Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

B. Ś. w pozwie złożonym w dniu 27 czerwca 2018 r. wniósł o uchylenie uchwały Spółdzielni Mieszkaniowej (...)w Ł. z dnia 7 maja 2018 r. w sprawie wykluczenia go z grona członków spółdzielni ewentualnie o stwierdzenie nieistnienia uchwały lub stwierdzenie jej nieważności.

Kwestionował, że pozwana spółdzielnia wykazała zaistnienie ważnej przyczyny przemawiającej za wykluczeniem go z członkostwa spółdzielni. W ocenie powoda nie wykazano winy po jego stronie, ani nie wykazano aby jego członkostwo pozostawało sprzeczne z postanowieniami Statutu lub zasadami współżycia społecznego.

Nadto powód wniósł zasądzenie od pozwanej kosztów procesu.

(Pozew, k. 4- 5)

W odpowiedzi na to pozwana spółdzielnia wniosła o oddalenie powództwa w całości, kwestionując zarzuty powoda co do zaskarżonej uchwały.

(Odpowiedź na pozew, k. 16- 21)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

B. Ś. był członkiem Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w Ł..

(Okoliczność niesporna)

Spółdzielnia zajmuje się wykonywaniem prac budowlanych. Jej członkowie to osoby prowadzące działalność gospodarczą w zakresie prac budowlanych. Członkowie spółdzielni szukają inwestorów, którzy zlecają prace do wykonania, zwykle w drodze przetargu. Następnie dane inwestora i przedmiot przetargu przekazywane są do spółdzielni, gdzie dokonywane jest sprawdzenie warunków formalnych przetargu, przygotowywane są kosztorysy. Następnie do przetargu zgłaszała się spółdzielnia jako główny wykonawca, zaś podwykonawcą zostaje jej członek. Po wygraniu przetargu spółdzielnia podpisuje umowę, później powinna być podpisana umowa między spółdzielnią a członkiem. Praktyką było, iż jeżeli dokument umowy nie był dodatkowo potrzebny, członkowie spółdzielni umów nie podpisywali.

(Zeznania E. Z., k. 108- verte- 112- verte)

W okresie między 1969 r. a sierpniem 2017 r. członkiem spółdzielni był ojciec powoda – P. Ś., sprawujący funkcję prezesa spółdzielni przez wiele lat do 2017 roku.

(Zeznania P. Ś., e- protokół Re- Court od 00:05:37 do 01:16:09, k. 125- verte- 127- verte)

Poza B. i P. Ś. w obrębie spółdzielni była prowadzona działalność gospodarcza przez co najmniej dwie inne osoby spokrewnione lub spowinowacone z B. Ś., w tym jego siostrę K. K., małżonkę K. Ś., szwagra.

(Przesłuchanie strony pozwanej- R. N., e- protokół Re- Court od 01:51:10 do 02:42:55, k. 129- 131 oraz zeznania T. J., k. 114- verte- 115- verte)

Mimo formalnego prowadzenia odrębnych działalności gospodarczych przez w/w osoby, B. Ś. faktycznie uczestniczył w większości wykonywanych prac. P. Ś. uważał, że członkowie jego rodziny tworzą firmę rodzinną, wobec czego będąc prezesem spółdzielni, nie przywiązywał wagi do kwestii formalnych i najczęściej na budowach reprezentował jego interesy powód.

(Zeznania P. Ś., e- protokół Re- Court od 00:05:37 do 01:16:09, k. 125- verte- 127- verte)

W odbiorze innych członków Spółdzielni, P. Ś. w ramach realizacji wygranych przetargów uznaniowo, ustnie rozdzielał zadania między swoimi krewnymi i powinowatymi. W konsekwencji, B. Ś. pojawiał się na budowach, gdzie formalnie nie miał zlecenia, a w dokumentach odnotowywano, że obecny jest członek spółdzielni.

(Przesłuchanie strony pozwanej- R. N., e- protokół Re- Court od 01:51:10 do 02:42:55, k. 129- 131)

Na budowach na których realizowano prace budowlane w ramach umów zleconych P. Ś., zwykle pojawiał się powód. Nigdy nie pomiędzy B. Ś. i jego ojcem, nie została zawarta umowa określająca czy powód realizował prace budowlane jako podwykonawca P. Ś., czy pełnił inną funkcję w ramach umów zwartych przez ojca.

(Zeznania P. Ś., e- protokół Re- Court od 00:05:37 do 01:16:09, k. 125- verte- 127- verte)

Zgodnie z § 11 ust. 1 statutu Spółdzielni jej członkowie mieli prawo korzystania z usług i świadczeń w zakresie pomocy finansowej.

(Statut, k. 1- 16 z załączonych akt spółdzielni)

Spółdzielnia udzielała finansowej pomocy swym członkom na poczet poszczególnych robót. B. Ś. korzystał z tej pomocy. Łącznie, na rok 2017 wypłacona mu
w latach 2014-15 pomoc finansowa wynosiła sumę 168.870,00 zł. Z zasady odbywało się to w drodze przelewów, choć zdarzały się także wypłaty z bankomatów. Wówczas B. Ś. potwierdzał pobranie gotówki parafując swoje inicjały.

(Zeznania E. Z., k. 108- verte- 112- verte; zeznania L. N. k. 113- 114- verte oraz dokumentacja, k. 48- 67 oraz 74 z załączonych akt spółdzielni)

Celem zapewnienia finansowego wsparcia swych członków, Spółdzielnia zaciągnęła zobowiązanie w Banku o charakterze kredytu obrotowego oraz kredytów celowych.

(Przesłuchanie strony pozwanej: R. N., e- protokół Re- Court od 01:51:10 do 02:42:55, k. 129- 131 oraz W. A. e- protokół Re- Court od 02:43:02 do 03:25:54, k. 131- 132- verte)

W wyniku wygranego postępowania przetargowego SR (...) w Ł. zawarła z Gminą T. umowę nr (...), której przedmiotem była budowa świetlicy wiejskiej w Ż.. W związku z tym w dniu 1 października 2014 r. Spółdzielnia zawarła z B. Ś. w ramach prowadzonej wówczas przez niego działalności gospodarczej pod firmą (...) z siedzibą w Ł. umowę o wykonanie w/w zadania.

(Umowa, k. 121- 123 z załączonych akt spółdzielni)

Prace wykonywane przez powoda, były dotknięte wadami. Na spotkaniu w dniu 13 sierpnia 2015 r ustalono katalog usterek podlegających naprawie. Następnie na spotkaniu z udziałem B. Ś. jako przedstawiciela SR (...) w Ł. w dniu 24 sierpnia 2015 r. ustalono listę prac naprawczych związanych z wykonaną instalacją elektryczną, oświetleniową oraz odgromową. Ustalono, że usterki zostaną usunięte do dnia 28 sierpnia 2015 r.

(Notatka, k. 129 wraz z listą obecności, k. 130 z załączonych akt spółdzielni)

W dniu 4 września 2015 r. na spotkaniu z udziałem B. Ś. jako przedstawiciela SR (...) w Ł. oraz m.in. przedstawicieli Urzędu Miasta T. w związku z odbiorem inwestycji stwierdzono konieczność licznych poprawek obejmujących teren zewnętrzny, budynek, tak z zewnątrz, jak i wewnątrz oraz instalacje elektryczne. Wskazane usterki miały zostać usunięte do dnia 8 września 2015 r.

(Notatka, k. 127 wraz z listą obecności, k. 128 z załączonych akt spółdzielni)

W związku z nieterminowym wykonaniem umowy przez B. Ś.,
SR (...) w Ł. obciążyła go w dniu 21 października 2015 r. karą umowną
w wysokości 42.049,59 zł.

(Nota obciążeniowa nr (...) k. 124)

W dniu 6 kwietnia 2017 r. w następstwie przeglądu budynku świetlicy wiejskiej
w Ż. odbytego przy udziale B. Ś. jako przedstawiciela
SR (...) w Ł. ustalono szereg podlegających naprawie usterek, które z zasady miały zostać usunięte do dnia 14 kwietnia 2017 r. poza naprawą dachu, która miała zostać przeprowadzona do dnia 7 kwietnia 2017 r.

(Notatka, k. 125 wraz z listą obecności, k. 126 z załączonych akt spółdzielni)

Z kolei w dniu 19 marca 2015 r. (...) S.A. w L. jako zamawiająca zawarła
z SR (...) w Ł. jako wykonawcą umowę o wykonanie wskazanych w niej robót w budynku przy ul. (...) w Ł.. W ramach nadzoru nad prawidłowym wykonaniem przedmiotu umowy osobą odpowiedzialną po stronie wykonawcy za prawidłową realizację umowy był m.in. B. Ś..

(Umowa, k. 90- 100 z załączonych akt spółdzielni)

Mimo dwukrotnego zawierania porozumień: w dniach 6 oraz 17 sierpnia 2015 r. modyfikujących pierwotne zapisy umowy oraz zawarcia w dniu 27 grudnia 2016 r. ugody, zamawiający, po bezskutecznym wezwaniu w dniu 2 sierpnia 2017 r. spółdzielni
do wykonania robót objętych ugodą złożył w dniu 29 sierpnia 2017 r. oświadczenie o odstąpieniu od umowy.

(Porozumienie nr 1, k. 102; porozumienie nr 2, k. 103; ugoda, k. 105- 108 wraz z załączonym harmonogramem, k. 109 i 110; wezwanie, k. 115 i 116 oraz oświadczenie o odstąpieniu, k. 117 i 118 z załączonych akt spółdzielni)

W okresie realizacji umowy, w dniu 3 kwietnia 2015 r. B. Ś. występował na spotkaniu jako inspektor ds. instalacji sanitarnych.

(Notatka służbowa, k. 111 i 112 z załączonych akt spółdzielni)

(...) S.A. w L. w dniu 28 lutego 2018 r. wezwało SR (...) w Ł. do zwrotu nadpłaconego wynagrodzenia oraz nałożyło karę umowną w wysokości 88.563,02 zł

(Pismo, k. 119 oraz nota księgowa, k. 120 z załączonych akt spółdzielni)

Ponadto Miasto Ł. zawarło w dniu 2 września 2016 r. z SR (...) w Ł. umowę termomodernizacji, budowy i przebudowy infrastruktury (...) Ośrodka (...) przy ul (...) w Ł..

(Umowa, k. 133- 140 z załączonych akt spółdzielni)

B. Ś. jako przedstawiciel SR (...) w Ł. był obecny podczas przekazania w dniu 5 września 2016 r. terenu i placu budowy.

(Protokół, k. 144- 147 wraz z listą obecnych, k. 148 z załączonych akt spółdzielni)

B. Ś. jako przedstawiciel Spółdzielni był obecny na spotkaniu z przedstawicielami inwestora oraz inwestora zastępczego w dniu 18 listopada 2016 r.

(Notatka, k. 149)

W dniu 22 listopada 2016 r. Miasto Ł. odstąpiło od umowy z dnia 2 września
2016 r. naliczając przy tym karę umowną

(Pismo, k. 150 wraz z notą księgową, k. 152 z załączonych akt spółdzielni)

W dniu 10 sierpnia 2016 r. SR (...) w Ł. zawarła z Gminą B. umowę na II etap przebudowy i rozbudowy SP ZOZ w B. z siedzibą w K..

(Umowa, k. 154- 165)

W dniu 25 listopada 2016 r. Gmina B. odstąpiła od umowy, obciążając spółdzielnię karą umowną.

(Oświadczenie o odstąpieniu, k. 166 oraz nota księgowa, k. 167 z załączonych akt spółdzielni)

Następnie w dniu 17 stycznia 2017 r. Gmina B. wezwała Spółdzielnię do zapłaty odszkodowania z tytułu utraconej dotacji.

(Pismo, k. 168 i 169 z załączonych akt spółdzielni z załączonych akt spółdzielni)

W związku z realizacją umowy z dnia 5 maja 2017 r. zawartej między SM (...) w Ł. a Urzędem Miasta Ł. – Zarządem Zieleni Miejskiej, B. Ś. jako przedstawiciel Spółdzielni uczestniczył w protokolarnym przekazaniu terenu i placu budowy.

(Protokół, k. 131 i 132 z załączonych akt spółdzielni)

W wyniku problemów, związanych m.in. z w/w pracami, Spółdzielnia popadła w kłopoty finansowe. Celem pozyskania środków na spłatę zobowiązań kredytowych wobec banków, koniecznym była sprzedaż budynku siedziby Spółdzielni.

(Przesłuchanie strony pozwanej- R. N., e- protokół Re- Court od 01:51:10 do 02:42:55, k. 129- 131)

SR (...) w Ł. pismem datowanym na dzień 12 października 2017 r. wezwała B. Ś. do zapłaty sumy 12.444,91 zł.

(Wezwanie, k. 27 oraz książka nadawcza korespondencji, k. 28 z załączonych akt spółdzielni)

Następie pismem datowanym na dzień 8 grudnia 2017 r. oraz nadanym w dniu 12 grudnia 2017 r. na adres B. Ś. SM (...) w Ł. wezwała go do zapłaty zadłużenia z tytułu udzielonej mu pomocy finansowej w sumie 187.218,61 zł, w tym kwocie 168.870,00 zł z tytułu kapitału oraz kwocie 18.348,61 zł z tytułu skapitalizowanych odsetek.

(Wezwanie, k. 24 i 25 oraz książka nadawcza korespondencji, k. 26 z załączonych akt spółdzielni)

W okresie marzec-grudzień 2017 r. Spółdzielnia wystawiała wobec B. Ś. noty obciążeniowe wykazujące jego zadłużenie z tytułu kapitału udzielonej mu pomocy finansowej oraz skapitalizowanych odsetek.

(Noty, k. 38- 47 z załączonych akt spółdzielni)

B. Ś. otrzymywał w/w dokumenty.

(Przesłuchanie powoda, e- protokół Re- Court od 01:19:42 do 01:51:00, k. 128- 129)

W kolejnych wezwaniach datowanych na 3 i 24 sierpnia oraz 22 września 2017 r. Rada Nadzorcza Spółdzielni wzywała B. Ś. do spłaty zadłużenia z tytułu otrzymanej pomocy finansowej w wysokości 168.870,00 zł.

(Wezwanie, k. 72 oraz książka nadawcza, k. 73; wezwanie, k. 70 oraz książka nadawcza, k. 71; wezwanie, k. 68 oraz książka nadawcza, k. 69)

W związku z wskazanymi nieprawidłowościami, Spółdzielnia wszczęła postępowanie o wykluczenie B. Ś., wzywając go na posiedzenie Rady Nadzorczej celem wysłuchania.

(Zawiadomienie, k. 126 z załączonych akt spółdzielni)

W dniu 5 kwietnia 2018 r. odbyło się posiedzenie. B. Ś. nie zgodził się z wnioskiem o wykluczenie, stwierdził, iż nie wie o jaką pożyczkę chodzi, potwierdził że dostał wiele przelewów, ale nie w takiej kwocie, która została wskazana w wezwaniu. Podniósł, iż przelewy nie były rozliczone. Przyznał, iż dostawał przelewy tytułem pomocy finansowej, lecz jego zdaniem kwoty nie zgadzały się. Podniósł, iż nie jest w stanie określić przeznaczenia poszczególnych przelewów z tytułu pomocy. Wniósł o przedstawienie ich rozliczenia przez Spółdzielnię. Przyznał, iż wykonywał jakieś prace, lecz nie ma umów i nie pamięta, aby je otrzymywał lub podpisywał. Nie pamiętał zakresu wykonywanych prac, zaś na naradach na obiektach bywał najczęściej jako członek Spółdzielni (...) w Ł.. Odmówił wypowiadania się na temat przebiegu realizacji inwestycji zleconych jego ojcu.

Rada Nadzorcza Spółdzielni (...) w Ł. uchwałą z dnia 7 maja 2018 r. wykluczyła B. Ś. z grona członków Spółdzielni wskazując iż nie rozliczył się ze Spółdzielnią z pożyczek otrzymanych z tytułu pomocy finansowej oraz nienależycie wykonywał prace budowlane na wskazanych wyżej obiektach.

(Uchwała, k. 17 wraz z uzasadnieniem, k. 18- 22)

Prawomocnym nakazem zapłaty orzeczono o obowiązku powoda zapłaty na rzecz spółdzielni kwoty 192.990,97zł

(nakaz zapłaty,k.135-136)

Powyższy stan faktyczny został ustalony w oparciu o przywołany materiał dowodowy, którego wiarygodność nie budziła wątpliwości Sądu.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powództwo nie jest zasadne i podlega oddaleniu.

Rozstrzygając w sprawie Sąd oparł się na normach art. 6 k.c. oraz art. 24 i 42 ustawy prawo spółdzielcze, a także zapisach § 18 Statutu Spółdzielni (...)
w Ł..

W niniejszym postępowaniu B. Ś. domagał się uchylenia ewentualnie, stwierdzenia nieważności lub nieistnienia uchwały rady nadzorczej wykluczającej go z pozwanej Spółdzielni.

Zgodnie z art. 24 § 6 pkt 2 ustawy z dnia 16 września 1982 r. prawo spółdzielcze (t.j. Dz.U.2018.1285) jeżeli organem właściwym w sprawie wykluczenia albo wykreślenia członka ze spółdzielni jest, zgodnie z postanowieniami statutu, rada nadzorcza, członek spółdzielni ma prawo m.in. zaskarżyć uchwałę rady nadzorczej do sądu w terminie sześciu tygodni od dnia doręczenia członkowi uchwały z uzasadnieniem, zaś przepisy art. 42 prawa spółdzielczego stosuje się odpowiednio. Tymczasem, w myśl § 18 ust 3 zd. 1 Statutu Spółdzielni uchwałę o wykluczeniu członka podejmuje Rada Nadzorcza na wniosek Zarządu Spółdzielni lub z własnej inicjatywy (k. 5; a.S). Uchwałą z dnia 7 maja 2018 r. B. Ś. został wykluczony z grona członków Spółdzielni. Zgodnie z § 19 ust.1 Statutu Spółdzielni o wykreśleniu lub wykluczeniu zarząd obowiązany jest powiadomić zainteresowanego listem poleconym w terminie 14 dni od daty podjęcia decyzji. Jak ustalono uchwałę nadano pocztą z zachowaniem wskazanego terminu w dniu 14 maja 2018 r., zaś doręczenie nastąpiło w dniu 16 maja 2018 r. Powyższe oznacza, że został zachowany termin zaskarżenia uchwały.

Zgodnie natomiast z art. 42 prawa spółdzielczego uchwała sprzeczna z ustawą jest nieważna (§ 2), zaś uchwała sprzeczna z postanowieniami statutu bądź dobrymi obyczajami lub godząca w interesy spółdzielni albo mająca na celu pokrzywdzenie jej członka może być zaskarżona do sądu (§ 3). Natomiast orzeczenie sądu ustalające nieistnienie albo nieważność uchwały walnego zgromadzenia bądź uchylające uchwałę ma moc prawną względem wszystkich członków spółdzielni oraz wszystkich jej organów. W związku z tym, jak trafnie wskazują przedstawiciele doktryny zaskarżanie uchwał walnego zgromadzenia jest możliwe za pomocą trzech odrębnych środków prawnych:

1.  powództwa o stwierdzenie nieważności uchwały, gdy występuje jej sprzeczność z ustawą;

2.  powództwa o uchylenie uchwały w razie jej sprzeczności z postanowieniami statutu, bądź z dobrymi obyczajami lub gdy uchwała godzi w interes spółdzielni albo ma na celu pokrzywdzenie jej członka;

3.  powództwa o ustalenie nieistnienia uchwały, gdy występują takie nieprawidłowości w zwołaniu walnego zgromadzenia lub w obradowaniu, które wyłączają możliwość przyjęcia usprawiedliwionego zapatrywania, że organ ten był zdolny do powzięcia woli.

(vide: A. Stefaniak [w:] Prawo spółdzielcze. Komentarz.; źródło LEX Omega)

W niniejszej sprawie powód dochodził uchylenia zaskarżonej uchwały Rady Nadzorczej Spółdzielni. Podnosił bowiem niewykazanie wypełnienia przywołanych statutowych przesłanek dla jego wykluczenia. Zgodnie bowiem z § 18 ust. 1 statutu wykluczenie członka ze Spółdzielni mogło nastąpić jedynie z ważnej przyczyny w przypadku, gdy z jego winy dalsze członkostwo jest sprzeczne z postanowieniami statutu lub z zasadami współżycia społecznego. W treści zaskarżonej uchwały jako przesłanki wykluczenia wskazano umyślne działanie na szkodę spółdzielni lub jej kontrahentów, uporczywe niewykonywanie podstawowych obowiązków członkowskich, złą jakość wykonywanych wyrobów, świadczonych usług oraz wykorzystanie funkcji samorządowych lub stanowiska dla uzyskania nieuzasadnionych korzyści materialnych lub osobistych.

Odnosząc powyższe do poczynionych ustaleń, Sąd na wstępie rozważył znaczenie ustalonego zadłużenia strony powodowej z tytułu pomocy finansowej świadczonej przez Spółdzielnię. Należy wskazać iż takie działanie w ocenie Sądu można uznać
za niewykonywanie podstawowych obowiązków członkowskich poprzez zaniechanie spłaty.

Wbrew zastrzeżeniom skarżącej strony, Sąd przyjął iż przedstawiona dokumentacja jednoznacznie wskazuje na wielokrotne zaciągniecie przez powoda licznych zobowiązań finansowych, a brak spłaty wynika z dołączonego do akt prawomocnego nakazu zapłaty, dokumentów wewnętrznych spółdzielni, jak i przesłuchania stron i zeznań świadków w osobach P. Ś. oraz E. Z.. Nie ulega wątpliwości, iż powodowi wypłacono świadczenia, a ich zwrot nie nastąpił. Sąd odnotował twierdzenia P. (01:07:00, k. 127) i B. (01:25:00- 01:28:35, k. 128) Ś. w przedmiocie przyjętej procedury zwrotu pomocy poprzez potrącanie jej ze świadczenia zamawiającego z tytułu wykonanej pracy przez wykonawcę – pożyczkobiorcę. Niemniej, jak wynika ze zgromadzonego materiału dowodowego, w okresie prezesury P. Ś., ów mechanizm nie był stosowany wobec zobowiązań B. Ś.. Wobec istniejącego powiązania osobowego w organach spółdzielni i fatycznego podejmowania przez ojca powoda wszystkich, w tym finansowych decyzji w spółdzielni, nie było instrumentów aby rzetelnie ocenić stan finansowy spółdzielni i zobowiązania wobec spółdzielni jego członków, szczególnie członków rodzinnie powiązanych z P. Ś..

Powód twierdził, że spłacił wszelkie zobowiązania wobec spółdzielni, co więcej, iż posiada własne wierzytelności przeciwko spółdzielni. Należy wskazać, iż co do prezentowanych przez powoda twierdzeń, zastosowanie znajdują ogólne reguły rozkładu ciężaru dowodów przewidziane w art. 6 k.c. oraz 232 zd. 1 k.p.c. zgodnie z którymi to na podnoszącym dane twierdzenie spoczywa ciężar jego udowodnienia. Ergo, twierdzenie powoda o spłacie lub możliwym potraceniu z własnych wierzytelności jego zadłużenia w spółdzielni stanowiącego jedną z podstaw zaskarżonej uchwały winno zostać poparte dowodami, choćby szczegółową historią operacji na rachunku bankowym powoda, fakturami uwzględniającymi owe potrącenia, dowodami spłat poszczególnych pożyczek czy nawet złożeniem przez stronę powodową opisywanego rozliczenia, wykazującego przewagę wierzytelności po stronie B. Ś.. Nie jest dopuszczalne, aby strona powodowa żądała od pozwanej udowodnienia zaprzeczenia swoich twierdzeń. Podsumowując, należy uznać, iż strona powodowa nie podważyła zarzutu strony pozwanej o istnieniu zadłużenia B. Ś. w SR (...) w Ł., którego brak spłaty stanowił uporczywe niewykonywanie podstawowych obowiązków członkowskich przez powoda. Co więcej brak spłaty tak znacznego zobowiązania winien zostać rozpatrywany także w kategoriach działania na szkodę spółdzielni. Jak ustalono, sytuacja finansowa pozwanej jest zła. Spółdzielnia zmuszona była zbyć m.in. swoją siedzibę na pokrycie zobowiązań wobec banków. Powód na żadnym z etapów postępowania wewnętrznego przed spółdzielnią, ani sprawy niniejszej, nie podnosił twierdzeń wskazujących na brak możliwości uregulowania zobowiązań. Dlatego też należy przyjąć, iż zaniechanie zapłaty jest wyłącznie wyrazem woli powoda, prowadzącym do szkody Spółdzielni. Pozwala to postawić B. Ś. zarzut, zachowania sprzecznego z normami postępowania i przypisać mu winę. (vide: Z. Banaszczyk [w:] K.c. Komentarz pod red. K. Pietrzykowskiego; źródło: Legalis.pl)

Odnosząc się do kwestii niewłaściwego wykonywania robót przez B. Ś., na wstępie wskazać należy, iż poza pracami obejmującymi świetlicę wiejską w Ż., nie wykazano aby powód przy realizacji pozostałych inwestycji był ich wykonawcą. Problematycznym było ustalenie roli B. Ś. na poszczególnych budowach zleconych jego ojcu, lecz nie ulega wątpliwości to, że odpowiedzialność za nienależyte wykonanie robót obciąża P. Ś., a nie powoda. Powyższe skutkuje uznaniem, że postawione powodowi zarzuty, były nieprawdziwe, gdy chodzi o w/w zakres robót. Należy jednak pamiętać, że faktyczny udział powoda w realizacji tych umów jest bezsporny. Potwierdzają to dokumenty w których odnotowanego udział powoda jako przedstawiciela Spółdzielni. Jednocześnie nie wykazano, aby B. Ś. został kiedykolwiek do tego umocowany. Zgodnie z § 38 ust. 1 in fine Statutu Spółdzielni to zarząd reprezentuje ją na zewnątrz. Nie wykazano, aby powód w okresie objętym badaniem był członkiem organów spółdzielni. Nie ustalono, aby w jakikolwiek sposób został jednostkowo umocowany do konkretnych czynności. Twierdzenie powoda wywodzącego swą legitymację do uczestniczenia w czynnościach zleconych innemu członkowi z samego członkostwa w spółdzielni, nie znajduje podstaw normatywnych. Powód działając bez należytego upoważnienia na budowach zleconych innemu członkowi, podejmując za tego członka decyzje, uczestnicząc w procesie decyzyjnym związanym z prowadzeniem danej inwestycji, niewątpliwie nadużył stosunku członkostwa i działał na szkodę spółdzielni. Dlatego, choć nie odpowiada za przebieg procesu inwestycyjnego w zakresie prac zleconych jego ojcu, to należało uznać, iż swoim zaangażowaniem w te inwestycje wyrządził szkodę spółdzielni, poprzez naruszenie podstawowych obowiązków członka, jakim jest niedziałanie na skodę spółdzielni. Szkoda spółdzielni, gdy chodzi o omawiane inwestycje wystąpiła, ponieważ wobec nienależytego wykonania prac, inwestorzy nałożyli kary umowne, żądali prac naprawczych lub odstępowali od zawartych umów.

B. Ś. jako przedsiębiorca pozostawał członkiem spółdzielni (...) w Ł.. Jego status członkowski wynikał z bycia profesjonalistą w zakresie robót budowlanych. W obowiązującym stanie prawnym, udział danego podmiotu w umowie o roboty budowlane, winien zostać stwierdzony na piśmie. Ratio legis tego obowiązku wynika z woli ustawodawcy jednoznacznego ustalenia kręgu podmiotowego jak i zakresu przedmiotowego odpowiedzialności przy danym zobowiązaniu. Zatem sytuacja w której powód funkcjonował przy szeregu umów na niejasnych, niesprecyzowanych warunkach, prowadzi do stwierdzenia że działał na niekorzyść ponoszącej odpowiedzialność wobec inwestora spółdzielni, choćby poprzez zacieranie kręgu podmiotów ponoszących odpowiedzialność za realizację danej inwestycji. W żadnym zakresie poczynań powoda nie usprawiedliwia to, że był związany nieformalnymi zobowiązaniami rodzinnymi, między poszczególnymi podmiotami uczestniczącymi w realizacji danej umowy. Co więcej, w sytuacji kiedy jego ojciec był prezesem spółdzielni, jego funkcjonowanie powinno być szczególnie przejrzyste, oparte na jasno sformułowanych regułach, transparentne. Powód winen był dbać o to, żeby był traktowany jak inni członkowie, aby nie zachodziły podstawy do uznania, że ma uprzywilejowaną w stosunku do innych członków pozycję z uwagi na istniejące powiązania rodzinne. Powód, który otrzymywał ponadprzeciętne kwoty wsparcia finansowego, w sposób nieuregulowany funkcjonował na budowach zleconych swojemu ojcu i innym członkom rodziny, bez wątpienia naruszał zasady dobrych praktyk i z uwagi na powyższe, jego postępowanie uznać należało za umyślne działanie niekorzyść pozwanego.

Należy także mieć na względzie, że działanie powoda na szkodę spółdzielni, wynikało ze sposobu realizowania robót w Ż.. Jak ustalono, powód wielokrotnie był zobowiązywany do usuwania kolejnych usterek, a ostatecznie obciążono go karą umowną.

Podsumowując całokształt powyższych rozważań, należało uznać, że choć nie wszystkie zarzuty strony pozwanej ujęte w zaskarżonej uchwale zostały potwierdzone, w ocenie Sądu nie ma podstaw do jej uchylenia. Poczynione ustalenia pozwalają przyjąć istnienie zawinionego zachowania powoda, dającego podstawę do podjęcia przez uprawnione organy spółdzielni uchwały o wykluczeniu. Mając na uwadze na powstałe po stronie powoda zadłużenie, niejasne realia funkcjonowania w ramach umów zawartych przez ojca powoda, a także nienależyte wykonanie umowy o roboty budowalne w Ż., Sąd uznał iż dalsze członkostwo powoda w spółdzielni byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.

W dalszej kolejności Sąd odniósł się do żądania strony powodowej stwierdzenia nieważności uchwały. Jak wskazano we wstępnych rozważaniach wiąże się ona ze sprzecznością z ustawą. Strona powodowa nie doprecyzowała przy tym w jakim zakresie sporna uchwała miałaby naruszać prawo spółdzielcze. Należy wskazać iż regulujący wykluczenie członka spółdzielni art. 24 § 2 nadmienionej ustawy przewiduje zbieżne ze statutowymi przesłanki normując, iż wykluczenie członka ze spółdzielni może nastąpić w wypadku, gdy z jego winy umyślnej lub z powodu rażącego niedbalstwa dalsze pozostawanie w spółdzielni nie da się pogodzić z postanowieniami statutu spółdzielni lub dobrymi obyczajami. Statut określa przyczyny wykluczenia. Zatem można przyjąć, na podstawie poczynionego wcześniej wywodu, iż zawinione działania i zaniechania powoda w zakresie wykonywanych przezeń robót, jak i niejasne działania w związku z realizacją umów w których powód formalnie nie był wykonawcą lub wykazanym podwykonawcą oraz zaniechanie spłaty należności z tytułu zaciągniętych zobowiązań powodują niemożność pogodzenia jego dalszego pozostawania w spółdzielni zarówno z dobrymi obyczajami, jak i postanowieniami statutu. Konsekwencje bowiem jego działania rzutują na pozostałych członków zmuszonych faktycznie do ponoszenia finansowego ciężaru powstałego zadłużenia, jak i spadku kolektywnej renomy samej spółdzielni, co w ocenie Sądu narusza dobre obyczaje. Co więcej, jak wykazano wyżej działania powoda naruszały zapisy § 18 Statutu Spółdzielni.

W pozostałym zakresie, na podstawie poczynionych ustaleń nie sposób przyjąć aby objęta powództwem uchwała naruszała którykolwiek inny przepis w obowiązującym stanie prawnym. Dlatego też Sąd nie znalazł podstaw do stwierdzenia nieważności przedmiotowej uchwały.

Odnosząc się następnie do żądania ustalenia nieistnienia uchwały, Sąd ważąc doktrynalne stanowisko w przedmiocie tego roszczenia (vide: A. Stefaniak jw.; źródło LEX Omega) zwrócił uwagę, iż analiza akt postępowania o wykluczenie B. Ś. nie pozwala stwierdzić per analogiam jakichkolwiek nieprawidłowości podważających zdolność rady nadzorczej do powzięcia zaskarżonej uchwały. Co znamienne po obu stronach niniejszego sporu w toku postępowania o wykluczenie B. Ś. występowali profesjonalni pełnomocnicy, którzy nie podnosili żadnych zastrzeżeń co do poprawności procedowania w tej materii. Tak więc Sąd nie znalazł podstaw dla ustalenia nieistnienia zaskarżonej uchwały.

Podsumowując powyższy wywód rozpatrywane powództwo należało oddalić.

Rozstrzygając następnie o kosztach procesu, Sąd na podstawie art. 98§ 1 k.p.c. obciążył nimi powoda jako przegrywającego zasądzając na rzecz strony pozwanej zapłatę sumy 377,00 zł w skład której weszły:

⚫

kwota 360,00 zł z tytułu wynagrodzenia profesjonalnego pełnomocnika strony
w osobie adwokata ustalona w oparciu o § 8 ust. 1 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U.2015.1800);

⚫

kwota 17,00 zł z tytułu opłaty skarbowej (k. 100) uiszczonej od pełnomocnictwa (k. 99).

……………………………………

SSO Ewa Steckiewicz- Ochocka

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć stronie pozwanej przez jej pełnomocnika.

Dnia 1 lipca 2019 r.

……………………………………

SSO Ewa Steckiewicz- Ochocka