III Ca 1296/14 - uzasadnienie Sąd Okręgowy w Łodzi z 2015-01-29

Sygn. akt III Ca 1296/14

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 3 czerwca 2014 roku Sąd Rejonowy
w P. w sprawie z powództwa B. (...) Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego z siedzibą w G. przeciwko K. Z. o zapłatę:

1.  zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 9.236,95 zł z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego, liczonymi od kwoty 7.987,48 zł od dnia 15 lutego 2011 roku do dnia zapłaty,

2.  oddalił powództwo w pozostałej części,

3.  zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 271,38 zł tytułem zwrotu kosztów procesu

Powyższy wyrok zaskarżyły apelacją obie strony postępowania.

Powód zaskarżył powyższy wyrok w części, tj. w zakresie punktu 2., zarzucając Sądowi Rejonowemu:

1. naruszenie przepisów postępowania, tj. art. 233 k.p.c. polegające na przekroczeniu zasady swobodnej oceny dowodów, wyrażające się w błędnej ocenie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego i uznaniu, że złożona przez powoda umowa zawarta przez pozwaną z poprzednim wierzycielem, wyciąg z ksiąg rachunkowych powoda, wyciąg z umowy cesji wierzytelności wraz z wyciągiem załącznika, postanowienie o nadaniu bankowemu tytułowi egzekucyjnemu klauzuli wykonalności nie stanowią dowodu na okoliczność potwierdzenia wysokości nabytej wierzytelności przez powoda,

2. naruszenie art. 232 k.p.c. w zw. z art. 6 k.c. polegające na błędnym uznaniu przez Sąd, że strona powodowa nie przedłożyła dowodów na poparcie swoich twierdzeń oraz wniosków, z których wywodzi skutki prawne, a tym samym nie udowodniła okoliczności nabycia wierzytelności w wysokości, jakiej domagała się w pozwie,

3. naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art. 353 1 k.c. poprzez jego niezastosowanie, polegające na dokonywaniu przez Sąd ustaleń faktycznych sprzecznych z treścią zawartej przez strony umowy kredytu, jak i umowy cesji wierzytelności,

4. naruszenie prawa materialnego, tj. art. 481 § 1 k.c. przez niewłaściwe jego zastosowanie polegające na braku zasądzenia odsetek liczonych od kwoty niespłaconego kapitału od dnia wystawienia Bankowego Tytułu Egzekucyjnego do dnia wniesienia powództwa,

5. naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art. 509 § 2 k.c. poprzez błędne jego zastosowanie i przyjęcie, że na powoda, wskutek umowy cesji, nie przeszło skuteczne roszczenie o zaległe odsetki.

Nadto powód postawił zarzut nierozpoznania istoty sprawy.

W kontekście powyższych zarzutów powód wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez zasądzenie na jego rzecz kwoty 15.086 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP
w skali roku za okres od dnia wniesienia powództwa do dnia zapłaty - zgodnie
z żądaniem pozwu oraz o zasądzenie na jego rzecz od pozwanej kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych za II instancję.

Powód sformułował również wniosek ewentualny o uchylenie wyroku
w zaskarżonej części i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi
I instancji oraz pozostawienie temu sądowi orzeczenia o kosztach postępowania za obie instancję.

W odpowiedzi na apelację powoda pozwana wniosła o jej oddalenie oraz
o zasądzenie od powoda na jej rzecz kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego, wg norm przepisanych.

Pozwana zaskarżyła powyższy wyrok w części, tj. w zakresie punktu 1. i 3. , zarzucając Sądowi Rejonowemu:

1. mające wpływ na wynik sprawy naruszenie zasady swobodnej oceny dowodów, statuowanej w art. 233 § 1 k.p.c. poprzez bezpodstawne przyjęcie, iż obowiązki dowodowe powoda w zakresie wykazania wartości dochodzonego roszczenia wyczerpuje samo przedstawienie umowy łączącej pozwaną
z wierzycielem pierwotnym, w sytuacji, gdy dowód ten dotyczy jedynie istnienia stosunku prawnego, natomiast nie świadczy o tym, że pozwana popadła
w zwłokę co do określonej kwoty,

2. mające wpływ na wynik sprawy naruszenie art. 232 zd. 2 k.p.c. w zw. z art. 6 k.c. poprzez dopuszczenie dowodu w postaci bankowego tytułu egzekucyjnego, pomimo, ze dowód ten nie był wnioskowany przez stronę powodową, która ograniczyła się jedynie do wniosku o przeprowadzenie dowodu z akt postępowania egzekucyjnego i innych dokumentów znajdujących się w aktach tego postępowania.

3. mające wpływ na wynik sprawy naruszenie zasady swobodnej oceny dowodów, statuowanej w art. 233 § 1 k.p.c. poprzez bezpodstawne przyjęcie, iż bankowy tytuł egzekucyjny wystawiony przez wierzyciela pierwotnego w sposób adekwatny odzwierciedla zadłużenie pozwanej, w sytuacji, gdy wobec braku wskazania kwot od jakich wierzyciel pierwotny naliczał odsetki, dokument ten nie pozwała na kontrole wysokości roszczenia,

4. mające wpływ na wynik sprawy naruszenie przepisów postępowania
w postaci art. 321 § 1 k.p.c. poprzez orzeczenie ponad żądanie pozwu, tj. zasądzenie umownych odsetek od dnia 15.02.2011 r., w sytuacji, gdy powód domagał się zasądzenia odsetek od dnia wniesienia pozwu, tj. 5 czerwca 2013 r.

W kontekście powyższych zarzutów pozwana wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku w opisanym powyżej zakresie, poprzez oddalenie powództwa w całości, względnie o jego uchylenie i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania. Nadto pozwana wniosła o zasądzenie od powoda na jej rzecz kosztów procesu za obie instancje, w tym kosztów zastępstwa procesowego, wg norm przepisanych.

W odpowiedzi na apelację pozwanej powód wniósł o jej oddalenie w całości oraz o zasądzenie od pozwanej na jego rzecz kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego, wg norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Obie apelacje, jako niezasadne, podlegały oddaleniu.

Zaskarżone rozstrzygnięcie zostało wydane w wyniku prawidłowo ustalonego stanu faktycznego. Ustalenia co do okoliczności faktycznych stanowiących podstawę dochodzonego pozwem roszczenia Sąd I instancji poczynił nadzwyczaj skrupulatnie. Powyższe ustalenia Sąd Okręgowy w pełni podziela i przyjmuje za własne, uznając za zbędne powielanie ich w dalszej części uzasadnienia.

Przystępując do rozpoznania apelacji wniesionych przez obie strony postępowania Sąd Okręgowy w pierwszej kolejności odniesie się do apelacji pozwanej, jako dalej idącej. Pozwana kwestionuje w ogóle możliwość realizacji przez powoda na drodze sądowej roszczenia objętego pozwem z uwagi na jego przedawnienie. Zarzut przedawnienia pozwana podniosła już w sprzeciwie od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym, a następnie podtrzymywała go w toku całego postępowania rozpoznawczego. Niezależnie od podniesionego zarzutu przedawnienia pozwana kwestionuje również wysokość dochodzonego pozwem roszczenia.

Powód natomiast kwestionuje w swojej apelacji jedynie wysokość zasądzonej przez Sąd Rejonowy na jego rzecz kwoty, tj. oddalenie powództwa w zakresie żądanych skapitalizowanych odsetek naliczanych od niespłaconego kapitału
w kwocie 7.987,48 zł za okres od dnia 15 lutego 2011 r. (tj. od dnia wystawienia przez pierwotnego wierzyciela (...) Bank S.A. bankowego tytułu egzekucyjnego) do dnia wytoczenia powództwa (tj. do dnia 5 czerwca 2013 r.) oraz dalszych odsetek naliczanych od kwot objętych pozwem do dnia zapłaty.

Rozpoznając apelację pozwanej w pierwszej kolejności odnieść należy się do sformułowanego w niej zarzutu naruszenia przez Sąd Rejonowy przepisu art. 232 k.p.c. w zw. z art. 6 k.c. poprzez dopuszczenie dowodu w postaci bankowego tytułu egzekucyjnego pomimo, że dowód ten nie był wnioskowany przez stronę powodową.

W ocenie Sądu Okręgowego zarzutu tego nie sposób podzielić. Sąd Rejonowy, ustalając stan faktyczny będący podstawą zaskarżonego rozstrzygnięcia, oparł się na wszystkich zgromadzonych w toku postępowania dokumentach. Wśród tych dokumentów znalazły się także wnioskowane przez powoda dokumenty znajdujące się w aktach postępowania w przedmiocie nadania klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu nr (...) z dnia 15 lutego 2011 r. wystawionemu przeciwko pozwanej przez pierwotnego wierzyciela (...) Bank S.A. (sygn. akt I Co 678/11). Wśród dokumentów tego postępowania znajdował się również powołany bankowy tytuł egzekucyjny stwierdzający wysokość zadłużenia pozwanej z tytułu umowy pożyczki nr (...) z dnia 29 września 2008 r. według stanu na dzień 15 lutego 2011 r. Ustalenie przez Sąd Rejonowy stanu zadłużenia stwierdzonego tytułem wykonawczym w postaci powyższego bankowego tytułu egzekucyjnego zaopatrzonego w klauzulę wykonalności zostało dokonane – co Sąd I instancji wyraźnie wskazał w uzasadnieniu zaskarżonego rozstrzygnięcia - również na podstawie wnioskowanego przez obie strony postępowania dowodu
z dokumentów zawartych w aktach postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Pabianicach G. P. (sygn. akt KM 362/12), w szczególności na podstawie treści wniosku
o wszczęcie egzekucji (k. 1 akt egzekucyjnych KM 362/12). Nie jest zatem zasadny zarzut pozwanej, że to Sąd Rejonowy samodzielnie wybrał dowód mający odzwierciedlać tezę dowodową strony powodowej.

W ocenie Sądu Odwoławczego za chybiony uznać należy również podniesiony przez skarżącą w apelacji zarzut naruszenia zasady swobodnej oceny dowodów, statuowanej w art. 233 § 1 k.p.c., poprzez przyjęcie, iż bankowy tytuł egzekucyjny wystawiony przez pierwotnego wierzyciela w sposób adekwatny odzwierciedla zadłużenie pozwanej w sytuacji, gdy wobec braku wskazania kwot od jakich wierzyciel pierwotny naliczał odsetki, dokument ten nie pozwala na kontrolę wysokości roszczenia. Zarzut ten nie znajduje uzasadnienia
w kontekście zgromadzonego w toku postępowania materiału dowodowego. Wbrew twierdzeniom skarżącego, znajdujący się w załączonych do akt niniejszego postępowania aktach o sygn. I Co 678/11, bankowy tytuł egzekucyjny nr (...) z dnia 15 lutego 2011 r. wystawiony przeciwko pozwanej przez pierwotnego wierzyciela (...) Bank S.A. czyni bowiem zadość wszystkim wymogom co do jego treści, wynikającym z przepisu art. 96 ust. 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (Dz.U.2012.1376 - j.t. ze zm.).

Powołany wyżej bankowy tytuł egzekucyjny zawiera oznaczenie banku, który go wystawił i na rzecz którego egzekucja ma być prowadzona, dłużnika zobowiązanego do zapłaty, wysokość zobowiązań dłużnika wraz z odsetkami
i terminami ich płatności, datę wystawienia bankowego tytułu egzekucyjnego, jak również oznaczenie czynności bankowej, z której wynikają dochodzone roszczenia. Nadto opatrzony jest on wzmianką o wymagalności dochodzonego roszczenia, pieczęcią banku wystawiającego tytuł oraz podpisem osoby uprawnionej do działania w imieniu banku.

W szczególności wskazać także należy, że w zakresie określenia wysokości zobowiązań dłużnika powołany bankowy tytuł egzekucyjny odpowiada wymogom wskazanym w przywołanej przez pozwaną w apelacji uchwale Sądu Najwyższego z dnia 12 lutego 2009 r. (sygn. akt III CZP 145/08). Określa on bowiem zarówno strukturę zadłużenia (zadłużenie główne i uboczne), jak i jego wysokość
w odniesieniu do poszczególnych składników. W odniesieniu zaś do zadłużenia
z tytułu odsetek za opóźnienie przedmiotowy bankowy tytuł egzekucyjny precyzyjnie określa ich wysokość, wskazując podstawę ich naliczania, wysokość stopy procentowej oraz okres obliczenia odsetek (okres opóźnienia). Taki sposób określenia zadłużenia pozwanej w przedmiotowym bankowym tytule egzekucyjnym umożliwia sądową kontrolę prawidłowości i wysokości stwierdzonego w jego treści zadłużenia. Potwierdzeniem spełnienia wszystkich wymogów wynikających z treści ww. przepisu jest fakt, że powyższemu tytułowi egzekucyjnemu Sąd Rejonowy postanowieniem z dnia 10 marca 2011 r. nadał klauzulę wykonalności (sygn. akt I Co 678/11).

W kontekście powyższych uwag zasadne jest stwierdzenie, że pozytywna ocena wiarygodności i mocy dowodowej dokumentu prywatnego, jakim jest bankowy tytuł egzekucyjny nr (...) z dnia 15 lutego 2011 r. wystawiony przeciwko pozwanej przez pierwotnego wierzyciela (...) Bank S.A., została dokonana przez Sąd Rejonowy bez naruszenia reguł swobodnej oceny dowodów wynikającej z art. 233 § 1 k.p.c. Jak słusznie wskazał Sąd I instancji, pozwana
w toku postępowania nie w żaden sposób nie zdołała udowodnić okoliczności przeciwnych do treści bankowego tytułu egzekucyjnego, tj. tego, że stwierdzone nim zobowiązanie nie istnieje albo istnieje w innej wysokości), ograniczając się jedynie do ogólnego kwestionowania jego mocy dowodowej.

Pozwana nie wykazała także aby po wszczęciu przeciwko niej przez pierwotnego wierzyciela postępowania egzekucyjnego kwestionowała istnienie lub wysokość przedmiotowego zobowiązania w drodze czy to zażalenia na postanowienie o nadaniu bankowemu tytułowi egzekucyjnemu klauzuli wykonalności, czy też powództwa przeciwegzekucyjnego.

Wysokość zadłużenia pozwanej według stanu na dzień wystawienia powołanego bankowego tytułu egzekucyjnego, tj. na dzień 15 lutego 2011 r. – mimo braku posiadania przez ten dokument w niniejszym postępowaniu przymiotu dokumentu urzędowego – Sąd Rejonowy trafnie uznał zatem za udowodnioną.

W kontekście powyższego za niezasadny uznać należy również zarzut naruszenia przez Sąd Rejonowy zasady swobodnej oceny dowodów, statuowanej w art. 233 § 1 k.p.c., poprzez przyjęcie, iż obowiązki dowodowe powoda
w zakresie wykazania wartości dochodzonego roszczenia wyczerpuje samo przedstawienie umowy łączącej pozwaną z wierzycielem pierwotnym.
Sąd Rejonowy w uzasadnieniu zaskarżonego rozstrzygnięcia wskazał, że już samo złożenie przez powoda umowy pożyczki (zawartej przez pozwaną
z pierwotnym wierzycielem), umowy cesji wierzytelności (zawartej pomiędzy pierwotnym wierzycielem i powodem) oraz powołanie się na dokumenty zawarte w aktach postępowania klauzulowego (sygn. akt I Co 678/11) i postępowania egzekucyjnego (sygn. akt KM 362/12), przy braku dowodów przeciwnych, usprawiedliwiało żądanie pozwu co do zasady, a nie - jak sugeruje treść zarzutu pozwanej - co do jego wysokości. Zasadność dochodzonego pozwem roszczenia w zakresie jego wysokości, jak wskazano we wcześniejszym wywodzie, była natomiast przedmiotem oceny Sądu I instancji dokonanej na podstawie analizy wszystkich zgromadzonych w toku postępowania dowodów (w szczególności bankowego tytułu egzekucyjnego nr (...) z dnia 15 lutego 2011 r. wystawionego przeciwko pozwanej przez pierwotnego wierzyciela (...) Bank S.A., wyciągu z ksiąg rachunkowych powoda z dnia 4 czerwca 2013 r.), nie zaś jedynie na podstawie umowy pożyczki nr (...) z dnia 29 września 2008 r. zawartej przez pozwaną z pierwotnym wierzycielem.

W pozwie powód żądał zasądzenia od pozwanej kwoty 15.085,11 zł wraz
z odsetkami umownymi za opóźnienie w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego naliczanymi od objętej pozwem kwoty od dnia wniesienia pozwu, tj. od dnia 5 czerwca 2013 r., do dnia zapłaty. Na dochodzoną pozwem kwotę 15.085,11 zł składała się nabyta przez powoda od (...) Bank S.A., na podstawie umowy przelewu wierzytelności z dnia 30 listopada 2012 roku, wierzytelność wynikająca z umowy pożyczki nr (...) z dnia 29 września 2008 roku. Na dzień wniesienia pozwu – według powoda - wierzytelność ta obejmowała kwoty: 7.987,48 zł z tytułu niespłaconego kapitału pożyczki, 5.498,71 zł z tytułu odsetek umownych za opóźnienie naliczonych od niespłaconego kapitału w kwocie 7.987,48 zł do dnia
4 czerwca 2013 r. włącznie oraz 1.598,92 zł z tytułu kosztów poniesionych przez pierwotnego wierzyciela w związku z udzieleniem i bieżącą obsługą pożyczki. Sąd Rejonowy, uznając prawidłowo, że należności z tytułu odsetek od niespłaconego kapitału naliczonych po dniu wystawienia przez pierwotnego wierzyciela bankowego tytułu egzekucyjnego (tj. po dniu 15 lutego 2011 r.)
a także z tytułu ww. kosztów, objęte wystawionym przez powoda w dniu
4 czerwca 2013 r. wyciągiem z ksiąg rachunkowych, nie zostały udowodnione, zasądził od pozwanej na rzecz powoda jedynie uznaną za udowodnioną część dochodzonej pozwem należności, tj. kwotę 9.236,95 zł (na którą składał się niespłacony kapitał w kwocie 7.987,48 zł oraz odsetki za opóźnienie naliczone do dnia wystawienia przez pierwotnego wierzyciela bankowego tytułu egzekucyjnego, tj. do 14 lutego 2011 r. włącznie) objętą powołanym bankowym tytułem egzekucyjnym wraz z dalszymi odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego, liczonymi od niespłaconego kapitału w kwocie 7.987,48 zł za okres od dnia
15 lutego 2011 roku do dnia zapłaty. Zasądzona przez Sąd Rejonowy należność stanowi zatem jedynie część należności żądanej przez powoda w pozwie.

Powództwo zostało natomiast oddalone co do żądania zasądzenie od dnia jego wytoczenia (tj. od 5 czerwca 2013 r.) do dnia zapłaty odsetek umownych w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego, liczonych od skapitalizowanych (na podstawie art. 482 § 1 k.c.) odsetek za opóźnienie za okres od dnia wystawienia przez pierwotnego wierzyciela bankowego tytułu egzekucyjnego (tj. od 15 lutego 2011 r.) do dnia wytoczenia powództwa (tj. do 4 czerwca 2013 r. włącznie) – wynoszących 5.498,71 zł oraz od kosztów poniesionych przez pierwotnego wierzyciela
w związku z udzieleniem i bieżącą obsługą pożyczki – wynoszących 1.598,92 zł. Nie może zatem być mowy o naruszeniu przez ten Sąd dyspozycji art. 321 § 1 k.p.c. poprzez orzeczenie ponad żądanie pozwu.

Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy, na podstawie art. 385 k.p.c., oddalił apelację pozwanej.

Przystępując do oceny zasadności apelacji strony powodowej na wstępie Sąd Okręgowy odniesie się do najdalej idącego zarzutu dotyczącego nierozpoznania istoty sprawy. Zarzut ten uznać należy za nietrafny. W orzecznictwie Sądu Najwyższego przyjmuje się jednolicie, że do nierozpoznania istoty sprawy dochodzi wówczas, gdy rozstrzygnięcie sądu pierwszej instancji nie odnosi się do tego, co było przedmiotem sprawy, gdy zaniechał on zbadania materialnej podstawy żądania albo merytorycznych zarzutów uczestników bezpodstawnie przyjmując, że istnieje przesłanka materialnoprawna lub procesowa unicestwiająca roszczenie (por. wyrok Sądu Najwyższego z 9 stycznia 1936 r.,
C 1839/36, Zb. Orz. 1936, poz. 315; postanowienia Sądu Najwyższego z 23 września 1998 r., II CKN 897/97, OSNC 1999, Nr 1, poz. 22; z 15 lipca 1998 r., II CKN 838/97, Lex nr 50750; z 3 lutego 1999 r., III CKN 151/98, Lex nr 519260; wyroki Sądu Najwyższego z 12 lutego 2002 r., I CKN 486/00, OSP 2003 Nr 3, poz. 36; z 21 października 2005 r., III CK 161/05, Lex nr 178635.; z 12 listopada 2007 r., I PK 140/07, OSNP 2009, nr 1-2, poz. 2). Oceny, czy sąd rozpoznał istotę sprawy, dokonuje się zaś na podstawie analizy żądań pozwu, stanowisk stron postępowania i przepisów prawa materialnego stanowiących podstawę rozstrzygnięcia. W realiach niniejszej sprawy powód domagał się zasądzenia od pozwanej kwot należnych mu z tytułu umowy pożyczki nr (...) z dnia 29 września 2008 roku zawartej przez pozwaną z pierwotnym wierzycielem (...) Bank S.A., którą to wierzytelność powód nabył od pierwotnego wierzyciela na podstawie umowy o przelew wierzytelności z dnia 30 listopada 2012 r. Takie też żądanie było przedmiotem oceny Sądu Okręgowego, po uprzednim dokonaniu ustaleń faktycznych w zakresie okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, przy uwzględnieniu norm prawa materialnego, mającego zastosowanie w rozpoznawanej sprawie. Argumentacja podniesiona w tym względzie przez skarżącego wskazuje zaś na to, iż myli on niepoznanie określonego żądania z jego nieuwzględnieniem. Niewątpliwie zaś sytuacja,
w której sąd wskazuje, że w jego ocenie określone roszczenie nie zasługuje na uwzględnienie jako niezasadne w całości lub w części, nie oznacza, że o owym roszczeniu nie rozstrzygnięto.

Rozpoznając apelację powoda w pierwszej kolejności odnieść należy się do sformułowanego w niej zarzutu naruszenia przez Sąd Rejonowy przepisu art. 232 k.p.c. w zw. z art. 6 k.c. poprzez uznanie, że powód nie przedłożył dowodów na poparcie swoich twierdzeń oraz wniosków, z których wywodzi skutki prawne,
a tym samym nie udowodnił okoliczności nabycia wierzytelności w wysokości, jakiej domagał się w pozwie.

W ocenie Sądu Okręgowego zarzutu tego nie sposób podzielić. Jak już wskazano uprzednio przy ocenie zasadności apelacji pozwanej, Sąd Rejonowy, ustalając stan faktyczny będący podstawą zaskarżonego rozstrzygnięcia, oparł się na wszystkich zgromadzonych w toku postępowania dokumentach. Wśród nich znalazły się w szczególności: umowa pożyczki nr (...) z dnia 29 września 2008 roku zawarta przez pozwaną z pierwotnym wierzycielem (...) Bank S.A., bankowy tytuł egzekucyjny nr (...) z dnia 15 lutego 2011 r. wystawiony przeciwko pozwanej przez pierwotnego wierzyciela (...) Bank S.A., umowa przelewu wierzytelności z dnia 30 listopada 2012 roku zawarta pomiędzy pierwotnym wierzycielem i powodem wraz z załącznikiem obejmującym wierzytelność wobec pozwanej, wyciąg z ksiąg rachunkowych powoda na dzień
4 czerwca 2013 r. oraz dokumenty znajdujące się w aktach postępowania
w przedmiocie nadania klauzuli wykonalności powołanemu bankowemu tytułowi egzekucyjnemu (sygn. akt I Co 678/11) i dokumenty zawarte w aktach postępowania egzekucyjnego prowadzonego przeciwko pozwanej przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Pabianicach G. P. (sygn. akt KM 362/12). Nie jest zatem zasadny zarzut powoda, że Sąd Rejonowy pominął przedstawione przez niego powody. Na podstawie oceny całokształtu zgromadzonego materiału dowodowego Sąd Rejonowy uznał za udowodniony sam fakt nabycia przez powoda dochodzonej pozwem wierzytelności.

W ocenie Sądu Odwoławczego za chybiony uznać należy również podniesiony przez powoda w apelacji zarzut naruszenia zasady swobodnej oceny dowodów, statuowanej w art. 233 § 1 k.p.c., poprzez przekroczenie zasady swobodnej oceny dowodów, wyrażające się w błędnej ocenie zgromadzonego
w sprawie materiału dowodowego i uznaniu, że powołane przez niego dokumenty nie stanowią dowodu na okoliczność potwierdzenia wysokości nabytej wierzytelności. Zarzut ten nie znajduje uzasadnienia w kontekście zgromadzonego w toku postępowania materiału dowodowego. Wbrew twierdzeniom skarżącego Sąd Rejonowy dokonał wszechstronnej oceny zgromadzonych dowodów dochodząc w jej wyniku do prawidłowego wniosku, że powód jedynie częściowo zdołał udowodnić wysokość nabytej i dochodzonej pozwem wierzytelności. Sąd Rejonowy trafnie uznał, że bankowy tytuł egzekucyjny nr (...) z dnia 15 lutego 2011 r. wystawiony przeciwko pozwanej przez pierwotnego wierzyciela (...) Bank S.A. czyni zadość wszystkim wymogom co do jego treści, wynikającym z przepisu art. 96 ust. 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (Dz.U.2012.1376 - j.t. ze zm.), a nadto w zakresie sposobu określenia wysokości zobowiązań dłużnika (pozwanej) umożliwia on sądową kontrolę prawidłowości i wysokości stwierdzonego w jego treści zadłużenia. Pozytywna ocena wiarygodności i mocy dowodowej dokumentu prywatnego w postaci ww. bankowego tytułu egzekucyjnego skutkować musiała uwzględnieniem powództwa w zakresie objętej nim wierzytelności.

Sąd Okręgowy podziela jednocześnie negatywną ocenę Sądu Rejonowego mocy dowodowej wyciągu z ksiąg rachunkowych powoda z dnia 4 czerwca 2013 r. oraz załącznika do umowy przelewu wierzytelności z dnia 30 listopada 2012 r. w zakresie odnoszącym się do wykazania wysokości nabytej i dochodzonej pozwem wierzytelności wobec pozwanej.

Wystawiony przeciwko pozwanej przez powoda wyciąg z ksiąg rachunkowych na dzień 4 czerwca 2013 r. (w przeciwieństwie do bankowego tytułu egzekucyjnego nr (...) z dnia 15 lutego 2011 r. wystawionego przeciwko pozwanej przez pierwotnego wierzyciela (...) Bank S.A.) w zakresie określenia wysokości zobowiązań dłużnika nie odpowiada wymogom wskazanym w uchwale Sądu Najwyższego z dnia 12 lutego 2009 r. (sygn. akt III CZP 145/08).
W uchwale tej Sąd Najwyższy wskazał, że umieszczone w b.t.e. odsetki za opóźnienie powinny być odpowiednio strukturalnie wyodrębnione z innych pozycji składających się na dług dłużnika i jednocześnie odpowiednio określone co do wysokości. Określenie wysokości odsetek za opóźnienie możliwe jest wówczas, gdy wskazana została kwota stanowiąca podstawę do ich obliczenia, podano odpowiednią stopę procentową oraz okres obliczenia odsetek (okres opóźnienia dłużnika).

Wciąg z ksiąg rachunkowych powoda na dzień 4 czerwca 2013 r. określa wprawdzie strukturę zadłużenia (zadłużenie główne, uboczne, koszty) i jego wysokość w odniesieniu do poszczególnych składników, jednakże w odniesieniu do zadłużenia z tytułu odsetek nie określa ich wysokości poprzez wskazanie podstawy ich naliczania, wysokości stopy procentowej oraz okresu obliczenia odsetek (okres opóźnienia). Taki sposób określenia zadłużenia pozwanej
w przedmiotowym wyciągu z ksiąg rachunkowych powoda uniemożliwia przeprowadzenie sądowej kontroli prawidłowości i wysokości stwierdzonego
w jego treści zadłużenia. W konsekwencji, w ocenie Sądu Okręgowego, negatywna ocena wiarygodności i mocy dowodowej dokumentu prywatnego, jakim jest wyciąg z ksiąg rachunkowych na dzień 4 czerwca 2013 r. wystawiony przeciwko pozwanej przez powoda w zakresie wysokości nabytej i dochodzonej pozwem wierzytelności, została dokonana przez Sąd Rejonowy bez naruszenia reguł swobodnej oceny dowodów wynikającej z art. 233 § 1 k.p.c.

Podkreślić w tym miejscu należy, że – wbrew stanowisku pozwanego – tok rozumowania Sądu Rejonowego jest spójny, konsekwentny i nie jest dotknięty wewnętrzną sprzecznością. Ustalenie bowiem przez Sąd Rejonowy, na podstawie zgromadzonych w toku postępowania dowodów, że powód udowodnił fakt nabycia określonej wierzytelności nie stoi w sprzeczności z ustaleniem poczynionym na podstawie tego samego materiału dowodowego, że wysokość nabytej i dochodzonej pozwem wierzytelności została przez powoda udowodniona jedynie częściowo.

Za chybiony Sąd Okręgowy uznał także sformułowany w apelacji powoda zarzut naruszenia przez Sąd Rejonowy przepisu art. 509 § 2 k.c. poprzez błędne jego zastosowanie i przyjęcie, że na powoda, wskutek umowy cesji, nie przeszło skuteczne roszczenie o zaległe odsetki. Wbrew twierdzeniu powoda Sąd Rejonowy nie zakwestionował skuteczności i zakresu obowiązywania zawartej pomiędzy powodem i pierwotnym wierzycielem umowy przelewu wierzytelności wskazując w uzasadnieniu zaskarżonego rozstrzygnięcia, że cesja ta została dokonana prawidłowo i przesądza o istnieniu po stronie powoda legitymacji procesowej czynnej do dochodzenia na drodze sądowej w przedmiotowej sprawie powyższej wierzytelności. Potwierdzeniem powyższego jest fakt, że Sąd Rejonowy w punkcie 1. zaskarżonego wyroku zasądził na rzecz powoda od pozwanej należność 9.236,95 zł wraz z dalszymi odsetkami umownymi naliczanymi od niespłaconego kapitału w kwocie 7.987,48 zł za okres od dnia
15 lutego 2011 roku do dnia zapłaty. Treść tego rozstrzygnięcia stoi w oczywistej sprzeczności z ww. zarzutem apelacji powoda. Gdyby bowiem było tak, jak twierdzi powód, to Sąd Rejonowy nie mógłby zasądzić na rzecz powoda zaległych odsetek.

Powyższa argumentacja znajduje również zastosowanie dla oddalenia sformułowanego w apelacji powoda zarzutu naruszenia przez Sąd Rejonowy przepisu art. 481 § 1 k.c. przez niewłaściwe jego zastosowanie, które w ocenie powoda polegać ma na braku zasądzenia odsetek liczonych od kwoty niespłaconego kapitału od dnia wystawienia bankowego tytułu egzekucyjnego do dnia wniesienia powództwa. Sąd Rejonowy, na podstawie § 1 powołanego przepisu, zasądził na rzecz powoda należność główną obejmującą skapitalizowane odsetki wraz z dalszymi odsetkami.

W świetle powyższego chybiony jest także podniesiony w apelacji powoda zarzut naruszenia przez Sąd Rejonowy przepisu art. 353 1 k.c. poprzez jego niezastosowanie polegające na dokonywaniu przez Sąd ustaleń faktycznych sprzecznych z treścią zawartej przez strony umowy pożyczki, jak i umowy cesji wierzytelności. Przepis ten statuuje ogólną zasadę swobody umów, zgodnie
z którą strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego. Sąd Rejonowy – wbrew twierdzeniom powoda – uwzględnił przy rozstrzyganiu przedmiotowej sprawy zarówno postanowienia umowy pożyczki (w szczególności § 2 ust. 9 określający wysokość oprocentowania od zadłużenia przeterminowanego), jak
i postanowienia umowy o przelew wierzytelności (o czym była mowa wcześniej).

Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy, na podstawie art. 385 k.p.c., oddalił apelację powoda.

Rozstrzygając o kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Okręgowy uwzględnił wynik postępowania, a mianowicie okoliczność, że każda ze stron uległa z swoją apelacją w całości, przy czym strony poniosły koszty postępowania apelacyjnego w podobnej wysokości, co przemawiało za wzajemnym zniesieniem między stronami kosztów tegoż postępowania. Wprawdzie każda z apelacji określała różne wartości przedmiotu zaskarżenia, jednakże obie z tych wartości mieściły się w tym samym przedziale rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. z 2013 r., poz. 490), a mianowicie w przedziale od 5.000,00 złotych do 10.000,00 złotych, stąd też wynagrodzenie pełnomocników obu stron było tożsame.

Z tego względu Sąd Okręgowy orzekł o kosztach postępowania apelacyjnego, na podstawie art. 100 k.p.c. w zw. z art. 391 § 1 k.p.c., znosząc je wzajemnie między stronami.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Sabina Szwed
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Łodzi
Data wytworzenia informacji: