Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 stycznia 2020 roku

Sąd Rejonowy w Rybniku VI Wydział Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: asesor sądowy Barbara Golec

Protokolant: Justyna Leszczyńska

po rozpoznaniu w dniu 14 stycznia 2020 roku w Rybniku

na rozprawie

sprawy z powództwa M. K. (K.)

przeciwko (...) S.A. w W.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego (...) S.A. w W. na rzecz powoda M. K. kwotę 6 350,00 zł (sześć tysięcy trzysta pięćdziesiąt złotych) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 6 lutego 2018 r.;

2.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

3.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 2 767,00 zł (dwa tysiące siedemset sześćdziesiąt siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 1 817,00 zł (jeden tysiąc osiemset siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt VI GC 239/19

UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym dnia 19 września 2018 r. powód M. K. wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) S.A. w W. kwoty 6 350 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 5 kwietnia 2017 r. oraz kosztów postępowania. Podniósł, że jako cesjonariusz dochodzi odszkodowania za szkodę w pojeździe marki M., zakwalifikowaną jako całkowitą, poniesioną w wyniku zdarzenia z dnia 29 marca 2017 r. Za szkodę odpowiada pozwany z tytułu zawartej z poszkodowanym umowy ubezpieczenia autocasco. Pozwany dotychczas wypłacił odszkodowanie w wysokości 3 950 zł, a według powoda powinno ono wynosić 10 300 zł (k. 2-3).

Nakazem zapłaty z dnia 6 listopada 2018 r. powództwo uwzględniono w całości (k. 46).

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu. Zakwestionował wysokość roszczenia, podnosząc, że zostało ono określone przez powoda w oderwaniu od ogólnych warunków ubezpieczenia. Wskazał, że wartość pojazdu przed szkodą wycenił na kwotę 19 200 zł brutto, a po szkodzie na kwotę 15 250 zł, zgodnie z ofertą w toku licytacji na platformie internetowej. Podważył również datę początkową naliczania odsetek (k. 52-54).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny.

A. K. zawarł z pozwanym (...) S.A. w W. umowę ubezpieczenia autocasco w wariancie optymalnym, na okres od 22 lipca 2016 r. do 21 lipca 2017 r., której przedmiotem był samochód marki M. (...)
(nr rej. (...), rok produkcji 2011). W umowie wartość pojazdu określono na kwotę 20 949 zł brutto w oparciu o system E., lecz nie zastrzeżono wartości pojazdu w stałej wysokości w trakcie obowiązywania umowy (Auto Wartość 100%).

dowód: szczegóły polisy k. 59-60

Zgodnie z § 3 pkt 62 ogólnych warunków ubezpieczeń komunikacyjnych (...) (dalej: OWU) szkodą całkowitą w AC było uszkodzenie pojazdu w takim zakresie, że koszty jego naprawy ustalone według zasad określonych w § 18 ust. 2 przekraczały 70% wartości pojazdu w dniu ustalenia odszkodowania. W myśl § 3 pkt 89 OWU wartość pojazdu to wartość ustalana na podstawie aktualnych na dzień ustalenia tej wartości notowań rynkowych cen pojazdów danej marki, modelu i typu, z uwzględnieniem jego pochodzenia, roku produkcji, daty pierwszej rejestracji, wyposażenia, przebiegu, ilości właścicieli, wcześniejszych napraw, stanu technicznego i charakteru eksploatacji, a w przypadku braku notowań rynkowych danego pojazdu wartość pojazdu ustalić należało metodą wyceny indywidualnej.

Zgodnie z § 18 ust. 1 OWU, w celu ustalenia, czy zachodzi przypadek szkody całkowitej wartość pojazdu w dniu ustalenia odszkodowania należało porównać się do kosztów naprawy pojazdu ustalonych według zasad określonych w ust. 2. Koszty naprawy pojazdu stanowiące podstawę do ustalenia, czy zachodzi przypadek szkody całkowitej, ustalić trzeba było na podstawie kalkulacji kosztów naprawy sporządzonej według zasad zawartych w systemie A., E. lub D., z zastosowaniem: 1) norm czasowych operacji naprawczych określonych przez producenta pojazdu; 2) stawki za roboczogodzinę ustalonej przez pozwanego w oparciu o średnie ceny usług autoryzowanych stacji obsługi pojazdów działających na terenie miejsca zamieszkania ubezpieczonego; 3) cen części zamiennych zawartych w systemie A., E. lub D., ustalonych według wariantu serwisowego; 4) cen materiałów lakierniczych i normaliów zawartych w systemach A., E. lub D.. Koszty te nie stanowiły podstawy do ustalenia wysokości odszkodowania (§ 18 ust. 2 i 3 OWU). W wariancie serwisowym koszty naprawy pojazdu uwzględniane były na podstawie cen części zamiennych oryginalnych (§ 17 ust. 3 OWU).

W razie powstania szkody całkowitej wysokość odszkodowania miała być ustalona w kwocie odpowiadającej wartości pojazdu w dniu ustalenia odszkodowania pomniejszonej o wartość rynkową pozostałości, z uwzględnieniem warunków umowy AC, przy czym wartość rynkowa pozostałości była ustalana indywidualnie, w zależności od rozmiaru uszkodzeń i stopnia zużycia eksploatacyjnego pojazdu lub jego części (zespołów) (§ 18 ust. 4 OWU).

Zgodnie z § 17 ust. 3 OWU, ustalenie odszkodowania w wariancie optymalnym odbywało się na podstawie cen części oryginalnych pomniejszonych w przypadku okresu eksploatacji pojazdu powyżej 5 lat do 8 lat o 55% oraz cen części alternatywnych. Jeżeli w systemach A., E. lub D. dostępne były części oryginalne i alternatywne lub części tej samej kategorii, ale pochodzące od różnych producentów, wysokość odszkodowania należało ustalić w oparciu o części o najniższej cenie, z uwzględnieniem potrąceń na części oryginalne (§ 17 ust. 4 OWU). W razie nieprzedstawienia rachunków za naprawę, wysokość odszkodowania pozwany miał oszacować w oparciu o zasady zawarte w systemach A., E. lub D., z zastosowaniem 1) norm czasowych operacji naprawczych określonych przez producenta pojazdu; 2) stawki za roboczogodzinę ustalonej przez pozwanego w oparciu o średnie ceny usług stosowane przez warsztaty działające na terenie miejsca zamieszkania ubezpieczonego; 3) cen części zamiennych wskazanych powyżej; 5) cen materiałów lakierniczych i normaliów zawartych w systemach A., E. lub D. (§ 17 ust. 7 OWU).

Zgodnie z § 92 ust. 1 i 2 OWU, pozwany zobowiązany był wypłacić odszkodowanie w terminie 30 dni od daty otrzymania zawiadomienia o szkodzie, chyba że wyjaśnienie okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności lub wysokości odszkodowania w terminie 30 dni okazało się nie możliwe, wówczas odszkodowanie miało być wypłacone w ciągu 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe, z tym że pozwany miał wypłacić bezsporną w świetle przedłożonych dokumentów część odszkodowania w terminie 30 dni od daty otrzymania zawiadomienia o szkodzie.

dowód: OWU k. 77-92

W wyniku kolizji z dnia 29 marca 2017 r. ubezpieczony pojazd uległ uszkodzeniu. Szkodę zgłoszono pozwanemu w dniu zdarzenia. Decyzją z dnia 4 kwietnia 2017 r. pozwany przyznał poszkodowanemu odszkodowanie w kwocie 3 950 zł brutto. Przyjął wartość pojazdu przed szkodą na kwotę 19 200 zł. Natomiast wartość pojazdu po zdarzeniu określił w oparciu o wynik aukcji internetowej, w ramach której najwyższa oferta wynosiła 15 250 zł. Szkoda została zakwalifikowana jako całkowita, gdyż koszty naprawy wyliczone zgodnie z OWU przekraczały 70% wartości pojazdu. Według wyliczeń pozwanego, koszt naprawy z uwzględnieniem części oryginalnych oraz stawki za roboczogodzinę w wysokości 150 zł netto, wyniósłby 13 620,40 zł brutto.

dowód: druk zgłoszenia szkody k. 57-58, pismo pozwanego k. 9, 64, wycena k. 10-11, 20-23, kosztorys k. 12-15, raport z wystawienia i zamknięcia aukcji k. 65-67, decyzja pozwanego k. 73, protokół szkody w pojeździe k. 74, karta kontrolna pomiaru k. 75

Samochód w stanie uszkodzonym nie został sprzedany za pośrednictwem pozwanego w wyniku przeprowadzonej aukcji.

bezsporne

W dniu 9 maja 2017 r. poszkodowany przeniósł na powoda M. K. wierzytelność względem pozwanego z tytułu odszkodowania za szkodę z dnia 29 marca 2017 r.

dowód: umowa cesji k. 24

Według kalkulacji sporządzonych przez powoda, wartość pojazdu przed szkodą wynosiła 21 000 zł, a po szkodzie 10 700 zł. Różnica między wartością pojazdu sprzed szkody i po szkodzie wynosiła 10 300 zł.

dowód: wyceny k. 16-19

W dniu 29 stycznia 2018 r. powód wezwał pozwaną do zapłaty dalszej kwoty odszkodowania w kwocie 6 350 zł w terminie 7 dni.

dowód: wezwanie do zapłaty z potwierdzeniem nadania k. 25-26, wiadomość mailowa k. 27

Wartość pojazdu przed zdarzeniem z dnia 29 marca 2017 r. wynosiła: wyliczona w systemie (...) E. 21 000 zł, a wyliczona w systemie E. – 20 400 zł. Wartość pojazdu w stanie uszkodzonym wyliczona metodą zredukowanego kosztu naprawy wynosiła 10 700 zł. Koszt naprawy pojazdu z uwzględnieniem postanowień OWU w wariancie optymalnym wyniósłby 7 983,22 zł.

dowód: opinia biegłego k. 115-122, uzupełniająca opinia biegłego k. 143-153

Ustalając stan faktyczny oparto się także na opinii biegłego z zakresu techniki motoryzacyjnej mgr inż. R. A. oraz na opinii uzupełniającej. Opinie wraz ze sporządzonymi kosztorysami i wycenami okazały wystarczające do rozstrzygnięcia. Należy podkreślić, że biegły ustosunkował się w miarę posiadanych informacji do zastrzeżeń stron. Dalsze zastrzeżenia do opinii podnoszone przez powoda nie wymagały kolejnych wyjaśnień biegłego, gdyż to rolą Sądu była ocena przydatności opinii w świetle postanowień OWU i wybór sposobu wyceny pozostałości pojazdu. Z tych względów oddalono wnioski o sporządzenie kolejnej opinii uzupełniającej lub powołanie innego biegłego.

Sąd zważył, co następuje.

Powództwo zasadniczo zasługiwało na uwzględnienie.

W rozpoznawanej sprawie powód wywodził swe roszczenia z zawartej przez poszkodowanego z pozwanym umowy ubezpieczenia autocasco. Zgodnie z art. 805 § 1 k.c., przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę. Świadczenie ubezpieczyciela polega w szczególności na zapłacie przy ubezpieczeniu majątkowym określonego odszkodowania za szkodę powstałą wskutek przewidzianego w umowie wypadku (§ 2 pkt 1).

Pozwany uznał co do zasady swoją odpowiedzialność za szkodę, nie kwestionował także legitymacji czynnej powoda, a przedmiotem sporu była wysokość należnego powodowi odszkodowania z tytułu tzw. szkody całkowitej. Należy zaznaczyć, że nieopłacalność naprawy zgodnie z warunkami umowy ubezpieczenia nie była między stronami sporna przed procesem ani na etapie przedstawienia stanowisk w postępowaniu. Również po zapoznaniu się z opinią zasadniczą biegłego, pozwany nie kwestionował zakwalifikowania szkody. Pozwany zmienił swoje stanowisko, wnosząc o rozliczenie szkody jako całkowitej dopiero po sporządzeniu przez biegłego opinii uzupełniającej i sugestii biegłego co do opłacalności naprawy. Ponadto, jeśli miałoby dojść do zmiany kwalifikacji szkody, to powinno się to odbyć w oparciu o niezależne wyliczenie kosztów naprawy przez biegłego, mając na uwadze postanowienia OWU. O tego rodzaju wycenę nie wnosiła jednakże żadna ze stron.

Ustalając wartość pojazdu przed szkodą, oparto się na opinii biegłego, który przedstawił dwie zbliżone wyceny: na kwotę 21 000 zł oraz 20 400 zł, przy czym obie kwoty przewyższały wycenę przedstawioną przez pozwanego (19 200 zł). Podkreślić trzeba, że jeśli chodzi o ustalenia wartości pojazdu, to w OWU ani w umowie ubezpieczenia nie zastrzeżono zastosowania wyłącznie określonego programu do wyceny (wymienione systemu wyceny dotyczyły tylko szacowania kosztów naprawy). Natomiast wartość pojazdu po zdarzeniu wywołującym szkodę miała być ustalona indywidualnie, jako odpowiadająca wartości rynkowej, w zależności od rozmiaru uszkodzeń i stopnia zużycia eksploatacyjnego pojazdu lub jego części (zespołów). Zgodnie z opinią biegłego, wartość pozostałości obliczona metodą zredukowanego kosztu naprawy wynosiła 10 700 zł, a opinia w tym zakresie nie była kwestionowana. Bez znaczenia pozostawało stanowisko pozwanej odnośnie tego, że wartość pojazdu po szkodzie należało wyliczyć na podstawie przeprowadzonej aukcji. W rzeczywistości pojazd nie został zbyty za kwotę 15 250 zł, a skoro transakcja nie doszła do skutku, to sama oferta składana za pośrednictwem platformy internetowej nie stanowi obiektywnego i miarodajnego wyznacznika wartości rynkowej pojazdu. Dodatkowo, w OWU nie zastrzeżono wiążącego charakteru aukcji. Ponadto, nie sposób było ocenić rzetelności przeprowadzonej przez pozwanego aukcji. Wartość rynkową ustalono więc jako hipotetyczną, w oparciu o opinię biegłego. Wysokość należnego odszkodowania wynosiła zatem 10 300 zł (21 000 zł – 10 700 zł).

Mając powyższe na uwadze, zasądzono na rzecz powoda kwotę 6 350 zł, odpowiadającą należnemu odszkodowaniu dotychczas niewypłaconemu przez pozwanego (10 300 zł – 3 950 zł = 6 350 zł). O odsetkach orzeczono na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c., przyjmując, że powód sprecyzował swoje roszczenie w zakresie dalszego odszkodowania wezwaniu do zapłaty z dnia 29 stycznia 2018 r., wyznaczając 7-dniowy termin zapłaty. Świadczenia odszkodowawcze zakładu ubezpieczeń są terminowe, co oznacza, że zakład ubezpieczeń nie pozostaje w opóźnieniu co do kwot nie objętych jego decyzją, jeżeli poszkodowany po jej otrzymaniu lub wcześniej nie określił kwotowo swego roszczenia (zob. uzas. wyr. Sądu Najwyższego z dnia 6 lipca 1999 r., III CKN 315/98). Mając na uwadze wezwanie do zapłaty, pozwany pozostawał w opóźnieniu dopiero po upływie zakreślonego w wezwaniu terminu zapłaty, tj. od dnia 6 lutego 2018 r. W pozostałym roszczenie odsetkowe zakresie nie zasługiwało na uwzględnienie.

O kosztach rozstrzygnięto w oparciu o art. 100 zd. 2 k.p.c., uwzględniając, że powód uległ jedynie co do niewielkiej części roszczenia. Na rzecz powoda zasądzono zatem koszty postępowania w kwocie 2 767 zł, na które złożyła się opłata skarbowa od pełnomocnictwa 17 zł, wynagrodzenie pełnomocnika 1 800 zł, opłata od pozwu w kwocie 250 zł oraz wynagrodzenie biegłego 700 zł. Wysokość wynagrodzenia pełnomocnika wynikała z § 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych.