Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

I ACa 1056/14 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Apelacyjny w Krakowie z 2014-12-08

Sygn. akt I ACa 1056/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 grudnia 2014 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie – Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący:

SSA Wojciech Kościołek

Sędziowie:

SSA Grzegorz Krężołek (spr.)

SSA Regina Kurek

Protokolant:

sekr.sądowy Katarzyna Rogowska

po rozpoznaniu w dniu 24 listopada 2014 r. w Krakowie na rozprawie

sprawy z powództwa A. Ś. (1)

przeciwko P. (...)- spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w W. w likwidacji

o zapłatę

na skutek apelacji strony pozwanej

od wyroku Sądu Okręgowego w Krakowie

z dnia 17 kwietnia 2014 r. sygn. akt IX GC 2/11

1.  zmienia zaskarżony wyrok nadając mu treść:

„I. oddala powództwo;

II. zasądza od powoda A. Ś. (1) na rzecz strony pozwanej P. (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W. w likwidacji kwotę 7 217 zł (siedem tysięcy dwieście siedemnaście złotych) tytułem kosztów procesu;

III. nakazuje ściągnąć od powoda A. Ś. (1) na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Krakowie kwotę 7 770,58 zł (siedem tysięcy siedemset siedemdziesiąt złotych 58/100) tytułem wydatków związanych z postępowaniem.”

2.  zasądza od powoda na rzecz strony pozwanej kwotę 5 400 zł (pięć tysięcy czterysta złotych) tytułem kosztów postępowania apelacyjnego.

Sygn. akt : I ACa 1056 / 14

UZASADNIENIE

A. Ś. (1) w pozwie skierowanym przeciwko spółce z ograniczoną odpowiedzialnością (...). (...)w W. , obecnie w likwidacji, domagał się zasądzenia na swoją rzecz kwoty 791 390 złotych z umownymi odsetkami w skali 18 %, , skapitalizowanymi corocznie od dnia 22 grudnia 2000r do dnia zapłaty. Ponadto wnosił o obciążenie przeciwniczki procesowej kosztami postępowania.

W uzasadnieniu zgłoszonego żądania wskazał , że zawarł ze stroną pozwana umowę pożyczki sumy 791 390 złotych ,środki z której wpłacił na rzecz Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa jako zapłata ceny nabycia przez spółkę nieruchomości w W.. Suma ta miała być zwrócona przez pozwaną do dnia 30 grudnia 2009r i z tego obowiązku pożyczkobiorczyni się nie wywiązała. Możliwą formą wykonania zobowiązania przez pozwaną , przewidywaną przez strony, było przyjęcie powoda do grona jej wspólników i objęcie przezeń udziałów w kapitale zakładowym. Taka forma zaspokojenia jego wierzytelności także przed wszczęciem procesu nie nastąpiła.

Strona pozwana , odpowiadając na pozew , domagała się oddalania powództwa oraz obciążenia A. Ś. (1) kosztami postępowania.

W swoim stanowisku procesowym , w pierwszej kolejności , zaprzeczyła autentyczności zarówno dokumentu zawierającego umowę pożyczki z 22 grudnia 2000r , przecząc by ta była kiedykolwiek pomiędzy stronami zawarta , jak i protokołu Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników z 11 października 2000r , zawierającego zgodę spółki na zawarcie tej umowy, twierdząc , że obydwa zostały sfałszowane.

Po drugie zawracała uwagę , że przelewy dokonane na rzecz Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa mają daty wcześniejsze niż sama umowa pożyczki , a fakt jej udzielania nie został odnotowany w dokumentach finansowych strony pozwanej, co tym bardziej zaprzecza zaciągnięciu takiego zobowiązania przez spółkę. Po trzecie - jak twierdziła - nawet gdyby przyjąć , iż takie zobowiązanie po jej stronie rzeczywiście powstało , to co najmniej w części zostało wobec powoda spłacone poprzez przelewy na jego osobiste konto , dokonywane tak przez samą spółkę jaki i wspólnika A. K. (1).

Wyrokiem z dnia 17 kwietnia 2014r, Sąd Okręgowy w Krakowie uwzględnił w całości żądanie powoda i :

- zasądził na jego rzecz od strony pozwanej kwotę 791 390 złotych wraz z odsetkami 18 % w skali roku i corocznie kapitalizowanymi , począwszy od dnia 22 grudnia 2000r , do dnia zapłaty [ pkt I ] ,

- zasądził od spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (...). (...) w W. - w likwidacji - na rzecz A. Ś. (1) kwotę 29 400 złotych tytułem kosztów procesu [ pkt II ],

- z tytułu kosztów sądowych związanych z postępowaniem strona pozwana została obciążona wobec Skarbu Państwa - Sądu Okręgowego w Krakowie, łączną kwotą 32 340, 58 złotego [ pkt III sentencji wyroku ]

Sąd Okręgowy ustalił następujące fakty istotne dla rozstrzygnięcia :

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (...).(...) została utworzona w dniu 5 września 2000r , w celu realizacji przedsięwzięcia inwestycyjnego pod nazwą „ (...) (...)” , polegającego na budowie dla potrzeb pracowników spółki (...) , domów jednorodzinnych, położonych na trzydziestoarowych działkach. Pierwotnie jego wartość oszacowano na 5 000 000 złotych. Miał je sfinansować zarówno powód jak i jego znajomi w osobach : A. K. (1) , D. L. , J. D. (1) , S. L. (1) oraz R. Ś. (1) do których powód miał zaufanie m.in. z racji wcześniejszej , wzajemnej współpracy w (...) spółki (...).

Pierwotnie jedynym udziałowcem nowo utworzonej spółki był A. Ś. (1) , dysponując wszystkimi udziałami i pełniąc funkcję prezesa jednoosobowego zarządu. Wartość kapitału zakładowego wynosiła 4 000 złotych. Spółka, zarejestrowana w rejestrze handlowym 28 września 2000r, nie dysponowała wówczas żadnymi środkami finansowymi , a jej konto zostało otwarte dopiero 12 grudnia 2000r.

W dniu 2 października 2000r miało miejsce Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników , protokołowane ręcznie przez M. K. (1). W oparciu o podjętą wówczas uchwałę został on powołany na funkcję prezesa zarządu i upoważniony do zaciągania w imieniu spółki pożyczek do kwoty nie przekraczającej dwukrotności kapitału zakładowego.

W dniu 11 października 2000 r o godzinie 12 , doszło do spisania protokołów i uchwał z tego Zgromadzenia pismem drukowanym , przy czym , jak ustala Sąd , został uściślony wówczas zakres kompetencji prezesa do zaciągania pożyczek poprzez wskazanie , że mogą one dotyczyć kwot nie przekraczających 2 000 000 złotych , a środki w ten sposób pozyskane mogą by przeznaczane na cele , które M. K. uzna za stosowne.

Ponieważ zarówno A. Ś. (1) oraz wybrany prezes nie byli pewni czy forma protokołów i uchwał dotąd podjętych będzie spełniała wymagania niezbędne dla rejestracji ich treści w rejestrze handlowym , w kancelarii notarialnej J. K. (1) w W. , w tym samym dniu , o godzinie 18, spisany został , przez notariusza , protokół Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników spółki (...) (...)W jednej z podjętych wówczas uchwał odwoływano ze stanowiska prezesa zarządu A. Ś. (1) i powołano na nie M. K. (1).

W dniu 1 grudnia 2000r do spółki (...) (...)przestąpili nowi wspólnicy , w osobach D. L., J. D. (1) , R. Ś. (1) , S. L. (1) i A. K. (1), obejmując udziały A. Ś. (1) , który zrezygnował z udziału w niej.

W dniu 12 grudnia tego roku na Nadzwyczajnym Zgromadzeniu Wspólników doszło do podwyższenia kapitału zakładowego spółki o kwotę 861 000 złotych poprzez zwiększenie liczby udziałów o 17220 o wartości po 50 złotych każdy. Zgromadzenie Wspólników wyraziło, w drodze odrębnej uchwały , zgodę na nabycie przez spółkę prawa własności nieruchomości składającej się z działek nr (...) , położonej w W..

Spośród nowych wspólników tylko A. K. (1) dokonał na poczet dokonanego podwyższenia, w dniu 15 grudnia 2000r, wpłaty na konto spółki kwoty 216 250 złotych . Przekazał także na konto osobiste powoda sumę 35 000 złotych jako cenę nabytych wcześniej udziałów.

Jak ustala dalej Sąd I instancji, przyczyną zawarcia pożyczki , pomiędzy A. Ś. (1) a spółką, w dniu 22 grudnia 2000r , było nie wywiązanie się przez wspólników przystępujących do spółki z obowiązku dokonania wpłat na poczet podwyższenia kapitału zakładowego , który wynikał z uchwały podjętej w dniu 12 grudnia tego roku.

Środki w ten sposób pozyskane od nich miały posłużyć sfinansowaniu zakupu nieruchomości od Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa i na niej miała być zlokalizowana inwestycja pod nazwą (...) (...).

Umowa , która przybrała formę pisemną w dniu 22 grudnia 2000r , była wcześniej ustnym porozumieniem , którego warunki były przez wszystkich aprobowane.

W oparciu o tę umowę spółka zobowiązywała się do zwrotu powodowi kwoty łącznej 791390 złotych , którą A. Ś. (1) zapłacił łącznie , tytułem ceny nabycia nieruchomości składającej się ze wskazanych wyżej działek , położonej w W. , na rzecz sprzedającej.

Pożyczony kapitał miał być zwrócony do 30 grudnia 2009r wraz z odsetkami umownymi, w wymiarze 18 % w skali roku , należność z których miała być corocznie doliczana do kapitału i zwrócona razem z nim. Wierzytelność A. Ś. (1) mogła zostać zaspokojona w formie przyjęcia go do grona wspólników i objęcia przez niego udziałów w kapitale zakładowym spółki , na co wspólnicy na Nadzwyczajnym Zgromadzeniu odbytym w dniu 14 września 2009r , nie wyrazili zgody.

Powód dokonał łącznie trzech przelewów środków pieniężnych na rzecz Agencji - sprzedawcy . Pierwszy datowany na 18 października 2000r na kwotę 70 000 złotych , obejmował wadium , wniesienie którego umożliwiało udział w przetargu, drugi na sumę 694 906,41 zł w dniu 12 grudnia 2000r , a w dniu następnym trzeci na kwotę 25 483, 60 złotego.

W dniach 18 i 22 grudnia 2000r doszło zawarcia, w formie aktu notarialnego , umów na podstawie których spółka (...). (...) , reprezentowana przy tych czynnościach przez M. K. (1) , stała się właścicielką obu działek tworzących nieruchomość położoną w W..

Po jej nabyciu spółka , reprezentowana również przez prezesa zarządu, zawarła z firmą (...) za którą działał powód , umowę na podstawie której miało dojść do przygotowania projektu zagospodarowania nieruchomości. Zaliczka na poczet wynagrodzenia dla drugiej strony została sfinansowana przez pozwaną ze środków jakie przekazał jej A. K. wpłatą z 15 grudnia 2000r.

Z dalszych ustaleń Sądu Okręgowego wynika , że żaden ze (...) spółki (...). (...)nie zwrócił powodowi jakiejkolwiek części pożyczonych pieniędzy.

Powód i wskazani wyżej wspólnicy strony pozwanej dokonywali wzajemnie rozliczeń finansowych z racji prowadzenia wspólnie innych przedsięwzięć gospodarczych , w tym tego , który wiązało się z funkcjonowaniem spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (...) i procesem podwyższania jej kapitału.

Od 2007r do 23 listopada 2010r powód pełnił funkcję Prezesa zarządu spółki P.. (...) by na odbytym w tym dniu Nadzwyczajnym Zgromadzeniu Wspólników zostać z tej funkcji odwołanym.

A. Ś. (1) pozostaje głównym podejrzanym, w prowadzonym przez Prokuraturę Okręgową w Krakowie , Wydział ds. Przestępczości Zorganizowanej, śledztwie o sygnaturze VI Ds. 49/08 /Sp , w związku z podejrzeniem popełnienia przestępstw fałszerstw, oszustw oraz prania brudnych pieniędzy. Zarzuty są związane z działalnością spółki (...) w K. oraz podmiotów z nią powiązanych do których zalicza się także P.. (...)

W dokumentach finansowych zabezpieczonych w ramach tego postępowania nie ujawniono dokumentu pożyczki z 22 grudnia 2000 na która powołuje się w sporze powód.

W bilansie spółki według danych na koniec 2000r kwota pożyczki – 790 390 złotych , została ujęta w pozycji zobowiązania.

Prowadząca obsługę księgową pozwanej spółki , spółka z o. o. (...) w K. nie była informowana o podstawie w oparciu o którą powód spełnił świadczenia na rzecz Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa.

Na podstawie przeprowadzonych w sprawie dowodów z opinii Instytutu Ekspertyz Sądowych w K. oraz kryminalistycznej w zakresie grafologii - P. K. jak i opracowania eksperckiego z tej samej dziedziny , przygotowanego przez Centrum (...) Rozwojowe przy (...) Towarzystwie (...) wynika , że podpisy na umowie pożyczki z 22 grudnia 2000r oraz protokole Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników z 11 października 2000r pochodzą od A. Ś. (1) i M. K. (1), natomiast na dokumencie przelewu z 4 stycznia 2001r podpis pochodzi prawdopodobnie od powoda. Nie jest przy tym możliwym ścisłe ustalenie kiedy podpisy pod tymi dokumentami były składane i kiedy same dokumenty : umowa pożyczki i protokół Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników, powstały.

W rozważaniach prawnych w pierwszej kolejności Sąd I instancji zwrócił uwagę , że żaden z zarzutów jakimi broniła się strona pozwana przed roszczeniem zgłoszonym przez powoda nie okazał się zasadny. W szczególności nie znalazły potwierdzenia jej depozycje o tym , że sam dokument umowy został sfałszowany.

Umowę pożyczki Sąd ocenił jako ważnie zawartą i ze strony pożyczkodawcy wykonaną , wobec dokonania przez A. Ś. (1) wpłat na poczet zapłaty ceny nabycia nieruchomości w W. , której właścicielką stała się spółka. Jego zdaniem bez znaczenia dla takiego wniosku prawnego jest to ,że umowa ta nie została odszukana w dokumentach finansowych zabezpieczonych w ramach postępowania przygotowawczego ani wobec braku informacji o niej po stronie firmy obsługującej księgowo spółkę (...).(...) W szczególności brak takiej informacji nie stoi na przeszkodzie uznaniu , że sama umowa została zawarta.

Nie przeczy jej skutkowi zobowiązującemu po stronie spółki to , że dokument zawierający jej treść nosi datę 22 grudnia 200r a zatem późniejszą niż daty samych przelewów dokonywanych przez A. Ś. (1) na rzecz Agencji najpierw tytułem wadium w październiku , a następnie na poczet ceny nabycia 12 i 13 grudnia 2000r. Umowa w formie pisemnej była bowiem poprzedzona uzgodnieniem ustnym tej samej treści , które później w tym dokumencie się znalazło.

W apelacji od tego orzeczenia strona pozwana , zaskarżając je w całości , domagała się w pierwszej kolejności jego zmiany i oddalenia powództwa w całości , przy obciążeniu powoda kosztami postępowania za obydwie instancje.

Jako wniosek ewentualny sformułowała żądanie wydania rozstrzygnięcia kasatoryjnego i przekazania sprawy Sądowi Okręgowemu do ponownego rozpoznania.

Środek odwoławczy został oparty na następujących zarzutach :

- naruszenia prawa procesowego, w sposób mający wpływ na wynik sprawy , a to :

a/ art. 233 §1 kpc jako konsekwencji przekroczenia granic swobodnej oceny dowodów i zastąpienie jej oceną dowolną , która w szczególności odnosi się do oceny relacji świadków A. K. i J. D. oraz treści bilansu pozwanej za 2000r. Ich prawidłowa ocena , zdaniem autora apelacji, prowadzić powinna do konstatacji ,że umowa pożyczki z której powód wywodzi swoje roszczenie , w rzeczywistości nie została zawarta,

b/ art. 227 kpc jako następstwa nie przeprowadzenia w postępowaniu rozpoznawczym dowodu z przesłuchania w charakterze świadka S. L. (1) . Wobec tego drugiego zarzutu strona pozwana wniosła o przeprowadzenie tego dowodu przed Sądem Apelacyjnym.

W motywach środka odwoławczego jego autor powtórzył argumenty , które spółka powoływała w postępowaniu przed Sądem I instancji, akcentując :

- brak ujawnienia w dokumentach finansowych strony pozwanej , zabezpieczonych w ramach postępowania przygotowawczego faktu zawarcia umowy pożyczki na tak znaczną kwotę , oraz ujęcie zobowiązania odpowiadającego wielkością przyjętej przez Sąd I instancji sumy pożyczki , w sprawozdaniu spółki za 2000r , nie w pozycji dotyczącej pożyczek , a zobowiązań z tytułu dostaw i usług , przy równoczesnym braku zgodności obu wielkości tego zobowiązania, ujętej w tej pozycji bilansu i określonej w ustaleniach przez Sąd I instancji.

- fakt , że mimo uznania przez Sąd Okręgowy , iż wierzytelność z tego tytułu nie została spłacona , brak ujmowania jej w sprawozdaniach (...) spółki (...). (...) za kolejne lata w tym te , kiedy A. Ś. (1) objął i sprawował na nowo funkcję prezesa jej zarządu ,

- nie uwzględnienie w ustaleniach przyjętych za podstawę rozstrzygnięcia , a co za tym idzie także przy ocenie prawnej roszczenia powoda, relacji świadków A. K. (1) i J. D. (1) , którzy w swoich zeznaniach zgodnie potwierdzili , że nie doszło do zawarcia umowy pożyczki , a pieniądze na zakup nieruchomości miały pochodzić ze środków pozyskanych z wpłat nowych wspólników, przeznaczonych na pokrycie podwyższenia kapitału spółki,

- nieprawidłowość dokonania przez Sąd I instancji oceny dowodów , szczególnie gdy wziąć pod uwagę motywację w oparciu o którą jednej grupie dowodów dał wiarę innym tego przymiotu odmawiając . Zwróciła uwagę , że opiera się ona na uznaniu, iż treść dowodów z dokumentów nie była przez strony negowana , chociaż w istocie było wręcz przeciwnie , a uznanie relacji części świadków za niewiarygodną wynika jedynie z ogólnego stwierdzenia , iż pozostają one w sprzeczności z ustalonym przez Sąd stanem faktycznym.

- nie uwzględnienie tego ,że wszystkie trzy przelewy dokonane przez powoda miały miejsce jeszcze przed dniem w którym miała zostać podpisana umowa pożyczki zawarta w formie pisemnej, co zdaniem apelującej przeczy powszechnej praktyce panującej w obrocie. Nawet gdyby przyjąć , że dokument na piśmie stanowił potwierdzenie wcześniejszej umowy zawartej w formie ustnej ,to fakt uprzedniego wykonania w całości zobowiązania przez pożyczkodawcę powinien być w tekście tego dokumentu ujawniony. Jego brak jedynie potwierdza , że sama umowa z której A. Ś. wywodzi swoje roszczenie, pomiędzy stronami nie była zawarta .

Odpowiadając na apelację powód domagał się jej oddalenia jako pozbawionej usprawiedliwionych podstaw , wniósł o obciążenie przeciwniczki procesowej kosztami postępowania apelacyjnego.

W uzasadnieniu swojego stanowiska procesowego odniósł się polemicznie do wszystkich argumentów powołanych w środku odwoławczym , aprobując w całości rozstrzygniecie Sądu Okręgowego.

Rozpoznając apelację Sąd Apelacyjny rozważył :

Środek odwoławczy strony pozwanej jest uzasadniony , prowadząc do podzielenia zawartego w nim wniosku o zmianę wyroku objętego kontrolą instancyjną .

Jak wskazano wyżej, apelacja spółki (...). (...) opiera się wyłącznie na zarzutach natury procesowej.

Nie jest usprawiedliwionym zarzut naruszenia przez zaskarżone orzeczenie normy art. 227 kpc , którego realizacji pozwana upatruje w nie uwzględnieniu wniosku o przeprowadzenie dowodu z przesłuchania w charakterze świadka S. L. (1).

Jak trafnie zauważa powód w odpowiedzi na apelację , przepis ten , w sposób opisany w motywach środka odwoławczego , nie mógł zostać naruszony, albowiem nie stanowi on dla Sądu źródła obowiązków lub też uprawnień jurysdykcyjnych , wyczerpując się w ogólnym określeniu co może stanowić przedmiot dowodu jako takiego.

Wobec tego , że profesjonalny pełnomocnik spółki nie wskazuje aby decyzja procesowa o nie uwzględnieniu wniosku o przesłuchanie świadka , wiązała się naruszeniem innych przepisów dotyczących gromadzenia materiału procesowego , którego treść jest doniosła dla rozstrzygnięcia, tak zbudowany zarzut należy odeprzeć.

Ma natomiast rację spółka (...). (...) gdy ponosi , że sposób przeprowadzenia przez Sąd I instancji oceny dowodów nie jest prawidłowa, naruszając przepis art. 233 § 1 kpc, w szczególności przez jej ogólnikowość oraz brak wszechstronności przy formułowaniu wniosków , które z niej wynikają dla ustaleń faktycznych istotnych z punktu widzenia rozstrzygnięcia.

W pierwszej kolejności zauważyć należy , co zasadnie zarzuca pozwana, ocena dowodów z dokumentów opiera się i jednocześnie wyczerpuje w ogólnym stwierdzeniu , że żadna ze stron nie kwestowała ich wiarygodności a wobec tego , iż zostały sporządzone we właściwej formie , zasługują w pełni na obdarzenie ich tym walorem. Jest to ocena dowolna , gdy zważyć , iż apelująca negowała tę autentyczność w odniesieniu do umowy pożyczki z 22 grudnia 2010r oraz protokołu Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników z 11 października 2010 tym bardziej, gdy wziąć pod rozwagę różną treść tego ostatniego , gdy skonfrontować jego wersje sporządzone w tym samym dniu , pochodzące z godziny 12 i 18.

Poza tym po analizie tej części pisemnych motywów orzeczenia , która odnosi się do oceny dowodów dojść należy do wniosku , że poza odniesieniem się przez Sąd I instancji do zarzutu pozwanej o braku autentyczności tak umowy pożyczki jak i protokołu NZW , którego trafności nie potwierdziły przeprowadzone w postępowaniu opinie biegłych , że ocena ta nie odnosi się zupełnie do treści innych dokumentów, jak chociażby treści wskazywanego przez apelującą bilansu spółki za 2000r, zgodnie z którym zobowiązanie na kwotę dochodzoną obecnie pozwem nie jest ujęta w części dotyczącej pożyczek, a zobowiązań z tytułu dostaw i usług czy też do tego ,że bilansach na kolejne lata , w tym te , kiedy A. Ś. (1) ponownie pełnił funkcję prezesa zarządu pozwanej zobowiązanie to nie było już wykazywane mimo , że powód konsekwentnie twierdził , że do czasu wystąpienia z powództwem o zwrot przedmiotu pożyczki żadna kwota z tego tytułu nie została mu zwrócona , a jego roszczenie nie zostało zaspokojone także poprzez przyjęcie go do grona wspólników P.. (...)i objęcia przezeń udziałów w kapitale zakładowym.

To, w jaki sposób Sąd Okręgowy ocenił dowody osobowe w postaci zeznań świadków J. D. (1) i A. K. (1) także nie jest prawidłowy.

Ogranicza się bowiem tylko do skonfrontowania ich relacji z depozycjami o faktach powoda i M. K. (1) , obdarzając ich wiarygodnością tylko o tyle o ile są zgodne z zeznaniami tych ostatnich , nie analizując ich treści przez pryzmat pozostałej części materiału dowodowego , w tym w szczególności, nie porównuje ich z treścią dowodów z dokumentów o których była już uprzednio mowa , a także tych, które zostaną wskazane, w dalszej części uzasadnienia przez Sąd II instancji, których analiza Sądu Okręgowego zupełnie nie objęła.

Wskazane wyżej argumenty dostatecznie przekonując o tym , iż zarzut naruszenia przepisu art. 233 §1 kpc , w sposób mający istotny wpływ na wynik sprawy, jest usprawiedliwiony , dają podstawę Sądowi Apelacyjnemu , również w oparciu o treść uzupełniających zeznań A. Ś. (1) w charakterze strony , złożonych na rozprawie apelacyjnej w dniu 24 listopada 2014r / k.988-989 akt - zapis dźwiękowy [ minuty- 1 do 1 h , 23 ‘ ] oraz dowód z odpisu zupełnego z KRS dotyczącego spółki (...).(...) / k. 981-987 akt / , do częściowej korekty oraz uzupełnienia faktów ustalonych przez Sąd I instancji.

Ta zmiana i uzupełnienie , przedstawiają się następująco :

Wcześniej prowadząc gospodarstwo rolne , od końca lat dziewięćdziesiątych zeszłego wieku , A. Ś. (1) rozpoczął prowadzenie działalności gospodarczej , w ramach założonych przez siebie spółek , w tym w szczególności spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (...). Już w tym czasie znał mieszkających w USA A. K. (1) , J. D. (1) , D. L. i S. L. (1) i R. Ś. (1) , którzy także byli wspólnikami tej spółki.

Powód planował , że na potrzeby realizacji przedsięwzięcia gospodarczego pod ogólną nazwą(...) (...) wykorzysta grunt położony w W. , który miał stanowić w całości jego własność. Po porozumieniu się ze wskazanymi wyżej osobami, które także były zainteresowane udziałem w tym przedsięwzięciu , chcąc zaangażować własne środki , wszyscy wspólnie zdecydowali o nabyciu , oferowanej w drodze przetargu organizowanego przez Agencję Własności Rolnej Skarbu Państwa - Oddział w O. - nieruchomości składającej się z działek ewidencyjnych nr (...) , która sąsiadowała bezpośrednio z gruntem , który A. Ś. (1) planował kupić dla siebie.

Porozumienie obejmowało także uzgodnienie zgodnie z którym do nabycia wykorzystana zostanie struktura spółki z o. o. (...). (...)jako formalnego nabywcy, która została powołana przez powoda 5 września 2000r.

Spółka, w której A. Ś. miał 100 % udziałów , będąc jednocześnie prezesem jednoosobowego zarządu , była podmiotem , który po zarejestrowaniu , aż do 2002r nie podjął działalności operacyjnej , nie wykazywał osiągania obrotów. Jej konto bankowe zostało założone dopiero w dniu 12 grudnia 2000r.

Ponieważ możliwość zakupu nieruchomości w W. była uzależniona od udziału w przetargu , warunkiem którego było wniesienie wadium , a mimo zbliżającego się terminu na wykonanie tego obowiązku współinwestorzy nie przekazali powodowi dotąd środków na jego zapłatę , uzgodniono wspólnie , że wadium to pokryje w całości A. Ś. (1) , a pozostali zwrócą mu zaangażowane środki , przy czym nie określono bliżej warunków tego zwrotu.

Akceptując to uzgodnienie A. Ś. (1) z pieniędzy z własnego konta wniósł to wadium w kwocie 7 000 złotych dokonując przelewu tej sumy w dniu 18 października 2000. Przelew ten nastąpił bezpośrednio na konto Agencji bez uprzedniego przekazania pieniędzy spółce , która w tym czasie własnym kontem tak złotówkowym jak i walutowym nie dysponowała.

/ dowód : częściowo zeznania świadków A. K. na rozprawie przed Sądem Okręgowym w Krakowie w dniu 25 kwietnia 2013r / k. 742, zapis dźwiękowy posiedzenia minuty 4-17 , J. D. na rozprawie przed Sądem Okręgowym w dniu 21 października 2013 k. 802 akt , zapis dźwiękowy posiedzenia, minuty 6 – 26 , powoda A. Ś. na rozprawie apelacyjnej w dniu 24 listopada 2014r k.987 v, zapis dźwiękowy posiedzenia ; akt minuty 1-10 , kopia przelewu z dnia 18 października 2000 k. 17 akt /

Wcześniej , bo dniu 11 października 2000r o godzinie 18 odbyło się Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Wspólników spółki (...).(...)którego przebieg protokołował notariusz J. K. (2) prowadzący kancelarię w miejscowości W..

Obradom przewodniczył Prezes Zarządu A. Ś. (1). Podczas jego przebiegu Zgromadzenie podjęło dwie uchwały : o zmianie umowy spółki z dnia 5 września 2000r poprzez określenie nowej siedziby spółki - (...) ul. (...) oraz o odwołaniu z funkcji prezesa A. Ś. (1) oraz powołaniu na to stanowisko M. K. (1). Zmiany wynikające z tych uchwał zostały ujawnione w rejestrze handlowym

/ dowód : kopia protokołu Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia k. 249 – 250 akt, kopia odpisu z rejestru handlowego k. 244-245 akt /

Ponieważ powód koncentrował swoją aktywność na funkcjonowaniu większego z przedsięwzięć gospodarczych realizowanego za pośrednictwem spółki (...), przestał być zainteresowany w dalszym udziale w spółce (...). (...)Dlatego też zbył , na początku grudnia 2000r , formie umowy sporządzonej na piśmie wszystkie swoje udziały jej kapitale zakładowym na rzecz A. K. (1) , J. D. (1) , S. l.i R. Ś. (1) , ustępując z jej struktury kapitałowej.

/ okoliczność pomiędzy stronami niesporna./

Ponieważ, w dalszym ciągu, nowi wspólnicy nie przekazywali pieniędzy, które miały być przeznaczone na zapłatę ceny nabycia nieruchomości w W. mimo , że zbliżał się termin jej uiszczenia uzgodniony w warunkach przetargu , powód uzgodnił z nimi , że wyłoży także i tę część pieniędzy , którą oni mu następnie zwrócą. W wykonaniu tego uzgodnienia , również z własnych aktywów zgromadzonych na koncie osobistym oraz koncie prowadzonym wspólnie dla niego i jego małżonki dokonał na rzecz Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa dwóch przelewów ; w dniu 11 grudnia 2000 r na sumę 694 906, 41 złotego, a 13 grudnia 2000r pozostałych 25 483,60 złotego , co odpowiadało w całości zobowiązaniom z tytułu ceny wobec podmiotu sprzedającego. W obu dokumentach wskazał , że dokonuje ich w imieniu spółki (...).(...)

Podobnie jak poprzednio , przekazanie środków nastąpiło bezpośrednio pomiędzy powodem a Agencją bez jakiekolwiek udziału spółki w tym jej prezesa M. K..

/ dowód : potwierdzenia przelewów k. 16 i 19 akt, częściowo zeznanie powoda A. Ś. (1) na rozprawie apelacyjnej w dniu 24 listopada 2014r k.988 v akt , zapis dźwiękowy posiedzenia - minuty 2-10/

Już po tym , kiedy dwa z trzech przelewów tytułem świadczenia z tytułu zapłaty ceny nabycia nieruchomości zostały przez powoda dokonane , bo 12 grudnia 2000r , odbyło się Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Wspólników spółki (...).(...) podczas którego wspólnicy jednogłośnie podjęli uchwałę o podwyższeniu kapitału zakładowego z dotychczasowej kwoty 4 000 złotych do 865 000 złotych czyli o 861 000 złotych poprzez zwiększenie liczby udziałów o 17 220 , przy dotychczasowych 80 , o wartości 50 złotych każdy. Nowe udziały mieli objąć wszyscy wspólnicy.

D. L. 2 153, R. Ś. (1) 2 152 , A. K. (1), S. L. (1) i J. D. (1), każdy z nich po 4 305 udziałów. Nowo objęte udziały miały być pokryte wkładami pieniężnymi każdego z nich. W uchwale przyjęto , że wpłaty na udziały miały zostać dokonane do 21 grudnia 2000 r , a zakres obowiązku jaki z tego tytułu obciążał wspólników , był funkcją liczby objętych udziałów. Jednocześnie wyrazili oni zgodę na zakup nieruchomości w W. , oznaczonej jako działki nr (...).

Podwyższenie to nie zostało ujawnione w rejestrze handlowym ani następnie w rejestrze przedsiębiorców KRS

W wyznaczonym terminie swój obowiązek wykonał tylko A. K. (1) wpłacając w dniu 15 grudnia 2000r na konto spółki kwotę 216 250 złotych , co odpowiadało jego zobowiązaniu z tytułu podwyższenia kapitału. Ponadto na prywatne konto A. Ś. wpłacił w tym samym dniu kwotę 35 000 złotych jako należność za nabyte od niego udziały w kapitale zakładowym.

/ dowód : Protokół Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników z 12 grudnia 2000r k. 127- 128 akt , dokumenty wpłat dokonanych przez A. K. (1) k. 134 akt , co do baraku ujawnienia aktu podwyższenia kapitału zakładowego w rejestrach , okoliczność pomiędzy stronami niesporna./

W dniach 18 oraz 22 grudnia 2000r doszło pomiędzy spółką (...).(...)reprezentowaną przez M. K. (1), a Agencją Własności Rolnej Skarbu Państwa , do zawarcia dwóch umów na podstawie których spółka stała się właścicielką nieruchomości w W..

Pieniądze , które zapłacił spółce A. K. zostały przelane niemal w całości[ suma 215 250 zł] na osobiste konto A. Ś. (1) na podstawie przelewu zleconego przez M. K. (1) w dniu 4 stycznia 2001r pod tytułem „ rozliczenie zaliczki „ które obaj on i powód identyfikowali z zapłatą wynagrodzenia na rzecz podmiotu pod nazwa (...) który reprezentował powód, za wykonanie planu zagospodarowania realności w W. , w oparciu o umowę zlecenia , sporządzoną odręcznie i nie zapatrzoną datą.

/ dowód : kopia „ zlecenia „ k. 261 , kopie umów sprzedaży z 18 i 22 grudnia 2000r k. 21-24 , odpisy z ksiąg wieczystych nr KR(...)k. 25-32 akt , kopia przelewu z 4 stycznia 2001r k. 163 akt/

W tym samym dniu , w którym zawarto drugą z umów sprzedaży , została podpisana przez A. Ś. (1) jako pożyczkodawcę , oraz prezesa zarządu P.. (...) jako pożyczkobiorczynią umowa świadczenie z której jest przedmiotem sporu stron.

W bilansie spółki , według danych na koniec 2000 roku zobowiązanie na kwotę wysokości 790 390 złotych , zatem niższą niż dochodzona obecnie pozwem i wskazana w treści umowy pożyczki, zostało ujęte w kategorii zobowiązań krótkoterminowych , w pozycji zobowiązania z tytułu dostaw i usług. Rubryka przeznaczona na takie , które wynikają z zaciągniętych pożyczek pozostała pusta.

Z informacji dodatkowej do bilansu , podpisanej przez ówczesnego prezesa wynika , że wpłaty na podwyższenie kapitału zakładowego zostały w pełni przez wszystkich pięciu wspólników dokonane.

Spółka z ograniczona odpowiedzialnością (...) „ , która zajmowała się obsługą księgową pozwanej, zwracała się do zarządu o wyjaśnienie podstawy dokonania przez A. Ś. wpłaty , dokonanej w dniu 11 grudnia 2000r, na kwotę 694 906, 41 zł - nie uzyskując odpowiedzi.

W bilansach spółki za kolejne lata , obejmujące także rok 2007 , kiedy A. Ś. (1) pełnił na powrót funkcję prezesa zarządu i w tej roli jego treść aprobował, zobowiązanie takie już nie jest ujawniane. W informacjach dodatkowych także podawana jest informacja , że obowiązki finansowe wspólników związane z podwyższeniem kapitału zostały w całości zrealizowane.

/ dowód : bilans za 2000r wraz z informacją dodatkową k. 146-150 , bilanse za lata 2003, 2004, 2005, 2006, 2007 wraz z informacjami dodatkowymi k. 154- 216 akt , pismo spółki (...) z 17 listopada 2001r k. 139 akt /

W dniu 14 września 2009r odbyło się Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Wspólników pozwanej , którego przedmiotem miało być m. in. podjęcie uchwały o podwyższeniu kapitału zakładowego przez utworzenie 18 340 udziałów o wartości po 50 złotych każdy tak, by łączna jego wartość wzrosła o 917 000 złotych z dotychczasowej 40 000 złotych. Ich część , w liczbie 5 425, miał objąć powód poprzez wniesienie wkładu pieniężnego.

Do podjęcia uchwały nie doszło. Z treści protokołu Zgromadzenia nie wynika aby forma świadczenia wzajemnego A. Ś. (1) miała być inna , w szczególności by jego dług wobec spółki z tego tytułu miał być pokryty niezaspokojoną wierzytelnością z tytułu umowy pożyczki. Treść protokołu nie nawiązuje w jakiejkolwiek części do tej umowy.

/ dowód kopia protokołu Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Wspólników z 14 września 2009r k. 33-42 akt /

Ujawnionymi w rejestrze Przedsiębiorców KRS , według stanu na dzień 19 listopada 2014r (...) spółki (...). (...) obecnie w likwidacji , są : A. K. (1), S. L. (1) , każdy z nich dysponujący łącznie 827 udziałami J. D. (1) , posiadający 80 udziałów , D. L., R. Ś. (1), obaj po 40 udziałów , oraz spółka akcyjna I Fundusz (...) , dysponująca 746 udziałami. Wysokość kapitału zakładowego zamyka się w kwocie 116 000 złotych. Czynności, które decydują zarówno o aktualnej wysokości kapitału oraz liczbie udziałów przypadających każdemu ze wspólników zostały dokonane dopiero 6 kwietnia i 19 września 2011r.

/ dowód : odpis zupełny KRS i wskazane tam podstawy wpisów k. 981-986 akt /

Tak uzupełniony i w części skorygowany przez Sąd II instancji stan faktyczny , który stał się podstawą rozstrzygnięcia poddanego kontroli instancyjnej został oparty na faktach , które nie były pomiędzy sporne , na wskazanych wyżej dokumentach , których wiarygodności żadna ze stron nie kwestionowała , a także części relacji świadków A. K. (1) i J. D. (1) oraz depozycji powoda A. Ś. (1) złożonych w trakcie uzupełniających zeznań przed Sądem Apelacyjnym. Wskazane dowody osobowe były źródłem ustaleń w takiej ich części , które bądź to są ze sobą wzajemnie zgodne albo też w sytuacji , gdy wzajemnie się nie potwierdzają , mają oparcie w treści dokumentów , które Sąd w pełni obdarzył wiarygodnością.

Z tej przyczyny Sąd II instancji nie oparł ustaleń na treści spisanego ręcznie protokołu Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników spółki (...). (...)datowanego na 2 października 2000r / k. 260 akt / albowiem jego treści, w tym w szczególności zawartej w nim uchwały o odwołaniu wówczas A. Ś. (1) z funkcji prezesa zarządu i powołaniu na jego miejsce M. K. (1) , nie da się pogodzić z treścią protokołu tego Zgromadzenia odbytego 11 października 2000r o godzinie 18 , prowadzonego przez notariusza / k .249- 250 akt / , konsekwencje uchwał z którego zostały zarejestrowane w rejestrze handlowym. Z jego treści bowiem wynika , że wówczas jeszcze powód pełnił funkcję prezesa zarządu i dopiero w jego trakcie na podstawie jednej z uchwał został z niej odwołany , a jego miejsce zajął M. K. (1).

Te same przyczyny decydują o tym ,że za niewiarygodny należy uznać dokument protokołu (...) z 11 października 2000r z godziny 12 / k. 12 akt /, szczególnie , że zawiera on upoważnienie dla M. K. do zaciągania zobowiązań imieniem spółki , które następnie nie jest powtórzone w treści protokołu w formie notarialnej , mimo , że jak podawał A. Ś. dokument z godziny 18 ,miał stanowić jedynie , chociaż w innej formie , niezbędnej dla ujawnienia w rejestrze handlowym podjętych uchwał , powtórzenie treści protokołu (...) z godziny 12.

Nie można także obdarzyć tym walorem zeznań M. K. (1) / k. 592- 597 akt / ,poza tych ich fragmentem w którym podaje on okoliczności podpisania dokumentu umowy pożyczki z 22 grudnia 2000r „ zlecenia „ na wykonanie planu zagospodarowania nieruchomości w W.. Okoliczności te bowiem wynikają bądź to z treści samego dokumentu z k. 12 akt i zostały pozytywnie zweryfikowane p8rzez przeprowadzone w sprawie opinie dotyczące badania dokumentów albo też nie były negowane przez stronę przeciwną w toku sporu. /odręczny dokument zatytułowany „ zlecenie „ /

Nie mogła stanowić podstawy ustaleń ta część jego zeznań , która mówi o tym kiedy został powołany na funkcję prezesa ani też ta w której twierdzi ,że informował nowych wspólników o umowie pożyczki sporządzonej na piśmie. Nie było to możliwe już chociażby dlatego , że jak potwierdza to A. Ś. (1), nabycie przez nich udziałów w kapitale zakładowym od niego nastąpiło na początku grudnia 2000r , a zatem nowi wspólnicy uzyskali ten status wcześniej niż data wskazana na dokumencie umowy. Powód też nie potwierdza zeznań świadka w tym fragmencie gdy podaje on, iż miały miejsce uzgodnienia na temat umowy pożyczki i jej warunków pomiędzy nim , jako prezesem a nowymi wspólnikami , skoro powód wskazuje wprawdzie na takie porozumienie w tym zakresie ale mające miejsce pomiędzy nim pomiędzy nim, a znanymi mu wcześniej osobiście K. , L. , D., L. i R. Ś. (1), zainteresowanymi współudziałem we wspólnym przedsięwzięciu (...) (...) , mającym być realizowanym na gruncie tylko formalnie nabytym w ramach struktury spółki kapitałowej.

W pozostałej części fakty ustalone przez Sąd I instancji , jako poczynione poprawnie Sąd Apelacyjny przyjmuje za własne.

Przechodząc do oceny prawnej roszczenia zgłoszonego w pozwie stwierdzić już na wstępie należy , że powód nie może skutecznie kierować go przeciwko pozwanej albowiem o ile przyjąć , że nim dysponuje, to tylko wobec tych z którymi zawierał porozumienie w oparciu o które opłacił wadium na następnie świadczył na rzecz Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa pozostałą część ceny nabycia nieruchomości w W.. Są nimi , wskazane wyżej kilkakrotnie osoby fizyczne , a nie pozwana.

Podstawą takiego wniosku są następujące stwierdzenia i oceny.

Ustalenia poczynione w sprawie pozwalają na stwierdzenie , że mający już wówczas doświadczenie w prowadzeniu działalności gospodarczej, w tym za pośrednictwem podmiotów o strukturze korporacyjnej - spółek z ograniczoną odpowiedzialnością- powód traktował założoną przez siebie 5 września 2000r i zarejestrowaną 28 września tego roku , spółkę (...).(...)wyłącznie jako strukturę organizacyjną za pośrednictwem której będzie realizował przedsięwzięcia inwestycyjne, w założeniu o dużej skali , w ramach których zasadnicze znaczenie miała , traktowana przezeń priorytetowo, spółka z o. o. (...).

O takim charakterze założonej spółki świadczy m. in okoliczność wskazana przez samego powoda ,że spółka aż do 2002 nr nie podejmowała działalności operacyjnej , nie wykazywała obrotów. On sam też nie był , przynajmniej w pierwszym okresie jej działalności , zainteresowany jej rozwojem skoro na początku grudnia 2000 r , a zatem w niespełna trzy miesiące od jej powołania zbył wszystkie udziały w jej kapitale zakładowym , jak wskazał , koncentrując swoją aktywność na działaniu spółki , która traktował priorytetowo.

Za tym że struktura spółki była jedynie narzędziem realizacji takich zamiarów nie tylko przez A. Ś. (1) ale także wszystkich pozostałych zainteresowanych ich powodzeniem , w osobach A. K. (1) , D. L. , S. L. (1) , R. Ś. (1) i J. D. (1) świadczy także okoliczność , że dopiero 12 grudnia 2000r spółka miała utworzone konto bankowe [ złotówkowe ]. Nie dysponowała ona też żadnymi własnymi środkami finansowymi , a jej kapitał zakładowy aż do 2011r nie przekraczał 4 000 złotych.

Nie tylko powód , kiedy na nowo został prezesem zarządu od 2007r, ale wcześniej oraz później także wspólnicy nie dbali należycie o to by P.. (...)działała w sposób uporządkowany prawnie , by wspomnieć jedynie brak dbałości o ujawnianie wpisu spółki w rejestrze przedsiębiorców KRS czy aktualizowanie w nim wielkości kapitału zakładowego.

Ustalenia te usprawiedliwiają stwierdzenie , że zgodnym zamiarem A. Ś. (1) i inwestorów mieszkających w USA , którzy wzajemnie znali się wcześniej , darzyli się zaufaniem , w tym biznesowym , zważywszy na wcześniejszą współpracę tego rodzaju , w ramach spółki z o. o. (...), było to , by współpracę dotychczasową rozszerzyć na przedsięwzięcie pod ogólną nazwą (...) (...) , które miało być realizowane na nieruchomości położonej w W. .

Na jego realizację , dla której punktem wyjścia było nabycie nieruchomości , potrzebne były środki finansowe , które wspólnie mieli wyłożyć wszyscy porozumiewający się , w sposób , który wprawdzie uzgodniony co do zasady , nigdy nie przybrał, z uwagi na panujące pomiędzy nimi zaufanie , a także inne wzajemne powiazania , w tym finansowe , związane ze spółką (...), formy pisemnej o jednoznacznie oznaczonych postanowieniach.

Wobec faktu , że ewentualne nabycie nieruchomości wymagało udziału w przetargu, a co za tym idzie, wpłacenia wadium, strony porozumienia uzgodniły , że to powód należność z tego tytułu na rzecz Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa zapłaci, a pozostali zwrócą mu pieniądze, w ramach dalszych rozliczeń.

Powód przystał na takie rozwiązanie , aprobując przy tym sytuację , że wyłoży na ten cel wyłącznie własne środki, bez jakiekolwiek udziału spółki nie tylko w formie zaangażowania jej kapitału , którego w istocie nie miała , ani nawet bez wykorzystania jej konta bankowego , którym nie dysponowała .

Okoliczności te usprawiedliwiają wniosek , że świadczenie wadium miało podlegać późniejszemu rozliczeniu pomiędzy powodem i uczestnikami porozumienia nie natomiast pomiędzy nim , a spółką.

Bez znaczenia dla poprawności tego wniosku jest to , iż przy wpłacie A. Ś. (1) umieścił stwierdzenie , iż dokonuje jej w imieniu P.. (...) Było to konsekwencją realizacji porozumienia zgodnie z którym struktura spółki miała być wykorzystana do przyszłego nabycia i to P.. (...)miała być , formalnie, przyszłym kontrahentem zbywającej grunt Agencji.

Po dokonaniu w dniu 18 października 2000r wpłaty wadium i wygrania przetargu aktualna stała się kwestia wpłaty pozostałej części ceny , a w konsekwencji zgromadzenia na ten cel środków. Pieniądze , jak wynika z poczynionych ustaleń, także miały pochodzić od porozumiewających się , z zupełnym pominięciem spółki , która nadal była tylko zarejestrowanym podmiotem bez kapitału , i [ nadal ] własnego konta .

W miedzy czasie , począwszy od początku grudnia 2000r powód całkowicie wycofał się ze struktury kapitałowej spółki , zbywając umownie wszystkie udziały w kapitale zakładowym pozostałym członkom porozumienia biznesowego.

Ponieważ warunki przetargu obligowały do dokonania zapłaty reszty ceny w oznaczonych terminach , a pozostali inwestorzy nie przekazywali pieniędzy , ponownie uzgodniono , że wyłoży je A. Ś. (1) , wówczas już będący osobą trzecią w relacji do spółki , a pozostali zwrócą mu je , w ramach wzajemnych rozliczeń, w tym także tych , obejmujących ich udział w przedsięwzięciu gospodarczym realizowanym za pośrednictwem spółki (...).

Mieszkający w USA członkowie porozumienia rozumieli przy tym , że kwoty mające być wyłożonymi przez nich , jak wynika z relacji A. K. , a w szczególności J. D. , miały być przeznaczone na zakup ziemi , a mniej istotnym było , w jakiej formie w ten grunt swój kapitał zainwestują, Byli świadomi i akcentowali natomiast stan w którym to przebywający w Polsce powód, zastąpi ich tymczasowo w spełnieniu świadczenia z tytułu zapłaty ceny za realność w W..

Także i tym razem powód przystał na takie warunki i wpłatami dokonanymi z własnych środków , ponownie jak poprzednio, bez jakikolwiek udziału spółki i jej prezesa M. K. (1) , dokonał w dniach 11 i 13 grudnia 2000r dwóch przelewów na konto sprzedającej Agencji wypełniając tym samym w całości obowiązek zapłaty ceny za grunt. W ten sposób spełnione świadczenie wraz z kwotą przekazaną uprzednio z tytułu wadium odpowiada łącznie sumie dochodzonej pozwem.

Zastrzeżenia uczynione na dokumentach przelewów, identyczne w treści jak zastrzeżenie na przelewie z 18 października 2000r , miało tylko takie znaczenie o jakim była już przednio mowa.

Działania powoda przekonują o tym , że i on uznawał , iż dokonane wpłaty są , w zakresie przekraczającym jego , wynikającą z porozumienia , partycypację w kosztach nabycia nieruchomości, formą pożyczki dla pozostałych umawiających się, którzy jak dotąd swoich obowiązków nie wykonali w jakimkolwiek zakresie.

Trzeba przy tym zaakcentować , że poza ostatnia wpłatą na sumę 25 483,60 złotego, powód dokonywał ich zarówno przed formalnym wyrażeniem zgody przez członków porozumienia z USA , naówczas już wspólników spółki , na nabycie tej nieruchomości oraz przed podjęciem uchwały o zobowiązaniu się przez nich [ jako wspólników ] do dokonania wpłat na podwyższenie kapitału zakładowego / które, nota bene, nigdy nie zostało zrejestrowane /

Ponadto dalsze okoliczności dotyczące zachowania A. Ś. (1) jedynie potwierdzają taką ocenę .

Zgodnie z uchwałą Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Wspólników z dnia 12 grudnia 2000r termin na dokonanie wpłat na pokrycie podwyższonego kapitału przez wspólników upływał 21 grudnia 2000r . Mimo to A. Ś. (1) zdecydował się na dokonanie ostatniej wpłaty tytułem ceny nabycia 13 grudnia 2000r, co jeszcze raz należy podkreślić, jako podmiot formalnie zupełnie niezaangażowany naówczas w strukturę korporacyjna P.. (...)

Zatem zdaniem Sądu II instancji zupełnie niezależnie od podjęcia uchwały z 12 grudnia 2000r , realizował tym samym nadal porozumienie z A. K. , S. L. , J. D. I R. Ś. , które może być źródłem zobowiązania po ich stronie do zwrotu wyasygnowanych w ten sposób przez powoda pieniędzy.

W pięć dni od daty ostatniej wpłaty tytułem ceny , dochodzi do pierwszej umowy , a w cztery dni później do kolejnej na podstawie których spółka nabywa nieruchomość w W. i w tym samym dniu , 22 grudnia 2000r , powód osoba trzecia oraz prezes zarządu P.. con.; M. K. (1) podpisują umowę pożyczki , obejmującą świadczenie obecnie dochodzone pozwem.

Podpisanie umowy następuje dopiero wówczas , gdy całe świadczenie z tytułu ceny nabycia jest już uprzednio przez A. Ś. (1) spełnione , na podstawie porozumienia z pozostałymi inwestorami.

Analizując jej treść nie może nie być wzięte pod rozwagę , że mimo tego faktu w dokumencie tym nie ma o wykonaniu przez pożyczkodawcę tego świadczenia jakiejkolwiek wzmianki, , której umieszczenie zdaje się być zwykłą formą zabezpieczenia jego interesów. Nie jest w niej przewidziana także jakakolwiek inna forma zabezpieczenia np. rzeczowego wierzytelności powoda na nieruchomości co także odbiega od zwykle przyjmowanych w obrocie zasad ochrony interesu wierzyciela - pożyczkodawcy.

Po wtóre pozostałe jej postanowienia , dotyczące zastrzeżenia odsetek umownych oraz możliwości zaspokojenia wierzytelności wynikającej z niej dla powoda poprzez objecie udziałów w spółce są postanowieniami , które , co wynika w szczególności zeznań A. K. i J. D. , nie były im znane . Co więcej , jak trafnie zauważyła strona pozwana , sam dokument został przez powoda ujawniony dopiero w rozstrzyganym sporze i żaden pozostałych , obrazujących działalność spółki nie wskazuje na fakt aby z ich treścią byli zapoznawani członkowie spółki.

Pomijając nawet okoliczność kiedy dokument umowy pożyczki rzeczywiście powstał , czego , jak wynika z treści opinii Instytutu Ekspertyz Sądowych w K. nie da się w chwili obecnej ustalić, istnieją także dalsze okoliczności przemawiające za trafnością oceny, że umowa ta nie może być tą podstawą w oparciu o którą powód dysponuje roszczeniem o zwrot przez pozwaną pieniędzy na zakup nieruchomości w W..

W dniu 15 grudnia 2000r w realizacji obowiązku jaki przyjął na siebie podejmując w uchwalę z 12 grudnia 2000r , A. K. (1) przekazał na konto spółki kwotę 216 250 złotych na poczet wkładu pieniężnego w związku z podwyższeniem kapitału.

Kolejne działania zarówno prezesa zarządu P.. (...) jak i powoda świadczą , iż obaj nie traktowali tych pieniędzy jako źródła zaspokojenia wierzytelności A. Ś. (1) wobec spółki z tytułu umowy pożyczki [ mimo ,że powód tak akcentuje w sporze , że to właśnie poprzez podwyższenie kapitału zakładowego oraz związane z nim wpłaty pieniężne wspólników miały doprowadzić do zgromadzenia przez spółkę środków na jej spłatę ] ,skoro prezes zarządu , decydując o zleceniu w dniu 4 stycznia 2001r przelewu niemal całej tej kwoty z konta spółki na prywatne konto A. Ś. (1) i powód taki przelew, zatytułowany „ rozliczenie zaliczki „ przyjmując , uznawali je jako należne [powodowi ], tytułem wynagrodzenia za przygotowanie planu zagospodarowania nieruchomości w W. przez firmę (...) za którą działał właśnie on. Trzeba też zwrócić uwagę , że podstawą do tego wynagrodzenia jest spisana pismem ręcznym umowa , której umiejscowienie w czasie z uwagi na brak daty nie jest możliwe w sposób ścisły.

Zarząd (...). (...)wprawdzie umieścił w bilansie za 2000r po stronie zobowiązań kwotę odpowiadającą w przybliżeniu , chociaż niższą , od sumy wskazanej w umowie i obecnie dochodzonej pozwem, ale nie w rubryce przeznaczonej dla zobowiązań z tytułu pożyczek ale zobowiązań krótkoterminowych z tytułu dostaw i usług , co już samo w sobie z uwagi na termin w jakim zgodnie z umową pożyczony kapitał miał być zwrócony [ dziewięć lat po dacie jej zawarcia ] , każe poddać w wątpliwość to, czy wynikało to wyłącznie ze zwykłej niedokładności.

Gdy do tego dodać , że zarząd nie odpowiedział na prośbę spółki (...), prowadzącej obsługę księgową pozwanej w tym czasie , o odpowiedź jaka jest podstawa zobowiązania na sumę odpowiadającą kwocie jednego z przelewów dokonanych przez A. Ś. (1) , a w kolejnych bilansach zobowiązanie to już nie jest ujmowane , zarówno wówczas gdy prezesem zarządu był M. K. (1) jak i później powód, co to tym bardziej usprawiedliwia wniosek , że umowa datowana na 22 grudnia 2000r nie może być źródłem zobowiązania spółki wobec powoda.

Umacnia go także późniejsze zachowanie samego A. Ś. (1), świadczące , iż on sam nie uznawał umowy za takie źródło.

Będąc ponownie prezesem zarządu , począwszy od 2007r nie tylko nie zadbał by zobowiązanie z tytułu umowy pożyczki zostało w bilansie po stronie pasywów P.. (...) umieszczone. Przede wszystkim natomiast w informacji dodatkowej do bilansu potwierdził wobec władz skarbowych , że nie tylko doszło do skutecznego podwyższenia kapitału zakładowego spółki , na podstawie uchwały z 12 grudnia 2000r ale co ważniejsze dla oceny jego roszczenia , iż wszyscy wspólnicy objęli nowe udziały wykonując w całości swoje obowiązki związane z dokonaniem pokrycia wkładów pieniężnych związanych z tym podwyższeniem. Gdyby rzeczywiście tak było , podwyższenie było związane z pożyczką , a spółka rzeczywiście wobec niego zobowiązana na podstawie umowy datowanej na 22 grudnia 2000r, to wpłaty te tworzyłyby źródło zaspokojenia wierzytelności powoda z tego tytułu , do którego , chociażby z racji pełnionej naówczas funkcji w zarządzie P.. (...) jak uczy doświadczenie życiowe, z pewnością by doprowadził, a w każdym razie do osiągniecia tego celu zmierzał. Dowody zgromadzone w sprawie nie potwierdzają , nawet pośrednio, tego rodzaju działań po stronie A. Ś. (1).

Od początku sporu powód konsekwentnie twierdził , że zaspokojenie takie w żadnym zakresie nie nastąpiło.

Elementem uzupełniającym wskazany wyżej ciąg faktów przemawiających za oceną , iż roszczenie powoda skierowane przeciwko spółce nie jest usprawiedliwione jest to , w jaki sposób przebiegało Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Wspólników spółki w dniu 14 września 2009r , podczas którego powód - ówczesny prezes zarządu - ubiegał się o uzyskanie na powrót statusu wspólnika oraz objecie nowych, wynikających z podwyższenia kapitału udziałów w spółce.

Protokół Zgromadzenia przekonuje dostatecznie , że wówczas A. Ś. (1) wskazywał, iż świadczeniem wzajemnym z jego strony wobec spółki będzie wkład pieniężny. Nie powoływał się na umowę pożyczki z 22 grudnia 2000r mimo ,że zgodnie z nią miał uprawnienie do zaspokojenia swojej wierzytelności z niej wynikającej , właśnie poprzez objecie udziałów w spółce. Nie uczynił tego , a nawet nie wspominał o samej umowie i jej konsekwencjach finansowych w swoich relacjach w pozwaną.

W procesie natomiast stanowczo twierdził , iż zdecydował się na dochodzenie roszczenia przeciwko spółce właśnie dlatego , że ta forma zaspokojenia jego pretensji finansowej z tego źródła nie powiodła się , wobec nie przyjęcia go przez pozostałych - członków porozumienia biznesowego - do struktury osobowej i kapitałowej P.. (...)

Reasumując zajęte stanowisko Sąd II instancji uznaje , że świadcząc z własnych środków finansowych najpierw wadium, a następnie pozostałą część ceny nabycia nieruchomości w W. powód realizował porozumienie , które w oparciu o element wzajemnego zaufania zawarł z A. K. (1) , J. D. (1) , S. L. (1) i R. Ś. (1) , którego celem było zrealizowanie wspólnego zmierzenia gospodarczego pod nazwą (...) (...) na nieruchomości położonej w W. To porozumienie , którego , zakresie swoich zobowiązań finansowych , w odniesieniu do nabycia gruntu, ostatnio wskazani nie wykonali i w realizacji których zastąpił ich A. Ś. (1), jest źródłem ewentualnego roszczenia powoda wobec nich o zwrot wyasygnowanych w formie pożyczki środków.

Fakty ustalone w sprawie nie dają natomiast dostatecznych podstaw do usprawiedliwionej nimi oceny prawnej , że powód dowiódł w procesie , iż ma roszczenie o ich zwrot od strony pozwanej , a w szczególności, by źródłem tego roszczenia była umowa z dnia 22 grudnia 2000r , którą uczynił on jego podstawą.

Z podanych wyżej przyczyn , w uznaniu , że wniosek zawarty w apelacji pozwanej o zreformowanie wyroku objętego kontrolą instancyjną jest zasadny, Sąd Apelacyjny orzekł na podstawie art. 386 §1 kpc , w sposób opisany w punkcie I. 1 orzeczenia.

Konsekwencją zmiany wyroku Sądu I instancji była także zmiana orzeczenia z 17 kwietnia 2014r w zakresie kosztów procesu oraz tych , które należne są Skarbowi Państwa.

Rozstrzygniecie o kosztach procesu zostało oparte na normie art. 98 §1 i 3 kpc w zw. z art. 108 §1 kpc i wynikającej z niej zasadzie odpowiedzialności za wynik sprawy- pkt I.II orzeczenia. Biorąc pod rozwagę wartość przedmiotu sporu , na sumę należną pozwanej złożyły się opłata skarbowa od pełnomocnictwa oraz wynagrodzenie profesjonalnego pełnomocnika, ustalone na podstawie §6 pkt 7 Rozporządzenia MS w sprawie opłat za czynności adwokackie z dnia 28 września 2002r [ jedn. tekst DZu Z 2013 poz. 461]- pkt 1 II. orzeczenia

Z tytułu wydatków związanych z postępowaniem , od których powód nie był zwolniony, [ obejmowało ono jedynie część opłaty od pozwu , ponad kwotę 15 000 złotych ] , a które wyłożył w całości tymczasowo Skarb Państwa , od A. Ś. (1) należna jest łącznie suma 7 770, 58 złotego. Składają się na nią należności z tytułu wynagrodzenia biegłych : P. K. – 597, 78 złotego , za przygotowanie opracowania przez Centrum (...) przy (...) Towarzystwie (...) , opinie główna i uzupełniająca - 6 457, 50 zł i 258, 30 zł oraz przez Instytut Ekspertyz Sądowych w K. , kwota 457 złotych [ pkt 1 III orzeczenia].

Kwota należna pozwanej od powoda z tytułu kosztów postępowania apelacyjnego , w powołaniu się na ten sam przepis oraz regułę rozliczenia, została ustalona, uwzględniwszy wartość przedmiotu zaskarżenia na podstawie § 6 pkt 7 w zw. z §13 ust. 1 pkt 2 Rozporządzenia MS w sprawie opłat za czynności adwokackie [ …] z dnia 28 września 2002r [ jedn. tekst DzU z 2013 poz. 461 ] - pkt 2 orzeczenia.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Małgorzata Strojek
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny w Krakowie
Osoba, która wytworzyła informację:  Wojciech Kościołek,  Regina Kurek
Data wytworzenia informacji: