Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 26 lipca 2022 roku

Powód Ł. J. reprezentowany przez zawodowego pełnomocnika pozwem datowanym na 15 listopada 2021 roku domagał się zasądzenia od strony pozwanej (...) S.A. z siedzibą w W. kwoty 4.804,58 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 25 lipca 2021 roku do dnia zapłaty. Ponadto wniósł o zasądzenie od strony pozwanej kosztów procesu. Jako podstawę swojego żądania wskazał umowę ubezpieczenia (polisa nr (...)) łączącą strony. W pojeździe należącym do powoda w wyniku gradobicia w dniu 24 czerwca 2021 roku doszło do uszkodzeń karoserii, szyby i świateł. Powód wskazuje, że kwotą pozwalającą na pełną restytucję szkody jest 21.307,08 zł. Natomiast w toku postępowania likwidacyjnego pozwany zapłacił kwotę 16.502,50 zł. Dochodzona pozwem kwota 4.804,58 zł stanowi różnicę pomiędzy kwotą 21.307,08 zł, a wypłaconą już 16.502,20 zł.

W odpowiedzi na pozew z dnia 10 grudnia 2021 roku strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego zwrotu kosztów procesu, z wyszczególnieniem kosztów zastępstwa procesowego. Pozwany zakwestionował zasadność roszczenia, wskazuje, że podniesione przez powoda zarzuty nie dają podstaw do zmiany stanowiska (...) S.A. zajętego w postępowaniu likwidacyjny.

Pismem z dnia 30 maja 2022 roku powód zmodyfikował żądanie pozwu w ten sposób, że wniósł o zasądzenie od pozwanego kwoty 700 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 25 lipca 2021 roku do dnia zapłaty. W odniesieniu do kwoty 4.104,58 zł cofnął pozew bez zrzeczenia się roszczenia. Wniósł o zasądzenie od pozwanego na swoją rzecz kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego w podwójnej wysokości, a także o nieobciążanie powoda kosztami postępowania w jakiejkolwiek części z uwagi na szczególne okoliczności. Ponadto wniósł o ustalenie przesłankowo, że pozwanemu nie przysługuje wobec powoda roszczenie o zwrot kwoty 5.101,79 zł stanowiącej różnicę pomiędzy kwotą wypłaconą powodowi na etapie postępowania likwidacyjnego jako część należnego mu odszkodowania z tytułu szkody z 24 czerwca 2021 roku w pojeździe marki H. o nr rej. (...), a kwotą zaniżonego odszkodowania ustalonego decyzją pozwanego z 2 sierpnia 2021 roku.

W odpowiedzi na zmodyfikowane powództwo strona pozwana pismem z 23 czerwca 2022 roku wyraziła zgodę na cofnięcie pozwu bez zrzeczenia się roszczenia. Ponadto wniosła o przyznanie od powoda na rzecz pozwanego zwrotu kosztów procesu, wraz z kosztami zastępstwa procesowego. Wniosła o oddalenie żądania zasądzenia od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu i wniosku o nieobciążanie powoda kosztami oraz oddalenie żądania ustalenia przesłankowo, że pozwanemu nie przysługuje zwrot od powoda kwoty 5.101,79 zł.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 28 marca 2021 roku strony zawarły umowę ubezpieczenia pojazdu H. o nr rej. (...). Ubezpieczenie obowiązywało do 27 marca 2022 roku. Zakres ubezpieczenia obejmował m.in. (...) (Autocasco) w wariancie M. (podstawowym).

Dowód: Polisa nr (...) (k.18-20), ogólne warunki ubezpieczeń komunikacyjnych (...) (k.21-39)

W dniu 24 czerwca 2021 roku nad terenem N. miało miejsce gradobicie (fakt powszechnie znany). W wyniku tego zjawiska meteorologicznego doszło do uszkodzenia samochodu marki H. o nr rej (...), polegającego na: rozbiciu przedniej szyby i świateł, wgnieceń karoserii w liczbie ponad 100. Przed wystąpieniem szkody powód serwisował uszkodzony pojazd w (...). Wartość rynkowa pojazdu nieuszkodzonego oszacowana na podstawie katalogu (...) jako aktualna na dzień zdarzenia wynosiła 27.900 zł brutto, natomiast na podstawie notowań katalogu E. 35.200 zł brutto. Koszt naprawy pojazdu w czerwcu 2021 roku wyniósłby 26.320,60 zł brutto. Przedstawiona kwota naprawy w każdym z przedstawionych wariantów przekracza 70% wartości pojazdu nieuszkodzonego na dzień powstania szkody, dlatego szkoda z dnia 24 czerwca 2021 roku była, w myśl umowy łączącej strony, szkodą całkowitą. Wartość uszkodzonego pojazdu wyniosła 17.997,50 zł brutto.

Dowód: dokumentacja zdjęciowa znajdująca się w aktach szkody (płyta CD - k.74), dokumentacja dotycząca serwisowania pojazdu w powoda w (...) (k.85-103), opinia biegłego sądowego (k.109-132)

W dniu 25 czerwca 2021 roku powód zgłosił zdarzenie pozwanemu, który zarejestrował szkodę pod nr (...).

W dniu 30 czerwca 2021 roku strona pozwana sporządziła kalkulację naprawy samochodu powoda, która została wysłana do powoda w dniu 2 lipca 2021 roku. (...) S.A. ustaliła, że w pojeździe doszło do szkody całkowitej w rozumieniu (...). Zdaniem strony pozwanej wartość pojazdu w stanie nieuszkodzonym wyniosła 22.294 zł netto, a wartość pojazdu w stanie uszkodzonym to 15.691 zł. Daje to różnicę 6.602,94 zł.

W dniu 21 lipca 2021 roku powód otrzymał od pozwanego drugą kalkulację naprawy również datowaną na 30 czerwca 2021 roku, tym razem uwzględniającą kwoty brutto. Zgodnie z kalkulacją naprawy wartość pojazdu w stanie nieuszkodzonym wynosiła kwotę 34.500,00 zł brutto, z kolej koszt naprawy wynosił 21.307,08 zł. Strona pozwana wypłaciła powodowi różnicę wskazanych wyżej kwot to jest 16.502,50 zł.

Dowód: potwierdzenie otrzymania zgłoszenia (k.40-41), pismo (...) z 2 lipca 2021 roku z załącznikami (k.42-45), pismo (...) z 21 lipca 2021 roku z załącznikami (k.46-49), potwierdzenie wypłaty środków z 22 lipca 2021 roku (k.53), zeznania powoda (k.204)

W dniu 21 lipca 2021 roku powód złożył reklamację wskazując, że niniejsza szkoda nie ma charakteru szkody całkowitej, albowiem wartość pojazdu w stanie nieuszkodzonym to 34.500 zł, a więc 70% tej kwoty to 24.150 zł, a kwota 21.307,08 zł wskazana w kalkulacji naprawy nie przekracza 70% wartości pojazdu.

W dniu 23 lipca 2021 roku powód odbył rozmowę telefoniczną z przedstawicielem strony pozwanej, w której został przez niego poinformowany, że doręczone powodowi kalkulacje naprawy nie stanowiły tzw. kalkulacji serwisowej (...), a więc kosztorysu stanowiącego podstawę do ustalenia szkody całkowitej albo szkody częściowej w pojeździe. Ponadto przedstawiciel pozwanego poinformował powoda, że wydział techniczny dośle mu jeszcze kalkulację (...), która jest brana pod uwagę do wyliczenia szkody całkowitej.

Dowód: wiadomość email powoda z 21 lipca 2021 roku (k.51), nagranie rozmowy z dnia 23 lipca 2021 roku (k.64), zeznania powoda (k.204)

Decyzją z 2 sierpnia 2021 roku strona pozwana powiadomiła powoda, że w wyniku błędu w systemie szkoda została nieprawidłowo zakwalifikowana jako szkoda całkowita. Koszt maksymalny (...) naprawy wyniósł 21.307,08 zł brutto, co stanowi 61,76% wartości pojazdu. Zdaniem strony pozwanej szkoda ta powinna zostać rozliczona jako częściowa. Strona pozwana ustaliła wartość szkody na kwotę 11.411,71 zł. Z uwagi na wypłatę w dniu 22 lipca 2021 roku kwoty 16.502,50 zł na konto tytułem odszkodowania, strona pozwana wezwała powoda do zwrotu różnicy stąd wynikającej w wysokości 5.101,79 zł.

Pismem z dnia 17 września 2021 roku skierowanym do strony pozwanej powód zakwestionował podstawę zwrotu kwoty 5.101,79 zł wskazując, że wbrew stanowisku pozwanego kalkulacja z 21 lipca 2021 roku wskazuje na wysokość odszkodowania, a nie stanowi kalkulacji (...), skoro nie uwzględnia parametrów kalkulacji (...) (§ 18 ust. 2 OWU). Powód podniósł również abuzywność postanowienia umowy określonego w § 17 ust. 2 OWU i wezwał pozwanego do wypłacenia brakującej części odszkodowania w wysokości 4.804,58 zł.

W piśmie z dnia 6 października 2021 roku strona pozwana podtrzymała swoje dotychczasowe stanowisko zgłoszone w sprawie.

Dowód: pismo (...) z 2 sierpnia 2021 roku wraz z kalkulacją wyceny (k.54-57), wezwanie powoda skierowane do (...) z dnia 17 września 2021 roku (k.58-61), pismo (...) z dnia 6 października 2021 roku (k.62-63), zeznania powoda (k.204)

Ustalając stan faktyczny Sąd oparł się na dokumentach dołączonych do pozwu, odpowiedzi na pozew oraz do składanych w dalszej kolejności pismach procesowych. Wiarygodność i autentyczność tych dokumentów w ocenie Sądu nie budziła zastrzeżeń i mogły one stanowić podstawę dokonywanych ustaleń faktycznych. Sąd oparł się także na dowodzie z opinii biegłego sądowego, uznając ją za prawidłową, sporządzoną w sposób fachowy i rzetelny. Biegły wskazał i uzasadnił stosowaną przy wycenie metodę badawczą. Ponadto biegły sądowy w sposób wyczerpujący i przekonujący odniósł się do podnoszonych zarzutów w opinii uzupełniającej. Sąd oparł się także na dowodzie z zeznań powoda, którym dał wiarę. Przedstawiona wersja zdarzeń dotyczących postępowania likwidacyjnego znajduje odzwierciedlenie w pozostałym materiale dowodowym zgromadzonym w sprawie. Sąd pominął dowód w postaci materiałów prasowych jako niemających znaczenia dla rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo okazało się zasadne w odniesieniu do jego zmodyfikowanej treści określonej w piśmie z dnia 30 maja 2022 roku, to jest co do kwoty 700 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 25 lipca 2021 roku do dnia zapłaty.

Natomiast w zakresie kwoty w jakim pozew został cofnięty to jest 4.104,58 zł postępowanie podlegało umorzeniu.

Bezspornym jest, iż w niniejszym stanie faktycznym doszło do zdarzenia ubezpieczeniowego w ramach łączącej strony umowy autocasco pojazdów mechanicznych. Spór sprowadzał się do ustalenia wysokości szkody w świetle wartości pojazdu w chwili zawarcia umowy.

Podstawę prawną roszczenia stanowił art. 805 § 1 k.c., zgodnie z którym przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę. Zgodnie z art. 805 § 2 pkt 1 k.c., świadczenie ubezpieczyciela polega w szczególności na zapłacie - przy ubezpieczeniu majątkowym - określonego odszkodowania za szkodę powstałą wskutek przewidzianego w umowie wypadku. Kwestię odpowiedzialności odszkodowawczej regulowała zawarta w dniu 28 marca 2021 roku pomiędzy poszkodowanym a pozwanym umowa A. ubezpieczenia pojazdu mechanicznego. Odpowiedzialność ubezpieczyciela z tytułu umowy Autocasco odmiennie, aniżeli w przypadku umowy odpowiedzialności cywilnej, ma charakter umowny, tym samym wysokość szkody określa się w ramach swobody umów.

Przechodząc do ustaleń wysokości należnego powodowi odszkodowania wskazać należy, że w przedmiotowej sprawie sposób obliczenia wysokości ubezpieczenia należało ustalić w oparciu o ogólne warunki umów, stanowiące integralną część umowy ubezpieczenia łączącej strony. Do umowy ubezpieczenia miały zastosowanie ogólne warunki ubezpieczeń komunikacyjnych (...), ustalone Uchwałą Zarządu (...) SA nr (...) z dnia 1 września 2020 roku, które stanowiły załącznik umowy. Zgodnie z § 3 pkt 59 lit. a) (...) szkodą całkowitą w AC jest uszkodzenie pojazdu w takim zakresie, że koszty jego naprawy ustalone według zasad określonych w § 18 ust. 2 przekraczają 70% wartości pojazdu w dniu ustalenia odszkodowania. Z kolei szkoda całkowita jest zdefiniowana w § 3 pkt 60 lit. a) w AC jako szkoda inna niż szkoda całkowita. Stosownie do treści § 18 ust. 4 w razie powstania szkody całkowitej wysokość odszkodowania ustala się w kwocie odpowiadającej wartości pojazdu w dniu ustalenia odszkodowania pomniejszonej o wartość rynkową jego pozostałości, a w przypadku zastosowania opcji(...) - w kwocie odpowiadającej wartości pojazdu na dzień zawarcia umowy AC pomniejszonej o wartość rynkową jego pozostałości, o ile w czasie trwania umowy AC nie nastąpiła zmiana stanu technicznego pojazdu w odniesieniu do stanu z dnia zawarcia umowy AC. Za zmianę stanu technicznego uważa się powstałe w okresie ubezpieczenia i nienaprawione uszkodzenia, nietechnologiczną naprawę lub zdekompletowanie pojazdu. Jeżeli taka zmiana nie nastąpiła, (...) określa odszkodowanie w oparciu o wartość pojazdu uwzględniając tę zmianę, ustaloną na dzień zawarcia umowy AC. Wartość rynkowa pozostałości pojazdu jest ustalana indywidualnie, w zależności od rozmiaru uszkodzeń i stopnia zużycia eksploatacyjnego lub jego części (zespołów).

W niniejszej sprawie wartość rynkowa pojazdu nieuszkodzonego oszacowana na podstawie katalogu(...) jako aktualna na dzień zdarzenia wynosiła 27.900 zł brutto, natomiast na podstawie notowań katalogu E. 35.200 zł brutto. Należy zauważyć, że przy zawieraniu umowy, strony ustaliły wartość pojazdu w oparciu o system E. (k.18 pkt 7 dodatkowe informacje o pojeździe), a więc również w toku postępowania sądowego wartość pojazdu winna zostać ustalona w oparciu o ten system. I tak, zgodnie z przeprowadzoną w sprawie opinią biegłego wartość pojazdu powoda na dzień powstania szkody według systemu E. wyniosła 35.200 zł brutto taka też wartość winna stanowić podstawę ustalenia odszkodowania w sprawie. Na marginesie należy zauważyć, że niezależnie od przyjętego modelu, w obu przypadkach koszty jego naprawy ustalone według zasad określonych w § 18 ust. 2 w wysokości 26.320,60 zł brutto przekraczają 70% wartości pojazdu w dniu ustalenia odszkodowania.

Jak wynika z materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie, wartość uszkodzonego pojazdu ustalona na podstawie przeprowadzonej na zlecenie strony pozwanej aukcji/licytacji wyniosła 17.997,50 zł brutto.

Różnica pomiędzy wartością pojazdu sprzed szkody (35.200 zł brutto), a wartością pozostałości (17.997,50 zł brutto) wynosi 17.202,50 zł. Biorąc pod uwagę wypłaconą przez stronę pozwaną w toku postępowania likwidacyjnego kwotę 16.502,50 zł, Sąd zasądził od pozwanego pozostałą kwotę 700 zł w pkt I wyroku. Jedynie na marginesie zauważyć należy, iż tak ustalone odszkodowanie odpowiada wysokości szkody, stąd żądanie zwrotu kwoty 5.101,79 zł kierowane do powoda na etapie postępowania likwidacyjnego jest nieuzasadnione. Dopiero bowiem kwota dotychczas wypłacona oraz zasądzona w niniejszym wyroku wyczerpuje całość roszczenia powoda z tytułu odszkodowania za uszkodzenie pojazdu. O odsetkach Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 k.c. przyjmując za datę początkową naliczania odsetek 25 lipca 2021.

W pkt 2 wyroku wobec cofnięcia pozwu w odniesieniu do kwoty 4.104,58 zł Sąd umorzył postępowanie w tym zakresie.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 102 k.p.c. zgodnie z zasadą słuszności. Argumentem za zastosowaniem w niniejszej sprawie regulacji z art. 102 k.p.c. było subiektywne przekonanie powoda o wysokości powstałej szkody. Przekonanie to było całkowicie uzasadnione, tym bardziej, że było one potęgowane przez działanie pozwanego na etapie likwidacji szkody, który przedstawiał kilka sprzecznych ze sobą kosztorysów naprawy. Dopiero wytaczając powództwo powód mógł ustalić ostateczną wysokość należnego mu odszkodowania. W ocenie Sądu w okolicznościach niniejszej sprawy obciążenie powoda kosztami byłoby niesłuszne, niesprawiedliwe. Mając to na uwadze, Sąd w pkt 3 wyroku orzekł o nie obciążaniu powoda kosztami procesu poniesionymi przez pozwanego. Jedynie w celach porządkujących Sąd wskazuje, że koszty poniesione przez strony kształtowałyby się w następujący sposób. Powód byłby zobowiązany do zapłaty na rzecz pozwanej w odniesieniu do cofniętego pozwu jako strona w 100% przegrywająca sprawę: 900 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego (§ 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie - Dz.U. z 2015 r. poz. 1800) oraz 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa. Z kolei strona pozwana byłaby zobowiązana do zapłaty na rzecz powoda jako przegrywająca w 100% w odniesieniu do zasądzonej w całości kwoty 700 zł: 100 zł tytułem opłaty sądowej od pozwu, 270 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego (§ 2 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie - Dz.U. z 2015 r. poz. 1800) oraz 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa. Po wzajemnym potrąceniu, powód byłby zobowiązany do zapłaty na rzecz strony pozwanej kwoty 530 zł.

Jednocześnie Sąd nie uwzględnił wniosku pełnomocnika powoda o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów zastępstwa procesowego w podwójnej wysokości. Sąd nie znalazł podstaw do zastosowania stawki wyższej aniżeli podstawowa. Sprawa nie miała charakteru szczególnie zawiłej pod względem prawnym. Sprowadzała się jedynie do ustalenia wysokości należnego odszkodowania. Nakład pracy pełnomocnika nie przewyższał standardowego. W niniejszej sprawie był tylko jeden termin rozprawy, na którym przesłuchano tylko powoda w trybie wideokonferencji.

W pkt 4 Sąd działając na podstawie art. 113 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w zw z art. 100 k.p.c. nakazał pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 1.194,96 zł jako koszty sporządzenia opinii biegłego. Sąd obciążył pozwanego tymi kosztami w całości, jako że opinia biegłego potwierdziła, iż odszkodowanie należne powodowi zostało zaniżone (także przy ocenie Sąd wziął pod uwagę fakt, że strona pozwana domagała się w postępowaniu przedsądowym zwrotu części wypłaconego odszkodowania), a jej przeprowadzenie wobec stanowiska pozwanego było niezbędne.

Mając na uwadze powyższe, Sąd orzekł jak w sentencji.

ZARZĄDZENIE

1.  odnotować uzasadnienie (1-31.08. urlop s. referenta)

2.  odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikom stron

3.  kal. 14 dni