Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 2 lutego 2018 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w następującym składzie:

Przewodniczący-Sędzia: SO Tomasz Pawlik

Sędziowie: SO Leszek Dąbek (spr.)

SR (del.) Ewa Buczek - Fidyka

po rozpoznaniu w dniu 2 lutego 2018 r. w Gliwicach na posiedzeniu niejawnym sprawy

z wniosku (...) w G.

z udziałem A. P. (1), K. P. (1), T. P.

o dział spadku

na skutek zażalenia wnioskodawcy

na rozstrzygnięcie dotyczące kosztów postępowania zawarte w punkcie 6

postanowienia Sądu Rejonowego w Rybniku

z dnia 31 stycznia 2017 r., sygn. akt II Ns 800/12

postanawia:

1.  zmienić zaskarżone rozstrzygnięcie w ten sposób, że:

a)  zasądzić od uczestnika postępowania A. P. (1) na rzecz wnioskodawczyni (...) w G. kwotę 738,93 zł (siedemset trzydzieści osiem złotych i dziewięćdziesiąt trzy grosze) z tytułu zwrotu kosztów postępowania,

b)  oddalić w pozostałej części wniosek wnioskodawczyni o zasądzenie na jej rzecz od uczestnika postępowania A. P. (1) zwrotu kosztów postępowania;

2.  oddalić zażalenie w pozostałej części;

3.  zasądzić od uczestnika postępowania A. P. (1) na rzecz wnioskodawczyni (...) w G. kwotę 66,30 zł (sześćdziesiąt sześć złoty i trzydzieści groszy) z tytułu zwrotu kosztów postępowania zażaleniowego, a w pozostałej części wniosek oddalić;

4.  zwrócić wnioskodawczyni (...) w G. nienależnie pobraną część opłaty od zażalenia w kwocie 89,15 zł (osiemdziesiąt dziewięć złoty i piętnaście groszy).

SSR (del.) Ewa Buczek - Fidyka SSO Tomasz Pawlik SSO Leszek Dąbek

Sygn. akt III Cz 1163/17

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w Rybniku w postanowieniu z dnia 31 01 2017r. dokonał działu spadku po A. P. (2) i między innymi w punkcie 6 nakazał pobrać od uczestnika postępowania K. P. (1) na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Rybniku kwotę 865,30zł tytułem nieuiszczonych wydatków tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa – Sąd Rejonowy w Rybniku, uznając, iż pozostałe koszty postępowania każdy z zainteresowanych ponosi we własnym zakresie.

W uzasadnieniu postanowienia wyjaśnił, że rozstrzygnięcie o kosztach postępowania oparł na regulacji art. 520 § 1 k.p.c.

Rozstrzygnięcie zawarte w punkcie 6 powyższego postanowienia w części orzekającej o kosztach postępowania zaskarżyła wnioskodawczyni (...), która wnosiła o jego zmianę i zasądzenie od uczestnika postępowania A. P. (3) a na jej rzecz zwrotu kosztów postępowania oraz zwrotu kosztów postępowania zażaleniowego.

Zarzucała, że przy ferowaniu tego rozstrzygnięcia naruszono regulacje: art. 520 k.p.c., 520 § 2 k.p.c. i art. 98 k.p.c. w sposób wskazany w zażaleniu.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Przedmiotem postępowania w niniejszej sprawie jest dział spadku, która należy

do kategorii tzw. „spraw działowych”.

Stosownie do utrwalonego w judykaturze i doktrynie prawa w tego rodzaju sprawach nie zachodzi przewidziana w regulacji art. 520 § 2 i 3 k.p.c. sprzeczność interesów pomiędzy tymi uczestnikami którzy domagają się działu spadku (tak jak ostatecznie miało to miejsce w niniejszej sprawie), niezależnie od tego w jaki sposób podziału postulują jakie wnioski składają w tym względzie (np. postanowienie SN z dnia 15 12 2011r. II CZ 120/11; postanowienie SN z dnia 3 02 2012r., I CZ 133/11; postanowienie SN z dnia 6 06 2012r. IV CZ 13/12, postanowienie SN z dnia 5 12 2012r. I CZ 148/12).

Nie stanowi to jednak o automatycznym zastosowaniu w tych sprawach regulacji art. 520 § 1 k.p.c. – tak jak to uczynił Sąd Rejonowy – gdyż za każdym razem uprzedniego rozważenia wymaga możliwość zastosowania w nich regulacji przewidzianej w art. 520 § 2 k.p.c. uprawniającej sąd do stosunkowego rozdzielenia pomiędzy uczestnikami postępowania obowiązku zwrotu kosztów postępowania lub nałożenia go na jednego z uczestników postępowania w całości.

Prawodawca możliwość zastosowania tej regulacji uzależnił od różnego stopnia zainteresowania uczestników postępowania w wyniku sprawy, co między innymi zachodzi wówczas – tak ja ma to miejsce w niniejszej sprawie – gdy przypadające im udziały są różne.

Jakkolwiek do wszczęcia postępowania w niniejszej sprawie doszło z powodu niemożliwości zaspokojenia przez skarżącą wierzytelności przynależnych jej względem uczestnika postępowania A. P. (3), to zainteresowani w jego wyniku byli także pozostali uczestnicy postępowania K. P. (2) i T. P., gdyż wydane w sprawie orzeczenie o dziale spadku niweczy tymczasowy stan wspólności przynależnej im w wyniku dziedziczenia masy spadku.

Stopień ich zainteresowania w wyniku postępowania odpowiada posiadanym

przez nich udziałom w spadku i w takim też stopniu każdy z nich powinien ponosić jego koszty.

Skarżąca zaskarżając rozstrzygniecie Sądu pierwszej instancji o kosztach postępowania żądał ich zasądzenia tylko od uczestnika postępowania A. P. (3), co wyznacza kognicję Sądu odwoławczego (jej zakresem jest objęta tylko część zaskarżonego rozstrzygnięcia odnosząca się do obowiązku tego uczestnika ponoszenia kosztów postępowania).

Poza kosztami poniesionymi przez Skarb Państwa (obowiązek ich zwrotu została prawomocnie ustalony) koszty postępowania poniosła tylko skarżąca.

Zamykają się one kwotą 2.817zł (1.000zł opłata od wniosku, 1.800zł koszty zastępstwa prawnego i 17zł opłata od pełnomocnictwa) i tym samym uczestnik postępowania A. P. (3) powinien jej zwrócić 1/3 tej kwoty, co jest równoważne kwocie 738,93zł (2.817zł x 1/3).

W tej zatem tylko części jej wniosek o zasądzenie od A. P. (3) na jej rzecz poniesionych przez nią kosztów w toku postępowania przed Sądem pierwszej instancji był uzasadniony i dlatego zmieniono zaskarżone orzeczenie w sposób podany w sentencji, a w pozostałym zakresie wniosek i zażalenie jako bezzasadne oddalono.

Reasumując zaskarżone postanowienie jest wadliwe i dlatego zażalenie wnioskodawczyni jako uzasadnione uwzględniono, zmieniając zaskarżone postanowienie w sposób określony w sentencji w oparciu o przepis art. 386 § 1 k.p.c. w związku z art. 397 § 2 zd. 1 k.p.c. i art. 13 § 2 k.p.c., a w pozostałej części zażalenie jako bezzasadne oddalono stosując regulację art. art. 3851 k.p.c. w związku z art. 397 § 2 zd. 1 k.p.c. i art. 13 § 2 k.p.c.

O kosztach postępowania zażaleniowego orzeczono stosując regulację
art. 520 § 2 k.p.c.

SSR (del.) Ewa Buczek - Fidyka SSO Tomasz Pawlik SSO Leszek Dąbek