Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 23 lutego 2016 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy
w następującym składzie :

Przewodniczący – Sędzia SO Andrzej Dyrda (spr.)

Sędziowie SO Anna Hajda

SR(del.) Maryla Majewska - Lewandowska

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 23 lutego 2016 r.

sprawy ze skargi M. K. (K.)

na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy sądowej bez nieuzasadnionej zwłoki w postępowaniu sądowym toczącym się przed Sądem Rejonowym w Rybniku pod sygn. akt I Ns 669/14

z udziałem Skarbu Państwa – Prezesa Sądu Rejonowego w Rybniku

postanawia :

1.  stwierdzić, że w postępowaniu sądowym toczącym się przed Sądem Rejonowym w Rybniku pod sygn. akt I Ns 669/14 nastąpiła przewlekłość postępowania;

2.  przyznać skarżącemu od Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Rybniku kwotę 5 000 (pięć tysięcy) złotych;

3.  zobowiązać Sąd Rejonowy w Rybniku (Wydział I Cywilny) do wyznaczenia terminu posiedzenia w sprawie o sygn. akt I Ns 669/14 w terminie do dnia 24 kwietnia 2016 roku;

4.  oddalić skargę w pozostałym zakresie;

5.  zwrócić skarżącemu kwotę 100 (sto) złotych tytułem opłaty od skargi;

6.  zasądzić od Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Rybniku na rzecz skarżącego kwotę 137 (sto trzydzieści siedem) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.

SSR (del.)Maryla Majewska - SSO Andrzej Dyrda SSO Anna Hajda

- Lewandowska

Sygn. akt III S 263/15

UZASADNIENIE

Skarżący M. K. 9 grudnia 2015r. wniósł skargę na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w rozsądnym terminie, w której żądał: stwierdzenia przewlekłości postępowania toczącego się przed Sądem Rejonowym w Rybniku w sprawie o sygn. akt I Ns 669/14 oraz przyznania mu kwoty 20.000 zł, a także zobowiązania Sądu Rejonowego w Rybniku do wyznaczenia terminu posiedzenia w tej sprawie w ciągu jednego miesiąca od rozpoznania skargi.

Uzasadniając skargę podniósł, że od dnia złożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku w dniu 10 lutego 2014r. Sąd Rejonowy nie wyznaczył terminu pierwszego posiedzenia.

Prezes Sądu Rejonowego w Rybniku wniósł o oddalenie skargi.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje:

Sąd Okręgowy na podstawie akt o sygn. I Ns 669/14 ustalił następujący przebieg postępowania.

W dniu 20 lutego 2014r. M. K. złożył oświadczenie o odrzuceniu spadku. Oświadczenie to 14 lipca 2014r. zostało wyłączone ze sprawy o sygn. akt I Ns 184/14 do osobnej dekretacji.

Zarządzeniem Przewodniczącego z 17 lipca 2014r., sprawa została wpisana do repertorium I Ns 669/14.

Zarządzeniem z 26 października 2014r. wezwano wnioskodawcę do uiszczenia opłaty w kwocie 50 zł oraz usunięcia braków formalnych wniosku przez podpisanie wniosku oraz dołączenie dwóch odpisów. Zarządzenie to doręczono wnioskodawcy 30 października 2014r., który, wskazane w zarządzeniu braki, usunął 4 listopada 2014r.

Zarządzeniem z 14 grudnia 2015r. wezwano wnioskodawcę na termin 12 stycznia 2016r.

Przedstawiony przebieg postępowania przed Sądem Rejonowym w Rybniku uzasadnia stwierdzenie, że w sprawie, której skarga dotyczy (I Ns 669/14), doszło do przewlekłości postępowania (art. 12 ust. 2 w związku z art. 2 ust. 1 i 2 ustawy z 17 czerwca 2004r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki – Dz. U. z 2004r. Nr 179, poz. 1843 z późniejszymi zmianami).

Zwrócić należy uwagę, że zbędną zwłoką nie jest przy tym każdy upływ czasu, ale dopiero nadmierne odstępstwo od czasu zwykle koniecznego dla wykonania określonych czynności, dlatego przewlekłość postępowania zachodzi wówczas, gdy zwłoka w czynnościach jest nadmierna (rażąca) i nie znajduje uzasadnienia w obiektywnych okolicznościach sprawy. (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 29 maja 2013r. KSP 3/13, postanowienie Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 10 stycznia 2013r. sygn. akt II S 33/12; postanowienie Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 23 listopada 2010r. sygn. akt II S 28/10).

Ustawa nie określa przeciętnego czasu oczekiwania na rozpatrzenie sprawy. W judykaturze zasadniczo za przewlekłe uznaje się postępowanie trwające ponad 12 miesięcy (postanowienia Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 7 lipca 2006 r., I (...) 64/06 i z dnia 24 lipca 2008 r., (...) 20/08 oraz postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 12 maja 2005 r., (...) 96/05).

Odnosząc powyższe do przedstawionego powyżej stanu faktycznego, wskazać należy, że bezczynność w podejmowaniu czynności obejmowała okres ponad roku i trwała od chwili usunięcia przez wnioskodawcę braków formalnych. Do chwili wniesienia skargi, sąd nie wyznaczył terminu posiedzenia celem przesłuchania wnioskodawcy, a wobec wyznaczenia terminu posiedzenia zarządzeniem z 14 grudnia 2015r., uznać należało, że podjęcie czynności w tej sprawie, było skutkiem zainicjowania przez wnioskodawcę tej szczególnej formy postępowania sądowego gwarantującej sprawdzenie prawidłowego zastosowania przez sąd norm prawnych regulujących sprawność przeprowadzenia postępowania sądowego.

Określając wysokość przyznanej skarżącemu sumy pieniężnej Sąd Okręgowy miał na względzie czas trwania stwierdzonej przewlekłości postępowania, jak również przesłanki wskazane w art. 2 ust. 2 ustawy, a w szczególności charakter sprawy, stopień jej zawiłości i znaczenie dla skarżącego, a także wartość przedmiotu sporu. Wysokość przyznanej kwoty, stanowiącej jedynie 25 % żądanej przez skarżącego sumy pieniężnej, ma swoje uzasadnienie w okresie trwania czynności wstępnych, natomiast jej ograniczenie uzasadnione jest tym, że niezwłocznie po wniesieniu skargi został wyznaczony termin posiedzenia. Z tych też względów żądanie zasądzenia kwoty przenoszącej wysokość 5.000 zł zostało oddalone.

Sąd Okręgowy uznał zasadność zobowiązania Sądu Rejonowego do podjęcia odpowiednich czynności w kontrolowanym postępowaniu. Wobec stwierdzenia, że przewlekłość postępowania była skutkiem niewyznaczenia terminu posiedzenia, Sąd Okręgowy zobowiązał Sąd Rejonowy do wyznaczenia terminu takiego posiedzenia do 24 kwietnia 2016r., a więc w terminie dwóch miesięcy od wydania orzeczenia przez Sąd Okręgowy. Pomimo, iż skarżący domagał się zobowiązania Sądu Rejonowego do wyznaczenia posiedzenia w terminie jednego miesiąca od rozpoznania skargi, Sąd Okręgowy uznał zasadność wydłużenia tego terminu do dwóch miesięcy. Ma to swoje uzasadnienie w konieczności podjęcia przez Sąd Okręgowy czynności niezbędnych po wydaniu orzeczenia uwzględniającego skargę, w szczególności sporządzenia uzasadnienia, jak również konieczności zwrotu akt Sadowi Rejonowemu i podjęciu przez ten Sąd dalszych czynności, w normalnym, prawidłowym toku ich wykonywania.

Sąd Okręgowy, biorąc pod uwagę powyższe okoliczności, uznał, iż skarga zasługuje na uwzględnienie i na mocy art. 12 ust. 2 ustawy z 17 czerwca 2004r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki, orzekł jak w sentencji. O sumie pieniężnej Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 12 ust. 4 w/w ustawy.

Sąd Okręgowy na podstawie art. 12 ust. 3 w/w ustawy zobowiązał Sąd Rejonowy do wyznaczenia terminu posiedzenia do dnia 24 kwietnia 2014r.

Na podstawie art. 17 ust. w/w ustawy nakazano zwrócić skarżącemu opłatę od skargi.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 520 § 2 k.p.c. w związku z art. 8 ust. 2 w/w ustawy i art. 397§ 2 k.p.c. oraz art. 391 § 1 k.p.c. przy uwzględnieniu § 18 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (tekst jednolity: Dz.U. z 2013 poz. 461) oraz poniesienia opłaty skarbowej od pełnomocnictwa .

SSS (del.) Maryla Majewska – Lewandowska SSO Andrzej Dyrda SSO Anna Hajda