Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

K., dnia 1 czerwca 2022 r.

Sąd Rejonowy w Kaliszu w V Wydziale Gospodarczym w składzie:

Przewodniczący: sędzia Magdalena Berczyńska – Bruś

Protokolant: Magdalena Grzesiak

po rozpoznaniu w dniu 1 czerwca 2022 r. w Kaliszu

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w K.

przeciwko M. B.

o zapłatę

1.  oddala powództwo,

2.  zasądza od powoda (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w K. na rzecz pozwanego M. B. kwotę 917 zł (dziewięćset siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

sędzia Magdalena Berczyńska-Bruś

Sygn. akt V GC 789/21

UZASADNIENIE

Powód (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w K. pozwem z dnia 6 sierpnia 2021r. wniósł o zasądzenie od pozwanego M. B. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą Firma Handlowa (...).N. (...) M. B. w S. kwoty 2.593 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 31 stycznia 2020r. do dnia zapłaty oraz zwrotu kosztów postępowania.

W uzasadnieniu pozwu wskazano, że powód jako wynajmujący zawarł z pozwanym w dniu 7 stycznia 2020r. w formie pisemnej umowę najmu nr (...) pojazdu marki B. (...) o numerze rej. (...). Zgodnie z § 7 ust. 4 umowy najmu pojazdu Regulamin Wynajmu oraz protokół zdawczo/odbiorczy stanowią jej integralną cześć , a najemca oświadczył, że zna treść Regulaminu i wyraża zgodę na jego włączenie do treści umowy. Równocześnie z umową pozwany podpisał Oświadczenie wynajmu samochodu zastępczego (...) S.A. w S., w którym zobowiązał się między innymi do pokrycia kosztów związanych z przedłużeniem okresu najmu samochodu zastępczego. Czynsz najmu za okres od 7 stycznia 2020r. do 15 stycznia 2020r. został opłacony przez ubezpieczyciela. Zgodnie z § 4 ust.4 umowy najmu pojazdu oraz oświadczeniem wynajmu samochodu zastępczego pozwany zobowiązany jest do zapłaty czynszu najmu pojazdu ponad okres objęty ubezpieczeniem, tj. za okres od dnia 15 stycznia 2020r. do dnia 21 stycznia 2020r. Zgodnie z protokołem zdawczo – odbiorczym do umowy numer (...) pozwany zwrócił pojazd stanowiący przedmiot najmu w dniu 21 stycznia 2020 (6 dób). Zgodnie z § 4 ust. 1 umowy najmu pojazdu wysokość czynszu jest określona w cenniku. Na podstawie pkt. 15 i 16 Regulaminu Wynajmu, czynsz najmu naliczany jest za każdą dobę z góry według stawki z dnia zawarcia umowy. Dobowa stawka czynszu najmu pojazdu stanowiącego przedmiot najmu wynosiła zgodnie z cennikiem 399 zł. Na podstawie § 4 ust. 3 umowy najmu pojazdu, dodatkowe koszty związane ze zwrotem przedmiotu najmu poza oddziałem powoda ustala się na podstawie cennika usług dodatkowych. Zgodnie z protokołem zdawczo/odbiorczym, pozwany zwrócił pojazd poza oddziałem powoda w mieście S., tj. w odległości powyżej 50 km, a poniżej 200 km od oddziału powoda w K.. W związku z tym powód obciążył pozwanego kosztami usługi dodatkowej tytułem zwrotu pojazdu poza oddziałem powoda w wysokości 199 zł.

Do pozwu załączono umowę najmu pojazdu nr 8/01/2020 z regulaminem, protokół zdawczo/odbiorczy, oświadczenie wynajmu samochodu zastępczego, fakturę (...) Forma (...) i wezwanie do zapłaty, oświadczenie o VAT pozwanego, ofertę najmu, fakturę VAT, cennik powoda.

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie zwrotu kosztów postępowania. W uzasadnieniu pozwany podniósł, że jego pojazd uległ uszkodzeniu nie z jego winy. Szkoda została naprawiona z OC sprawcy. Na czas naprawy pojazdu ubezpieczyciel miał obowiązek zapewnić mu pojazd zastępczy. (...) S.A. wskazał jako wynajmującego pojazd firmę (...) Sp. z o.o. Wstępnie określono czas najmu, jednak pozwany został zapewniony, że czas trwania najmu będzie równy okresowi oczekiwania na odbiór auta z naprawy. Pozwany nie miał wpływu na czas naprawy, na który składała się nie tylko sama naprawa ale również czas oczekiwania na potrzebne do naprawy części. W ocenie pozwanego to ubezpieczyciel powinien zapłacić za cały okres najmu, czyli za rzeczywisty czas naprawy. Pozwany został wprowadzony w błąd, z zapewnień ubezpieczyciela wynikało, że najem zostanie przez niego opłacony za cały czas potrzebny do naprawy uszkodzonego pojazdu. Czynsz za dobę najmu wynosił 202,44 zł, zaś za okres po 15 stycznia 2020r. powód żąda czynszu w wysokości 399 zł za dobę, powołując się na cennik, który nie został przedstawiony pozwanemu. Nie wiadomo również, z czego wynika, że ubezpieczyciel zadeklarował pokrycie kosztów najmu tylko do dnia 15 stycznia 2020r., a co do pozostałego okresu koniecznego do naprawy uszkodzonego pojazdu rzekomo nie dał gwarancji płatności za najem auta zastępczego. Pozwany nie korzystał z pojazdu wynajętego ponad czas konieczny do naprawy tego pojazdu.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Do szkody doszło w dniu 30 grudnia 2019r. Uszkodzeniu uległ samochód osobowy marki B. (...), należący do pozwanego. (...) S.A. nadał szkodzie numer GD20/38/20.

Dowód: protokół szkody w pojeździe nr (...) (k. 45 – 47 akt)

Samochód został uszkodzony przez kuriera pod siedzibą firmy pozwanego w S.. Po głoszeniu szkody pozwany skontaktował się z (...) S. A. w sprawie samochodu zastępczego na czas naprawy. Uszkodzony samochód pozwanego był w leasingu i przedstawiał znaczną wartość. Ubezpieczyciel nie dysponował pojazdem odpowiadającym pojazdowi uszkodzonemu. Proponował najem auta niższej klasy. Ostatecznie powód zadzwonił do pozwanego z informacją, że E. Hestia zlecił mu dostarczenie auta zastępczego. Zadzwoniono do pozwanego z oddziału powoda w K., proponując samochód B.. Pozwany zgodził się i w następnym dniu przywieziono mu auto do S.. Miał to auto użytkować przez czas naprawy jego auta. Gdy auto zostało dostarczone podpisał dokumenty, które przedłożył mu przedstawiciel powoda. Został ustnie zapewniony, że przez czas naprawy auta dostanie to auto bezpłatnie. Dostał auto na 3-4 dni, bo pozwany nie wiedział jak długo będzie trwała naprawa.

Dowód: zeznania pozwanego (00:06:12 – 00:15:35 minuta rozprawy z dnia

1.06.2022r. k.65v akt)

Mailem z dnia 7 stycznia 2020r. przedstawicielka powoda złożyła przedstawicielowi (...) S.A. ofertę najmu w związku ze szkodą dotyczącą samochodu pozwanego.

Dowód: oferta najmu (k. 24 akt)

W dniu 7 stycznia 2020r. w punkcie wynajmu powoda Oddział K. powód jako wynajmujący oddał pozwanemu jako najemcy w najem pojazd marki B. (...), nr rej (...) do osobistego używania. Umowa najmu została zawarta od dnia 7 stycznia 2020r. godz. 12.00 do 10 stycznia 2020r. godz. 12.00. W § 4 ust. 1 umowy wskazano, że wysokość stałej dobowej stawki najmu jest zgodna z cennikiem. W § 4 ust. 4 wskazano, że jeżeli zlecającym najem jest firma (...) usługi (...), czynsz najmu za wskazany okres najmu płaci zlecający najem. Wszelkie pozostałe opłaty wynikające z zawartej umowy najmu, w tym w szczególności czynsz najmu naliczany w przypadku przedłużenia okresu najmu pokrywa najemca. W umowie nie przewidziano obowiązku wpłaty przez najemcę kaucji tytułem zabezpieczenia ewentualnych roszczeń. W § 7 wskazano, że integralną częścią umowy jest Regulamin oraz protokół zdawczo – odbiorczy pojazdu. Najemca oświadczył, że zna treść Regulaminu i wyraża zgodę na włączenie ww. dokumentu do treści umowy.

Dowód: umowa najmu pojazdu nr 8/01/2020 (k. 12 akt)

W dniu 7 stycznia 2020r. pozwany złożył oświadczenie, że samochód marki B. nr rej. (...), uszkodzony na skutek kolizji drogowej z dnia 30 grudnia 2019r. służy do potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej i jest wprowadzony do ewidencji środków trwałych. Koszty jego eksploatacji są elementem kosztów działalności gospodarczej.

Dowód: oświadczenie pozwanego z 7.01.2020r. (k. 23 akt)

Szczegółowe warunki umów najmu samochodów zawieranych przez powoda w ramach wypożyczalni samochodów określił Regulamin, który stosuje się do wszystkich umów najmu zawartych od dnia 1 listopada 2019r. W punkcie 19. Regulaminu wskazano, że jeżeli do zapłaty czynszu za najem samochodu na podstawie umowy odrębnej od umowy najmu zobowiązany jest zakład ubezpieczeń lub assistance, a najemca pomimo upływu okresu najmu nie udostępnia samochodu do zwrotu, obowiązek zapłaty czynszu za każdą dodatkową dobę po upływie okresu najmu uzgodnionego przez zakład ubezpieczeń lub operatora assistance z wynajmującym, przechodzi na najemcę. Wynajmujący niezwłocznie powiadomi najemcę o braku autoryzacji dalszego okresu najmu przez zakład ubezpieczeń lub operatora assistance, wzywając najemcę do natychmiastowego zwrotu pojazdu. Przedłużenie okresu najmu poza okres autoryzacji jest możliwe po uprzednim złożeniu oświadczenia w formie elektronicznej na adres e-mail (...) o przedłużeniu okresu najmu na warunkach indywidualnych. W takim wypadku najemca zobowiązany jest opłacić z góry należność za każdą dodatkową dobę najmu, a umowa najmu ulega przedłużeniu jedynie o okres z góry opłacony przez najemcę. W przypadku braku takiej opłaty umowa najmu ulega rozwiązaniu z upływem ostatniej opłaconej doby najmu. W punkcie 20. wskazano, że brak złożenia przez najemcę oświadczenia, o którym mowa w punkcie 19. i jednoczesne dalsze używanie pojazdu po upływie okresu najmu autoryzowanego przez zakład ubezpieczeń lub operatora assistance stanowi bezumowne korzystanie z pojazdu. Wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z pojazdu wynosi 500 zł netto (615 zł brutto) za każdą rozpoczętą dobę najmu.

Dowód: Postanowienia ogólne (k. 13 – 14 akt)

W dniu 7 stycznia 2020r. pozwany złożył oświadczenie, że firma (...) Spółka Akcyjna w S. zleciła wynajmującemu zawarcie z nim umowy wynajmu samochodu zastępczego na okres przewidziany w Ogólnych Warunkach Ubezpieczenia samochodu ubezpieczonego, nie dłuższy niż czas jego naprawy. Pozwany zaakceptował przedstawione mu przez wynajmującego warunki dotyczące wynajmu samochodu zastępczego marki B. (...) nr rej. (...) i zobowiązał się do zwrotu na żądanie firmy wynajmującej lub (...) S.A. samochodu zastępczego w przypadku wcześniejszej naprawy jego samochodu.

Dowód: oświadczenie wynajmu samochodu zastępczego (k. 16 akt)

Powód przekazał pozwanemu samochód marki B. (...), nr rej. (...) w dniu 7 stycznia 2020r. Samochód został zwrócony w dniu 21 stycznia 2020r.

Dowód: protokół zdawczo – odbiorczy nr 8/01/20 (k. 15 akt)

W dniu 20 stycznia 2020r. pozwany odebrał po naprawie samochód B. nr rej. (...). Z tytułu naprawy M. P. wystawił wobec pozwanego fakturę VAT nr (...) na kwotę 14.432,50 zł. Pozwany złożył wobec (...) S.A. oświadczenie, że upoważnił M. P. do naprawy samochodu B. nr rej (...), którego dotyczy szkoda GD20/38/20 i że wszelkie rozliczenia związane ze szkodą należy rozliczać z firmą (...).

Dowód: faktura Nr (...) z 20.01.2020r. (k. 43 akt), oświadczenie pozwanego (k. 42 akt)

W momencie kiedy przywieziono pozwanemu auto zastępcze, jego samochód był już od 2-3 dni u mechanika. Była już wtedy zrobiona wycena i kosztorys. Z uwagi na fakt, że naprawa miała się odbyć bezgotówkowo Hestia musiała zatwierdzić kosztorys naprawy i serwis, w którym naprawa miała się odbyć. Wszystko zostało zatwierdzone już po otrzymaniu przez pozwanego auta. Pozwanemu powiedziano, że powód będzie sam przedłużał umowę w Hestii ze względu na długość trwania naprawy. Powód miał sam kontaktować się z Hestią. Pozwany otrzymał z Hestii sms o przyznaniu mu auta zastępczego ze wskazaniem okresu, a później dostał jeszcze jednego lub dwa sms o przedłużeniu tej umowy. Pozwany skontaktował się z Hestią, by dowiedzieć się, co będzie dalej po trzech dniach najmu. Gdyby miał sam płacić za najem, to od razu oddałby samochód. Potem przedstawiciel E. Hestii niejasno informował pozwanego o przedłużeniu najmu. (...) naprawiono w ciągi 7 dni. Przedstawiciel ubezpieczyciela twierdził, że naprawa powinna być wykonana wciągu jednego dnia. Gdy pozwany zadzwonił do powoda, zapewniono go, ze płatnikiem będzie E. Hestia. Ani razu nie powiedziano mu, że będzie odpowiedzialny za zapłatę za najem, czy za jakieś dodatkowe koszty. Pozwany zadzwonił do powoda z informacją o możliwości odbioru przez niego auta dzień przed odbiorem jego auta z naprawy. Powiedziano mu, że wystarczy, gdy odbiorą auto następnego dnia. Pozwany nie otrzymał żadnego pisma informującego o zakończeniu najmu pojazdu zastępczego ani od pozwanego ani od E. Hestii. Również w momencie odbioru auta pozwany nie był informowany o obciążeniu go kosztami najmu. Odebrano od niego auto bez żadnych informacji, co do obowiązku zapłaty dodatkowych pieniędzy. Umowa została zawarta w S., tam podpisano protokół zdawczo-odbiorczy. Powód nie kontaktował się z pozwanym w sprawie przedłużenia najmu, czy też zwrotu pojazdu. Pozwany nie został poinformowany o cenie najmu.

Dowód: zeznania pozwanego (00:15:35 – 00:45:07 minuta rozprawy z dnia 1.06.2022r. k.65v - 66v akt)

W dniu 23 stycznia 2020r. powód wystawił wobec pozwanego fakturę (...) Forma (...) z tytułu wynajmu samochodu osobowego B. (...) od 15.01.2020 do 21.01.2020r., numer szkody GD20/38/20 na kwotę 2.593 zł, płatną przelewem (mechanizm podzielonej płatności) do dnia 30 stycznia 2020r. Na fakturze wskazano należność za wynajem auta osobowego – 6 dób za kwotę 324,39 zł netto łącznie brutto 2.394 zł (399 zł brutto za dobę). Ponadto naliczono kwotę 199 zł brutto z tytułu zwrotu pojazdu poza oddziałem.

Dowód: faktura (...) Forma (...) (k. 17 akt)

Stawka najmu samochodu B. (...) wynosiła u powoda 399 zł z VAT.

Dowód: cennik bez daty (k. 26 – 27 akt)

W dniu 23 stycznia 2020r. powód wystawił wobec pozwanego fakturę FV 35/01 – (...) na kwotę 1.992,01 zł z tytułu wynajmu samochodu osobowego B. (...) nr rej. (...) od 7 stycznia 2020r. do 15 stycznia 2020r. nr szkody GD20/38/20 za 8 dób (202,44 zł netto za dobę). Termin płatności wskazano na dzień 13 lutego 2020r.

Dowód: faktura FV 35/01- (...) z 23.01.2020r. (k. 25 akt)

W dniu 24 lutego 2020r. powód wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 2.593 zł z tytułu faktury (...).

Dowód: wezwanie do zapłaty z 24.02.2020 z dowodem doręczenia (k. 18 -19 akt)

W dniu 16 kwietnia 2021r. powód wniósł przeciwko pozwanemu pozew o zapłatę kwoty 2.593 zł do Sądu Rejonowego Lublin Zachód w Lublinie. W dniu 16 kwietnia 2021r. wydano nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym. Na skutek sprzeciwu wniesionego przez pełnomocnika pozwanego Sąd postanowieniem z dnia 14 maja 2021 r umorzył postępowanie.

Dowód: pozew, nakaz, sprzeciw, postanowienie (k. 20 – 22 akt)

Sąd ustalił powyższy stan faktyczny na podstawie powołanych wyżej dowodów z dokumentów oraz zeznań pozwanego.

Sąd ograniczył dowód z zeznań stron do przesłuchania pozwanego na podstawie art. 302 § 1 k.p.c. albowiem powód nie stawił się na rozprawie prawidłowo wezwany do osobistego stawiennictwa pod rygorem pominięcia dowodu z jego zeznań.

Sąd zważył co następuje:

Strony zawarły umowę najmu, przez którą wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nie oznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz (art. 659 §1 kodeksu cywilnego).

Umowa została zawarta na piśmie po dokonaniu uzgodnień z odpowiedzialnym z tytułu odpowiedzialności cywilnej sprawcy szkody (...) Spółką Akcyjną w S.. W § 4 ust. 4 zastrzeżono, że jeżeli zlecającym najem jest firma świadcząca usługi assistance, czynsz najmu za wskazany w § 3 okres najmu płaci zlecający najem. Umowa została zawarta na czas określony od 7 stycznia 2020r. do dnia 10 stycznia 2020r. i mimo przewidzianego w § 7 obowiązku dokonywania wszelkich zmian i uzupełnień na piśmie pod rygorem nieważności nie zawarto żadnego aneksu przedłużającego jej trwanie.

Pozwany uzyskał przedłużenie okresu najmu od E. Hestii, jednakże żadna ze stron nie wskazała decyzji zakładu ubezpieczeń w tym zakresie. Również powód nie przedstawił umowy z (...) S.A. potwierdzającej, że refundowany najem pojazdu zastępczego trwał jedynie do 15 stycznia 2020r., za który to okres mimo wystawienia faktury FV 35/01- (...) powód nie domagał się zapłaty od pozwanego.

Powód obowiązek zapłaty przez pozwanego za najem od 15 stycznia 2020r. do 21 stycznia 2020r. oparł na stanowiącym integralną część umowy Regulaminie, a właściwie „Postanowieniach ogólnych”. Nie wskazał jednakże na jakiej podstawie sformułował roszczenie wobec pozwanego. Obciążenie kwotą 399 zł za każdą dobę najmu ponad autoryzowany okres najmu i kwotą 199 zł za zwrot pojazdu poza oddziałem możliwe było jedynie w sytuacji przedłużenia okresu wynajmu poza okres autoryzacji przez zakład ubezpieczeń.

W punkcie 19. Postanowień ogólnych przewidziano obowiązek powoda do powiadomienia pozwanego o braku autoryzacji dalszego okresu najmu przez zakład ubezpieczeń, wzywając pozwanego do natychmiastowego zwrotu pojazdu. Tego obowiązku powód nie wykonał. Zgodnie z treścią pkt 19 przedłużenie okresu wynajmu poza okres autoryzacji jest możliwe po uprzednim złożeniu oświadczenia w formie elektronicznej na adres e-mail (...) o przedłużeniu okresu najmu na warunkach indywidualnych. W takim wypadku najemca zobowiązany byłby z góry opłacić należność za każdą dodatkową dobę najmu, a umowa najmu uległaby przedłużeniu jedynie o okres z góry opłacony przez najemcę. W przypadku braku opłaty umowa uległaby rozwiązaniu z upływem ostatniej opłaconej doby najmu.

Powód nie tylko nie poinformował pozwanego o przedłużeniu umowy do 15 stycznia 2020r., o braku autoryzacji umowy przez zakład ubezpieczeń powyżej dnia 15 stycznia 2020r., ale nie wezwał pozwanego do zwrotu przedmiotu najmu. Powód nie dochował przewidzianych dla niego w puncie 19 Postanowień ogólnych obowiązków, nie może więc twierdzić, że zawarta w dniu 7 stycznia 2020r. umowa zmieniła swój charakter i stała się umową zawartą na warunkach indywidualnych. Pozwany nie miał wiedzy i świadomości takiego przekształcenia umowy, które będzie skutkować obciążeniem go przez powoda obowiązkiem zapłaty czynszu najmu.

Z uwagi na powyższe Sąd uznał, że roszczenie powoda, jako niemające podstawy prawnej w powoływanej umowie podlegało oddaleniu.

O kosztach postępowania Sąd rozstrzygnął na podstawie wynikającej z art. 98 kodeksu postępowania cywilnego zasady odpowiedzialności za wynik procesu i obciążył nimi w całości przegrywającego spór powoda. Na koszty postępowanie, które powód ma obowiązek zwrócić pozwanemu złożyło się wynagrodzenie pełnomocnika pozwanego ustalone w oparciu o § 2 pkt.3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015r. w sprawie w sprawie opłat za czynności radców prawnych(Dz.U. z 2018r. poz. 265) wraz z opłatą skarbową w wysokości 17 zł od pełnomocnictwa.

sędzia Magdalena Berczyńska-Bruś