Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 stycznia 2019 r.

Sąd Okręgowy___________________ w Gliwicach Wydział IX

Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Ośrodek Zamiejscowy w Rybniku

w składzie:

Przewodniczący:	SSR del. Renata Stańczak
Protokolant:	Gabriela Jokiel

przy udziale ./.

po rozpoznaniu w dniu 17 stycznia 2019 r. w Rybniku

sprawy z odwołania M. F.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C.

przy udziale zainteresowanej: L. K. (1), (...) Spółka Jawna w K.

o ustalenie podlegania ubezpieczeniom społecznym

na skutek odwołania M. F.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C.

z dnia 19 kwietnia 2018 r. nr (...)

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że stwierdza, iż ubezpieczona M. F. jako pracownik u płatnika składek L. K. i B. (...) Spółka Jawna podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu, wypadkowemu od (...)

Sędzia

Sygn. akt IX U 997/18

U Z A S D N I E N I E

Decyzją z 19 kwietnia 2018r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C. na podstawie art. 83 ust.1, art. 68 ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych stwierdził, że ubezpieczona M. F., jako pracownik u płatnika składek L. K. B. G. sp. j. nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu oraz chorobowemu od(...).

Zdaniem organu rentowego z przeprowadzonego postępowania wyjaśniającego wynika, że zamiarem ubezpieczonej nie było wykonywanie pracy, ale motyw ściśle świadczeniowy. Umowa o pracę została zawarta od 01.11.2017r., natomiast 29.11.2017r. M. F. przebywała na zwolnieniu lekarskim.

Odwołanie od powyższej decyzji wniosła ubezpieczona domagając się jej zmiany. Wskazała, że przyjmując się do pracy u płatnika nie wiedziała, że jest w ciąży – pierwsza wizyta lekarska odbyła się 16.11.2017r. Zaznaczyła, że przed pracą u płatnika składek była zatrudniona jako osoba sprzątająca – umowa obowiązywała do 31.12.2017r., ale w związku z tym, że oferta płatnika była korzystniejsza finansowo, zmieniła pracę.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jegoj oddalenie, podtrzymując stanowisko wyrażone w zaskarżonej decyzji.

Rozpoznając sprawę Sąd ustalił, co następuje:

Zainteresowane L. K. (1) i B. G. prowadzą działalność gospodarczą w formie spółki jawnej pod firmą (...), (...) Spółka Jawna. Przedmiotem działalności jest sprzedaż detaliczna w niewyspecjalizowanych sklepach z przewagą żywności, napojów i wyrobów tytoniowych – zainteresowane prowadzą sklep spożywczy w K. N..

Spółka prowadzi ten sklep od 1990r. Został przejęty od (...), gdzie pracowała L. K. (1). W sklepie pracuje 7 osób i dodatkowo uczennice. Sklep pracuje od 07:00 do 18:00. Pracownicy pracują na zmiany od 7:00 do 15:00 i od 10:00 do 18:00.

W październiku 2017r. pracownica zainteresowanych M. K. przeszła na emeryturę i zaszła potrzeba zatrudnienia dodatkowego pracownika.

Nowego pracownika zainteresowane poszukiwały poprzez wywieszenie ogłoszenia na sklepie. Ogłoszenie zostało wywieszone około połowy października 2017r. Zgłosiły się wcześniej dwie panie, ale one wyglądały na nadużywające alkoholu, więc zainteresowana B. G. wycofała się z zatrudnienia ich. Ubezpieczona zgłosiła się pod koniec października 2017r. Ubezpieczona jest dla zainteresowanych osoba obcą. Wcześniej zainteresowane nie znały ubezpieczonej. L. K. (1) kojarzyła jedynie ubezpieczoną z widzenia, gdyż ubezpieczona urodziła się w dzielnicy N..

Ubezpieczona ma wykształcenie średnie ogólne. Pracowała w 2017r. w firmie (...) oraz w Impel – Firmie (...).

Ubezpieczona została zatrudniona u zainteresowanych 1 listopada 2017r. na podstawie umowy o pracę z 31.10.2017r. na okres od 01.11.2017r. do 31.01.2018r. na stanowisko ekspedientki, za wynagrodzeniem w wysokości 2 tyś zł brutto.

Ubezpieczona została zgłoszona do ubezpieczeń społecznych od listopada 2017r.

Ubezpieczona została przeszkolona w zakresie BHP 02.11.2017r. Zainteresowane nie skierowały ubezpieczonej na wstępne badania lekarskie o zdolności do pracy, gdyż ubezpieczona twierdziła, że ma ważne badania i je przyniesie. Następnie po wizycie u lekarza ginekologa 16 listopada 2017r. powiedziała zainteresowanym, że jest w ciąży. Pierwsza wizyta ginekologiczna ubezpieczonej odbyła się w tej dacie, tj. (...)

Zainteresowane nie zorientowały się, że ubezpieczona jest w ciąży z uwagi na budowę ciała ubezpieczonej, gdyż była niska, gruba, miała okrągłą buzię, nie miała wystającego brzucha.

Ubezpieczona faktycznie podjęła pracę 1 listopada 2017r. i pracowała w charakterze ekspedientki na dwie zmiany. Ubezpieczona wykonywała pracę na stoisku z warzywami. Do jej obowiązku należała obsługa klienta, sprzątania sklepu przed jego zamknięciem, wykładanie towaru.

Ubezpieczona podpisywała listę obecności. Otrzymała wynagrodzenie za listopad 2017r., grudzień 2017r. i styczeń 2018r.

Od (...) ubezpieczona była niezdolna do pracy w związku z ciążą. Obowiązki ubezpieczonej przejęła zainteresowana B. G. i równocześnie szukała nowego pracownika, ale nikt do pracy się nie zgłaszał.

Ubezpieczona (...) urodziła córkę.

Do(...)obowiązywała umowa zawarta z ubezpieczoną, a 16 kwietnia 2018r. zainteresowane zatrudniły nowego pracownika - A. M., która nie mogła zatrudnić się w marcu, bo najpierw musiała rozwiązać wcześniejszą umowę o pracę.

(dowód: akta organu rentowego, wypis z Krajowego Rejestru Sądowego dotyczącego Spółki Jawnej (...), B. G. k. 9-13 a.s., dokumentacja medyczna ubezpieczonej k. 5 a.s., wykaz zatrudnionych pracowników w okresie od września 2017r. do maja 2018r., sporządzony przez zainteresowaną Spółkę k. 40 a.s, akta osobowe ubezpieczonej, listy płac i list obecności ubezpieczonej, akta osobowe M. K., zeznania zainteresowanych (...) Spółki Jawnej (...) złożone na rozprawie 17 stycznia 2019r., czas nagrania protokołu elektronicznego 00:12:02-00:32:21).

Zgromadzony materiał dowodowy Sąd uznał za kompletny i przekonywujący, przez co mogący stanowić podstawę rozstrzygnięcia.

Sąd pomiął dowód z przesłuchania ubezpieczonej, z uwagi na jej nieusprawiedliwione niestawiennictwo.

Mając na uwadze powyższe ustalenia Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonej zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 6 ust. 1 pkt. 1 i art. 11 ust. 1 oraz art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (j.t. Dz. U. z 2017r., poz. 1778), pracownicy podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu. Obowiązkowym ubezpieczeniom pracownicy podlegają od dnia nawiązania stosunku pracy do dnia jego ustania (art. 13).

Jak stanowi art. 22 kp przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem.

Umowa o pracę określa strony umowy, rodzaj umowy, datę jej zawarcia oraz warunki pracy i płacy w szczególności wynagrodzenie za pracę odpowiadające rodzajowi pracy ze wskazaniem składników wynagrodzenia oraz wymiar czasu pracy – art.29 § 1 kp.

Organ rentowy, wydając decyzję o podleganiu ubezpieczonej ubezpieczeniom społecznym w tytułu zatrudnienia u płatnika składek, podważył umowę łączącą strony w zakresie faktycznego wykonywania pracy przez ubezpieczoną.

Zatem kwestia sporna w niniejszej sprawie sprowadza się do tego, czy stan faktyczny ustalony w tej konkretnej sprawie, a wynikający z zeznań zainteresowanych, jak również z dowodów z dokumentów, pozwala na uznanie, że umowa o pracę z 31.10.2017r. zawarta między płatnikiem składek a ubezpieczoną, jest czynnością prawną pozorną - tak jak to twierdzi organ rentowy w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji – czy też nie i jakie są tego przyczyny.

W tym miejscu trzeba wskazać, że pozorność oświadczenia woli (art. 83 § 1 k.c.) została potraktowana przez ustawodawcę jako wada oświadczenia woli, nie dotyczy więc oświadczeń wiedzy. Jest to jednak wada szczególnego rodzaju, bo dotycząca oświadczenia złożonego świadomie i swobodnie dla pozoru drugiej stronie, która o takim oświadczeniu wie i na to się zgadza (tak - Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 8 czerwca 1971r., II CR 250/71, nie publikowany).

Z kolei w wyroku z dnia 23 czerwca 1986r., I CR 45/86 (nie publikowanym) Sąd Najwyższy zdefiniował pozorność jako „wadę oświadczenia woli polegającą na niezgodności między aktem woli, a jej przejawem na zewnątrz, przy czym strony zgodne są co do tego, aby wspomniane oświadczenie woli nie wywoływało skutków prawnych”. Nie można też przyjąć pozorności oświadczeń woli o zawarciu umowy o pracę, gdy pracownik podjął pracę i ją wykonywał, a pracodawca świadomie to przyjmował (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 marca 2001r., II UKN 258/00, OSNP z 2002r., Nr 21, poz. 527).

Przechodząc od powyższych rozważań na grunt tej konkretnej sprawy trzeba więc wspomnieć, iż postępowanie przeprowadzone przez Sąd nie wykazało, że umowę o pracę zawartą przez płatnika składek a ubezpieczoną uznać można za czynność prawną pozorną.

W niniejszej sprawie nie doszło do naruszenia przepisu art. 22 § 1 k.p., ponieważ ubezpieczona zobowiązała się i świadczyła pracę określoną w umowie o pracę na rzecz pracodawcy, pod kierownictwem pracodawcy, za co miała otrzymywać ustalone w umowie o pracę wynagrodzenie. W takiej sytuacji niewątpliwie posiadała status pracownika, zaś zawarta 31.10.2017r. między stronami umowa o pracę nie może być uznana za czynność prawną pozorną (art. 83 § 1 k.c.), bądź też sprzeczną z prawem lub mającą na celu obejście prawa (art.58 § 1 k.c.), co w konsekwencji powodowałoby jej nieważność.

Organ rentowy będący stroną tego procesu w toku postępowania nie wykazał, by jego twierdzenia, zawarte w zaskarżonej decyzji i jej uzasadnieniu polegają na prawdzie a nie stanowią jedynie jednej z szeregu możliwych wersji – w tym przypadku korzystnej dla organu rentowego.

Przeprowadzone postępowanie wykazało, iż u płatnika składek, w momencie zawierania umowy o pracę z ubezpieczoną, istniała potrzeba pracy pracownika na pełen etat, gdyż odeszła jedna pracownica na emeryturę.

Ubezpieczona od dnia zawarcia umowy faktycznie swą pracę wykonywała, co wykazało postępowanie dowodowe. Ubezpieczona wykonywała pracę ekspedientki na stoisku warzywnym, sprzątała sklep oraz wykładała towar. Ubezpieczona faktycznie podejmując pracę była w ciąży, o czym zainteresowane nie wiedziały.

Za takim przyjęciem przemawiają zeznaniom słuchanych w sprawie zainteresowanych, którym Sąd w pełni dał wiarę, ponieważ są one przekonywujące, logiczne, wzajemnie się pokrywają i uzupełniają przedstawiając łącznie rzeczywisty przebieg pracy i zakres obowiązków ubezpieczonej, a także przyczyny zatrudnienia ubezpieczonej, ponadto znajdują potwierdzenie w powołanej w sprawie dokumentacji. Sąd uznał, że zeznania te w świetle zgromadzonych dowodów z dokumentów są wystarczające do rozstrzygnięcia sprawy, gdy dodatkowo żadna ze stron nie wnosiła o przeprowadzenie kolejnych dowodów.

Reasumując: według oceny Sądu 31października 2017r. doszło do zawarcia między płatnikiem składek a ubezpieczoną umowy o pracę, która nie była czynnością prawną pozorną w rozumieniu art. 83 § 1 k.c.

Mając powyższe na uwadze, z mocy powołanych przepisów i art. 477 ¹⁴ § 2 kpc, Sąd zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że stwierdził, iż ubezpieczona M. F. jako pracownik u płatnika składek L. K. i B. (...) Spółka Jawna podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu, wypadkowemu od (...)

SSR del. Renata Stańczak