, a także wnosząc o zasądzenie kosztów procesu. Uzasadniając tak zakreślone powództwo powód podał, że w trakcie trwania stosunku pracy we wszystkich etapach inwestycji „Osiedle (...)” zostały zrealizowane cztery z pięciu faz, a nadto dla pierwszego etapu przedmiotowej inwestycji zrealizowano cztery z pięciu faz dla projektu zamiennego. W odniesieniu do inwestycji „Osiedle (...)” powód wskazał, że podczas trwania stosunku pracy zrealizowano trzy z pięciu faz. Powód przyznał, że żadna z inwestycji nie została zakończona, wskazał jednak, że stało się to wyłącznie na skutek decyzji pozwanego, a dosłowna interpretacja zapisu porozumienia mogłaby skutkować tym, że powód nigdy nie uzyskałby umówionej premii. W konsekwencji powód wywiódł, że niezakończenie realizacji któregokolwiek z etapów obu inwestycji, nie może przekreślać roszczeń o premię, gdyż część prac związanych z inwestycjami została wykonana oraz, że należy mu się premia co najmniej w wysokości odpowiadającej zrealizowanym fazom poszczególnych etapów.

/pismo- k. 112-120/

Na poprzedzającym wyrokowanie terminie rozprawy w dniu 24 stycznia 2018 r. strony nie zmieniły zajętych stanowisk procesowych. Pełnomocnik powoda ustanowiony z urzędu wniósł o zasądzenie od pozwanego kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych, ewentualnie o przyznanie ze Skarbu Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej powodowi z urzędu, oświadczając, że koszty te nie zostały pokryte ani w całości ani w części. Ponadto wniósł o nieobciążanie powoda kosztami postępowania .

/oświadczenia pełnomocników stron – 00:01:42 – 00:03:46, 00:28:54 – 00:30:43 – płyta CD k.44/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Powód M. B. został zatrudniony w pozwanej (...) Spółce Akcyjnej we W. na czas nieokreślony od dnia 1 marca 2009 r. na stanowisku kierownika projektu oraz osoby pełniącej funkcję członka zarządu w spółkach zależnych pozwanego, w pełnym wymiarze czasu pracy z łącznym wynagrodzeniem wynoszącym 17.000 zł miesięcznie (w tym 2.000 zł z tytułu pełnienia funkcji członka zarządu w spółkach zależnych). W dniu 28 kwietnia 2009 r. strony zawarły porozumienie zmieniające na mocy, którego w miejsce dotychczasowych warunków umowy o pracę wskazano wynagrodzenie zasadnicze powoda na kwotę 9.000 zł miesięcznie, począwszy od 1 maja 2009 r. Wcześniej w okresie od 1 września 2007 r. do
28 lutego 2009 r. powód był zatrudniany przez spółkę zależną pozwanego pracodawcy tj. (...) sp. z o. o. z siedzibą we W. na stanowiska kierownika projektu.

/bezsporne, umowa o pracę, porozumienie zmieniające, świadectwo pracy- akta osobowe/

W dniu 28 października 2009 r. strony ponownie zawarły porozumienie zmieniające w oparciu o które ustalono wynagrodzenie powoda na kwotę 13.000 zł, oraz wskazano, że oprócz wynagrodzenia powodowi przysługuje premia wynikowa w wysokości 50.000 zł każdorazowo za osiągnięcie rezultatu w postaci realizacji (wykonania) etapu inwestycji o nazwie „Osiedle (...)”, zgodnie z budżetem i harmonogramem inwestycji, oraz premia wynikowa w wysokości 30.000 zł każdorazowo za osiągnięcie rezultatu w postaci realizacji (wykonania) etapu inwestycji o nazwie „Osiedle (...)” zgodnie z budżetem i harmonogramem inwestycji. W porozumieniu strony określiły dodatkowe warunki od których spełnienia uzależnione zostało uzyskanie przez powoda prawa do premii, w tym m.in. ustalono, że budżet i harmonogram inwestycji będzie dokumentem o tej nazwie przyjętym i zatwierdzonym przez zarząd pozwanego, a poprzez inwestycję należy rozumieć całość zadań inwestycyjnych oznaczonych jako inwestycja w Budżecie i Harmonogramie Inwestycji. Wskazano, że dniem zakończenia każdego etapu inwestycji jest uzyskanie pozwolenia na użytkowanie obiektów wykonanych w ramach tej inwestycji. Przyznanie premii zostało uzależnione od poniesienia w danej inwestycji nakładów inwestycyjnych w części budowlanej inwestycji, w wysokości mniejszej lub równej nakładom zawartym w budżecie, a termin uzyskania ostatecznego pozwolenia na użytkowanie nie przekroczy terminu określonego w Budżecie i Harmonogramie o więcej niż 30 dni. Nadto strony umówiły się, że w przypadku gdy pracodawca odstąpi od realizacji inwestycji po jej rozpoczęciu, a przed jej ukończeniem, zaś do dnia odstąpienia wszystkie zadania inwestycyjne (prace) składające się na tą inwestycję były wykonywane zgodnie z Budżetem i Harmonogramem Inwestycji, pracownikowi przysługiwać będzie premia, na warunkach i zasadach określonych w porozumieniu, jednakże w wysokości proporcjonalnej, odpowiadającej wartości zadań inwestycyjnych ukończonych do dnia odstąpienia pracodawcy od realizacji tej inwestycji, do ogólnej wartości zadań inwestycyjnych (prac) określonych w Budżecie i Harmonogramie Inwestycji.

/porozumienie zmieniające- k.15 lit. B akt osobowych, zaświadczenie- k. 59/

W dniu 29 marca 2010 r. pozwany rozwiązał z powodem umowę o pracę za 1-miesięcznym wypowiedzeniem, którego okres upłynął z dniem 30 kwietnia 2010 r.

/bezsporne, wypowiedzenie, świadectwo pracy- akta osobowe/

Zarząd pozwanego, wobec rozwiązania umowy o pracę z powodem, nie uchwalił dokumentu pod nazwą Budżet i Harmonogram Inwestycji, wskazanego w powołanym wyżej porozumieniu.

/bezsporne/

Na zajmowanym stanowisku do zadań powoda należał ogół czynności związanych z realizacją inwestycji przez pracodawcę, w tym przede wszystkim dwóch osiedli mieszkaniowych, które miały zostać wybudowane na terenie Ł. tj. „Osiedla (...)” i „Osiedla (...)”. Do zakresu czynności powoda należały m.in.: wybór projektów, wybór wykonawców, wprowadzenie wykonawcy na plac budowy, nadzór nad realizacją prac, uzyskiwanie pozwoleń. Przy pracach budowlanych osiedla (...) powód nie uczestniczył z uwagi na rozwiązanie stosunku pracy, w tym okresie inwestycja była na etapie ofertowania. Jeśli chodzi o „Osiedle (...)” to w okresie wypowiedzenia umowy o pracę zawarta była umowa z nowym biurem projektowym, żadne prace budowlane nie były zaczęte. W pozwanej spółce istniała praktyka, że na etapie przygotowania inwestycji określało się budżet w oparciu o który będzie realizowana, a zadaniem menadżerów (w tym powoda) było zadbanie o to by inwestycja została zrealizowana w ramach tego budżetu i w ustalonym terminie, w takim przypadku przyznawana była premia wynikowa.

/zeznania świadka G. R.- 00:06:29 – 00:51:51 – płyta CD k.184; zeznania świadka M. T.- 00:51:51 -01:12:25 – płyta CD k.184; zeznania powoda- 00:03:42 – 00:40:21 – płyta CD k.389 w zw. z 00:03:14 – 00:47:44 – płyta CD k.130; zeznania T. W. przesłuchanego w charakterze pozwanego- 00:04:59 – 00:25:10 – płyta CD k.414/

W dniu 9 maja 2007 r. została wydana decyzja o warunkach zabudowy dla inwestycji „Osiedle (...)”.

/decyzja- k. 267-269/

W czasie, gdy powód był zatrudniany przez (...) sp. z o. o. z siedzibą we W., w 2008 r. pośredniczył jako przedstawiciel inwestora przy zawieraniu umowy z M. T., na mocy której wymieniony wyrównał i przygotował teren pod budowę osiedla.

/zeznania świadka M. T.- 00:51:51 -01:12:25 – płyta CD k.184; zeznania powoda- 00:03:42 – 00:40:21 – płyta CD k.389 w zw. z 00:03:14 – 00:47:44 – płyta CD k.130/

W dniu 23 kwietnia 2008 r. została wydana decyzja o ustaleniu warunków zabudowy dla osiedla (...). W dniu 8 maja 2008 r. zezwolono na wyłączenie z produkcji części działki leśnej obejmującej inwestycję. W dniu 25 lipca 2008 r. zatwierdzono projekt zagospodarowania terenu i projekt budowlany, a także wydano pozwolenie na budowę dla I etapu inwestycji. W dniu 18 sierpnia 2008 r. wymienioną decyzję z dnia 25 lipca 2008 r. przeniesiono na rzecz (...) sp. z o. o. z siedzibą we W.. Pozwolenie na budowę II etapu inwestycji zostało wydane w dniu 3 września 2008 r., dla III etapu – w dniu 19 września 2008 r., dla IV etapu w dniu 3 listopada 2008 r., dla VI etapu w dniu 10 maja
2010 r. Przy uzyskiwaniu wymienionych decyzji, do czasu zakończenia stosunku pracy, z ramienia inwestora występował m.in. powód.

/decyzja- k. 189-195, k. 196-198, k. 200-201, k. 203, k. 207-208, k. 211-212, k. 220-221, k. 228-230/

W dniu 10 marca 2010 r. spółka zależna pozwanego pracodawcy (...) Osiedle (...) sp. z o. o. z siedzibą we W. zawarła z J. G. umowę ramową w sprawie wykonania prac projektowych dla inwestycji „Osiedle (...)”. Zgodnie z umową zostały zamówione prace projektowe dla przedmiotowej inwestycji, które miały być wykonywane w ramach samodzielnych zadań projektowych dla każdego z etapów. Projektant zobowiązał się do pisemnego przyjęcia poszczególnych zleceń w terminie 14 dni od złożenia zlecenia przez inwestora, co będzie jednoznaczne z zawarciem umowy o wykonanie prac projektowych, określonych w zleceniu (pkt II.3). Biuro (...) wykonywało również projekt w ramach inwestycji „Osiedle (...)”, do momentu odejścia powoda z pracy, projektant kontaktował się z nim w ramach zleceń.

/umowa z załącznikami- k. 93-101, zeznania świadka J. G.- 01:12:25 – 01:32:25 – płyta CD k.184/

W dniu 2 czerwca 2010 r. spółka zależna pozwanego pracodawcy tj. (...) sp. z o. o. z siedzibą we W. zawarła z (...) sp. z o. o. z siedzibą w S. umowę o generalne wykonawstwo związane z inwestycją „Osiedle (...)”. Data rozpoczęcia robót została ustalona na 7 dni od dnia przekazania terenu budowy (pkt. 8.3.1), a prace miały być realizowane zgodnie z harmonogramem stanowiącym załącznik do umowy.

/umowa wraz z aneksami- k. 61-84/

W dniu 28 września 2010 r. zostało wydane pozwolenie na budowę dla pierwszego etapu inwestycji „Osiedle (...)”.

/decyzja- k. 145-147, k. 148-149, k. 270-272/

W dniu 11 maja 2011 r. spółka zależna pozwanego pracodawcy tj. (...) Osiedle (...) sp. z o. o. z siedzibą we W. zawarła z T. B. umowę o generalne wykonawstwo związane z inwestycją „Osiedle (...)” Etap I – Ł. ul. (...). Data rozpoczęcia robót została ustalona na 7 dni od dnia przekazania terenu budowy (pkt. 8.2.1), a prace miały być realizowane zgodnie z harmonogramem stanowiącym załącznik do umowy.

/umowa- k. 85-89/

Realizacja pierwszego etapu inwestycji „Osiedle (...)” została zakończona w dniu 11 czerwca 2012 r.

/zawiadomienie- k. 138, k. 139, k. 140, k. 141, k. 142 /

Pozwolenie na budowę dla etapów: drugiego i trzeciego „Osiedla (...)” zostało wydane w dniu 18 stycznia 2012 r. W dniu 18 lutego 2013 r. zostało wydane pozwolenie na użytkowanie budynków zrealizowanych w ramach pierwszego etapu wymienionej inwestycji.

/decyzja- k. 145-147, k. 148-149, k. 285-287/

Ostatecznie pozwany zrealizował po jednym etapie każdego z przedmiotowych osiedli odstępując od realizacji pozostałych etapów.

/zeznania świadka 00:06:29 – 00:51:51 – płyta CD k.184, zeznania świadka J. G.- 01:12:25 – 01:32:25 – płyta CD k.184/

Na dzień 30 kwietnia 2010 r. realizacja każdego z etapów inwestycji „Osiedle (...)” i „Osiedle (...)” w stosunku do całości prac koniecznych do ich zakończenia została wykonana w 50%. Wykonanie dotyczyło czynności w postaci etapów:

1)  ustalenia dopuszczalnego przeznaczenia i stanu prawnego nieruchomości (w tym m.in. konsultacje z władzami samorządowymi i nabycie nieruchomości);

2)  określenia warunków zabudowy i opracowania projektu budowlanego;

3)  uzyskania pozwoleń na budowę.

W wymienionej dacie nie zostały rozpoczęte etapy w postaci: realizacji robót budowlanych, uzyskania pozwolenia na użytkowanie.

/opinia biegłego z zakresu budownictwa- k. 329-337/

Powód obecnie prowadzi działalność gospodarczą, która przynosi straty.

/oświadczenie powoda- 00:27:24 – 00:28:54 – płyta CD k.414/

Dokonując ustaleń faktycznych Sąd pominął dokumenty w postaci: artykułu z czasopisma Budownictwo i (...) (k. 167-177), wydruku oferty sprzedaży gruntu inwestycyjnego (k. 392-401), listu intencyjnego (k. 402-403) oraz dokumentów dotyczących przedmiotowych inwestycji, złożonych przez powoda wraz z pismem z dnia 9 stycznia 2017 r. (będących załącznikiem do akt niniejszej sprawy).

Wskazany powyżej artykuł z pisma naukowego nie mógł stanowić podstawy ustaleń faktycznych w sprawie. Zawierał pogląd autora co do sposobu przebiegu budowlanego procesu inwestycyjnego. Taki charakter przedmiotowego dokumentu, w istocie należało poczytać, jako wsparcie merytorycznego stanowiska strony. Nie niósł natomiast żadnej treści faktycznej, mogącej podlegać ustaleniom w niniejszej sprawie.

Pozostałe wymienione dokumenty i wydruki nie dotyczyły okoliczności mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy, wobec czego rekonstrukcja stanu faktycznego na ich podstawie była zbędna. Wydruk oferty sprzedaży gruntu inwestycyjnego oraz list intencyjny mogą świadczyć o zamiarze pozbycia się przez pozwanego pozostałych nieruchomości pierwotnie przeznaczonych pod inwestycję. Niemniej jednak wobec treści porozumienia stron co do premii wynikowej, okoliczność ta pozostawała bez znaczenia, co do zasadności powództwa. Podobnie nieistotne z punktu widzenia zapadłego rozstrzygnięcia były dokumenty złożone przez powoda wraz z pismem z dnia 9 stycznia 2017 r. Stanowiły one obszerną dokumentację zakresu czynności podejmowanych przez powoda zarówno dla pozwanego jak i wcześniejszego pracodawcy powoda, będącego spółką zależną pozwanego. Dotyczyły sposobu działania powoda jako kierownika projektu oraz jego kontaktów z przełożonymi jak i wykonywanych prac. Okoliczności z nich wynikające były poza sporem. W zdecydowanej większości odnosiły się do stanu sprzed zawarcia przedmiotowego porozumienia zmieniającego. Znalazły odzwierciedlenie w uzyskanych przez powoda pozwoleniach i innych decyzjach będących podstawą ustaleń w sprawie. Na tle sporu pomiędzy stronami nie miały jednak istotnego znaczenia- fakt należytego wykonywania obowiązków przez powoda nie był kwestionowany przez stronę pozwaną. Spór dotyczył w głównej mierze interpretacji porozumienia zmieniającego z dnia 28 października 2009 r., a przedmiotowe dokumenty nie były w tym zakresie pomocne. Ponadto żaden z załączonych dokumentów nie dowodzi by powód w jakikolwiek sposób brał udział w realizacji robót budowlanych w ramach przedmiotowych inwestycji.

Sąd podzielił opinię biegłego z zakresu budownictwa jedynie częściowo tj. co do ustalonego zakresu realizacji etapów przedmiotowych inwestycji (w tym zakresie opinia nie była też kwestionowana przez żadną ze stron). W pozostałej części przedmiotowa opinia nie była przydatna w niniejszej sprawie. W zakresie dotyczącym istnienia w praktyce budowlanej podziału budowlanego procesu inwestycyjnego na poszczególne etapy, treść opinii sprowadzała się do wskazania ustaw regulujących tę problematykę. Odpowiedź na pytanie, czy wskazany przez powoda podział etapów inwestycji na poszczególne fazy znajdował umocowanie w praktyce budowlanej, była niezrozumiała. Przede wszystkim jednak okoliczność ta nie miała istotnego znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy. Spór dotyczył możliwości przyznania premii za zrealizowanie jedynie części rezultatu, a w przedmiocie zakresu zrealizowania poszczególnych etapów inwestycji, opinia biegłego nie budziła wątpliwości.

Sąd częściowo nie dał wiary zeznaniom powoda, a to w zakresie jego twierdzeń co do tego, iż istniało porozumienie z pracodawcą, iż przedmiotowe premie zostaną powodowi wypłacone pomimo rozwiązania umowy o pracę. Na poparcie takiej okoliczności nie złożono żadnego innego wiarygodnego materiału dowodowego. Biorąc pod uwagę przedmiot sporu, fakt, że pozwany zaprzeczył, aby premia należała się powodowi, a w zeznaniach składanych za pozwanego jego przedstawiciel nie potwierdził powoływanej okoliczności, stwierdzić należało, iż poczynienie tego typu ustalenia jedynie w oparciu o zeznania powoda byłoby niezasadne. To na powodzie spoczywał ciężar dowodu w tym przedmiocie, co wynika z art. 300 k.p. w zw. z art. 6 k.c. oraz z art. 232 k.p.c. Powód nie oferując obiektywnego materiału dowodowego (za taki dowód nie można uznać jego zeznań gdyż, co oczywiste, był zainteresowany w konkretnym rozstrzygnięciu sprawy) mogącego potwierdzić, że pracodawca zobowiązał się do wypłaty premii pomimo braku realizacji inwestycji, w istocie nie podołał powołanemu ciężarowi dowodzenia.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Powództwo okazało się bezzasadne i jako takie podlegało oddaleniu.

Powód wystąpił z roszczeniem o zapłatę premii wynikowej. Podstawą jego żądania było porozumienie zmieniające z dnia 28 października 2009 r. do umowy o pracę z dnia 27 lutego 2009 r., zawarte pomiędzy stronami. Nie można mieć przy tym wątpliwości, że świadczenie pracodawcy określone mianem premii wynikowej, które zostało ustalone w wymienionym porozumieniu należy uznać za premię, co do której pracownik może dochodzić jej zapłaty i w tym przedmiocie żądać udzielenia ochrony prawnej przez Sąd. Jest tak z uwagi na przewidziane w porozumieniu skonkretyzowane i zobiektywizowane przesłanki przyznania premii, co jednoznacznie pozwala odróżnić tego typu świadczenie od nagrody lub innego rodzaju gratyfikacji pracownika, opartej jedynie na uznaniowości pracodawcy (por. np. wyr. SN z dnia 21 września 2006 r., II PK 13/06, OSNP 2007/17-18/254).

Istotą sporu w niniejszej sprawie była interpretacja przedmiotowego porozumienia zmieniającego. Powód twierdził, że pomimo tego, iż nie uczestniczył w realizacji całości wszystkich etapów przedmiotowych inwestycji, a także pomimo tego, że doszło do realizacji jedynie po jednym etapie każdej z inwestycji, objętych premią, należy mu się premia w wysokości odpowiadającej co najmniej stosunkowej części wykonania poszczególnych etapów na dzień rozwiązania stosunku pracy – zażądał przy tym wypłaty premii w całości za wszystkie etapy. Pozwany twierdził natomiast, że premia nie przysługiwała powodowi w żadnej części, gdyż nie zostały spełnione przesłanki uzyskania do niej prawa, w tym przede wszystkim powód nie uzyskał rezultatu w postaci zakończenia jakiegokolwiek etapu, którejkolwiek inwestycji w trakcie trwania stosunku pracy.

Już na wstępie należy zaznaczyć, że żądanie strony powodowej było co najmniej zawyżone. Bezspornym był fakt, że zrealizowano po jednym etapie z każdej z przedmiotowych inwestycji, a powód nie był pracownikiem pozwanego na dzień ich wykonania. Brak jest zatem jakichkolwiek podstaw do tego, by dochodził premii związanych z realizacją poszczególnych etapów, w całości. Powód zdaje się z resztą dostrzegać powyższe, skoro żądał zastosowania art. 322 k.p.c., uprawniającego Sąd do miarkowania świadczenia, oraz powołał się na częściową realizację poszczególnych etapów inwestycji.

Przechodząc do istoty problemu, wobec rozbieżności interpretacyjnej umowy o pracę (porozumienia zmieniającego) łączącej strony, Sąd przy zastosowaniu kombinowanej metody wykładni oświadczeń woli w oparciu o art. 65 § 1 i 2 k.c. w zw. z art. 300 k.p. doszedł do przekonania, iż interpretacja porozumienia, prezentowana przez powoda, wobec jego treści oraz okoliczności jego zawarcia i okoliczności związanych z jego realizacją, jest nieprawidłowa.

Po pierwsze w porozumieniu strony wprost wskazały, że premia ma charakter wynikowy, a podstawową przesłanką uzyskania do niej prawa jest osiągnięcie rezultatu w postaci realizacji etapu danej inwestycji („Osiedle (...)” lub „Osiedle (...)”), zaś jako zakończenie inwestycji strony wskazały uzyskanie decyzji uprawniającej do użytkowania budynków zrealizowanych w jej ramach. Należy przy tym podkreślić, że w porozumieniu zmieniającym z dnia 28 października 2009 r. strony wyraźnie rozdzieliły przedmiotowe premie od regularnego wynagrodzenia za pracę, ustalonego na kwotę 13.000 zł miesięcznie. Treść powyższych zapisów jednoznacznie wskazuje na zamiar stron polegający na połączeniu prawa do premii z zakończeniem realizacji danego etapu inwestycji. Wniosek taki wynika też z okoliczności zawarcia porozumienia, do którego doszło, gdy znaczna część prac związanych z inwestycjami była już zrealizowana w ramach czynności wykonywanych przez powoda. Ustalenie w porozumieniu zmieniającym premii, obejmującej czynności już wykonane w ramach realizacji inwestycji, chociaż teoretycznie byłoby dopuszczalne, to jednak nie miałoby żadnego uzasadnienia z uwagi na interesy pozwanego, a w kontekście przytoczonej treści porozumienia, oraz zeznań składanych za pozwanego pracodawcę przez T. W., tego typu interpretację porozumienia należy odrzucić.

Ponadto z treści porozumienia wynika, że przyznanie premii zostało uzależnione od wykonania danego etapu inwestycji zgodnie z założeniami dla nakładów części budowlanej inwestycji, określonych w Budżecie i Harmonogramie Inwestycji. Pomimo tego, że ostatecznie nie doszło do uchwalenia powołanego dokumentu, jego powiązanie z uprawnieniem do premii, wskazuje na to, że premia należała się powodowi za należytą realizację inwestycji w jej części budowlanej, co wskazuje na to, iż stronom chodziło o gratyfikację za należyte realizowanie czynności nadzorczych w ramach prac budowlanych. Tym samym nie sposób uznać, że powód może skutecznie żądać, chociażby części premii, w związku z innymi pracami (np. uzyskiwaniem decyzji lub wybieraniem projektanta).

Nie może też umknąć uwadze, że wobec wyraźnego połączenia premii z rezultatem, możliwość jej przyznania jedynie za osiągnięcie części premiowanego rezultatu (rozumianej w niniejszej sprawie jako wykonywanie poszczególnych prac związanych z przedmiotowymi inwestycjami zanim przystąpiono do budowy obiektów) powodowałoby, iż doszłoby do zatarcia rozróżnienia pomiędzy premią, a wynagrodzeniem. Ekwiwalentem wykonywania zadań związanych ze stanowiskiem kierownika projektu było przede wszystkim wynagrodzenie za pracę. Premia natomiast miała mieć charakter wyjątkowy i motywacyjny, jej zadaniem było pozytywne oddziaływanie na pracownika tak aby całość danego etapu inwestycji została zrealizowana w terminie i w ramach określonej dyscypliny budżetowej. W tym kontekście, przyznanie chociażby częściowej premii w ramach realizacji jedynie części danego etapu inwestycji mijałoby się z celem premii wynikowej.

Co więcej strony w przedmiotowym porozumieniu zmieniającym zastrzegły przypadek, w którym możliwe byłoby wypłacenie częściowej premii. Możliwość taka została przewidziana, gdyby pozwany po rozpoczęciu inwestycji odstąpiłby od jej realizacji – wówczas zgodnie z porozumieniem powodowi przypadłaby premia w wysokości proporcjonalnej do wartości zadań inwestycyjnych do dnia odstąpienia od realizacji w stosunku do ogólnej wartości zadań inwestycyjnych, określonych w Budżecie i Harmonogramie Inwestycji i to pod warunkiem, że dotychczasowe prace były zrealizowane zgodnie Budżetem i Harmonogramem Inwestycji. Poczynienie wyraźnego wyjątku od zasady wynikowości przedmiotowej premii, wskazuje na to, że strony nie dopuszczały innych wyjątków od tej zasady, których wprost nie ustanowiły w porozumieniu. Jednocześnie przedmiotowy wyjątek potwierdza, że premia dotyczyła należytej realizacji prac budowlanych, z nimi wiązał się bowiem dokument pod nazwą Budżet i Harmonogram Inwestycji, który miał zostać uchwalony w przyszłości. Tym samym brak jest podstaw do uznania, że realizowanie poszczególnych zadań kierownika projektu przed przystąpieniem przez pozwanego do prac budowlanych, uprawniało powoda do jakiejkolwiek części premii, zwłaszcza, że początek tych prac w stosunku do dwóch wykonanych etapów miał miejsce po rozwiązaniu stosunku pracy, a realizacja budowy pozostałych etapów w ogóle nie miała miejsca.

Sąd nie podziela argumentacji powoda opartej na uzasadnieniu wyroku Sądu Najwyższego z dnia 22 listopada 2001 r. wydanego w sprawie o sygn. akt I PKN 691/00 (OSNP 2003/21/513). Wymieniony wyrok zapadł na odmiennym stanie faktycznym – po pierwsze w powołanej sprawie premia miała charakter wdrożeniowy i była uzależniona od wdrożenia w wyznaczonym terminie produkcji środków czystości i ich sprzedaży o określonej wartości. Zatem w przeciwieństwie do premii dochodzonej w niniejszej sprawie nie miała charakteru stricte wynikowego i istniała możliwość jednoznacznego wskazania zakresu w jakim wykonana część wdrożenia była przydatna dla pracodawcy. W sprawie niniejszej pracodawca i pracownik umówili się, iż premia związana będzie z wykonaniem poszczególnych etapów inwestycji. W ocenie Sądu oznacza to, że dopiero zakończenie realizacji poszczególnych etapów miało dla pozwanego sens gospodarczy, co jest o tyle logiczne, że zakończenie prac budowlanych i uzyskanie pozwolenia na użytkowanie, umożliwiało sprzedaż budynków i realizację podstawowego celu pozwanej spółki jakim jest uzyskiwanie dochodu. Dodatkowo wskazać należy, że przyznanie prawa do premii wymagało nie tyle wykonania danego etapu inwestycji co zmieszczenia się w terminie oraz zaplanowanym budżecie jej realizacji.

Jednocześnie podzielić należy zapatrywania Sądu Najwyższego wyrażone w nowszym orzecznictwie gdzie uznano, że miarkowanie premii przez Sąd oznaczało by wprowadzenie innego świadczenia niż te, które wynika ze stosunku pracy łączącego strony. W miejsce świadczenia związanego z osiągnięciem rezultatu Sąd pozaumownie wprowadziłby świadczenie proporcjonalne do stopnia wykonania zadania (por. wyr. SN z dnia 27 maja 2010 r., II PK 358/09, LEX nr 603827; post. SN z dnia 24 kwietnia 2012 r., I PK 3/12, LEX nr 1675307).

Reasumując wskazać należy, że porozumienie zmieniające z dnia 28 października 2009 r. nie dawało podstaw do żądania premii za czynności wykonywane w ramach umowy o pracę, które ostatecznie nie spowodowały osiągnięcia przez powoda rezultatu w postaci terminowego i zgodnego z budżetem wykonania danego etapu inwestycji. W tym zakresie ekwiwalentem tych czynności było wyłącznie wynagrodzenie za pracę. Powód nie spełnił natomiast przesłanek wynikających z porozumienia, które przyznawałyby mu prawo do premii wynikowej- podczas trwania stosunku pracy nie tylko nie doszło do zakończenia realizacji jakiegokolwiek etapu inwestycji, ale nawet nie rozpoczęła się realizacja prac budowlanych co do którejkolwiek z nich.

Z powyższych przyczyn powództwo należało oddalić, a zatem orzeczono jak w pkt 1 sentencji.

Orzekając o kosztach procesu Sąd doszedł do przekonania, że należy odstąpić od obciążania powoda tymi kosztami w całości na podstawie art. 102 k.p.c., kierując się zasadami słuszności i poczuciem sprawiedliwości. Wskazać należy, że wobec wartości przedmiotu sporu i faktu, że powód przegrał sprawę w całości po jego stronie powstałby obowiązek zapłaty na rzecz pozwanego (spółki akcyjnej o kapitale zakładowym 447.558.311 zł) kwoty 10.800 zł kosztów zastępstwa procesowego.

W ocenie Sądu zasądzenie jakiejkolwiek kwoty z tego tytułu byłoby niecelowe w realiach niniejszej sprawy. Roszczenie z którym wystąpił powód chociaż było bezzasadne to jednak wobec zakresu prac wykonywanych przez powoda mogło wywoływać u niego subiektywne przekonanie o zasadności roszczenia. Ponadto pomimo nie wykazania, że pozwany obiecał powodowi wypłatę premii oraz udzielenie kontraktu na obsługę inwestycji w ramach założonej działalności gospodarczej, Sąd uznał, że powód działał w przekonaniu (błędnym), że uzyska przedmiotową premię od pozwanego. Nadto materia prawna rozpoznanej sprawy była skomplikowana i również mogła skłonić powoda do wystąpienia z powództwem w niniejszej sprawie. Za nie obciążaniem powoda kosztami procesu przemawia również jego ciężka sytuacja materialna. Powód, nie uzyskuje dochodu z prowadzonej działalności gospodarczej, jest zadłużony i ma na utrzymaniu dwoje małoletnich dzieci. Ponadto porównanie możliwości majątkowych powoda i pozwanego wskazuje na to, że obciążenie powoda kosztami procesu byłoby niecelowe.

W tym stanie rzeczy należało orzec jak w pkt 2 sentencji.

Sąd przyznał i nakazał wypłacić wynagrodzenie pełnomocnikowi powoda świadczącego pomoc prawną z urzędu, która nie została opłacana w żadnej części, w oparciu o art. 22 3 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych. Wysokość wynagrodzenia została wyliczona w oparciu o § 4 ust. 1 i 3 w zw. z § 15 ust. 1 pkt 2 w zw. z § 8 pkt 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu (Dz.U. z 2015r., poz.1805), na kwotę 5.400 zł powiększoną o podatek VAT według obowiązującej stawki. Z uwagi na datę wniesienia powództwa zastosowania nie miało Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 roku w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu ( Dz.U. 2016, poz. 1715), obowiązujące od dnia 2 listopada 2016 roku, ponieważ zgodnie z § 22 tegoż rozporządzenia - do spraw wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie rozporządzenia stosuje się przepisy dotychczasowe do czasu zakończenia postępowania w danej instancji.

Mając powyższe na uwadze należało orzec jak w pkt 3 sentencji.

z/ odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikom stron

26.02.2018r.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Beata Łuczak
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Łodzi
Osoba, która wytworzyła informację:  A. Olejniczak-Kosiara
Data wytworzenia informacji: