Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 grudnia 2012r.

Sąd Apelacyjny w Łodzi I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący:	SSA Dorota Ochalska - Gola (spr.)
Sędziowie:	SSA Anna Miastkowska SSA Tomasz Szabelski
Protokolant:	st.sekr.sądowy Grażyna Michalska

po rozpoznaniu w dniu 20 grudnia 2012r. w Łodzi

na rozprawie

sprawy z powództwa G. R. (1)

przeciwko Skarbowi Państwa - Sądowi Rejonowemu (...)w Ł.

o zadośćuczynienie

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Okręgowego w Łodzi

z dnia 23 kwietnia 2012r. sygn. akt II C 1596/11

1. oddala apelację;

2. nie obciąża powoda G. R. (1) kosztami postępowania apelacyjnego.

3. przyznaje i nakazuje wypłacić ze Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Łodzi na rzecz adwokata A. G. z Kancelarii Adwokackiej w Ł. kwotę 3.321 (trzy tysiące trzysta dwadzieścia jeden) złotych brutto tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej powodowi z urzędu w postępowaniu apelacyjnym.

Sygn. akt I A Ca 815/12

UZASADNIENIE

Powód G. R. (2) wnosił o zasądzenie od Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego (...)w Ł.kwoty 100.000 zł tytułem zadośćuczynienia za pozbawienie go praw obywatelskich, straty moralne, finansowe oraz zdrowotne wynikłe z niezgodnego z prawem działania władzy publicznej.

W piśmie procesowym z dnia 23 stycznia 2012 r. pełnomocnik powoda sprecyzował żądanie pozwu wskazując, że G. R. (1) doznał szkody na osobie o charakterze niemajątkowym, polegającej na wywołaniu dolegliwości psychicznych sposobem procedowania i podejmowanymi działaniami Sądu Rejonowego (...)w Ł. w sprawach sygn. XVII C 36/08 i XVIII Nc 8629/10 (później XVIII C-upr (...)). Jako podstawę prawną żądania pozwu wskazał przepisy art. 417 k.c. i art. 448 k.c. Argumentował, że we wskazanych postępowaniach Sądy dopuściły się szeregu naruszeń proceduralnych w zakresie oceny charakteru wystąpień powoda i nakładanych na niego obowiązków, w szczególności organy władzy sądowniczej zaniechały udzielenia powodowi pouczeń o czynnościach procesowych , w tym o możliwości ustanowienia na jego rzecz pełnomocnika z urzędu. Ponadto Sądy działały stronniczo i nie zachowały zasady dwuinstancyjności. Bezpośrednim skutkiem niekorzystnych dla powoda rozstrzygnięć zapadłych w rezultacie niezgodnego z prawem działania władzy sądowniczej we wskazanych sprawach było zadłużenie zajmowanego mieszkania i pozbawienie powoda możliwości przekształcenia prawa lokatorskiego na prawo własnościowe. Nadto przeciwko powodowi wszczęte zostały postępowania egzekucyjne. W rezultacie powód został narażony na konieczność podejmowania szeregu działań prawnych w celu uchylenia się od skutków zapadłych i niekorzystnych dla niego rozstrzygnięć oraz skoncentrowania na tym aktywności życiowej. Spowodowało to drastyczne pogorszenie stanu zdrowia w zakresie przede wszystkim dolegliwości nerwowych i psychicznych.

Na rozprawie w dniu 16 kwietnia 2012r. powód osobiście i przez swojego pełnomocnika podał, że żądanie pozwu wywodzi z wydania nieprawidłowych jego zdaniem orzeczeń Sądu Rejonowego dla Łodzi - Śródmieścia w Łodzi w sprawach sygn. XVII C 36/08 i XVIII C-upr (...).

Strona pozwana zastępowana przez Prokuratorię Generalną Skarbu Państwa wnosiła o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda kosztów procesu. W jej ocenie powód nie wykazał żądnych przesłanek odpowiedzialności odszkodowawczej zakreślonych w art. 417 k.c. i art. 417 ¹ k.c.

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 23 kwietnia 2012 r. Sąd Okręgowy w Łodzi I Wydział Cywilny oddalił powództwo , nie obciążył powoda kosztami zastępstwa procesowego pozwanego i orzekł o kosztach nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej powodowi z urzędu.

Powyższe rozstrzygnięcie Sąd I instancji oparł na następujących ustaleniach faktycznych, które w tej części Sąd Apelacyjny w pełni akceptuje i przyjmuje za własne:

W sprawie sygn. XVII C 36/08 zawisłej przed Sądem Rejonowym dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi (...) Spółdzielnia Mieszkaniowa dochodziła od G. R. (1) kwoty 1.222,13 zł z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu i kosztami procesu. Należność ta stanowiła zaległe opłaty eksploatacyjne związane z lokalem mieszkalnym nr (...) położonym w Ł. przy ul. (...). W sprawie w dniu 11 stycznia 2008 r. wydano nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, od którego G. R. (1) wniósł sprzeciw domagając się oddalenia powództwa.

Prawomocnym wyrokiem z dnia 30 kwietnia 2009 r. Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi uwzględnił powództwo w sprawie sygn. XVII C 36/08. G. R. (1) był obecny na ogłoszeniu wyroku i został pouczony o prawie , sposobie i terminie jego zaskarżenia. Złożył wniosek o doręczenie odpisu wyroku z uzasadnieniem, a następnie w dniu 6 lipca 2009 r. wniósł apelację. Postanowieniem z dnia 13 sierpnia 2012 r. apelacja została odrzucona wobec nieuzupełnienia jej braków formalnych. Zażalenie G. R. (1) na powyższe postanowienie zostało oddalone postanowieniem Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 27 października 2009 r. Także postanowienie o zaopatrzeniu wyroku wydanego w sprawie sygn. XVII C 36/08 jest prawomocne.

W sprawie zawisłej przez Sądem Rejonowym dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi pod sygn. XVIII C upr 3416/10 powodowa (...) Spółdzielnia Mieszkaniowa wnosiła o zasądzenie od G. R. (1) tytułem opłat eksploatacyjnych za lokal mieszkalny kwoty 541,13 zł z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu i kosztami procesu. W sprawie został wydany nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, od którego G. R. (1) skutecznie wniósł sprzeciw , żądając oddalenia powództwa. Prawomocnym wyrokiem z dnia 15 kwietnia 2011 r. Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi uwzględnił żądanie pozwu. G. R. (1) podczas publikacji tego wyroku opuścił salę rozpraw , nie wysłuchując stosownego pouczenia. Powód nie złożył apelacji od wyroku z 15 kwietnia 2011 r.

Z powództwa G. R. (1) toczyło się także przed Sądem Rejonowym dla Łodzi – Śródmieścia w sprawie postępowanie pod sygn. I C 714/10, w którym powód kierował żądania przeciwko J. K. Komornikowi Sądowemu przy Sądzie Rejonowym dla Łodzi Śródmieścia w Łodzi. Pozew w tej sprawie został prawomocnie zwrócony, a zażalenie powoda odrzucone postanowieniem z dnia 1 października 2010 r. To ostatnie orzeczenie poddane zostało kontroli instancyjnej Sądu Okręgowego w Łodzi, który postanowieniem z dnia 20 stycznia 2011 r. oddalił zażalenie G. R. (1).

Wyrokiem z 21 grudnia 2011 r. Sąd Rejonowy dla Łodzi Śródmieścia w Łodzi w sprawie sygn. I C 688/10 oddalił także powództwo G. R. (1) o zasądzenie od J. C. kwoty 30.000 zł tytułem zadośćuczynienia. Postanowieniem z 28 lutego 2012r. Sąd Rejonowy dla Łodzi Śródmieścia w Łodzi odrzucił apelację powoda od tego wyroku.

Nie toczyły się żadne postępowania o stwierdzenie niezgodności z prawem wskazanych orzeczeń Sądu Rejonowego dla Łodzi Śródmieścia w Łodzi.

Z ustaleń Sądu Okręgowego wynika ponadto, że powód mieszka samotnie, utrzymuje się z renty chorobowej, która po potrąceniu należności egzekwowanych przez komornika wynosi 640 zł miesięcznie. Aby się utrzymać zbiera złom. Zalega z opłatami za zajmowany lokal, a także z tytułu kredytów.

Przy tak zakreślonej podstawie faktycznej Sąd I instancji uznał roszczenie pozwu za bezzasadne. Podkreślił, że ostatecznie powód wywodził żądanie pozwu z nieprawidłowych, w jego ocenie , orzeczeń Sądu Rejonowego dla Łodzi Śródmieścia w Łodzi. Z uwagi na to, iż wskazane orzeczenia uprawomocniły się po dniu 1 września 2004r., w sprawie miał zastosowanie art. 417 ¹ § 2 k.c. Stosownie do powołanego przepisu, konieczną przesłanką odpowiedzialności odszkodowawczej za szkodę wyrządzoną przez wydanie niezgodnego z prawem orzeczenia sądowego jest stwierdzenie tej niezgodności we właściwym postępowaniu tj. w postępowaniu unormowanym w art. 424 ¹ i nast. k.p.c. Sąd rozpoznający roszczenie odszkodowawcze nie może samodzielnie ustalić niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia. Bezspornie w realiach sporu powód nie dysponuje prejudykatem stwierdzającym wydanie któregokolwiek z powołanych orzeczeń z naruszeniem prawa, a tym samym nie została spełniona podstawowa przesłanka odpowiedzialności Skarbu Państwa.

Sąd Okręgowy zwrócił uwagę na treść art. 365 § 1 k.p.c. i zaznaczył, że sposobem na obalenie prawomocności orzeczenia nie jest wytoczenie kolejnego procesu, w którym strona dowodzi, że orzeczenie określonej treści zostało wydane z naruszeniem przepisów prawa. Podkreślił, że powód nie skorzystał w prawidłowy sposób z możliwości poddania wyroków wydanych w sprawach sygn. XVII C 36/08 i XVIII C upr 3416/10 kontroli instancyjnej Sądu drugiej instancji.

O kosztach postępowania Sąd I instancji rozstrzygnął na podstawie art. 102 k.p.c. , mając na uwadze trudną sytuację majątkową powoda.

Apelację od powyższego orzeczenia wywiódł powód, zaskarżając je w całości i domagając się uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji wraz z orzeczeniem o kosztach postępowania apelacyjnego. Pełnomocnik powoda z urzędu wniósł ponadto o przyznanie mu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej powodowi w postępowaniu apelacyjnym.

Apelujący zarzucił wyrokowi naruszenie prawa materialnego tj. art. 417 k.c. w związku z art. 448 k.c. poprzez błędne odstąpienie od ich zastosowania, a w to miejsce wadliwe zastosowanie art. 417 ¹ k.c. w sytuacji, gdy powód jako podstawę dochodzonego roszczenia wskazał odpowiedzialność Skarbu Państwa za szkodę o charakterze niemajątkowym wyrządzoną przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy sądowniczej, a nie odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną przez wydanie prawomocnego orzeczenia, w związku z czym nie zachodziła konieczność spełnienia w sprawie dodatkowej przesłanki dochodzenia roszczeń odszkodowawczych w postaci uprzedniego stwierdzenia we właściwym postępowaniu niezgodności z prawem działania władz publicznych, a co za tym idzie zarzucił błędne oparcie rozstrzygnięcia na braku prejudykatu, prowadzące w konsekwencji do nierozpoznania istoty sprawy tj. nie zbadania przesłanek bezprawności działania organów władzy sądowniczej, szkody oraz związku przyczynowego.

Strona pozwana wnosiła o oddalenie apelacji i zasądzenie od powoda kosztów postępowania apelacyjnego. Podnosiła, iż sam powód zakreślił podstawę faktyczną roszczenia odwołując się do wydania niezgodnych z prawem orzeczeń w sprawach sygn. XVII C 36/08 i XVIII C upr 3416/10.

Na rozprawie apelacyjnej w dniu 20 grudnia 2012 r. powód oświadczył, że cofa pełnomocnictwo dla ustanowionego dla niego pełnomocnika z urzędu i będzie sam występował w procesie.

W oparciu o dowody zebrane w postępowaniu przed Sądem I instancji, Sąd Apelacyjny ponad ustalenia faktyczne przyjęte w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku dodatkowo poczynił następujące własne ustalenia:

Zarówno w sprawie sygn. XVII C 36/08 , jak i w sprawie sygn. XVIII C upr 3416/10 Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi doręczając G. R. (1) odpisy wydanych nakazów zapłaty pouczył go o sposobie i terminie wniesienia środka zaskarżenia ( nakaz zapłaty k 31 w załączonych aktach sygn. XVIII C upr 3416/10, nakaz zapłaty k 19 w załączonych aktach sygn. XVII C 36/08). W obu sprawach G. R. (1) wnosił sprzeciwy na urzędowych formularzach, które także zawierają stosowne pouczenia i informacje o sposobie uzasadnienia sprzeciwu i powołania wniosków dowodowych ( sprzeciw k 34 -35 w załączonych aktach sygn. XVIII C upr 3416/10, sprzeciw k 22 -23 w załączonych aktach sygn. XVII C 36/08).

W sprawie sygn. XVII C 36/08 w sprzeciwie od nakazu zapłaty powód opisał udział pełnomocników ustanowionych dla niego z urzędu w innych sprawach sądowych i wprost wskazał, że wobec niezadowolenia z dotychczasowej reprezentacji i „skorumpowania” adwokatów przez przeciwnika procesowego będzie samodzielnie dochodził swoich praw ( sprzeciw k 23 w załączonych aktach sygn. XVII C 36/08). W toku postępowania G. R. (1) składał wnioski dowodowe i liczne pisma procesowe, uczestniczył w posiedzeniach Sądu ( bezsporne). Jedynym obowiązkiem nałożonym w toku sporu na G. R. (1) było zobowiązanie do złożenia oświadczenia majątkowego w trybie art. 102 ust. 2 ustawy z dnia 25 lipca 2008 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych oraz dodatkowych dokumentów obrazujących jego sytuację majątkową, co powód uczynił, uzyskując na mocy postanowienia z dnia 2 października 2008 r. całkowite zwolnienie od kosztów sądowych ( zarządzenie k 75, postanowienie k 85 w załączonych aktach sygn. XVII C 36/08). W uzasadnieniu wyroku wydanego w sprawie sygn. XVII C 36/08 Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi wyłącznie w ramach jednego z zarzutów G. R. (1), dotyczącego awarii licznika w 2007 r., wskazał na brak jego inicjatywy dowodowej, zaś pozostałe zarzuty uznał za bezzasadne ( uzasadnienie k 230 – 231 v w załączonych aktach sygn. XVII C 36/08).

W toku postępowania w sprawie sygn. XVIII Cupr 3416/10 powód na rozprawie w dniu 1 marca 2011 r. wskazywał na okoliczności dotyczące nieprawidłowej reprezentacji jego interesów przez pełnomocnika z urzędu w poprzednio prowadzonym procesie ( protokół rozprawy k 68 w załączonych aktach sygn. XVIII Cupr 3416/10). Został także pouczony o obowiązku wypowiedzenia się co do faktów podnoszonych przez przeciwnika procesowego oraz o możliwości składania wniosków dowodowych i oświadczył, że nie składa żadnych twierdzeń ani wniosków dowodowych ( protokół rozprawy k 89 w załączonych aktach sygn. XVIII Cupr 3416/10). W sprawie sygn. XVIII Cupr 3416/10 na rozprawie w dniu 1 marca 2011 r. Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi dopuścił tymczasowo do udziału w sprawie pełnomocnika (...) Spółdzielni Mieszkaniowe w Ł. zobowiązując go do wykazania w terminie 3 dni umocowania – pod rygorem pominięcia czynności dokonanych z jego udziałem. Następnie na rozprawie w dniu 29 marca 2011 r. pominął czynności dokonane przez tego pełnomocnika ( protokoły rozprawy k - 67,83 w załączonych aktach sygn. XVIII Cupr 3416/10).

Powyższych ustaleń Sąd Apelacyjny dokonał w oparciu o niekwestionowane dokumenty załączone do akt spraw sygn. XVIII Cupr 3416/10 oraz XVII C 36/08.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja powoda nie zasługuje na uwzględnienie.

Jedyny przywołany przez skarżącego zarzut naruszenia prawa materialnego tj. art. 417 ¹ k.c. przez jego błędne zastosowanie , a także przepisów art. 417 k.c. w związku z art. 448 k.c. poprzez ich niezastosowanie, sprowadza się do twierdzenia, iż zakreślona przez powoda podstawa faktyczna żądania wskazywała na potrzebę oceny jego roszczenia w kontekście przesłanek odpowiedzialności Skarbu Państwa za szkodę wyrządzoną przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej ( art. 417 § 1 k.c.) , a nie w ramach podstaw deliktu polegającego na wydaniu prawomocnego orzeczenia niezgodnego z prawem ( art. 417 ¹ § 2 k.c.). Nie budzi wątpliwości, że przedmiot sporu definiowany jest przez przytoczenie już w pozwie okoliczności faktycznych uzasadniających żądanie ( art. 187 § 1 pkt 2 k.p.c.). W realiach sprawy lektura uzasadnienia pozwu nie daje podstaw dla jednoznacznego zidentyfikowania zdarzenia, które w przekonaniu powoda wywołało szkodę wymagającą naprawienia poprzez zapłatę zadośćuczynienia. Poza okolicznościami wskazującymi na niezadowolenie z przebiegu bliżej niezidentyfikowanych postępowań sądowych, powód nie daje odpowiedzi na pytanie, z jakich faktów wywodzi dochodzone roszczenie.

Wbrew wywodom apelacji, tych wątpliwości nie usuwa także pismo procesowe pełnomocnika powoda z dnia 23 stycznia 2012 r. już choćby z tej tylko przyczyny, iż w jego treści powołano się na dwie wzajemnie wykluczające się podstawy prawne żądania tj. art. 417 k.c. i art. 448 k.c. Pierwsza z powołanych norm dotyczy odpowiedzialności deliktowej Skarbu Państwa, natomiast druga odwołuje się do reżimu ochrony dóbr osobistych. Także okoliczności przywołane w uzasadnieniu pisma procesowego wskazują na możliwość różnej interpretacji podstawy faktycznej żądania pozwu. Z jednej bowiem strony powód wskazuje, że szkoda niemajątkowa na osobie, polegająca na pogorszeniu się stanu jego zdrowia i wystąpieniu dolegliwości psychicznych, wywołana została samym sposobem procedowania i przebiegiem postępowań prowadzonych przez Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi pod sygn. XVIII Cupr 3416/10 i XVII C 36/08, ale jednocześnie wyraźnie odwołuje się do negatywnych skutków prawomocnych orzeczeń wydanych w tych sprawach, które skarżący starał się „odwrócić” inicjując kolejne postępowania sądowe . Wywodzi także , iż to właśnie długoletnie starania o „respektowanie praw powoda”, wywołane „…noszącymi cechy bezprawności orzeczeniami w przedmiotowych procesach …” , spowodowały drastyczne pogorszenie stanu zdrowia powoda w zakresie dolegliwości nerwowych i psychicznych ( vide k 69).

W tym stanie rzeczy Sąd I instancji trafnie uznał, iż dopiero na rozprawie w dniu 16 kwietnia 2012 r. powód ostatecznie sprecyzował podstawę żądania, wprost wskazując , że wywodzi roszczenia z faktu wydania niezgodnych z prawem orzeczeń w sprawach sygn. XVII C 36/08 i XVIII Cupr 3416/10 ( vide k 123 v.). To stanowisko zostało także wyraźnie powtórzone przez jego pełnomocnika procesowego ( vide k 125). Nie sposób zatem zgodzić się z apelującym, że w rozpatrywanej sprawie doszło do nierozpoznania istoty sporu i dokonania subsumcji ustalonych faktów pod błędną normę prawa materialnego. Przy tak zakreślonych okolicznościach faktycznych uzasadniających żądanie, Sąd Okręgowy prawidłowo dokonał jego oceny w świetle przesłanek art. 417 ¹ § 2 k.c. i w konsekwencji – wobec oczywistego braku prejudykatu, stwierdzającego wydanie prawomocnych wyroków w sprawach sygn. XVII C 36/08 i XVIII Cupr 3416/10 z naruszeniem prawa – oddalił powództwo. Trzeba przy tym zgodzić się z Sądem I instancji, iż brak orzeczenia wydanego w trybie art. 424 ¹ i nast. k.p.c. czynił bezprzedmiotowym dalsze ustalenia i rozważania, co do szkody i związku przyczynowego.

Uzupełniająco wypada również zauważyć, że przebieg postępowań w sprawach Sądu Rejonowego dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi o sygn. XVIII Cupr 3416/10 i XVII C 36/08 nie uzasadnia początkowo prezentowanych przez powoda twierdzeń o rzekomo bezprawnych działaniach funkcjonariuszy publicznych, przejawiających się w samym sposobie procedowania, zaniechaniu pouczeń i incydentalnych decyzjach procesowych, które nie spełniają wymogów zastrzeżonych w art. 417 ¹ § 2 k.c. w związku z art. 424 ¹ § 2 k.p.c. Uważna lektura dokumentów zebranych w obu wskazanych postępowaniach sprawia, iż przede wszystkim upada podstawowy argument przywoływany w apelacji, a nawiązujący do braku stosownych pouczeń kierowanych do G. R. (1) występującego samodzielnie w procesie, w tym zaniechania pouczenia go o możliwości ubiegania się o ustanowienie pełnomocnika z urzędu. Z dodatkowych ustaleń poczynionych przez Sąd Apelacyjny wynika, że Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi dopełnił obowiązku pouczenia G. R. (1) o sposobie i terminie wniesienia sprzeciwu od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym, a także o możliwości i potrzebie składania wniosków dowodowych dla wykazania podnoszonych przez niego twierdzeń. Warto przypomnieć, iż zarówno przepis art. 5 k.p.c., jak i art. 212 § 2 k.p.c. obligują sąd i przewodniczącego posiedzenia do udzielenia stronie pouczenia jedynie w razie uzasadnionej potrzeby. W orzecznictwie zwraca się uwagę, że z art. 5 k.p.c. nie wynika powinność sądu o charakterze ogólnego obowiązku do udzielania w każdym wypadku pouczeń osobom stającym przed sądem, tylko dlatego, że występują bez zawodowego pełnomocnika. Udzielenie pouczenia musi być w danej sytuacji uzasadnione, zależy od oceny i uznania sądu ( tak SN w postanowieniu z dnia 15 września 2011 r. w sprawie II Cz 53/11, Lex nr 1001289). W toku postępowań objętych podstawą faktyczną roszczenia, G. R. (1) aktywnie uczestniczył w czynnościach procesowych, z zachowaniem terminu i formy złożył sprzeciwy od nakazu zapłaty, zgłaszał wnioski dowodowe, przedstawiał twierdzenia i zarzuty. Nie sposób zatem uznać, iż cechowała go tego rodzaju nieporadność i nieznajomość przepisów prawa, która materializowała obowiązek Sądu w zakresie udzielenia mu dodatkowych pouczeń. Co więcej, powołując się na rzekome zaniechania funkcjonariuszy publicznych, powód nie precyzuje, jakich czynności procesowych nie dopełnił na skutek braku stosownego pouczenia. Akcentowana w apelacji potrzeba poinformowania G. R. (1) o możliwości skorzystania z zastępstwa procesowego z urzędu upada wobec jednoznacznej postawy procesowej samego zainteresowanego, który w obu postępowaniach nie tylko dawał wyraz temu, iż doskonale wie o możliwości ubiegania się o ustanowienie pełnomocnika z urzędu, ale dodatkowo wykazywał niezadowolenie z tej formy reprezentacji jego interesów w innych postępowaniach sądowych, a w sprawie sygn. XVII C 36/08 wprost wskazał, że z tej przyczyny zamierza samodzielnie dochodzić swych praw. Jak podkreśla się w judykaturze, na gruncie art. 417 k.c. zachowanie niezgodne z prawem to zachowanie sprzeczne z porządkiem prawnym, polegające na sprzeczności między zakresem kompetencji organu, sposobem jego postępowania i treścią rozstrzygnięcia wynikającymi z wzorca ustawowego , a jego działaniem rzeczywistym ( tak SB w wyroku z dnia 19 kwietnia 2012 r. w sprawie sygn. IV CSK 406/11, Lex nr 1169347). Z pewnością o tego rodzaju odstępstwach od wzorca postępowania cywilnego nie można mówić w omawianych sprawach prowadzonych przez Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi.

Całkowicie gołosłowne, a tym samym nie poddające się żadnej racjonalnej weryfikacji, pozostają twierdzenia apelującego o uchybieniach funkcjonariuszy wymiaru sprawiedliwości w zakresie oceny charakteru wystąpień powoda i nakładania na niego określonych obowiązków. Powód nie podaje o jakie wystąpienia i obowiązki chodzi, zaś poczynione dodatkowe ustalenia faktyczne wskazują, iż jedynie w sprawie sygn. XVII C 36/08 Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi nałożył na G. R. (1) obowiązek dostarczenia dokumentów w związku z wnioskiem o zwolnienie od kosztów sądowych, któremu to ciężarowi procesowemu powód w całości uczynił zadość, co skutkowało uwzględnieniem wniosku. W sprzeczności z rzeczywistym przebiegiem postępowania w sprawie sygn. XVII C 36/08 pozostają także wywody apelacji dotyczące skutków niezłożenia w terminie pełnomocnictwa procesowego i pisma procesowego omawiającego dowody przez (...) Spółdzielnię Mieszkaniową. Jak wyżej wskazano, Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi pominął czynności pełnomocnika (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w Ł. dokonane bez należytego umocowania na rozprawie w dniu 1 marca 2011 r. Nie ma także racji skarżący dowodząc, iż Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi w sprawie sygn. XVII C 36/08 wyłącznie na skutek nieporadności G. R. (1) pominął jakieś jego wnioski dowodowe lub uznał je za sprekludowane. Do odmiennych wniosków prowadzi uzasadnienie wyroku z dnia 30 kwietnia 2009 r., które pozostaje jedynym dowodem pozwalającym na odtworzenie toku rozumowania Sądu.

Z pewnością o bezprawności działania funkcjonariuszy publicznych nie świadczy samo subiektywne niezadowolenie powoda z przebiegu i wyniku postępowań prowadzonych przez Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi. Powód nie skorzystał przy tym z możliwości poddania wyroków wydanych w sprawach sygn. XVIII Cupr 3416/10 i XVII C 36/08 kontroli instancyjnej sądu odwoławczego, w ramach której mógłby wskazywać także na ewentualne uchybienia przepisom prawa procesowego. Tymczasem jak podkreślił Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 9 września 2011 r. w sprawie I CSK 684/10 ( Lex nr 989122), dla odpowiedzialności Skarbu Państwa na podstawie art. 417 § 1 k.c. za szkodę wyrządzoną w wyniku niezgodnego z prawem wydania nieprawomocnego orzeczenia ( a zatem orzeczenia, do którego nie znajduje zastosowania procedura przewidziana w art. 424 ¹ i nast. k.p.c.) istotna jest okoliczność, czy strona nie mogła zapobiec jej powstaniu lub rozmiarom przy pomocy przysługujących jej środków prawnych. W okolicznościach sporu powód w sposób oczywisty tego rodzaju środków procesowych nie wykorzystał.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Apelacyjny na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację powoda jako bezzasadną.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd orzekł w oparciu o art. 102 k.p.c. odstępując od obciążenia nimi powoda. Sąd Apelacyjny miał w tym zakresie na uwadze szczególną sytuację materialną i zdrowotną powoda, który utrzymuje się wyłącznie z niewielkiej renty, samodzielnie prowadzi gospodarstwo domowe i nie korzysta ze wsparcia innych osób, a nadto od kilku lat leczy się na chorobę nowotworową. Nie bez znaczenia była ponadto okoliczność, iż wytaczając powództwo G. R. (1) kierował się własną subiektywną oceną stanu rzeczy , która podlegała weryfikacji dopiero w toku procesu.