Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27.11.2018r

Sąd Rejonowy w Zakopanem II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący SSR Janusz Kukla

Protokolant sekr. sąd M. L.

po rozpoznaniu dnia 27.11.2018r. sprawy:

R. C.

urodz. (...) w K.

s. A. i G. zd. G.

oskarżonego o to , że :

w okresie od listopada 2016 roku do 14 lutego 2018 roku w Z., uchylał się od wykonania obowiązku alimentacyjnego w kwocie po 450 złotych na rzecz syna B. K., określonego wyrokiem Sądu Rejonowego w Zakopanem z dnia 3 października 2013 r., sygn. akt III RC 127/11, przy czym łączna wysokość powstałych zaległości wynosi 35.529,21 zł., co przekracza równowartość co najmniej 3 świadczeń okresowych, narażając go tym samym na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych

to jest o czyn z art. 209§1 i 1a kk

I.  uznaje oskarżonego R. C. za winnego popełnienia opisanego wyżej czynu stanowiącego występek z art. 209§1 i 1a kk i za to na mocy art. 209§1a kk wymierza mu karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

II.  na mocy art. 627kpk zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe w kwocie 190 (stu dziewięćdziesięciu) złotych, w tym kwotę 120 (sto dwadzieścia) złotych opłaty sądowej.

Sygn. akt II K 376/18

UZASADNIENIE

wyroku Sądu Rejonowego w Zakopanem

z dnia 27 listopada 2018 r.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny sprawy:

Małoletni pokrzywdzony B. K. urodzony (...) w Z. jest synem oskarżonego R. C..

Dowód: odpis skrócony aktu urodzenia k. 9.

Wyrokiem zaocznym Sądu Rejonowego w Zakopanem z dnia 3 października 2013 r. wydanym do sygn. akt III RC 127/11 w sprawie z powództwa małoletniego B. K. reprezentowanego przez matkę A. K. przeciwko R. C. dotyczącej zasądzenia alimentów, Sąd zasądził od oskarżonego R. C. na rzecz jego syna B. K. alimenty w kwotach po 400 złotych miesięcznie, począwszy od dnia 27 września 2011 roku do dnia 30 sierpnia 2013 roku, a od dnia 1 września 2013 roku w kwotach po 450 złotych miesięcznie.

Dowód: odpis wyroku Sądu Rejonowego w Zakopanem z dnia 3 października 2013 r. sygn. akt III RC 127/11 k. 40.

Pomimo ciążącego z mocy art. 133 § 1 k.r.o na oskarżonym R. C. od urodzenia dziecka obowiązku alimentacyjnego, oraz wskazanego wyżej orzeczenia sądu oskarżony w okresie od listopada 2016 roku do 14 lutego 2018 r. uporczywie uchylał się od jego wypełniania. Oskarżony R. C. nie tylko nie płacił należności, ale też nie interesował się losem swojego syna. Jego syn w powyższym okresie nigdy nie otrzymał żadnego prezentu, pieniędzy, czy też jakichkolwiek rzeczy niezbędnych do codziennej egzystencji. Sytuacja materialna syna oskarżonego, a także jego matki była trudna. Małoletni pokrzywdzony pozostawał i do dnia dzisiejszego pozostaje na utrzymaniu matki. Matka pokrzywdzonego pracuje jako menager w restauracji szybkiej obsługi, z czego uzyskuje dochód w wysokości 2.500 złotych. Pomimo tego, zmuszona jest korzystać z zasiłków opieki społecznej, pobiera świadczenia rodzinne, świadczenia wychowawcze na troje dzieci w wysokości 1.500 złotych oraz otrzymuje alimenty z funduszu w wysokości 450 złotych. Dostaje także alimenty od ojca swojej najstarszej córki W. w wysokości 400 złotych.

Dowód: zeznania świadka A. K. k. 33-34, 77-78.

Od dnia 26 lipca 2013 r. oskarżony R. C. nie figuruje w rejestrze osób bezrobotnych i poszukujących pracy w Powiatowym Urzędzie Pracy.

Dowód: zaświadczenie z Powiatowego Urzędu Pracy w Ś. k. 20, zaświadczenie z Powiatowego Urzędu Pracy w Z. k. 30.

Od 17 sierpnia 2015 roku do dnia 30 września 2016 roku R. C. podlegał ubezpieczeniu z tytułu zatrudnienia.

Dowód: zaświadczenie z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w P. k. 26, zaświadczenie z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w P. k. 44.

Łączna wysokość powstałych wskutek uchylania się przez oskarżonego od wykonania obowiązku alimentacyjnego wynosi 35.529,21 złotych, stąd też przekracza równowartość co najmniej 3 świadczeń okresowych. Z racji nie wywiązywania się oskarżonego z nałożonego na niego obowiązku alimentacyjnego, A. K. od 1 lutego 2015 roku pobiera świadczenia alimentacyjne z Funduszu Alimentacyjnego.

Dowód: zeznania świadka A. K. k. 33-34, 77-78, Decyzja w sprawie przyznania świadczenia z funduszu alimentacyjnego k. 2-4, pismo Komornika Sądowego w Ś. k. 39.

Oskarżony R. C. jest żonaty, na utrzymaniu posiada dwoje dzieci, w tym małoletniego B. K., na którego rzecz zobowiązany jest płacić świadczenie alimentacyjne, a z którego to obowiązku się nie wywiązuje. Posiada wykształcenie średnie ogólne, nie posiada wyuczonego zawodu, utrzymuje się z prac dorywczych, z czego osiąga dochód w wysokości 2.500 złotych miesięcznie, nie posiada żadnego majątku. Oskarżony R. C. był karany sądownie.

Dowód: dane osobo-poznawcze k. 50, 52, karta karna k. 46-48.

W toku postępowania przygotowawczego:

Oskarżony przyznał się do popełnienia zarzucanych mu czynów i złożył wyjaśnienia. Utrzymywał w nich, że nie płaci alimentów, bowiem miały być zrobione badania DNA potwierdzające jego ojcostwo. Dodał, że nie ma w ogóle kontaktu z B. K.. Jak twierdzi chciałby wywiązywać z ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego względem syna i spłacić samą kwotę zadłużenia, bez odsetek umownych.

Dowód: wyjaśnienia oskarżonego R. C. k. 52-53,

Oskarżony nie stawił się na wyznaczony termin rozprawy głównej, będąc prawidłowo wezwanym (k. 77-78).

Sąd zważył, co następuje:

Czyniąc przedstawione wyżej ustalenia faktyczne Sąd oparł się na wyjaśnieniach przyznającego się do winy oskarżonego R. C., zeznaniach świadka A. K. oraz dowodach w postaci dokumentów: odpisu skróconego aktu urodzenia B. K., odpisu wyroku Zaocznego Sądu Rejonowego w Z. z dnia 3 października 2013 r., sygn. akt III RC 127/11, zaświadczenia z PUP w Ś. i Z., pisma MOPS w Z., Ś. i Z., pisma z ZUS w P. i P., dokumentacji Komornika Sądowego w Ś., odpisu wyroku Zaocznego Sądu Rejonowego w L. w L. z siedzibą w Ś. z dnia 5 listopada 2015 r., sygn. akt III K 347/15, odpisu wyroku Zaocznego Sądu Rejonowego wL. XIV Zamiejscowy Wydział karny Ś. z dnia 7 października 2010 r., sygn. akt XIV K 775/10, a także danych osobo-poznawczych i karty karnej.

Na wstępie należy podkreślić, że wobec przyznania się do winy przez oskarżonego, materiał dowodowy zgromadzony w sprawie uznać należy za nie budzący wątpliwości i w istocie bezsporny.

W ocenie Sądu wyjaśnienia oskarżonego, zasługują na uwzględnienie i są wiarygodne. Nic nie wskazuje, aby oskarżony miał je złożyć nierzetelnie, albo, aby miały one nie polegać na prawdzie. Oskarżony przyznał się do winy, co prawda wskazywał, iż na pewno nie spłaci całości, jednakże chce spłacić sama kwotę zadłużenia bez odsetek ustawowych, jednak nie zaprzeczył okolicznościom aktu oskarżenia. Dodać należy, że dowód z wyjaśnień przyznającego się do winy oskarżonego nie jest dowodem odosobnionym, bo przecież treść jego wyjaśnień, w których przyznał się w całości do popełnienia zarzucanych mu czynów, w pełni koresponduje zwłaszcza z treścią zeznań świadka A. K., jak również z dokumentacją zalegającą w aktach sprawy. Biorąc zatem pod uwagę wskazane powyżej argumenty, przyznanie się do winy oskarżonego należy postrzegać jako wiarygodne i zasługujące na uwzględnienie.

W całości wiarygodne były zeznania świadka A. K., matki małoletniego pokrzywdzonego B. K.. Świadek zeznawała w sposób logiczny, spójny i konsekwentny co do okoliczności jakie w rzeczywistości miały miejsce. W toku bezpośredniego jej przesłuchania Sąd doszedł do przekonania, iż zeznaje ona zgodnie z prawą, nie starając się w sposób fałszywy obciążać oskarżonego. Ponadto w świetle wyjaśnień przyznającego się do winy R. C., zeznania A. K. jawią się jako rzetelne i odpowiadające rzeczywistemu obrazowi niniejszej sprawy. Świadek zeznała, iż od roku 2010 była związku z R. C., który ustał w 2011 r., gdy okazało się, że zaszła w ciąże. Od tamtej chwili oskarżony przestał się z nią kontaktować. Wyjątkiem była sytuacja, gdy B. K. miał 6 tygodni i przebywała wówczas z nim w szpitalu. Wtedy oskarżony zadzwonił do niej, pytając czy dziecko się już urodziło i jak ma na imię. Później kontakty zupełnie zanikły i oskarżony nigdy nie płacił zasądzonych alimentów, nie interesował się losem syna, ani stanem jego zdrowia.

Świadek zeznała, że obecnie jest w związku z M. B., z którym ma 4-letniego syna A.. Jak zeznała pracuje jako menager w restauracji szybkiej obsługi, z czego uzyskuje dochód w wysokości 2.500 złotych. W ponoszeniu kosztów utrzymania pomaga jej także partner M. B., który pracuje dorywczo uzyskując dochód w wysokości 600-800 złotych miesięcznie oraz matka M. B., która pomaga w opiece nad trójka jej dzieci, gdy ona jest w pracy. Świadek podała, iż korzysta z zasiłków opieki społecznej, pobiera świadczenia rodzinne, świadczenia wychowawcze na troje dzieci w wysokości 1.500 złotych oraz otrzymuje alimenty z funduszu w wysokości 450 złotych. Dostaje także alimenty od ojca swojej najstarszej córki W. w wysokości 400 złotych. Nie posiada żadnych innych źródeł dochodu. Zdaniem świadka jej sytuacja finansowa jest stabilna i na bieżące rachunki oraz wydatki wystarcza, jednakże bez otrzymywanych świadczeń nie byłaby w stanie zaspokoić potrzeb trójki dzieci. Sąd nie dopatrzył się przyczyn, dla których miałby świadkowi wiary odmówić.

W ocenie Sądu na podstawie wyjaśnień oskarżonego i świadka A. K. oraz zgromadzonej w sprawie dokumentacji możliwe było ustalenie w sposób rzetelny przedmiotowego stanu faktycznego.

Wszystkie zgromadzone w sprawie dowody z dokumentów są wiarygodne i nie były kwestionowane przez żadną ze stron. Z treści tych dokumentów wynikają okoliczności, o jakich mowa w tych dokumentach. Zostały one sporządzone przez uprawnione do tego osoby i nie budzą wątpliwości co do swojej autentyczności, co sprawia, iż zasługują one na uwzględnienie.

Dokonując analizy prawnej przedmiotowego zdarzenia uprawnione są następujące uwagi.

zgodnie z art. 209 § 1 kk „Kto uchyla się od wykonania obowiązku alimentacyjnego określonego co do wysokości orzeczeniem sądowym, ugodą zawartą przed sądem albo innym organem albo inną umową, jeżeli łączna wysokość powstałych wskutek tego zaległości stanowi równowartość co najmniej 3 świadczeń okresowych albo jeżeli opóźnienie zaległego świadczenia innego niż okresowe wynosi co najmniej 3 miesiące, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku", natomiast stosowanie do treści art. 209 § 1a k.k: „Jeżeli sprawca czynu określonego w § 1 naraża osobę uprawnioną na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2".

Oceniając całokształt zgromadzonego materiału dowodowego zgodnie z zasadami logiki i doświadczenia życiowego, ze szczególnym wskazaniem na treść wyjaśnień przyznającego się do winy oskarżonego oraz zeznań świadka A. K. oraz dowody w postaci dokumentów, tj. odpisu skróconego aktu urodzenia B. K., odpisu wyroku Zaocznego Sądu Rejonowego w Z. z dnia 3 października 2013 r., sygn. akt III RC 127/11, zaświadczenia z PUP w Ś. i Z., pisma MOPS w Z., Ś. i Z., pisma z ZUS w P. i P., dokumentacji Komornika Sądowego w Ś., odpisu wyroku Zaocznego Sądu Rejonowego w L. w L. z siedzibą w Ś. z dnia 5 listopada 2015 r., sygn. akt III K 347/15, odpisu wyroku Zaocznego Sądu Rejonowego w L. XIV Zamiejscowy Wydział karny Ś. z dnia 7 października 2010 r., sygn. akt XIV K 775/10, a także danych osobo-poznawczych i karty karnej, mając na uwadze wyżej przedstawioną argumentację Sąd uznał, że oskarżony R. C. w okresie czasu od listopada 2016 roku do 14 lutego 2018 roku w Z., uchylał się od wykonania obowiązku alimentacyjnego w kwocie po 450 złotych na rzecz syna B. K., określonego wyrokiem Sądu Rejonowego w Z. z dnia 3 października 2013 r., sygn. akt III RC 127/11, przy czym łączna wysokość powstałych zaległości wynosi 35.529,21 zł., co przekracza równowartość co najmniej 3 świadczeń okresowych, narażając go tym samym na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych.

Przestępstwo z art. 209 § 1 kk w zw. z art. 209 § 1a kk jest tzw. przestępstwem trwałym. W niniejszej sprawie w okresie objętym zarzutem oskarżony w ogóle nie łożył na utrzymanie syna B. K.. Wynikało to ze złej woli oskarżonego, a nie z obiektywnych przyczyn uniemożliwiających wykonywania obowiązku łożenia na utrzymanie dziecka. Wskazać w tym miejscu należy, iż w pojęciu „uchylania się” zawarty jest negatywny stosunek psychiczny osoby zobowiązanej do nałożonego na nią obowiązku, sprawiający, że nie spełnia tego obowiązku, mimo że ma obiektywną możliwość jego wykonania.

Oskarżony powinien uiszczać na utrzymanie syna 450 zł miesięcznie, a w rzeczywistości nie łożył na utrzymanie dziecka. Świadek A. K. w postępowaniu przygotowawczym zeznała, iż oskarżony na konto komornika dokonał tylko dwóch wpłat po 450 złotych w 2014 roku, które to pieniądze komornik przekazał na konto B. K.. Powyższe świadczy o tym, że oskarżony działał umyślnie z zamiarem bezpośrednim niealimentacji. Zachowanie oskarżonego naraziło jego syna na bezpośrednie niebezpieczeństwo niemożności zaspokojenia swoich podstawowych potrzeb, ponieważ matka pokrzywdzonego znajdowała się w trudnej sytuacji i w związku z nagannym postępowaniem oskarżonego zmuszona była korzystać z pomocy Funduszu Alimentacyjnego. Brak wątpliwości także co do tego, że oskarżony nie wypełniał ciążącego na nim obowiązku w okresie od listopada 2016 roku do 14 lutego 2018 roku, a wskutek tego zaległości przekraczają równowartość co najmniej 3 świadczeń okresowych i wyniosły aż 35.529,21 zł.

W ocenie sądu powyższym zachowaniem R. C. wypełnił znamiona przestępstwa z art. 209 § 1 i 1 a kk, a wina oskarżonego nie budzi wątpliwości.

Co do wymiaru kary:

Za okoliczności obciążające sąd uznał fakt, iż oskarżony był uprzednio karany, a także to, że uporczywie uchylał się od wykonywania na rzecz jego syna obowiązku alimentacyjnego, pomimo istnienia obiektywnej możliwości ku temu, narażając B. K. na bezpośrednie niebezpieczeństwo niemożności zaspokojenia jego podstawowych potrzeb. Nie można nie dostrzec, że łożenie na utrzymanie własnych dzieci należy do kategorii obowiązków elementarnych, a nie wyszukanych, a uchylanie się od takich obowiązków powoduje znaczną krzywdę po stronie osób uprawnionych. Za okoliczność łagodzącą Sąd uznał przyznanie się oskarżonego do winy.

Oceniając stopień winy oskarżonego należy zauważyć, że jest on osobą dojrzałą, od której można oczekiwać odpowiedniego poziomu rozwoju intelektualnego i która winna zdawać sobie sprawę z tego, że uporczywe uchylanie się od wypełnienia ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego stanowi przestępstwo. Tym bardziej, więc takie zachowania muszą napotkać należytą reakcją. Rozważając kwestię stopnia społecznej szkodliwości czynu przypisanego oskarżonemu, sąd miał na uwadze wskazania ustawodawcy zawarte w przepisie art. 115 § 2 kk.

Przy wymiarze kary uwzględniono wymogi, o jakich stanowi art. 53 kk. W ocenie sądu wymierzona R. C. kara jest adekwatna do stopnia społecznej szkodliwości czynu i nie przekracza stopnia jego zawinienia. Wymierzając oskarżonemu orzeczoną karę sąd miał na uwadze cele zapobiegawcze i wychowawcze, jakie spełnić ma wobec oskarżonego, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. W ocenie sądu wymierzona oskarżonemu kara winna zrealizować wszystkie cele kary, w tym zwłaszcza uzmysłowić mu naganność postępowania, powstrzymać przed kolejnymi działaniami sprzecznymi z porządkiem prawnym oraz przestrzec innych, że działania takie, jakie podjął oskarżony są ścigane i karane z całą surowością.

Oskarżony był już karany, w tym na kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania. Kary pozbawienia wolności z dobrodziejstwem warunkowego zawieszenia nie przyniosły żadnego rezultaty i oskarżony po raz kolejny popadł w konflikt z prawem. W tej sytuacji zdaniem Sądu jedynie wymierzenie kary pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania spowoduje, że oskarżony zrozumie naganność swojego postępowania i w przyszłości będzie przestrzegał porządku prawnego. Ponadto należy podkreślić, że stosownie do aktualnie obowiązującej treści art. 69§1 kk nie jest możliwe warunkowe zawieszenie wykonania kary pozbawienia wolności, jeżeli sprawca w czasie popełnienia przestępstwa był skazany na karę pozbawienia wolności (w niniejszej sprawie oskarżony w czasie popełnienia przestępstwa był już skazany na karę pozbawienia wolności).

W ocenie Sądu wymierzona oskarżonemu kara w wymiarze 6 miesięcy pozbawienia wolności odpowiada dyrektywom wymiaru kary, opisanym w przepisie art. 53 kk. Można zatem przypuszczać, że oskarżony zrozumie naganność swojego postępowania i będzie w przyszłości zachowywał się zgodnie z prawem, a w szczególności nie popełni kolejnego przestępstwa.

Sąd na mocy art. 627 kpk zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe w kwocie 190 złotych, w tym kwotę 120 złotych opłaty sądowej.

Mając powyższe na uwadze orzeczono jak w sentencji wyroku na podstawie powołanych przepisów.