Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 października 2014 roku

Sąd Okręgowy w Łodzi II Wydział Cywilny

w następującym składzie:

Przewodnicząca: Sędzia S.O. Sylwia Łopaczewska

Protokolant: st. sekr. sąd. Sylwia Nowakowska - Birke

po rozpoznaniu w dniu 7 października 2014 roku w Łodzi

na rozprawie

sprawy z powództwa A. B.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W.

o zapłatę kwoty 107.500 zł.

1.  zasądza od (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz A. B. kwotę 102.450 zł. (sto dwa tysiące czterysta pięćdziesiąt złotych) z ustawowymi odsetkami od dnia 11 marca 2013r. do dnia zapłaty;

2.  umarza postępowanie w sprawie w zakresie kwoty 5.050 zł. (pięć tysięcy pięćdziesiąt złotych) z ustawowymi odsetkami od dnia 26 czerwca 2012r.;

3.  oddala powództwo w pozostałej części;

4.  zasądza od (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz A. B. kwotę 4.163,38 zł. (cztery tysiące sto sześćdziesiąt trzy złote trzydzieści osiem groszy) tytułem zwrotu kosztów procesu;

5.  nakazuje pobrać od (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Łodzi kwotę 4.645,88 zł. (cztery tysiące sześćset czterdzieści pięć złotych osiemdziesiąt osiem groszy ) tytułem zwrotu opłaty sądowej od pozwu, w części w jakiej od obowiązku jej uiszczenia powódka była zwolniona, w zakresie uwzględnionej części powództwa;

6.  nakazuje ściągnąć od A. B. z zasądzonego w pkt 1. (pierwszym) roszczenia na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Łodzi kwotę 229,12 zł. (dwieście dwadzieścia dziewięć złotych dwanaście groszy) tytułem zwrotu opłaty sądowej od pozwu, w części w jakiej od obowiązku jej uiszczenia powódka była zwolniona, w zakresie nieuwzględnionej części powództwa;

7.  nakazuje wypłacić ze Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Łodzi na rzecz (...) Spółki Akcyjnej w W. kwotę 410,29 zł. (czterysta dziesięć złotych dwadzieścia dziewięć groszy) tytułem zwrotu niewykorzystanej zaliczki na poczet wynagrodzenia biegłego, uiszczonej w dniu 14 stycznia 2014r., zaksięgowanej pod pozycją 2411 140043.

Sygnatura akt II C 1480/13

UZASADNIENIE

W pozwie, który wpłynął do Sądu Okręgowego w Łodzi w dniu 29 października 2013r., powódka A. B. wniosła o zasądzenie od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w W. kwoty 107.500 zł., tytułem odszkodowania wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 26 czerwca 2012 roku do dnia zapłaty oraz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego, według norm przepisanych.

W uzasadnieniu wskazała, że strony łączyła umowa ubezpieczenia ruchomości domowych, zawarta w dniu 5 stycznia 2012r., na podstawie której pozwany, w okresie od 6 stycznia 2012r. do 5 stycznia 2013r., udzielił powódce ochrony ubezpieczeniowej m.in. od kradzieży z włamaniem, rabunku w miejscu i poza miejscem ubezpieczenia, do wysokości sumy gwarancyjnej wynoszącej 145.000 zł.

W okresie pomiędzy 30 kwietnia 2012r. a 9 maja 2012r. do mieszkania zajmowanego przez powódkę, mieszczącego się w W. przy ulicy (...), miało miejsce włamanie, w wyniku którego dokonano zaboru szeregu wartościowych przedmiotów, będących własnością powódki. W sprawie tego zdarzenia Prokuratura Rejonowa (...) prowadziła, za sygn. akt 2 Ds. 901/12/MK, postępowanie przygotowawcze, zakończone umorzeniem z uwagi na niewykrycie sprawcy. Pozwany odmówił wypłaty odszkodowania, podnosząc, że nie zaistniał wypadek ubezpieczeniowy, tzn. nie doszło do kradzieży z włamaniem w rozumieniu ogólnych warunków ubezpieczenia, a to z uwagi na fakt, że wkładki zamków nie noszą śladów zniszczenia świadczących o ingerencji osób trzecich, co wskazuje, że drzwi zostały otworzone kluczem oryginalnym. Swoje stanowisko pozwany oparł w szczególności na opinii biegłego sporządzonej w toku postępowania przygotowawczego. (pozew k. 2-7)

Odpis pozwu został pozwanemu doręczony w dniu 16 grudnia 2013r. (zwrotne poświadczenie odbioru k. 47)

W odpowiedzi na pozew z dnia 31 grudnia 2013r. pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie od powódki kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego wraz z opłatą skarbową od pełnomocnictwa.

Uzasadniając swoje stanowisko procesowe, ubezpieczyciel wskazał, że zgodnie z zapisami ogólnych warunków ubezpieczenia (...), jako kradzież z włamaniem należy rozumieć zabór cudzego mienia w celu przywłaszczenia, którego sprawca dokonał albo usiłował dokonać z miejsca ubezpieczenia po usunięciu – przy użyciu siły i narzędzi – istniejących zabezpieczeń i pozostawiając ślady stanowiące dowód użycia siły lub po otwarciu zabezpieczeń kluczem lub innym urządzeniem otwierającym, który sprawca dobył przez kradzież z włamaniem z innego lokalu (§ 2 pkt 27 o.w.u. (...)). Nadto, aby dany lokal mógł zostać objęty ochroną ubezpieczeniową musi być należycie zabezpieczony, co oznacza, że wszystkie drzwi zewnętrzne prowadzące do lokalu mieszkalnego winny być zamknięte na co najmniej dwa zamki wielozastawkowe lub jeden zamek wielopunktowy (§ 21 ust. 1 i ust. 2 pkt 2 o.w.u. (...)). Jak wynika z zebranej w sprawie dokumentacji, zabezpieczone na miejscu zdarzenia wkłady zamków, nie noszą śladów użycia wytrycha lub innego narzędzia nie będącego kluczem oryginalnym lub dorobionym, zaś oba zamki w dacie oględzin miejsca szkody, dokonanych przez funkcjonariuszy Policji, były w pozycji „otwarte”. W kontekście wyjaśnień powódki odnośnie zamknięcia przedmiotowego lokalu, po jego opuszczeniu na oba instalowane zamki, kwestia należytego zabezpieczenia lokalu objętego ochroną ubezpieczeniową, zgodnie z o.w.u., pozostaje, w ocenie ubezpieczyciela otwarta i, co za tym idzie, również dotychczasowe stanowisko pozwanego odnośnie odmowy przyjęcia odpowiedzialności i wypłaty stosownego odszkodowania. (odpowiedź na pozew k. 48-50)

Na rozprawie w dniu 7 października 2014r. powódka ograniczyła powództwo do kwoty 102.450 zł. z ustawowymi odsetkami od dnia 26 czerwca 2012r. do dnia zapłaty, w pozostałym zakresie cofnęła powództwo ze zrzeczeniem się roszczenia. (protokół skrócony k. 156; zapis obrazu i dźwięku 00:15:57)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny :

W dniu 5 stycznia 2012r. strony zawarły umowę ubezpieczenia (...) (grupa stat. J4), na okres od 6 stycznia 2012r. do 5 stycznia 2013r., na dowód czego pozwany wystawił polisę serii (...). Suma ubezpieczenia (suma gwarancyjna) ruchomości domowych objętych ochroną w razie kradzieży z włamaniem, rabunku w miejscu i poza miejscem ubezpieczenia, dewastacji i akcji ratowniczej, została określona na kwotę 145.000 zł., według wartości rzeczywistej. (polisa serii (...) k. 25-27)

Zgodnie z par.2 pkt 27 o.w.u., przez kradzież z włamaniem, należy rozumieć zabór cudzego mienia w celu przywłaszczenia, którego sprawca dokonał albo usiłował dokonać z miejsca ubezpieczenia po usunięciu – przy użyciu siły i narzędzi - istniejących zabezpieczeń pozostawiając ślady stanowiące dowód użycia siły i narzędzi lub po otwarciu zabezpieczeń kluczem lub innym urządzeniem otwierającym, który sprawca zdobył przez kradzież z włamaniem z innego lokalu albo w wyniku rabunku. (postanowienia o.w.u. k. 57v.)

Ogólne warunki ubezpieczenia (...) ustanawiały, w granicach sumy ubezpieczenia, limity odpowiedzialności ubezpieczyciela w zależności od rodzaju skradzionego mienia, a mianowicie : zgodnie z § 18 ust. 2 pkt 2 o.w.u., z tytułu szkód w sprzęcie audiowizualnym, limit odpowiedzialności wynosił 70 % sumy ubezpieczenia; w myśl § 18 ust. 2 pkt 2 o.w.u. limit odpowiedzialności z tytułu szkód w przedmiotach ze srebra, złota lub platyny, monetach i biżuterii, wynosił 40 % sumy ubezpieczenia; natomiast z tytułu szkód w pieniądzach odpowiedzialność ubezpieczyciela została ograniczona do wysokości 5 % sumy ubezpieczenia. (postanowienia o.w.u. k. 57 i n.)

A. B., w dniu 30 kwietnia 2012r. lub 1 maja 2012r., opuściła wynajmowane od kuzyna P. A., mieszkanie przy ul. (...) w W., zamykając drzwi wejściowe na dwa zamki, na dwa obroty każdy, i udała się w odwiedziny do ojca do Ł.. (zeznania powódki – protokół rozprawy z 7.10.2014 r. – 00:21:35).

Po powrocie, w dniu 9 maja 2012r., powódka stwierdziła, że, w czasie jej nieobecności, do mieszkania miało miejsce włamanie. Klamka zewnętrzna razem z szyldem zwisała na sznurku przewieszonym przez otwory mocowania zamka. Na zamku dolnym, przy otworze na włożenie klucza, widać było uszkodzenie w postaci rozerwania i odgięcia blachy. Klamka druga leżała na podłodze w przedpokoju mieszkania. Obok niej znajdowały się cztery śruby mocujące oraz element metalowy od klamki. W zamku górnym od zewnątrz przymocowany był szyld, a od wewnątrz we wkładce znajdował się blok, wkładka była przykręcona jedną śrubą. Wkładka od górnego zamka nie była uszkodzona, jednak zamek przy śrubach mocujących, na obudowie metalowej posiadał uszkodzenia w postaci odgięcia i rozerwania metalu. W mieszkaniu panował bałagan: szafy były pootwierane, rzeczy z szaf zostały częściowo powyrzucane, otwarta wersalka i szafki w kuchni. (protokół oględzin miejsca k. 75-78, zeznania powódki – protokół rozprawy z 7.10.2014 r. – 00:21:35 )

Jedyną osobą, która posiadała klucze do mieszkania, oprócz A. B., był P. A. – daleki kuzyn powódki i właściciel mieszkania, który nigdy nie wchodził do lokalu pod nieobecność powódki, zawsze wcześniej kontaktował się z nią. Powódka nikomu innemu nie udostępniała kluczy do mieszkania. (zeznania powódki – protokół rozprawy z 7.10.2014 r. – 00:21:35)

Powódka w dniu 10 maja 2012roku zawiadomiła Komendę Rejonową Policji W. I o tym, że nieznany sprawca dokonał włamania do mieszkania nr (...) przy ul. (...) w W. poprzez otwarcie w nieustalony sposób zamków drzwi wejściowych i następnie dokonał kradzieży mienia, (zaświadczenie k. 23)

Z mieszkania skradzione zostały następujące przedmioty, stanowiące własność powódki :

1/ kamera marki P. DVCPro HD model A.- (...) nr (...) z wizjerem, czterema bateriami, zasilaczem sieciowym, ładowarką, obiektywem marki C. model HD-E. C. L. (...).7B nr (...) z torbą koloru granatowego – o łącznej wartości 143.000 zł.,

2/ pokrowiec czarny ze statywem i keyboardem marki Y. model (...) nr (...) o wartości 2.384,99 zł.,

3/ mały telewizor kineskopowy marki A. o wartości około 250 zł.,

4/ odtwarzacz DVD marki J. o wartości około 150 zł.,

5/ dwa dyski zewnętrzne o poj. 500 MB marki WD i LG o wartości 248 zł. i 299 zł.,

6/ przenośny słownik elektroniczny językowy o wartości około 300 zł.,

7/ 20-30 płyt DVD z filmami o wartości około 600 zł.,

8/ odtwarzacz/nagrywarka CD/DVD o wartości 179 zł. ,

9/ aparat fotograficzny cyfrowy compact marki O. o wartości około 1.000 zł.,

10/ słuchawki studyjne marki B. (...) o wartości około 900 zł.,

11/ stojak o wartości 150,01 zł.,

12/ pieniądze w kwocie 11.000 zł.,

13/ łyżwy do jazdy figurowej marki R. o wartości 2.605 zł.,

14/ łańcuszek ze złota z krzyżykiem o wartości około 500 zł.,

15/ naszyjnik z bursztynu w oprawie ze srebra o wartości około 600 zł.

(bezsporne; zeznania powódki – protokół rozprawy z 7.10.2014 r. – 00:21:35, 00:37:53, zaświadczenie k. 23, faktura i paragony k. 28, 30-32, wycena zestawu kamerowego z 3.01.2012 r. k. 34)

W sprawie kradzieży z włamaniem do mieszkania powódki Komenda Rejonowa Policji (...) prowadziła śledztwo, które zostało umorzone na mocy postanowienia z dnia 25 maja 2012 roku wobec niewykrycia sprawy czynu (postanowienie k. 35 załączonych akt sprawy 2 Ds. 901/12/MK) .

W jego toku został dopuszczony dowód z ekspertyzy kryminalistycznej biegłego z Laboratorium Kryminalistycznego (...) nadkom. mgr inż. M. S. w celu uzyskania odpowiedzi na następujące pytania:

- czy na wewnętrznych częściach wkładek zamków znajdują się ślady mechanoskopijne świadczące o otwieraniu nieoryginalnym kluczem lub innym narzędziem ?

- czy zabezpieczone wkładki zamków są technicznie sprawne i nadają się do otwierania i zamykania ?

- czy przekazane do badań klucze są oryginalne ?

- czy istnieją jakiekolwiek ślady świadczące o kopiowaniu zabezpieczonych kluczy ?

W wyniku przeprowadzonych badań, w opinii z dnia 13 lutego 2013r., stwierdzono, że :

- na wewnętrznych częściach dowodowych wkładek nie stwierdzono śladów wskazujących na ich otwieranie przy użyciu wytrychów;

- wkładki były sprawne przed badaniami;

-dowodowe klucze wykazują cechy kluczy oryginalnych; Jeden z nich został użyty jako wzorzec do wykonywania kopii; (kserokopia ekspertyzy kryminalistycznej k. 84)

Pismem z dnia 11 marca 2013 roku pozwany ubezpieczyciel poinformował powódkę o odmowie przyznania odszkodowania, powołując się na zapis § 2 pkt 27 ogólnych warunków ubezpieczenia (...) i opinię kryminalistyczną sporządzoną w postępowaniu przygotowawczym, z której wynika brak śladów w postaci zarysowań i wgnieceń na wewnętrznych częściach wkładek zamków w drzwiach do mieszkania zajmowanego przez A. B., które wskazywałyby, że otwierano je przy użyciu wytrychów . (pismo pozwanego z 11.03.2013 r. k. 22)

W dniu 12 września 2013r. powódka skierowała do ubezpieczyciela przesądowe wezwanie do zapłaty kwoty 107.500 zł. z ustawowymi odsetkami od dnia 26 czerwca 2012r., w terminie 14 dni od daty otrzymania wezwania, z tytułu szkody majątkowej poniesionej w związku z włamaniem do mieszkania przy ul. (...) w W. (przedsądowe wezwanie do zapłaty k.36).

W odpowiedzi na powyższe, w piśmie z dnia 2 października 2013r., które pełnomocnik powódki otrzymał w dniu 23 października 2013r., ubezpieczyciel poinformował o braku podstaw do zmiany stanowiska zajętego w przedmiotowej sprawie oraz, że w świetle na wątpliwości co do sposobu wejścia sprawców do lokalu, powołał eksperta – biegłego z zakresu badań mechanoskopijnych w celu wyjaśnienia rozbieżności (pismo k. 35).

W zamkach wymontowanych z drzwi mieszkania powódki, zabezpieczonych, jako materiał dowodowy do sprawy 2Ds 901/12/MK i nadesłanych z I (...) W. I w dniu 30 stycznia 2014r., w toku badania przeprowadzonego przez biegłego sądowego w dniu 24 marca 2014r. stwierdzono ślady uszkodzeń w postaci :

- przewiercień, przecięć i odgięć blachy (grubość około 1,1 mm) czołowej ścianki korpusu zamka dolnego po obu stronach zewnętrznego otworu montażowego wkładki ;

- przecięć i odgięć blachy (grubość około 1,1 mm) czołowej ścianki korpusu zamka górnego po obu stronach zewnętrznego otworu montażowego wkładki.

W wyniku badań elementów okuć zamków ujawniono ślady ich uszkodzeń w postaci :

- odcięć dwóch tulejek montażowych B oraz nacięć obwodowych brzegów zewnętrznego szyldu z klamką zamka dolnego ;

- nacięć w kształcie rowków oraz śladów wykręcania na końcach obu śrub E mocujących tarcze antywłamaniowe wkładki profilowej zamka dolnego ;

- przecięć dwóch śrub montażowych wkręcanych w zewnętrzną tarczę antywłamaniową wkładki zamka górnego, w której widoczna jest wkręcona i odcięta końcówka jednej z tych śrub ;

- skośnych i głębokich zarysowań bocznej powierzchni zabieraka wkładki zamka dolnego ;

- nacięć obrzeży zewnętrznej tarczy antywłamaniowej wkładki zamka górnego;

- przecięć śrub montażowych wkładek obu zamków .

Wygląd, przebieg i usytuowanie ujawnionych śladów uszkodzeń ww. zamków i elementów ich okuć wskazują, że pochodzą od narzędzi typu : brzeszczot piłki do cięcia metali, wiertło do metali o średnicy ok. 4-5 mm, szczypce oraz pilnik trójkątny i wkrętak płaski.

W wyniku badań zewnętrznych powierzchni korpusów obu wkładek zamków ujawniono ślady w postaci :

- zarysowań, nacięć i powierzchniowych żłobień – w przypadku wkładki zamka dolnego ;

- zarysowań i nacięć – w przypadku wkładki zamka górnego, w której gwintowanym otworze mocowania wkładki znajduje się wkręcony odcinek śruby o długości ok. 10 mm, odcięty od większej całości za pomocą narzędzia typu brzeszczot piłki do ciecia metali;

Wygląd, przebieg i usytuowanie śladów ujawnionych na zewnętrznych powierzchniach obu wkładek bębenkowych korespondują ze śladami występującymi na elementach ich zamków i okuć, co wskazuje, że powstały jednocześnie o pochodzą od tych samych narzędzi , tj. typu brzeszczot piłki do cięcia metali i wiertło do metali .

Zakres uszkodzeń elementów obu zamków umożliwił osobie niepowołanej otwarcie drzwi z pominięciem wkładek profilowych obu zamków, które w stanie „zamkniętym” i sprawnym wyjęto z drzwi a zamki otworzono specjalnym przyrządem włamań lub posłużono się inną wkładką zamka, do której kluczem dysponował włamywacz.

W wyniku badań obu kluczy ustalono, że :

- noszą cechy kluczy oryginalnych dla tych wkładek;

- na graniach roboczych klucza załączonego do zamka podklamkowego (dolnego), występują ślady w postaci grup odcinkowych zarysowań, których wygląd i usytuowanie jednoznacznie świadczą o maszynowym kopiowaniu zarysów tych grani; Prawdopodobnie klucz ten skopiowano jednorazowo;

- na graniach roboczych klucza załączonego do wkładki zamka górnego nie ujawniono śladów , które mogłyby świadczyć o mechanicznym kopiowaniu tego klucza;

W wyniku badań wewnętrznych powierzchni obu stron wkładek zamka dolnego i górnego, na ich elementach składowych, a w szczególności na powierzchniach popychaczy zastawek, ściankach kanałów kluczowych bębenków i elementów sprzęgieł zabieraków, nie ujawniono jednoznacznych śladów, które mogłyby świadczyć o „otwieraniu” obu wkładek zamków za pomocą niewłaściwych kluczy lub narzędzi włamań typu wytrychy.

Otwieranie zamka kluczem dorobionym zawsze pozostawia ślady na elementach wkładki zamka, jednakże nie zawsze można je ujawnić i odróżnić od śladów użycia kluczy oryginalnych.

W toku badań obu wkładek zamków nie ujawniono takich wad lub uszkodzeń elementów, które mogłyby mieć wpływ na ich sprawne funkcjonowanie przed demontażem. Zabezpieczone zamki są standardowymi, 5-cio zastawkowymi mechanizmami zamykającymi, typu ”yale” o niskiej odporności na włamanie (nie posiadają atestów takiej odporności).

Przeprowadzone badania zamków i analiza dokumentacji fotograficznej wskazują, że włamania do przedmiotowego mieszkania dokonano siłowo od strony klatki schodowej, forsując zamki drzwi wejściowych za pomocą narzędzi włamań w następujący sposób:

1/ W przypadku zamka dolnego podklamkowego :

a/ za pomocą narzędzia typu brzeszczot piłki do cięcia metali przecięto dwie tulejki montażowe B wkręcone w zewnętrzny szyld z klamką drzwi i zerwano ten szyld z drzwi (wraz z klamką i śrubami);

b/ za pomocą narzędzia typu pilnik nacięto rowki na końcach obu śrub mocujących tarcze antywłamaniowe A wkładki profilowej, następnie za pomocą wkrętaka płaskiego wykręcono te śruby z zamka i zerwano zewnętrzną tarę tej wkładki, co umożliwiło bezpośredni dostęp do gniazda jej zamocowania w zamku;

c/ za pomocą wiertła do metali o średnicy ok. 4-5 mm oraz szczypiec, przewiercono blachę zewnętrznej obudowy zamka dolnego po obu stronach jego wkładki oraz rozgięto brzegi przewierceń, co umożliwiło bezpośredni dostęp do śruby montażowej wkładki tego zamka oraz odblokowanie zabieraka tej wkładki;

d/ za pomocą narzędzia typu brzeszczot piłki do cięcia metali przecięto śrubę montażową D wkładki zamka dolnego i wyjęto wkładkę z tego zamka w stanie „zamkniętym”;

e/ do zamka podklamkowego włożono specjalny przyrząd włamań lub inną wkładkę z kluczem i zamek otworzono .

2/ W przypadku zamka górnego:

a/ za pomocą narzędzia typu brzeszczot piłki do cięcia metali odcięto końce dwóch śrub montażowych B wkręconych w zewnętrzną tarczę antywłamaniową A wkładki zamka i zerwano ją z drzwi, co umożliwiło bezpośredni dostęp do gniazda zamocowania wkładki w zamku ;

b/ za pomocą narzędzia typu brzeszczot piłki do cięcia metali oraz szczypiec, przecięto blachę zewnętrznej obudowy zamka górnego po obu stronach jego wkładki oraz rozgięto brzegi przecięć, co umożliwiło bezpośredni dostęp do śruby montażowej wkładki tego zamka oraz odblokowanie zabieraka tej wkładki;

c/ za pomocą narzędzia typu brzeszczot piłki do ciecia metali przecięto śrubę montażową D wkładki zamka górnego i wyjęto wkładkę z tego zamka w stanie „zamkniętym”;

d/ do zamka górnego włożono specjalny przyrząd włamań lub inną wkładkę z kluczem i zamek otworzono.

W celu ukrycia uszkodzeń zamków drzwi, ich zewnętrzne elementy prowizorycznie ponownie zamontowano na drzwiach: antywłamaniową tarczę wkładki górnego zamka przykręcono tylko jedną śrubą, a szyld z klamką zamka dolnego zamocowano za pomocą białego sznurka prawdopodobnie obciążonego od środka mieszkania wewnętrznym szyldem z klamką.

W materiałach zawartych w aktach sprawy brak jest odpowiednich informacji lub zdjęć, na podstawie których można by jednoznacznie ustalić, czy drzwi wejściowe noszą ślady uszkodzeń związanych z uszkodzeniem szyldu zewnętrznego klamki oraz tarczy wkładki zamka górnego.

Na korpusie wkładki bębenkowej zamka dolnego występują ślady w postaci zarysowań powstałych w toku przecinania jej śruby mocującej.

Ślady uszkodzeń powierzchni bocznej wkładki zamka górnego w okolicach jej śruby mocującej, powstały w toku przecinania tej śruby i mają kierunek ukośny w stosunku do osi kanału kluczowego. ( pisemna opinia biegłego z zakresu badań mechanoskopijnych i traseologicznych J. B. k. 96-109, pisemna opinia uzupełniająca k. 124-129)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych dowodów z dokumentów i materiału rzeczowego zabezpieczonego w toku postępowania przygotowawczego oraz opinii pisemnej biegłego sądowego z zakresu badań mechanoskopijnych J. B., która, jako niezwykle rzetelna, fachowa i spójna, sporządzona zgodnie z tezą dowodową, w oparciu o wnikliwe badania materiału rzeczowego i analizę akt sprawy, nie budziła wątpliwości Sądu w zakresie swojej przydatności do celów dowodowych, zaś wszelkie, zgłaszane przez stronę pozwaną w toku procesu, wątpliwości pod adresem ustaleń i wniosków opinii podstawowej, zostały wyczerpująco wyjaśnione w pisemnej opinii uzupełniającej.

Strona pozwana nie kwestionowała wyceny szkody dokonanej w uzasadnieniu w pozwu, z tym, że wartości te wymagały korekty uwzględniającej treść złożonych przez powódkę faktur zakupu. Uwagi te odnoszą się do wartości zestawu keyboard+statywy+pokrowiec, która - zgodnie z fakturą VAT nr (...) z dnia 21 marca 2012 r. (k. 28) – wynosi 2.384,99 zł. , a nadto – wartości dysków twardych, za które powódka zapłaciła 248 zł. i 299 zł. (kserokopie rachunków k. 30). Należało również zwrócić uwagę, że w pozwie została dwukrotnie wskazana szkoda obejmująca kradzież sprzętu w postaci keyboardu Y. z pokrowcem : raz jako „pokrowiec czarny ze statywem i keyboardem marki Y., model (...) o wartości 2500 zł.”, a drugi raz, jako „statywy CL i pokrowiec o wartości 2.384,99 zł.”, podczas, gdy z faktury VAT z dnia 21 marca 2012r., nr (...), wynika, że cena zakupu sprzętu: CL Y. (...) (w cenie 2.198,99 zł.), statywu (w cenie 60,00 zł.) i pokrowca (w cenie 126,00 zł.), wyniosła łącznie 2.384,99 zł. Z kolei, z zaświadczenia wystawionego przez Komendę Rejonową Policji W. I z dnia 21 maja 2012r. wynika, że zawiadomienie o kradzieży z włamaniem, dokonane przez powódkę w dniu 10 maja 2012r., obejmowało zgłoszenie szkody obejmującej jeden „pokrowiec czarny ze statywem i keyboardem marki Y., model (...) o wartości 2500 zł.” W tym stanie rzeczy należało uznać, że brak jest podstaw do przyjęcia, aby na skutek przedmiotowego zdarzenia powódce skradziono dwa statywy CL z pokrowcem, (w tym jeden o wartości 2.384,99 zł.), skoro wskazana cena, zgodnie z fakturą zakupu, obejmuje również CL Y. (...) (wymieniony wcześniej pod pozycją „pokrowiec czarny ze statywem i keyboardem marki Y., model (...) o wartości 2500 zł.”), a cena samego statywu z pokrowcem, wyniosła łącznie 186 zł. Również w uzupełnieniu zgłoszenia szkody kradzieżowej z dnia 21 maja 2012r., powódka nie wyszczególniła, kolejnego zestawu, w postaci statywu z pokrowcem.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje :

W przeważającej części powództwo jest zasadne i jako takie podległo uwzględnieniu.

Zgodnie z art. 805 § 1 k.c. przez umowę ubezpieczenia zakład ubezpieczeń zobowiązuje się spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę, przy czym świadczenie zakładu ubezpieczeń przy ubezpieczeniu majątkowym polega w szczególności na zapłacie określonego odszkodowania za szkodę powstałą wskutek przewidzianego w umowie wypadku (§ 2 pkt 1).
W rozpoznawanej sprawie pomiędzy stronami, w okresie od 6 stycznia 2012r. do 5 stycznia 2013r., obowiązywała umowa ubezpieczenia (...), obejmująca swoim przedmiotem m.in. kradzież z włamaniem.

W czasie obowiązywania tej umowy zaszło zdarzenie objęte zakresem ochrony ubezpieczeniowej, a mianowicie do mieszkania zajmowanego przez powódkę nieznani sprawcy włamali się i dokonali zaboru, będących jej własnością, ruchomości domowych.

Odmawiając powódce wypłaty odszkodowania strona pozwana powołała się na § 2 pkt 27 ogólnych warunków ubezpieczenia (...), ustalonych uchwałą Zarządu (...) Spółki Akcyjnej nr (...) z dnia 16 września 2010r. ze zmianami ustalonymi uchwałą nr UZ/382/2010 z dnia 14 października 2010r. oraz uchwałą nr UZ/399/2010 z dnia 8 listopada 2010r. (zwanymi w dalszej części uzasadnienia „o.w.u.”).

Powołane postanowienia o.w.u. definiują kradzież z włamaniem, jako zabór cudzego mienia w celu przywłaszczenia, którego sprawca dokonał albo usiłował dokonać z miejsca ubezpieczenia po usunięciu – przy użyciu siły i narzędzi - istniejących zabezpieczeń pozostawiając ślady stanowiące dowód użycia siły i narzędzi lub po otwarciu zabezpieczeń kluczem lub innym urządzeniem otwierającym, który sprawca zdobył przez kradzież z włamaniem z innego lokalu albo w wyniku rabunku .

Ubezpieczyciel, powołując się na treść opinii kryminalistycznej sporządzonej w dniu 13 lutego 2013r. w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym przez Komendę Rejonową Policji W. I, w której podniesiono m.in., że wkładki zamków są sprawne i bez uszkodzeń ich mechanizmów, a na wewnętrznych częściach wkładek nie stwierdzono śladów w postaci zarysowań i wgnieceń, które wskazywałyby, że otwierano je przy użyciu wytrychów, uznał, że nie doszło do zaboru mienia w wyniku kradzieży z włamaniem z miejsca ubezpieczenia w rozumieniu definicji o.w.u. , w związku z czym odmówił przyjęcia odpowiedzialności za zgłoszoną szkodę i uznania roszczeń A. B..

Przeprowadzony w toku procesu dowód z opinii biegłego z zakresu badań mechanoskopijnych J. B. dowodzi nietrafności decyzji pozwanego towarzystwa ubezpieczeń.

Podkreślenia wymaga okoliczność, że wnioski opinii kryminalistycznej, na którą powołano się w uzasadnieniu decyzji odmawiającej wypłaty odszkodowania, są ujęte bardzo wąsko – ograniczają się bowiem do odpowiedzi na pytanie, czy na wewnętrznych częściach wkładek do zamków znajdują się ślady mechanoskopijne świadczące o otwieraniu nieoryginalnym kluczem oraz, czy przed badaniem wkładki były sprawne. Negatywna odpowiedź na tak postawione pytanie nie pozwala – w ocenie Sądu - na jednoznaczne wykluczenie możliwości zakwalifikowania zdarzenia, jako kradzieży z włamaniem w rozumieniu § 2 pkt 27 o.w.u.

Z kolei przeprowadzone w niniejszym procesie postępowanie dowodowe pozwala, w sposób nie budzący wątpliwości, ustalić, że w obu zamkach dokonano przewiercień, przecięć i odgięć blachy różnych elementów konstrukcyjnych za pomocą narzędzi typu piłka do cięcia metali, wiertło do metali, szczypce, pilnik trójkątny i wkrętak. Wszystkie uszkodzenia powstały jednocześnie i pochodzą od tych samych narzędzi. Sposób, w jaki sforsowano drzwi do mieszkania A. B., nie pozostawia wątpliwości, że dokonano tego w sposób siłowy, nie pozostawiając śladów na wewnętrznych częściach wkładek zamków. Z kolei otwieranie zamka kluczem dorobionym zawsze pozostawia ślady na elementach wkładki zamka, jednakże nie zawsze można je ujawnić i odróżnić od śladów użycia kluczy oryginalnych.

Kolejną okolicznością, na która powołał się ubezpieczyciel odmawiając powódce wypłaty odszkodowania, było nienależyte zabezpieczenie lokalu objętego ochroną ubezpieczeniową. Pozwany wskazując na treść § 21 ust. 1 i ust. 2 pkt 2 o.w.u. i wymóg zamknięcia lokalu na co najmniej dwa zamki wielozastawkowe lub jeden zamek wielopunktowy przytoczył treść opinii kryminalistycznej z postępowania karnego, według której zabezpieczone na miejscu zdarzenia zamki w dacie oględzin miejsca szkody przez funkcjonariuszy Policji znajdowały się w pozycji „otwarte”.

Ten zarzut ubezpieczyciela nie może się ostać w świetle ustaleń faktycznych dokonanych w oparciu o wnioski opinii biegłego sądowego J. B., który stwierdził, że zakres uszkodzeń elementów obu zamków umożliwił osobie niepowołanej otwarcie drzwi z pominięciem wkładek profilowanych obu zamków, które w stanie „zamkniętym” i sprawnym wyjęto z drzwi, a zamki otworzono specjalnym przyrządem włamań lub posłużono się inną wkładką zamka, do której kluczem dysponował włamywacz.

W świetle powyższych ustaleń, decyzja o odmowie wypłaty odszkodowania z uwagi na brak widocznych śladów użycia siły i narzędzi nie była prawidłowa, a tym samym powództwo o zapłatę odszkodowania Sąd uznał, co do zasady, za usprawiedliwione.

Co do wysokości dochodzonego roszczenia podnieść trzeba, że ogólne warunki ubezpieczenia (...) wprowadziły, w granicach sumy ubezpieczenia, limity odpowiedzialności pozwanego towarzystwa ubezpieczeń w zależności od rodzaju skradzionego mienia.

I tak, zgodnie z § 18 ust. 2 pkt 2 o.w.u., z tytułu szkód w sprzęcie audiowizualnym, limit odpowiedzialności (...) S.A. wynosił 70 % sumy ubezpieczenia.

Strona pozwana nie kwestionowała wyceny wartości szkody powstałej w majątku powódki w wyniku kradzieży z włamaniem, a Sąd ustalił, że wartość szkody w sprzęcie audiowizualnym wyniosła łącznie 149.461 zł. Ponieważ łączna wartość utraconego sprzętu przekracza sumę ubezpieczenia ustaloną w umowie na 145.000 zł., zasądzeniu na rzecz powódki podlega równowartość 70 % sumy ubezpieczenia, czyli kwota 101.500 zł.

Z kolei w myśl § 18 ust. 2 pkt 2 postanowień o.w.u. limit odpowiedzialności (...) S.A. z tytułu szkód w przedmiotach ze srebra, złota lub platyny, monetach i biżuterii wynosił 40 % sumy ubezpieczenia. Wysokość szkody powódki w tytułu utraty łańcuszka ze złota i naszyjnika z bursztynu wyniosła 1.100 zł. i kwota ta podlega w całości zasądzeniu na rzecz powódki, jako mieszcząca się w granicach limitu odpowiedzialności i sumy gwarancyjnej.

Natomiast z tytułu szkód w pieniądzach odpowiedzialność ubezpieczyciela została ograniczona do wysokości 5 % sumy ubezpieczenia. A. B. w wyniku kradzieży z włamaniem z maja 2012 roku utraciła gotówkę w kwocie 11.000 zł., z czego 5 % stanowi kwotę 7.250 zł.

Przedmiot nie mieszczący się w żadnej z kategorii przedmiotów, podlegających ograniczeniom odpowiedzialności, który uległ kradzieży – łyżwy o wartości 2.605 zł. podlega rekompensacie w całości.

Suma wymienionych kwot daje 112.455 zł. Powódka żądała zasądzenia kwoty 102.450 zł. , toteż Sąd - bacząc aby nie wyjść ponad żądanie - uwzględnił powództwo w całości.

W zakresie żądania zasądzenia odsetek Sąd zważył, iż stosownie do przepisu art. 481 § 1 k.c., stanowiącego – zgodnie z dyspozycją art. 359 § 1 k.c. – ustawową podstawę domagania się odsetek za opóźnienie w spełnieniu świadczenia, jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, choćby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Istotne jest więc ustalenie momentu, w którym dłużnik opóźnił się ze spełnieniem świadczenia.

Termin spełnienia świadczenia przez dłużnika, którym jest zakład ubezpieczeń, w ramach łączącej strony umowy ubezpieczenia, wyznaczony jest przez przepis art. 817 k.c., zgodnie z § 1 którego, jeżeli nie umówiono się inaczej, zakład ubezpieczeń obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie dni trzydziestu, licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku. Jedynie wówczas, gdyby wyjaśnienie w powyższym terminie okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości świadczenia okazało się niemożliwe, świadczenie powinno być spełnione w ciągu czternastu dni od wyjaśnienia tych okoliczności (§ 2). Powyższe regulacje zostały powtórzone w postanowieniach § 77 ust. 1 i 2 o.w.u. łączącej strony umowy.

Wobec powyższego spełnienie świadczenia w terminie późniejszym może być usprawiedliwione jedynie wówczas, gdy ubezpieczyciel wykaże istnienie przeszkód w postaci niemożliwości wyjaśnienia okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności albo wysokości świadczenia, mimo działań podejmowanych z wymaganą od niego starannością profesjonalisty, według standardu, którego reguły wyznacza przepis art. 16 ust. 1 ustawy z 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej. Istnienie okoliczności usprawiedliwiających przekroczenie trzydziestodniowego terminu podlega indywidualnej ocenie w realiach konkretnej sprawy. Niewykazanie ich świadczy o popadnięciu ubezpieczyciela w opóźnienie ze spełnieniem świadczenia. (patrz : wyrok SA w Łodzi z 20.02.2014 r. , I ACa 1080/13, Lex nr 1439194)

W rozpoznawanej sprawie brak jest informacji o dacie, w której ubezpieczyciel otrzymał zawiadomienie o szkodzie, ponieważ strona pozwana nie wykonała zobowiązania Sądu i nie przedłożyła akt szkody. Niewątpliwie jednak strona pozwana podjęła czynności likwidacyjne i pismem z dnia 11 marca 2013r. poinformowała powódkę o braku podstaw do przyjęcia odpowiedzialności za szkodę ze względu na wnioski opinii kryminalistycznej sporządzonej na potrzeby postępowania przygotowawczego w dniu 13 lutego 2013r.

Z akt postępowania przygotowawczego nie wynika inna data powzięcia przez ubezpieczyciela wiedzy o treści ww. opinii. Z drugiej strony, oczekiwanie przez ubezpieczyciela na wyniki ekspertyzy kryminalistycznej zamków, było w pełni zasadne, a zatem żądanie zasadzenia odsetek od dnia 26 czerwca 2012r. nie mogło zostać uwzględnione.

Natomiast po 11 marca 2013r., tj. po dacie, w której treść opinii kryminalistycznej była już na pewno znana ubezpieczycielowi, ponieważ na jej podstawie odmówił powódce wypłaty świadczenia, nie zachodziły już żadne szczególne okoliczności, które uniemożliwiłyby stronie pozwanej wyjaśnienie okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości świadczenia, a w szczególności - z uwagi na wspomnianą we wcześniejszych rozważaniach lakoniczność opinii już wówczas istniały przesłanki do zlecenia przez ubezpieczyciela badań mechanoskopijnych we własnym zakresie, o czym mowa jest w piśmie pozwanego z dnia 2 października 2013r.

Wobec powyższego, Sąd uznał, że od dnia 11 marca 2013r. pozwany pozostawał w opóźnieniu ze spełnieniem świadczenia na rzecz A. B..

Powództwo zostało zatem oddalone jedynie w zakresie żądania zasądzenia odsetek ustawowych od dnia 26 czerwca 2012r. do 10 marca 2013r.

Na rozprawie w dniu 7 października 2014r. powódka ograniczyła roszczenie do kwoty 102.450 zł. z odsetkami od dnia 26 czerwca 2012r. , w pozostałym zakresie cofnęła powództwo ze zrzeczeniem się roszczenia. Sąd uznał cofnięcie pozwu za dopuszczalne (art. 203 §4 k.p.c.) i na podstawie art. 355 § 1 k.p.c., orzekł jak w pkt 2 wyroku, umarzając postępowanie w zakresie kwoty 5.050 zł. z ustawowymi odsetkami od dnia 26 czerwca 2012r., gdyż wydanie wyroku w tej części stało się zbędne.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 100 k.p.c., dokonując ich stosunkowego rozliczenia.

Powódka korzystała ze zwolnienia od kosztów sądowych w części, tj. ponad 500 zł. każdorazowej należności, na mocy postanowienia Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 6 listopada 2013r. (k. 37).

Na koszty procesu, poniesione przez powódkę złożyły się: opłata od pozwu w kwocie 500 zł., wynagrodzenie biegłego w kwocie 500 zł. oraz wynagrodzenie adwokata w wysokości 3.600 zł., łącznie 4.600,00 zł.

Natomiast pozwany poniósł koszty zastępstwa procesowego wykonanego przez radcę prawnego w kwocie 3.600 zł. i wynagrodzenie biegłego w kwotach 716,01 zł. oraz 373,70 zł., łącznie 4.689,71 zł.

Ponieważ powódka przegrała proces w 4,7 %, w takim też stosunku, odpowiadającym kwocie 220,42 zł. (4,7 % x 4.689,71 zł.), zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik sporu, powinna ponieść jego koszty, wyłożone przez stronę przeciwną, natomiast pozwany, który przegrał w 95,3 %, powinien zwrócić powódce kwotę 4.383,80 zł. (95,3 % x 4.600 zł.). Różnica tych dwóch wielkości wynosi 4.163,38 zł. , którą to kwotę Sąd, stosownie do powołanego przepisu, zasądził na rzecz powódki od pozwanego, jako odpowiedzialnego, we wskazanym wyżej stosunku, za wynik sporu.

Skarb Państwa wyłożył tymczasowo kwotę 4.875 zł. tytułem brakującej opłaty sądowej od pozwu.

Zgodnie z art. 113 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, kosztami sądowymi, których strona nie miała obowiązku uiścić, Sąd w orzeczeniu kończącym sprawę w instancji obciąży przeciwnika, jeśli istnieją do tego podstawy, przy odpowiednim zastosowaniu zasad obowiązujących przy zwrocie kosztów procesu. Koszty nie obciążające przeciwnika sąd, w orzeczeniu kończącym sprawę w instancji, nakazuje ściągnąć z roszczenia zasądzonego na rzecz strony, której czynność spowodowała ich powstanie.

Mając powyższe na uwadze Sąd nakazał pobrać od pozwanego kwotę 4.645,88 zł. (4.875 zł. x 95,3 %), tytułem kosztów procesu pokrytych tymczasowo przez Skarb Państwa oraz orzekł o ściągnięciu, z zasądzonego na rzecz A. B. roszczenia, kwoty 229,12 zł. ( 4.875 zł. x 4,7 %), tytułem zwrotu opłaty od pozwu, w części w jakiej od obowiązku jej uiszczenia powódka była zwolniona, w zakresie nieuwzględnionej części powództwa.

Na podstawie art. art. 80 w zw. z art. 84 ust. 2 u.k.s.c. należało orzec o zwrocie na rzecz pozwanego kwoty stanowiącej różnicę między kosztami pobranymi, na poczet zaliczki z tytułu wynagrodzenia biegłego sądowego, a kosztami należnymi z tego tytułu.