III Cz 1695/15 - postanowienie z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Gliwicach z 2015-12-08
Sygn. akt III Cz 1695/15
POSTANOWIENIE
Dnia 8 grudnia 2015 r.
Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w następującym składzie:
Przewodniczący-Sędzia: SO Andrzej Dyrda
Sędziowie: SO Barbara Braziewicz (spr.)
SR (del.) Ewa Buczek - Fidyka
po rozpoznaniu w dniu 8 grudnia 2015 r. w Gliwicach na posiedzeniu niejawnym sprawy
z wniosku wierzyciela (...) w W.
przeciwko H. P.
o nadanie klauzuli wykonalności na rzecz następcy prawnego
na skutek zażalenia wierzyciela
na postanowienie Sądu Rejonowego w (...)
z dnia 29 lipca 2015 r., sygn. akt VIII Co 1450/15
postanawia:
oddalić zażalenie.
SSR (del.) Ewa Buczek – Fidyka SSO Andrzej Dyrda SSO Barbara Braziewicz
UZASADNIENIE
Zaskarżonym postanowieniem z dnia 29 lipca 2015r. Sąd Rejonowy w (...) oddalił wniosek (...) w W. o nadanie na jego rzecz klauzuli wykonalności tytułowi wykonawczemu, który stanowi nakaz zapłaty wydany w postępowaniu upominawczym przez Sąd Rejonowy w Zabrzu w sprawie sygn. VIII Nc 5321/10. W uzasadnieniu Sąd wskazał, że przedłożone przez wnioskodawcę dokumenty nie spełniają wymogów określonych w art. 788 § 1 k.p.c. i nie wykazują docelowego przejścia uprawnień wynikających z tytułu egzekucyjnego na wnioskodawcę. Sąd Rejonowy m.in. podniósł, że poświadczenie sporządzone przez notariusza znajduje się za umową rozporządzającą przelewu wierzytelności, natomiast przed załącznikiem nr (...) do tej umowy co sugerować może, iż poświadczenie to w ogóle nie obejmuje załącznika w którym wymieniona została wierzytelność dłużnika. Co więcej z poświadczenia notariusza wynika, iż stwierdzona została jedynie własnoręczność podpisów, a nie własnoręczność paraf złożonych na załączniku do umowy. Przy braku trwałego połączenia, trudno w ogóle uznać przedłożony dokument zatytułowany „Załącznik nr (...) do umowy rozporządzającej przelewu wierzytelności”, za tenże załącznik. Zatem w oparciu o art. 788 k.p.c. wniosek oddalono.
Zażalenie na to postanowienie wniósł wnioskodawca domagając się jego zmiany przez uwzględnienie wniosku oraz zasądzenia na rzecz wnioskodawcy kosztów postępowania zażaleniowego. Zarzucił Sądowi naruszenie przepisów postępowania tj. art. 788 § 1 k.p.c. przez błędne przyjęcie, że przedłożone przez wierzyciela dokumenty nie spełniają wymogów powyższego przepisu oraz art. 233 § 1 k.p.c. przez powierzchowną analizę materiału sprawy, i błędne przyjęcie, że wnioskodawca nie załączył dokumentów wykazujących przejście uprawnień oraz przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów przez dowolną a nie swobodną ocenę dowodu w postaci wyciągu z umowy przelewu wierzytelności z poświadczeniem notarialnym podpisów. W uzasadnieniu wnioskodawca podkreślał, że urzędowe poświadczenie podpisu na dokumencie prywatnym może być dokonane także w innym czasie niż czynność prawna, na podstawie której uprawnienie wierzyciela lub obowiązek dłużnika przeszły po powstaniu tytułu egzekucyjnego na inną osobę.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Zażalenie jest bezzasadne.
Sąd pierwszej instancji prawidłowo dokonał ustaleń faktycznych i wskazał właściwą podstawę prawną swego rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie, które to Sąd Okręgowy przyjmuje za własne bez zbędnego ich szczegółowego przytaczania.
Stosownie do regulacji prawnej z art. 788 § 1 k.p.c., jeżeli uprawnienie lub obowiązek po powstaniu tytułu egzekucyjnego lub w toku sprawy przed wydaniem tytułu przeszły na inną osobę, sąd nada klauzulę wykonalności na rzecz lub przeciwko tej osobie, gdy przejście to będzie wykazane dokumentem urzędowym lub prywatnym z podpisem urzędowo poświadczonym.
W świetle przywołanej powyżej regulacji prawnej jedyną przesłanką warunkującą nadanie tytułowi egzekucyjnemu klauzuli wykonalności z zaznaczeniem przejścia uprawnień z dotychczasowego na nowego wierzyciela jest wykazanie i udokumentowanie tego przejścia za pomocą ściśle określonych środków dowodowych jakimi są dokumenty urzędowe lub prywatne z podpisem urzędowo poświadczonym. Oznacza to, że dokumentem urzędowym lub prywatnym z podpisem urzędowo poświadczonym muszą być wykazane wszystkie elementy, od których, w świetle okoliczności wynikających z treści wniosku i dołączonych doń dokumentów, prawo materialne uzależnia dojście następstwa prawnego do skutku. Zaś w niniejszym postępowaniu klauzulowym Sąd ocenia tylko te dokumenty pod względem formalnym.
W rozpoznawanej sprawie wierzyciel przedłożył wyciąg z umowy rozporządzającej przelewu wierzytelności z dnia 22 kwietnia 2015r. oraz wyciąg z załącznika nr(...) do umowy rozporządzającej przelewu wierzytelności. Powyższe wyciągi zostały przedłożone w kserokopii potwierdzonej za zgodność z oryginałem przez radcę prawnego reprezentującego wierzyciela w tym postępowaniu.
Treść załączonej do wniosku umowy przelewu z dnia 22 kwietnia 2015r. nie wskazuje konkretnych praw i wierzytelności podlegających przeniesieniu, konkretne wierzytelności zostały wymienione w załączniku nr 1 do niniejszej umowy. Do wniosku wnioskodawca dołączył także niekompletny załącznik nr (...) do umowy rozporządzającej przelewu wierzytelności, jednakże bliżej nie precyzując, iż jest to załącznik do umowy z dnia 22 kwietnia 2015r. Powyższy załącznik nr (...) do umowy rozporządzającej przelewu wierzytelności zawiera informację, że H. P. jest dłużnikiem zbywcy. Załącznik ten jedynie na końcowej stronie został podpisany przez ściśle określone osoby, podczas gdy na stronie, na której umieszczono informację o przelewie wierzytelności H. P., widnieją tylko nieczytelne parafy. Notarialne poświadczenie podpisów dołączone do akt nie wskazuje na zweryfikowanie własnoręczności podpisów czy też paraf złożonych pod załącznikiem nr(...).
Ponadto załączone do wniosku poświadczenie notarialne nie wymienia dokumentów, na jakich podpisy zostały poświadczone. Treść poświadczenia notarialnego nie pozwala w szczególności ustalić, że dotyczą przedłożonej umowy oraz załącznika nr (...) do umowy. Wskazać należy, że poświadczenie, które dotyczyć ma podpisu pod umową przelewu wierzytelności zostało sporządzone przez notariusza, co wynika z jego treści, w dniu 21 kwietnia 2015r., a zatem przed podpisaniem samej umowy, która została zawarta dzień później. Budzi to poważne wątpliwości co do prawidłowości przedłożonych dokumentów.
Należy także podnieść, że w sporządzonym wyciągu z umowy rozporządzającej przelewu wierzytelności z dnia 22 kwietnia 2015r. nie wskazano konkretnych praw i wierzytelności podlegających przeniesieniu. Prawa te zostały określone w załączniku nr (...) do tej umowy (k. 12akt). W ocenie Sądu Okręgowego przedłożony wykaz wierzytelności (załącznik) w części dotyczącej dłużnika H. P., w ogóle nie nosi cech dokumentu, gdyż nie zawiera podpisu jego wystawcy, a jedynie parafy. Podpis pod dokumentem jest natomiast jego cechą konstytuującą. W przypadku dokumentów urzędowych podpis pod dokumentem przynależy do „przepisanej formy” tych dokumentów. W polskim systemie prawnym generalnie nie istnieje taki dokument urzędowy, co do którego przepisy o jego formie nie wymagałyby złożenia pod nim podpisu przez upoważnioną osobę. Nadto z art. 245 k.p.c. i 253 wynika, że także dokument prywatny musi zawierać podpis wystawcy. Wyjątki, w których wystawca dokumentu jest zwolniony od obowiązku podpisania lub od obowiązku złożenia podpisu własnoręcznego (i zastąpienia go podpisem mechanicznym) i jedynie w tych przypadkach można mówić o istnieniu dokumentu, pomimo braku podpisu w ogóle bądź braku podpisu własnoręcznego - są ściśle określone przepisami (np. art. 328 § 2 k.s.h., art. 921 10 § 2 k.c. i inne). Istnienie przepisów szczególnych potwierdza a contrario, iż w każdym innym wypadku dokument, by był dokumentem musi być podpisany i to własnoręcznie - przez wystawcę. Podpisanie bowiem dokumentu służy identyfikacji wystawcy z treścią pisma. Oczywistym jest więc fakt pozostawania podpisu znakiem własnoręcznym. Wyklucza się tym samym uznanie za podpis np. tzw. Facsimile - parafy. Powszechnie przyjmuje się, że podpis w zasadzie oprócz wyrażenia co najmniej niezupełnie czytelnego nazwiska, winien charakteryzować się indywidualnymi cechami osoby składającej. (por. także wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 kwietnia 2009r., sygn. II CSK 557/08). Wykaz wierzytelności (załącznik) nie został więc sporządzony w formie przewidzianej w art. 788 § 1 k.p.c., bowiem nie został opatrzony wymaganymi przez ten przepis podpisami urzędowo poświadczonymi.
Wobec powyższego stwierdzić należy, że wnioskodawca nie wypełnił przesłanek
z art. 788 § 1 k.p.c.
Z tych względów, a także mając na uwadze argumentację Sądu pierwszej instancji, oddalono zażalenie na skutek nie stwierdzenia wad zaskarżonego postanowienia wskazanych w zażaleniu przez wierzyciela i podlegających uwzględnieniu z urzędu.
Reasumując, zażalenie jako bezzasadne podlegało oddaleniu w oparciu
o art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. i art. 13 § 2 k.p.c.
SSR (del.) Ewa Buczek-Fidyka SSO Andrzej Dyrda SSO Barbara Braziewicz
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Gliwicach
Osoba, która wytworzyła informację: Sędzia Andrzej Dyrda, Ewa Buczek-Fidyka
Data wytworzenia informacji: