Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 9 sierpnia 2016 roku

Sąd Rejonowy w Raciborzu Wydział I Cywilny

w następującym składzie:

Przewodniczący: SSR Marzena Korzonek

Protokolant: st. sekr. sądowy Helena Chrubasik

po rozpoznaniu w dniu 9 sierpnia 2016 roku w Raciborzu

na rozprawie

sprawy z wniosku: K. P.

z udziałem: M. M., P. M., D. M.

o stwierdzenie nabycia spadku po U. M.

p o s t a n a w i a:

stwierdzić, że spadek po U. M. zmarłej dnia 6 lutego 2016 roku w R., ostatnio stale zamieszkałej w R. na podstawie ustawy z dobrodziejstwem inwentarza nabyły dzieci: D. M. i P. M. po ½ części każde z nich.

Sygn. akt I Ns 246/16

UZASADNIENIE

Wnioskodawczyni K. P. wniosła o stwierdzenie nabycia spadku po zmarłej w dniu 6 lutego 2016 roku w R., ostatnio stale zamieszkałej w R. U. M.. Jako spadkobierców ustawowych wskazała dzieci zmarłej: D. M.
i M. M.. Dalej wnioskodawczyni podała, że w skład spadku wchodzi nieruchomość dla której tut. Sąd prowadzi księgę wieczystą nr (...), nadto,
że nie posiada wiedzy czy zmarła pozostawiła testament.

W uzasadnieniu wniosku wnioskodawczyni wskazała, że posiada interes prawny
w zainicjowaniu postępowania o stwierdzenie nabycia spadku, albowiem uczestnik postępowania M. M. jest jej dłużnikiem.

Na rozprawie w dniu 12 kwietnia 2016 roku wnioskodawczyni wskazała jako spadkobiercę ustawowego U. M. – syna P. M..

Uczestniczka postępowania D. M. nie zajęła stanowiska w sprawie.

Uczestnik postępowania M. M. ostatecznie nie przychylił się do wniosku
i wniósł o przyjęcie oświadczenia o odrzuceniu spadku.

Uczestnik postępowania P. M. nie zajął stanowiska w sprawie.

Na rozprawie w dniu 9 sierpnia 2016 roku uczestnik postępowania M. M. złożył oświadczenie o odrzuceniu spadku po U. M..

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

U. M. zmarła w dniu 6 lutego 2106 roku w R., ostatnio stale zamieszkiwała w R.. W chwili śmierci była wdową po S. M..
Był to jej jedyny związek małżeński. Z małżeństwa pochodzi troje dzieci: D. M., M. M., P. M..

U. M. nie miała dzieci pozamałżeńskich ani przysposobionych.
Nie sporządziła testamentu. Wcześniej nie toczyło się postępowanie spadkowe po U. M.. Oświadczenie o odrzuceniu spadku złożył M. M.. M. M. nie ma dzieci. Pozostali spadkobiercy nie składali oświadczeń o przyjęciu lub odrzuceniu spadku. Spadkobiercy U. M. nie zrzekali się dziedziczenia oraz nie zostali uznani za niegodnych dziedziczenia. Spadkobiercy nie uzyskali aktu poświadczenia dziedziczenia u notariusza. W skład spadku wchodzi nieruchomość gruntowa położona w R., dla której Sąd Rejonowy w Raciborzu prowadzi księgę wieczystą nr (...).

Dowody:

- odpisy skrócone aktów stanu cywilnego k. 5-8;

- zapewnienie spadkowe k. 18.

M. M. jest dłużnikiem K. P..

Dowód:

- odpis wyroku Sądu Rejonowego w Raciborzu z dnia 24 września 2012 roku, sygn. akt II K 118/11 k. 3;

- protokół zajęcia ruchomości k. 4.

Sąd zważył, co następuje:

Ustalenia faktyczne w niniejszej sprawie Sąd Rejonowy poczynił w oparciu o przedłożone dokumenty oraz zapewnienie spadkowe.

Zgodnie z postanowieniem Sądu Najwyższego z dnia 12 stycznia 1983 roku w sprawie o sygn. akt III CRN 218/82 (OSNC 1983/8/124), w pełni podzielanym przez Sąd rozpoznający niniejszy wniosek - w rozumieniu art. 1025 § 1 k.c. oraz art. 669-679 k.p.c. zainteresowanymi w zgłoszeniu żądania stwierdzenia nabycia spadku zarówno w podstawowym trybie przewidzianym w art. 669-677 k.p.c., jak i w trybie szczególnym przewidzianym w art. 679 k.p.c. są nie tylko spadkobiercy lub ich następcy prawni, lecz także wszystkie inne osoby mające interes prawny w prawidłowym wykazaniu następstwa
po spadkodawcy, z czym wiążą się doniosłe skutki prawne, w szczególności przewidziane
w art. 1025 § 2 k.c., art. 1027 k.c. i 1028 k.c.

Wnioskodawczyni wykazała, że posiada interes prawny w złożeniu przedmiotowego wniosku, albowiem uczestnik postępowania M. M. jest jej dłużnikiem.

Mając na uwadze ustalony stan faktyczny, rozważania prawne sprowadzały się w niniejszej sprawie do ustalenia kręgu spadkobierców ustawowych po zmarłej U. M..

Zgodnie z treścią przepisu art. 926 § 1 i 2 k.c. powołanie do spadku wynika z ustawy, albo z testamentu, przy czym dziedziczenie ustawowe co do całości spadku następuje m. in. wtedy, gdy spadkodawca nie powołał spadkobiercy. Sytuacja taka miała miejsce w niniejszej sprawie, albowiem spadkodawczyni U. M.. nie pozostawiła testamentu. Natomiast na podstawie art. 931 § 1 k.p.c. w pierwszej kolejności powołane są z ustawy
do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek.

Zgodnie z art. 1015 § 1 i 2 k.c. w brzmieniu ustalonym ustawą z dnia 20 marca 2015 roku o zmianie ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z dnia 17 kwietnia 2015 roku) oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być złożone
w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania. Brak oświadczenia spadkobiercy w terminie określonym w § 1 jest jednoznaczny z przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza. Zgodnie zaś z treścią art. 1020 k.c. spadkobierca, który spadek odrzucił, zostaje wyłączony od dziedziczenia, tak jakby nie dożył otwarcia spadku.

W ocenie Sądu uczestnik postępowania M. M. złożył skuteczne oświadczenie o odrzuceniu spadku po U. M..

Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego, które Sąd orzekający w pełni podziela
do zachowania terminu do złożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku wystarczy wniesienie do sądu podpisanego przez uprawnioną osobę pisma zawierającego takie oświadczenie
(zob. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 20 lutego 1963 r., I CR 109/63, OSNCP 1964, Nr 3, poz. 51). Pismo takie opatrzone datą 1 sierpnia 2016 roku (k. 29) uczestnik postępowania M. M. złożył w dniu 3 sierpnia 2016 roku (data prezentaty),
a więc z zachowaniem terminu ustawowego. Skutki złożenia oświadczenia podlegają zatem ocenie przy rozpoznaniu wniosku o stwierdzenie nabycia spadku. (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 24 września 2015 roku, sygn. akt V CSK 686/14, LEX nr 1816581). Fakt, iż do złożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku doszło już na rozprawie w dniu 9 sierpnia 2016 roku nie może działać na niekorzyść uczestnika postępowania skoro z zachowaniem ustawowego 6-miesięcznego terminu złożył on stosowny wniosek w Sądzie. Wyznaczenie przez Sąd terminu rozprawy po tym terminie pozostaje już bez wpływu na skuteczność oświadczenia, skoro przed jego upływem uczestnik postępowania wskazał, jakiej treści oświadczenie chce złożyć i wniosek ten podpisał. Taka interpretacja przepisu art. 1015 k.c. oddaje zdaniem Sądu ratio legis tego przepisu, ponieważ w przeciwnym razie wyznaczenie przez Sąd odległego terminu rozprawy- na co strony postępowania nie mają wpływu- powodowałoby nieskuteczność złożonych oświadczeń w sytuacji, gdy strona w terminie złożył stosowny wniosek.

Mając na uwadze powyższe stwierdzono, że spadek po U. M. zmarłej dnia 6 lutego 2016 roku w R., ostatnio stale zamieszkałej w R., na podstawie ustawy z dobrodziejstwem inwentarza nabyły dzieci: D. M. i P. M. po ½ części każde z nich, gdyż M. M. został wyłączony od dziedziczenia, tak jakby nie dożył otwarcia spadku, a nie pozostawił zstępnych.

O kosztach postępowania orzeczono na zasadzie art. 520 § 1 k.p.c., zgodnie z którym każdy uczestnik ponosi koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie.