Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 3 listopada 2016 roku

Sąd Apelacyjny w Krakowie, I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: SSA Wojciech Kościołek

Sędziowie: SSA Józef Wąsik

SSA Jerzy Bess (spr.)

po rozpoznaniu w dniu 3 listopada 2016 roku w Krakowie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa K. D.

przeciwko M. D.

o rozwód

na skutek zażalenia powoda na postanowienie Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 8 lipca 2016 roku, sygn. akt XI C 2077/16 w przedmiocie odrzucenia pozwu

postanawia:

uchylić zaskarżone postanowienie.

SSA Jerzy Bess SSA Wojciech Kościołek SSA Józef Wąsik

Sygn. akt I ACz 1865/16

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy w Krakowie odrzucił pozew.

W uzasadnieniu swojego orzeczenia podał, że powód K. D. złożył pozew o rozwód przeciwko M. D. w dniu 20 czerwca 2016 roku. W dniu 2 czerwca 2016 roku wpłynął jednak pozew M. D. przeciwko K. D. o rozwód, a sprawie nadano bieg. Sąd Okręgowy wskazał, że zgodnie z przepisem art. 199 § 1 k.p.c. sąd odrzuci pozew jeżeli o to samo roszczenie pomiędzy tymi samymi stronami sprawa jest w toku lub została już prawomocnie osądzona, wobec czego pozew należało odrzucić.

Przedmiotowe postanowienie powód zaskarżył zażaleniem, zarzucając mu mającą wpływ na treść orzeczenia obrazę art. 199 § 1 k.p.c. w zw. z art. 192 k.p.c. poprzez wyrażenie błędnego poglądu, iż odrzuceniu podlega pozew wniesiony później, podczas gdy prawidłowa wykładnia powołanych przepisów uzależnia istnienie stanu sprawy w toku od daty doręczenia pozwu, co w konsekwencji doprowadziło do bezpodstawnego odrzucenia pozwu powoda, pomimo że został on doręczony pozwanej M. D. przed doręczeniem powodowi pozwu M. D. w sprawie o sygn. akt I C 1902/16.

Na podstawie tak ujętego zarzutu, powód wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia.

W uzasadnieniu zażalenia powód wskazał, że o stanie sprawy w toku zawsze decyduje chwila doręczenia, a nie wniesienia pozwu, co oznacza, że z dwóch toczących się spraw zarzut sprawy w toku zachodzi co do sprawy, w której później został doręczony pozew pozwanemu. Powód podkreślił, że pozew M. D. został wniesiony bez opłaty, z wnioskiem o zwolnienie od kosztów sądowych, w związku z czym jego doręczenie nastąpiło dopiero w dniu 12 lipca 2016 roku, z kolei pozew K. D. nie wymagał uzupełnienia braków formalnych, w konsekwencji wyekspediowano go niezwłocznie i doręczono pozwanej przed dniem 12 lipca 2016 roku.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje.

Zażalenie jest zasadne.

Rozstrzygnięcie Sądu I instancji oparło się na normie art. 199 § 1 pkt 2 k.p.c., zgodnie z którą sąd odrzuci pozew, jeżeli o to samo roszczenie pomiędzy tymi samymi stronami sprawa jest w toku albo została już prawomocnie osądzona. Decyzja procesowa Sądu Okręgowego była błędna, gdyż – co nie powinno budzić wątpliwości - stan sprawy w toku powstaje w chwili tzw. zawiśnięcia sporu, tj. w chwili doręczenia pozwu stronie przeciwnej (art. 192 pkt 1 k.p.c.). Odrzucenie pozwu na gruncie niniejszej sprawy nie było zaś dopuszczalne. Wskazać bowiem należy, że pozew K. D. został doręczony M. D. w dniu 30 czerwca 2016 roku (k. 17), natomiast pozew M. D. doręczono K. D. dopiero w dniu 12 lipca 2016 roku.

Tym samym to w odniesieniu do pozwu M. D. podnieść można zarzut istnienia stanu sprawy w toku, niniejsze postępowanie winno zaś być kontynuowane. Wskazać jednak trzeba, że nie może być zaakceptowany stan, w którym toczą się dwa postępowania rozwodowe pomiędzy tymi stronami. Sąd Okręgowy winien więc podjąć wszelkie możliwe działania w celu wyeliminowania tego stanu. Postępowanie toczące się pod sygn. akt XI C 1902/16 powinno bowiem zostać umorzone - jak bowiem słusznie zaznacza się w doktrynie (por. np. J. Górowski w: A. Marciniak, K. Piasecki [red.] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Tom I, Warszawa 2016, kom. do art. 199 k.p.c., Legalis/el.) w razie następczego, niewystępującego w chwili wniesienia pozwu, wystąpienia negatywnej przesłanki procesowej, nie następuje odrzucenie pozwu, lecz postępowanie jako niedopuszczalne z przyczyn procesowych ulega umorzeniu, na zasadzie odpowiednio stosowanego art. 355 § 1 k.p.c.

W tym stanie rzeczy postanowiono jak na wstępie, na zasadzie art. 386 § 1 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. Wobec uchylenia zaskarżonego postanowienia Sąd I instancji nada sprawie bieg.

SSA Jerzy Bess SSA Wojciech Kościołek SSA Józef Wąsik