Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 listopada 2014 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:	SSO Janina Kościelniak
Protokolant:	Kamila Niemczyk

po rozpoznaniu w dniu 19 listopada 2014 r. w Gliwicach

sprawy (...) Spółka Jawna J. F., M. F. w R.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C.

o wysokość zaległych składek na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych

na skutek odwołania (...) Spółka Jawna J. F., M. F. w R.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C.

z dnia 14 listopada 2012 r. nr (...)DZP- (...)

1.  zmienia częściowo zaskarżoną decyzję w ten sposób, że stwierdza iż zadłużenie odwołującej (...) Spółka Jawna J. F., M. F. w R. z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych na dzień wydania zaskarżonej decyzji wynosi:

1)  na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych:

-

z tytułu składek za okres od lutego 2008 r. do września 2012 r. kwotę 24.679,30 zł (dwadzieścia cztery tysiące sześćset siedemdziesiąt dziewięć złotych trzydzieści groszy)

-

z tytułu odsetek za zwłokę kwotę 4.725,00 zł (cztery tysiące siedemset dwadzieścia pięć złotych)

-

z tytułu kosztów upomnienia kwotę 255,20 zł (dwieście pięćdziesiąt pięć złotych dwadzieścia groszy)

2)  na Fundusz Ubezpieczenia Zdrowotnego:

-

z tytułu składek za okres od stycznia 2009 r. do września 2012 r. kwotę 4.852,67 zł (cztery tysiące osiemset pięćdziesiąt dwa złote sześćdziesiąt siedem groszy)

-

z tytułu odsetek za zwłokę kwotę 900 zł (dziewięćset złotych)

-

z tytułu kosztów upomnienia kwotę 158,40 zł (sto pięćdziesiąt osiem złotych czterdzieści groszy)

3)  na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych:

-

z tytułu składek za okres od stycznia 2008 r. do września 2012 r. kwotę 1.403,88 zł (jeden tysiąc czterysta trzy złote osiemdziesiąt osiem groszy)

-

z tytułu odsetek za zwłokę kwotę 226 zł (dwieście dwadzieścia sześć złotych)

-

z tytułu upomnienia kwotę 79,20 zł (siedemdziesiąt dziewięć złotych dwadzieścia gorszy)

2.  oddala odwołanie w pozostałym zakresie,

3.  odstępuje od obciążenia odwołującej kosztami postępowania od oddalonej części żądania.

(-) SSO Janina Kościelniak

Sygn. akt. VIII U 126/13

Decyzją z dnia 14.11.2012r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C. na podstawie art.83 ust.1, art.46 ust.1 i art.32 ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych, a także na podstawie art. 23 ust.1 powołanej ustawy stwierdził, że zaległości EURO TAXI CARGO S.J. J. F., M. F. w opłacie składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych wraz z należnymi odsetkami za zwłokę naliczonymi na dzień wydania decyzji, wynoszą łącznie 55.481,74 zł, w tym:

1)  na ubezpieczenie społeczne za okres od 02/2008 do 09/2012 z tytułu :

- należności głównej kwotę 32.072,34 zł

- odsetek za zwłokę kwotę 7.042,00zł

- kosztów upomnienia kwotę 308,00 zł

- kosztów egzekucyjnych kwotę 589,80 zł,

2) na ubezpieczenie zdrowotne za okres od 01/2009 do 09/2012 z tytułu :

- należności głównej kwotę 10.525,31 zł

- odsetek za zwłokę kwotę 1.928,00 zł

- kosztów upomnienia kwotę 158,40 zł

- kosztów egzekucyjnych kwotę 89,40 zł,

3) na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za okres

od 01/2008 do 09/2012 z tytułu:

- należności głównej kwotę 2.051,79 zł

- odsetek za zwłokę kwotę 426,00 zł

- kosztów upomnienia kwotę 149,60 zł

- kosztów egzekucyjnych kwotę 41,10 zł.

W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że zgodnie z art.46 ust.1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, płatnik składek jest obowiązany według zasad wynikających z przepisów ustawy do obliczania, potrącania z dochodów ubezpieczonych, rozliczania oraz opłacania należnych składek za każdy miesiąc kalendarzowy.

Ponadto zgodnie z art. 32 powołanej ustawy do składek na Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, Fundusz Emerytur Pomostowych oraz na ubezpieczenie zdrowotne, w zakresie ich poboru, egzekucji wymierzania odsetek za zwłokę i dodatkowej opłaty, przepisów karnych , dokonywania zabezpieczeń na wszystkich nieruchomościach, ruchomościach i prawach zbywalnych dłużnika oraz stosowania ulg i umorzeń, stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące składek na ubezpieczenia społeczne.

Płatnik składek (...) S.J. J. F., M. F. nie dopełnił obowiązku wynikającego z art.46 ust.1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. W związku z tym organ rentowy określił wysokość zadłużenia płatnika z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za okresy wskazane w decyzji.

W odwołaniu od powyższej decyzji płatnik składek (...) S.J. J. F., M. F. wniósł o jej zmianę poprzez ustalenie, że nie zalega z opłacaniem składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i tym samym nie jest dłużnikiem ZUS na kwotę 55.481,74zł.

W uzasadnieniu odwołania płatnik podniósł, że ZUS wydał decyzję wobec podmiotu, nie będącego stroną postępowania, gdyż składki za wspólników spółki jawnej, zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 5 w związku z art. 8 ust. 6 pkt 4 ustawy systemowej, opłacają sami wspólnicy a nie spółka, której są wspólnikami. Ponadto organ rentowy nieprawidłowo rozliczył konta ubezpieczonych co spowodowało, ze ustalenia faktyczne stanowiące podstawę wydania zaskarżonej decyzji nie odpowiadają rzeczywistości.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie i zasadzenie od odwołującej na rzecz organu rentowego kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu organ rentowy podtrzymał swoje stanowisko zawarte w zaskarżonej decyzji, a nadto ustosunkowując się do zarzutów odwołującej podniósł, że na koncie płatnika Spółki (...).J. J. F., M. F., rozliczane są nie tylko składki jej wspólników, ale przede wszystkim innych osób ubezpieczonych. W związku z tym stwierdzone zadłużenie dotyczy nie tylko składek, które Spółka powinna opłacić za jej wspólników, ale także składek , które powinny być opłacone przez Spółkę za inne osoby ubezpieczone, zatrudnione w Spółce. Natomiast sposób rozliczania składek przez wspólników Spółki Jawnej na koncie Spółki, a nie na ich kontach osobistych, wynika wyłącznie z ich wyboru jako osób reprezentujących Spółkę i nie może prowadzić do uwolnienia Spółki od prawidłowo określonego jej zadłużenia.

Sąd ustalił, co następujący stan faktyczny:

Płatnik składek (...) M. I J. F. – SPÓŁKA JAWNA z (...) w R. została wpisana do KRS w dniu 25.09.2009r. Przedmiotem działalności powyższej Spółki jest transport drogowy towarów, działalność usługowa wspomagająca transport lądowy, działalność pozostałych agencji transportowych. (...) są J. F. i M. F..

(...) Spółka Jawna powstała w wyniku przekształcenia Spółki Cywilnej (...), prowadzonej przez jej wspólników J. F. i M. F., w oparciu o wpis do ewidencji działalności gospodarczej, prowadzonej przez Prezydenta Miasta R.. Przekształcenie nastąpiło na podstawie uchwały wspólników z dnia 3.08.2009r. w trybie art. 26 § 4 KSH.

(dowód: odpis z KRS k.162-164).

Zaskarżoną decyzją z dnia 14.11.2012r. organ rentowy stwierdził, że zaległości odwołującej Spółki w opłacie składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych wraz z należnymi odsetkami za zwłokę naliczonymi na dzień wydania decyzji, wynoszą łącznie 55.481,74 zł, w tym:

1)  na ubezpieczenie społeczne za okres od 02/2008 do 09/2012 z tytułu :

- należności głównej kwotę 32.072,34 zł

- odsetek za zwłokę kwotę 7.042,00zł

- kosztów upomnienia kwotę 308,00 zł

- kosztów egzekucyjnych kwotę 589,80 zł,

2) na ubezpieczenie zdrowotne za okres od 01/2009 do 09/2012 z tytułu :

- należności głównej kwotę 10.525,31 zł

- odsetek za zwłokę kwotę 1.928,00 zł

- kosztów upomnienia kwotę 158,40 zł

- kosztów egzekucyjnych kwotę 89,40 zł,

3) na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za okres

od 01/2008 do 09/2012 z tytułu:

- należności głównej kwotę 2.051,79 zł

- odsetek za zwłokę kwotę 426,00 zł

- kosztów upomnienia kwotę 149,60 zł

- kosztów egzekucyjnych kwotę 41,10 zł.

(dowód: akta ZUS).

W toku swojej działalności Spółka zgłosiła do ubezpieczeń 17 osób, w tym 15 pracowników i 2 (...) Spółki - (...) i M. F.

(dowód: lista ubezpieczonych k.9).

Jak wynika z informacji organu rentowego, wysokość nieopłaconych należności z tytułu składek, określona zaskarżoną decyzją, dotyczy zarówno pracowników jak i wspólników odwołującej Spółki.

(dowód: informacja ZUS w piśmie k.42).

W celu zweryfikowania wysokości zadłużenia odwołującej Spółki z tytułu nieopłaconych składek na dzień wydania zaskarżonej decyzji, Sąd przeprowadził dowód z opinii biegłego sądowego z zakresu finansów, prawa pracy, ubezpieczeń społecznych, emerytur i rent M. L..

Na podstawie dostępnego materiału dowodowego, m.in. szczegółowego zestawienia należności, sporządzonego przez organ rentowy na podstawie danych z systemu (...), deklaracji (...) wraz z dowodami zapłaty, złożonymi do akt sprawy przez odwołującą za okres od stycznia 2008r. do czerwca 2011r., protokołu kontroli ZUS z dnia 21.04.2009r., na podstawie którego dokonano zmian wartości deklarowanych składek za okres od stycznia 2006r. do września 2008r., a także na podstawie innych dokumentów znajdujących się w aktach ZUS, biegły dokonał sprawdzenia rozliczenia składek deklarowanych przez odwołującą z danymi z systemu (...), a następnie sprawdzenia rozliczeń konta i wyliczenia zaległości odwołującej za sporne okresy.

Biegły stwierdził, że w okresie od stycznia 2008 r. do września 2012r. odwołująca dokonała łącznie 22 dobrowolnych wpłat własnych na FUS o łącznej wartości 34.083,74zł, z czego na należność główną zaliczono 33.894,74 zł oraz na odsetki kwotę 189 zł. Ostatnia dobrowolna wpłata została dokonana w dniu 20.01.2010r.

Pierwsze tytuły egzekucyjne organ rentowy wystawił w dniu 22.01.2010r. Do dnia 14.11.2012r. wpływy z egzekucji wyniosły 28.324,58 zł, z czego na należność główną zaliczono kwotę 24.972,68 zł., na odsetki 1.646,20 zł., na koszty egzekucyjne kwotę 1.608,90 zł oraz na koszty upomnień kwotę 96,80 zł.

W ocenie biegłego wszystkie wpłaty dobrowolne oraz wpływy z egzekucji dokonane do dnia 14.11.2012r. zostały przez organ rentowy uwzględnione i prawidłowo rozliczone w zaskarżonej decyzji. Natomiast wpłaty oraz pobrania i wpływy egzekucyjne dokonane po dniu 14.11.2012r. tj. po wydaniu zaskarżonej decyzji, nie podlegają rozliczeniu z zaległościami ustalonymi na dzień 14.11.2012r.

Po dokonaniu szczegółowych rozliczeń, biegły stwierdził, że zaległości odwołującej Spółki według stanu na dzień 14.11.2012r. wynoszą:

1)  na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych za okres od 02/2008 do 09/2012 z tytułu :

- należności głównej kwotę 32.072,34 zł

- odsetek za zwłokę kwotę 7.042,00zł

- kosztów upomnienia kwotę 308,00 zł

- kosztów egzekucyjnych kwotę 1.487,00 zł (wg. decyzji ZUS kwotę 589,80 zł),

2) na Fundusz Ubezpieczeń Zdrowotnych za okres od 01/2009 do 09/2012 z tytułu :

- należności głównej kwotę 10.525,31 zł

- odsetek za zwłokę kwotę 1.928,00 zł

- kosztów upomnienia kwotę 167,20 zł (wg. decyzji ZUS kwotę 158,40 zł)

- kosztów egzekucyjnych kwotę 433 zł (wg. decyzji ZUS kwotę 89,40 zł),

3) na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za okres

od 01/2008 do 09/2012 z tytułu:

- należności głównej kwotę 2.051,76 zł

- odsetek za zwłokę kwotę 426,00 zł

- kosztów upomnienia kwotę 167,20 zł (wg. decyzji ZUS kwotę 149,60 zł)

- kosztów egzekucyjnych kwotę 113,70 zł (wg. decyzji ZUS kwotę 41,10 zł).

(dowód : opinia biegłego M. L. k. 103-131).

Wysokość zaległości składkowych odwołującej Spółki, wyliczona przez biegłego w opinii, podobnie jak wysokość zaległości z tytułu nieopłaconych składek określona w zaskarżonej decyzji, dotyczy zarówno pracowników jak i wspólników odwołującej Spółki.

Natomiast z zestawienia zaległości odwołującej Spółki z tytułu nieopłaconych składek na inne osoby ubezpieczone, z wyłączeniem wspólników, za okresy wskazane w zaskarżonej decyzji, sporządzonego przez organ rentowy na zarządzenie Sądu, wynika że zaległości te wynoszą:

2)  na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych za okres od 02/2008 do 09/2012 z tytułu :

- należności głównej kwotę 24.679,30 zł

- odsetek za zwłokę kwotę 4.725,00 zł

- kosztów upomnienia kwotę 255,20 zł

- kosztów egzekucyjnych kwotę 1.280,70 zł (wg. decyzji ZUS kwotę 589,80 zł),

2) na Fundusz Ubezpieczeń Zdrowotnych za okres od 01/2009 do 09/2012 z tytułu :

- należności głównej kwotę 4.852,67 zł

- odsetek za zwłokę kwotę 900zł

- kosztów upomnienia kwotę 158,40 zł (wg. decyzji ZUS kwotę 158,40 zł)

- kosztów egzekucyjnych kwotę 433 zł (wg. decyzji ZUS kwotę 89,40 zł),

3) na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za okres

od 01/2008 do 09/2012 z tytułu:

- należności głównej kwotę 1.403,88 zł

- odsetek za zwłokę kwotę 226,00 zł

- kosztów upomnienia kwotę 79,20 zł

- kosztów egzekucyjnych kwotę 70,90zł (wg. decyzji ZUS kwotę 41,10 zł).

Przy czym, wysokość kosztów upomnienia i kosztów egzekucyjnych w kwotach wyżej wskazanych, Sąd ustalił na podstawie własnych obliczeń, odejmując od kwot wskazanych przez organ rentowy w powyższym zestawieniu, te koszty upomnienia i egzekucji, które dotyczyły wyłącznie składek na ubezpieczenia wspólników, czyli koszty wykazane za okres od 02/2008 do 08/2008 w przypadku składek na FUS oraz koszty wykazane za okres od 01/2008 do 09/2008 w przypadku składek na FP i FGŚP.

(dowód: zestawienie zaległości z dnia 15.10.2014r. k.173-175).

Powyższy stan faktyczny Sad ustalił na podstawie: akt ZUS, odpisu z KRS (k.162-164), lista ubezpieczonych (k.9), informacji ZUS (k.42), opinii biegłego M. L. (k. 103-131), zestawienie zaległości (k.173-175).

Zgromadzony materiał dowodowy Sąd uznał za przekonujący, logiczny i spójny, a przez to mogący stanowić podstawę rozstrzygnięcia.

Strony nie kwestionowały opinii biegłego, ani zestawienia zaległości złożonego przez organ rentowy przy piśmie z dnia 15.10.2014r.

Mając na uwadze powyższe ustalenia Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie płatnika Spółki Jawnej (...) M. I J. F., zasługuje na częściowe uwzględnienie.

Przepis art. 68 ust. 1 ustawy z dnia 13.10.1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych powierza organom rentowym obowiązek wymierzania i pobierania składek na ubezpieczenia społeczne, na ubezpieczenia zdrowotne oraz na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Zgodnie z art.46 ust.1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2009r. Nr 205, poz.1585 z późn. zm.), „płatnik składek jest obowiązany według zasad wynikających z przepisów ustawy obliczać, potrącać z dochodów ubezpieczonych, rozliczać oraz opłacać należne składki za każdy miesiąc kalendarzowy”.

Ponadto zgodnie z art. 23 ust. 1 ustawy o s.u.s. „od nieopłaconych w terminie składek należne są od płatnika składek odsetki za zwłokę na zasadach i w wysokości, określonych w ustawie z dnia 29.08.1997r. ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2005r. Nr 8 poz.60 z późn. zm.)”.

Z kolei zgodnie z art. 32 powołanej ustawy „do składek na Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, Fundusz Emerytur Pomostowych oraz na ubezpieczenie zdrowotne, w zakresie: ich poboru, egzekucji, wymierzania odsetek za zwłokę i dodatkowej opłaty, przepisów karnych, dokonywania zabezpieczeń na wszystkich nieruchomościach, ruchomościach i prawach zbywalnych dłużnika oraz stosowania ulg i umorzeń, stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące składek na ubezpieczenia społeczne”.

W rozpoznawanej sprawie poza sporem pozostawała okoliczność, że odwołująca Spółka nie dopełniła obowiązku wynikającego z powołanego art. 46 ustawy systemowej, w związku z czym posiada zadłużenie z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za okresy wskazane w zaskarżonej decyzji. (oświadczenie odwołującej k.15).

Spór w sprawie sprowadzał się natomiast do kwestii wysokości tego zadłużenia oraz kwestii odpowiedzialności odwołującej Spółki za zaległości w opłacaniu składek na ubezpieczenia społeczne jej wspólników.

Zdaniem Sądu, nie ulega wątpliwości, że spółka jawna jest płatnikiem składek na ubezpieczenia społeczne zatrudnianych przez nią pracowników. Nie może natomiast pełnić obowiązków płatnika składek na ubezpieczenia społeczne w stosunku do jej wspólników. Zgodnie bowiem z obowiązującymi przepisami, wspólnicy spółki jawnej zobowiązani są do opłacania składek na własne ubezpieczenia społeczne, a zatem sami są płatnikami składek na te ubezpieczenia. Oznacza to, że w zakresie ubezpieczeń społecznych wspólnicy spółki jawnej występują w podwójnej roli - ubezpieczonych i płatników.

Podkreślić należy, że zgodnie z art. 4 pkt 2a) ustawy systemowej, płatnikiem składek jest m.in. pracodawca – w stosunku do pracowników. Natomiast stosownie do art. 4 pkt 2d) ustawy systemowej, płatnikiem składek jest także ubezpieczony, zobowiązany do opłacania składek na własne ubezpieczenia społeczne.

Z dniem 1.01.2003r., ustawą z dnia 18.12.2002r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. nr 241 poz.2074 z późn. zm.), do art. 8 ust. 6 ustawy systemowej, został dodany punkt 4), zgodnie z którym „za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność uważa się: wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz wspólników spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej”. Od 1.01.2003r. przepis ten nakazuje zatem traktować wspólników spółki jawnej dla celów podlegania ubezpieczeniom społecznym, jako osoby prowadzące pozarolniczą działalność.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 5 ustawy systemowej, osoby prowadzące pozarolniczą działalność, podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym.

W myśl art. 16 ust. 4 pkt 1 ustawy systemowej składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe osób prowadzących pozarolniczą działalność, finansują w całości z własnych środków, sami ubezpieczeni.

Z kolei w myśl art. 17 ust. 3 ustawy systemowej składki na wszystkie rodzaje ubezpieczeń społecznych za te osoby, one same obliczają i przekazują co miesiąc do Zakładu.

Jak wynika z powyższych przepisów, osoby prowadzące pozarolniczą działalność, w tym także wspólnicy spółki jawnej, są płatnikami składek na własne ubezpieczenia w rozumieniu cytowanego wyżej art. 4 pkt 2d) ustawy systemowej.

Obowiązek zgłoszenia do ubezpieczeń osób prowadzących pozarolniczą działalność, również należy do tych osób (art.36 ust.1 i 3 ustawy systemowej).

Zdaniem Sądu, w świetle powołanych wyżej przepisów, brak było podstaw do przypisania odwołującej Spółce zadłużenia z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne jej wspólników. Przepisy z zakresu ubezpieczeń społecznych podlegają bowiem ścisłej wykładni, a zatem przypisywanie statusu płatnika podmiotowi, którego przepis nie statuuje w takiej pozycji, jest niedopuszczalne.

Dodatkowo należy podkreślić, że stosownie do art. 31 ustawy z dnia 13.10.1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. Dz.U. z 2009 nr 205 poz.1585 z późn. zm.), do należności z tytułu składek stosuje się odpowiednio m.in. art. 115 ustawy z dnia 29.08.1997r. Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz.U. 2012r. poz. 749).

Zgodnie z art. 115 § 1 ordynacji podatkowej, w brzmieniu obowiązującym od 1.01.2009r., wspólnik spółki jawnej odpowiada całym swoim majątkiem solidarnie ze spółką i z pozostałymi wspólnikami za zaległości podatkowe spółki.

Tym samym, zgodnie z art. 115 § 1 ordynacji podatkowej w związku z art. 31 ustawy systemowej, wspólnik spółki jawnej odpowiada całym swoim majątkiem solidarnie ze spółką i z pozostałymi wspólnikami wyłącznie za zaległości składkowe spółki, np. za nieopłacone składki na ubezpieczenia społeczne zatrudnionych przez spółkę pracowników. Natomiast nie ponosi odpowiedzialności za zaległości składkowe innego wspólnika tej spółki. Podobnie Spółka nie ponosi odpowiedzialności za zaległości składkowe jej wspólników.

Dodać należy, że przed wprowadzeniem zmiany do art. 115 ordynacji podatkowej, z dniem 1.01.2009r., wspólnik spółki jawnej solidarnie ze spółką i pozostałymi wspólnikami odpowiadał nie tylko za zobowiązania spółki, ale również za zobowiązania innych wspólników, wynikające z działalności Spółki. Podobnie Spółka odpowiadała nie tylko za zobowiązania Spółki, ale także za zobowiązania jej wspólników, wynikające z działalności Spółki.

Jednakże zdaniem Sądu, nie oznacza to że przed 1.01.2009r. Spółka jawna mogła być płatnikiem składek na ubezpieczenia społeczne jej wspólników. Wynika to jednoznacznie z przytoczonych wyżej przepisów ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Natomiast fakt, że ZUS dopuszczał przed 01.01.2009r możliwość opłacania i rozliczania składek na ubezpieczenia społeczne wspólników spółki jawnej przez spółkę, nie może prowadzić do pominięcia bezwzględnie obowiązujących przepisów ustawy systemowej.

Podobne stanowisko zajął Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z dnia 27.08.2012r. w sprawie III AUa 1554/11 (LEX nr 1217808).

Ponadto przypomnienia wymaga okoliczność, że w rozpoznawanej sprawie wspólnicy odwołującej Spółki, przed tą datą prowadzili Spółkę cywilną w oparciu o wpis do ewidencji działalności gospodarczej, a zatem choćby z tego powodu, odwołująca Spółka jawna nie może ponosić odpowiedzialności za ich zaległości składkowe powstałe przed 1.01.2009r.

Mając powyższe na uwadze Sąd uznał, że zadłużenie odwołującej Spółki jako płatnika składek obejmuje wyłącznie zaległości w płatności składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz FP i FGŚP, dotyczące zatrudnionych w Spółce pracowników.

Zdaniem Sądu przeprowadzone w sprawie postępowanie dowodowe jednoznacznie wykazało, że odwołująca Spółka, na dzień wydania zaskarżonej decyzji, tj. na dzień 14.11.2012r., posiadała zaległości w opłacie składek na ubezpieczenie społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz fundusz pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za okresy wskazane w zaskarżonej decyzji.

Za takim przyjęciem przemawiają dane zawarte w dokumentacji zgromadzonej w toku niniejszego postępowania oraz niekwestionowana przez strony opinia biegłego sądowego, którą Sąd uznał w pełni za przekonującą, albowiem opracowaną zgodnie z zaleceniami Sądu i wydaną w oparciu o fachową wiedzę biegłego.

Jak wynika z opinii biegłego zadłużenie z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych na dzień 14.11.2012r., dotyczące zarówno wspólników odwołującej Spółki jak i innych osób ubezpieczonych zatrudnionych w Spółce, zostało prawidłowo ustalone przez organ rentowy w zaskarżonej decyzji. Wyliczenia biegłego w zakresie wysokości należności głównej oraz odsetek pokrywają się z wyliczeniami organu rentowego. Jedynie wysokość należności z tytułu kosztów upomnień i kosztów egzekucyjnych, wyliczona przez biegłego, okazała się wyższa niż określona w zaskarżonej decyzji.

Jednakże zdaniem Sądu, w świetle powyższych rozważań oraz powołanych wyżej przepisów, odwołującej Spółce nie można było przypisać zadłużenia z tytułu zaległości składkowych na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne i FP i FGŚP jej wspólników skoro Spółka nie posiadała przymiotu płatnika składek na te ubezpieczenia.

W związku z powyższym, opierając się na wyliczeniach biegłego oraz wyliczeniach organu rentowego, przedstawionych w zestawieniu zadłużenia Spółki z wyłączeniem wspólników (k.173-175), Sąd ustalił, że faktyczne zadłużenie Spółki w opłacie składek na ubezpieczenie społeczne wynosi z tytułu należności głównej kwotę 24.679,30 zł, a z tytułu odsetek za zwłokę w płatności kwotę 4.725,00 zł, na ubezpieczenie zdrowotne - z tytułu należności głównej kwotę 4.852,67 zł, a z tytułu odsetek za zwłokę w płatności kwotę 900zł, na FP i FGSP - z tytułu należności głównej kwotę 1.403,88 zł , a z tytułu odsetek za zwłokę w płatności kwotę 226,00 zł.

Natomiast wysokość kosztów upomnienia i kosztów egzekucyjnych, Sąd ustalił na podstawie własnych obliczeń, odejmując od kwot wskazanych przez organ rentowy w powyższym zestawieniu, te koszty upomnienia i egzekucji, które dotyczyły wyłącznie składek na ubezpieczenia wspólników, czyli koszty wykazane za okres od 02/2008 do 08/2008 w przypadku składek na FUS oraz koszty wykazane za okres od 01/2008 do 09/2008 w przypadku składek na FP i FGŚP.

Z obliczeń tych wynika, że koszty upomnień , dotyczące składek na ubezpieczenia społeczne pracowników, po odjęciu kosztów upomnień dotyczących wyłącznie składek na ubezpieczenia wspólników, wynoszą 255,20 zł, na ubezpieczenia zdrowotne wynoszą 158,40 zł, na FP i FGŚP wynoszą kwotę 79,20 zł. Natomiast koszty egzekucyjne , nawet po odjęciu kosztów dotyczących wyłącznie wspólników, okazały się wyższe niż ustalone w zaskarżonej decyzji.

Dodatkowo wskazać należy, że do zadłużenia odwołującej Spółki Sąd zaliczył także zaległości w opłacie składek na ubezpieczenia pracowników wraz z odsetkami i kosztami upomnień oraz kosztami egzekucji, wykazane w wyżej wymienionym zestawieniu (k.173-175), za okresy sprzed zarejestrowania odwołującej Spółki w KRS, tj na ubezpieczenia społeczne za okres od września 2008 do września 2009r., na ubezpieczenie zdrowotne za czerwiec 2009r. oraz na FP i FGŚP za czerwiec 2009r., mając na uwadze, że odwołująca Spółka powstała w wyniku przekształcenia spółki cywilnej, prowadzonej przez tych samych wspólników w trybie art. 26 § 4 KSH, a zgłoszenie do ubezpieczenia dotyczyło tych samych pracowników.

Mając powyższe na uwadze, Sąd na mocy art. 477 ¹⁴ § 2 kpc zmienił częściowo zaskarżoną decyzję jak w pkt 1 wyroku, ustalając zadłużenie odwołującej Spółki na kwoty wyżej wskazane, natomiast w pkt 2 wyroku Sąd na mocy art. 477 ¹⁴ § 1 kpc oddalił odwołanie w pozostałym zakresie, czyli ponad kwoty wskazane w pkt 1 wyroku, a także w zakresie należności z tytułu kosztów egzekucyjnych, albowiem koszty te, wyliczone przez biegłego i Sąd okazały się wyższe niż koszty ustalone w zaskarżonej decyzji.

W pkt 3 wyroku Sąd odstąpił od obciążenia odwołującej kosztami postępowania od oddalonej części żądania na mocy art. 102 kpc, mając na uwadze, że odwołanie co do zasady okazało się uzasadnione, albowiem organ rentowy bezzasadnie obciążył odwołującą Spółkę zadłużeniami jej wspólników, natomiast odwołująca konsekwentnie w toku postępowania kwestionowała zaskarżoną decyzję tylko w tym zakresie, domagając się ustalenia faktycznego zadłużenia Spółki.

SSO Janina Kościelniak