Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 16 listopada 2012r. powodowie D. Ł. i K. Ł. wnieśli o zasądzenie od pozwanego Towarzystwa (...) w W. kwoty po 25.000zł. na rzecz każdego z nich wraz z ustawowymi odsetkami od dnia doręczenia odpisu pozwu do dnia zapłaty. W uzasadnieniu pozwu podnieśli , iż pozwany miał zawartą umowę w zakresie ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ze sprawcą wypadku , w którym zginęła matka powódki a zarazem teściowa powoda. Dochodzona pozwem kwota stanowiła zadośćuczynienie za krzywdę doznaną przez powodów, przy czym żądanie powódki uwzględniało fakt , iż na etapie przesądowym strona pozwana wypłaciła powódce 20.000 złotych tytułem zadośćuczynienia i 4570 złotych odszkodowania związanego z kosztami pogrzebu.

Wyrokiem z dnia 11 grudnia 2013r. Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi zasądził od strony pozwanej na rzecz powódki kwotę 25.000złotych wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 8 lutego 2013r. oraz kwotę 4181, 34 złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania . Na rzecz powoda Sąd I instancji uwzględnił powództwo do kwoty 10.000złotych z ustawowymi odsetkami od dnia 8 lutego 2013r. oraz zasądził na jego rzecz kwotę 2648zł 56 gr. tytułem zwrotu kosztów postępowania .W pozostałym zakresie żądanie powoda zostało oddalone.

Apelację od tego rozstrzygnięcia wniosła strona pozwana w zakresie uwzględnienia powództwa powyżej kwoty 10.000 złotych co do żądania D. Ł. oraz w zakresie kwoty 5000złotych co do żądania K. Ł. jak również w zakresie rozstrzygnięcia o kosztach postępowania .

Skarżący zarzucił rozstrzygnięciu obrazę przepisów prawa materialnego – art. 446 §4 k.c. – błędną ocenę , że odpowiednim do rozmiarów krzywdy powódki D. Ł. zadośćuczynieniem jest kwota 45.000złotych , a dla K. Ł. odpowiednim do rozmiaru krzywdy zadośćuczynieniem jest kwota 10.000złotych , w sytuacji gdy wiek H. B. był już na tyle podeszły , że okres w jakim powodowie mogli cieszyć się z jej obecności w życiu gdyby nie doszło do wypadku komunikacyjnego skutkującego jej śmiercią był relatywnie krótki , zaś w przypadku powoda K. Ł. również biorąc pod uwagę fakt , że relacja rodzinna łącząca go z H. B. była więzią powinowactwa , a nie pokrewieństwa.

W konkluzji skarżący wniósł o zmianę wyroku i oddalenie powództwa D. Ł. ponad kwotę 10.000 złotych , zaś powództwa K. Ł. ponad kwotę 5000złotych, jak również o rozstrzygnięcie o kosztach procesu za I instancję według zasady stosunkowego ich rozdzielenia oraz o zwrot kosztów postępowania , w tym kosztów procesu za instancję odwoławczą.

W odpowiedzi na apelację powodowie wnieśli o jej oddaleni i zasądzenie na rzecz powodów kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.

Sąd Okręgowy zważył , co następuje :

Apelacja jest jedynie uzasadniona w niewielkiej części - jedynie w zakresie zasądzenia od strony pozwanej na rzecz powoda zwroty kosztów procesu , które to koszty Sąd Okręgowy skorygował do kwoty 1563,81 zł w oparciu o przepis art. 100 zdanie 2 k.p.c. – zgodnie z którym sąd może na jedną ze stron włożyć obowiązek zwrotu wszystkich kosztów jeżeli rozstrzygnięcie zależało od wzajemnych obrachunki lub oceny sądu . W rozpoznawanej sprawie powód dochodził zadośćuczynienia w oparciu o przepis art. 446 § 4 k.c. Kwestia wysokości „odpowiedniego” w rozumieniu tej regulacji zadośćuczynienia jest przedmiotem oceny Sądu . Sąd I instancji uwzględnił roszczenie powoda w zakresie w 40 % zasądzając kwotę 10.000zł . Powód poniósł w tej sprawie koszty postępowania w kwocie 3212,37zł . W oceni Sądu Okręgowego przyjęcie zasady stosunkowego rozdzielenia kosztów opisanej dyspozycją art. 100 zdanie 1 i obciążenie powoda 60 % wszystkich kosztów byłoby dla powoda krzywdzące w sytuacji , gdy wysokość zadośćuczynienia w istocie zależna była od uznania Sądu , a strona pozwana kwestionował co do zasady roszczenie powoda. Skoro przepis art. 100 zdanie 2 pozwala na jedną ze stron włożyć obowiązek zwrotu wszystkich kosztów , to tym bardziej w sytuacji opisanej w dyspozycji tego przepisu możliwe jest obciążenie strony częścią tych kosztów.

Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy skorygował koszty procesu zasądzone na rzecz powoda do kwoty (...),81 gr. i w tym zakresie zmienił zaskarżony wyrok na zasadzie art. 386 § 1 k.p.c.

W pozostałym zakresie apelacja nie jest zasadna.

Wbrew zarzutom skarżącego Sąd I instancji ustalając wysokość zadośćuczynienia należnego powodom nie naruszył przepisów prawa materialnego, w szczególności art. 446 § 4 k.c.

Zgodzić należy się z Sądem I instancji , iż za ustaleniem wysokości zadośćuczynienia należnego powodowi w kwocie10.000 złotych , przemawia okoliczność , iż powód wraz z żoną od około 25 lat zamieszkiwał z teściową H. B. , nie była to rodzina konfliktowa . Nadto powodowie nie mieli dzieci, a zatem nie mieli odrębnego od matki centrum koncentracji aktywności życiowej i emocjonalnej. Powód leczy się psychiatrycznie , cierpi na padaczkę , nie pracuje, jest na rencie. Powód całe dnie spędzał z teściową , razem chodzili na zakupy , spacery . Teściowa miała nad nim pieczę , pomagała mu rozkładać leki. Więź powoda z teściowa była bardzo silna , a jej starta stanowiła dla powoda odczuwalną krzywdę.

Rację ma także Sąd I instancji, iż na podstawie zebranego w sprawie materiału dowodowo należy przyjąć , że istniała silna wieź między powódką a zmarłą w wyniku wypadku drogowego matką , zaś rozmiar szkody niemajątkowej powódki jest znaczny. Zerwanie więzi emocjonalnej między powódka a matką spowodowało u niej długotrwały ból , cierpienie , poczucie krzywdy i osamotnienie . Efektem wypadku są zburzenia adaptacyjne powódki o charakterze depresyjnym ,utrzymują się one pomimo upływu dwóch lat od wypadku , wymagają terapii psychologicznej .Zgodzić należy się z Sądem I instancji i w tym zakresie , iż relacje powódki z matką były nieprzeciętne , matka stanowiła dla powódki pomoc i oparcie. Ponieważ mąż powódki zachorował, matka stanowiła dla niej oparcie . Obecność matki dawała jej pod tym względem poczucie bezpieczeństwa – z chorobą męża wiązało się ryzyko padaczki , powódka wychodząc do pracy była spokojna , że mąż nie zostaje sam w mieszkaniu , że może liczyć na opiekę i pomoc ze strony matki . Powódka mieszkała z matką od urodzenia , nie miała własnych dzieci . Powódka wraz z mężem i matką prowadziła wspólnie gospodarstwo domowe , spędzała czas.

W ocenie Sądu Okręgowego, biorąc pod uwagę stan faktyczny w rozpoznawanej sprawie, nie sposób uznać , iż zadośćuczynienie w łącznej kwocie 45.000złtych należne powódce z powodu śmierci matki jest kwotą zawyżoną i nieadekwatną do poziomu krzywdy.

Nie można zgodzić się ze skarżącym , iż ustalając wysokość należnego powodom zadośćuczynienia, trzeba mieć na uwadze wysokość zadośćuczynienia zasądzonego przez sądy w innych sprawach. Ustalając wysokość zadośćuczynienia, należy w każdym wypadku mieć na uwadze przede wszystkim stan faktyczny danej sprawy , a nie abstrakcyjne założenia oparte jedynie na stopniu pokrewieństwa , czy powinowactwa łączącego strony z osobą zmarłą, jak również wiek tej osoby. Przy ustaleniu wysokości zadośćuczynienia nie ma i nie może być automatyzmu , za każdym razem musi być dokonana zindywidualizowana ocena doznanej krzywdy , a następnie dokonana ocena wysokości adekwatnego do rozmiaru krzywdy zadośćuczynienia .

W tym stanie rzeczy w ocenie Sądu Okręgowego apelacja strony pozwanej jest bezzasadna, podlega oddaleniu na podstawie art. 385 k.p.c.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Okręgowy orzekł na zasadzie art. 98 k.p.c.