Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 września 2013 roku

Sąd Okręgowy w Nowym Sączu Wydział IV Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Ewa Czernecka-Kozak

Protokolant: Małgorzata Olesiak

po rozpoznaniu w dniu 12 września 2013 roku w Nowym Sączu

na rozprawie

odwołań L. S. i O. S.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w N.

z dnia 17 sierpnia 2012 roku znak: (...) oraz

z dnia 17 sierpnia 2012 roku znak: (...)

w sprawie L. S. i O. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w N.

o wysokość renty rodzinnej

I. oddala odwołania;

II. przyznaje adwokatowi M. B. ze Skarbu Państwa kwotę 295,20 zł (dwieście dziewięćdziesiąt pięć złotych 20/100) w tym 23% podatku VAT tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.

Sygn. akt IV U 1172/12

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 12 września 2013 roku

Decyzjami z dnia 17 sierpnia 2012 roku, znak: (...) oraz (...) wydanymi na podstawie przepisów ustawy z dnia 17 grudnia
1998 roku o emerytach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U.
z 2009r. Nr 153, poz. 122) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w N. przyznał L. S. i O. S. rentę rodzinną po Z. S. na okres od 18 czerwca 2012 roku do 30 września 2014 roku (dla O. S.) oraz do 30 czerwca 2013 roku (dla L. S.). Do ustalenia podstawy wymiaru świadczenia przyjęto wynagrodzenie zmarłego stanowiące podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z 10 lat kalendarzowych (2002 – 2011), wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wyniósł 76,10%, do ustalenia wysokości świadczenia przyjęto 15 lat okresów składkowych i 3 lata okresów nieskładkowych. Świadczenie ustalono do wypłaty w kwocie 1182, 44 zł i wskazano, że ulega ono podziałowi na dwie części po 591,22 zł.

Od powyższych decyzji odwołały się L. S. oraz O. S. kwestionując wysokość przyznanego świadczenia. Po ostatecznym sprecyzowaniu odwołań skarżące zarzuciły, że organ rentowy nie uwzględnił przy obliczaniu wysokości renty rodzinnej wynagrodzenia uzyskanego przez Z. S. w firmie (...) Spółka z o.o. w W. za lata 2007 – 2009 potwierdzonego zaświadczeniem o zatrudnieniu i wynagrodzeniu z dnia 16 sierpnia 2012 roku, wynagrodzenia z firmy (...) S.A. w Ł. za 2012 rok potwierdzonego zaświadczeniem z dnia 11 lutego 2013 roku oraz okresu zatrudnienia Z. S. w ramach kontraktu zagranicznego w 2007 roku w firmie (...) spółka z o.o. w P..

W odpowiedzi na odwołania Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w N. wniósł o ich oddalenie. Organ rentowy wskazał, że wysokość świadczenia została obliczona zgodnie z przedłożonymi dokumentami. Podał, że wynagrodzenie uzyskane przez zmarłego w Spółce (...) w okresie od 4 października 2007 roku do 31 października 2008 roku zostało uwzględnione przy ustalaniu renty rodzinnej w oparciu o dane zaewidencjonowane na indywidualnym koncie ubezpieczonego w ZUS, które są zgodne z Rp - 7 z dnia 2 kwietnia 2013 roku. Ponadto organ rentowy wskazał, że zgodnie z danymi zaewidencjonowanymi na indywidualnym koncie ubezpieczonego w ZUS składka na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w Polsce nie była odprowadzana z tytułu zatrudnienia w (...) S.A. w 2012 roku oraz zatrudnienia na kontrakcie zagranicznym w 2007 roku.

Bezspornym w sprawie było, że odwołujące się O. S. i L. S. spełniają przesłanki do nabycia renty rodzinnej po zmarłym w dniu 18 czerwca 2012 roku Z. S.. Po rozpoznaniu wniosku z dnia 16 lipca 2012 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych decyzjami z dnia 17 sierpnia 2012 roku wydanymi na podstawie przepisów ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emerytach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( Dz. U. z 2009r. Nr 153, poz. 122) przyznał O. S. i L. S. rentę rodzinną od dnia 18 czerwca 2012 roku. Renta podlega podziałowi na dwie części.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W okresie od 1 września 1989 roku do 31 grudnia 1989 roku Z. S. podlegał ubezpieczeniu jako osoba współpracująca przy prowadzeniu działalności gospodarczej. W okresach: od 1 grudnia 1990 roku do 31 grudnia 1992 roku, od 1 lutego 1993 roku do 31 sierpnia 1994 roku, od 1 października 1994 roku do 28 lutego 1995 roku, od 1 maja 1995 roku do 30 czerwca 1995 roku, od 1 września 19995 roku do 31 października 1995 roku, od 1 stycznia 1996 roku do 31 stycznia 1996 roku, od 1 kwietnia 1996 roku do 31 maja 1996 roku, od 1 do 31 sierpnia 1996 roku, od 1 do 30 listopada 1996 roku od 1 lutego 1997 roku do 11 grudnia 1997 roku, od 26 stycznia 1998 roku do 21 czerwca 1998 roku, od
28 lipca 1998 roku do 14 września 1998 roku, od 27 października 1998 roku do
30 grudnia 1998 roku Z. S. opłacał składki na ubezpieczenia społeczne jako osoba prowadząca działalność gospodarczą.

W okresie od 1 stycznia 1999 roku do 3 stycznia 2007 roku Z. S. prowadził pozarolniczą działalność gospodarczą i z tego tytułu opłacał składki na ubezpieczenie społeczne w następujących okresach: od 16 lutego 1999 roku do 9 stycznia 2002 roku, za 9 lutego 2003 roku, od 11 marca 2003 roku do 30 czerwca 2003 roku, od 29 lipca 2003 roku do 3 grudnia 2003 roku, od 2 stycznia 2004 roku do 11 stycznia 2004 roku, za 10 i 23 lutego 2004 roku, od 11 marca 2004 roku do 6 czerwca 2004 roku, od 3 sierpnia 2004 roku do 12 listopada 2004 roku, od 25 stycznia 2005 roku do 9 lutego 2005 roku, od 11 marca 2005 roku do 27 grudnia 2005 roku, od 16 marca 2006 roku do 7 czerwca 2006 roku, od 24 listopada 2006 roku do 3 stycznia 2007 roku. Podstawa wymiaru składek za w/w lata wynosiła: 1999 – 9661,47 zł, 2000 – 13270,81 zł, 2001 – 14499,28 zł, 2002 - 13958,31 zł, 2003 – 12019,79 zł, 2004 - 8965,92 zł, 2005 - 14406,01 zł, 2006 - 5990,25 zł , 2007 - 143,11 zł.

dowód: akta organu rentowego dotyczące ustalenia kapitału początkowego, potwierdzenie ubezpieczenia k. 135 akt organu rentowego.

W okresie od 4 października 2007 roku do 31 października 2008 roku Z. S. był zatrudniony w (...) Spółce z o.o. w W.. Za powyższy okres zakład wystawił zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu – za rok 2007 - 6791,74 zł, za rok 2008 - 54363,37 zł. Kwoty ze zostały przez organ rentowy uwzględnione przy wyliczeniu WWPW.

dowód: świadectwo pracy k. 109 akt organu rentowego, zaświadczenie k. 201 akt organu rentowego, wyliczenie WWPW k. 187 akt organu rentowego.

Od 28 kwietnia 2009 roku do 1 maja 2010 roku oraz od 5 czerwca 2012 roku do 18 czerwca 2012 roku Z. S. pracował w firmie (...) S.A. w Ł.. W 2009 roku uzyskał wynagrodzenie 66832,21 zł, a w 2010 – 27926,13 zł. Powyższe okresy zostały zaliczone do okresów składkowych zmarłego, a wynagrodzenie za lata 2009 i 2010 uwzględniono przy wyliczeniu WWPW.

dowód: świadectwa pracy, k. 111 i 117 akt organu rentowego, zaświadczenie k.131 akt organu rentowego, wyliczenie okresów składkowych i nieskładkowych k. 182-183 akt organu rentowego, wyliczenie WWPW k. 187 akt organu rentowego.

W okresie od 5 stycznia 2011 roku do 17 września 2011 roku Z. S. pracował w Przedsiębiorstwie Budowlanym (...) Sp. z o.o. w P.. Jego wynagrodzenie w tym zakładzie wyniosło 29968,82 zł. Organ rentowy przyjął to wynagrodzenie do wyliczenia WWPW.

dowód: świadectwo pracy k. 113 akt organu rentowego, zaświadczenie k. 129 akt organu rentowego, wyliczenie WWPW k.187 akt organu rentowego, pismo (...) Sp z o.o. k. 94.

Od 14 października 2011 roku do 4 kwietnia 2012 roku Z. S. pracował w (...) Spółka z o.o. w Ł.. Za okres pracy w tym zakładzie zostało wydane Rp – 7, z którego wynika, że w 2011 roku osiągnął wynagrodzenie 7307,57 zł, a w 2012 roku - 8443,83 zł. Wynagrodzenie za 2011 rok zostało przyjęte do ustalenia WWPW.

dowód: świadectwo pracy k. 115 akt organu rentowego, zaświadczenie k. 125 akt organu rentowego, wyliczenie WWPW k. 187 akt organu rentowego.

Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru świadczenia (WWPW) z kolejnych
10 lat kalendarzowych przypadających w 20-leciu przed rokiem zgłoszenia wniosku
o rentę rodzinną (tj. z lat 2002 – 2011) wynosi 76,10%. Do jego ustalenia przyjęto następujące wynagrodzenie: za rok 2002 - 13958,31 zł, za rok 2003 – 12019,79 zł, za rok 2004 – 12565,66 zł, za rok 2005 - 15225,89 zł, za rok 2006 - 12939,61 zł, za rok 2007- 6934,85 zł, za rok 2008 – 54363,37 zł, za rok 2009 – 66832,21 zł, za rok 2010 - 27926,13 zł, za rok 2011 – 37276,39 zł.

Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru świadczenia obliczony z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu ubezpieczenia wynosi 65,03 %.

dowód: obliczenia wskaźnika wysokości podstawy wymiaru k 185 i 187 akt organu rentowego.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentacji zgromadzonej w aktach sprawy, której wiarygodności i mocy dowodowej nie kwestionowała żadna ze stron w toku postępowania.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołania nie zasługują na uwzględnienie.

Przedmiotem postępowania w niniejszej sprawie była ocena prawidłowości wyliczenia wysokości renty rodzinnej po Z. S. przyznanej przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych odwołującym się O. S. i L. S..

Odwołujące się zarzuciły, że organ rentowy nie uwzględnił przy obliczaniu wysokości renty rodzinnej wynagrodzenia uzyskanego przez Z. S. w firmie (...) Spółka z o.o. w W. za lata 2007 – 2009 potwierdzonego zaświadczeniem o zatrudnieniu i wynagrodzeniu z dnia 16 sierpnia 2012 roku, wynagrodzenia z firmy (...) S.A. w Ł. za 2012 rok potwierdzonego zaświadczeniem z dnia 11 lutego 2013 roku oraz okresu zatrudnienia Z. S. w ramach kontraktu zagranicznego w 2007 roku w firmie (...) spółka z o.o. w P..

Powyższe zarzuty nie zasługują na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( Dz. U. z 2009r. nr 153, poz. 1227) podstawę wymiaru emerytury i renty stanowi ustalona przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe lub na ubezpieczenie społeczne na podstawie przepisów prawa polskiego w okresie kolejnych 10 lat kalendarzowych, wybranych przez zainteresowanego z ostatnich 20 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok, w którym zgłoszona wniosek o emeryturę lub rentę. Na wniosek ubezpieczonego podstawę wymiaru emerytury lub renty może stanowić przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenie emerytalne i rentowe w okresie 20 lat kalendarzowych przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku, wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu – art. 15 .ust. 6 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

W celu ustalenia podstawy wymiaru emerytury lub renty:

1.  oblicza się sumę kwot podstaw wymiaru składek i kwot, o których mowa w ust. 3, w okresie każdego roku z wybranych przez zainteresowanego lat kalendarzowych

2.  oblicza się stosunek każdej z tych sum kwot do rocznej kwoty przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonej za dany rok kalendarzowy, wyrażając go
w procentach, z zaokrągleniem do setnych części procentu

3.  oblicza się średnią arytmetyczną tych procentów, która, z zastrzeżeniem ust. 5 (wskaźnik wysokości podstawy wymiaru nie może być wyższy niż
250 %) stanowi wskaźnik wysokości podstawy wymiaru emerytury lub renty, oraz mnoży się przez ten wskaźnik kwotę bazową, która wynosi 100% przeciętnego wynagrodzenia pomniejszonego o potrącone od ubezpieczonych składki na ubezpieczenie społeczne, określone w przepisach o systemie ubezpieczeń społecznych, w poprzednim roku kalendarzowym – art. 15 ust. 4 cyt. ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

W myśl regulacji art. 15 ust. 2a ustawy emerytalnej jeżeli nie można ustalić podstawy wymiaru składek w okresie pozostawania w stosunku pracy wskazanym do ustalenia podstawy wymiaru emerytury i renty, za podstawę wymiaru składek przyjmuje się kwotę obowiązującego w tym okresie minimalnego wynagrodzenia pracowników, proporcjonalnie do okresu podlegania ubezpieczeniu i wymiaru czasu pracy.

Z przeprowadzonego przez Sąd postępowania dowodowego wynika, że wskaźnik wysokości podstawy wymiaru ustalony przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych z kolejnych 10 lat kalendarzowych wybranych z ostatnich 20 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok, w którym zgłoszono wniosek o rentę rodzinną (tj. z lat 2002-2011) jest najkorzystniejszy i wynosi 76,10%. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru świadczenia obliczony z 20 lat kalendarzowych przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku o świadczenie, wybranych z całego okresu ubezpieczenia jest niekorzystny i wynosi 65,03%. ZUS prawidłowo więc przyjął najkorzystniejszy wskaźnik z lat 2002 – 2011.

Odnosząc się do zarzutów skarżących należy wskazać, że organ rentowy – na podstawie wszystkich przedłożonych dokumentów - prawidłowo ustalił okresy składkowe i nieskładkowe Z. S. i przyjął do obliczenia WWPW wszystkie przedłożone zaświadczenia dotyczące jego wynagrodzenia – w tym także zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu z firmy (...) Spółka z o.o. w W.. Z. S. był zatrudniony w tym zakładzie od 4 października 2007 roku do 31 października 2008 roku i osiągnął wynagrodzenie za 2007 rok 6791,74 zł, a za 2008 rok 54363,37 zł. Kwoty ze zostały przez organ rentowy uwzględnione przy wyliczeniu WWPW.

Odnośnie pozostałych zarzutów należy stwierdzić, że - jak wynika z dokumentów zgromadzonych w aktach organu rentowego oraz z pisma z dnia 4 czerwca 2013 roku - w firmie (...) Sp. z o.o. w P. Z. S. pracował jedynie w okresie od 5 stycznia 2011 roku do 17 września 2011 roku. Za ten okres również wystawiono zaświadczenie potwierdzające zarobki w wysokości 29968,82 zł, które organ rentowy przyjął do wyliczenia WWPW. Kwota tego wynagrodzenia jest zgodna z kwotą podaną w skierowanym do Sądu piśmie z tego zakładu pracy (k.94). Skarżące nie przedłożyły żadnych dowodów potwierdzających zatrudnienie Z. S. w firmie (...)
w 2007 roku, zatrudnienia w tym okresie nie potwierdził także pracodawca.
W związku z powyższym – podniesiony w odwołaniu zarzut nieuwzględnienia zatrudnienia w /w zakładzie w 2007 roku nie zasługiwał na uwzględnienie.

Brak było również podstaw do uwzględnienia żądania przyjęcia do wyliczenia podstawy wymiaru świadczenia wynagrodzenia uzyskanego przez Z. S. w firmie (...) S.A. w Ł. w 2012 roku. Stosownie bowiem do powołanego wyżej art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych podstawę wymiaru emerytury i renty stanowi ustalona przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe lub na ubezpieczenie społeczne na podstawie przepisów prawa polskiego w okresie kolejnych 10 lat kalendarzowych, wybranych przez zainteresowanego z ostatnich 20 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok, w którym zgłoszono wniosek o emeryturę lub rentę. W niższej sprawie wniosek o świadczenie został złożony w 2012 roku, zatem organ rentowy mógł ustalać wskaźnik wysokości podstawy wymiaru świadczenia uwzględniając wyłącznie wynagrodzenie osiągnięte do roku 2011. Oznacza to, że nie ma żadnej prawnej możliwości doliczenia do podstawy wymiaru ocenianego świadczenia zarobków z roku 2012. Należy dodać, że powyższy okres zatrudnienia w firmie (...) został uwzględniony do okresów składkowych Z. S..

Z powyższych rozważań wynika, że ZUS prawidłowo wyliczył wysokość świadczenia przy uwzględnieniu wszystkich przedłożonych dokumentów. Odwołujące się innych okresów zatrudnienia czy też wysokości wynagrodzenia nie wykazały.

Mając powyższe okoliczności na uwadze, Sąd - na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 kpc i powołanych wyżej przepisów - oddalił odwołania w pkt I wyroku. W pkt II wyroku na podstawie § 12 ust 2 w zw. z § 3 ust 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu Sąd przyznał adwokatowi M. B. ze Skarbu Państwa kwotę 295,20 zł (czterokrotność stawki minimalnej) w tym 23% podatku VAT tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.